7 Privatiseringov. oververdere,efficiëntebedrijfsvoering?isdeministerbereidomtegaranderendatbijdetoekomstigeinrichting

Transcriptie

1 TK Privatiseringov Aandeordeishetspoeddebatoverdeuitspraakvande ministervaninfrastructuurenmilieudatdeprivatisering vanhetopenbaarvervoerindedriegrotestedeneenjaar wordtuitgesteld. IndeplaatsvandeheerSlobvoertmevrouwWiegman hetwoord.ookheeftdeheerhaverkampzichgemeldom inditdebathetwoordtevoeren. Elkewoordvoerderheefteenspreektijdvandrieminuten. Voorzitter.DePvdA-fractiewasononaangenaamverrast toendeministeropeenachternamiddagaankondigdedat deplannenvoorprivatiseringvanhetopenbaarvervoer eenjaarwordenuitgesteld.ditiseenonzorgvuldigeactie. Daaromhoudenweditspoeddebat. Minderopenbaarvervoer,duurderekaartjes,vaker overstappen,langeronderwegenhonderdenbestuurdersenconducteursdiedreigentewordenontslagenin Amsterdam,DenHaagenRotterdam:"aanpakken"noemenPVV,VVDenCDAdat.DePvdA-fractienoemtdat"afbreken".DePvdAzaldezeprivatiseringsplannenmetvolleovertuigingproberentegentegaan.Datdedenweal viademotie-roefsindevorigeperiode.toenlietenwe alwetendatdezeprivatiseringsplannentotduurderen minderopenbaarvervoerzullenleiden.wewillenniet datdezemarktbestierdwordtdooreenoftweebuitenlandsestaatsbedrijven.wantwaarisdemarktwerking naeenpaarjaar?weg,alssneeuwvoordezongesmolten.marktwerkingwordtmarktmonopolie.marktwerking wordteenbureaucratischechaos.deministertrachtdeze nubijdensenprorailterepareren. Eenwijsministerhadnietvooruitstel,maarvoorafstel gekozen.deburgemeestervandenhaag,oud-partijleidervandevvd,joziasvanaartsen,roeptdeministerop omaftezienvandeplannen.ikheberzeldenzoveelplezieringehadomvvd'ersteciteren.daaromgaikernog evenmeedoor.vvd-wethouderwiebesinamsterdam waarschuwtdeministerinhetparoolvoordekaalslagin hetopenbaarvervoerendehogereprijzen.ikciteerde heerwiebes:"vandezestientramlijnenzullenerzesverdwijnen,envande44buslijnenblijvenernogmaar24 over.metropassagiersmoetenveelvakeroverstappen.en bovendienwordennogveelmeerlijneningekortenzal vooreengrootdeelvanhetlijnennetgeenavonddienstof weekenddienstmeerwordengedraaid."hierspreektniet defnvofdepartijvandearbeid,maardevvdinamsterdam.ikciteermijnderdegetuige,mevrouwjeannettebaljeu:"metdezeplannenwordthetopenbaarvervoer eenstukslechter."voorwiehetnognietwist:jeannette BaljeuisdeVVD-wethouderinRotterdam,verantwoordelijkvoorhetopenbaarvervoer. Isdeministernadezerampzaligegevolgenvanhaar privatiseringsplannen,waarzelfshaareigenpartijgenotendeaandachtopvestigen,bereidomtekiezenvoorafstelinplaatsvanuitstelvandeprivatisering?uithetrapportvan2004,waaropdebezuinigingvan120mln.inhet regeerakkoordberust,blijktdatdezebezuinigingallang gerealiseerdis.ookdeministerisdaarachtergekomen. Tochzegtdeminister:hetkanmijnietschelen;watook dekritiekenzijn,ikgadoor!danmaarnogeenkeer120 mln.bezuinigen.isdeministerbereid,nudebezuiniging van120mln.allangisgerealiseerd,omzondertaakstellingvoorafhetoverlegmetdedriegrotestedentevoeren oververdere,efficiëntebedrijfsvoering?isdeministerbereidomtegaranderendatbijdetoekomstigeinrichting vanhetopenbaarvervoerindeg3deregiefunctieover dereizigersinformatie,dedienstregeling,deverkeersleidingendesocialeveiligheidinéénhandzullenblijven, zoalsdatnuhetgevalis?afhankelijkvandeantwoorden oponzevragenzaldepartijvandearbeidzonodigmet motieskomen. DePvdA-fractieroeptdezeministeropomnietteprivatiseren.Zeheeftaltalvanlastigedossiers.Deminister kentmij:ikwilconstructiefmeedenken.hsa/hsl-zuid,de ov-chipkaart,nsenprorail,deconcessieophetspoor; reizigerszijndezeproblemenmeerdanzat.laatdeministerdieeerstoplossen.maakdeproblemennietonnodig groot. Ikdenkdatwijheterovereenszijndathetuiteindelijkom dereizigergaat.inanderedebattensprekenwijvande reizigermeteengroter.watishetoordeelvandeheer Monaschoverhetfeitdatdekomendeweekhetheleov driedagenplatzalliggenindegrotesteden? UzulteraanmoetengaanwennendatnauwwittebroodswekenNederlandlangzamerhandbeginttebegrijpenwat degevolgenzijnvandekabinetsplannen,waarookuvoor getekendheeft. Ikhebnergensvoorgetekend. Sorry? Ikhebnergensvoorgetekend. Sorry,ikbedoel:waardeheerHaverkampvoorheeftgetekend.Ikzouunietbijhetdebatwillenbetrekken,althansnietindiezin. Hetzijnmijnwittebroodswekenniet.Gaatuverder. Degevolgenwordensteedsduidelijker.Uwiltmisschien eenbevolkingdieopzijnhandengaatzitten. Wehebbenaleenheeldebatgehadoverderegeringsverklaring.Toenisergeenmotieingediendopditpunt.Maar goed,ikziedatuspijtheeft.mijnvraagaanuwas Nee,nee.Ubedoelt"MijnvraagaandeheerMonasch was".

2 Monasch TK Mevrouwdevoorzitter,devraagaandeheerMonasch was:hoebeoordeelthijhetfeitdaterstraksdriedagen langstakingenplaatsvindenbinnenhetov,terwijldeheer MonascheerderdeNS-directienaardeKamerheeftgeroepenomdaterdrieuurgeenovwas? Deechtevraagis:hoezullenstraksdebewonersvanAmsterdam,DenHaagenRotterdammoetengaanervaren datzestramlijnengaanverdwijnen,datertientallenbuslijnengaanverdwijnen,daterindemetrogeenavond-en weekenddienstenmeerzijn?datisdeechtevraag.ukunt erontevredenoverzijndatditaandeordekomt,hetkan unietuitkomen,maarhetisgoeddatditonderdeaandachtwordtgebracht.wellichtkunnenwijdandezeonzaligeplannenvoorkomen. MagikdewoordenvandeheerMonaschdanzouitleggendathijdestakingsteunt? Iksteunbreed,maatschappelijkverzettegenditsoort plannen,waarbijerkaalslaggaatplaatsvindeninhet openbaarvervoer,waarbijhetopenbaarvervoerduurder gaatwordenenwaarbijhonderdenontslagendreigente vallenbijopenbaarvervoersmaatschappijen. (applausvanafdetribune) Damesenheren,datmagniet.Ikhebnuéénkeergezegd dathetnietmag.ikblijfvriendelijk datismijnkracht maarikgaweldevolgendekeervragenofuvertrekt.dat zouikookheeljammervinden. Wegaandoor.WasdeheerMonaschklaarmetzijnbetoog? Ja,ikwasklaar. Voorzitter.Onlangsmaaktedeministerbekenddeverplichteaanbestedingvanhetopenbaarvervoerindedrie grotesteden,amsterdam,rotterdamendenhaag,een jaaruittestellen.collegamonaschzeihetal:latenwij vandaagvanuitstelafstelmaken.laatdedriegrotestedenzelfbeslissenofzehunopenbaarvervoerwillenaanbesteden.zehebbendaarnamelijkprimaopenbaarvervoersbedrijvenindestad:gvb,retenhtm. Natuurlijk kunnendaaraannogwatdingenwordenverbeterd,maar uiteenrecentrapportvantwynstraguddeblijktdatzij quaefficiencynietonderdoenvoorprivatemarktpartijen indevervoerssector.ookdeklanttevredenheidisniethogerbijprivatemarktpartijen,bijprivatevervoersbedrijven,danbijdestadsvervoerdersgvb,retenhtm. Ikkanmijdanooknietaandeindrukonttrekkendatdezeaanbestedingsdrangvandeministernietmeerisdan eenideologischsausje:deideologievanhetvrijemarktdogma,diewijhierwelvakerhebbengehoord.laatik heelhelderzijn:groenlinksishelemaalniettegenmarktwerking,maarmarktwerkingmoetweltoegepastworden waarheteffectiefis.alshetnieteffectieverisdandemanierwaaropwijhetnudoen,namelijkviastadsvervoerders,isergeenredenomhetopteleggenaandegrote steden.waaromzoudenwijdiegrotestedennietzelflatenbepalenofzijhunopenbaarvervoerwillenlatenaanbesteden? DeEuropeseregelgevingbiedtdaarvoorookruimte. Erewieeretoekomt.SP-EuroparlementariërErikMeijer heeftzicherhardvoorgemaaktdatdegrotesteden,als zijstadsvervoersbedrijvenhebbendienetzogoedpresterenalsprivatemarktpartijen,hetrechthebbenomdatin eigenhandtehoudenennietverplichthoevenaantebesteden. NietalleenGroenLinksendePartijvandeArbeidvindendezeplannenslecht.DeheerMonaschzeihetal:ook devvd-wethoudersindegrotestedenzeggen:minister, doeditalstublieftniet.ditsterktmijindegedachtedat