10 Eigenbijdragenopvang

Transcriptie

1 TK Eigenbijdragenopvang Aandeordeisdebehandelingvan: - hetwetsvoorstelwijzigingvandewetmaatschappelijkeondersteuningomteregelendateigenbijdragenvoor maatschappelijkeopvangenvrouwenopvangdoorgemeentenbijverordeningwordengeregeld,envervolgens doorofnamenshenwordenvastgesteldengeïnd(32439 ). Ikheetdestaatssecretarisvanhartewelkom,evenalsde mensenopdepublieketribuneendemensendieditdebatopeenanderemaniervolgen. HetwoordisallereerstaanmevrouwVoortman,diezojuistheeftdoorgegevendatzijgenoegheeftaanvijfminutenspreektijdinplaatsvandeeerderaangekondigde twintigminuten. Dealgemeneberaadslagingwordtgeopend. Voorzitter.Datklopt,endatkomtdoordatikmijgabeperkentothetkabinetsvoorsteluitdenotavanwijzigingom hetmogelijktemakendatgemeentenvreemdelingendie hierrechtmatigverblijven,kunnenuitsluitenvanopvang. GroenLinksheeftalineerderedebattenaangegeven,dit eenonverstandigeenonnodigewijzigingtevinden. Dewijzigingisallereerstonnodigomdatuitdecijfers vandefederatieopvangblijktdathetberoepvanvreemdelingendiehierrechtmatigverblijven,vrijlaagis.van eentsunamivanmoe-landersdiedeopvangbestormen, isdusgeensprake.wijvindendathetkabinetookniet moetdoenalsof.ikhebdestaatssecretarismeerderekerengevraagdomtekomenmetfeitenencijfersdielaten ziendathetprobleemwelheelgrootzouzijn,maardie cijfershebbenwijnooitgehad.heeftdezestaatssecretarisdiecijfersinmiddelswel?hetvoornemenomvreemdelingendiehierrechtmatigverblijven,detoegangtotde maatschappelijkeopvangteontzeggen,bestaatalheel lang.inmiddelszoudestaatssecretaristochwelinzicht moetenhebbenindedaadwerkelijkegroottevanditprobleem. Detweederedendatditonnodigis,isdatgemeenten nualmaatregelenkunnennemenomtevoorkomendat rechtmatigverblijvendemenseneenberoepkunnendoen opmaatschappelijkeopvang.zijkunnenmensenbegeleidennaarwerkofhelpenmetterugkeer.datgebeurtook indiversegemeenten.ikdenkdatditeenheelgoedezaak is. Dederderedendatditonnodigis,isdatgemeenten nualkunnenweigerenomvreemdelingentoetelatentot demaatschappelijkeopvangalsdenoodzaaktotopvang ontbreekt.kennelijkgaatheterhierdusomdatgemeentendemogelijkheidmoetenkrijgenomvreemdelingen diehierrechtmatigverblijven,voorwieweleennoodzaak vooropvangbestaat,uittesluitenvandemaatschappelijkeopvang. HetmogeduidelijkzijndatGroenLinksditeenonnodigewijzigingvindt.Hetisookeenonverstandigewijziging. Heteffectisnamelijkdatmensenopstraatbelanden.Dat isonveilig,ongezondenslechtvoordeopenbareorde. Bovendienisdezemaatregeljuridischzeerwankel. DatblijktookuithetadviesvandeRaadvanState.Dezegeeftaandataansluitenbijderegelsrondombijstand nietlogischis,omdatdeverschijningsvormeenandereis.graageenreactievanhetkabinethierop.zelfsal zouaansluitenbijdebijstandwellogischzijn,decentrale RaadvanBeroepheeftgemeentendiebijstandweigerden aanrechtmatiginnederlandverblijvendevluchtelingen, onlangsnogteruggefloten.watbetekentdezeuitspraak voorhetvoorsteldatwijvandaagbespreken?graageen reactievanhetkabinet. Devorigekeerdatdittersprakekwam,noemdeikdezemaatregelalsymbolisch.Toenwerdhetkabinetnog gedoogddoordepvv. Ikgingerdusvanuitdatdeze wijzigingbedoeldwasomdepvvtepleasen,maarhelaaszithiernueenpvda-staatssecretarisdiehetmogelijkwilmakendatmensendierechtmatiginnederland verblijven,voorwieeennoodzaaktotopvangbestaat,op straatkunnenbelanden.datisonnodig,onverstandig, nietsociaalenjuridischwankel.groenlinkswilditpunt danookschrappen.wijhebbenhieroversamenmetde ChristenUnieeenamendementingediend. Voorzitter.DeSPheeftzichaltijduitgesprokentegeneen eigenbijdragevoormensendievluchtenvanhuiselijkgeweldofmensendieopstraatbelandendoorproblemen. Eeneigenbijdragemoetdetoegangtoteenopvanginstellingremmen,terwijldezeopvanginstellingerisvoor noodsituaties.wijhebbenditfundamenteelonrechtvaardiggenoemdenvindendatnogsteeds.hetargument datgebruiktwordt,isdatdeopvangdanzosnelmogelijk weerverlatenwordt.datzienwijniet. Demogelijkheidtotdoorstroming,omeenandereplek tevinden,moetaltijdgeactiveerdwordenalsiemandeen beroepdoetopdemaatschappelijkeopvangofdevrouwenopvang.hetmoetzokortmogelijkduren.eenstabielesituatiemoetaltijddevolgendestapzijn.hetdaarfinancieelprikkelenvanmensenkrijgthetkaraktervaneen dwangsom. Ikhebeenamendementvoorbereiddatdeeigenbijdragevooreenkortdurendverblijfindenoodopvanguit dewethaalt.datamendementwordtzometeenrondgedeeld.wijvindennamelijkdatmensendieeenberoep doenopdemaatschappelijkenoodopvang dieisdus nietpermanent nietgeremdzoudenmoetenworden. Welzoudegrootstmogelijkeinzetopdoorstromingmoetenwordengepleegd.Alsdemaatschappelijkeopvang eenpermanentkarakterkrijgt,gaatvolgensdespderegelingvoordeeigenbijdragevolgensdeawbzwelgelden.dannogzijnwijvanmeningdathetvoormensen veelwenselijkerisomineeninstellingvoorawbzterecht tekomendanineenkale,koudemaatschappelijkeopvang.daaromwillenwijhetzokortmogelijklatenduren. Wijhebbeneentermijnvanzestienwekenopgenomen inhetwetsvoorstel,omdatdefederatieopvangaangeeft datdegemiddeldedoorstromingsduurzestotzestienwekenis.mochtendezetermijneneendusdanigbezwaaropleverenvoordestaatssecretarisofanderefractiesomdit amendementtekunnensteunen,danhoorikdatgraag. Methetnietheffenvaneeneigenbijdrageinnoodsituatiesvoornoodopvang,lossenwijnamelijkookhetpro-

2 Leijten TK bleemopvandegigantischebureaucratiewaargemeentenmeetemakenhebben.demeestecentrumgemeenten hebbeneenregelingvoorhetcompenserenvandekosten vandemaatschappelijkeopvang,omdatmenvaakproblemenheeftdiegroterzijndanenkelhetontbrekenvan eendakbovenhethoofd.daardoorkandieeigenbijdrageneteenprobleemextraopleverendatmenernietbij wilhebben.velegemeentenhebbeneenregelingomdat tecompenseren.gemeentengevenmijaandathetgeld entijdkostvandemaatschappelijkeopvangomdieeigen bijdrageinrekeningtebrengenbijdegemeentenendat hetdegemeentenvervolgenswerkoplevertomdatweer tecompenseren.datisallemaalwerkvoormensendie opdatmomenteigenlijkbezigzoudenmoetenzijnmet ietsanders,namelijkhetbegeleidennaareenpermanente woonplekvanmensendieineennoodsituatieindemaatschappelijkeopvangzitten,hetbiedenvanhulpbijhet aanpakkenvanschuldenofeenandereproblematiekdie deredenwasvoordeopvang.ikhoopdatdestaatssecretarisditzalkunnenregelen.iksnapdatwevandenoodopvang,demaatschappelijkeopvangendevrouwenopvanggeenpermanentverblijfwillenmaken.iksnapdat daardedoorstrominggoedmoetzijn.iksnapookdat menopeengegevenmoment,alsiemandtelanginde maatschappelijkeopvangzitengeendoorstromingaccepteert,overmoetgaanopeenzelfderegimealsineen instelling.inhetgevaldatiemandeenberoepmoetdoen opdeopvang,aldannietmetzijngezinofomdathijjong isenopstraatisgezet,endaarbijwordtbelemmerddoor deeigenbijdrage,diealdannietwordtgecompenseerd opeenbureaucratischemanier,ishetvolgensmijslimmeromgeeneigenbijdrageteheffenvoordemaatschappelijkeopvangendevrouwenopvang,totdatblijktdater ergensandersplekis.redelijkerwijsisdatbinnenzestien