Projectplan maatschappelijke participatie van WWB-klanten. Versie

Transcriptie

1 Projectplan maatschappelijke participatie van WWB-klanten. Versie Vooraf. Om te beginnen een open deur. Het sociaal domein is heftig in beweging. In Den Haag wordt gewerkt aan de uitwerking van het regeer-, zorg- en sociaal akkoord in voorstellen voor wetgeving. De samenhang op ministerieel niveau is soms ver te zoeken. Terwijl op lokaal niveau de drie decentralisaties/transformaties steeds meer in elkaar lijken te grijpen, lijkt het sociaal akkoord weer een tegengestelde beweging richting centralisatie te maken. Geconstateerd moet worden dat het dwingende karakter van bijv. de aanscherping WWB-maatregelen en de Participatiewet de doelen van de andere transformaties ernstig in de weg kunnen staan. Hoe verdraagt zich bijvoorbeeld het streven naar maatschappelijke participatie op een organische manier met de in de wet vastgelegde verplichting tot tegenprestatie. Kortom, wat wij willen bereiken met en voor onze inwoners kan op gespannen voet staan met (toekomstige) wettelijke verplichtingen. Het is daarom van belang nu in een projectplan maatschappelijke participatie een zodanige aanpak te kiezen die niet alles dichttimmert en soepel kan meebewegen met toekomstige wijzigingen in wetgeving. Dit vooraf als waarschuwing. 2. Doel Het doel van dit projectplan is een werkende organisatie te beschrijven om te komen tot maatschappelijke participatie van in eerste instantie de WWB-uitkeringsgerechtigden waarvan ingeschat wordt dat hun te bereiken positie op de participatieladder niet hoger zal zijn dan trede 1, 2 of min 3. De uitvoering moet inzichten, methodieken en een infrastructuur opleveren die met ingang van 2014 ook van toepassing kan worden op andere doelgroepen dan de WWBuitkeringsgerechtigden. 3. Aanleiding Op 15 januari 2013 heeft het College de Bestuursopdracht Projectplan maatschappelijke participatie vastgesteld. Deze is als bijlage 1 toegevoegd. Concrete opdracht is om een projectplan op te stellen dat op 1 juli 2013 in kan gaan. Het projectplan regelt de werkwijze voor in eerste instantie de groep- WWB-klanten die in staat mogen worden geacht activiteiten te verrichten op het gebied van maatschappelijke participatie. Deze maatschappelijke participatie is in de eerste plaats gericht op het voorkomen van isolement en in de tweede plaats op het mogelijk maken van verdere stappen op de participatieladder. De maatschappelijke participatie vindt plaats door middel van deelname aan of bij activiteiten bij vooral reguliere instellingen. De begeleiding vindt plaats door deze instellingen en hun vrijwilligers. Daarmee wordt tevens uitvoering gegeven aan motie M 26. Deze aanpak past in de beweging naar een groter beroep op eigen kracht, vrijwillige inzet en wederkerigheid die terugkomt in de diverse transformaties. 4. Waarom maatschappelijke participatie. Voorkomen sociaal isolement Hengelo kent plm individuen die bijstand ontvangen in het kader van de WWB. De WWB kent een re-integratie- en arbeidsplicht. Om deze plichten te kunnen invullen heeft de gemeente een uitgebreid scala aan instrumenten ter beschikking met steeds minder financiële middelen. De teruggang in financiële middelen dwingt de gemeente deze selectief en effectief in te zetten. In de nota Sterker aan het werk is vastgesteld dat de schaarse re-integratiemiddelen vooral ten dienste staan aan activiteiten voor mensen met een relatief korte afstand tot de arbeidsmarkt. Echter rond de 40% van het bijstandsbestand heeft een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. In de termen van de positie op de zgn. participatielader spreken wij over mensen die maximaal positie 1, 2 of min 3 kunnen bereiken. Het College wil voorkomen dat deze mensen sociaal geïsoleerd raken dan wel lager op de participatieladder terecht komen. Vandaar dat wij samen met partners in de stad en betrokkenen zelf activiteiten willen organiseren om dit isolement te voorkomen. Deze activiteiten zijn niet in de eerste plaats gericht op het instromen van deelnemers op de arbeidsmarkt. Uiteraard kan het verrichten van activiteiten, het opdoen van sociale contacten en het werken aan een dagritme de kansen vergroten tot stijging op de participatieladder. Een deel van de deelnemers kan in de toekomst doorstromen naar leer-werkomgevingen en misschien wel betaald werk. 1