hetnietmeerisdaneenideologischsausje:deideologie vanhetvrijemarktdogma,hetmarktknuffelen.ikziegeen resultaat.waaromzoudenwijdiegrotestedengaanverplichtenomhunopenbaarvervoersbedrijvenpubliekaan tebestedenalszijhetnuprimadoen? Ikvraagmijnookafwaardie120mln.inhetregeerakkoordvandaankomt.Deministerspreektovereenefficiencyslag.Dieisechterallanggemaakt.Hetlijkterdan ookopdathetnietmeerisdaneenordinairebezuiniging. Terwijlereldersinhetregeerakkoordalwordtbezuinigd ophetstreekvervoer,gaanwijnudegrotestedenooknog eensdubbelpakken:enerzijdsdoorzetegenhunzininte dwingenhetopenbaarvervoerpubliekaantebestedenen anderzijdsdoorzeteconfronterenmeteenbezuiniging van120mln. Dedriegrotestedenwordendubbelgepaktmeteen bezuinigingeneenaanbestedingwaarzenietopzitten tewachten.ikroepdeministerdaaromopvandaagvan uitstelafsteltemakenenteluisterennaardedriegrote stedenennaardeeigenvvd-wethoudersindedriegrote steden.doehetniet! Erzijnnoggeenconcreteplannenentochgaathetovvolgendeweekdriedagenplat.VindtdeheerVandenBerge datpositief? Demenseninhetovgaannietstakentegendeplannen vangroenlinksofdepartijvandearbeid.zijgaanstaken tegendeplannenvanhetkabinet.ditkabinetzetnamelijkinopeenkaalslagindeov-sector.ikkanmeheelgoed voorstellendatmenseninverzetkomen. DusdeheerVandenBergevindthetgoeddat,hoewel nognietduidelijkishoedebezuinigingenwordeningevuld,hetovdriedagenplatligt,terwijlweeerdereendebathaddenoverhetovdatdrieuurstillag? ErisaltijdeenverschiltussendeHaagsewerkelijkheiden dewereldbuitendenhaag.detramconducteursopde publieketribunehebbennetalsgroenlinksendepvda doordatditnietmeerisdaneenordinairebezuiniging. Deministerheeftgezegddatzijdeplanneneenjaaruitstelt,maarookdatzijdeplannendoorzet.Zijzethetdoor meteenefficiencyslagvan120mln.dienietonderbouwd is.bovendienkandieslagnieteensgemaaktwordenomdatdiealeerderisgemaakt.hetisnietmeerdaneen

3 VandenBerge TK ordinairebezuiniging.ikbegrijpheelgoeddatmensen daartegeninverzetkomen. MevrouwWiegman-vanMeppelenScheppink (ChristenUnie): Voorzitter.DeChristenUnieisvoorgoedopenbaarvervoer.Vooralindestedenisdateengoedalternatiefvoor deauto.hetisooknoodzakelijk,andersslibbendebinnenstedenvolledigdicht.infrankrijkenduitslandworden inveelstedentramnettenuitdegrondgestampt.innederlandwachtenwenogsteedsopdevisievandeministerophetopenbaarvervoerwaardekameraltweejaar geledenomheeftgevraagd.waaromisdievisieernog niet?ikdenkdathetkomtomdatdezeministergeengeld heeft.tijdensdecoalitieonderhandelingenisereendure rekenfoutgemaakt.deministerheeftditaleenpaarkeer erkend.waaromisdeminister,toenzijditconstateerde, nietdirectnaarhaarcollegadejagergegaanomditopte lossen?waaromlaatdeministerdereizigerenhetpersoneelnumethetprobleemzitten?zelfscommerciëlevervoerderszeggendatdenunogtebehalenefficiencywinst maximaalzo'n50mln.isinplaatsvan120mln.hetprobleemisnogveelgroter,wantookdezogenaamdebrededoeluitkeringwordtgekort.datisnogeens200mln. waarvaneenbelangrijkdeeldoordegrotestedenmoet wordenopgebracht. Jekuntnietwegbezuinigenwatalwegbezuinigdis.De ministermoetnutegenhaarzineensoortbottebijlbezuiniginggaanverdedigen.deministerzegtdathetbeeld daterveellijnenzullenverdwijnennietklopt.datisechternognietaannemelijkgemaaktdoordeminister.erzullenvastopminderdrukkelijnenkleinerebussenkunnen wordeningezet.erisookvastnogweltesleutelenaande dienstregeling.dedriestadsvervoerderszoudenkunnen samenwerken.metdatsoortmaatregelenhaaljeechter geen320mln.binnen. Deministergaateenverkenningdoennaarmogelijke efficiencymaatregelen.datlijktonsprima.dechristen- Uniefractiewilechterdatzijeerstmetduidelijkegaranties aangeeftwathaargrenzenzijn.welkkwaliteitsniveauzal hetovinamsterdam,rotterdamendenhaaggegarandeerdhoudenintermenvanreistijd,lijnen,frequenties enzitplaatsen?vervolgensmoetopbasisvandezekwaliteitscriteriawordengetoetstofditredelijkerwijsdoorde marktgebodenkanwordenmethetbeschikbarebudget. Alsdatnietkan,moetdeministerterugnaarhetkabinet. HetamendementvandeChristenUniefractieomdebezuinigingenophetoviniedergevalvoor2011terugte draaien,isbijdebegrotingsbehandelingenverworpen. Ikvraagmeafhoedeministerdaarnutegenaankijkt. Ikvoorzienamelijkdatdeministerdeaanbestedingvan hetovstraksnogverdermoetuitstellen.degrotesteden moetennietopgezadeldwordenmeteenonmogelijke aanbestedingsopdracht.danschuiftdeministerhaarproblemenafopdegrotegemeentenenuiteindelijkopde reiziger.dereizigermoestvoordeministertochvoorop staan?dereizigerschietnietsopmetdeaangekondigde stakingeninhetov.vanmorgenbedachtikhetvolgende. Zoudendiereizigersnietgewoonmethundeclaratiesbij deministerterechtkunnen?hetkantochnietdebedoelingzijndatdedriegrotestedenenhunvervoerdersook ditnogeensmoetenbekostigen? Voorzitter.Dezeministerheefteengrotefoutgemaakt. Zijheeftverouderdeendaarmeeverkeerdecijfersgebruikt.Zijdacht120mln.tekunnenbezuinigendoorhet openbaarvervoerverplichttelatenaanbestedeninde driegrotesteden.die120mln.zijngebaseerdopoudecijfersuit2005.sindsdieniserdoordedriegrotestedenal 161mln.bezuinigd.Erisdusal41mln.meerbezuinigd dandebezuinigingendiehetkabinetwilenditallemaal zonderaantebesteden,zonderdemarktwinsttelaten makenoverderuggenvandereizigersenzonderdatde democratischecontroleverlorenisgegaan.deminister heefthaarfoutinmiddelstoegegeven.wanneerzalzijde doorhaargemaaktefouteindelijkherstellen?eenfout makenendievervolgenstoegeven,isnietzoerg.iedereenmaaktweleenseenfout.alsjeechtereenfouttoegeeftendievervolgensnietcorrigeert,benjevolgensmij aanhetblunderen.alsjevasthoudtaandefoutecijfers, kunjeeigenlijkmaarééndingdoen.datisniet120mln. bezuinigeninhetopenbaarvervoerindedriegrotesteden,maar41mln.extrainvesteren.isdeministerhiertoe bereidofzegtdeministerdatdie120mln.eigenlijkonzinzijn,maardatzijertochgewoonlekkermeedoorwil gaan? Eenjaaruitstelvanhetprivatiserenvanhetopenbaar vervoerisnietvoldoende,wanteenslechtplanblijft ooknaeenjaareenslechtplan.alsdefoutniethersteld wordt,ismijnconclusiedathiersprakeiswanbeleid.wetendatjefoutzit,wetendatjejebaseertophopeloos verouderdecijfers,maartochdoorzetten.datiswanbeleid,want261mln.inzo'nkortetijdbezuinigen,staatgelijkaandesloopvanhetopenbaarvervoerindedriegrotesteden.ditwordtookkraakhelderbevestigddoorde drieverantwoordelijkewethoudersuitrotterdam,den HaagenAmsterdam.Grappiggenoegzijndiedriewethouderslidvandezelfdepartijalsdezeminister.Dezedrie VVD-wethouderskiezenerzelfvooromnietteprivatiseren,terwijlzijditalheellangkunnen.Ikbegrijpdanook nietwaaromdeministerdekeuzevrijheidomwelofniet aantebestedenvandezedriewethoudersafwilnemen. Ikdachtdatdeministervoorhetdecentraalorganiseren vanhetopenbaarvervoerwas.alshethaarechterideologischuitkomt,besluitzijtochomplotsintegrijpen.staat deministernogsteedsachterhetdecentraalorganiseren vanhetopenbaarvervoer?zoja,waaromvertrouwtzij danhaareigenwethoudersnietdiewelpraktijkervaring hebben? DeheerDijkgraaf(SGP): Voorzitter.Watmijbetreft,voerenwijvandaageenzakelijkdebat,eenspoeddebat.Mijnfractieheeftgeenprincipiëlebezwarentegenopenbareaanbestedingvanhet openbaarvervoerindedriegrotesteden.meermarktwerkingisvoormijnfractieiniedergevalgeendoelopzichzelf,maarhooguitéénvandemogelijkemiddelenomeen beterovtebereiken.vooralsnoghebikflinketwijfelseroverofdevoorstellenvandeministerleidentoteenbeter ov-aanbodindezegrootstedelijkegebieden.feitelijkgaat ditdebatoverhetjaaruitstel.ikkanmijvoorstellendat hetjaaruitstelgoedbenutwordtomdeproblemenmet devoorstellenoptelossen.

