Inventaris van het archief van Friends of the Earth Vlaanderen en Brussel, voorheen Voor Moeder Aarde vzw ( )

Transcriptie

1 294 Inventaris van het archief van Friends of the Earth Vlaanderen en Brussel, voorheen Voor Moeder Aarde vzw ( ) (D/2004/003, S/2011/062) Martijn Vandenbroucke Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis 2011

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING 3 Historische context van de archiefvormer 3 Archieftheoretische inleiding 4 INVENTARIS 5 I. Algemeen 5 A. Briefwisseling 5 B. Verslagen 5 II. Organisatie 5 A. Werkgroepen 5 B. Financiën 6 C. Promotie & Verkoop 7 D. Andere 8 III. Activiteiten 8 A. Walk across America for Mother Earth B. Stappen voor een Kernvrije Wereld C. Stappen voor een Kernvrije Wereld D. Walk for a Nuclear Free Europe E. Oproep boycot Franse producten naar aanleiding van de hervatting van de kernproeven F. Verslagen over de kernenergieproductie in diverse Europese landen G. Herdenking 10 Jaar Tsjernobyl H. European Indigenous Peoples Uranium Tour I. Vredes- en ecologische kampen 1997 en J Walk for a Nuclear Disarmament K. Andere 13 IV. Internationale werking 13 A. Voor Moeder Aarde Nationaal 13 B. Voor Moeder Aarde Praag 14 V. Tijdschrift 14 VI. Documentatie 14 2

3 INLEIDING Historische context van de archiefvormer Eind 1989 kwamen een aantal mensen samen in Gent met het plan in 1992 een km lange wandeltocht door de Verenigde Staten te organiseren. Dit zou dan precies 500 jaar na de landing van Columbus in Noord-Amerika zijn. Bedoeling was te vertrekken aan de Oostkust om dan koers te zetten naar het nucleaire testgebied in Nevada, waar de VS sinds 1951 meer dan 900 kernproeven uitvoerde op het voorouderlijk en verdragrechterlijk grondgebied van de Western Shoshone-indianen. Na een grote respons op het initiatief werd in 1991 besloten een onafhankelijke vzw met zetel in Gent op te richten. De naam For Mother Earth (Voor Moeder Aarde) was een idee van William Roose Sr., een Western Shoshone-ouderling. In juli van hetzelfde jaar werd een tweede kantoortje ingericht in de Verenigde Staten. Op 31 januari 1992 begonnen een honderdtal mensen aan de tocht dwars door Noord-Amerika. Stappers uit België en de Verenigde Staten bereikten na negen maanden Nevada. In de daaropvolgende twee jaar vonden kortere wandeltochten plaats in België. In 1995 werd opnieuw een grotere tocht op poten gezet. De Walk across Europe for a Nuclear Free World zou opnieuw km tellen en werd tussen Brussel en Moskou ingelegd. De wandeling, waaraan een 80-tal mensen uit 25 landen deelnamen, leidde tot de oprichting van nieuwe groepen van Voor Moeder Aarde (VMA) in Nederland, Duitsland en Slovakije. Het initiatief ging gepaard met een internationale campagne en petitie om kernproeven, kernwapens en kernenergie te bannen. Deze campagne werd eind van hetzelfde jaar gevolgd door een oproep voor boycot van Franse producten als protest tegen de hervatting van de kernproeven in Polynesië door president Chirac. Ter herdenking van de tiende verjaardag van de kernramp te Tsjernobyl werd er in 1996 een derde internationale wandeltocht georganiseerd, met opnieuw een 80-tal deelnemers. De actie kende een hoogtepunt in de blokkade van de spoorlijn en hoofdweg van de Oekraïnse kerncentrale. Gelijkaardige acties vonden plaats bij kerncentrales in België, Nederland en Slovakije. Er werden nieuwe groepen van VMA opgericht in Wit-Rusland, Finland, Roemenië, Sri Lanka en Oekraïne. Begin 1997 hield VMA een internationaal trainingsseminarie in Bratislava (Slovakije). Er werden ervaringen uitgewisseld en trainingen gegeven over het opzetten van antinucleaire campagnes. In juli van hetzelfde jaar werd deelgenomen aan het internationale kamp bij en blokkade van de kerncentrale van Temelin (Tsjechië). Voor Moeder Aarde was in hetzelfde jaar de drijvende kracht achter een internationale campagne van burgerlijke ongehoorzaamheid om kernwapens te verbieden: de eerste burgerinspecties van militaire basissen zagen het daglicht. Nog in hetzelfde jaar werd na een geweldloze blokkade van de kerncentrale van Doel besloten tot een Uraniuminformatietour met getuigenissen van Inheemse volkeren door Europa: België, Duitsland, Denemarken, Zweden, Finland en Oostenrijk werden bezocht. In april 1998 ging een trainingsseminarie door in het Roemeense Timisoara: een antinucleaire groep uit Bulgarije sloot zich bij VMA aan. Verder bleef Voor Moeder Aarde het internationaal netwerk rond burgerinspecties coördineren, met internationale acties aan de NAVO, een vredesvoettocht van Brussel naar de atoomduikbasis Faslane (Schotland), acties aan de militaire basis van Kleine Brogel (met actieve deelname van parlementsleden en diverse Bekende Vlamingen). In het voorjaar van 1999 werd VMA erkend door de European Voluntary Service, een Europees vrijwilligersnetwerk van de Europese Unie. Bij een nieuwe burgerinspectie van de basis van Kleine Brogel werd een stijgend aantal deelnemers vastgesteld. De meeste aandacht ging echter naar de organisatie van een nieuwe vredesmars van Den Haag naar Brussel: gedurende meer dan 10 dagen zouden ongeveer 700 mensen voor korte of lange tijd deelnemen aan het protest tegen de nucleaire politiek van de NAVO. Het nieuwe werkjaar startte in september met een literaire wandeling rond de basis van Kleine Brogel. De daaropvolgende jaren ging de meeste energie naar de oprichting van een lokaal ecologisch centrum, al bleef VMA actief rond de burgerinspecties te Kleine Brogel 3

