BELEID BIJTINCIDENTEN EN AGRESSIEVE HONDEN

Transcriptie

1 BELEID BIJTINCIDENTEN EN AGRESSIEVE HONDEN

2 Colofon Auteur : Gemeente Schouwen-Duiveland Jacques Straver Beleidsadviseur openbare orde en veiligheid Versie : 15 januari 2019

3 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Incident 5 3. Heroverweging van het aanlijn- en/of muilkorfgebod Afwijken beleid 12 Bijlage 1: Definities 13 Bijlage 2: Wetsartikelen 14 Bijlage 3: Schema 17 Bijlage 4: Wanneer is een hond gevaarlijk? 18 Bijlage 5: Lijst hoog risico-honden 19

4 Inleiding 1 Veel mensen hebben huisdieren en het houden huisdieren zijn een onderdeel van onze cultuur. Soms veroorzaken deze dieren overlast. In dit beleid wordt specifiek gekeken naar de overlast veroorzaakt door agressieve honden. Leidraad hierbij is dat de inwoners van de gemeente Schouwen-Duiveland zich veilig en vrij in de openbare ruimte kunnen bewegen en hun dieren uit kunnen laten. Bij overlast door honden kunnen zowel de politie, het Openbaar Ministerie als de gemeente aan zet zijn. Dit beleid ziet uitsluitend toe op de verantwoordelijkheden van de gemeente en wanneer en op welke wijze de gemeente haar bevoegdheden inzet. De politie heeft een rol als er (mogelijk) sprake is van een strafbaar feit. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan vernieling (van een ander dier of een ander goed), mishandeling / lichamelijk letsel (van een mens), ophitsing en het onvoldoende onschadelijk houden van een onder zijn hoede staand gevaarlijk dier. Het Openbaar Ministerie besluit vervolgens over eventuele strafvervolging. Er zijn echter situaties denkbaar dat er strafrechtelijk geen aanknopingspunten zijn voor politie en Openbaar Ministerie en dat het incident wordt beschouwd als een civielrechtelijke kwestie tussen burgers. Dit laat onverlet dat er sprake kan zijn van overtreding van onze Algemene plaatselijke verordening en dat het veiligheidsgevoel is aangetast. Het is daarom van belang dat de gemeente wel geïnformeerd wordt over overlast zodat we dit kunnen monitoren en kunnen ingrijpen. De gemeente heeft een taak in het kader van de openbare orde en veiligheid en naleving van de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV). Dit betekent dat respectievelijk de burgemeester en het college van burgemeester en wethouders als bestuursorganen binnen de gemeente een rol kunnen hebben. De burgemeester heeft de bevoegdheid om bij verstoringen van de openbare orde handhavend op te treden. Dit beleid beperkt zich tot het beschrijven van de relevante bevoegdheden op dit vlak. De afgelopen jaren is de gemeente Schouwen-Duiveland geconfronteerd met een toename van meldingen van (bijna) bijtincidenten in de gemeente. Gezien de toename van het aantal meldingen, er aantal vragen van bezorgde burgers, is dit beleid nu opgesteld. Daarnaast is er zowel bij gemeente als bij politie behoefte aan duidelijkheid om te voorkomen dat een burger die overlast van honden heeft ervaren tussen wal en het schip raakt. Dit beleid is in verschillende onderdelen opgedeeld en volgt het proces van (bijt)incident tot besluitvorming. De verschillende stappen in het proces worden hierna verder beschreven en zijn grafisch weergegeven in bijlage III. Deze stappen komen ook overeen met het advies van de Raad voor Dierenaangelegenheden. Het startpunt is een incident met een hond. De gemeente ontvangt daarover, eventueel via de politie, een melding. Naar aanleiding van deze melding wordt nadere informatie ingewonnen. Er vindt vervolgens een beoordeling plaats van het incident en er volgt besluitvorming. Vervolgens is er een handhavingsfase. Als bijlage bij dit beleidsstuk gaat een lijst van definities, zijn de relevante wetsartikelen opgenomen en zijn de verschillende mogelijkheden in een schema gezet. 4