4 Dijkgraaf TK Hetregeerakkoordwaarnaardeministerverwijst,wil verplichteaanbestedingvanhetopenbaarvervoerinde driegrotesteden.ditisdirectgekoppeldaaneenbezuinigingvan120mln.watbetekenendezeaanbestedingsplichtendebezuinigingvoorhetvoorzieningsniveau?dit isdecrucialevraagvoormijnfractie.debetreffendegrote stedenkampenmetcomplexeengrotemobiliteitsproblemen.indatlichtbenikzeerhuiverigomdeverschillende ov-vormenuitelkaartetrekken.ikziejuistwinstindeintegralebenaderingvanallemodaliteitenenvervoersvragenwaarvoordeverantwoordelijkheidbijéénbedrijfligt. Uitdrukkelijknoemikhierbijookdeintegraleverantwoordelijkheidvoorexploitatie,infrastructuurensocialeveiligheid.Diemoetenwijnietuitelkaartrekken. NietvoornietsbiedtdeEuropeseUnieinditsoortstedelijkegebiedenuitzonderingsgrondenvooraanbesteding.IshetnietveelzeggenddatdemeesteEuropesestedenhiervanookgebruikmaken?Daarnaastrijstdevraag ofmeermarktwerkinginderdaadtoteensprongvoorwaartszalleiden.debetreffendeov-bedrijvenhebbende afgelopenjarennietophunlauwerengerust.erzijngroteefficiencyslagengemaakt.bovendienwordtermetmodern,schoonmateriaalgeredenenwordterveelgeïnvesteerdinveiligheid.heeftdeministeraanwijzingendat ertochnogveelwinstvalttebehalen?zijschrijftdatdie kansenerzijn,maaropwelkeonderdelendan?deministerboektalvast120mln.alsbezuinigingin.hierkomtook nogeenseenkortingopdebrededoeluitkeringoverheen. Waaropbaseertdeministerdestellingdaternogzoveel vetindezeov-bedrijvenzitdatzonderconsequentieskan wordenweggesneden?opgrondvanwelkeberekening komtdeministertot120mln.?ishetinderdaadeenachterhaaldeberekeningvanzesjaargeleden,zoalsdeovbedrijvenponeren?mijnfractiewilhieropgraageenbeargumenteerdantwoord. Opditmomenthebikdeindrukdatdezebezuiniging slechtstehalenvaltdoortesnijdenindefrequentievan lijnenenininfraprojecten.juistindegrootstedelijkegebiedenmethungrotebereikbaarheidsproblemenisdat onwenselijk.jeneemtcongestieookwegdooreengoed alternatiefvoordeautotebieden.wehoevenopdecoolsingelgeen130km/htekunnenrijden,maar30km/hzou welprettigzijn.daarnaasthechtmijnfractieaaneengelijkeuropeesspeelveld.omringendelandenbeschermen hunmarktentegennederlandsebedrijventerwijlzehier zelfsteedsmeertoegangkrijgen.datisoneerlijkeconcurrentie. Totslot.HetzalhelderzijndatdeSGP-fractiesceptisch tegenoverdevoorliggendevoorstellenstaat.zijzietgraag datdeministerhetkomendejaarbenutommetbetere voorstellentekomen. Voorzitter.InheelNederlandishetopenbaarvervoerenkelejarengeledenaanbesteed,behalveinAmsterdam, DenHaagenRotterdam.Weziendathetopenbaarvervoeraanmerkelijkisverbeterd.Datwijstookhetklantenonderzoekuit.Erismeeraanbod,dekwaliteitisbetergeworden,deklantenzijntevredenerenhetkostuiteindelijk minder. Op13 novemberishetrapportvantwynstragudde verschenen.datlaatwelheelbijzonderecijferszien.er isbijvoorbeeldberekendwathetdeconcessieverlener, dusdegemeente,regioofprovincie,kostomeenbusmet chauffeureenuurtelatenrijden.eriseengeschoondcijferberekend.deextrakostenvansocialeveiligheiden vanbeheerenonderhoudvandeinfrastructuur,zoals busbanen,zijndaaruitgehaald.inlandelijkenoverigstedelijkgebied,overalbuitendeg3,kosteenchauffeurmet busgemiddeldruim 44.IndeG3ishetechter 61.Inde grotedriestedenishetdus38%duurder.ikweetnietprecieswaarindatzit,maarhetzoumenietverbazenalsde driestedelijkebedrijveneenveelgrotereoverheadhaddeneneenveelloggereorganisatie.hetkannamelijkniet alleenindebusendechauffeurzitten,lijktme.degemeentelijkevervoersbedrijvenhebbenduseenveelduurdereorganisatiedanvervoersbedrijveninderestvanhet land. Daaromisdekostendekkingsgraadzolaag.Datiseen tweedeconstateringvantwynstragudde.jezouzeggen datjeindestad,waarhetgrootsteaantalreizigersis,het grootstedeelvandekostenkuntgoedmaken.indegrotestedenisdekostendekkingsgraadvanbussenechter slechts38%,terwijldieinderestvanhetland46%is.de driebedrijvenblijkenindezendusgewoonslechttescoren. DeheerAptrootbegintzijnbetoogmethetfeitdatinheel Nederland,behalveindeG3,hetopenbaarvervoeris aanbesteed.zouhetnietkunnendatdesituatieindedrie grotestedengewoonandersisendusomeenanderaanbodeneenanderemaniervanorganiserenvraagt,waardoorhetindeg3nietzoisalsinderestvannederland, watmisschienmaargoedisook?isdatnietmogelijk? Iksluitnietsuit.Laatdepraktijkhetmaarbewijzen.Daaromvindenwijhetzogoeddaterwordtaanbesteed.Het GVBmaginAmsterdamgewoonmeedoenaandeaanbesteding.Datzalhetookweldoenenikhoopdathetgebeurt.HetzelfdegeldtvoorHTMinDenHaag.HTMzouin denieuwesituatiezelfsinderestvandeprovinciezuid- HollandofinUtrechtmogenmeedoen.Laatdepraktijk hetdusmaarbewijzen.hetaardigevanaanbestedenis datdegenedievoordereizigerendebelastingbetalerhet besteaanbodneerlegt,uiteindelijkdeaanbestedingwint. Watunuzegt,islevensgevaarlijk.Uzegt:laatdepraktijk hetmaarbewijzen.steldatdepraktijkuitwijstdatmijn fractieeneenaantalanderefractiesgelijkhebbenendat hetinderdaadnietverstandigisomhetovindeg3teprivatiseren?danhebbenwehetheleov-systeemindiestedendekopafgerukt.watdoetdevvddan?zeggenwe dan:hetspijtons,wantwehebbenhetgeprobeerdinde praktijk,maarhetismislukt?hoepaktudataan? DeheerVerhoevenformuleerthethelemaalonjuist.Bij aanbestedingenmoetjewelverstandigaanbesteden.je moetnietalleennaardecentenkijken,maarooknaarde kwaliteitseisenendezekerhedendiejekrijgt.alsblijktdat bijvoorbeeldindenhaagdehtmhetverstandigste,het besteaanboddoet,danblijftdehtmrijdenindenhaag. AlsdeHTMookinRotterdamhetverstandigsteaanbod doet,zoudehtmookinrotterdamkunnengaanrijden. Datwelmetovernamevandemedewerkers.Datisnamelijkeenvoorwaarde,diemogennietdedupeworden. Danzalhetzichbewijzen.Wijsluitenhelemaalnietuitdat

5 Aptroot TK dedriegemeentelijkebedrijvenookindetoekomsthet openbaarvervoerindestedenkunnenblijvenuitvoeren. Zijzullenechterweleenheelgoedvoorstelmoetendoen, datinhetbelangvandereizigerisendekostenvoorde belastingbetalerzobeperktalsredelijkerwijsmogelijk houdt. IkgaevendoorophetrapportvanTwijnstraGudde,want ikhebhetgevoeldatdeheeraptrootdaaruiteenbeetjeselectiefciteert.ikhebhetrapportookgelezen.daarinstaatookdatgvb,htmenretvergelijkbareprestatiesleverenalsdestreekvervoerdersendaterdushelemaalgeengrootefficiencyverschilzouzijntussendeprivatemarktpartijenendestadsvervoerders.erstaatookin opdatpuntbrachtdeheeraptrooteenstellingnaarvorendiehijnietonderbouwtmethetrapportvantwijnstra Gudde datdeklanttevredenheidbijstadsvervoerders nietkleinerisdanbijdeprivatestreekvervoerders. Hetiswaardatdeachterstandindestedenophetpunt vanklanttevredenheideenstukisingelopen.datishartstikkegoed,datisheelpositief.railentramiserinde restvanhetlandniet,behalvedens. Maarlatenwedaarmeenietvergelijken,datisnietzogunstig.Alsjedanbus metbusvergelijkt,geefthetrapportwelaandatdekosten bijdestedelijkebedrijvenbijna40%hogerliggen.deinformatiedieikkrijg,ookvanmensendieindiebedrijven