weken.ikhoorgraagvandestaatssecretariswathijdaarvanvindt. Alsjongerendaklooswordeneneenberoepopde maatschappelijkeopvangmoetendoen,zijnzenietin staatzijnomdeeigenbijdragetebetalen.geziende hoogtevanjeugduitkeringenviagemeentenofdehoogtevandestudiefinancieringzijnzenietinstaatomdeeigenbijdragetebetalen.jeugduitkeringenviagemeenten,destudiefinancieringenhetjeugdminimumloon:ze liggenallemaalrondde 300permaand.Datisprecies hetbedragdatwehebbenafgesprokenalszak-enkleedgeldgrensvoormensendieineenawbz-instellingwonen.diezak-enkleedgeldgrensmoetnuookgaangeldenvoormensenindemaatschappelijkeopvang.zijkunnendushelemaalnietsinleveren.daaromhebbenwij eenamendementingedienddatookjongerenonderde23 jaarvandeeigenbijdrageuitsluit.ookhiermeelossenwe dushetprobleemopvandebureaucratiediehetbijgemeentenveroorzaakt.degemeenteisaandeenekantimmersverantwoordelijkvoorhetverstrekkenvaneenjeugduitkering,terwijlzijaandeanderekanteeneigenbijdragemoetheffen.hetleidtechttotheelveelonzekerheiden gedoeenhetleidtniettotdeaandachtwaarwijdeaandachtwillenhebben,namelijkbijhetzosnelmogelijkbegeleidenvandezejongerennaarwoonruimte,werken stabiliteitvoordetoekomst.ikgaerduseigenlijkvanuit datdestaatssecretariszegtdathijditoverneemt,omdat despeendubbelprobleemoplost. EenpaarwekenterugsteldenwijKamervragenover eenjongenuiteenjeugdzorginstellingdieopstraatwerd gezetomdathij18jaarwas.hupdestraatop,pakjetas maarenzoekhetmaaruit!destaatssecretarisheeftons geantwoorddathijditonwenselijkvindtendatdezejongennubijjeugdzorgkanblijvenwonentotdatereen oplossingis.gisterenontvingenwijdezoveelstezelfde noodkreet.ditkeerkwamdievaniemanddieondertoezichtgesteldisdoordejeugdbescherming.met18jaar valtdatvrij,danstajeopstraatenmoetjehetmaaruitzoeken.ishetechtnodigdatwij,deenekeerdespende anderekeereenanderefractieindithuis,iederekeerals wijzo'nsignaalkrijgen,kamervragenmoetenstellenen datdestaatssecretarisdanzegtdathetonwenselijkis? Vervolgensregelenwijmetdieinstellingdatzijdiejongerenevenhoudentotdatereenoplossingis. Ofzullenwijvandaagafsprekendaterniemandop straatwordtgezetvanuitdejeugdzorgzonderdatereen vervolgplaatsingis?kandestaatssecretarisdatnietgewoonafvaardigen?hijgaatoverdejeugdzorgenoverde AWBZ,waarinhijaansluitingzoumoetenvinden.Wijzettengewoonvanuitdejeugdzorgsituatiegeenjongeren meeropstraat.datzoualeenhelestapzijninhetvoorkomenvandakloosheideneenzwervendbestaanvanjongeren.ikwilhierovereentoezeggingvandestaatssecretaris.datkannamelijkgeregeldworden.jeugdzorgplekkenkunnenverlengdwordentot21jaar.hetstaatprovinciesvrijomdattedoen.hetgaathiernietomontzettend veeljongerendiedittreft.hetgaatommaatwerk.ikben ervanovertuigddatniemandwildatjongerenopstraat wordengezet. Tochhebbenwijinditlandveeljongerenzondereen dakofeenthuis.cijferszijnaltijdmoeilijk,omdatdejongerennietaltijdondereenbrugofinhetparkslapen maarweergaanvangezinnaargezin,vanfamilienaar familieenvanvriendennaarvrienden.somszittenzijin situatieswaarjeeigenlijknietwiltdateenjongereovernacht.nahetdebatdatwijvorigeweekhebbengevoerd, hebiknogsteedsnietgeziendatdestaatssecretarisecht meteenactieplankomtomdittevoorkomen.hijmoeter samenmetdejeugdzorg datkaartteiknetaan maar ookmetgemeentenenvooralmetdejongerenzelfvoor zorgendatzijnietgaanzwerven,datzijzosnelmogelijk onderdakkrijgenendatandereproblemenwordenopgelosttenaanzienvaninkomensvoorziening,werkenschuldendiezijnopgebouwdindetijddatzijdaklooswaren. Hoelangereenjongereindeproblemenzit,hoeslechterdekansenindetoekomstzijn.Ikbenerergvoordat mensendekansengrijpendiehungebodenwordenin onzesamenleving.ookbenikerergvoordatwijmenseneropaansprekendatzijdiekansennietlatenliggen, maaralsjezoveelachterstandhebtdatjegeenkansen kuntgrijpendoordatjeproblementegrootzijn,jebijna jehoofdnietbovenwaterkunthoudenengeendakbovenjehoofdkuntregelen,moetenwijonzehandenineenslaanenervoorzorgendathiervooreenactieplankomt. DezwerfjongereninNederlandhebbeneenmooiactieplangemaakt.Kandestaatssecretarisvandaagzeggen dathijdaarzijnhandtekeningonderzetengewoonzeggendathijdatgaatdoen?hijmoetnietmetalleenpilots ofbijeenkomstenkomen,maarhijmoetzeggen:hierzet ikmijdekomendejarenforsvoorin. Wijhebbenhetvandaagovermensendieeenberoep doenopdenoodopvang,demaatschappelijkeopvang endevrouwenopvang.datkomtdoorproblemen.een vandieproblemenzijndeschuldendiemensenvaakhebben,torenhogeschulden.wijhorenteveelovertekortschietendegemeentelijkeschuldhulpverleningen.waar schuldenzichopstapelenenhetvankwaadtotergergaat, isheteengigantischknelpuntalsjeopzoekbentnaar

3 Leijten TK werkennaareenoplossingvoorhetwonen,ennietuit dieschuldenkomt.nuhorenwijdatjuistdemensenmet eenstapelingvanproblemenbijgemeentenwatmakkelijkerbuitendebootvallen.ikvraagdestaatssecretarisof hijmetdegemeentenincontactwiltredenomeenoplossingtevindenvoordezekwetsbaregroep,dieechteen oplossingnodigheeftvooreenprobleemdatveelgroter isdandeschuldenalleen.hetgaatomwonenenomhet heleleefklimaat. Endanhetdoorstromen.Mensenkunnennietvanuit deinstellingnaarwoonruimte.beschermdwonenvoor mensendieverslaafdzijnofverslaafdzijngeweest,beschermdwonenvoormensenmeteenpsychiatrische aandoening,beschermdwonenvoormensenmeteen verstandelijkebeperkingdienetietsmeertoezichtinhet dagelijkslevennodighebben,aldezemogelijkheden,al dezewooninstellingenstaanbehoorlijkonderdruk.het voornemenommensenmeteenzorgzwaartepakket1,2 en3nietmeertoetelatentoteenawbz-instelling,leidt ertoedatbeschermdwonenopditmomentergonzeker is.destaatssecretariszeiineenvorigdebatdathijgeen plekkenwilgaranderen,maarwelbeleidwilgaranderen.nou,datiseenmooitegeltjedatjebovenjebedkunt hangen.gemeentenwordenverantwoordelijkgemaakt voorheelveelmeermensendiehetindethuissituatie nietredden,maarerzijngeenbeschermdewoonvoorzieningenmeer.danzettenwijeenstapterug.watisde toekomstvanhetbeschermdwonen?watisdetoekomst voormensendienietindenoodopvangthuishoren,maar diewelkwetsbaaropstraatzijnendiemeteenbeetjetoezichtwelbeschermdzoudenkunnenwonen? Iksnapdatudezevraagstelt,maarhetdebatgaatover deeigenbijdragevoordenoodopvang.daarmeeisde vraagweleenbeetjebuitendecontext. Ikvindvanniet.Eenvanderedenenvoordieeigenbijdrageisdatmensensnelleruitstromen.Dieuitstroom wordtinsommigegemeentensteedsbetergeregeld.in anderegemeentenisheteenprobleem.datheeftbijvoorbeeldtemakenmeteentekortaanditsoortvoorzieningen.wijhorendathetbeleidnogweleenstoteengroter tekortkanleiden.alsjeindemaatschappelijkeopvangzit enalsdatpermanentwordt,danmoetjeeeneigenbijdragebetalen,zoalsindeawbz. Maarwijmoetenwelalles opalleszettenomdoorstromingtebereiken.devoorzieningenbinnenhetbeschermdwonenzijnnamelijkecht veelbetervoorhetherstelvanmensen. Uwvragenmoetendusinditlichtwordenbeantwoord. Uiteraard.Ikhoorvandestaatssecretarisgraageentoekomstvisieophetbeschermdwonen. Ikkomopdetoegangtotdeopvangvoormensenuit hetmiddenenoostenvaneuropadiekorterdandrie