5 Incident Registratie bijtincidenten Inwoners van de gemeente Schouwen-Duiveland kunnen bij de politie melding of aangifte doen van een bijtincident. De politie registreert de melding en aangifte en geeft deze, met toestemming van de melder/ aangever, door aan de gemeente. Wanneer er een aangifte wordt opgenomen, wordt beoordeeld of strafvervolging mogelijk is. Als er geen aangifte mogelijk is, stelt de politie een melding op. Het kan ook zo zijn dat de gemeente meldingen van bijtincidenten ontvangt.. Als hier sprake van is, moeten melders doorverwezen worden naar de politie, omdat de politie de meldingen in eerste instantie registreert en weegt. Deze weging vindt plaats bij de taakaccenthouder dierenpolitie. Met de politie is afgesproken dat waar mogelijk de volgende gegevens in de registratie worden opgenomen: de personalia van de melder en van de eigenaar/houder van de hond; de adresgegevens van de melder en van de eigenaar/houder van de hond; de plaats van het incident en een korte omschrijving van het incident. gegevens van de hond, inclusief naam, ras, chipnummer, kleur, geslacht. Deze melding geeft de politie na weging aan een vast contactpersoon bij de gemeente. 2.2 Bestuursrechtelijk onderzoek Eén van de buitengewoon opsporingsambtenaren (hierna: boa s) van de gemeente gaat bij de melder langs voor het opnemen van een verslag van de gebeurtenissen. Hiermee start het bestuursrechtelijk onderzoek. In het verslag worden de gebeurtenissen chronologisch beschreven vanuit het gezichtspunt van de melder. Dit gebeurt eveneens met de bevindingen van de eigenaar/houder van de hond en de eventuele getuigen. De getuigen worden alleen gehoord als dit naar het oordeel van de gemeente noodzakelijk is. Het verslag bevat, zo mogelijk, de volgende gegevens: persoonsgegevens, van degene die een verklaring aflegt; gegevens van de bijtende hond inclusief ras, chipnummer, roepnaam hond, kopie van paspoort en/of stamgegevens en foto; indien van toepassing gegevens gebeten hond, inclusief vermelding van ras, chipnummer, roepnaam hond, kopie paspoort en/of stamboomgegevens; indien van toepassing gegevens gebeten mens/dier; aard en omvang van de schade; een beschrijving van de omstandigheden waaronder en de aanleiding waarom de hond heeft gebeten; of er andere of oudere meldingen zijn (tot drie jaar terug) over de desbetreffende hond. Indien mogelijk zitten bij de verslagen foto s van de hond en van het letsel en/of de schade. Als sprake is van een huisartsenbezoek of dierenartsbezoek, dan worden hiervan gegevens (facturen, verklaring e.d.) bij de verslagen gevoegd. Indien de melder niet weet wie de eigenaar / houder van de hond is, onderzoekt de boa of hij achter de naam van de eigenaar / houder kan komen. Bijvoorbeeld naar aanleiding van eerdere meldingen. Indien de eigenaar / houder van de hond niet te vinden is, wordt de melder hiervan in kennis gesteld en wordt aangegeven dat wij de melding opnemen in het gemeentelijk bestand met betrekking tot bijtincidenten. Mocht bij een volgend bijtincident in die buurt een soortgelijke hond betrokken zijn, dan kan de melding alsnog worden meegenomen. 5

6 2.3 Beoordeling bijtincident Na het verzamelen van de gegevens wordt het incident door de gemeente beoordeeld en gekwalificeerd. Uitgangspunt in onze gemeente is, zoals gezegd, dat iedereen zich veilig en vrij in de openbare ruimte moet kunnen bewegen en iedereen zijn werk moet kunnen uitoefenen, zonder gebeten of aangevallen te worden door honden. Veelal zal een eigenaar van een hond de uitgangspunten van de gemeente kunnen onderschrijven. In de situatie dat een eigenaar - desgevraagd - besluit vrijwillig afstand doet van de hond, ligt er geen taak meer voor de gemeente. Het is mogelijk dat de hond dan wordt afgestaan aan een asiel. Het dossier kan dan gesloten worden. In de situaties dat er geen afstand wordt gedaan, wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende bijtincidenten. Afhankelijk van de kwalificatie wordt er dan opgetreden. De gemeente hanteert bij incidenten de kwalificaties lichte en ernstige bijtincidenten Lichte bijtincidenten Er wordt van een lichte bijtincident gesproken wanneer een hond een ander dier of persoon bijt, waarbij er sprake is van gering letsel. Van gering letsel wordt gesproken indien een ingrijpende medische behandeling niet direct noodzakelijk is. Denk hierbij aan een schaafwond, tandafdruk, blauwe plek etc. Naast letsel kan ook schade aan de kleding (bijkomende schade) ook worden beschouwd als licht letsel Ernstige bijtincidenten Er is sprake van een ernstig bijtincident: wanneer een hond een persoon of een andere hond bijt of aanvalt, waarbij er sprake is van meer dan gering letsel; wanneer meerdere lichte bijtincidenten plaatsvinden, dit in ieder ander geval dat door het college als ernstig wordt aangemerkt. Ernstig letsel betreft onder meer: open wonden inwendig letsel letsel waarbij slachtoffer niet in staat is om te werken/normale dagelijkse activiteiten uit te voeren chirurgisch letsel 2.4 Maatregelen naar aanleiding van bijtincidenten Lichte bijtincidenten Indien er sprake is van een licht bijtincident, dan wordt een waarschuwingsbrief verzonden naar de eigenaar / houder van de hond. Een licht bijtincident wordt bij een tweede melding van een licht bijtincident binnen drie jaar opgeschaald naar een ernstig bijtincident. Op grond van artikel 2:59 APV, kan een hond als hinderlijk kan worden betiteld wanneer er sprake is van een licht bijtincident. Ook kan worden afgezien van het kwalificeren als hinderlijk als hier redenen toe zijn. Dit kan bij een eerste bijtincident en lichte schade/letsel. Ernstige bijtincidenten Er is sprake van een gevaarlijke hond bij een ernstig bijtincident of meerdere lichte bijtincidenten. In de waarschuwingsbrief wordt aangegeven dat de gemeente het vanuit het oogpunt van openbare orde en veiligheid onacceptabel vindt dat een mens of dier gebeten wordt. Voorts wordt van de eigenaar / houder wel verwacht dat hij alle maatregelen zal treffen om herhaling van een dergelijk incident te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door uit voorzorg de hond aan te lijnen en te muilkorven op openbaar gebied en / of een africhtingscursus met de hond te volgen. 6

