Op zoek naar het zonnemaximum
|
|
|
- Esmée de Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Op zoek naar het zonnemaximum 140 maandgemiddelden Wolfgetal Waarschuwing: deze presentatie is een greep uit eigen ervaring. Het pretendeert niet om DE handleiding over zonnewaarnemen te zijn.
2 Tommeke Zon het boeiendste hemelobject! ondergang, regenboog, LNW, poollicht, Maan,
3 Tommeke Zon manisch-depressief: cyclus van 11 jaar niet klokvast: zowel in hoogte als in periode daarom interessant om te volgen
4 Safety first Tip: vergeet je zoeker niet af te dekken!
5 Safety first projectie + delen met anderen + positie bij schetsen
6 Safety first projectie - slecht contrast - gevaar voor direct zonlicht - pas op met gelijmde optiek (bv. SCT) - pas op met oculairen - pas op met kunststof
7 Safety first projectie Tip: gebruik nooit een oculairfilter!
8 Safety first glasfilter + slijtvast + redelijk contrast + aangename geel/oranje kleur - breekbaar - relatief duur - soms enkel voor een bepaalde telescoop -> duurdere modellen kunnen zeer goed zijn
9 Safety first Mylar filter (bv. Solar Skreen) - blauw kleurtje - minder contrast - kwetsbaar - niet meer te krijgen? Mylar glas AstroSolar
10 Safety first black polymer filter (Thousand Oak) + goed voor blote oog + eclipsbril + aangename geel/oranje kleur + redelijk stevig + zelfbouw + goedkoop + mijn eerste (geslaagde) zonnewaarneming - wazig beeld in telescoop
11 Safety first AstroSolar filter (Baader) + zeer goed contrast + goedkoop ( 25 voor A4) + zelfbouw + ook een versie voor fotografie + natuurlijke witte kleur + helder beeld - fragiel - minder geschikt voor blote oog
12 Safety first prefab - iets duurder zelfbouw over de telescoop + gemakkelijk te maken - groot
13 Safety first zelfbouw in de dauwkap + compact - zit deel voor lichtweg
14 Herschel prisma + beste contrast + ook versie voor fotografie - duur ( 400) - enkel voor refractors Safety first
15 Safety first speciale Newton (bv. John Dobson)
16 Safety first speciale Newton (bv. John Dobson) éénrichtingsspiegel niet opgedampte spiegel
17 Safety first eclipsbril / lasbril (nr. 14) - enkel bruikbaar voor blote oog (alleen grootste vlekken) internet + geen enkel risico + ook bij bewolkt weer + goedkoop - niet echt waarnemen
18 Safety first projectiedoos wordt vervolgd
19 Safety first H-alpha + detuned - zeer duur - betwisting bruikbaarheid bepaling Wolfgetal wordt vervolgd
20 Safety first Calcium-K + oppervlakte details - amper visueel - duur
21 Meer detail blote oog vs verrekijker vs refractor
22 meer vergroten Meer detail
23 Meer detail grote(re) optiek zolang de seeing wil meewerken
24 David vs Goliath Meer detail
25 Meer detail Baader Solar Continuum filter Baader Neodymium filter groen filter OIII-filter + verhogen het contrast (een beetje)
26 Meer detail binoviewer + verhoogt contrast + minder last van eyefloaters dubbele oculairen nodig - niet altijd in focus
27 Wat is er te zien? randverzwakking (limb darkening)
28 Wat is er te zien? zonnevlekken (umbra) penumbra porieën penumbrale vlekken = minder warme gebieden (4000 C vs 5500 C)
29 Wat is er te zien? fakkelvelden (faculae) -> vooral aan de rand = warmere gebieden (9500 C vs 5500 C)
30 Wat is er te zien? granulatie striae -> enkel bij zeer goede optiek/omstandigheden!
31 Wat is er te zien? rotatie van de Zon (van oost naar west) Galileo Galilei 5-29 juni >
32 Wilson effect Wat is er te zien?
33 Bijverschijnselen Wat is er te zien? wolken optische verschijnselen (halo s, bijzonnen, ) vogels vliegtuigen ISS gras & paarden UFO s
34 Wolfgetal + kleine telescoop is ideaal + weinig tijd (10 min/dag) + wetenschap + overdag waarnemen (slaap) + zonlicht (vit. D), frisse lucht - lang waarneemproject (11 jaar) - verslavend zotte dingen - satellieten doen het beter -> belang van uniform waarnemen!!
35 Wolfgetal (dagelijks) Wolfgetal (1848 Zwitser Max Wolf) R = (10 x g) + f Wolfgetal = (10 x aantal groepen) + totaal aantal vlekken vlekken zijn soms moeilijk te onderscheiden van poriën wees dus eerder conservatief in je telling verschillende umbrae binnen één penumbrae zijn aparte vlekken
36 Wolfgetal indeling groepen niet altijd evident groep kan soms uit één vlek bestaan bij twijfel: kijk op internet ( pas op: niet elke AR (active region) is een groep
37 R = (10 x g) + f? Wolfgetal
38 R = (10 x 5) + 17 = 67 Wolfgetal
39 Wolfgetal referentie = 8 cm x 64 (Wolf) k-factor om eigen waarnemingen aan te passen R = k x ((10 x g) + f) officieel Wolfgetal wordt bepaald door Sunspot Index Data Center (SIDC) in Ukkel laatste waarneming SIDC: hoe groot zijn die vlekken?