werken,bevatwelheelveelkritiekopdeenormeoverheadenbemoeienisenbetutteling.hetkanmisschien veelefficiënter.deaanbestedingzaldatmoetenuitwijzen. Watdekostenbetrefthebikgekekennaardeefficiencywinst.Danblijktechterdatvan2005tot2009indeG3 eenefficiencywinstvan17,6%isbehaaldeninderestvan hetland23,1%.kijkmaarachterinhetrapport.indestedenwashetdusalduurendeachterstandisnoggroter geworden.indegrotestedengaaterbijdiebedrijveniets nietgoed.dedirectiezoudaarietsaanmoetendoenof eenandermoetdatbeterorganiseren. MijnheerVandenBerge,eenkortevraag. DeheerAptrootgeeftnietaanwaaromhijhetnietheeft overdeconclusievantwijnstraguddedatdeefficiencyverschillentussenprivatemarktpartijenenstadsvervoerdershelemaalnietgrootzijn. DeheerAptrootzegtdatdeHTMhetbestnogwelzou kunnenwinnen,alsdiezoumeedoenineenaanbestedingsprocedure.hoegrootachthijdekans,alsbijvoorbeelddehtmzoumeedoenaanzo'naanbestedingsprocedureenalseengrootbedrijfalsarrivametveelmeer kapitaalkrachtookmeedoet,datdehtmzo'naanbestedingsprocedurezalwinnen? Diekanskaniknietineenpercentageuitdrukken,maar iedereenheeftbussenentramsnodigeniedereenheeft goedechauffeursendergelijkenodig.alsdegemeentelijkevervoerbedrijvenhetverstandigdoeneneenseenkeer kritischnaarzichzelfkijken dedirectieszoudendateens moetendoeneneensmoetenkijkenwaarhetaandetop enwaardebureaucratieeenstukminderkan enalszij gebruikmakenvanhetvoordeeldatzijhetgebiedhetbest kennenenhetbestevoorstelkunnenneerleggen,zouden zijkunnenwinnen.ikgeefzeeenreëlekans,maarzijzullenhetzelfmoetenwaarmaken. DeheerAptrootheefthetsteedsoverdepraktijk,maar depraktijkisdateropditmomentindedriegrotesteden drievvd-wethoudersverantwoordelijkzijnvoorhetopenbaarvervoer.zijkunnennualaanbesteden,maartoch kiezenzijervooromnietaantebesteden.watbegrijpen diedriemensendanniet? Ikbegrijpdatdiedriemensentweedingenheelgoedbegrijpen.Indeeersteplaatszijnhetbedrijven.Zijvoelen zichdaarvoorverantwoordelijkenwillenduseigenlijkdie veranderingniet.zijwillenheteigenlijkzelfregeleninde stad.daarhebikbegripvoor.alsikwethouderinéénvan diedriestedenwas,zouikmisschienuiteensoortvan automatismehetzelfdestandpuntinnemeneneensoort solidariteittonen.indetweedeplaatsstaaternatuurlijk ookeenbezuinigingbij.hetisonderdeelvanhetregeerakkoord,waarinwijdeuitgavenvandeoverheidmet18 mld.willenterugdringen.ikmaakbijnaniemandmee,eigenlijkniemandinhetland,diedebezuinigingenvanhet kabinetmedemoetrealiserendiezegtdathetgoedis.de VNGzegtdatjeopdegemeentennietskuntbezuinigen, hetipozegtdatjeopdeprovinciesnietskuntbezuinigen, OxfamNovibzegtdatergeenmiljoentjevanontwikkelingssamenwerkingafkan Dankuwel. Endedriewethoudersvandegrotestedenzeggendater bijhenniets Nouja,zijzeggennieteens"niets",maar dathetteveelis.bijdestartvandeonderhandelingen metdeministervindikdatvolstrektbegrijpelijk.uzou hetzelfdedoenenikook. MijnheerAptroot,ikweetdatuhetkunt.Kuntuietskorter antwoorden? Hetzoukunnendatikdatkan,voorzitter. Zouudatookwillendoen? Ikzalmijnbestdoen. Dankuwel. EenvandedrieVVD-wethoudersisVVD-wethouderWiebesuitAmsterdam.Hijheeftheelduidelijkuitgelegdwat hetbetekent,alsjedieenormebezuinigingenzoudoorvoereninamsterdam.hijheeftookpraktijkervaring,want hijistopambtenaarophetministerievaneconomische Zakengeweestenhijhadtoenmarktwerkinginzijnportefeuille.Devraagis:heefthijerhelemaalgeenverstand van,baseerthijzichopverkeerdecijfersofishiergewoon

6 Aptroot TK sprakevankeihardebezuinigingendiezometeenhet openbaarvervoerhelemaalgaanslopen? AldieVVD-bestuurdershebbenverstandvanzaken,dus datzijnwijmetelkaareens.ikziehetalseenhandige startvandeonderhandelingenmetdeminister. DeheerMonaschstaatopmijnlijstje,maarhijiszoelegantommevrouwWiegmanvoortelatengaan. Damesgaanvoor! Nietaltijd,mijnheerMonasch,maarnuwel. MevrouwWiegman-vanMeppelenScheppink (ChristenUnie): Ikkomvakerindezecommissie,voorzitter! IkwilmetdeheerAptrootgeendiscussiehoudenover welofnietaanbestedenenwelkvervoersbedrijfhetbesteis.ikwilwelaandeheeraptrootvragenofhetnietreëelisdatereenreëelbedragvoorderealisatievanovbeschikbaarmoetzijnendatermetdatbedragookaanreëlekwaliteitscriteriamoetwordenvoldaan. Hetantwoordisjaenja. MevrouwWiegman-vanMeppelenScheppink (ChristenUnie): Ikbenblijdittehoren.Maarishethuidigebudgetdanreëel,zekerdaarcommerciëlevervoerdersnualzeggen:er valtnogwelwatefficiencywinsttebehalen,maardatis hooguit50mln.ennietde120mln.dieermeegemoeid is?ikkrijgeenbeetjehetideedatdeheeraptrootzichbaseertopverouderdecijfersendathijopbasisvandieoudecijfersdesituatieteoptimistischinschat. IkweetnietwatmevrouwWiegmanmet"commerciële vervoerders"bedoelt.ikhooriniedergevaldedriegemeentelijkevervoerbedrijvenzeggendaternogwelefficiencywinstistehalen.deanderebedrijvenzeggendat die120mln.makkelijkkan,maardiewillengraagdatde marktopengaat;zijzijnookbelanghebbend.hetbedrag datinhetregeerakkoordstaat ikheberzelfovermee onderhandeld hebbenwijlatencheckendoorhetministerievanfinanciënendiecijferskomenookvanhet CentraalPlanbureau.Alsikleesdatzijalleenalmetde busbijna40%duurderzijndanalleanderebedrijvenin ditland,denkikdathetcijferklopt.verderhebbenwijvertrouwenindeminister,dieditbespreektmetdedriesteden. IkwilterugnaareenuitspraakvandeheerAptrootwaardoordeschellenmijvandeogenvielen.Hijverdedigtdezeheleoperatiemeteenmakkelijkezwaai:latenwijhet maarproberen.ikvraagmijechtafwaaruhetlefvandaanhaalt:latenwijhetmaarproberen.weetuwelwaar uhetoverheeft?uheeftgeblunderddoorhetverkeerderapportaanteleverenbijhetregeerakkoord.numoet dezeministermetdie120mln.nogeenkeerbezuinigen. Weetuwelwaaruhetoverheeft?Ubentdegene... MijnheerMonasch,niet"u",maar"hij",degeachteafgevaardigdedeheerAptroot. Ikvraagmijafofdegeachteafgevaardigdeweetwaarhij hetoverheeft.hoedurftutezeggen:latenwijhetmaar proberen,terwijluzelfdeeerstebentdievooroplooptom tezeggen:ontslaan,diens-directie,geenconcessieop hetspoor,wantdatisgeenmarktwerking;dankrijgenwij monopolies.hierdreigtprecieshetzelfdetegebeuren, maarwatzegtdeheeraptrootopeens:latenwijhetmaar proberen. Nee,zohebikhetnietgezegd,losvanhetfeitdatualtijd dens-directiedehandbovenhethoofdhoudtendatwij vindendatzijdeconsequentiesmoetdragen,alsheteen keerfoutgaat. Danheeftumijzonetnietgehoord. Ukomtvoordetopvandebedrijvenopenwijvoorde gewonebelastingbetalerendemensendiehardmoeten werken. HetwordtsteedsgekkerindeNederlandsepolitiek! Losdaarvanvindenwijechtdateraanbesteedmoetworden,omdatwijhetbestevoordereizigerenvoordebelastingbetalerwillen.Latenwijkijkenwiedatwint.Ikvind hetprimaalsinamsterdamhetgvbhetzouwinnen,in DenHaagdeHTMeninRotterdamdeRET. Maaralsde HTMinRotterdameenduidelijkbetervoorstelneerlegt danderet,kandehtmookinrotterdamgaanrijden,zij hetdatmendemedewerkersmoetovernemen. MijnheerAptroot,ikbenblijdatuonsookhetbedrijfslevenaltoevertrouwt.Dankomtderestookwelgoed. UhamertkeeropkeeropwaterismisgegaanbijNSen ProRail.Datzeggenookallerleiprominentendieerinhet verledenbijbetrokkenzijngeweest,inclusiefvvd-bestuurdersalsdeheerremkes.diesplitsinghaddenwij nooitmoetenaanbrengen,wantdereizigersinformatieis uitelkaargegaanendeverkeersleidingisuitelkaargegaan.wiltudatnuookweergaandoenindesteden?dat verkeersleidingscentruminrotterdam,denhaagofamsterdammoetuitelkaarwordengetrokkenomdatuzonodigeenmarktpartijtjewilgaanvoeren,want:latenwijhet maarproberen. Bijdeaanbestedinggaathetomhetcompletegeheel.De verschillendevervoersvormen,tram,busenmetro,wordenallemaalaanbesteedengaanoverinééngeheel.wij willennogverdergaan,zoalsookinhetregeerakkoord staat.uiteindelijkwillenwijinderandstadéénclub,één autoriteitdiehetheleopenbaarvervoerregelt.dankrijg