7 Tegen deze besluiten kan bezwaar worden gemaakt door zowel de houder en eigenaar, als de melder. Indien er sprake is van een ernstig bijtincident is het uitgangspunt dat het college besluit tot gevaarlijk verklaring van de hond op grond van artikel 2:59 APV. De consequentie hiervan is het opleggen van een aanlijn- en/of muilkorfgebod, dan wel een gedragscursus. De verplichting kan ook worden opgelegd bij honden op eigen terrein, als er bijvoorbeeld gevaar voor de postbode is, maar eveneens op locaties zoals scholen, speelterreinen waar het risico tot een incident groter is. In beginsel leggen wij zowel een aanlijn- als een muilkorfgebod op. Er zijn echter situaties denkbaar dat alleen een aanlijngebod voldoende is om een herhaling van een bijtincident te voorkomen. Dit is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Nadere aanwijzingen kunnen hierbij ook gegeven worden. Denk aan een locatieverbod of het verbeteren van de erfafscheiding. De eigenaar / houder / verzorger ontvangt een voorgenomen besluit tot gevaarlijkverklaring waarin de aanleiding wordt beschreven en de voorgenomen maatregelen zijn opgenomen. Binnen één week kan een zienswijze naar voren worden gebracht. Vervolgens wordt een besluit genomen en indien de gevaarlijkverklaring wordt gehandhaafd dient vanaf dat moment de hond aangelijnd te worden en/of een muilkorf te dragen. Dit besluit wordt aangetekend verzonden, dan wel in persoon overhandigd. 2.5 Gedragstest & inbeslagname: Bij een ernstig bijtincident kan er ook aanleiding zijn om nader onderzoek te gelasten (gedragstest). Voor de ernstige of herhaalde overtreding hebben we soms ook te maken met maatschappelijke onrust binnen een wijk of directe omgeving. Om deze onrust weg te nemen is het soms van belang dat we ook maatregelen nemen. Indien aan een onderzoek (gedragstest niet aan meegewerkt wordt door de eigenaar, verzorger of houder van de hond, kan op dat moment ook inbeslagname van de hond aan de orde zijn. Als de houder of eigenaar weigert mee te werken. ontvangt deze van de gemeente een schriftelijk bevestiging dat hij weigert (op zijn kosten) mee te werken aan de gedragstest. De kosten worden dan toch op de eigenaar of houder verhaald. De inbeslagname kan plaatsvinden op grond van artikel 172 Gemeentewet. In een dergelijk geval zal als criterium gelden dat door de (dreigende) overtreding de openbare orde wordt bedreigd of verstoord. De burgemeester is op grond van artikel 172 lid 2 Gemeentewet bevoegd overtredingen van wettelijke voorschriften die betrekking hebben op de openbare orde, te beletten of te beëindigen. De burgemeester geeft het bevel tot onvrijwillige inbeslagname van de hond indien: 1. de eigenaar of houder van een hond die door het college als gevaarlijke hond is aangewezen in strijd met de APV houdt; 2. de eigenaar of houder van een hond heeft geweigerd vrijwillig afstand te doen van de hond; 3. de burgemeester vreest dat de kans op bijtrecidive aanwezig is. Na inbeslagname en nadat de gedragstest door een gecertificeerde instelling is uitgevoerd, zal vervolgbesluitvorming plaatsvinden. Die vervolgbesluitvorming is afhankelijk van de resultaten van de Daarover later meer. De gedragstest wordt uitgevoerd door de gedragskliniek faculteit Diergeneeskunde te Utrecht of op aanwijzing van hun een andere gecertificeerde keurmeester. Uit het rapport zal moeten blijken of de hond zo nodig onder voorwaarden kan terugkeren naar de eigenaar / houder van de hond, de hond herplaatst moet worden, of de hond in overleg met het OM geëuthanaseerd moet worden. Bedreiging of verstoring van de openbare orde kan aan de orde zijn, indien gevoelens van onrust ontstaan in de omgeving waar de hond normaliter verblijft. Dit kan blijken uit de ingewonnen informatie, een bestuurlijke rapportages of uit processen-verbaal van bevindingen. Ook het gedrag van de eigenaar van de hond kan hiertoe aanleiding geven. De eigenaar bagatelliseert bijvoorbeeld het incident waardoor een gerechtvaardigde vrees voor herhaling bestaat en uit het dossier blijkt dat het probleem ook niet alleen bij de hond ligt. 7

8 In een situatie waarbij de openbare orde wordt bedreigd of verstoord door een (dreigende) overtreding, zal na inbeslagname zoals aangegeven nader onderzoek gedaan moeten worden om te komen tot vervolgbesluitvorming. Door een gecertificeerde instelling zal bezien worden onder welke voorwaarden de hond kan terugkeren, of de hond elders herplaatst moet worden of - in overleg met het OM - geëuthanaseerd moet worden. De kosten die gepaard gaan met de inbeslagname op grond van artikel 172 Gemeentewet kunnen niet verhaald worden. (1) Bij alle hierboven beschreven maatregelen geldt dat dit besluiten zijn op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht. Belanghebbenden kunnen dan ook in bezwaar en beroep. Deskundige instelling. Gedragskliniek Faculteit Dierengeneeskunde Postadres: Postbus 80153, 3508 TD Utrecht Bezoekadres: Yalelaan 108, 3584 CM Utrecht Telefoon: (030) Fax: (030) gedraghondkat@uu.n 1 Zoals eerder opgemerkt beschrijft dit beleid alleen de verantwoordelijkheid van de gemeente. Indien er sprake is van strafbare feiten kan er ook strafrechtelijk opgetreden worden en ook dan kan strafrechtelijke inbeslagname aan de orde zijn. 8