2 Relatie WMO Maatschappelijk participatie past zo bezien ook in de doelstellingen van o.m. de WMO (meedoen, participatie) en de sociale visie van de gemeente Hengelo. Dat betekent dat maatschappelijke participatie het beleidsterrein van Sociale Zaken overstijgt en dat er duidelijke raakvlakken zijn met de beleidsterreinen van MO en de komende transformaties. Om praktische reden gaat dit projectplan in de eerste plaats in (tot eind 2013) op maatschappelijke participatie van mensen met een WWB-uitkering. Immers de uitwerking van de transities is nog met veel vraagtekens omgeven èn de doelgroep WWB-ers is op klantniveau bekend bij de gemeente (Sociale Zaken). Begeleiding door vrijwilligers In het regeringsbeleid maar ook in onze eigen sociale visie wordt vooral uitgegaan van wat mensen zelf kunnen, eigen kracht en wat gevraagd mag worden van burgers in de stad en van mensen met een uitkering. Daarop willen wij inspelen bij de opzet van maatschappelijke participatie. Maar onderkend moet worden dat het hier een doelgroep betreft die motivatie en begeleiding nodig heeft. Voor een deel kan die begeleiding plaatsvinden bij de bestaande infrastructuur van bijv. wijkwelzijn, sport of organisaties die zich richten op zorg en activering. Voor een deel kan deze begeleiding plaatsvinden door vrijwilligers. Willen de activiteiten gericht op maatschappelijke participatie leiden tot een succes dan zo is onze overtuiging- zal deze begeleiding goed georganiseerd en geborgd moeten worden. Gewaakt moet worden voor vrijblijvendheid. Vandaar dat ook in lijn met motie M26- aandacht geschonken wordt in dit projectplan aan de ondersteuning van deze organisaties en vrijwilligers. 5. De context van maatschappelijke participatie. Eigen kracht Over inhoud, reikwijdte en doel van maatschappelijke participatie circuleren verschillende ideeën. Ook worden verschillende termen gebruikt, al of niet gedateerd. In bijlage A komen de verschillende begrippen en inhoud daarvan aan de orde. In de context van dit projectplan verstaan we, zoals gezegd, onder maatschappelijke participatie in de eerste plaats het voorkomen van isolement door het aanbieden van maatschappelijk zinvolle activiteiten die structuur en dagritme bevorderen met als doel behoud of stijging op de treden van de participatieladder. Deze opvatting over maatschappelijke participatie past in de wens om de basis en de eigen kracht van mensen te versterken. Eigen kracht betekent niet dat iedereen op zichzelf is aangewezen, maar het betekent dat we het potentieel dat in iedereen zit willen aanwenden om datgene eruit te halen wat er inzit. Het betekent ook dat we samen verantwoordelijk zijn. Wat de een niet kan, kan een ander wel en andersom. In die zin is de organisatie van maatschappelijk participatie voor de doelgroep WWB-ers een opmaat voor het leggen van verbanden die nodig zijn als we als gemeente straks één grote doelgroep moeten bedienen vanuit de transformaties. Keuze groep WWB-ers De keuze om te beginnen met de groep WWB-ers kan (in de nabije toekomst) complicaties opleveren. Een drietal ontwikkelingen is van belang. -de invoering van de participatiewet per De precieze uitwerking is nog onderwerp van heftige discussie. -de wijzigingen in de WWB per In dit wetsvoorstel wordt een groot aantal maatregelen met een verplichtend karakter doorgevoerd. In dit verband zijn van belang de invoering van de arbeids- en