Werkstuk Aardrijkskunde De masai

Transcriptie

1 Werkstuk Aardrijkskunde De masai Werkstuk door een scholier 2722 woorden 2 maart ,5 83 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoud Inleiding Het land en het klimaat Geschiedenis Droogte Het vertrek Kleding en sieraden Op reis Ceremonies en rituelen Huizen Voedsel Taken Geloof Sprookjes/mythes Nawoord Bronnen Inleiding Ik heb de Masai gekozen omdat ik dit volk nog niet zo goed kende. Ook het land waar ze in wonen is voor mij nog onbekend. Al eerste ga ik een heleboel informatie verzamelen. Daar ga ik dan van opschrijven wat ik interessant vind. Daarna pas maak ik mijn ik verhaal. Ik probeer me aan het rooster te houden dat ik gekregen heb. Ik hoop dat dit een leuk werkstuk wordt, met veel informatie. Het land en het klimaat Ik ben Alpunyo van 14 jaar en ik trek samen met mijn volk, de Masai, door het zuiden van Kenia en het noorden van Tanzania, in Afrika. Pagina 1 van 7

2 In Kenia maken we slechts 1,5 % uit van de bevolking. Kenia is een land met een oppervlakte van 528,646 vierkante kilometer, dat is 14 keer zo groot als Nederland. Het grootste deel van Kenia bestaat uit tafelland en bergen. Het is er in het algemeen warm en aangenaam. De regenperioden zijn van omstreeks april tot in juni en in november. De regen valt meestal in de namiddag, terwijl het overdag juist warm en zonnig is. In Tanzania is de bevolking dichtheid iets meer dan 35 inwoner per vierkante kilometer. Dit is afhankelijk van de heersende aids-epidemie. Tanzania heeft een oppervlakte van 945,087 vierkante kilometer, 26 keer zo groot als Nederland. In Tanzania zijn er ral vlakten, meren, bergen en een smalle kuststrook. Het grootste deel bestaat uit hoogland, de rest uit savannen en uitgestrekte bosachtige gebieden. De hoogte belemmert het tropische klimaat en s nachts kan het er behoorlijk koud zijn. Aan de kust is het heet en vochtig, een koele windbries zorgt vaak voor verkoeling. De kilimanjaro is de hoogste berg van Afrika, met altijd sneeuw op de top. Geschiedenis Mijn Opa vertelt aan iedereen mooie verhalen. Gister avond vertelde hij ook een verhaal. Het ging over hoe de Masai ontstaan is. Opa vertelde: De god Engai had drie kinderen. Aan die kinderen gaf hij drie verschillende cadeaus. Het eerste kind kreeg een pijl en boog. Van hem stammen de jagers af. Het tweede kind kreeg een ploeg. Zijn nakomelingen zijn de landbouwers. Het derde kind kreeg een stok. Met deze stok kon hij herder van het vee zijn. Van dit kind stammen wij af. Zo ging Opa voort: Lange tijd dachten we dat al het vee aan ons toebehoorde. We namen al het vee van andere stammen in. Dit leidde tot oorlogen. Ik vond het een mooi verhaal. Opa verteld wel vaker van zulke verhalen en ik denk dat ik die later ook weer zal doorvertellen. Droogte Alpunyo, riep mijn moeder. Alpunyo, kom eens hier. Ik liep naar haar toe. Ze zei: Alpunyo, je weet dat we voer een paar dagen gaan vertrekken. Er moet nog zoveel gebeuren en papa is er de hele dag opuit, help jij eens met het inpakken van de spullen. Zo ging het altijd in een droogte periode. Mijn vader is er dan de hele dag op uit met het vee om een graasplek te vinden. Het is stikkend heet en er is nergens water. Dat komt door het tropische klimaat, zegt Opa altijd. Als het regent dan zien we er goed uit en het vee geeft ook veel melk. We blijven langer op één plek. Nu moeten we weer weg omdat er geen gras meer in de buurt is. Het vertrek Het is alweer een paar dagen later, vroeg in de ochtend. Ik hoor dat m n vader en moeder opstaan. We liggen in ons huis, op bedden van geweven takjes met gras en dieren huiden. Zo meteen wekt mijn moeder mijn broer en mij. Pagina 2 van 7

