Energiezuinig omgaan omgaan met elektrische huishoudtoestellen

Transcriptie

1 Energiezuinig omgaan omgaan met elektrische huishoudtoestellen

2 Inhoud Inhoud Deze brochure is een uitgave van het provinciaal samenwerkingsverband voor de ondersteuning van het gemeentelijk milieubeleid in Vlaams-Brabant. 4 milieudiensten bundelen hun krachten in dit samenwerkingsverband. Dit zijn hun contactpersonen: Provincie Vlaams-Brabant: Geert Saye en Geert Lefever, tel. 016/ Intercommunale Interleuven: Martine Janssens, tel. 016/ Intercommunale Haviland: Sigrid Willems, tel. 02/ IGO Leuven vzw: Walter Op de Beeck, tel. 016/ Aan deze brochure werkten mee: teksten: René Meeuwis tekeningen: Geert Gerard lay-out: Geert Gerard Druk: drukkerij Nauwelaerts Inleiding Wat is elektriciteit? Hoe wordt elektriciteit gemaakt? Gevolgen van elektriciteitsproductie op het milieu De lange weg van de centrale naar je huis Elektriciteit: voorkomen, beperken, efficiënt gebruiken Rationeel Energiegebruik Het Energielabel en de Europese milieukeur Milieubewust omgaan met elektriciteit in het huishouden Kookfornuis Oven Microgolfoven Dampkap Vaatwasser Koelkast Diepvriezer Wasmachine Droogkast Strijkijzer Klein keukenmateriaal Elektrische gadgets Bronnenlijst 2 3

3 Inleiding We staan er niet meer bij stil, maar elektriciteit is de meest gebruikte energiebron in ons dagelijks leven. Ook in het huishouden is deze energiebron onmisbaar. Beeld je maar eens het dagdagelijkse leven in huis in zonder elektriciteit: weg met het comfort van vaatwasser en microgolf, gedaan met het gemak van diepvriezer en strijkijzer, geen stofzuiger of wasmachine om het werk te vergemakkelijken, ontspanning zonder televisie of muziekinstallatie. En dan zwijgen we nog over het ontbreken van comfortabele verlichting. Neen, zonder elektriciteit kunnen we niet meer. Het enige moment waarop we mogelijk eventjes bezinnen over het verbruik van elektriciteit, is het moment dat de stroom uitvalt of de energierekening in de bus valt. Dan blijkt dat al die luxe een prijs heeft. Bovendien heeft de productie van elektriciteit verregaande gevolgen voor het milieu, een prijs die dikwijls niet eens meegerekend wordt. Er kan echter heel wat bespaard worden op de energierekening, o.a. door een verstandig gebruik van elektrische huishoudapparaten. Je hoeft er zelfs geen comfort aan in te boeten en je dient er in belangrijke mate het milieu mee. Deze brochure vertelt er alles over. is elek- Wat is elektriciteit? triciteit? Elektriciteit is een energiebron die we constant gebruiken in het dagdagelijkse leven. Zonder elektriciteit werken televisie, radio, stereoketen, computer en de meeste huishoudapparaten niet. Ook voor verlichting en voor de meeste verwarmingssystemen is elektriciteit nodig. Kortom in deze tijd kunnen we niet meer zonder elektriciteit. Elektriciteit komt ook in de natuur voor. Denk maar aan de bliksem. Sommige dieren, zoals de sidderaal en de sidderrog, kunnen elektriciteit produceren om prooien te vangen of zich te verdedigen. Hoe wordt elektriciteit gemaakt? Hoe wordt elektriciteit gemaakt? De elektriciteit die wij dagdagelijks gebruiken, maken we echter zelf. Het is een zogenaamde secundaire energiebron, dit in tegenstelling met bv. hout, aardgas, steenkool of waterkracht die primaire energiebronnen zijn. Met primaire energiebronnen kan je 4 5