7 Aptroot TK jeechteengoedrandstadnetenheeftnietelkestaden elkeregiozijneigenaanvullendedingen. Deministerisingesprekmetdedriegrotesteden.Dit debatgaateroverdatdeaanbestedingeenjaarisuitgesteld.deministervindtdatverstandig.wijgevenhaar graagderuimte,wijdenkendathetbelangrijkisdathet zorgvuldiggaat.datisbelangrijkerdandatheteenjaar eerdergebeurt.wijhebbenervertrouwenindateriets positiefsuitdegesprekkenkomtendatditpuntuithetregeerakkoorduiteindelijkzalwordenuitgevoerd. Voorzitter.Laatikduidelijkzijn:D66vindtdatgemeenten zelfmoetenbepalenofzijhunopenbaarvervoeraanbestedenofonderhandsgunnen.hetrijkkanlokaleprivatiseringnietverplichten.d66isgeenprincipieeltegenstandervanaanbesteden,maarvindthethiergeenverstandigestap,nietvoordereizigerennietvoorhetpersoneel. EnmijnheerHaverkamp,D66isookgeenprincipieeltegenstandervanstaken.D66vindtaanbestedenookgeen bezuinigingsmethode.aanbestedenisbedoeldomde besteprijs-kwaliteittevinden,nietdegoedkoopsteaanbieding,nietdebesteprijsstunt.devoorgesteldebezuinigingvan120mln.ophetopenbaarvervoerindegrote stedenistehoogenleidtenkeltotkwaliteitsverlies,banenverliesengezichtsverlies. Vorigeweekhebbenwijaloverditonderwerpgesproken,maarwijstaanhieropnieuwomdatdeministereen jaaruitstelheeftaangekondigd.watd66betreftwordt uitstelafstel.ikkijknietalleennaardeminister,maar ooknaardevvdenhetcdaennatuurlijkdepvv,die ookmoedwilligtekentvoorverplichtaanbesteden.de PVVkanhetbesluithierennuterugdraaien.MijnheerDe Jong,durftuhetaan? Ikrichtmijtotdeminister.Watheefthaaroverlegmet debetrokkenwethouderstotnutoeopgeleverdomde nadeligegevolgenvoorreizigersenwerknemerstebeperken?hebbendedrievvd-wethoudersverteldwatde gevolgenzijnindelokalepraktijk,inhetecht?hetgaat nietomwatuitonderzoekjesisgebleken,hetgaatom depraktijkindiesteden.hetgaatzowelomdeconsequentiesvandezekortingalsomdievandekortingopde BDU. Hoeveellijnenmoetenzegaanschrappen?Eenop detien,eenopdevijfofmisschienzelfseenopdedrie? Watvindtdeministeracceptabel?Gelooftzijechtdatzij 120mln.kanbesparendoorcollectieveinkoopvanpaperclipsenstempelsetjes?OfkomtzijdeKamertegemoet doorgaranttestaanvoordekwaliteit?kanzijtoezeggen watmaximaalvandedienstregelingmagverdwijnen?wil zijallesinhetwerkstellenomhetpersoneelnietinproblementebrengen? VoordeaanbestedingvanRET,GVBenHTMzijnde bedrijvenvervlochtenmethetstadsgewest.willenzij overeenjaarkunnenmeebiedenopdeconcessie,dan moetditsnelongedaangemaaktworden.wildeministerditgaranderen?hoezithetmetdeconcessiesvoorde trams?lopendielangerdoor? Watbedoeltdeministermet"schaalgrootte"inhaar briefvan7 februarijongstleden?isdatomdebezuiniging van120mln.tehalen?wilzijbijvoorbeeldregio'sgaan samenvoegen? Minister,VVD,CDAenPVV,stopmetdezedwalingen komtotinkeer!laatgemeentenzelfoverhunopenbaar vervoerbeslissen. Voorzitter.Wijsprekenhiervandaagoverdeaanbestedingvanhetopenbaarvervoerindedriegrotesteden Amsterdam.RotterdamenDenHaag.Daariseenhoop commotieoverontstaan.deministerheeftinhaarbrief aandekamerechterduidelijkaangegevendatdeonderhandelingenwaarindeeisenrondomdezeaanbesteding wordenvormgegeven,invollegangzijn.daarinstaatook duidelijkvermelddatdekwaliteitvanhetopenbaarvervoeroppeilmoetblijven. DePVVstaatvóórdemedewerkersvanHTM,GVBen RET. Ikhebookmetdiemedewerkersgesprokenenals jehunvraagtwaarzezichhetmeestzorgenovermaken, danisdathunbaan.datiswaarzezichzorgenovermaken!mijnvraagaandeministerisdanookofhetklopt datartikel38vandewetpersonenvervoer2000zegtdat bijeventueleovernamevandeconcessiezijhunbaanbehouden.datzouwelheelveelgeruststellingkunnengevenrondomdezecommotie. DePVViseenbetrouwbarepartij,zijiseenbetrouwbarepartner. (rumoervanafdepubliektribune) Damesenherenopdepublieketribune,ikvindditecht nietkunnen.ikhebhetuzo-evenvriendelijkgevraagden umoethetdusnietweerdoen.iedereenindithuisheeft hetrechtomtezeggenwathijofzijvindt.ukuntstraks buitendezaalookzeggenwatuvindt,maarukunthier nietlatenmerkenwatuvindt.dieafspraakhebbenwe.u benthieronzegastenumoetzichhoudenaanonzeregels.dankuntudirectweerietsnieuwsverzinnen,maar dangaikechtnietnógeenkeermetupraten.ditdoeik nuvoorhetlaatst. HetwoordisaandeheerDeJong. Ikkanmijdeemotieoverigensvoorstellen.Datwilikhier welevengezegdhebben. Voorzitter.Wijhebbengetekendvoorde120mln.bezuinigingen.Onzehandtekeningstaaterdusonderendaar blijvenwijdanookbij.welishetvoordepvvbelangrijk datergoedgekekenwordthoedezebezuinigingenwordenbehaald.deveiligheidinhetopenbaarvervoervoor reizigersenmedewerkersisdaarbijheelbelangrijk.wij willendeministerdanookvragenervoortezorgendatde geplandebezuinigingenwordengerealiseerdzonderdat dittenkostegaatvandekwaliteitenveiligheidvanhet ovindedriegrotesteden.kortom,aangeziendeminister tochdeaankomendeperiodebezigismetdeaanbestedingseisen,zouikgraagvanhaarwillenhorendatzijervoorgaatzorgen,eriniedergevalvoorzorggaatdragen, dathetopenbaarvervoerondanksdeaanbestedingbetrouwbaar,betaalbaarenveiligzalzijn.ikdoeophaarook eenabsoluutberoepomdaarbijooktedenkendemedewerkers. Uhadhetoverbetrouwbaarheid.Totnutoezijndiverse motiesingediend,waaronderdemotie-roefsendemotie vanmijncollegaroemers depvv-fractieheeftdiealtijd ondersteund omtegentegaandaterindedriegrote stedenaanbesteedzouworden.ennugeeftdepvv-frac-