3 Dan laad mijn vader heel veel spullen op de ezels en vertrekken we. Kleding en sieraden Ik sta op en doe m n kleding aan. Dat bestaat uit 2 doeken die worden vastgeknoopt op de schouders en met een riem bijeengehouden. Daarover heen slaan we een grote doek of een kanga (een soort sarong van bedrukte stof). Dit doen we tegen de hitte in de middag en tegen de kou in de ochtend en avond. De kleur van de kleding is meestal rood, wat rood staat voor de kleur van aarde en van bloed. Maar voor ons betekent rood vooral de kleur van leven. Ook denken we dat rood de wilde dieren afschrikt. We houden van erg veel versieringen. Het is een teken van schoonheid om zowel in de oorlel als in de bovenkant van het oor versieringen te dragen. Dit geldt voor mannen en voor vrouwen. De kleuren van de kettingen die we dragen hebben ook een bepaalde betekenis. Je kunt aan de sieraden zien of iemand getrouwd is of niet. Het uitslaan van de 2 onderste voortanden betekent ook een schoonheid. Bovendien is het handig als iemand ziek is want dan kunnen we makkelijk vocht in de mond schenken. Op reis Vader komt naar binnen. Zo, we kunnen vertrekken, zegt hij. Iedereen is klaar. We gaan naar buiten en lopen naar onze eigen kudde. Mijn broer en ik moeten de ezels leiden, want mijn vader heeft al genoeg aan de kudde. Mijn broer zegt dan hoe het moet, want hij is ouder. Al scheelt het maar 1 jaar. Ceremonies en rituelen Terwijl we verder lopen zal ik wat vertellen over hoe je krijger wordt. Het begint bij de eerste ceremonie (voor een jongen), de Enkipaata, die vindt plaats voor de besnijdenis. Deze ceremonie wordt georganiseerd door de vaders van de jongens die deze ceremonie ondergaan. De jongens reizen eerst voor ongeveer 4 maanden buiten het gebied van hun stam. Er worden zo n 30 tot 40 huizen gebouwd voor de jongens buiten de stam. Daar worden de jongens ingewijd. Maar voordat de ceremonie kan beginnen moet er een Olopolosi Orkiteng, iemand die toezicht zal houden bij de jongens, gekozen worden. Deze positie is niet erg gewild omdat het ongeluk zal brengen. Deze man is verantwoordelijk voor alle zonden die de jongens zullen hebben. De nacht voor de ceremonie moeten de jongens buiten slapen. Als de eerste dauw komt rennen ze naar de huizen en dansen ze de hele dag door. Hierna zijn de jongens klaar om besneden te worden. Na de Enkipaata komt de Emuratare, dit is de besnijdenis. Dit is voor zowel jongens als meisjes. Een paar dagen voor de besnijdenis moeten de jongens een grote groep vee beheren. Dat duurt 7 dagen lang. Op de 8ste dag wordt hij dan besneden. Voor de operatie moeten de jongens en meisjes in de kou buiten staan om alle zonden van zich af te Pagina 3 van 7

4 spoelen. Na de besnijdenis ben je een echte jonge vrouw of krijger. De operatie zal niet prettig zijn. Het is zelfs zeer pijnlijk maar het betekent veel voor de Masai. De operatie vindt plaats voordat de zon op is en wordt gedaan door een zeer kundige man. Als de operatie is voltooid krijgen de jongens en meisjes felicitaties. De operatie bij de vrouwen gaat iets anders maar daar mag ik en mijn volk niet over praten, uit respect voor de meisjes. Bij de jongen zal het 3 tot 4 maanden duren voordat hij genezen is en al die tijd draagt hij alleen maar zwarte kleding. Daarna krijgen de jongens de status van een jonge krijger. De volgende stap is de Emanyatta, een kamp van 20 tot 40 huizen waar de jonge krijgers in zullen wonen. Daar krijgen ze een opleiding op het sociale, religieuze en politieke vlak en worden ze ingewijd in tradities. Ze leren liederen en de kunst van oorlog voeren. Ze wonen hier soms meer dan 10 jaar. Dan keren ze terug naar het dorp, waar de volgende ceremonie, de Eunoto, op hun wacht. Daar gaan huwbare morani (krijgers) zich overgeven aan rituele dansen. Ze springen, met hun voeten bijeen, zo hoog mogelijk om dichter bij onze god Engai te komen. Dan zullen ze trouwen, met waarschijnlijk meer dan één vrouw, en zich continue met hun familie en vee bezig houden. Bij vrouwen is het huwelijk hun 2de inwijding iedereen uit het dorp helpt met de kleding die ze dan aantrekt. En het hele dorp maakt kettingen van kralen voor de aanstaande bruid. Dit noemen we: Imasaa. Huizen Ondertussen zijn we bij een waterbron beland. Mijn broer en ik laden alles van de ezels terwijl mijn vader takken zoekt voor de omheining en alle moeders beginnen met het bouwen van de woningen. Het duurt ongeveer 1 maand voordat alle huizen gebouwd zijn. Er worden takken in grond gestoken en met twijgjes weven ze er tussendoor. Dan gebruiken ze gras om de kleine openingen dicht te maken. Met koeienmest en urine wordt er een laag over de frame van takjes gesmeerd. Als dit is opgedroogd is het net een soort cement en stinkt het ook niet meer. Het hutje is zo laag dat je er net niet in kunt staan. Er zitten 2 openingen in: de deur en een gat in het dak voor de rook van het vuur, dat altijd brandt om de bewoners warm te houden. Dit vuur wordt brandend gehouden met gedroogde koeienmest. In sommige hutten zijn kleine dieren om mensen te beschermen tegen grote (wilde) dieren en tegen de kou. Voedsel Het wordt al een beetje donker en mijn broer en ik gaan het vlees voorbereiden. Het is niet veel meer, maar we moeten wel een beetje eten na zo n lange tocht. Het vlees was van een dier uit onze eigen kudde. Pagina 4 van 7