40 Wolfgetal (gewoon) maandgemiddelde (R m ) = alle waarden optellen / aantal waarnemingen vertoont minder schommelingen dan R afgeglad maandgemiddelde (R m ) vertoont nog minder schommelingen dan R m op basis van 6 maanden voor en na wordt gebruikt om min en max te bepalen jaargemiddelde = gemiddelde waarde van de 12 maandgemiddelden
41 Wolfgetal afgeglad maandgemiddelde (R m ) pas bereken 6 maanden later officiële methode (SIDC) methode Jean Meeus (1958) bepaalt beter het maximum
42 Wolfgetal zonnecyclus = van minimum tot minimum 11-jarige cyclus (1843 Schwabe) afwijkingen mogelijk tussen 9 en 14 jaar zonnecycli krijgen nummer (huidige is 24) tot 1848 geen regelmatige waarnemingen
43 weinig gegevens tussen groot variatie in hoogte maximum Wolfgetal
44 Wolfgetal toekomst moeilijk (niet?) te voorspellen
45 Wolfgetal Andere getallen Wolfgetal opsplitsen per halfrond (N + S) Beckgetal (R ) op basis grootte zonnevlekken poolfakkels (Polar Faculae, omgekeerde cyclus) Classification Value (CV) op basis vlekkentypes Pettis-getal (SN) op basis penumbrae Intersol Index (IS) groepenclassificatie (Waldmeier, McIntosh) H-Alpha-Relativzahl op basis AR, protuberansen en filamenten (Interstellarum)
46 Actie! als de zon schijnt 1 x per dag (voor Wolfgetal) theorie: elke dag op hetzelfde tijdstip praktijk: profiteer van elk gaatje s morgens meestal beste seeing vroege namiddag meestal slechtste seeing over groen (geen gebouwen, asfalt, beton, ) (lichte) bewolking of mist: minder transparantie, maar betere seeing wacht niet te lang na een opklaring (warmte)
47 Actie! totaal 747 (mei augustus 2014) gemiddeld 19 / maand grote variatie tijdens het jaar
48 Actie! grote variatie tijdens het jaar
49 Actie! sterrenwacht is ideaal zet in elk geval zoveel mogelijk klaar bekijk wolken op satellietfoto s ( stoel pet of zonnescherm (stuk karton) kapje afnemen! eyefloaters zoeker met filter of speciale zonnezoeker
50 Actie! mijn methode controle filter en transparantie
51 Actie! vergroting: zon moet volledig in beeld passen (praktijk: vergroting tussen keer) Nagler 13 mm (x43) voor een overzicht Nagler 7 mm (x79) voor het effectief tellen belangrijk: steeds zelfde instrument en zelfde vergroting al zondig ik wel eens met de schooltelescoop
52 Actie! waarneemformulier is handig
53 Actie! fakkelvelden: soms voorbode van een groep info: andere locatie, technische problemen, weersomstandigheden (wind, transparantie, ) schets: enkel als hulpmiddel bij tellen, ook gemakkelijk om achteraf te vergelijken
54 Actie! Q = kwaliteit bepaald door seeing (en transparantie) schaal van 0 tot 5 je mag met halfjes werken
55 Actie! 0 = waardeloze waarneming (onvolledig, onscherp beeld,...) 1 = alleen umbrae grote vlekken (penumbrae niet) 2 = umbrae en penumbrae te scheiden (sterk bewegende rand) 3 = vorm penumbrae, kleine vlekken, grote fakkels (duidelijk bewegende rand) 4 = penumbrae mooi afgelijnd, zeer kleine vlekken en fakkels, granulatie is te zien (licht bewegende rand) 5 = fijnstructuur penumbrae, granulatie over volledige zon (geen bewegende rand)
56 Actie! 0 = waardeloze waarneming
57 Actie! 1 = alleen umbrae grote vlekken (penumbrae niet)
58 Actie! 2 = umbrae en penumbrae te scheiden (sterk bewegende rand)
59 Actie! 3 = vorm penumbrae, kleine vlekken, grote fakkels (duidelijk bewegende rand)
60 Actie! 4 = penumbrae mooi afgelijnd, zeer kleine vlekken en fakkels, granulatie is te zien (licht bewegende rand)
61 Actie! 5 = fijnstructuur penumbrae, granulatie over volledige zon (geen bewegende rand)
62 Actie! oriëntatie Zon verandert in de loop van de dag niet volgen: westen = waar Zon eerst uit beeld gaat oosten = waar Zon laatst uit beeld gaat kijker omhoog: zuiden = waar Zon eerst uit beeld gaat noorden = waar Zon laatst uit beeld gaat pas op: noord-zuidlijn komt meestal niet overeen met de rotatieas
63 variatie op een dag (Tilting Sun) Actie!
64 Actie! variatie op een jaar
65 Actie! maandformulier (doorsturen VVS)
66 overzichtsformulier Actie!