8 DeJong TK tieineenssteunaanhetvoorstelvanhetkabinetomtoch tegaanaanbesteden.datgetuigtmijnsinziensnietvan betrouwbaarheid.mijnvraagisdevolgende.deminister heeftmeerderekerentoegegevendatde120mln.gebaseerdisopoudecijfers.ikzelfvinddatbedrogrichtingde gedoogpartners,wantinfeitebentueringetuind.udacht datu120mln.konbezuinigenmaardatkandusnietomdathetoudecijferszijn.iserdangeensprakevannieuwe omstandighedenennieuwefeiten? Alseréénpartijdiehetnodigvindtomconstantbedrog teplegendanisdatdespwel.alseréénpartijisdie moedwilligmensenbangmaakt,danisdatdespwel.latenwijhetzozeggen:wijhebbenvorigjaaraandeonderhandelingstafelgezeten.wijwillennaareennederlandwaarhetveiligerwordt,waarbetereouderenzorg isenwaardemassa-immigratiewordtbeperkt.hetgedoogakkoordisergekomen.wijkunnenalspvvnatuurlijkaandezijkantgaanstaan,netalsdesp,enheelveel schreeuwenenroepenenheelveelmensenbangmaken, maardatdoenwijniet.wijstaanvooronzezaak.wijzijn eenpartijdievanditlandeenbeterlandwilmaken.daar komtnogeensbijdatwijtemakenhebbenmeteenbezuinigingvan18mld.onzepartijmoeteraanmeewerken datdiebezuinigingvan18mld.,diehetgevolgisvanhet linksewanbeleidvandeafgelopenjaren,wordtgehaald. Daarmoetenwijookpijnlijkemaatregelenvoornemen. Absoluut. Ditisnogsteedsgeenantwoordopmijnvraag.Die120 mln.isgebaseerdopoudecijfers.depvv-fractieheeft eraltijdvoorgestaandaterindedriestedennietwordt aanbesteed.nugebeurtdatopeenswel.alswijhettoch overbedroghebben:uhebtheteroverdaterhelemaal nietsgaatgebeuren,dathetpersoneelbehoudenblijften datdekwaliteithetzelfdeblijft.maardeverantwoordelijkewethouderinamsterdamzegtdat6vande16tramlijnenen24vande44buslijnenverdwijnenenopmetrolijnenstrakspassagiersovermoetenstappen.datistoch geenkwaliteitsbehoud?datistochgewoonkeihardbezuinigen? Metallerespect,maarikhebnietstemakenmetdiewethouder.Ikhebietstemakenmetdeminister.Deminister komtnaardekamertoeomaantegevendatzijdie120 mln.moetbezuinigenendatzijdatdoetdoormiddelvan aanbesteding.deministerheeftookherhaaldelijkaangegevendatdatmetdieaanbestedingkan.uzegtdathetallemaalbedrogisendathetnietwaarisenugaatalduizendstappenvooruit Deministerheeftdattoegegeven. Viadevoorzittersprekenenelkaaruitlatenpraten. DeheerBashirgaatduizendstappenvooruitdoortestellendatdiemensenhunbaanzoudengaanverliezen.Ik hebzojuistaandeministergevraagdofdatzois.wijvindendateenlegitiemevraag.wijstaanvoordiemedewerkers.dathebikzojuistookaangegeven.volgensartikel38vandewetpersonenvervoer datweetudonders goed zietdiewerkelijkheidertotaalandersuit. Elkaarnietrechtstreeksaanspreken. DeheerDeJongzegtdatdePVVeenbetrouwbarepartijis.MisschienrichtingcoalitiepartnersCDAenVVD, maarnietrichtingdekiezer.depvvheeftmeerderekerenmotiesgesteund,waarinwerdgevraagdomaftezien vaneenverplichteaanbestedingindegrotesteden.in hetverkiezingsprogrammareptedepvvdaarmetgeen woordover,maarnugaatzijineenstochdieverplichte aanbestedingafdwingenendaarbijooknogeenseenbezuinigingvan120mln.inboeken.ikvraagmijafwatde kiezervandepvvdaaraanheeftenikvraagmijafvoor wiedepvveenbetrouwbarepartneris.iniedergevalniet voordekiezervandepvv. DePVV-fractie,dePVValspartij,dePVVinzijngeheelis eenzeerbetrouwbarepartner.waarom?omdatwijvorig jaar,indevorigeverkiezingsperiode,tegendekiezerhebbengezegddatwijvanditlandeenbeterlandwillenmaken.danmoetjezorgendatjeinvloedhebtendatjemee kuntdoen.alsjemeekuntdoen,hebjeinvloedenkunje datgenewatjewiltbewerkstelligen,namelijkdathetland veiligerwordt,dathetbetergaatmetdeouderenzorgen datdiemassa-immigratiewordtbeperkt,wantdatheeft gevolgenvooronzesocialevoorzieningen,waarmaken. Datismijnverhaal.DePVVgaatniet,zoalsdefractievan GroenLinksdataljarendoet,aandekantstaan,geenverantwoordelijkheidnemenenmaareenbeetjeweglachen waterallemaalgebeurt. Natuurlijk,hetzalallemaalweldeschuldzijnvande PvdA,vandeSPofvanGroenLinks.IkconstateerechterdatdePVVhiereendraaivan180gradenheeftgemaakt.DePVVwasaltijdtegeneenaanbestedingsplicht indegrotesteden,maarisdaarnuineensvoor.deheer DeJongheeftdaarookgeenhelderverhaalbij,behalve: wijwillenbetrouwbaarzijn.betrouwbaarvoorwiedan?ik hebgeenantwoordopdievraaggehoord.betrouwbaar voorniemand?depvvstaatvooreenveiligerlandwordt hiergezegd,maardanblijkbaarweleenveiligerlandmet slechtopenbaarvervoerindegrotesteden.datconstateerikdanmaar,wantikhebgeenantwoordgekregenop mijnvraag. Ikvindhetwelgoedaldieconstateringen,maarlezenis ookeenvak.eenvandezakendiebijdeaanbestedingseisenhoort,isdatdekwaliteitvanhetopenbaarvervoer nietachteruitgaat.ikhebzojuistinmijnbijdragedeministerookgevraagdomervoortezorgendathetovbetaalbaar,betrouwbaarenveiligzalzijn. Iksteunuwverzoekaandeminister,maarhetzouprettigzijnalsuookeenpogingzouwillendoenomdatzelf intevullen.alshetgaatomhetwoordje"veilig"benik hethelemaalmetueens.maarlatenwijhetwoordje"betrouwbaar"eensnemen.betekentbetrouwbaaropenbaar vervoervoordepvvdathetaanboddaternuis,waarou-

9 DeJong TK derengebruikvanmaken,waarleerlingengebruikvan makenenwaarvoorallerleimensenaanhetwerkzijn, gewoonintactmoetblijven?misschienefficiënter,maar staatuervoordatdielijnenzoalsdienuwordenaangeboden,intactblijven? Voorzitter.Ikstavooreenbetrouwbaar,betaalbaarenveiligopenbaarvervoer.Dathebikzojuistaangegeven.Dat geldtnietperdefinitiealleenvoorgvb,retofhtm. Dat geldtinhetalgemeen,ookvoorhetspoorenvoordieverschrikkelijkeov-chipkaart,dienooitingevoerdhadmogen wordenmaardieernutochis.dathebbenwealtijdbepleit. Willenbeideherenproberenelkaarnietrechtstreeksaan tespreken? Mevrouwdevoorzitter.Ikgahetnogeenkeerbijdegeachteafgevaardigdeproberen.Ikbenhelemaalnietop zoeknaareenverschil.ikwilwetenwatuwiltenofwe daarinsamenkunnenoptrekken.wiltudathethuidige aanbodaanlijnen,daternuisvoorouderenenleerlingen,intactblijft?datbetekentookdatervoldoendetrambestuurdersenbuschauffeursmoetenzijn. DePVV-fractiewildathetopenbaarvervoerbetrouwbaar is,dathetoptijdrijdtendathetnaardejuistebestemmingengaat.ikmoetvanafutrechtcsthuiskunnenkomen,gewoonopeennormalemaniermethetopenbaar vervoer.deministerheeftindeafgelopendebattenherhaaldelijkaangegevendatookzijvooreenbetrouwbaar openbaarvervoeris.datheefttemakenmetkwaliteiten daarstaanwijvoor.wijwilleneenbetrouwbaar,betaalbaarenveiligopenbaarvervoer.wijvertrouweneropdat deministerdatmeeneemtendatzijdaarookvoorstaat. HetstroperigestandpuntvandePVV-fractieisineenopzichtgoedvoorhetopenbaarvervoerindegrotedrie streden,namelijkdatbusladingenentramsvolkiezers zullenoverstappenvandepvvnaardesp. Datzouuwelwillen,hè? Waaromkomtununietgewoontotinkeer?Uzitnietin ditkabinet.ukijktvoortdurendnaardeminister,maarhet isnietuwminister,hetisonzeminister.waaromkiestu nunietgewoonophetmomentdatheteropaankomtde juistekant,voordegoedezaak? Voorzitter.Ditisechtcompleetridicuul.Ugeeftaandat Ikgeefnietsaan. Nee,datklopt,voorzitter.Ugeeftdeheletijdnietsaan. Ikdoewelmijnbest,maar MaarhetiswelzodatdeD66-fractieietswilaangeven methaaropmerkingoverhetoverstappenvankiezers. Ikwiluuitdedroomhelpen.Ikgeloofdatwijindepeilingenop30zetelsstaan.Ookdekiezerzietdat.Natuurlijkkunjekritiekoponshebben,maarwijhebben,integenstellingtotD66,onzeverantwoordelijkheidgenomen. Wijwillenvanditlandeenbeterlandmaken.Wijhebben doorhetongelofelijkvreselijkewanbeleidvandeafgelopenjarenvanlinkstemakenmeteengigantischebezuinigingsopdrachtvan18mld.ikziehetunietdoen.wijdoen datwel.datmaaktdatwijdoenwatwijnumoetendoen. Voorzitter.Wijzijnnietlinksenwijzijnnietrechts,wijzijn vooreengoedov.hetzoudepartijvoordevrijheidsieren