maandeninnederlandzijn,werkzoekendzijnengeen woonruimtehebben.zijmoetengeweigerdkunnenwordenindeopvang.deregeringgeeftaandatmensenuit dezelandenmisbruikmakenvandeopvang.zijzouden hetzienalseengoedkopeslaapplekomvandaaruitwerk tezoeken.ikhoordevandefederatieopvangdathet jaarlijksomtientallenmensengaatenom1,7%vande mensendiegebruikmakenvandemaatschappelijkeopvang.waaromwordthiervooreenwetgewijzigd?natuurlijkisdemaatschappelijkeopvangbedoeldalsnoodopvang.hetmoetgeengoedkopeslaapplekzijnvoormensendiewerkzoeken.maatschappelijkeopvangiservoor mensendiegeendakbovenhunhoofdhebben.erzijn gemeentendievoordezeproblemeneenoplossinghebbengeregeld.indenhaagiseenopvangplekgecreëerd voormensenuitmidden-enoost-europa.zijkunnendaar tijdelijk,ongeveertweeweken,opgevangenworden.als zegeenwerkvinden,wordenzebegeleidterugnaarhet landvanherkomst.erzijnzelfsgoedecontactenmetde maatschappelijkeopvangaldaar.ikbenerergvoordat dezeopzetdebasiswordtvanhetwerkenmetmensen dievanuitmidden-enoost-europainonslandhungeluk zoeken,eenbaanzoeken,daarnietinslagenenwelopgevangenworden.watishetalternatief?slapenonderde brug.somsgaathetomgezinnen.datwillenwijtochook niet?mevrouwvoortmanhadhetaloverdehygiëneop straat.maarikdenkdatweerallemaalheelergtrotsop zijndatweeringeslaagdzijnomsteedsmindermensen opstraattelatenslapen.danzouhetwelheelwrangzijn alsweeennieuwecategoriemensenkrijgendieopstraat slapen,omdateuropazeheeftvertelddatzehungeluk kunnenzoekeninhetwesten,waardebanenzijnenwaar zeveelmeerkunnenverdienendaninhetlandvanherkomst.datishetprobleemdaterachterzit:europazegt datmensenzomaarnaareenlandkunnengaanomdaar tegaanwerken. Wijhebbenomdieredennogweleenvraagoverde toekomstvandearbeidsmarktper1 januariaanstaande. BulgarenenRoemenenkrijgenvanafdiedatumvrijetoegangenvallennietmeeronderdewerkvergunningplicht. Watisnamelijkhetmooievaneenwerkvergunningplicht? Daarbijisdewerkgeververantwoordelijkvoorhuisvesting.Dewerkgevernodigtmensenuitomtekomenwerkenenisverantwoordelijkvooreenfatsoenlijkeengoede huisvesting.daardoorkomenmensennietzwervendop straat,isdebedoeling.maarwijhorendaterookwerkgeverszijndiemensenvrijdagontslaanenmaandagaannemen,terwijldiezelfdemenseninhetweekeindenoodopvangnodighebben.datistocheigenlijknietgoed?datis eenanderdebat,datweetik,maarhetheeftweltemaken methetdebatvanvandaag.latenwemensenuitmidden-enoost-europaongeclausuleerd,zonderwerkvergunningplicht,naarnederlandkomen,danmoetjeniet zeggendatzemaaropstraatmoetengaanslapen.wij zijnvoordeopvangzoalsdenhaagdieregelt:zorgdat jeeenregimehebt,zodatwerkzoekendendienietlanger dandriemaandeninnederlandzijn,weernaarhuiskunnen.ikvraagdestaatssecretarisdattedoen,inplaatsvan denoodopvangvoordezegroeptebeperken.dekansdat zeuitzichtrakenenopstraatkomen,isveelgroterenwat desp-fractiebetreftonwenselijker. MevrouwBergkamp(D66): Voorzitter.AandezewijzigingvandeWmoiseenheel langvoortrajectvoorafgegaan.maarliefstdriebewindspersonenhebbenhetvoorstelnaardekamergestuurd. Vandaagwordtheteindelijkbehandeld.Hetvoorsteltot wijzigingbestaatalleennietmeeruitéénwijziging,maar sindshetkabinet-rutte/verhagenuittwee.teneerstehet creërenvandemogelijkheidvoorgemeentenomeen eigenbijdrageteheffenvoormaatschappelijkeopvang

4 Bergkamp TK ententweedeandereeu-onderdanen,leesmoe-landers voormijeennieuwbegrip insommigegevallen detoegangtotmaatschappelijkeopvangontzeggen.in diegevallengaathetomeu-onderdanendienoggeen driemaandeninnederlandverblijven.voordetweede wijzigingisaansluitinggezochtbijdewetwerkenbijstand,waarbijiemanduiteenanderelidstaatdeeerste driemaandengeenrechtheeftopeenbijstandsuitkering. Ommetdeeerstewijzigingtebeginnen:hetwasvolgensD66verstandigergeweestomdezewijzigingveel eerderaandekamervoorteleggen.maardoordebepalingoverdemoe-landersishetvoorstelcontroversieel verklaardenheefthetdusookheelerglanggeduurd.we begrepenvangemeentendatdatvoorenigeirritatieheeft gezorgd.d66steuntdewijzigingvandewmowaardoor gemeentenverordeningenkunnenvaststellenvooreigen bijdragenvancliëntenvandemaatschappelijkeopvang. Wevindenhetdaarbijvooralvanbelangdatgemeenten debeleidsvrijheidbehoudenomaldannieteenbijdrage tevragen,inplaatsvandatzedatmoeten.datpastinhet systeemvandewmo.sindsdeinvoeringvandewmo heffeninstellingenvoormaatschappelijkeopvangvaker eenbijdrage.datvindenwijeigenlijkeenonwenselijkesituatie.magdatüberhaupt?dewijzigingvandewetisin diezindewettelijkeverankeringvandebestaandepraktijk,maardanbeter.eenverbeteringisdatderechtspositievancliëntenwordtversterkt.tochhebikdaarnogeen vraagover.indegemeenterotterdamwordengeenbijdragengevraagdaandaklozen,hebikvernomen.alseen daklozeeeneigenbijdragemoetbetalen,mijdthijdeopvang.isdatdeverwachtingenisdatjuistnietietswatwe metelkaarnietzoudenmoetenwillen?kandestaatssecretarisaangevenwathetbetekentvoorhetplanvanaanpakvoordemaatschappelijkeopvangalsgemeenteneigenbijdragengaanheffen? DandeMOE-landers.Overdetweedewijziging,hetuitsluitenvanEU-onderdanenvantoegangtotdeopvang, hebbenweeenaantalvragen.debelangrijkstereden voordewijzigingisdatgemeentenhieromhebbengevraagdwegensverdringingvanmensendieechtinaanmerkingzoudenmoetenkomenvoordeopvang.kande staatssecretarisaangevenhoeveelgemeentenhierspecifiekomhebbengevraagd?hoegrootishetaantaldakloze EU-onderdanendateenberoepdoetopdeopvang? DevoorgesteldewetswijzigingbiedtgemeentendemogelijkheidomdetoegangteontzeggenaanEU-onderdanendienoggeendriemaandeninNederlandverblijven. Zal,alsgemeentenhiergebruikvanmaken,nietmeer overlastopstraatontstaan?ookdiesignalenkrijgenwe namelijk.inhoeverrewordterdoordestaatssecretaris rekeningmeegehouden?hoezithetmetanderemogelijkhedenomtevoorkomendatmoe-landerseenberoep doenopdeopvang?ishetnieteffectieveromveelmeer intezettenophuisvestingenophetinzettenvanorganisatiesdiedaklozenteruggeleidennaarwerkofhetland vanherkomstinplaatsvaneenzwaarmiddeltegebruikenzoalseenwetswijziging?kandestaatssecretarisaangevenofgemeentendiemogelijkheidbenuttenomhet probleemvandaklozemoe-landersaantepakken? Totslothetjuridischekader.Hoewelaansluitingwordt gezochtbijdewetwerkenbijstandeneuropeseregelgeving,vragenweonsafhoedewijzigingzichverhoudttot hetinternationaalrecht,waaronderheteuropeesverdrag voorderechtenvandemensenheteuropeessociaal Handvest.Isdaaraljurisprudentieover?Kandestaatssecretarisdaareenreactieopgeven? Aangezienweneteenalgemeenoverleghebbengehad overdeopvang,wildeikmijinmijnbijdragebeperkentot hetonderwerpdatopdeagendastaat,namelijkdewetswijziging. DeheerVanVeen(VVD): Voorzitter.MaatschappelijkeopvangisinNederlandgoed geregeld.43centrumgemeentenverzorgendeopvang vanmensendiedaariederomhuneigenredenbehoefte aanhebben.dezeopvangwordtinhetalgemeengecombineerdmetanderezorgenbiedtinvrijwelallegevallen beschuttingenveiligheid.rapportengevenditookaan engevenookaandathetsteedsbetergaatinnederland. Hetverblijfindemaatschappelijkeopvangmoetwatde