67 Resultaten grote variatie op een maand mogelijk 17 juli 2014: eerste vlekkenloze waarneming (8, 9, 10, 11, 12, 18 geen waarnemingen)
68 maandgemiddelde Resultaten 140 maandgemiddelden Wolfgetal
69 Resultaten maandgemiddelde vs SIDC (groen) 140 maandgemiddelden Wolfgetal
70 Resultaten k-factor = 0,87 1,20 k-factor 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 juli 2013 nieuwe AstroSolar filter (veel helderder beeld) 0,00
71 Resultaten 140 afgeglad maandgemiddelde SIDC (groen) vs Meeus (blauw)
72 Resultaten 120 afgeglad maandgemiddelde SIDC (groen) vs Meeus (blauw) eerste 6 maanden op basis SIDC & k-factor 0
73 Schoolproject 18 cm schooltelescoop seminarie / wetenschappelijk werk evolutie Wolfgetal rotatierichting rotatiesnelheid bolvorm
74 Pauze
75 H-alpha
76 chromosfeer (niet fotosfeer) spectaculair dure hobby telescoop enkel bruikbaar voor de Zon nooit van m n leven H-alpha
77 H-alpha protuberansen (zonnevlammen) zonnevlekken granulatie filamenten plages (AR)
78 H-alpha protuberansen fantasie Rorschachtest
79 H-alpha beweging: van snel tot (zeer) traag
80 H-alpha zon zoeken fijnregeling sweet spot
81 H-alpha boerka verhoogt contrast enorm
82 H-alpha Starnights 2013: PST vs Lunt
83 H-alpha PST (Otto & Sven) Lunt (Jef) prijs (TS, zomer 2014) 738,00 775,00 opening 40 mm 35 mm brandpunt 400 mm 400 mm beeldoriëntatie 180 gedraaid (zoals Newton) links/rechts gespiegeld (zoals refractor) helderheid beeld - + protuberansen - + oppervlaktedetails + - zonnezoeker ja nee fijnregeling (tuner & focuser) + - ergonomie (tuner & focuser) + - stevigheid + - schoonheid - + eindresultaat goud zilver
84 H-alpha ook verschillen tussen de 2 PST s op Astroforum.nl omgekeerde resultaat kwaliteit kan hard per telescoop verschillen vergelijk eerst voor je koopt! heel grote kijkers (> 10 cm?) niet beter
85 H-alpha real time H-alpha + archief (
86 Tommeke Zon websites met veel interessante links (Jan Janssens) (Franky Dubois) VVS-handleiding: Inleiding tot zonnewaarnemingen
87 zijn er nog vragen dank voor jullie aandacht nog veel plezier met Tommeke Zon Tommeke Zon
88 Safe Sun Viewer
89 Safe Sun Viewer Tip van Peter Van den Eijnde nodig: - cornflakes doos - wit karton (of stevig papier) - stukje aluminiumfolie - schaar - lat - (duct)tape - nagel (3 mm)
90 Safe Sun Viewer Knip een gat van 3x3 cm (kijkgat) en 5 cm (projectiegat) in de bovenkant van de doos.
91 Safe Sun Viewer Plak op de bodem een wit karton (of stevig papier).
92 Safe Sun Viewer Knip een stukje aluminiumfolie uit en controleer of er geen gaten/breuken aanwezig zijn.
93 Safe Sun Viewer Plak het stukje aluminiumfolie over het projectiegat.
94 Safe Sun Viewer Kijk in de doos en plak alle plaatsen waar licht door kan goed dicht.
95 Safe Sun Viewer Prik met een nagel een klein gaatje in de aluminiumfolie (+/- 3 mm diameter).
96 Safe Sun Viewer Sta met je rug naar de Zon en kijk in de doos. Met wat geluk zie je een grote zonnevlek!
De kunst van het zonnewaarnemen
De kunst van het zonnewaarnemen Jan Janssens - 10 mei 2013 Wat is een zonnevlek? Ondiepe depressies in de fotosfeer door magnetische storingen die het opstijgen van heet gas uit het zonneinwendige verhinderen
Het waarnemen van de Zon Jan Janssens 06 mei 2009
VSW MIRACursus Praktische sterrenkunde Het waarnemen van de Zon Jan Janssens 06 mei 2009 Visuele zonnewaarnemingen Waarmee de zon observeren? Telescopen Elke telescoop is geschikt Andere waarnemingsobjecten
ALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT
1 DE ZON ALGEMEENHEDEN STRUCTUUR VAN DE ZON WAARNEMEN IN WIT LICHT EIGEN WAARNEMINGEN HUIDIGE ZONNEACTIVITEIT 2 3 ALGEMEENHEDEN DE ZON Zon is een ster Bol met diameter van 1,4 miljoen km Ouderdom 4,5 miljard
De kunst van het zonnewaarnemen. 15 april 2015 Jan Janssens
De kunst van het zonnewaarnemen 15 april 2015 Jan Janssens Wat is een zonnevlek? Ondiepe depressies in de fotosfeer door magnetische storingen die het opstijgen van heet gas uit het zonneinwendige verhinderen
Zonnewaarnemingen Jan Janssens - 5 juni 2013
Zonnewaarnemingen Jan Janssens - 5 juni 2013 Wat is een zonnevlek? Ondiepe depressies in de fotosfeer door magnetische storingen die het opstijgen van heet gas uit het zonneinwendige verhinderen Temperatuur
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat Praktische-opdracht door een scholier 1325 woorden 3 juni 2004 6,9 41 keer beoordeeld Vak ANW De zon en ons klimaat 1. a. Wat is een zonnevlek? Zonnevlekken
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON Waarnemingsresultaten en nieuws voor zonnewaarnemers Jaargang : 21 Nummer: 245 Juli 2016 Franky Dubois Poelkapellestraat 57 Langemark 8920 Web site: http://www.bso.vvs.be/
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON Waarnemingsresultaten en nieuws voor zonnewaarnemers Jaargang : 22 Nummer: 25 Juni 2017 Franky Dubois Poelkapellestraat 57 Langemark 8920 Web site: http://www.bso.vvs.be/
Waarnemingen werden uitgewisseld met buitenlandse werkgroep zoals de BAA, AAVSO, CV, WGZN en natuurlijk ook het SIDC.