re-integratieplicht voor iedereen en de uniformering naleving verplichtingen. Ook hier is de invoering nog onzeker omdat de parlementaire behandeling nog niet heeft plaatsgevonden. In de tweede helft van 2013 zal bekeken moet worden of onze opvatting en invulling van maatschappelijke participatie op gespannen voet komt te staan met de wet. -de invoering van de verplichte tegenprestatie per Op dit moment staat er in de WWB een kan bepaling die het College in staat stelt uitkeringsgerechtigden te verplichten tot maatschappelijk nuttige en onbeloonde activiteiten. De wijzigingsvoorstellen in de WWB behelzen een wettelijke verplichting. Ook in het tweede half jaar zal bekeken moeten worden hoe deze uitwerking van de tegenprestatie de invulling van maatschappelijke participatie beïnvloedt. Over het algemeen hebben we voor de doelgroep WWB-ers te maken met een inperking van de gemeentelijke beleidsvrijheid op het gebied van re-integratie en participatie. Dat kan schuren met onze opvattingen en aanpak van maatschappelijke participatie voor de gekozen doelgroep WWBers. Tevens wordt in bijlage A een kort en bondig overzicht gegeven van de aanpalende wetsvoorstellen en ontwikkelingen. 2

3 Van specifiek naar generiek De sterk afnemende financiële middelen, de noodzakelijke kanteling van individueel naar collectief, en het beroep dat wij voor maatschappelijk participatie willen doen op onze burgers, maatschappelijke instellingen en bedrijven hebben als onontkoombaar gevolg dat wij afscheid nemen van het doelgroepdenken. Wij gaan van specifiek naar generiek. Van aanbodgericht naar vraaggericht. Dat betekent natuurlijk niet dat in deze generieke aanpak geen aandacht meer zou zijn voor de vraaggerichte benadering. Een langdurig werkloze met verslavingsproblematiek vraagt nu eenmaal een andere benadering dan de oudere werkloze die zijn/haar leven ingericht heeft op blijven in de bijstand. We blijven uitgaan van de mogelijkheden en potentieel van de mensen zelf. 6. De vraag (beschrijving van de doelgroep) Doelgroep WWB-ers, dossieronderzoek De doelgroep voor dit projectplan is in eerste instantie- de doelgroep mensen met een WWBuitkering die zich bevinden op trede 1 en 2 en waarvan ingeschat wordt dat zij niet binnen korte termijn kunnen stijgen op de participatieladder hoger dan trede 1, 2 of min 3. In de maanden januari en februari 2013 is deze doelgroep in kaart gebracht door dossieronderzoek. Vanuit de ervaring en het inzicht van de onderzoekers is gekeken welke mensen in aanmerking zouden kunnen of moeten komen voor een aanbod gericht op maatschappelijke participatie. De belangrijkste bevindingen uit dit onderzoek zijn: * De populatie mensen met een WWB-uitkering bevat plm personen. * Van 844 mensen is de ingeschatte positie op de participatieladder trede 1 of 2. * Van deze 844 mensen neemt 30% deel aan activiteiten en 70% niet, althans dat is niet bekend. * Van de 588 mensen die (nog) niet actief zijn kunnen naar inschatting 59 mensen (10%) deelnemer zijn UaanU activiteiten terwijl 265 mensen (45%) ingezet zouden kunnen worden Ubij Uactiviteiten. * 264 mensen (45%) zouden vooreerst (nog) geen aanbod moeten krijgen vanwege te grote beperkingen. Er is tevens een inschatting gemaakt aan welke activiteiten deze mensen (gezien achtergrond, verleden en mogelijkheden) mee zouden kunnen doen. Hoge scores zijn: *welzijnsactiviteiten (95); *zorg (71); *boodschappen, klussen (78). Een volledig overzicht inclusief de verdeling over leeftijd en wijken is aanwezig. Steekproef gesprekken Vervolgens zijn via een a-selecte steekproef in afstemming met de klantmanagers 30 van deze mensen benaderd voor een gesprek. De bedoeling van deze gesprekken was om te bezien of de inschattingen van de onderzoekers spoorden met wensen, verwachting, mogelijkheden van de doelgroep. De voornaamste conclusie van deze gesprekken was dat de klanten het