VVDbetreftookaltijdgerichtzijnopdoorstromingnaar eenmeerregulierehuisvestingennaareenzoveelmogelijkgereguleerdmaarvooralveiligleven.ditwetsvoorstelisfeitelijkeenaanvulling,eenreparatie,dieoverigens welerglangopdeplankisblijvenliggen.ditwetsvoorstelmaakthetmogelijkdatgemeenteradenverordeningenkunnenopstellenwaarineigenbijdragenvangebruikersvanmaatschappelijkeopvanggeregeldworden. Vandaaggaatonzeeerstezorguitnaardiemensen, cliëntendiegebruikmoetenmakenvandemaatschappelijkeopvang.watverandertervoorhenenwatisredelijk enwatisuiteindelijknietredelijk?hetisnaardemening vandevvdiniedergevalmeerdanredelijkdatgebruikersmeebetalenaanopvangenzorg.hetisookredelijk datdezewetervoorzorgtdatmensennaaftrekvankosteneenminimaalbedragoverhoudenvooronderandere zak-enkleedgeld.hetisdanookredelijkdatwijditvandaagdoormiddelvanditwetsvoorstelgaanregelen. HetisookredelijkdatgemeenteradeninNederlanddezekosteninrekeninggaanbrengeninplaatsvandeinstellingen.Hetiszelfsmeerdanredelijkdatwanneerer meerderemaatschappelijkeopvangcentraineengemeentezijn,hiervoornietverschillendetarievengevraagdwordenenerdussprakeisvaneenzelfdedoordegemeenteraadbepaaldeprijs.waardevvdaandachtvoorwilvragenenwaarditwetsvoorstelnietopingaat,maarwat tochzekerredeiljkzoumoetenzijn,isdatgemeenteraden inoverlegmetopvangorganisatiesgeenhogereeigenbijdragevragendanhetbedragdatdiezorgdaadwerkelijk kost.heeftdestaatssecretarisinformatieeninzichtinde verschillenintarievenbinnendemaatschappelijkeopvang?iniedergevalhoortdevvdgraagdetoezegging vandestaatssecretarisdatdedoordegemeentenvastgesteldeeigenbijdragevoordemaatschappelijkeopvang niethogermagzijndandekostendiemoetenwordengemaaktvoordieopvang.datpastbijdetoezeggingvande staatssecretarisdatdezewetswijzigingaansluitbijhetal bestaandelandelijkewmo-kaderendatgemeentendaaraanmoetenvoldoenmetdeverordeningdiezijwillen vaststellenvoordemaatschappelijkeopvang.dietoezegging,diebevestiging,moeterkomen,omdatandersde administratievelastenvoorgemeentenweldegelijkzullen toenemenenomdatdanookveelmeergebruikzalwordengemaaktvanhetverderredelijkevoorsteldatcliënten vandemaatschappelijkeopvangbijhungemeentebezwaarkunnenmakentegendebeschikkingendustegen deeigenbijdragevoordemaatschappelijkeopvang. Destaatssecretarisheeftgezegddatdezewetswijzigingnietleidttothogereadministratievelastenvoorde gemeentenendevoorzieninguiteindelijkdusnietduur-

5 VanVeen TK dermaakt,maarinhetaovan20 maartjongstledenover maatschappelijkeopvangheeftdevvd-fractienogmaals aandachtgevraagdvoorhetregiobindingsbeleidvan sommigegemeenten.wekennenookdebestaandeweerstandtegenhetopvangenvanmensenvanbuitenderegio.kandestaatssecretarisaangevenhoedezewetgeïmplementeerdgaatwordenvoorcliëntendiebuitende regiowordenopgevangen?krijgenzijeenfactuurmee naarhuisenmoetenzijdaarmeeterugnaarhuneigengemeentehuis?ikkrijgopditpuntgraageentoelichting,in relatietotdegarantiedatergeenverhogingvandeadministratievelastenzalplaatsvinden. Destaatssecretarisgeeftverderaandat60%vandegebruikersvandemaatschappelijkeopvangeenbijstandsuitkeringheeft.UitbezoekendiewijalsVVDhebbenafgelegd,blijktdatwellicht90%vanheneensoortuitkering geniet.danzouhetinnenvandeeigenbijdragerelatief eenvoudigmoetenzijnvoordegemeente.tochontstaat ernatuurlijkweleenpapierstroom,zekervoormensen diegeenuitkeringontvangenmaardieindeomstandigheidzijndatzijzelfeeninkomenverdienen.hoeworden diemensenuiteindelijkbijdegemeenteingeschreven enbekendgemaakt?datbekendmakenisbelangrijkvoor dedoordevvdgewenstegarantiedatdeprivacyvande cliëntengewaarborgdis.hetpuntvandeprivacyisvoor devvdeenvoorwaardeomdezemethodevanwerken tekunnenvolgen.vrouwendie,somsmethunkinderen, hunhuiszijnontvlucht,dienenveiligheidtevindeninde maatschappelijkeopvang.isdieprivacygevoeligheidin voldoendemategezekerdenkandestaatssecretarisgaranderendatdezewetnietkanleidentotprivacyproblemenwaardoordeveiligheidvandecliënteninhetgeding komt? DeVVD-fractiebegonnietvoornietsoverredelijkheid enonredelijkheid.dezewetregeltooknietsanders.het isbelangrijkomtebenadrukkendatmaatschappelijke opvanggeengoedkopeslaapplekbiedtvoorarbeidsmigrantendiezonderplannaarnederlandzijngekomen, hierterechtzijngekomenenvervolgensgeenwerkkunnenvinden.daarvoorisonzemaatschappelijkeopvang nietbedoeld.dezeschaarse,dureplekkenzijnbedoeld voormensendiedezeplekkenechtnodighebben.onjuistgebruikvandezevoorzieningmoetwordentegengegaan.devoorwaardendieditwetsvoorstelaandeze groepmensenstelt,zijnvoordevvdvoldoende.zijzullenervoorzorgendatdeschaarseopvangplekkenbezet zullenwordendoormensendiedaarbehoefteaanhebbenendieaandevoorwaardenvoldoen.devvd-fractie kijktuitnaardeantwoordenvandestaatssecretaris. Alsbijvreemdelingendiehierrechtmatigverblijven,de noodzaaktotopvangontbreekt,kunnengemeentendie mensenalweigeren.degroepwaaroverdeheervan Veenhetheeftendiebestaatuitmensendieeengoedkopeslaapplekzoeken,kannudusalgeweigerdworden. WatisvolgensdeVVDdandemeerwaardevandezetoevoeging? DeheerVanVeen(VVD): Demeerwaardezitinhetfeitdatdegemeentennuallemaalhandvattenhebbendievastgelegdzijninditwetsvoorstelendiespecifiekbetrekkinghebbenopdemaatschappelijkeopvang.Wijsteunendeplannenvande staatssecretaris. Alsergeennoodzaakistotopvang,kunnenmensenal geweigerdworden.degroepwaaroverdevvdhetheeft, dusdegroepdiezoektnaareengoedkopeslaapplaats, kandusalgeweigerdworden.ikherhaaldaarommijn vraag:waaromwordtdezemaatregeldantochvoorgesteld?blijkbaarishetnodigdatookmensengeweigerd kunnenwordenvoorwiedienoodzaakwelbestaat.vindt devvddatverantwoord? DeheerVanVeen(VVD): DielaatsteconclusietrektdeVVDniet.Metdieeerste conclusiezijnwijhetweleensendiemogelijkheidvoor gemeentenommensendetoegangtotdemaatschappelijkeopvangteweigerenisverankerdindewet.wat onsbetreftisheteengoedetoevoegingaandebestaande maatregelen. Iedereendieeengoedkopeslaapplekzoekt,wordtgeweigerdbijdemaatschappelijkeopvang,waarjeookvandaankomtenhoelangjeookinNederlandverblijft.Dat wildeikiedergevaleventegendeheervanveenzeggen. ErkomenmensenuitMidden-enOost-EuropanaarNederlandomwerktezoeken.Steldatdezemensengeen dakbovenhunhoofdhebben,ishetdannietbeterom diemensen,zoalsindenhaaggebeurt,optevangenen hennatweewekenweernaarhuistebegeleidenalser voorhenhiergeenperspectiefis?isdatnietveelbeter danmensendedeurwijzen?alsjedatdoet,verdwijnen diemensenengaanzeopstraatofonderdebrugleven. DeheerVanVeen(VVD): MensendienaarNederlandkomenomtewerken,moetenhiernaartoekomenmeteenplaneneenredelijkehoeveelheidgeld.Zemoeteneriniedergevalzelfvoorzorgendatzedetijdkunnenoverbruggendatzenoggeen werkhebben.voordezemensenhoefthelemaalgeenopvanggeregeldtezijn.datzullenzeechtzelfmoetendoen. Daarvoorzietdezewetoverigensin. Watgemeentenzelfdaarnaastregelen,isaandegemeenteraden.Ikwilmedaardanooknietoveruitlaten. Duidelijkisweldatdezemensennietthuishoreninde maatschappelijkeopvangendatgaanweindezewetregelen. Iedereendieeengoedkopeslaapplekzoekt,hoortniet thuisindemaatschappelijkeopvang.volgensmijisdat gewoondebottomline.watikechtnietbegrijp,isdat dezeuitzonderinggemaaktwordtalsjedooreenvorm vanopvangtebiedendezegroepinbeeldkankrijgen.de VVD-woordvoerdersteltverderdatmensenmeteenplan enmetgeldhierheenmoetenkomen.datishelemaalniet zo.jemagjenamelijkvrijineuropabewegen.vanaf1 januarizijnbulgarenenroemenendanookvrijomtekomen,zonderwerkvergunning.ikzouoverigensgraagzien datdevvdzichaansluitbijmijnfractieomdiewerkvergunningentebehouden.dankunnenwemensennamelijkopuitnodigingenmethuisvestinghieropvangen.is hetdannietbeteromeenvormvanopvangtebehouden voorhetgevaldezemensengeenhuisvestinghebben? Zoja,vindtdeheerVanVeendanookdatze,zoalsdegemeenteDenHaagdoet,natweewekennaarhuismoeten wordenbegeleid?danhebbenweookgeenmensenop