5 We eten nooit wild vlees, kip of vis. Ook groente en fruit eten we weinig, want et zijn, zeker in de droogte periode, niet zo veel bomen die fruit of groente geven. Meestal drinken we bij het eten melk, die door de vrouwen gemolken is. Of water, dat de vrouwen ook halen. Als de koeien geen melk meer geven en er geen water meer is drinken we het bloed van de koeien, om genoeg voeding stoffen binnen te krijgen. Dat gaat ongeveer zo: Een gezonde koe wordt uitgezocht. Men bindt de hals af met een riem. De eigenaar van deze koe schiet met pijl en boog in de halsslagader. Het bloed wordt opgevangen in een kalebas. Wanneer men ongeveer een halve liter opgevangen heeft, wordt de wond even dichtgeknepen, de riem losgemaakt en de koe voegt zich weer bij de kudde. Voor de koe is het verlies van een halve liter bloed geen probleem. De Masai letten er wel op dat ze de koe de komende vier weken niet weer laten bloeden. Het bloed in de kalebas wordt door de vrouwen goed geroerd, zodat het niet gaat stollen. Soms koken de vrouwen het bloed, zodat het langen houdbaar is (ongeveer 3 dagen). Het bloed wordt gemengd met een beetje melk en opgedronken. We zijn ook dol op zoetigheid. Het liefst doen we 2 eetlepels suiker in de thee. Dit betekent: wees welkom en het ga mij goed. Honing vinden we ook erg lekker. De grondbijen, kleiner dan de normale bijen en ze steken ook niet, maken hun honing ongeveer een meter onder de grond. De mannen graven die nesten heel voorzichtig op. s Ochtends eten we soms pap. Al we maïsmeel hebben maken we daar maïspap van. Melk, bloed, water, honing en maïs worden in de kalebassen bewaard. Taken De kalebassen worden door de vrouwen geplukt en versierd met kralen en leer. Maar de vrouwen moeten nog veel meer doen. Ze moeten koeien melken en water zoeken en halen, soms wel 70 kilometer verderop. En ze doen veel met kralen, zoals armbanden, enkelbanden en amuletten maken. De mannen zorgen voornamelijk voor het vee: hun rijkdom wordt bepaald met het aantal stuks vee dat ze hebben. Geloof Ons geloof heeft veel weg van het jodendom en het christendom. Net als bij het christendom stamt ons geloof af van het jodendom. De Masai vereren 1 god: Engai. Ook bij ons geloof hoort een scheppings verhaal. Er is sprake van een paradijs, een eerste mensenpaar, een verboden vrucht en een slang. Pagina 5 van 7