over het algemeen op prijs stelden dat er een gesprek was over de mogelijkheden van participatie. In ongeveer de helft van de gevallen kan zelfs gezegd worden dat men zeer zeker zou willen meedoen als er een goed aanbod zou komen. Een ander opvallend gegeven is dat er duidelijk aan verwachtingsmanagement moet worden gedaan. Veel mensen hebben al vaak hun neus gestoten. Ook mensen met een problematische achtergrond qua gezondheid en inzetbaarheid zijn bereid om enkele uren per week iets te doen. Een volledig zoveel mogelijk geanonimiseerd- verslag van de gesprekken is ter vertrouwelijke kennisname bijgevoegd in bijlage B. Het is tijd voor de formulering van een ambitie: In de periode september-december worden 325 mensen op trede 1 en 2 van het WWB-bestand benaderd en wordt een gesprek gevoerd over hun mogelijkheden tot maatschappelijke participatie. Doelstelling is om eind % van deze groep = 130 mensen daadwerkelijk op een plek te plaatsen waar men maatschappelijk kan participeren. Het daadwerkelijk te bereiken aantal WWBers en het aantal te plaatsen mensen hangt mede af van de beschikbare capaciteit. Vooralsnog wordt uitgegaan van de inzet met de bestaande capaciteit en herschikking van enkele taken. 3

4 7. Welke vormen van maatschappelijke participatie zijn er. Maatwerk: deelname UaanU en inzet UbijU activiteiten De activiteiten die onder de noemer maatschappelijke participatie vallen in het kader van dit projectplan zijn in soort en duur zeer divers. Aangesloten kan worden bij de definitie van de tegenprestatie : onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden die niet leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt (of van regulier vrijwilligerswerk). In duur en belasting moet aangesloten worden op de mogelijkheden van de klant. Het kan gaan om enige uren per week meelopen met patiëntenbegeleiding bij een zorginstelling tot regelmatige inzet bij een koffie-uurtje in een verzorgingstehuis. Maar ook hand- en spandiensten bij sportverenigingen en ondersteuning bij evenementen. Daarnaast wordt deze groep gestimuleerd om zoveel mogelijk mee te doen aan het regulier aanbod bij bijv. de wijkcentra, zoals sociaal-culturele activiteiten, cursussen e.d. Sociale kaart: aanbod Het is van belang dat zowel voor de klant als voor de begeleider (klantmanager) helder is welk aanbod er is in de stad en welke eisen gesteld worden dan wel welke begeleiding is gegarandeerd. Daartoe wordt op dit moment een aangepaste sociale kaart van Hengelo opgesteld die inzicht moet geven welke instellingen, organisaties en verenigingen in staat en bereid zijn activiteiten op het gebied van maatschappelijke participatie te bieden. Op de meedenk-sessie van 21 februari (zie hieronder), in de WMO-clientenraad van 21 februari en tijdens de WMO-conferentie is aan de deelnemers gevraagd na te denken over plaatsen en werkzaamheden die geschikt zijn voor maatschappelijke participatie. De resultaten daarvan zullen toegevoegd worden aan de aanwezige sociale kaarten. Deze kaart wordt in de loop van het tweede halfjaar operationeel Rol ontvangende instellingen. In tegenstelling tot stages, leerwerkbanen en proefplaatsingen moeten ontvangende instellingen zich bewust zijn van het feit dat zij mensen over de vloer krijgen met weinig tot geen toegevoegde productiewaarde. Sterker nog: de begeleiding en organisatie van de activiteiten zullen de instellingen en organisaties vaak tijd en misschien geld kosten. Toch denken wij dat we dat in het kader van social return on investment of maatschappelijk verantwoord ondernemen van deze organisaties mogen en kunnen vragen. Om de praktische mogelijkheden en bereidheid bij instellingen na te gaan is er op 21 februari een meedenk-sessie georganiseerd waarvoor een beperkt aantal organisaties uit de wereld van de zorg, welzijn, sport en ondersteuning uitgenodigd zijn. Belangrijkste uitkomst van deze