6 VanVeen TK straat.zonee,waarmoetendezemensendanvolgensde VVDblijven? DeheerVanVeen(VVD): Diemensenmoetenhierhelemaalnietzijn.Alsmensenzonderplanengeldnaaronslandkomen,mogenze natuurlijknietvanonsvragendatwijgaanzorgenvoor woonruimteeneenslaapplaats.alswedatwelzouden doen,gevenweeenverkeerdsignaalaf.wijzijnvanmeningdatdezemensenhierheenzoudenmoetenkomen meteenplan,eenideeenmetgeld.endatbetekentdat wijindithuisgeenopvangvoorhenhoeventeregelen. DankaniknuhetwoordgevenaandeheerEdwinvan Dijk,omdatmevrouwAgemaheeftaangegevengeengebruiktemakenvanhaarspreekrecht. DeheerOtwinvanDijk(PvdA): Voorzitter.DezewijzigingvandeWetmaatschappelijke ondersteuningregelttweezaken:gemeentenmogeneen eigenbijdrageheffenvoormaatschappelijkeopvangen vrouwenopvangengemeentenmogeneu-burgersdie daklooszijngeraaktennoggeendriemaandeninnederlandzijn,detoegangtotopvangvoorzieningenweigeren. OverbeideonderwerpenzaliknamensdePvdAaanvullendevragenstellen.Deeigenbijdragevoormaatschappelijkeopvangenvrouwenopvangisnietnieuw,maargemeentenkrijgennuookechtdebevoegdheidomdituit tevoeren,zelfbedragenvasttestellenendebedragen ookteinnen.datlijktonseenlogischekeuze.gemeenten hebbenvaakopmeerderegebiedentemakenmetmensendiedak-ofthuislooszijngeworden,bijvoorbeeldvia eendaklozenuitkering,begeleidingofschuldhulptrajecten.hunpersoonlijkesituatie,ookdefinanciële,kennen gemeentendushetbeste. OokdeFederatieOpvangispositiefoverdewetswijziging,omdatmeerdereknelpuntenwordenopgelost.De cliëntpositiewordtbovendienversterkt.gemeentenzijn nuverplichtomeenmaximeringvandeeigenbijdrage vasttestellen.cliëntenmoetendezak-enkleedgeldnorm overhoudenenookhunzorgverzekeringspremiekunnenbetalen.voordepvdaisdatookeenabsoluteondergrens.mensenmogendaarnietonderzakken.delokale overheidmoetkunnengaranderendatditniethetgeval is.deregeringmoeteroplettendatditooknietgebeurt. Aandestaatssecretarishebbenweweltweevragen. Deeerstevraagluidtalsvolgt.Jongerenonderde23 mevrouwleijtenhadheterookover zijnvaaknietin staatomeeneigenbijdragetebetalen.dehoogtevan jeugduitkeringenenhetminimumjeugdloonzijnzodanig datzijonvoldoendegeldhebbenomdeeigenbijdrage aangemeententekunnenbetalen.datbetekentdandat dezejongerennietopgevangenkunnenworden.wijgaan ervanuitdatdezejongerenwelopgevangenwordenen eenlagereofgeeneigenbijdragehoeventebetalen.kan destaatssecretarisditbevestigen?hoegaathijerzorg voordragendatdezegroepjongerennietonderdegrens vandezak-enkleedgeldnormplusdezorgverzekeringspremiezakt? Detweedevraagoverditonderwerpbetrefthetvolgende.WehorendatsommigemensendieineenRIBW-voorzieningwonen,eeneigenbijdragemoetenbetalendiezo hoogisdatzijonderdezak-enkleedgeldnormzakkenen zelfsnieteenshunzorgverzekeringspremiekunnenbetalen.hetgaatbijderibwweliswaaromawbz-voorzieningen,waarvoorookdezak-enkleedgeldnormgeldt,maar wijhebbensignalenontvangendatdezemensenhelaas tochonderdegrenszakken.herkentdestaatssecretaris dezesignalen?hoeborgthijdatmensenindezevoorzieningennietonderdegrensvandezak-enkleedgeldnorm zakkenenookhuneigenpremiekunnenbetalen? Ikkombijhettweededeelvandewetswijziging:de toegangtotdeopvangvoorzieningenvoormensenuitde EU. Metdezewetswijzigingwordtgeregelddatgemeentengeenonderdakmeerhoeventebieden hetgaatom eenkan-bepaling aanmensenuitdeeudiewerkloos zijnofhierminderdandriemaandenverblijven.hetgaat indepraktijkmetnameommensenuitmidden-enoost- Europa.Deafgelopenjareniserindepolitiekvaakaandachtgeweestvoordeproblemenvandevrijegrenzen vandeeuropeseunievoornederland.dearbeidsmigrantenstroominnederlandisdeafgelopenjarentoegenomen.metveelarbeidsmigrantengaathetgelukkig goed,maarerkomenookeu-arbeidsmigrantenterecht indemaatschappelijkeopvang.somswordenarbeidsmigrantendoorhunkoppelbaaszelfsrechtstreeksnaar demaatschappelijkeopvangverwezen,onderhetmotto "seizoenswerkklaar,huisuitendaarisdeopvang".daarvoorisdemaatschappelijkeopvangnietbedoeld.watde PvdA-fractiebetreftmagditniettenkostegaanvande mensenvoorwiedemaatschappelijkeopvangwelbedoeldis. DewijzigingvandeWmomaaktoneigenlijkgebruik dooreu-arbeidsmigrantenonmogelijk.datisgoed.daarmeeishetprobleemvaneu-arbeidsmigrantenzonder dakbovenhethoofdechternognietopgelost.daarvoor moetmeergebeuren.ermoeteenaanpakzijnwaarmee iniedergevalhetaanpakkenvanschijnconstructies,het aanpakkenvanmalafideuitzendbureaus,hetbiedenvan woonruimteonderdeverantwoordelijkheidvanwerkgeversen,inhetgevalvanhulpverlening,terugkeernaar hetlandvanherkomstalshiergeenarbeidsperspectief is,mogelijkworden.daaraanwordtookgewerktvanuit hetministerievansocialezakenenwerkgelegenheid.de PvdA-fractievindtdathetvoortouwookdaarmoetliggen. Collega-woordvoerdersKerstensenAzmanihebbenhierovereenmotieingediend,diedoordeKamerisaangenomen. Alshethierdantochgaatoverdewerkgelegenheidvoor mensenuitmidden-enoost-europa Maardaargaathetdebatnietover. Nee,maardaaroverwordtwelhetwoordgevoerd.Ik hebdaarweleenvraagoveraandepartijvandearbeid. Waaromzietzijvanaf1 januariafvandewerkvergunning dienubestaatvoorroemenenenbulgaren,waarmeewe deproblemenweervergroten? MevrouwLeijten,dezevraagvaltbuitendeordevanhet debat.deheervandijkdoetprecieshetzelfdealswatu deedinuweigeninbreng,namelijkietskoppelenaanhet probleemdathierwelaandeordeis.datstaikweltoe, maareendebatovereenheelanderonderwerp,namelijk