4 en werkte de steungroep Inheemse Volkeren verder aan dossiers rond de bescherming van de voor indianen heilige Big Mountain en de zaak-leonard Peltier. In oktober 1996 namen de medewerkers van Voor Moeder Aarde in navolging van de idee Think globally, act locally het voortouw in de oprichting van een Gents Ecologisch Centrum (GEC). Het doel was de aankoop en ecologisch verantwoorde verbouwing van een pand. Op 12 oktober 1999, precies 7 jaar na het einde van de voettocht in Nevada, werd het GEC in twee panden rechtover het Sint-Pietersstation gevestigd. Naast kantoren voor VMA, het Gents Milieufront, Cenergie, Netwerk Vlaanderen, De Wielewaal, het CVN en Westenwind kwam er een Oxfam Wereldwinkel en werd er een biologisch eet- en theehuis met infocentrum opgestart. Begin 2001 kreeg het eethuis een biolabel. In 2004 werd Voor Moeder Aarde de Vlaamse afdeling van Friends of the Earth (FoE), een internationale federatie van autonome milieugroepen in 68 landen waarmee Voor Moeder aarde reeds samenwerkte rond kernenergie en genetisch gemodificeerde organismen (ggo s). De klemtoon van de werking verschoof naar de kernontwapening, de strijd tegen het gebruik van verarmd uranium en naar klimaat en energie, al bleef de werkgroep Inheemse Volkeren binnen de schoot van de organisatie behouden. Archieftheoretische inleiding In oktober 2003 brachten twee archivarissen van Amsab-ISG een eerste bezoek aan het toenmalige Voor Moeder Aarde. Dit bezoek was er gekomen na de komst bij VMA van een nieuwe vrijwilliger met interesse voor het archief. Begin maart 2004 werd dan door het inmiddels tot Friends of the Earth herdoopte Voor Moeder Aarde, bij monde van hun archiefmedewerker opnieuw contact opgenomen in het kader van een overdracht. Kort daarop werd het statisch archief overgebracht naar de zetel van Amsab-ISG en geïnventariseerd. Naast enkele algemene stukken (briefwisseling, verslagen) betreffende de organisatie bevat het voornamelijk materiaal betreffende de door Voor Moeder Aarde opgezette acties, zoals de Walk across America for Mother Earth, zonder welke VMA wellicht nooit bestaan zou hebben. In de loop van 2011 werd in het dan door Friends of the Earth overgedragen tijdschriftenarchief nog een aantal archiefdossiers aangetroffen, die in de inventaris uit 2004 werden toegevoegd. Het archief bevat 150 nummers in 14 archiefdozen (1,7 lopende meter) en kan geraadpleegd worden mits toestemming van de verantwoordelijke archivaris. 4