9 Handhaving en sancties 3 Indien een hond als gevaarlijk of hinderlijk is aangemerkt op grond van artikel 2:59 APV, wordt toegezien op het naleven van het opgelegde aanlijn- en/of muilkorfgebod. Het overtreden van het aanlijn- en/ of muilkorfgebod is strafbaar gesteld in onze APV. Dit betekent dat zowel politieambtenaren als gemeentelijke opsporingsambtenaren een bestuurlijke strafbeschikking mogen uitschrijven. De boete in 2019 bedraagt 230,00. Met het beboeten kan directe handhaving plaatsvinden en bestraffen we de overtreder. Hiermee wordt uiteraard ook een prikkel afgegeven om normconform gedrag te vertonen. Er zijn situaties denkbaar dat het - herhaaldelijk - uitschrijven van een boete niet leidt tot het naleven van artikel 2:59 APV. De hond blijft dan los of zonder muilkorf rondlopen. In dat geval gaat de gemeente over tot het opleggen van een last onder bestuursdwang. Het opleggen van een last onder bestuursdwang betreft het herstellen in een normale toestand door het ongedaan maken, beëindigen of voorkomen van de overtreding. Bij het opleggen van een last onder bestuursdwang wordt een termijn gegeven waarbinnen de overtreder de hond alsnog dient aan te lijnen en/of te muilkorven. De termijn is gesteld op 48 uur. Indien de last niet of niet tijdig wordt uitgevoerd, zal worden overgegaan tot feitelijk handelen door de hond in beslag te nemen. Daarmee wordt de overtreding effectief beëindigd en nadere overtreding voorkomen. Tussen het constateren van de overtreding en het daadwerkelijk ingrijpen kan enige tijd zitten nu de eisen van zorgvuldigheid bij het toepassen van bestuursdwang in acht genomen moeten worden. Er kan zich echter een situatie voordoen dat de situatie dermate spoedeisend is dat het bestuursorgaan de beslissing tot toepassing van bestuursdwang niet tevoren op schrift kan stellen en dit dus achteraf plaatsvindt. Spoedeisende bestuursdwang kan bijvoorbeeld worden toegepast indien inbeslagname van de hond in belang van de openbare orde en veiligheid noodzakelijk is, Het geschonden belang in deze is de veiligheid van inwoners, hun gasten en hun dieren. Zij moeten zich zonder gebeten te worden vrijelijk in de openbare ruimte kunnen bewegen. In dat geval zal de gemeente op kosten van de eigenaar, verzorger of houder over gaan tot inbeslagname en opslag van de hond. Daarmee lost de gemeente zelf, op kosten van de overtreder, de gevaarlijke situatie op. Een gedragstest zal vervolgens moeten uitwijzen wat er met de hond moet gebeuren. Deze gedragstest wordt uitgevoerd door een gecertificeerde instelling. Op basis van de uitkomsten van de gedragstest is het mogelijk dat de hond onder voorwaarden (bijvoorbeeld door het volgen van cursussen) terug kan naar de eigenaar of elders wordt herplaatst of - in overleg met het OM- geëuthanaseerd. De inbeslagname en het afdwingen van een gedragstest kan door de gemeente op twee manieren plaatsvinden: De burgemeester is in het algemeen bevoegd om bestuursdwang toe te passen bij het overtreden van voorschriften op basis van artikel 125 Gemeentewet en artikel 5:21 en volgende van de Algemene wet bestuursrecht; De burgemeester is bevoegd daar waar dat door de (dreigende) overtreding de openbare orde wordt bedreigd of verstoord toepassing te geven aan artikel 172 Gemeentewet. De burgemeester bedient zich hierbij van de politie. In beide gevallen is sprake van besluitvorming op grond van de Algemene wet bestuursrecht en kan een belanghebbende hiertegen rechtsbescherming inroepen. De feitelijke inbeslagname van de hond wordt uitgevoerd door de politie, toezichthouders van de gemeente Schouwen-Duiveland en/of door de Boa s van de gemeente Schouwen-Duiveland. 9

10 De keuze voor welke manier wordt gebruikt, is afhankelijk van de impact van het incident op de omgeving. Niet iedere overtreding verstoort of bedreigt per se de openbare orde. In dat geval is er in beginsel geen ruimte om toepassing te geven aan artikel 172 Gemeentewet en zal het reguliere handhavingstraject gebruikt worden. Kostenverhaal De gemeente is zelf verantwoordelijk voor het vervoer en het onderbrengen van de hond bij een daarvoor geschikte instelling. In de situatie dat het college bestuursdwang toepast, zullen de daarmee gepaard gaande kosten verhaald worden op de eigenaar / houder van de hond. Hierbij kan gedacht worden aan de kosten van inbeslagname, transport, opslag, noodzakelijke verzorging (voedsel) en het uitvoeren van de gedragstest. 10