7 OtwinvanDijk TK dewerkvergunningvoormensendievanuitmidden-en Oost-Europahiernaartoekomen,isechteenanderdebat. Ikstahierovergeeninterruptiedebattoe. Danstelikeenanderevraag.AlsdeheerVanDijkvande PvdAzostrengwilzijndatmensenuitMidden-enOost- Europanietmeerindemaatschappelijkeopvangkomen, waaromstelthijdewerkvergunningdanwelopenvoor hen? Datisgeenanderevraag,hetspijtmezeer.Ikstadeze vraagniettoe.gaatuverder,mijnheervandijk. Ikvindditechteenbeperkingvanhetdebat.Mensenuit Midden-enOost-Europadiehierkorterdandriemaandenzijn daargaathetwetsvoorstelover mogenniet wordenopgevangenofteruggeleidnaarhetlandvanherkomst,zohebbenwenetgehoordvanonderanderede VVD. Vervolgensstelikeenvraagdiehieraanraakt alles raaktaanelkaar maarmagikdievraagnietstellen.nou, dankomikstrakswelterugophetwelofnietmogenopvangenvanmensendiestraksuitgenodigdwordenom vrijnaarnederlandtekomen. Gaatuverder,mijnheerVanDijk. DeheerOtwinvanDijk(PvdA): VolgensmijishetgeenmevrouwLeijtenbetoogt,ookhetgeenikbetoog:hetprobleemvanmensendiegeenrecht opopvanghebben daargaatditdebatwelover moet wordenopgelost.alsdatnietthuishoortinditdebat ik bendatmetdevoorzittereens moetheteldersbesprokenworden.hetlaatstewatwijwillen,isdatmensenop straatkomenteslapen.datisnietinhetbelangvanmensen,maarooknietinhetbelangvanonzesamenleving, diehierdoorgeconfronteerdwordtmetoverlastenopenbare-ordeproblemen. Inmiddelsheefteenaantalgemeenten mevrouw Leijtenzeihetal succesgeboektmeteenintegraleaanpak.erwordtgehuisvestindehuisvestingvoorarbeidsmigranten.verderhebbendezegemeentenorganisaties ingeschakelddiewerklozeendaklozemoe-landersterugleidennaareenbaanofhetlandvanherkomst.datgebeurtbijvoorbeelddoordebarkafoundation,diehiermee alresultaatheeftgeboektindeg4.ookanderesteden willenhiermeeaandeslag.daarmeewordthetprobleem ookechtopgelost. Wehebbendevolgendevragenaandestaatssecretaris. Ishijbereid,inoverlegtegaanmetzijncollegavanSocialeZakenenWerkgelegenheidomeenintegraleaanpak testimulerenteneindetevoorkomendatdeeu-arbeidsmigrantenopstraatdreigentebelanden,ensamenmet VNGendeFederatieOpvanghieroveroverlegtevoeren en,alsergeenperspectiefopdearbeidsmarktis,beleid tevoerendatgerichtisopterugkeernaarhetlandvan herkomst? Erzijnmensendieweleengeldigeverblijfstatushebben,maarditnietkunnenaantonenbijdecentraleaanmeldingvoormaatschappelijkeopvang,bijvoorbeeldomdatzegeenpapierenhebben.Dezemensenvoldoenwel aanallevoorwaardenommaatschappelijkeopvangte krijgen.hunpositieverandertnietmetdezewetswijziging,zosteltookdevoormaligestaatssecretarisineen schriftelijkoverleg.kunnendezemensenwelmaatschappelijkeopvangkrijgen?ikverneemgraageenreactie. Dewetswijzigingenlijkennogaltechnischvankarakter, endatisookzo.maarerziteenwereldvanmenselijke problemenachter.geendakbovenjehoofdengeenhuis iseenvandeergstedingendiejekanoverkomen.mensenmoetenweerperspectiefkrijgen.metdezewijzigingenvragenweeenfinanciëlebijdragenaardraagkracht enregelenwedatopvangvoorzieningenbeschikbaarzijn voordemensenvoorwiezebedoeldzijn.erisechternog weleenaantalonduidelijkheden. DeheerVanDijkvraagtofgemeentenmensenuitMidden-enOost-Europamogenopvangendiehierkorterdan driemaandenverblijvenendiewettelijkuitgeslotenwordenvanopvang,hoeweldenoodzaakdaartoewelbestaat.datistocheenrarevraag?zouhijnietmoetenzeggen:wijzijnernietvoordatgemeentenwordenbelemmerd;gemeentenmoetenmaatwerkkunnentoepassen? KijknaarDenHaagofhetvoorbeelddatdeheerVanDijk zelfgeeftvaneenintegraleaanpakvoormensendiehier tijdelijkzijnengeenwerkenverblijfplaatshebben.de PvdAmoetdantochgewoontegendebeperkingzijnvoor mensenuitmidden-enoost-europadiehierkorterdan driemaandenzijn? DeheerOtwinvanDijk(PvdA): Indezewetswijzigingzijntweeelementenbelangrijkten aanzienvandemoe-landers.mensendiehierkorterdan driemaandenzijn,hoevenniettewordenopgenomenin demaatschappelijkeopvang.hetgaatomkunnen,niet ommoeten.gemeentenhoudenaltijdruimteomhierovermaatwerkafsprakentemaken.uwtweedeopmerkinggingovermijnvraag:watgebeurteralsmensenwel langerdandriemaandenhierverblijvenmaardatniet kunnenaantonen?daarginghetinhetschriftelijkoverleg metdestaatssecretarisover.alsjelangerdandriemaandenhierbent,maardatnietkuntaantonenenduseigenlijkaanallevoorwaardenvoldoetomindemaatschappelijkeopvangtewordenopgenomen,watgaanwijdan doen? AlsdePartijvandeArbeidhierbeweertdatgemeenten vrijzijnomtochmensenoptevangendiehierkorterdan driemaandenzijnendiemaatschappelijkeopvangnodig hebben,danishetdusechtsymboolpolitiekomditopte nemenindewet.waaromgaatdepvdameeineenwetswijzigingdievanrutteikomtendiesymboolpolitiekis? Waaromzegtzijniet:wijwilleneenintegraleaanpak,zoalsinDenHaag,vooraldieproblemendiewijzienmet mensendiehierhungelukkomenzoekenmaardatniet vindenendieandersopstraatslapen?watishetalternatiefvandepvdavoordemensendiedaarnunietterechtkunnen?moetendieonderdebrugslapen? DeheerOtwinvanDijk(PvdA): Wijvragenallebei.Wijdoeneenhandreikingnaargemeentendiegevraagdhebbenommogelijkhedeninde wetommensenoptevangendieniettoegelatenhoren tewordentotdemaatschappelijkeopvang.datdoenwij metdezewetswijziging.daarnaastdeelikuwzorgdatwij hetcirkeltjenietrondmakenalswijnietsregelenvoor mensendievervolgensopstraatkomentestaan.danheb

8 OtwinvanDijk TK ikhetbijvoorbeeldoverdeaanpakvandegemeenteden HaagenoverwatdeBarkaFoundationdoet.Mijnverzoek aandestaatssecretarisisdanook:zorgervoordatookop datpunteensluitendeaanpakwordtgeregeld. Degemeentenmogennualmensenweigerenvoorwie ergeennoodzaaktotopvangis.deheervandijkgafzelf inzijnbijdrageaandateralheelveelgoedevoorbeelden zijnvangemeentendiemetalternatievenkomen.duswat isdemeerwaardevandezewijzigingtenopzichtevande praktijk?watmisterindepraktijkwatdezewijzigingper senodigmaakt? DeheerOtwinvanDijk(PvdA): Dezevraagkómtuitdepraktijk.Gemeentenvragenom mogelijkhedenommensenvoorwiedemaatschappelijke opvangnietbedoeldis,daaruittekunnenweren.datregelenwijinditwetsvoorstel. Maargemeentenkunnenalmensenweigerenvoorwieer geennoodzaaktotopvangis.ofvindtdepartijvandearbeiddathetookmogelijkkanzijndaterwelnoodzaakis totopvangmaardatmensentochnietopgevangenzoudenmoetenworden?ikneemaandatdatnietdebedoelingis,wantdeconsequentiedaarvanzouzijndatmensenopstraatbelanden.ikwilgraagvandepartijvande Arbeidhorendatmensenaltijdopgevangenkunnenwordenalsereennoodzaakistotopvang. DeheerOtwinvanDijk(PvdA): Dezewetswijzigingmaaktdatookmogelijk.Erstaatniet datgemeentenmoetenweigeren;erwordtgemeenten eenmogelijkheidgebodenomtekunnenweigeren.daarmeehoudjealtijdeenmaatwerkbepalingoverdatalshet echtnodigis,uiteindelijkookeenoplossinggevonden kanworden. Voorzitter.InNederlandhebbenwijeengoedsysteem vanmaatschappelijkeopvang.ditzijnplekkenwaarmensenkunnenverblijvendiedoorallerleioorzakenindeproblemenzijngekomenendaardoordaklooszijngeworden. Vandaagzijntweewijzigingenvandewetaandeorde.De eneregeltdatindewmoopgenomenwordtdatereigen bijdragengevraagdkunnenworden.deandereregelthet uitsluitenvanlegaalverblijvendebuitenlandersvande maatschappelijkeopvang. Eerstkomikopdeeigenbijdrage.Totophedeniser geenformelebasisomeeneigenbijdragetevragen.gemeentesdoendatvaakwel.datdoenzealheellang.op grondvandewelzijnswetwerdenenwordeneigenbijdragengevraagdvoordefeitelijkekostenvanverblijf,eenvoudiggezegd:dekostenvergelijkbaarmethuur,hypotheekennutskostendiemensenookhebbenalszenog weleendakbovenhunhoofdhebben.tochishetgoed omnuindewetmaatschappelijkeondersteuningdieformelebasisonderdeeigenbijdrageteregelen.doordie optenemeninhetsysteemvandewmo,regeljenamelijkookdatdeeigenbijdragenooitzoveelkanzijndater