5 INVENTARIS I. Algemeen A. Briefwisseling 1 Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen Algemene briefwisseling. Met bijlagen. B. Verslagen 8 Convocatie en dagorde voor de Algemene Vergadering van 31 augustus. 9 Verslagen van de Coördinatievergaderingen , stukken 10 Verslagen van de Sprekersraad. 1992, 1994, 1996, 2000 II. Organisatie A. Werkgroepen 11 Verslagen van de werkgroep Stands Verslagen van de werkgroep Indianen Verslagen van de werkgroep Secretariaat

6 14 Verslagen van de werkgroep Financiën. Met bijlagen , Verslagen van de werkgroep Campagne Verslagen van de werkgroep Pers & Come-out Verslagen van de lokale werkgroepen. 1992, Verslagen van de werkgroep Inheemsen. Met bijlagen. 1992, 1994, Verslagen van de werkgroep Internationaal Verslagen van de werkgroep Basisdemocratie Verslag van de werkgroep Bulletin Verslagen van de werkgroep Lekker Gec Verslagen van de werkgroep Office stukken B. Financiën 24 Dossier betreffende een vraag naar inlichtingen over Hefboom cv Financiële verslagen stukken

7 29 Begroting voor het jaar Stukken betreffende de opening van een spaarrekening bij Triodos met herbelegging bij Mercurius vzw stukken 31 Uitgaande facturen aan diverse Wereldwinkels. Kopieën Overzicht van adverteerders in het laatste bulletin. Handschrift. C. Promotie & Verkoop 33 Dossier betreffende de verkoop van promotiemateriaal. Bestelbons, facturen, stocklijsten en overzichtsformulieren van verkoop pak 34 Stukken betreffende een kennismakingsfolder stukken 35 Omzendbrief betreffende de vraag voor permanente opdrachten om een medewerker te kunnen betalen. Met bijlage stukken 36 Dossier betreffende facturen en bestelbons Dossier betreffende de eventuele uitgave van een boek over inheemse volkeren stukken 38 Dossier betreffende de aanvraag voor promotie- en verkoopsstanden op festivals Ontwerp van een strooifolder ter promotie van het biologisch katoen. 40 Dossier betreffende een brochure over het Japans vredesklokje. 41 Dossier betreffende informatiefolders. 42 Wintercatalogus [2005] 7

8 D. Andere 43 Nota betreffende het bezoek aan de website. Uitprint webpagina Nota betreffende de functieomschrijving van Pol d Huyvetter. 45 Dossier betreffende de erkenning en subsidiëring. III. Activiteiten A. Walk across America for Mother Earth 31 januari 12 oktober Briefwisseling. Met bijlagen Verslagen van de bijeenkomsten voor de European Peace Pelgrimage Contact- en verslagformulieren van de verkenningsteams Dossier betreffende een verslag over de zaak van politieke gevangene Leonard Peltier, opgesteld naar aanleiding van de tocht Dossier betreffende het ontwerp van propagandafolders voor de tocht Welkomstbrochures voor de deelnemers. Nederlands, Engels en Frans Informatiebrochures over het initiatief. Frans, Engels en Spaans. Ontwerpen en definitieve versies Dossier betreffende het voorbereidende stappersweekend te Blanche-Fontaine van 17/04-20/04/ Inschrijvingsformulieren Deelnemerscontract met gedragsrichtlijnen. Blanco Adressenlijsten van de deelnemers