11 Heroverweging van het aanlijn- en/of muilkorfgebod De eigenaar of houder van een hond, die een aanlijn- en/of muilkorfgebod opgelegd heeft gekregen, kan handelingen verrichten waardoor het college het besluit heroverweegt. De eigenaar van de hond kan de hond zelf laten onderzoeken door een daartoe gecertificeerde instelling. Dit gebeurt op zijn kosten. Indien uit het onderzoek blijkt dat de hond geen gevaar (meer) vormt, of indien de eigenaar en/of hond (een) cursus(sen) heeft/hebben gevolgd, die door de onderzoeker wordt voorgesteld, kan het college het besluit gevaarlijk verklaren van de hond heroverwegen. 4 Het college zal het resultaat van het onderzoek meenemen in de heroverweging van het besluit. Mocht het college bij de heroverweging afwijken van het advies van de onderzoeker, dan zal dit in het besluit worden gemotiveerd. 11

12 Afwijken beleid 5 In dit beleid is vastgelegd hoe de gemeente omgaat met bijtincidenten. Deze incidenten zijn afhankelijk van de situatie. In voorkomende gevallen is het voor het college mogelijk om af te wijken van het bovenstaande beleid, zowel met lichtere maatregelen als met verzwarende maatregelen. Dit betekent dat stappen kunnen worden overgeslagen, dan wel dat een lichtere vorm kan worden gekozen bij het afhandelen van een melding. Redenen voor lichtere maatregelen kunnen zijn: het gevolgd hebben van een cursus; maatregelen treffen, zoals de hond altijd aangelijnd uitlaten; de reden voor het bijtincident is gelegen in zelfverdediging van de hond. Redenen voor verzwarende maatregelen kunnen zijn: als de eigenaar het incident bagatelliseert; als de eigenaar de hond heeft aangezet tot bijten. Bij afwijking van het beleid, wordt dit gemotiveerd. Wij achten deze mogelijkheid om van het beleid af te wijken van groot belang, juist omdat een goede afhandeling van een bijtincident afhankelijk is van de specifieke aard en omvang van het geval. 12

13 Bijlage 1: Definities Awb Ernstig bijtincident Ernstig letsel Gering letsel Gevaarlijk verklaren Kort aanlijnen Licht bijtincident Muilkorf Algemene wet bestuursrecht. Van een ernstig bijtincident is sprake: 1. wanneer een hond een persoon of een andere hond bijt of aanvalt, waarbij er sprake is van meer dan gering letsel; 2. wanneer meerdere lichte bijtincidenten plaatsvinden binnen een periode van drie jaar; 3. in ieder ander geval dat door het college als ernstig wordt aangemerkt. van ernstig letsel is sprake bij een verwonding waarbij medische behandeling noodzakelijk is. Lichte verwonding waarbij niet direct een medische behandeling noodzakelijk is. Indien het college een hond in verband met zijn gedrag gevaarlijk of hinderlijk acht, kan het de eigenaar van de hond een kort aanlijngebod of een kort aanlijn- en muilkorfgebod opleggen voor zover die hond verblijft of loopt op een openbare plaats. Aanlijnen van een hond met een lijn met een lengte, gemeten van hand tot halsband, die niet langer is dan 1, 50 meter. Van een licht bijtincident is sprake wanneer een hond een ander dier of persoon bijt, waarbij er sprake is van gering letsel. Een muilkorf vervaardigd van stevig kunststof of van stevig leer, of van beide stoffen, die door middel van een stevige leren riem zodanig rond de hals is aangebracht dat verwijdering zonder toedoen van een mens niet mogelijk is en die zodanig is ingericht dat de hond niet kan bijten, dat de afgesloten ruimte binnen de korf een geringe opening van de bek van de hond toelaat en dat geen scherpe delen binnen de korf aanwezig zijn. 13