geenzak-enkleedgeldmeeroverblijft.hetmaaktdusniet uitwelksysteemgemeenteskiezen;eenpersoonhoudt altijddatzak-enkleedgeldover.alsgemeentenzichniet bewustzijnvandezewetoferandereideeënoverhebben,kunnenburgershiertegeninbezwaareninberoep gaan.datisduseengoedezaak.ikhebdaarweleenaantalvragenover. Demaatschappelijkeopvangisgrossomodoonder teverdelenindevrouwenopvang,delangdurigemaatschappelijkeopvang,deincidentelenachtopvangende nachtopvangdievaakgeopendwordtindewintermaanden.mogengemeenten,alsdezewetswijzigingeenfeit is,vooraldezeviervormeneeneigenbijdrageopleggen? Mogenzijdusookvoordeincidentelenachtopvangeen eigenbijdragevragen?zonee,waaruitblijktdatdan?ik hebdatnietkunnenvindenindestukken. Mogengemeentenzelfbepalenhoehoogdeeigenbijdrageis?Inartikel4.1totenmet4.6vanhetBesluitmaatschappelijkeondersteuningwordtnudehoogtevande eigenbijdragegeregeld.voorminimabetekentditeeneigenbijdragevanongeveer 20.Ditstaatnatuurlijknietin relatietotdefeitelijkekostenvanverblijf,enookniettot dehuurdiezijzoudenbetalenalszijnogineenwoning zoudenwonenofdiezijzullenbetalenalszijuitstromen uitdemaatschappelijkeopvangenweerineenwoning terechtkomen.begrijpikgoeddathetinwerkingtreden vanartikel4.7regeltdatgemeentenzelfdeeigenbijdrage mogenvaststellenenduskunnenaansluitenbijdefeitelijkekostenvanverblijf? Erisoverigensnietgeregelddataanmensendieonder deawbzvallenendusineenverpleeghuisofeenwoonvormwonenendaareeneigenbijdragebetalen,geeneigenbijdragevoordemaatschappelijkeopvangopgelegd magworden.nuzultuzeggen:maardatgaattochook nietsamen?alsjeineenverpleeghuisofineenwoonvormwoont,kunjetochnooitookindemaatschappelijkeopvangverblijven?ja,datzouikookzeggen.maar somszijndewegenvandebureaucratieondoorgrondelijk.ikzoudustochgraagvandestaatssecretarishoren datinhetgevaldatditonverhoopttochgebeurt,deeigen bijdragevoordemaatschappelijkeopvangwordtkwijtgescholdenofkomttevervallen. Mijnvolgendepuntishetontzeggenvandetoegang totmaatschappelijkeopvangaanlegaalinnederlandverblijvendebuitenlanders.ikdenkdatweheterallemaal overeenszijndatweeenpoolofeenspanjaarddiehiernaartoekomteneengoedkoophoteldenkttehebbengevonden,absoluutbuitendemaatschappelijkeopvangwillenhouden.voorhenisdieopvangnietbedoeld.danis echtertochdevraagwaaromweditindewetopnemen. Weziengemeentendaarzelfalkeuzesinmaken.Zemakenzelfbeleid.Zemogenookzelfzeggen,alszoiemand aandepoortklopt:ubentnietdegenevoorwiewijmaatschappelijkeopvanghebben,wantermoetsprakezijn vanmeerproblemen,zoalspsychiatrischeproblemen, schulden,dakloosheidennoemmaarop.waarommoetenweditnudusindewetregelen? Ikstelmenogeenandergevalvoor.Ikhebzojuistgenoemdwaterondermaatschappelijkeopvangvalt.Ikheb devrouwenopvanggenoemd.daargaathetnunietover, wantdieisuitgezonderd.ditgeldtdusnietvoorvrouwen diethuismishandeldworden.maarsteldateenpoolse ofportugesevrouwnaarnederlandkomteneengezin sticht,enopeendagdoorhaarmanopdestoepwordt gezet.zeheeftnogsteedsdatportugesepaspoort.valt zijookonderdezewetsbepaling?ikvraagmeafoftegen haarookwordtgezegd:hetspijtmeverschrikkelijk;uverblijftweliswaarlegaalinnederlandmaarukomtnietin aanmerkingvoordemaatschappelijkeopvang.daarkrijg

9 Keijzer TK ikgraageeninhoudelijkantwoordop.iksluithiermeeook aanbijvragendievanochtenddooranderepartijenzijn gesteld. Dankuwel.HiermeeiseeneindegekomenaandeeerstetermijnvandezijdevandeKamer.Destaatssecretaris heeftgevraagdomeenschorsingvantwintigminuten. Devergaderingwordtvan15.00uurtot15.20uurgeschorst. Ikdeelbijdezenmeedatdestaatssecretarisheeftgevraagdomtienminutenextravoorbereidingstijd. Devergaderingwordtvan15.21uurtot15.30uurgeschorst. Voorzitter.Wijsprekenvandaagovereenwetswijziging dieweliswaargeringinomvangis,maarwelheelergbelangrijkisvoordepraktijk.indeeersteplaatszouikwillen ingaanopdebevoegdheidomeigenbijdragentegaan vaststellen.daarnawilikingaanopdetoegangtotde maatschappelijkeopvangvooreu-burgers. Ditwetsvoorstelzorgterindeeersteplaatsvoordat gemeentendebevoegdheidkrijgenomeigenbijdragen voormaatschappelijkeopvangenvrouwenopvangvastte stellenenteinnen.diversekamerledenhebbeneralop gewezendatditnodigisomdatdebevoegdheidnunietis belegd,maarerwelbijdragenwordengevraagdconform debestaandepraktijkvaneenaantaljaren.hetgaaterom gemeentenmeteencentrumfunctieophetterreinvande opvangdaarmeetebelasten.bijdetotstandkomingvan dewmoishetsindsjaarendagdebestaandepraktijkdat instellingenbijdragenaancliëntenopleggeneninnen. Datisnietindewetverankerd,maarmetdezewetwordt datnugeregeld.ikdenkdatditheelverstandigis,omdat hetnietwenselijkisomdepraktijktecontinuerendatde opvanginstellingenzelfbepalenwelkebijdragezijaande cliëntvragenzonderdatdegemeentedaarbemoeienisbij heeft.datpastooknietinhetsysteemvandewmo.de formelebevoegdheidhoortbijdegemeententeliggen. ZoalsdeheerVanVeenheeftopgemerkt,isdatgewoon redelijk. IkheberinoverlegmetdegemeentenenhetCAKvoor gekozenomdetaakvanhetvaststellenenhetinnenvan debijdragevoordeopvangnietbijhetcakteleggen, maarbijdegemeentenzelf.datishandigomdatdegemeentesomszelfdeinnerisalsersprakeisvaneenuitkeringdoordegemeenten.somszijnergoedeafspraken gemaaktmetinstellingenzelf,zodatjedeadministratieve lastenopdiemanierkuntbeperken.hiervoorisduseen wijzigingvandewmonodigomdatdewetbepaaltdat hetvaststelleneninnenvanalleeigenbijdragenophet gebiedvanmaatschappelijkeondersteuninggeschiedt doorhetcak. Opditterreinwillenwehethandigregelen, zodaterzoweinigmogelijkadministratievelastenontstaan.hetcakiswelbetrokken,bijvoorbeeldalseranticumulatiemoetwordengeregeld.alsereeneigenbijdragegeldtvoordewmo,danisergeeneigenbijdrage voordeambz. DanmoetereensignaaltjenaarhetCAK omdateventeregelen.datisadministratiefvaakheel eenvoudig ikduiknuevenindetechniek dooropde productcodeaantegevendatdeeigenbijdragevoorde AWBZnietgeïndhoeftteworden. DeafgelopenjarenisdezewijzigingintensiefvoorbereidmetdeVNG,deFederatieOpvangenhetCAK. Degemeentenzijnmethetoogophetmakenvannieuweverordeningenendegevolgenvoordeuitvoeringspraktijk intensiefondersteund.veelgemeentenzijnsamenwerkingsverbandenaangegaanenhebbencontactgezocht metaanbiedersomgoedeafsprakentemaken. Dezewijzigingvandewethangtooksamenmethetin 2010inwerkinggetredenBesluitmaatschappelijkeondersteuning.Doordewijzigingvanhetbesluitisderechtspositievancliëntenindemaatschappelijkeopvangende vrouwenopvangaanzienlijkverbeterd.zoisbijvoorbeeld geregelddatnahetbetalenvandeeigenbijdrageinde maatschappelijkeopvangofvrouwenopvangerinieder gevaleenbedragvoorzak-enkleedgeldovergehouden moetworden.daarnaastmoetdepremievoordezorgverzekeringkunnenwordenvoldaan.ookdatisredelijk.in principewilikdanookdatdehoogtevanhetbodembedragdatcliëntenindeopvangoverhouden,gelijkisaan hetbedragdatmensendieineenawbz-instellingverblijven,minimaaloverhouden.indecember2012zijnde formuleringenvanhetbijdragebesluitzorgenhetbesluit maatschappelijkeondersteuningopelkaarafgestemdop