meedenksessie is dat de aanwezige instellingen zonder uitzondering bereid zijn hun steentje bij te dragen, dat zij een bijzonder belang hechten aan de begeleiding van de mensen die bij hen komen maatschappelijk participeren, dat zij het op prijs stellen om de doelstellingen per klant smart en helder te formuleren. Èn dat voordat mensen losgelaten worden op instellingen vaak eerst gewerkt moet worden aan een positiever zelfbeeld, motivatie en het opruimen van belemmerende factoren in de thuissituatie. Een tweede uitkomst van deze meedenksessie was: klein beginnen, leren van fouten en kansen, werkende weg vaststellen wat de taak van de organisatie, de vrijwilligers aldaar en de begeleider/klantmanager is. Proefdraaiperiode en kwartiermaker De meedenksessie heeft geleid tot de beschrijving van een proefdraai-periode die inhoudt dat we onder de organisaties die aanwezig waren 15 klanten (uit de 30 gesprekken) gaan verdelen die door de deelnemende organisaties activiteiten in het kader van maatschappelijke participatie krijgen aangeboden. Uiteraard naar aanleiding van de inschatting van de wensen, mogelijkheden, belasting en motivatie die zijn vastgesteld in die gesprekken. De proefdraai-periode met deze organisaties en 15 mensen was voorzien van 1 april tot 1 juli. Eerst vanaf 1 mei is er een kwartiermaker beschikbaar die de contacten tussen begeleiders (klantmanagers), organisaties en klanten onderhoudt en nauwgezet volgt welke behoefte aan begeleiding, soort werkzaamheden en terugkoppeling ingezet gaan worden. Tevens verzorgt deze kwartiermaker de feedback voor de vrijwilligers en begeleiders bij de ontvangende instellingen. Deze pilot is besproken op 21 maart met de deelnemers aan de meedenksessie en daar zijn de afspraken over hoeveelheid plaatsen, aanbod van werkzaamheden en "arbeids duur bepaald. De uitkomsten worden gematcht met de wensen en mogelijkheden van degenen die een gesprek hebben gehad. 4

5 Per augustus zijn de resultaten bekend en kan een inschatting gemaakt worden van organisaties, mate van begeleiding op de werkplek, taak van gemeentelijke begeleiders (klantmanagers) en andere organisatorische aspecten. Deze resultaten worden gebruikt bij de uitvoering van het projectplan na 1 september met als doel 325 mensen te spreken en 40% daarvan te plaatsen. Verslag van de meedenksessie en beschrijving van de proefperiode zijn te vinden in bijlage 3. Vooruitlopend op de aanstelling van de kwartiermaker per 1 mei is met bestaande capaciteit al een start gemaakt met de matching van personen en plaatsen/werkzaamheden voor maatschappelijke participatie. De ervaringen tot medio mei leveren het beeld op dat in meer dan de helft van de gevallen de persoonlijke problematiek van dien aard is dat een aanbod voor maatschappelijke participatie-activiteiten (nog) niet tot de mogelijkheden behoort. Bovendien is er nu nog steeds sprake van vrijwilligheid (en dus positieve motivatie) bij de kant. Toch is het gelukt om medio mei reeds 11 matches te maken. Vanwege de latere datum van aanstelling va de kwartiermaker is besloten de proefperiode tot en met augustus te laten doorlopen. Ook om zinnige conclusies te kunnen treken over de ervaringen bij de deelnemende organisaties. 8. Hoe is de organisatie, hoe is de rolverdeling, hoe worden vraag en aanbod op elkaar afgestemd? De precieze invulling van rollen, organisatie en werkzaamheden hangt in hoge mate af van de uitkomsten van de gesprekken van de klantmanagers met de geselecteerde klanten op de treden 1 en 2, de uitkomsten van de inventarisatie van de sociale kaart inclusief de tips en trucs die de diverse gevaagde adviesraden zullen geven en last but not least de uitkomsten van de pilot die loopt van 1 april tot 1 augustus. En tenslotte zoals in par. 1 beschreven aanscherpingen van wettelijke regelingen. Vooruitlopend daarop kan het volgende voorstel dienen: Rol klantmanagers 1.Voorgesteld wordt om per 1 september vijf klantmanagers te werven die affiniteit hebben met de zgn. zorgklanten en mensen op de laagste treden van de participatieladder. Deze gaan met de 325 geselecteerde klanten gesprekken aan in de periode 1 september 31 december. De gesprekken dienen w.s. iets anders gerapporteerd te worden als normaal vooral ook met het oog op overdracht èn de mogelijkheid dat na 2014 ook WMO-consulenten dan wel andere frontoffice-medewerkers gesprekken moeten voeren met andere doelgroepen.