VVS Werkgroep zon Jaarverslag 214 Relatieve daggetallen Het Wolfgetal De werkgroep boekte ongeveer evenveel waarnemingen als vorig jaar. We tellen ook terug 1 waarnemer minder dan vorig jaar. In totaal
Het nieuwe zonnevlekkengetal
Het nieuwe zonnevlekkengetal Een kleine samenvatting van een grote verandering VVS WG Zon / Grimbergen 4 Juni 2016 Jan Janssens De zonnevlekkencyclus H. Schwabe (1844) Het zonnevlekkengetal R. Wolf R =
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON Waarnemingsresultaten en nieuws voor zonnewaarnemers Jaargang : 22 Nummer: 253 Maart 17 Franky Dubois Poelkapellestraat 57 Langemark 9 Web site: http://www.bso.vvs.be/
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat
Praktische opdracht ANW De zon en ons klimaat Praktische-opdracht door een scholier 1741 woorden 17 februari 2006 5,5 17 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Inleiding Wat is een zonnevlek? Hoe kun je
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON Waarnemingsresultaten en nieuws voor zonnewaarnemers Jaargang : 22 Nummer: 262 December 2017 Franky Dubois Poelkapellestraat 57 Langemark 8920 Web site: http://www.bso.vvs.be/
Over het voorspellen van het maximum van zonnecycli op basis van cyclusminimum parameters: Voorzichtigheid geboden!
Over het voorspellen van het maximum van zonnecycli op basis van cyclusminimum parameters: Voorzichtigheid geboden! Jan Janssens 15 Juni 28 Abstract In veel discussies op internet forums en blogs wordt
Galileo waarneemproject
Galileo waarneemproject Galileo Galilei - Italiaanse wetenschapper (1564-1642) the godfather of visual astronomers and astrosketchers Michael Rosolina middelvinger van Galileo (1737) Misverstand 1 - niet
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON
NIEUWSBRIEF V.V.S. WERKGROEP ZON Waarnemingsresultaten en nieuws voor zonnewaarnemers Jaargang : 1 Nummer: 44 Juni 016 Een van de somberste juni maanden van de laatste jaren! De eerste serie vlekkenloze
VVS Werkgroep zon. Jaarverslag Relatieve daggetallen
VVS Werkgroep zon Jaarverslag 215 Relatieve daggetallen Het Wolfgetal De werkgroep boekte ongeveer evenveel waarnemingen als vorig jaar. We tellen 2 waarnemers meer dan vorig jaar. In totaal bereikten
S C I E N C E C E N T E R
LEKKER BAKKEN IN DE ZON! Nee niet zonnebaden, maar barbecuen zonder hout of kolen! Dat kan ook met zonlicht. Het lijkt een beetje op een oude truc met een sterk vergrootglas. Als de zon goed schijnt, en
Zonnevlekken en breedtegraadsnelheden
Zonnevlekken en breedtegraadsnelheden Samenvatting (abstract) Aan de hand van observaties van zonnevlekken de verschillende rotatiesnelheden berekenen en aantonen dat hoe dichter bij de solaire evenaar,
Zonnevlekken en breedtegraadsnelheden
Zonnevlekken en breedtegraadsnelheden Samenvatting (abstract) Aan de hand van observaties van zonnevlekken de verschillende rotatiesnelheden berekenen en aantonen dat hoe dichter bij de solaire evenaar,
Ruimteweer: de impact van zonnestormen op aarde
Ruimteweer: de impact van zonnestormen op aarde Cis Verbeeck Koninklijke Sterrenwacht van België Open Deur Dagen Koninklijke Sterrenwacht van België, 11-12 oktober 2014 Feb 08, 2008 Space Weather: international
Kijken naar het heelal
Kijken naar het heelal GROEP 7-8 75 65 minuten 1 en 45 De leerling: weet dat de uitvinding van de telescoop voor bewijzen heeft gezorgd dat de aarde niet het middelpunt van het heelal is weet dat je met
GEEN ECLIPSBRIL? KIJK MET EEN ZELFGEMAAKTE GAATJESCAMERA!
Aarde Maan Op deze plek op aarde is de zon verduisterd! Zon GEEN ECLIPSBRIL? KIJK MET EEN ZELFGEMAAKTE GAATJESCAMERA! MIS HET NIET! VRIJDAG 20 MAART! Zonsverduisteringen zijn zeldzaam. Voor veel kinderen
Lesmateriaal bovenbouw
Lesmateriaal bovenbouw Workshopdag Satellieten 8 oktober 2008 Space Expo, Noordwijk Bouw je eigen telescoop Benieuwd naar het oppervlak van de maan? Of de ringen van Saturnus? Deze dingen staan te ver
Newsletter Belgian Solar Observers
Newsletter Belgian Solar Observers Results and news for solar observers Volume 14 Number 159 May 2009 Franky Dubois Poelkapellestraat 39 langemark 8920 Web site: http://www.bso.vvs.be e-mail astrosun@skynet.be
ECLIPS. SAMENVATTING Opdrachten om de eclips op 20 maart 2015 waar te nemen. Z. van Meekeren, W. van der Pol en F. Behnen Eclips 2015
SAMENVATTING Opdrachten om de eclips op 20 maart 2015 waar te nemen. Z. van Meekeren, W. van der Pol en F. Behnen Eclips 2015 ECLIPS Opdrachten ANW, biologie en O&O Inhoud Inleiding... 2 Weersomstandigheden...