6 Ook is er een verhaal over een ark vol met dieren en een duif die uitgezonden wordt om droog land te zoeken. Sprookjes/mythes De tocht over de rotswand. Vroeger was alles anders. We leefden allemaal samen in de Grote Slenk. Er waren geen clans, geen stammen, geen rassen, zelfs geen leeftijdsgroepen. Iedereen leefde gewoon samen en we spraken dezelfde taal: Olmaa, de taal van de Masai. Het leven was lang niet slecht. Maar het bleef niet zo. Na een tijdje kwam de droogte. We gingen dood, ons vee ook. Zo kon het niet door gaan. Af en toe kwam er een vogeltje met gras en takken om een nestje te bouwen. Ergens moest het leven dus fris en groen zijn. Maar waar? We besloten 2 krijgers als verkenners uit te zenden. Deze krijgers hadden grote moeite met de klippen en de rotswanden. Toen ze eindelijk boven waren konden ze hun ogen niet geloven, voor hen strekten zich hooglanden uit, vruchtbaar en groen. Weidegronden, rivieren, wat kan je nog meer dromen? Het land leek leeg, op de wilde beesten en vogels na. De verkenners keerden terug naar de stoffige huizen in de Grote Slenk en brachten verslag uit aan de oudsten. Dit was het land waar ze heen moesten! De vraag was alleen: hoe? Eindeloze discussies werden gevoerd, met argumenten en tegen argumenten. Uiteindelijk werd er besloten een brug te bouwen, waar de mensen en het vee overheen konden lopen naar de hooglanden aan de andere kant. De brug werd gebouwd en de reis kon beginnen. Maar toen de helft van de mensen boven was bezweek de brug. De andere helft tuimelde naar beneden, de Slenk in. De mensen boven besloten de mensen beneden achter te laten. Die werden de Ilmeek, de niet-masai. Heel veel later raakte de Masai verdeeld in clans, subclans, subsubclans, het hield niet op. En ook de Ilmeek splitste zich in zoveel stammen en rassen dat je het niet meer voor mogelijk houdt. Maar eigenlijk moet je vooral onthouden dat er 2 soorten zijn: de Masai en de Ilmeek. Dat is zo sinds de dag dat de brug instortte. Hoe de Masai aan hun vee kwamen. In het begin hadden de Masai geen vee. Alleen de Dorobo hadden het. Maar toen kwam Engai naar beneden. Hij wilde de Dorobo nog meer vee geven en zei tegen hen: Laten we afspreken dat jullie morgenochtend hier komen. Goed, antwoordden de Dorobo. Ze gingen naar huis om te slapen. Maar een Masai die Maasinta heette had alles gehoord. Hij bleef de hele nacht waken op de plaats waar Engai had gesproken. Hij wachtte, wachtte en wachtte maar, en toen de ochtend aanbrak zag hij Engai verschijnen. Engai vroeg aan de Masai: Wie ben je? Maasinta Waar zijn de Dorobo? Dat zou ik niet weten. Die gasten zijn groot genoeg om op zichzelf te letten. Engai liet een hele kudde koeien één voor één langs een leren touw uit de hemel naar beneden zakken. Het waren er zoveel dat Maasinta na een tijdje riep: Stop! Op die manier kreeg de Masai ook vee. Maasinta liep weg met zijn koeien, en het vee van de Dorobo liep gewoon mee. Toen de Dorobo wakker werden waren ze al hun vee kwijt. Ze waren razend en schoten met Pagina 6 van 7

7 hun pijlen het leren touw naar beneden. Engai zag dit en hield zich ver weg schuil. Sinds die dag is al het vee van de Masai, en kunnen de Dorobo in de bossen op wilde beesten jagen om aan eten te komen. Ze drinken zelfs geen melk! Eerst hadden alle Masai vee, ook de vrouwen. Wanneer het vee van de vrouwen graasde moesten de kinderen ervoor zorgen. Maar op een dag was er een vrouw die zei: Mijn kind kan nu nog geen vee hoeden. Het moet eerst een hapje eten. Tja, toen wilden natuurlijk alle moeders dat hun kinderen eerst wat aten. Toen dat gebeurd was, was het vee allang weg. Het waren wilde dieren geworden! Zo zijn de vrouwen hun vee dus kwijtgeraakt. Ze gingen toen maar bij de mannen wonen, die wel wisten hoe je voor het vee moest zorgen. Nawoord Ik vond het leuk om dit werkstuk te maken. Het was wel veel werk, ik heb thuis ook best veel moeten doen. Ik wist niet dat de Masai nog zo leefden. Dat ze een pijl in de halsslagader van de koe schieten vind ik maar niks. Ook die besnijdenis mogen ze voor mijn part weglaten. Verder vond ik het wel interessant. Dat vrouwen de kettingen, armbanden, enkelbanden en amuletten zelf maken vind ik erg leuk. Deze zien er dan ook erg mooi uit, als ze een feest hebben vooral! In het begin wist ik niet hoe ik moest beginnen. Soms wist ik ook niet hoe ik verder moest in mijn verhaal. Dan bleef ik een beetje steken. Pagina 7 van 7