14 Bijlage 2: Wetsartikelen Algemeen Plaatselijke Verordening Schouwen-Duiveland Artikel 2:57 Loslopende honden 1. Het is de eigenaar of houder van een hond verboden die hond te laten verblijven of te laten lopen: a. op een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak of speelweide of op een andere door het college aangewezen plaats; b. binnen de bebouwde kom op de weg indien de hond niet is aangelijnd; c. op de weg indien de hond niet is voorzien van een halsband of een ander identificatiemerk dat de eigenaar of houder duidelijk doet kennen; of d. op een voor recreatief gebruik opengesteld gedeelte van de zeedijk, strand, duin, bos of ander natuurterrein, speel- of ligweide, in zee of op een ander voor recreatief gebruik bestemd terrein zonder dat die hond aangelijnd is; 2. Het verbod in het eerste lid, aanhef en onder b, is niet van toepassing op door het college aangewezen plaatsen; 3. De verboden in het eerste lid aanhef en onder a, b en d zijn niet van toepassing op de eigenaar of houder van een hond: a. die zich vanwege zijn handicap door een geleidehond of sociale hulphond laat begeleiden; of b. die deze hond aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond of sociale hulphond. 4. Het verbod genoemd in het eerste lid aanhef en onder d, geldt voor zover dat betrekking heeft op strand en in zee, uitsluitend gedurende de periode van 1 mei tot 1 oktober tussen en uur. Artikel 2:58 Verontreiniging door honden en paarden 1. Degene die zich met een hond of een paard op een openbare plaats, voor zover gelegen binnen de bebouwde kom begeeft of bevindt, is verplicht ervoor te zorgen dat de uitwerpselen van die hond of dat paard onmiddellijk worden verwijderd. 2. De verplichting als genoemd in het eerste lid geldt ook voor een openbare plaats, gelegen buiten de bebouwde kom, voor zover het betreft: a. een voor het publiek toegankelijke en kennelijk als zodanig ingerichte kinderspeelplaats, zandbak, speelweide, ligweide, park of plantsoen; b. op een voor recreatief gebruik opengesteld gedeelte van de zeedijk, strand, duin, bos, natuurterrein of enig ander voor recreatief gebruik bestemd terrein; 3. De verplichting als genoemd in het eerste en tweede lid is niet van toepassing op de eigenaar of houder van een hond: a. die zich vanwege zijn handicap door een geleidehond of sociale hulphond laat begeleiden, of b. die deze hond aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond of sociale hulphond. 4. De verplichting als genoemd in het eerste lid is niet van toepassing op door het college aangewezen plaatsen. 5. Degene die zich met een hond op een openbare plaats als genoemd in het eerste of tweede lid begeeft of bevindt, is verplicht een doeltreffend hulpmiddel bij zich te hebben dat geschikt is voor het verwijderen van de uitwerpselen van de hond. De eigenaar of de houder van de hond is verplicht dit hulpmiddel op eerste vordering van een toezichthoudend ambtenaar te laten zien. 6. Het bepaalde in het vijfde lid is niet van toepassing op de eigenaar of houder van een hond als bedoeld in het derde lid. Artikel 2:59 Gevaarlijke honden 1. Indien de burgemeester een hond in verband met zijn gedrag gevaarlijk of hinderlijk acht, kan hij de eigenaar of houder van die hond een aanlijngebod of een aanlijn- en muilkorfgebod opleggen voor zover die hond verblijft of loopt op een openbare plaats of op het terrein van een ander. 2. Een aanlijngebod houdt in dat de eigenaar of houder verplicht is de hond aangelijnd te houden met een lijn met een lengte, gemeten van hand tot halsband, van ten hoogste 1,50 meter. 14

15 3. Een muilkorfgebod houdt in dat de eigenaar of houder verplicht is de hond voorzien te houden van een muilkorf die: a. vervaardigd is van stevige kunststof, van stevig leer of van beide stoffen; b. door middel van een stevige leren riem zodanig rond de hals is aangebracht dat verwijdering zonder toedoen van de mens niet mogelijk is; en c. zodanig is ingericht dat de hond niet kan bijten, dat de afgesloten ruimte binnen de korf een geringe opening van de bek toelaat en dat geen scherpe delen binnen de korf aanwezig zijn. 4. Onverminderd het bepaalde in artikel 2:57, eerste lid, onder c, dient een hond als bedoeld in het eerste lid voorzien te zijn van een door de bevoegde minister op aanvraag verstrekt uniek identificatienummer door middel van een microchip die met een chipreader afleesbaar is. Artikel 6:1 Strafbepaling APV gemeente Schouwen-Duiveland 1. Overtreding van de in deze verordening gestelde geboden en verboden en de op grond van artikel 1:4 daarbij gegeven voorschriften en beperkingen wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie. 2. Overtreding van het bij of krachtens artikel 2:1 bepaalde en de op grond van artikel 1:4 daarbij gegeven voorschriften en beperkingen wordt gestraft met een geldboete van de eerste categorie. Artikel 172 Gemeentewet 1. De burgemeester is belast met de handhaving van de openbare orde. 2. De burgemeester is bevoegd overtredingen van wettelijke voorschriften die betrekking hebben op de openbare orde, te beletten of te beëindigen. Hij bedient zich daarbij van de onder zijn gezag staande politie. 3. De burgemeester is bevoegd bij verstoring van de openbare orde of bij ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, de bevelen te geven die noodzakelijk te achten zijn voor de handhaving van de openbare orde. 4. De commissaris van de Koning geeft, indien een ordeverstoring van meer dan plaatselijke betekenis dan wel ernstige vrees voor het ontstaan van zodanige ordeverstoring zulks noodzakelijk maakt, de burgemeesters in de provincie zoveel mogelijk na overleg met hen, de nodige aanwijzingen met betrekking tot het door hen ter handhaving van de openbare orde te voeren beleid. De aanwijzingen worden zo enigszins mogelijk schriftelijk gegeven. Artikel 5:21 Algemene wet bestuursrecht Onder last onder bestuursdwang wordt verstaan: de herstelsanctie, inhoudende: a. een last tot geheel of gedeeltelijk herstel van de overtreding, en b. de bevoegdheid van het bestuursorgaan om de last door feitelijk handelen ten uitvoer te leggen, indien de last niet of niet tijdig wordt uitgevoerd. Artikel 5:23 Algemene wet bestuursrecht Deze afdeling is niet van toepassing op optreden ter onmiddellijke handhaving van de openbare orde. Artikel 5:31 Algemene wet bestuursrecht 1. Een bestuursorgaan dat bevoegd is om een last onder bestuursdwang op te leggen, kan in spoedeisende gevallen besluiten dat bestuursdwang zal worden toegepast zonder voorafgaande last. Artikel 5:24, eerste en derde lid, is op dit besluit van overeenkomstige toepassing. 2. Indien de situatie zo spoedeisend is, dat een besluit niet kan worden afgewacht, kan terstond bestuursdwang worden toegepast, maar wordt zo spoedig mogelijk nadien alsnog een besluit als bedoeld in het eerste lid bekendgemaakt. 15