4 onmiddellijk aan de slag: hout of steenkool kan je verbranden om warmte te leveren, wind- en waterkracht kan je gebruiken om bv. een molen te laten draaien. Elektriciteit kan op verschillende manieren gemaakt worden. Enkel de meest gebruikte methoden worden hier kort aangegeven. Gas- en steenkoolcentrales: hier wordt aardgas of steenkool verbrand om stoom te maken waarmee een turbine wordt aangedreven die op haar beurt door wrijving elektriciteit doet ontstaan. Kernenergie: hier werkt men min of meer op dezelfde manier. Met de kernenergie maakt men stoom en zo ook elektriciteit. Waterkracht: in Vlaanderen wordt deze methode slechts zeer beperkt toegepast, maar iedereen kent de grote stuwdammen in bergachtige streken. De kracht van stromend water wordt er gebruikt om een turbine te laten draaien en zo elektriciteit op te wekken. In Vlaanderen kan men op dezelfde manier elektriciteit maken met watermolens. Windkracht: bij deze methode wordt gebruik gemaakt van de wind in plaats van stromend water om een turbine aan te drijven. Het windmolenpark aan de haven van Zeebrugge is hier een voorbeeld van. Zonnepanelen: door gebruik te maken van zogenaamde fotovoltaïsche cellen kan men zonlicht rechtstreeks in elektriciteit omzetten. Dit is vooral handig op plaatsen waar het onmogelijk of duur is om een elektriciteitsnet aan te leggen (boeien midden op zee, tuin- en buitenverlichting). Chemisch: je staat er misschien niet bij stil, maar heel wat elektriciteit wordt chemisch gemaakt. Denk maar aan de batterijen die je dagdagelijks gebruikt. Chemische reacties in de batterij zorgen ervoor dat er elektrische stroom ontstaat, waarmee je allerhande apparaten kan laten werken. Je ziet het: elektriciteit kan op vele manieren gemaakt en gebruikt worden. Het is zo evident dat je niet meer stilstaat bij de milieugevolgen van het gebruik van elektriciteit. 6 7

5 Gevolgen van Gevolgen van elektriciteitsproductie elektriciteitsproductie op het milieu op het milieu Productie van elektriciteit door waterkracht is veruit de properste manier. Het water wordt niet vervuild en zolang er water stroomt, kan er elektriciteit gemaakt worden. In Vlaanderen kan op die manier echter nooit voldoende energie geproduceerd worden om de noden te dekken. Ook productie via windenergie of zonnepanelen maakt gebruik van schone technologieën, maar kan evenmin voldoen aan de totale vraag om elektriciteit. Anders is het gesteld met centrales op basis van steenkool, gas of kernenergie. Zij kunnen ruimschoots voldoen aan de vraag naar energie, maar belasten in belangrijke mate het milieu. Gas- en steenkoolcentrales moeten veel energie verbruiken om elektriciteit te maken. Het grootste deel van de energie uit de verbranding van gas of steenkool gaat verloren, slechts een kleine fractie van de totaal geleverde energie kan omgezet worden in elektriciteit. Bovendien stoten deze centrales grote hoeveelheden stoffen uit die verantwoordelijk zijn voor de vorming van zure neerslag. Kerncentrales kampen met een ander probleem: zij blijven zitten met radioactief afval, wat eeuwenlang in speciale omstandigheden bewaard moet worden omwille van zijn schadelijke invloed op de mens en alle andere levende wezens. Ook batterijen zijn niet zo onschadelijk als ze eruitzien. De chemische stoffen in batterijen zijn dikwijls agressieve zuren, die in het milieu heel wat schade kunnen aanrichten. Vandaar dat batterijen na gebruik ingezameld moeten worden voor verwerking. Elektriciteit op zich mag dan al een schone energiebron lijken, de manieren om elektriciteit op te wekken doen dat beeld snel teniet. De lange weg De lange weg van de centrale van de centrale naar je huis naar je huis Er gaat dus al heel veel energie nutteloos verloren in de krachtcentrale die elektriciteit aanmaakt. Slechts ongeveer 40% van de gebruikte energie wordt uiteindelijk in elektriciteit omgezet. 8 9