(vanuit WMO). De rapportage heeft dan ook het karakter van een simpel trajectplan (begin, eind, activiteiten en momenten van contact) 2.De werkwijze moet nog nader ontwikkeld worden in samenwerking met de betreffende klantmanagers. In grote lijnen is die als volgt. Tijdens het gesprek leggen de klantmanagers de klanten een aantal mogelijkheden (afhankelijk van interesse, belasting e.d.) tot maatschappelijke participatie voor en maken een afspraak voor een kennismakingsgesprek. Indien een klant om de een of andere reden niet in aanmerking kan komen voor een activiteitenaanbod wordt gekeken naar een andersoortig zorgtraject en wordt dit gerapporteerd en gemonitord. De klantmanager maakt daarbij gebruik van de contacten van de kwartiermaker bij instellingen en organisaties van de sociale kaart. Het is de bedoeling dat gaandeweg de klantmanager een netwerk opbouwt van contactpersonen bij instellingen en organisaties en dat ook deelt met de collega s. De verwachting is dat na de eerste gesprekken 40% van de klanten voorgedragen kan worden bij een instelling/organisatie voor maatschappelijke participatie. 3. Na plaatsing op een plek voor maatschappelijke participatie heeft de klantmanager binnen 2 weken contact met de instelling en evt. klant en daarna 1 x per 2 maanden; deels telefonisch, deels op locatie, deels aan de Hazenweg. Rol van de kwartiermaker. 1.In de maanden september t/m december worden er 325 klanten gesproken, waarvan er een nader te bepalen aantal op kennismakingsgesprek gaan en uiteindelijk in de loop van de vier maanden 130 mensen geplaatst worden op plaatsen voor maatschappelijke participatie. Het betreft hier plaatsen bij instellingen van de sociale kaart en mogelijk ideeën aangedragen vanuit de diverse adviesorganen/burgers. Bij de werving en beoordeling van kwaliteit van de plaatsen wordt gebruik gemaakt van de stedelijke instellingen als Scala en Servicepunt Vrijwilligerswerk Hengelo. De kwartiermaker heeft hiermee al de eerste gesprekken gevoerd. 5

6 2.De kwartiermaker fungeert als go-between tussen klantmanager en organisatie. Zij inventariseert de wensen, mogelijkheden, kansen, bedreigingen en deelt deze met organisatie en de klantmanager. Zij houdt goed bij welke de ervaringen zijn en zorgt samen met de klantmanager voor een eventuele afbouw of nazorg bij mislukken. Tevens zorgt zij i.s.m. de klantmanager voor een eventuele indicatie van de stijging op de participatieladder en een eventuele vervolgplaatsing of overdracht richting SWB Groep (trede 3 plus -5). Het is van belang dat de kwartiermaker vooreerst duidelijke rapportages maakt van do s en don ts om zo te leren van deze aanpak en het mogelijk van toepassing verklaren op andere doelgroepen maatschappelijke participatie. 3.De kwartiermaker ontwerpt en implementeert de benodigde rapportages en overdrachtsformulieren. De kwartiermaker is verantwoordelijk voor de rapportage per eind december van de ondernomen activiteiten en opgedane ervaringen met de daaruit te trekken conclusies. Rol van de instellingen/organisaties. 1.Aan de hand van de pilot van april-augustus met 15 klanten bij (hopelijk) even zovele organisaties kan de kwartiermaker conclusies trekken over intensiteit en aard van de begeleiding op de werkplek, de contacten met de klantmanager of andere begeleiders en de aard van de werkzaamheden in relatie tot belasting en urenbesteding. 