16 Artikel 5:31d Algemene wet bestuursrecht Onder last onder dwangsom wordt verstaan: de herstelsanctie, inhoudende: a. een last tot geheel of gedeeltelijk herstel van de overtreding, en b. de verplichting tot betaling van een geldsom indien de last niet of niet tijdig wordt uitgevoerd. 16

17 Bijlage 3: Schema 17

18 Bijlage 4: Wanneer is een hond gevaarlijk? Enige jaren geleden ontstond bezorgdheid over agressief gedrag van bepaalde honden, met name van pitbull terriërs en aanverwante rassen. Bij incidenten brachten honden aanzienlijk letsel toe aan mens of dier. De toenmalige minister van landbouw, natuurbeheer en visserij heeft daarop de Commissie van advies agressief gedrag bij honden ingesteld. De commissie inventariseerde de problematiek en maakte onderscheid tussen drie categorieën van gevaarlijke honden: Categorie I: honden met morfologisch overeenkomstige karakteristieken (honden met gelijke lichaamsbouw), waarin gefokt wordt op agressief gedrag (denk aan bv het type pitbull); Categorie II: gebruikshonden; dit zijn honden die geheel of gedeeltelijk opgeleid zijn voor bewakings-, opsporings- of verdedigingswerk. Deze honden is geleerd om af te weren en in bepaalde situaties te bijten; Ten aanzien van een hond uit categorie 2 beveelt de commissie alleen een aanlijngebod aan. Invoering van een verplichting tot muilkorven van een gebruikshond stuit naar haar oordeel op het bezwaar dat hierdoor de uitvoering van de taak waarvoor zo n hond is opgeleid, bijzonder wordt bemoeilijkt. Gelet op het gebruik van de hond voor bewakings-, opsporings- en verdedigingswerk is het aanlijngebod beperkt tot de weg: op het terrein van een ander kan de hond zijn functie blijven vervullen. Op het voorgestelde aanlijngebod maakt de commissie onder twee voorwaarden een uitzondering: de hond moet met goed gevolg een opleiding tot gebruikshond bij een erkende instantie of een zogenaamde gedrags- en gehoorzaamheidscursus 1 hebben doorlopen en hij moet vergezeld gaan van de eigenaar of de houder, die hem heeft opgeleid. Erkende instanties zijn volgens de commissie de onderafdelingen van rasverenigingen van werkhondenrassen, de Nederlandse bond voor gebruikshondensportverenigingen, de Koninklijke Nederlandse Politiehond Vereniging en de Nederlandse bond voor de diensthond. Categorie III: zijn honden waarvan in de praktijk - door het toebrengen van letsel of het uiten van dreiging daartoe - is gebleken dat zij gevaarlijk zijn voor mens of dier In het rapport van de commissie ( staat bij de motivering van categorie III dat de commissie van mening is dat individuele honden die agressief gedrag getoond hebben door het toebrengen van letsel dan wel door het uiten van dreiging daartoe, een gevaar voor mens of dier zijn. Een hond is niet alleen gevaarlijk voor mens of dier als deze hond heeft gebeten. Andere indicaties daarvoor zijn een eigen bijzondere aard of africhting van de hond, duurzame kwaadaardigheid van de hond alsmede omstandigheden dat de hond een mens of dier aanvalt zonder te bijten of zodanig aanblaft dat daardoor de vrees ontstaat te worden aangevallen, aldus het rapport. Met name bij bestuursrechtelijk optreden is categorie III voor ons van belang. Een goede omschrijving van de geschiedenis van de hond en de omstandigheden is van belang. Bij bestuursrechtspraak van de Raad van State in een uitspraak van 28 augustus ECLI:NL:RVS:2013: is gebleken dat een muilkorfgebod ook kan worden opgelegd als de hond nog niet heeft gebeten. 18