6 Vanuit de centrale wordt de elektriciteit via een netwerk van hoog- en laagspanningskabels tot bij je thuis gebracht. Gedurende dit transport gaat nogmaals 10% van de energie verloren. Er komt dus maar 1/3 van de oorspronkelijke energie aan in je huis. Als je weet dat geen enkel elektrisch apparaat met een rendement van 100% werkt, dan is het duidelijk dat het grootste deel van de geproduceerde energie eigenlijk nutteloos verloren gaat. Het is daarom in ons aller belang zuinig om te springen met elektriciteit en waar mogelijk te kijken naar alternatieve (primaire) energiebronnen als gas, stookolie, hout. Gebruik zeker geen elektriciteit voor warmtetoepassingen. Kies liever voor een alternatief op gas. Verwarming, kookfornuizen, boilers, droogkasten, ze zijn allen te vinden in versies die op gas werken. Elektriciteit: voorkomen, Elektriciteit: beperken, voorkomen, beperken, efficiënt gebruiken efficiënt gebruiken Aangezien de productie van elektriciteit zo belastend is voor het milieu, kunnen we maar best proberen deze energiebron zo optimaal mogelijk te gebruiken. Dit kan op een drietal manieren. Voorkomen: van heel wat toestellen kunnen we ons afvragen of ze wel echt nodig zijn en of ze, als we ze nodig achten, wel op elektrische energie moeten werken. Verbruik van elektriciteit kunnen we in deze gevallen voorkomen door dergelijke toestellen niet aan te schaffen of een alternatief te zoeken. Een goed voorbeeld van een dergelijk toestel is een elektrische kruimeldief. Beperken: als blijkt dat we een elektrisch toestel toch nodig hebben, dan kunnen we proberen het gebruik ervan te beperken tot het noodzakelijke. Je kan voor elk pluisje dat je tegenkomt in de huiskamer onmiddellijk naar de stofzuiger vliegen, maar het kan ook anders. Zeker op gladde vloeren (parket, tegels) voldoen borstel en vuilblik even goed. Eén- of tweemaal per week kan de stofzuiger dan ingezet worden om het kraaknet te houden. Efficiënt gebruiken: dit hangt dikwijls nauw samen met de vorige maatregel. Je kan een wasmachine laten draaien als ze maar half gevuld is, maar als je ze efficiënt wenst te gebruiken, wacht je tot je ze volledig kan vullen. Laat je toestellen ook niet nutteloos lang opstaan

7 Rationeel Energiegebruik Rationeel Energiegebruik Rationeel energiegebruik is een term die de laatste tijd regelmatig in de mond genomen wordt. Het gaat om een algemene term waarmee men wil uitdrukken dat we onze energiebronnen verstandig (=rationeel) moeten gebruiken en verbruiken. Rationeel energiegebruik handelt dus niet alleen over elektriciteit, maar ook over gebruik van aardgas, stookolie en zonne- en windenergie. Ook isolatie van woningen (waardoor we minder energie voor verwarming moeten verbruiken) valt onder dit begrip. De overheid heeft het belang van rationeel energiegebruik ingezien. Via subsidiëring van energiezuiniger gedrag (aankoop van zuinige toestellen, installatie van zonneboilers, zonnepanelen, plaatsen van goede isolatie) hoopt zij het verbruik van kostbare energie terug te dringen. Een voorbeeld van stimulering tot energiezuinig gedrag is het aanbrengen van een energielabel op elektrische toestellen. Het Het Energielabel en en de de Europese millieukeur milieukeur Heel wat elektrische toestellen zijn tegenwoordig uitgerust met een Energielabel. Met dit label worden de toestellen ingedeeld in zes categorieën, gaande van energiezuinig (A) tot extreem energieverspillend (G). Uiteraard doe je er best aan een toestel met A- label te kopen, zelfs als dit iets duurder is bij aanschaf. Door het lagere energieverbruik zal de meerprijs na 4 tot 5 jaar terugverdiend zijn. Vermits deze toestellen 12 tot 15 jaar meegaan, is de keuze snel gemaakt. Maar ook dan kijk je best eerst de andere technische gegevens van de verschillende modellen nog eens na. Immers, zelfs binnen de A-categorie zitten toestellen die veel zuiniger zijn dan andere. Die andere gegevens staan (minstens voor een deel) ook op het Energielabel 12 13