alszijalleenmaarverderkijktdanhaarsteunaanditkabinetenhaarbetrouwbarepartnerschap.zijmoetgewoon kijkennaargoedopenbaarvervoerindesteden.datlaat unaendatzulleneenheleboelmensenuaanrekenen.ik wensuheelveelsterktedaarmee. Voorzitter.DeD66-fractiedoetvoorspellingendienietgeheelovereenkomenmetdewaarheid.Uitmijnmailbox enuitreactiesvanmensenopstraatblijktdatmenheel watvindtvanonsbeleid,maarvooraléénding,namelijk datwestaanvooronzezaak,datweonzeverantwoordelijkheidnemen.jekunttegendepvv-fractiezeggenwat jewilt,maarwijhebbenonzeverantwoordelijkheidgenomenendatzieikded66-fractienietdoen. Danku.DangaiknunaardeheerHaverkamp,dieals laatstevandekantvandekamerzalspreken. Voorzitter. Hetspijtme,mijnheerBashir.UhebtnetalgeïnterrumpeerdbijdeheerDeJong. Maarikwasoptijd. Hetspijtme.Erisnogeentweedetermijn,mijnheer Bashir,benikbang. Voorzitter.Wijstaanhiervandaagomdatdeministerheeft gezegddatzijdestedeneenjaarextrageeftomhetopenbaarvervoeraantebesteden.ikkannamensdecdafractiestellendatwijdatstrevensteunen.voordecdafractiestaandereizigerscentraal.wijdoendanookeen klemmendberoepopdemedewerkersvanhetovomvolgendeweekniettegaanstaken.hetzijnimmersdereizigersindegrotestedendiederekeninggaanbetalenvan destakingdienieteen,maarliefstdriedagenzalduren. Waarvoorstakenzijeigenlijk?Deministerheeftalaange-

10 Haverkamp TK gevendatzijdeov-bedrijveneenjaaruitstelgeeft.deeersteaanbestedingenzullenduspasactiefwordenin2013. Waaromdanvolgendeweekalstaken?MijtrofdeanalyseinHetFinancieeleDagblad,waarinhaarscherpbloot werdgelegdwieopditmomenthetmeestebelangheeft bijstakingen.datisnietdereizigerofdebuschauffeur; datzijndedirectiesvandeov-bedrijven.datbeeldwerd bevestigddoorhetnieuwsdatdedirectiesdestakingsaanvraagditmaalnietlatentoetsendooreenonafhankelijkerechter,onderhetmotto"wekunnennietaande gangblijven".eenaantalwekengeledenhebbenwijhier eenheledaghoorzittingengehadomdatdensdoorde weersomstandighedengedurendedrieuurnietkonrijden.dedirectiesvandensenprorailhebbendaarvoor omstandighunexcusesaandereizigersaangeboden, maarnuhorenwijdedirectiesvandeov-bedrijvenzeggen:"wekunnennietaandegangblijven". Mijnverzoekaandeministerisomoverlegtevoeren methaarbestuurlijkepartnersomtebekijkenhoewijstakingenkunnenvoorkomen,wanthetisaandereizigersin degrotestedennietteverkopendatzijdriedagengeen ovhebbenomdateenaantalbovenbazenzichzorgenmakenoverhunbaanin2013.mijncollegavandepvvrefereerdeeralaandatdeaanbestedingsregelsheelduidelijkzijn.wijhebbeninandereregio'sinhetlandalgezien dat,alsiemandanderseenconcessieoverneemt,debuschauffeursdebussenblijvenbesturen. Dezegeachteafgevaardigdetrachthetbeeldteschetsen dateralleenprotestisvanwegedebovenbazenendedirectie.misschienheefthijeenpuntenmisschienmaken zijzichhierzorgenover.ikdenkhetniet,maarikvinddat hetvoordecda-fractiegeenpasgeeftdateenlidvande CDA-fractiezelfcommissarisisbijeenbedrijfdatzograag indiestedenwilwerken.welkebelangenvertegenwoordigtdeheerhaverkampnu?debelangenvanhetcdaals partijdiehetvolkvertegenwoordigtofdebelangenvan eenbedrijfscommissarisdiegraagmetarrivaindiestedenhetopenbaarvervoerwilgaanverzorgen? Ikwileenpuntvanordemaken,mevrouwdevoorzitter. IkstahieralsvertegenwoordigernamenshetCDA. Wij hebbeneenopenbaarregister.wijkunnenhieropanderemomenteneendiscussieoverhebben.ikvertegenwoordignuhetcda-standpunt.ikbenhiernietdewoordvoerdernamensdeheerkoopmans.ookbinnenuwfractiezijnermensenmetnevenactiviteiten.wijhalenook nietdienevenactiviteitenerbijalshetoverdebibliotheek gaat,overdezorgofoveranderezaken,bijvoorbeeldde vraagofiemandwelofnietcommissarisisbijeenziekenhuis.ikwilhetstandpuntvandecda-fractiegraagverdedigen,maarikbenhieropditmomentnietdewoordvoerdervanmijncollegakoopmans. Iksteldithier,omdatdeheerHaverkampdoetalsofhet hiergaatomdedirectiesvandiebedrijven.alseenkamerlidvanhetcdaeenbedrijfadviseertwaarvandedirectiedierolgraagwilinvullen,zaldeheerhaverkamp volgensmijveelvoorzichtigermoetenzijnmetzijnkritiek. IkrefereerdeaanhetartikelinHetFinancieeleDagblad, datuwaarschijnlijkookhebtgelezen.daarinstaatheel duidelijkwatdeeerstestapisalsergediscussieerdwordt overbijvoorbeeldbezuinigingenbijdepubliekeomroep; danzegtmendateenpopulairprogrammaàlalingogeschraptgaatworden.alswijdiscussieshebbenmetde politieovereentaakstelling,isheteersteargumentinde discussiedatdeagentvandestraatverdwijnt.vervolgens zienwijdatallerleiict-zakenuitdeklauwenlopen.ikprobeeropditmomenttebetogendatwijdediscussieaangaanoverdeeventueleinvullingvandeaanbesteding. Zeerduidelijkeijkpuntenindediscussiezijn,zoalsinhet regeerakkoordisaangegeven,datdedienstverleningaan dereizigerszoveelmogelijkintactmoetblijvenendater duidelijkewaarborgenzijnvoorhetpersoneel.daarrefereerdemijncollegavandepvvalaan.datprobeerikheel duidelijktemaken.watmijnfractiebetreft,zouhetnetjes zijnalswijeerstdeuitkomstvanhetgesprekafwachten voordathetovdriedagenplatgaat. MijncollegaHaverkampvanhetCDAheeftstakingsstress,maardatiseenveeltetechnocratischebenadering vanwateraandehandis.hijhaaltdaarmeeookoorzaak engevolgdoorelkaar.steldatdeheerhaverkampingrotemateafhankelijkzouzijnvanhetopenbaarvervoer;zou hijdanlijdzaamtoezienalszijnbusofbaanwordtafgepakt? Erstaateentaakstelling;daarloopiknietvoorweg.De ministerzegtdatditeencomplexeoperatieis.wijhadden gedachtdatwijditop1 januari2012kondenlateningaan, maarikbegrijpvaneengrootaantalmensendathetverstandigisomevenademtehaleneneenjaartewachten. Daarmeeonderkennenwijdathetcomplexis.Wanneerje werktvoorzo'nbedrijfenjejebestdoetomzoveelmogelijkreizigersvananaarbtevervoeren,ishetonlogisch omdereizigerswaarwehetallemaalvoordoendriedagenindekoutelatenstaanophetmomentdatdegevolgennognietduidelijkzijn.datiswatikzegendatisde oproepdieikdoe:jongens,wezijnnogmiddeninhetgesprek,sterkernog,hetgesprekisnognieteensbegonnen;latenwijnogevenwachtentotdatduidelijkiswelke consequentieserzijnvanbaanverliesofvanbussendie uitvallen.alsdieconsequentiesduidelijkzijn,ismogelijk hetmomentdaaromtestaken,maarnietwanneerhet gespreknogmoetbeginnen. IkhebeenmakkelijkeoplossingvoordeheerHaverkamp. Alshijdiestakingenzograagwilvoorkomenenzograag wilvoorkomendatreizigersdriedagenindekoustaan, danmoetdeheerhaverkamphetvolgendedoen:zorg ervoordatdedriegrotestedenbeslissenhoehetopenbaarvervoerwordtgeorganiseerd.danisergeenstaking, staatergeenreizigerindekouenblijvenergeenbanen opdetochtstaan.waaromdoedeheerhaverkampniet gewoonwathetmeestverstandigis? Hetmeestverstandigisdatdestedengoedinzichtelijk makenwelkopenbaarvervoerzijwillenaanbiedenaan deinwonersvanhunstad,zoalsookandereregio'sdat hebbengedaan.inheelnederlandishetopenbaarvervoeraanbesteed,duslaatdestedendatookdoen.datis helder,datzijndeafsprakenendatisdewet.ookinde grotestedenismengehoudenzichaandewettehouden.