Ruimteweer: de impact van zonnestormen op aarde
Ruimteweer: de impact van zonnestormen op aarde Cis Verbeeck, Eva Robbrecht, Jan Janssens Koninklijke Sterrenwacht van België Open Deur Dagen Koninklijke Sterrenwacht van België, 25-26 mei 2013 Feb 08,
Het ontwerpen van een Newtontelescoop
Het ontwerpen van een Newtontelescoop grootte van de vangspiegel gerelateerde afmetingen Jan van Gastel februari 2002 elangrijkste dimensies D= doorsnee hoofdspiegel 29.90 52.30 L F = brandpuntsafstand
Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019 Inhoud van de les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Komeet Wirtanen Sterrenhemel waarnemen Telescopen Komeet Wirtanen
maksutov telescoop Maksutov telescoop
maksutov telescoop Maksutov telescoop Deze blogpost gaat over de techniek van de Maksutov telescoop via een review van de National Geographic 90/1250 goto telescoop. Lenzen of spiegel? Grofweg onderscheiden
(c) Alle rechten voo. Cursus Praktische Sterrenkunde 2015 Deel 2
(c) Alle rechten voo Cursus Praktische Sterrenkunde 2015 Deel 2 Cursus Praktische Sterrenkunde LES 1: 18 November (Jan Vanautgaerden) Wat is er aan de (sterren)hemel te zien? Sterrenbeelden, Welke ster
Beginnen met sterren kijken
Beginnen met sterren kijken Een gids voor kinderen Waar begin je en hoe vind je de beste sterrenkijker in het steeds maar meer uitgebreide telescopenbos wat je op internet kan vinden. Geen eenvoudige opgave,
O P D R A C H T E N B O E KJ E V
O P D R A C H T E N B O E KJ E V Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Weersomstandigheden...3 3. Reacties van organismen op verandering van lichtintensiteit...4 3.1 Luxmeter... 4 3.2 Madeliefje...4 3.3 Kauwen...
Telescopen. N.G. Schultheiss
1 Telescopen N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module volgt op de module Lenzen of Lenzen slijpen. Deze module wordt vervolgd met de module Telescopen gebruiken. Je kunt met na deze module een telescoop
Pilobolus. sporenkanon
Pilobolus sporenkanon Pilobolus is een geslacht van schimmels dat op poep van bijvoorbeeld paarden leeft. Net als andere schimmels verspreidt Pilobolus sporen om zich voort te planten. Dit doet hij op
STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING
STERREN DANSEN OP DE MUUR Als je op een onbewolkte avond naar de hemel kijkt zie je overal sterren. Net zoals je soms in wolken gekke figuren kunt ontdekken, kun je dat in sterren ook. Door lijnen te trekken
INVLOEDEN VAN BUITENAF OP TELESCOOP AFBEELDINGEN EN DE GEVOLGEN DAARVAN
INVLOEDEN VAN BUITENAF OP TELESCOOP AFBEELDINGEN EN DE GEVOLGEN DAARVAN Kwaliteit Kwaliteit van telescopen wordt bepaalt door meerdere parameters n.l. Kwaliteit van het ontwerp. Kwaliteit van de optiek.
Uitleg opnamens met een digitale camera
Uitleg opnamens met een digitale camera Telescopen Telescoop 152mm William Optics van volkssterrenwacht Orion. Op dit moment staat de telescoop in gesteld voor naar de zon te kijken. Aan de voorkant van
Handleiding voor BAKKERA notitie boekje productie- voor Makom desycle werkplaats - Latin Sisters Design Productions (LSDP), november 2009 2
HANDLEIDINGBAKKERA 1 Benodigdegereedschappen: Benodigdematerialen: BakkeraMal Bouwtekening FotohouderMal Holpijp2mm Hamer Potlood Liniaal StanleyMes Naaimachine Schaar EyeletTang StevigKarton StevigPapier
De telescoop een seecker instrument om verre te sien
De telescoop een seecker instrument om verre te sien Robert Wielinga robert@sonnenborgh.nl 11 e eeuw: ontdekking van de leessteen een druppel water werkt als een vergrootglas brillen vanaf 1300 bolle lens:
S C I E N C E C E N T E R
HET DUIZELT VOOR JE OGEN Maar je hersenen maken er een mooie film van. Met een speciale ronddraaiende trommel met spleetjes: een zoötroop, kunnen jullie je eigen bioscoop maken. Maak allebei een aantal
Team 2: Wolken Onderzoek naar de invloed van wolken op zonnepanelen
Zonnepanelen op school Team 2: Wolken Onderzoek naar de invloed van wolken op zonnepanelen Jullie gaan onderzoeken wat de invloed is van wolken op de opbrengst van zonnepanelen 1. SAMENWERKEN IN EEN TEAM
S C I E N C E C E N T E R
WELKOM! Een bezoeker die een science center binnenkomt, moet gelijk in de stemming komen om van alles te ontdekken. Dat kan doordat er iets verrassends gebeurt. Daar gaan jullie op een heel speciale manier
Periodiek systeem voor amateurastronomen. Guido Gubbels
Periodiek systeem voor amateurastronomen Guido Gubbels Urania, WGAS, 27 sep 2018 Astronomie Sedert 1981 Visueel waarnemen Verenigingsleven 1981 - LVSW 1981 - VVS 1982 1995: JVS-VVS Triangulum 1989-2004:
Sterrenkunde. Materialen Karton Meetlat Passer Touw Potlood Schaar Lange stok
Pruiken en revoluties Groep 7 Handleiding voor de leerkracht Deze handleiding en de opdrachten zijn bedoeld als aanvulling op de geschiedenislessen over Pruiken en revoluties. De lesonderdelen beschreven
VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG
VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG LET OP: DIT IS EEN VOORBEELDVERSLAG EN IS DUS ERG BEKNOPT! NAAM: VOORNAAM & ACHTERNAAM KLAS: 1M1 - SCHOOL VAK: BIOLOGIE DOCENT: MEVROUW SMIT INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding..