hetpuntvandecorrectievandestandaardpremievande zorgtoeslag.datmoestnog.hiernaontstaateensituatie waarindezelfdesystematiekwordttoegepastalsindeintramuraleawbz. Ervindteenzodanigeeigenbijdrageheffingplaatsdatjeinelkgevalzak-enkleedgeldoverhoudt endaarnaastdepremievooreenzorgverzekeringkunt voldoen.ookisgeregelddatiemanddieeenbijdragebetaaltindeopvang,geenanderebijdragevooreenwmovoorzieningofeenvormvanawbz-zorgmeerhoeftte betalen.ditinantwoordopenkelevragenvanmevrouw Keijzer. Ikkomzodadelijknogevenopditpuntterugbijdebeantwoordingvanspecifiekevragen.Ikzalnuingaanop detoegangvaneu-burgerstotdemaatschappelijkeopvang.ditheeftalleenbetrekkingopdemaatschappelijke opvangennietopdevrouwenopvang.mevrouwkeijzer noemdehetvoorbeeldvaneenpoolsevrouw.zijkaninderdaadineenvrouwenopvangterecht. VolgensmijnoemdeikeenPortugesevrouw,maardat doeternietzoveeltoe.jekomtindevrouwenopvangterechtalsersprakeisvanhuiselijkgeweld,eerwraaken dergelijkezaken.erzittenechterookvrouwen,somszelfs metkinderen,indegewonemaatschappelijkeopvang. Mijnvraagisdusweldegelijkrelevant. Dankomikhiernogopterug. Inartikel8vandeWmoisgeregelddatrechtmatigin Nederlandverblijvendevreemdelingeninaanmerking kunnenkomenvoorwmo-voorzieningen.hetisaljarenzodatniet-nederlanderszonderrechtmatigverblijf geentoeganghebbenenhaddentotdemaatschappelijkeopvang.wijwillennuregelendatdecategorieeu-burgersmetrechtmatigverblijfinbepaaldegevallengeen toegangheefttotdemaatschappelijkeopvang.hetgaat hierbijomniet-actieveeu-burgersdiehiernoggeendrie maandenzijnenomwerkzoekenden.deeu-richtlijnvoor vrijverkeerbiedtookdemogelijkheidomgroepenuit

10 VanRijn TK tesluitenvansocialebijstand,omdateenberoepopde maatschappelijkeopvangdoorgroependienognietgewerkthebben,alseenonredelijkebelastingvanhetstelselvansocialebijstandzoukunnenwordenbeschouwd. Gemeentenhebbeninhetverledenooknietzomaar omdezemaatregelengevraagd.zijdoendatnogsteeds. Hieroverwordtverschillendgedachtomdatbepaaldeproblemeninmiddelszijnopgelost,maarhetismisschien goedomdatpuntteschetsen.inhetverledenhadden wijtemakenmetdesituatiedateenaantalwerkzoekendennaarnederlandkwamen,vaakgeronselddoormalafidetussenbureausenmalafidewerkgevers.dieregeldennietsvoorhunwerknemersenzeidendatzemaar naardemaatschappelijkeopvangmoestengaannaeen weekwerken.gemeentenkwamendaardoornogalonderdruktestaan.hetaantalplekkenindemaatschappelijkeopvangwerdhierdoorsterkbezetenerwasnietgenoegruimtevoordeeigenlijkebedoelingvandemaatschappelijkeopvang.gemeentenhebbentoengevraagd omdemogelijkheidomtegendezemensentezeggendat zijeigenlijknietindemaatschappelijkeopvanghoren, maardatzijwelaanwerkkunnenwordengeholpenofterugkunnenwordenbegeleidnaarhetlandvanherkomst. Sindsdienzijnerinderdaadverschillendegoedevoorbeeldengekomen.MevrouwLeijtennoemdebijvoorbeeldde gemeentedenhaag,dieeringeslaagdisomdecombite makenenenerzijdsduidelijktemakendatdemaatschappelijkeopvangniethiervoorbedoeldis,maaranderzijds eengoedeopvangmogelijkheidtebiedenviastichting Barka,omervoortezorgendatergoedeopvang,begeleidingenteruggeleidingnaarhetlandvanherkomstzijn. Nukanmennatuurlijkstellendatditalleeninhetverledeneenprobleemwas.Ikhebgeenheelactuelecijfers, maarhetgaatnuomtientallen.omdieredenhebikgemeentengevraagdofzijditinstrumentnogwillenhebbenofdathetnietmeervantoepassingis.demeeste gemeentenhebbenaangegevendatzijtochditinstrumentwillenomdatzijbehoeftehebbenaandecombinatie.zijwillenenerzijdsduidelijkkunnenmakenwaarvoor demaatschappelijkeopvangeigenlijkbedoeldis,enanderzijdseengoedemanierhebbenomtotopvangenteruggeleidingtekomen.datlijktmijookbestgoed.overigens,watnietis,kannogkomen.mevrouwleijtenheeft daarookopgewezen,hoeweliknietweetofzehetzobedoeldheeft.bijnieuweeu-burgersdiewerkzoekendzijn, zoudegemeenteweermethetzelfdeprobleemworden geconfronteerd.ikvindhetdusnietzogekom,aanvullendopwateralis,duidelijktemakendatdemaatschappelijkeopvangdaarnietvoorbedoeldisengemeenten teprikkelen,testimulerenentehelpenomeengoedeopvangteregeleneneengoedeteruggeleidingsregelingte maken. Danverwachtikduseennotavanwijziging,waarinwel dieopvangendieteruggeleidinggeregeldwordenals gemeentelijketaak.nuwordterenkelgezegd:wiekorterdandriemaandeninnederlandisenuiteuropakomt, heeftgeenrechtopmaatschappelijkeopvang.erstaat niet:hijheeftwelrechtopopvangenteruggeleiding.het wordtduswelmooiuitgelegd,maarhetstaatnietinhet wetsvoorstel. Deteruggeleidingsvoorzieningiseenandersoortigevoorziening,dienietvaltbinnenhetkadervandemaatschappelijkeopvangendusooknietbinnenhetkadervande Wmo.Hetgaateromwelkevoorzieningendegemeente treftomdezeeu-burgerszogoedmogelijkterugtegeleidennaarhunlandvanherkomst.datisdusgeenvoorzieninginhetkadervandemaatschappelijkeopvang.datis eenvoorzieningdiedegemeentebiedtandersdandeze wet. Wanneermensenwordenopgevangen,valtdatonderde Wmo. Ja. Destaatssecretariszegtdusdathetgeenmaatschappelijkeopvangis,maardaterwelopvangwordtgeregeld metteruggeleidingnaarhetlandvanherkomst.erisdus sprakevanen-en,maardatmoetdanookindenotavan wijzingterugtevindenzijn.hetisnuof-of,dusnietinde opvang.ikwilgraagmetdaten-enmeegaan.ikhebnamelijkeenmotieklaarliggenwaarinikverzoekomhetbeleidvandegemeentedenhaagstandaardtemakenvoor heelnederland.mensenwordendanwelopgevangen, maarookteruggeleidnaarhetlandvanherkomst.datlijkt mijhetbeste,maardatstaatnunietinhetamendement. Ikzougraageengewijzigdamendementofeennotavan wijzigingontvangen. Welkprobleemhebbenwijnu?Ditwetsvoorstelregeltdat maatschappelijkeopvanginsommigegevallenniettoegankelijkisvooreu-burgersdiegeenwerkhebbenendie hierkorterdandriemaandenverblijven.weconstateren daterindepraktijkooknualeenmogelijkheidbestaat datgemeentenditopeenanderemanieropvangen,zie degemeentedenhaag.wijregelennu,medeopverzoek vandegemeentedenhaag,datgemeentendemogelijkheidkrijgenomtekunnenzeggendatmaatschappelijke opvangnietmogelijkis.tegelijkiserkennelijkeenanderevoorzieningmogelijk,wantzedoenhetal;daarhoeven wenietsvoorteregelen.daarmeehebbenweprecieshet punttepakkenwaarookdegemeentedenhaagopzitte wachten. Destaatssecretarisgeeftglashelderweerwatergebeurt: erwaseenprobleem,erwarenmensendieeenberoep dedenopdeopvang,terwijldiedaarnietvoorwasbedoeld.vervolgenshebbengemeentendatopgepakt.het probleemiserduseigenlijknietmeer.destaatssecretaris geeftooktoedathetmaaromeenheelkleinaantalmensengaat.mijnvraagisdusdezelfdealsdievandestaatssecretaris:welkprobleemhebbenwenu? Regerenisookvooruitzien.Ditprobleemisopgekomen toengemeentengeconfronteerdwerdenmetgrotereaantallenverzoeken.vervolgenshebbengemeentengezegd: wewillendemogelijkheidhebbenomdemaatschappelijkeopvangteweigeren.tegelijkhebbenzegevraagdom datwelgoedtekunnenopvangen.aandatverzoekkomenwenutegemoet.gemeentenkrijgendemogelijkheidvaneenjuridischinstrumentommaatschappelijke opvangtekunnenweigeren.zijzorgenerdanvoordat