11 Haverkamp TK DeheerHaverkampzegtdatdestakingenvoorbarigzijn. Ikvinddiestakingenhelemaalnietvoorbarig.Dekabinetten-BalkenendehebbenalflinkbezuinigdopdeBDU-gelden,ditkabinetbezuinigtflinkopdeBDU-geldenenvoegt daardezebezuinigingvan120mln.nogeensaantoe.al dieverschillenderapportenwaarwijhetvandaagover hebbengehadlatenziendatdateenkwaliteitsverslechteringinhetopenbaarvervoerindegrotestedenzalbetekenen.ookdevvd-wethoudersindiegrotestedenhebbendatonderkend.mijnheerhaverkamp,zegikviade voorzitter,alsuzograagwiltdaternietwordtgestaakt, ziedanafvandezeordinairebezuinigingophetstadsvervoerindegrotesteden! DeheerVandenBergeschermtmetrapporten.Diezelfde rapportenlatenheelduidelijkzien collegaaptrootheeft daarookuitgeciteerd daternogweleenefficiencyslag temakenisindegrotesteden.wijhebbendeplichtom belastinggeldzozorgvuldigmogelijkuittegeven.ikvermoeddatdeheervandenbergedatmetmijdeelt. Wijzeggendanook:maakinzichtelijkhoeveelgeldje overhebtvoorjeopenbaarvervoer,brengdatkeurigin kaart,gahetgesprekaanmetelkaarenopbasisvandat gesprekzullenerconclusieswordengetrokken.beoordeel vervolgenswatjevandieconclusiesvindt,maarganiet aanhetbeginvanhettrajectdeboelalplatleggen.wij hebbeneerderindekamergezegddatwijdereizigers centraalzetten,datwijervoorzorgendatallesopordeis endathetopenbaarvervoerintactblijft. DeheerHaverkamphaddatzelfeerdermoetenbedenken. Inhetregeerakkoordenindefinanciëleparagraafstaat eenbezuinigingvan120mln.inpolitiekdenhaagwerkt hethelaasvaakzodaternietsmeeraantetornenvaltals ietseenmaalinhetfinanciëleakkoordisopgenomen.wij hebbendatkunnenzienbijdebezuinigingenopkunsten cultuur,toenwijmeteengoedalternatiefkwamen.erviel nietmeeraantetornenomdatdecoalitiepartijendathebbenafgesproken. MijnheerVandenBerge,watisuwvraag? IkvraagdeheerHaverkampofernogaandie120mln.te tornenvalt.rapportenlatenziendatdatbedragniethaalbaaris.kandatbedragomlaag? Wijhebbententijdevanhetregeerakkoordgeconstateerd dateenkortingvan120mln.ophetopenbaarvervoerin deg3mogelijkis,zonderdatdattenkostegaatvande kwaliteitvanhetopenbaarvervoer.datbaserenwijop eengrootaantalrapporten.wijhebbendierapporten nogeenslatenherijkendoorhetcentraalplanbureauen doorhetministerievanfinanciën.wijhebbennietvoor nietsdepassageopgenomendatwijstaanvooreengoed openbaarvervoerindeg3.datzijnonzeuitgangspunten endaarmeebeginnenwijhetgesprek.alsindatgesprek blijktdaterdingenonmogelijkzijn,danzijnookwijniet gehoudenaanhetonmogelijke.maarlatenwijeerstmet datgesprekbeginnenenniethetopenbaarvervoerplatgooienenhetbijltjeerbijneergooien.datisnietmijnmaniervanwerken. MevrouwWiegman-vanMeppelenScheppink (ChristenUnie): HetvaltmijtegendatdeCDA-fractiezosterkvasthoudt aandietaakstellinguithetregeerakkoord.wijconstaterendatergewerktwordtopbasisvanverouderdecijfers endeministerheeftzelfgezegddatereenaantalrekenfoutenisgemaakt.ishetdannietveeleerlijkeromtebeginnenmetdevraagwatopenbaarvervoervaneengoedekwaliteitis,waarbijjediekwaliteitscriteriavastlegt? Vervolgensberekenjewelkbedragreëelisomdaaraante verbindenendaarnakijkjewelkeruimteerisommiddels efficiencymaatregelenwellichtnogeenbepaaldebezuiniginginteboeken. Voorzitter.MevrouwWiegmanbeschrijftkeurighetprocesdatwatonsbetreftwordtgevolgd:destedendoen hunhuiswerkenbepalenwelkopenbaarvervoerzijgraag willenhebbenentegenwelkeprijs.omdatgoedtekunnenbenchmarken,moetenzijaananderestedenvragen voorhoeveelgelddiehetdoen.alsjezelfeentelevisie aanschaft,danvergelijkjeookdeprijzenvanwinkeléén, winkeltweeenwinkeldriemetelkaar.datisdehelefilosofievaneenopenbareaanbesteding.wijwillendatprocesmetelkaaringaan.alsaanheteindevanderitblijkt datdie120mln.totaalnietrealistischis,danvoerenwij eennieuwediscussie.danzijnwijalwelhettrajectmet elkaaringegaan.wijdenkendatdie120mln.welrealistischis.erwordtwelgezegddathetverouderdecijfers zijn,maarwijhebbenbijdeonderhandelingenoverditregeerakkoorddoelbewustgevraagdaanhetministerievan Financiën,hetCPBenexterneaccountants:watdenktu datrealistischis?zijhebbenallemaalgezegddateeneffi- ciencyvanmeerdan33%haalbaaris.daarzittendeg3- bedrijvennognietop. MevrouwWiegman-vanMeppelenScheppink (ChristenUnie): Voorzitter.Ikbegineenbeetjehetgevoeltekrijgendathet CDAdietaakstellingdurftlostelaten.Datismooi.Tegen deheerhaverkampzegik:rekentuzichniettesnelrijk. Voorzitter.Ikdankdegeachteafgevaardigdevoorhetadvies,maarwijdenkendatdie120mln.welrealiseerbaar is.ikvindhetevenwelnetjesommetelkaardediscussie aantegaaninplaatsvanoverderugvandereizigersdrie dagenhetovplattegooien. Voorzitter.Ikdeeldebetrokkenheidvandegeachteafgevaardigdenbijeengoedstads-enstreekvervoer.Tegelijkertijdmoetmijvanhethartdatikdediscussieopdittijdstipwatongelukkigvind.IkhebbijdeKamereenaantal initiatievenaangekondigdalsuitwerkingvanhetregeerakkoord.voordezomerkomikmeteenactualisatievan hetbeleidvoorruimteenmobiliteit.daarinzalikookmijn visiegevenopdeontwikkelingvanhetregionaalov.dit hebikaangekondigdindebeleidsbriefdieikinhetnajaar van2010naardekamerhebgestuurd.metdeportefeuillehoudersvandestadsregio'soverlegikopditmoment