Energieverbruik Thema Onderwerp Leeftijd Vervoer Verwarming/Koeling Warm & koud water Verlichting. Algemene duurzame ontwikkeling Hernieuwbare energie
ZONNEOVEN Energieverbruik Thema Onderwerp Leeftijd Vervoer Verwarming/Koeling Warm & koud water Verlichting Algemene duurzame ontwikkeling Hernieuwbare energie Wiskunde Wetenschap Aardrijkskunde Taalvaardigheid
De hobby van Guus Gilein: het visueel waarnemen van veranderlijke sterren en andere deep sky objecten Door Guus Gilein, november 2006
De hobby van Guus Gilein: het visueel waarnemen van veranderlijke sterren en andere deep sky objecten Door Guus Gilein, november 2006 Laat ik mij eerst maar eens voorstellen: ik ben 47 jaar oud, hoofd
DAT VERDIENT EEN BLOEMETJE!
1B DAT VERDIENT EEN BLOEMETJE! - Tuinbouw - "ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, maar ik doe en ik begrijp" Naam:... Klas:... 1 Probleem Binnen enkele weken is het weer infodag en de directie
door: Wouter Verheul Jupiter
universum3-2006.qxp 05-06-06 14:09 Page 38 38 UniVersum 3 2006 door: Wouter Verheul De Zomer is weer in aantocht, en veel mensen kijken uit naar de wat aangenamere temperaturen. Voor de waarnemers onder
Het optimaliseren van een Newtontelescoop Voor het waarnemen van maan en planeten. Jan van Gastel (november 2014)
Het optimaliseren van een Newtontelescoop Voor het waarnemen van maan en planeten Jan van Gastel (november 2014) Verschil deepsky maan en planeten Maan en planeten veel helderder Waarnemen met de kegeltjes
Wervelbedfilters. Van glas kan je het dus ook maken zoals ik al eerder op merkte Voordeel het is goedkoper Nadeel het is kwetsbaarder
Wervelbedfilters Een nieuwe ontwikkeling opgebied van filtering is een wervelbedfilter. Deze wordt al een geruime tijd toegepast op proffesioneelgebied denk maar aan Oceaan van Dierentuin Blijdorp te Rotterdam.
Maken van een helix voor n-spoor... 1. Bepalen van de maten... 2. voorbereiden en testen... 3. Zagen, in elkaar zetten EN sporen leggen...
MAKEN VAN EEN HELIX VOOR N-SPOOR Zoals de meesten van jullie wel hebben ondervonden is het gebruik van een helix aan te raden om hoogtes te overwinnen. Dit is soms een lastige klus om dit te ontwerpen.
Tijd. 10 min. 55 minuten
Tijd GROEP 5-6 50 55 minuten 1, 23, 32, 44, 45 en 51 De leerling: weet hoe dag en nacht ontstaan weet dat de tijd niet overal op de wereld hetzelfde is weet met welke instrumenten je tijd kunt meten kent
Hallo iedereen! 2D vs 3D vs diepte
Hallo iedereen! In deze blog zou ik graag een licht werpen op twee uitdagingen van landschapsfotografie, namelijk diepte en grootsheid. Landschapsfotografie lijkt wellicht een makkelijke bezigheid; het
Een regenmeter of pluviometer maken
Een regenmeter of pluviometer maken Wil je weten hoeveel regen er valt? Volg dan de stappen van dit stappenplan om zelf een pluviometer te maken. Materiaal: plastic fles van 0,5 liter kiezelstenen (tegen
WATER EN VUUR, EEN POP-POP-BOOTJE
WATER EN VUUR, EEN POP-POP-BOOTJE Vooraf Het onderstaande is een bewerking van een artikel dat verschenen is in De Modelbouwer nr.1, 2013. In de beschrijving hebben we de jonge bouwer voor ogen gehad.
Activiteiten over Licht
Activiteiten over Licht Opmerking Dit werkblad is bedoeld als een snelle introductie op de natuurkunde achtergrond van de spiegelmodule. De activiteiten kunnen als circuitpracticum gebruikt worden op de
Verslag Sirenekamp 2006
Verslag Sirenekamp 2006 Afgelopen zomer was het zo ver: voor het eerst sinds 2 jaar organiseerde de Jongerenwerkgroep (JWG) weer een sterrenkundekamp in de Provence in Zuid Frankrijk. En we mogen wel zeggen
Krachtpatsers. Primair Onderwijs. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.
Krachtpatsers Primair Onderwijs ontdekkingsreis tussen fantasie en werkelijkheid Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.nl LESMATERIAAL KRACHTPATSERS
Stagedag Christiaan Huygens College, Eindhoven Natuurwetenschappelijk onderzoek 2, dd. 8 april 2008
Stagedag Christiaan Huygens College, Eindhoven Natuurwetenschappelijk onderzoek 2, dd. 8 april 2008 Plan: Bij het Christiaan Huygens College mogen 4-VWO leerlingen een aantal dagen meelopen bij een bedrijf
LIEVE KINDEREN VAN PULAU MOTI. Dit boekje gaat over een bijzondere gebeurtenis, die binnenkort zal plaatsvinden. Op woensdag 9 maart 2016 zal er iets heel moois te zien zijn aan de hemel. Op die ochtend
lend uit kunnen zien kunt maken met een tuinslang een regenboog zitten
Het weer GROEP 1-2 60 minuten 1, 43 en 54 De leerling: lend uit kunnen zien kunt maken met een tuinslang en de zon een regenboog zitten papier, een glas water & een zaklamp kleuren van de regenboog Pak
Fotografietips - Vuurwerk
Fotografietips - Vuurwerk Jaap de Lang EXIF: ISO 200 f13 5,4sec (bulb) 1 Inleiding Vuurwerk. Met wat knallen en lichteffecten een spetterend geheel!! Op fotografietips komen regelmatig foto s van vuurwerk
RECYCLE ART 7 leuke dingen om zelf te maken van afvalmateriaal
RECYCLE ART 7 leuke dingen om zelf te maken van afvalmateriaal Dit E-book is in stand gekomen met input van Wilt u een workshop organiseren in omgeving Groningen? Kijk dan op www.artak.nl Werkbeschrijving
Lid van de maand 2 De eekhoorn 3 Wat vinden jullie? 4 Wat vind jij? 5 Doe het zelf 6. Kleurplaat. Leer tekenen 8 Spelletjes 9 Dierenproeven?