2.Uitdaging is om de ontvangende instellingen zoveel mogelijk vanuit hun reguliere werk verantwoordelijk te laten zijn voor de begeleiding op de werk plek en de vergroting van de motivatie van de deelnemer door hem het gevoel te geven dat hij deel uit maakt van de instelling. Daarbij helpt dat wij in een soort trajectplan het doel, de duur en de inhoud van de participatieactiviteiten vastleggen en aangeven dat wij na de einddatum van het traject de mogelijkheid hebben om mensen door te plaatsen. 3.Kortom de rol van de instellingen/organisaties wordt steeds intensiever t.o.v. blijvende klanten of plaatsen. De klantmanager of andere begeleider bouwt de begeleiding af en zal alleen i.s.m. met de instelling ingrijpen als er op andere leefgebieden acties nodig zijn (schulden, verslaving, huishouding) 4.In geval van doorverwijzing naar deelname aan reguliere activiteiten (cursussen, sociaalculturele activiteiten) neemt de organisatie de klant in de normale werkwijze op. Voor een eventuele eigen bijdrage is een beroep op de Verordening Maatschappelijke Participatie mogelijk. Deze verordening is hierop met ingang van 1 augustus 2013 daarop aangepast. Vernieuwing van arrangementen Aan de hand van de gesprekken met de vooreerst 325 WWB-klanten wordt een inventarisatie gemaakt van mogelijkheden, wensen en competenties van deze klanten. Het kan zijn dat deze niet overeenkomen met het bestaande aanbod in de gecommitteerde organisaties/instellingen zoals het wijkwelzijnswerk, de zorginstellingen en sport en culturele organisaties. Dat geldt zowel voor het aanbod reguliere activiteiten (cursussen, sociaal-culturele activiteiten) als voor nieuw te creëren plaatsen/activiteiten voor maatschappelijke participatie. Dan is een vernieuwing van arrangementen nodig. Voorgesteld wordt om deze vraag (gekoppeld aan concrete vragen vanuit de doelgroep) neer te leggen bij het Servicepunt Vrijwilligerswerk Hengelo en Scala. Zij zouden op zoek moeten gaan naar vernieuwende arrangementen en concepten afgestemd op de vraag en competenties van de doelgroep die in aanmerking komt voor maatschappelijke participatie. Hierover zijn de eerste positieve gesprekken gevoerd. 9. Wijkprioritering. Maatschappelijke participatie dient zo dicht mogelijk bij de burger georganiseerd te worden. Werkzaamheden voor eigen wijk of buurt kunnen een positieve prikkel teweeg brengen bij diezelfde buurt- en wijkbewoners. Ook een belemmerende factor als reisafstanden kan dan voorkomen worden. De eerste doelgroep (325 kandidaten leidend tot 130 plaatsingen op plaatsen voor maatschappelijke participatie) rechtvaardigt vooralsnog niet een wijkprioritering. Voorgesteld wordt om uit te gaan van de competenties, mogelijkheden en belasting van klanten in relatie tot het aanbod van instellingen en organisaties en in een volgende fase na te denken over wijkprioritering. 6

7 10. Ondersteuning van bovenstaande rollen De kwartiermaker zal gedurende 2013 het proces ondersteunen. Na evaluatie wordt bepaald of en hoe de ondersteuningsstructuur vorm gaat krijgen. E.e.a. is ook afhankelijk van de nieuwe doelgroepen die m.b.t. maatschappelijke participatie gedetecteerd worden. 11. Financieel kader. Voor 2013 is een bedrag beschikbaar voor de invulling van de taken van de kwartiermaker. Vooralsnog wordt er van uitgegaan dat dit bedrag inclusief activiteiten geld voldoende is. 12. Gevolgen voor het beleid. Met de nota Sterker aan het werk is al besloten tot afbouw van de individuele trajecten sociale activering en het sterk verminderde P-budget vooral in te zetten op re-integratie naar werk. Met dit projectplan Maatschappelijke Participatie wordt voor een vooreerst beperkte groep (WWB-klanten op de treden 1, 2 en min 3 van de Participatieladder) een eerste stap gezet op de uitbouw van de reguliere activiteiten van onze stedelijke instellingen en