19 Bijlage 5: Lijst hoog risico-honden Inleiding De lijst (2)(3) uit Bijlage 2 van het RDA rapport Hondenbeten aan de kaak gesteld, die door de RDA wordt onderschreven als voorlopige lijst, is opgesteld aan de hand van in ons omringende landen gehanteerde lijsten, artikelen uit binnen - en buitenland, meldingen en inbeslagnames. Deze voorlopige lijst is vervolgens voorgelegd aan 5 experts op het gebied van hondengedrag en ernstige bijtincidenten in binnen - en buitenland. Op grond van de reacties zijn de rassen, look- alikes en kruisíngen vastgesteld ter verduidelijking van het type hond dat in ieder geval tot de categorie hoog-risico kan worden gerekend. Het aantal namen op de definitieve lijst is op grond van de reacties uitgebreíd ten opzichte van de RDA lijst. Deze namen betreffen een nadere specificering van de op de RDA lijst genoemde kruisingen. 6 hondenrassen met een door de Raad van Beheer erkende stamboom zijn hierbij niet opgenomen vanwege het met goed resultaat uitselecteren van overmatige agressiviteitkenmerken door de door de Raad van Beheer erkende stamboom organisaties. Definitie hoog-risico IHR) hond Een hoog-risico hond is een hond die bij bijten in staat is tot het toebrengen van bovenmatíg ernstige bijtschade (dood tot gevolg, het verlies van spier en/of orgaanweefsel): Fysieke verschijning: De combinatie van gewicht, bouw (kaakgrootte, spíerkracht, mogelijkheid tot gelijktijdig vastgebeten zijn en blijven ademen, weinig gripmogelijkheid op de hond door gebetene/omstanders) zodanig dat krachtig bijten alsmede vasthouden mogelijk is van relatief groot oppervlak bij gebetene. Bijtstijl: De stijl van bijten is zodanig dat bij het bijten herhaald wordt gebeten zonder pauzes (anders dan die tijd die het vraagt om herhaald de gebetene te bereiken met een beet - bijvoorbeeld bij tussentijdse vluchtpoging van de gebetene) en/of langdurig wordt vastgehouden (al dan niet met herpakken/ schuiven om een betere grip te krijgen op de gebetene en/of bij bijten in keelgebied dit voortgaand dicht te drukken), al dan niet in combinatie met dichtdrukken van het gebied en/of toepassen van schudden/ scheuren. Beten zijn vaak gericht op kwetsbare gebieden als keel- en liesgebied, hoofd (snuit) en/of eventueel voorpoten. Bijtintensiteit: Focus op de gebetene en het bijten is intens (hond is slecht te interrumperen, los te kríjgen van gebetene en/of focus blijft op gebetene en/of andere mogelijke te bijten mensen/dieren). Hond toont voorafgaand aan het bijten opwinding en/of stille focus op de gebetene. Erfelijke basis: De genetische basis van de hond kenmerkt zich door selectie van mens op vechteigenschappen richting mens en/of dier. Deze genetische basís kan vermengd zijn met eigenschappen van andere rassen/typen zoals snelheid van windhondachtigen en/of felheid van terriërachtigen. 2 Zoals eerder opgemerkt beschrijft dit beleid alleen de verantwoordelijkheid van de gemeente. Indien er sprake is van strafbare feiten kan er ook strafrechtelijk opgetreden worden en ook dan kan inbeslagname aan de orde zijn. 3 De Raad voor Dieraangelegenheden (RDA) heeft deze lijst met honden met een hoog-risico op agressief gedrag opgesteld. Met deze lijst worden gemeenten extra ondersteund een hond aan te wijzen als zijnde gevaarlijk of hinderlijk. 19

20 Bronnen: Avner, J R, Baker, M D (1991). Dog bites in urban children. Pedríatrics,88 (1), Beasly, J.T. (2015). Misunderstood Nanny Dogs? North Charlesto: CreateSpace.. Billmire, D.A. (25 augustus 2016). Opinion: There is no need for pitbulls. Coppinger, R, Coppinger, L (2001), Dogs, a new understanding of canine origin, behavior and evolution, Chicago: The University of Chicago press. Harding, S (2014), Unleashed: the phenomena of status and weapon dogs,bristol: Policy Press. Jessup, D (1995) The working Pit Bull, Neptune City: T.f.h. publications. Kaye, A E, Belz, J M, Kirschner, R E (2009). Pediatric Dog Bite Injuries: A S-year Review of the Experience at The Children s Hospital of Philadelphia. PRS Journal, Loewe, C L, Diaz, F D, Bechinsky,) (2007). pitbull maul ng deaths in Detroit. The American Journal of Forensic Medicine and Pathology,2g (4), O Brien, D C, Andre, T B, Robinson, A D, Squires, L D, Tollefson, T T (2014). Dog bites of the head and neck: an evaluation of a common pediatric trauma and associated treatment. American Journal of Otolaryngology - head and neck medicine and surgery, 36 (1), Liist van honden*, look-alikes en alle kruisingen met of tussen deze honden die in ieder qeval vallen onder de categorie HR hond: 1. Akita 2. American Bulldog 3. American Pitbull Terriër 4. American Staffordshire Terrier 5. Boerboel 6. Bull Mastiff 7. Bull Terrier 8. Cane Corso 9. Dogo Argentino 10. Dogo Canario 11. Staffordshire Bull Terrier 12. Rottweiler 13. Tosa 14. Fila Brasileiro 15. Anatolische herder 16. Zuid-Russische Owcharka 17. Kaukasische Owcharka 18. Pitbull achtigen: alle kruisingen met een pitbull: pocket bully, micro bully, pocket pitbull, extreme pocket bully, Regular bully, Regular Pitbull, xl en xxl pitbull, xl en xxl bully, rednose pitbull, rednose bully 19. Bully Kuta 20. Alano 21. Bandog * Honden met een stamboom erkend door de Raad van Beheer vallen niet onder de categorie HR hond. Bijschrift: Deze lijst en omschrijving van het Openbaar Ministerie is nu actueel, maar gezien nieuwe ontwikkelingen en voortschrijdend inzicht in deze materie kan de lijst vanuit de Nederlandse overheid worden bijgesteld. 20

21 Laan van St. Hilaire SH Zierikzee Postadres: Postbus JA Zierikzee T (0111) gemeente@schouwen-duiveland.nl