Artikel Pagina Doe het zelf: hier waak ik p.6 Lid van de maand 2 De eekhoorn 3 Wat vinden jullie? 4 Wat vind jij? 5 Doe het zelf 6 Kleurplaat 7 Leer tekenen 8 Spelletjes 9 Dierenproeven? 10 Kleurplaat
10/03/2016 Janos Barabas. Collimatie in alle geuren en kleuren
10/03/2016 Janos Barabas Collimatie in alle geuren en kleuren Om te beginnen.. I. De beeldvorming van een telescoop II. Wat is collimatie, waarom doen wij het III. Voorbereiding IV. Collimatie instrumenten
Als je de gereedschappen hebt dan zijn de materialen vaak heel goedkoop om zelf picks te maken en kan je er dus veel maken.
1 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 3 MATERIAAL 4 GEREEDSCHAP 5 TEMPLATES 6 VOORBEREIDINGEN 7 BEGIN 8 FINE-TUNEN 9 AFWERKEN 10 HOE ZIT HET MET TENSION WRENCHES? 11 BEDANKT!! 14 2 VOORWOORD Dit e-book is origineel
Sterrenbeelden
Sterrenbeelden Activeer Wat zie je aan de hemel? Teken of noteer. Onderzoek Jullie groep kiest voor het sterrenbeeld: Beantwoord de volgende vragen over het sterrenbeeld: - Hoe ziet het sterrenbeeld eruit?
Inleiding Astrofysica college 5
Inleiding Astrofysica college 5 Methoden Afstanden tot de dichtstbijzijnde sterren zijn >100,000x groter dan tot planeten in ons zonnestelsel Stralen zelf nauwlijks licht uit à miljoenen/miljarden keren
Bouw je eigen kijkdoos
Bouw je eigen kijkdoos Waarom een kijkdoos Zonder onze zon zou er geen leven mogelijk zijn. Haar straling zorgt voor licht en warmte maar is ook gevaarlijk. Je mag dan ook nooit zomaar naar de zon kijken.
Daniël Duwaer Frans Slaats Iris Verboven Sanne Verhagen
Daniël Duwaer Frans Slaats Iris Verboven Sanne Verhagen Wat zijn zonnevlekken? Iris Verboven Website Zonnevlekken Zonnevlekken en het klimaat Het Maunder Minimum Zonnvlekken vs. temperatuurverandering
Vissen Fotograferen. De voordelen van het gebruik van dit aquariumtype zijn:
Vissen Fotograferen Vissen fotograferen in een aquarium is iets dat tijd en geduld kost, vooral als de vissoort zijn tijd voornamelijk verborgen doorbrengt of erg snel zwemt. Een kleine maar goedkope truc
LESMODULE OVER WINDENERGIE
YOUNG ENERGY PROJECT - STUDENTEN LESMODULE OVER WINDENERGIE Inhoudsopgave Instructiebladen Les 1 Module windenergie, Instructieblad 1.1 4 Les 1 Ontdek, Instructieblad 1.2 5 Les 2 Onderzoek, Instructieblad
AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS
LESBRIEVEN LEERLINGEN WERKBLAD LESBRIEF 3: VLIEGEN Verhaal: De Uitvinders en De Verdronken Rivier (deel 3) Vliegen Opdracht 1: Opdracht 2: Opdracht 3: Ontwerp een vliegmachine Proefvliegen: drijven op
SENSOR op stof en vlekken controleren
SENSOR op stof en vlekken controleren Camera: Jpeg. Om sneller te kunnen kijken op de computer. ISO op 100. Brandpuntsafstand 50 mm of meer. Scherpinstelling op handmatig (MF). a. Effen wit vel: Scherpstelling
JANNEKE SCHENK. Over de REGENBOOG. Regenbogen en andere lichtverschijnselen aan de hemel, natuurkundig verklaard voor iedereen
JANNEKE SCHENK Over de REGENBOOG Regenbogen en andere lichtverschijnselen aan de hemel, natuurkundig verklaard voor iedereen inhoud 6 13 69 99 121 129 137 147 177 195 215 286 288 Inleiding Meten aan de
uitleg proefje 1 spiegelbeeld schrijven
proefje 1 spiegelbeeld schrijven Misschien ziet je naam er een beetje kronkelig of gek uit, maar waarschijnlijk is het je wel een gelukt om je naam te schrijven. Het is moeilijk om de letters in spiegelbeeld
TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek. Kerndoel 46. Toelichting en verantwoording
TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 46 162 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - natuur en techniek Kerndoel 46 De leerlingen leren dat de positie van de aarde
Het gebruik van filters bij landschapsfotografie. Myriam Vos
Het gebruik van filters bij landschapsfotografie Waarom zijn er filters nodig? Het dynamisch bereik van een camera is de verhouding van het felste licht tot het zwakste licht dat nog kan worden waargenomen.