9 57 Stukken betreffende de tocht in het Navajoreservaat en de campagne Healing Global Wounds Sponsorlijst voor de tocht. Blanco Dossier betreffende de evaluatie van de tocht B. Stappen voor een kernvrije wereld om te beginnen in België 16 juli 10 augustus 1993 (Zeebrugge Brussel). 60 Formulieren betreffende de vraag naar meer info over de tocht Stukken betreffende organisatie van de tocht Inschrijvingsformulieren C. Stappen voor een Kernvrije Wereld 23 april 25 april 1994 (Doel Brussel). 63 Inschrijvingsformulieren Stukken betreffende de organisatie D. Walk for a Nuclear Free Europe 12 januari 12 oktober 1995 (Brussel Moskou). 65 Briefwisseling. Met bijlagen pak 66 Inschrijvingsformulieren. Gerangschikt per land Verslagen en nota s betreffende de organisatie van de tocht Verslag betreffende een internationale samenkomst te Wiesbaden op 13/03/1994 ter voorbereiding van de wandeltocht. Handschrift Stukken betreffende de begroting Bewijsstukken betreffende de reservatie van kampterreinen stukken 9

10 71 Stukken betreffende de aanvraag van visa en de afhandeling van gevraagde uitnodigingen Formulieren betreffende de vraag naar meer info over de tocht Stukken betreffende de opmaak van de sponsormap Dossier betreffende de sponsoring. 75 Dossier betreffende folders en omzendbrieven Stukken betreffende de uitnodiging van deelnemers uit Sri Lanka Stukken betreffende de uitnodiging van deelnemers uit Wit-Rusland Dossier betreffende de doortocht in Frankrijk Dossier betreffende de adressen van de kampplaatsen. 80 Lijst van Belgische deelnemers met een visumaanvraag. 81 Deelnemerslijsten. 82 Dossier betreffende de uitnodiging aan het comité The Children of Chernobyl uit Wit- Rusland Adressenlijsten van de deelnemers. 84 Foto s van het radioactief stort nabij Gera (Duitsland). N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. 85 Foto s van de actie in de nabijheid van de kerncentrale van Tsjernobyl. N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. 2 stukken 10

11 86 Dossier betreffende de uitwijzing van S.N. Kopie stukken E. Oproep boycot Franse producten naar aanleiding van de hervatting van de kernproeven 87 Briefwisseling. Met bijlagen Dossier betreffende het onderschrijven van de oproep van Maohi voor een boycot van Franse producten en diensten naar aanleiding van de 1 ste Internationale Aktiedag tegen Kernproeven op 18/11/ Verslag van een samenkomst voor de planning van de campagne rond de boycot van de Franse kernproeven op 21/11/ Dossier betreffende het ontwerp van propagandamateriaal. F. Verslagen over de kernenergieproductie in diverse Europese landen (Steps to a Nuclear Free World). 91 Verslag betreffende de kernenergieproductie in Frankrijk. 15 januari Verslag betreffende de kernenergieproductie in het Verenigd Koninkrijk. 15 februari Verslag betreffende de kernenergieproductie in België. 1 maart Verslag betreffende de kernenergieproductie in Nederland. 17 maart Verslag betreffende de kernenergieproductie in Rusland. 5 oktober Verslag betreffende de kernenergieproductie in Ierland. 97 Verslag betreffende de kernenergieproductie in Oekraïne. 98 Verslag betreffende de kernenergieproductie in Tsjechië en Slovakije. 99 Verslag betreffende de kernenergieproductie in Wit-Rusland. 11