organisaties met de medeverantwoordelijkheid voor maatschappelijke participatie van uitkeringsgerechtigden. In deze fase is de organisatie (kwartiermakers en klantmanagers) ondergebracht bij de gemeente. Dat komt vooral door de doelgroep in de pilotfase. Aan het eind daarvan moet gekeken worden waar de organisatie het best vorm gegeven kan worden. Uiteraard geldt hoe dan ook dat een goede afstemming met en informatie naar de partners in de stad van groot belang is. 13.Behandeling in commissie en raad In een tweetal uitloop-vergaderingen van de commissie Sociaal te weten op 7 februari en 10 april is de commissie meegenomen in de stand van zaken met betrekking tot de Bestuursopdracht Maatschappelijke participatie. De daar gemaakte opmerkingen en suggesties zijn zoveel mogelijk verwerkt in dit projectplan. Via de reguliere weg wordt dit projectplan nu aangeboden aan de Raad ter behandeling in zijn vergadering van 10 september Gevraagd wordt in te stemmen met het gewijzigde beleid t.a.v. maatschappelijke participatie: van specifiek doelgroepenbeleid en individuele trajecten sociale activering naar een generieke aanpak via de bestaande maatschappelijke instellingen en organisatie met een specifieke aandacht voor de begeleiding van de daarop in te zetten vrijwilligers. Deze wijziging betekent dat: -in principe iedereen op de treden 1 en 2 in aanmerking komt voor een aanbod maatschappelijke participatie (behoudens complexe persoonlijke problematiek als verslaving, ziekte, gedrag) -maatschappelijke participatie niet alleen de verantwoordelijkheid is van Sociale Zaken maar een gezamenlijke met de afd. MO -klantmanagers naast hun taak v.w.b. de inkomensverstrekking hun klanten begeleiden naar werk of maatschappelijke participatie. -activiteiten rond maatschappelijke participatie zoveel mogelijk ingebed worden in de bestaande structuur van maatschappelijke instellingen met als aanspreekpunt de kwartiermaker. -er geen aparte middelen beschikbaar gesteld of individuele trajecten ingekocht worden vanuit het Participatiebudget. 7

8 Bijlagen. Bij dit projectplan hoort een groot aantal bijlagen. Voor een groot deel zijn dit werkdocumenten. Ter bevordering van de leesbaarheid zijn niet alle bijlagen bijgevoegd. Hieronder een korte omschrijving van de inhoud van deze werkdocumenten. Bijlage A Beschrijving van begrippen rond maatschappelijke participatie. Overzicht van aanpalende voorgenomen wetsvoorstellen (transformaties AWBZ/WMO, Jeugdzorg en Passend onderwijs). Bijlage B Uitkomsten dossieronderzoek mogelijkheden maatschappelijke participatie van 844 klanten met een WWB-uitkering (aanwezig). Er is een cijfermatig overzicht aanwezig waarin de inschatting van de mogelijkheden per klant verdeeld naar leeftijd, wijk en geslacht zijn opgenomen. Geanonimiseerd verslag van de 30 gesprekken met klanten die in aanmerking zouden moeten komen voor activiteiten op het gebied van maatschappelijke participatie ( vertrouwelijk bijgevoegd) Bijlage C Diverse sociale kaarten per wijk (Hengelose Es, Wildrinkshoek aanwezig) In bewerking zijn diverse vormen van sociale kaarten waarin een overzicht gegeven wordt van de programmering van de diverse welzijnsinstellingen en mogelijkheden voor maatschappelijke participatie. Deze zijn bedoeld als mogelijke matching van klanten en organisaties. Bijlage 1 Bestuursopdracht : Maatschappelijke participatie ( separaat bijgevoegd) Bijlage 2 In deze bijlage is een aantal werkdocumenten verzameld die tezamen een indruk geven van de concrete werkwijze, afspraken en planning van de kwartiermaker, de deelnemende organisaties en hun vrijwilligers en de klantmanagers van Sociale Zaken. a. Verslag meedenksessie maatschappelijke organisaties op 21 februari 2013 (bijgevoegd) b. Werkdocument aandachtspunten bij de proefperiode deelnemende organisaties. (bijgevoegd) c. Werkdocument werkplan proefdraaiperiode kwartiermaker 8