* Je kunt natuurlijk ook foto s van de lucht maken met de gedraaide zonnebril voor de lens.
Licht in de lucht Proeven met polarisatie Gerard Stout Nodig: * digitale camera * polaroid zonnebril * zonnige dag Licht lijkt heel gewoon. Je merkt het nauwelijks op. Pas als het donker is, mis je licht
Handgemaakte spectroscoop
59 Doel We gaan onderzoeken waaruit wit licht is opgebouwd. Benodigdheden Doos Cd Mes Plakband Wc rolletje 2 scheermesjes of 2 lange stukken van een breekmes potlood aluminiumplakband of aluminiumfolie
S C I E N C E C E N T E R
HIER EN DAAR EEN BUI Soms klopt de voorspelling van de weerman. Maar vaak ook helemaal niet. Donkere wolken in plaats van de hele dag zon. Kunnen jullie dat beter? Jullie gaan een eigen weerstation bouwen
LEERLINGENHANDLEIDING
NATIONALE beeld: DigiDaan LEERLINGENHANDLEIDING Naam: Klas: Datum: INLEIDING 2015 is het Internationaal Jaar van het Licht. Dit jaar is gekozen als Jaar van het Licht omdat we in 2015 een aantal jubilea
Maansverduistering 28 september 2015
Maansverduistering 28 september 2015 In de nacht van maandag 28 september 2015 vindt een totale maansverduistering plaats. Hierbij beweegt de Maan zich door de schaduw van de Aarde, zodat er geen direct
versie 23-10-2004 01. Ik ga een standaard 4 inch ophangrand verkleinen. Een grotere ophangrand is eenvoudiger te verkleinen.
Beschrijving verkleining ophangrand: Benodigdheden: 1. Scherp Stanley mes. 2. Metalen liniaal op rechte metalen lat om langs te snijden. 3. Ondergrond om op te snijden. 4. standaard plakband. 5. schaar.
Stappen: A Windows to the Universe Citizen Science Event. windows2universe.org/starcount. 29 Oktober 12 November, 2010
Stappen: WAT heb ik nodig? Pen of potlood Rood licht of een nachtzicht zaklamp GPS, toegang tot het internet of een topografische kaart Uitgeprinte Activiteitengids met het antwoordformulier HOE maak ik
Diafragma, hoe werkt het
Diafragma, hoe werkt het DOOR KENNETH VERBURG IN BASISCURSUS - 172 REACTIES Onderdeel van de serie 1. Basiskennis Starten met een spiegelreflexcamera Diafragma, hoe werkt het De beste sluitertijd kiezen
Basiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 1 Mei 2019 Deze les Zijn er nog na vorige keer nog vragen? Deze les: Planeten in het zonnestelsel Zonnestelsel - overzicht Mercurius Is de
Verrekijkers en telescopen bekeken
Verrekijkers en telescopen bekeken Porro kijker Een verrekijker is een hulpmiddel voor het oog Dakkant kijker Oculair Coating is belangrijk Die voorkomt valse reflecties De coating boven is fel oranje
Hoofdstuk 26: Modelleren in Excel
Hoofdstuk 26: Modelleren in Excel 26.0 Inleiding In dit hoofdstuk leer je een aantal technieken die je kunnen helpen bij het voorbereiden van bedrijfsmodellen in Excel (zie hoofdstuk 25 voor wat bedoeld
VVS Werkgroep zon. Jaarverslag Relatieve daggetallen
VVS Werkgroep zon Jaarverslag 211 Relatieve daggetallen Het Wolfgetal Onze werkgroep boekte terug wat meer waarnemingen na de terugval in 21. Niet minder dan 461 waarnemingen van het Wolfgetal bereikten
16 Tips voor betere vakantiefoto's
16 Tips voor betere vakantiefoto's Het lukt je niet om dat ene moment goed vast te leggen, je krijgt de sfeer niet te pakken. De foto's zijn niet scherp of flets, je kind staat steeds met de ogen dicht
Avontuurlijke ruimtestages. 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u. tot en met dag 6 om 15 u.)
Euro Space Center 15/12/2013 1/5 ACTIVITEITENPROGRAMMA Astronomiestage 6 dagen - 5 nachten Duur 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u. tot en met dag 6 om 15 u.) Timing n Dag 1 17.00 u : Aankomst / onthaal
een eigen lamp op veel manieren*
let op: al het klooien is op eigen risico! ;) Lekker samen klooien! Klooikoffer voor ouders & kinderen die samen aan de slag willen een eigen lamp op veel manieren* klooikoffer #1: de striptang! * bijvoorbeeld
een spectroscoop 5 min.
Licht GROEP 7-8 69 60 minuten 1, 42 en 44 De leerling: weet wat een spectroscoop is weet dat wit licht uit meerdere kleuren bestaat weet dat de kleuren van licht een verschillende golflengte hebben een
Knutselen met Je knutsel Ei Kwijt
Het voorjaarszonnetje heeft zich de afgelopen paar dagen al vaak laten zien. Vergeet niet het is eigenlijk nog winter, maar tegen het einde van deze maand maart, begint officieel de lente! En dit gaan
Heel veel sterren! Kijken naar de sterren
Heel veel sterren! Kijken naar de sterren * groep 1-2 13 tijdsduur 45 minuten kerndoelen 1, 23, 46, 54 en 55 lesdoelen De leerling: weet dat sterren licht geven weet dat je sterren s nachts ziet (als het