12 G. Herdenking 10 Jaar Tsjernobyl 100 Dossier betreffende de organisatie van een fietstocht 29/03 06/04/1996 (Brussel Doel) Stukken betreffende de Walk for a nuclear-free future naar Tsjernobyl 12-26/04/ Informatiebrochure. Ontwerp Stukken betreffende de sponsoring van de affiche H. European Indigenous Peoples Uranium Speaking Tour 10 oktober 1 december Briefwisseling Stukken betreffende de begroting Dossier betreffende de organisatie Verslag betreffende een samenkomst voor het Uranium Book op 18/05/ I. Vredes- en ecologische kampen 108 Dossier betreffende de uitnodiging van buitenlanders voor de humanitaire en ecologische jeugdkampen in België en Spanje van 03/07/1997 tot 15/08/ Dossier betreffende de uitnodiging van buitenlanders voor het humanitaire en ecologische anti-nucleaire vredeskamp en wandeling in België van 30/06/1998 tot 19/07/ J Walk for Nuclear Disarmament 15 mei 30 mei 1999 (Den Haag Brussel) 110 Dossier betreffende een internationale vredestocht van Den Haag naar Brussel op 16-26/05/ Folder 2000 stappen voor kernontwapening Mei

13 112 Dossier betreffende de inschrijvingen en visa-aanvragen Lijst van kampadressen op de route van de wandeltocht. Uitprint webpagina K. Andere 114 Stukken betreffende de tentoonstelling Eco-art van 20 april tot 26 juni stukken 115 Dossier betreffende een actie te Gent rond de eventuele aankoop van aandelen Electrabel door het gemeentebestuur Stukken betreffende de Nuclear Weapons Abolition Days (NWAD) Dossier betreffende The Walk for Nuclear Disarmament Brussel Faslane 12/07 09/08/ Dossier betreffende Bomspotting III op 16/04/ Dossier betreffende de Finse totaalweigeraar Jussi Hermaja Affiche Voor Moeder Aarde presenteert Dances with Navajo s. N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. 121 Affiche Voor Moeder Aarde presenteert Blackfire N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. 122 Affiche Stop de oorlog! Fakkeltocht in solidariteit met de slachtoffers van geweld in de hele wereld. N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. 123 Affiche Benefietfeest Voor Moeder Aarde vzw. N.B. Overgebracht naar departement Beeld & Geluid. IV. Internationale werking A. Voor Moeder Aarde Nederland 124 Verslagen

14 125 Dossier betreffende de werking B. Voor Moeder Aarde Praag 126 Stukken betreffende de uitgaven voor de werking te Praag Nota betreffende de eventuele verhuis van het kantoor te Praag. V. Tijdschrift 128 Universum. International newsletter of For Mother Earth. 1ste jaargang, juni Bulletin Voor Moeder Aarde n 19 september-oktober Ontwerp. 130 Bulletin Voor Moeder Aarde n 22 maart-april Ontwerp. 131 Bulletin Voor Moeder Aarde n 20 november-december Ontwerp. 132 Bulletin Voor Moeder Aarde n 13 februari Ontwerp. 133 Bulletin Voor Moeder Aarde n 21 januari-februari Ontwerp. 134 Bulletin Voor Moeder Aarde n 15 april Ontwerp. 135 Bulletin Voor Moeder Aarde Ontwerp. 136 Bulletin Voor Moeder Aarde n 12 januari Ontwerp. 137 Bulletin Voor Moeder Aarde n 11 november Ontwerp. 138 Bulletin Voor Moeder Aarde n 8 juni Ontwerp. 139 Bulletin Voor Moeder Aarde n 7 mei Ontwerp. VI. Documentatie 140 Stukken betreffende de Test-Stop Koalitie. 1990, , 1998-[1999] 141 Stukken betreffende uraniummijnen Nieuwsbrieven van GreenNet

15 143 Stukken betreffende het Uranium Institute (UI) Stukken betreffende het Non-Proliferatieverdrag. [1995, 1997-]1998, [2002, 2005] 145 Stukken betreffende de uraniumwinning in Australië Stukken betreffende Trident Ploughshares Dossier betreffende kernwapens , Stukken betreffende het gebruik van verarmd uranium. 2000, Stukken betreffende het non-proliferatieverdrag Dossier betreffende Citizens Weapons Inspections