8 vermeld. Op het label vind je: - energieverbruik in kwh per jaar - inhoud of capaciteit van het toestel - geluidsniveau. Met die waarden kan je je een beter beeld vormen welke toestellen (bij gelijke capaciteit) het minst verbruiken. Energie Fabrikant Model Efficiënt Energieverbruik kwh per jaar Inhoud Koelruimte I Inhoud Vriesruimte I A B C D E F G Gebaseerd op de resultaten van een standaardtest gedurende 24 uur Werkelijk verbruik wordt bepaald door de wijze waarop het apparaat wordt gebruikt en de plaats waar het staat Koelkast Diepvriezer A Milieubewust Milieubewust omgaan omgaan met elektriciteit in het in huishouden het huishouden Kookfornuis Kookfornuis Kookfornuizen zijn er in alle mogelijke uitvoeringen. Ze vallen uiteen in 2 systemen, de fornuizen op gas en die op elektriciteit. Vanuit het standpunt van rationeel energiegebruik verdient een fornuis dat op gas werkt de voorkeur. Hier wordt immers gebruik gemaakt van een primaire energiebron. Ook voor de kostprijs hoef je het niet te laten: koken op aardgas Geluidsniveau db(a) re 1 pw Een kaart met nadere gegevens is opgenopmen in de brochures over het apparaat is ongeveer de helft goedkoper dan koken op een klassiek elektrisch kookfornuis. Norm EN 153 mei 1990 Richtlijkn etikettering koelkasten 94/2/EG De elektrische toestellen zijn de laatste jaren echter sterk Verwar het energielabel geëvolueerd. Naast de niet met de Europese klassieke elektrische kook- milieukeur (of ecolabel). platen heb je nu ook vitro- Die wordt immers keramische kookplaten toegekend aan toestellen (met weerstand of met die ook op andere halogeen) en inductiepla- vlakken dan energie het ten. Bedenk dat al deze milieu ontzien: afval, toestellen een secundaire waterverbruik,... energiebron benutten en 14 15

9 daardoor reeds minder milieuvriendelijk zijn. Kies je toch voor een elektrisch fornuis, neem dan één met inductieplaten. Ze zijn niet alleen het veiligst, maar ook het zuinigst en daardoor ook het goedkoopst in gebruik. Nog enkele tips: - zorg bij elektrisch koken voor kookpannen met een vlakke, onvervormbare bodem - zorg er eveneens voor dat de kookpan de volledige kookzone bedekt (elektrisch fornuis) en dat de vlam bij een gasfornuis niet onder de pot uitkomt. Zo bespaar je snel 20% energiekosten - verminder het vermogen van je kookplaat wanneer het kookpunt is bereikt. Krachtig of nauwelijks koken maakt geen verschil uit voor de watertemperatuur, wel voor je energierekening. Bovendien is de kans op aanbranden minder groot bij zacht koken - aangezien elektrische kookplaten nog een tijdje nawarmen, schakel je ze best even voor het einde van de bereidingstijd uit - koken zonder deksel verbruikt tot driemaal meer energie. Beter nog kook je in een snelkookpan - maak wanneer mogelijk gebruik van een inzetmandje. Op die manier kan je in één pot (dus op één kookplaat) zowel aardappelen als groenten bereiden - kook met zo weinig mogelijk water O v e n Oven Ook hier bestaan zowel types op gas als op elektriciteit. Vanuit milieuoogpunt verdienen installaties op gas zeker de voorkeur. In elk geval kies je best voor een oven waarin de lucht via een ventilator circuleert. Dit zorgt voor een betere verdeling van de warmte over de volledige oven en kortere opwarmtijden. - gebruik uw oven voor het bereiden van grote hoeveelheden. Toastjes roosteren doe je beter met de broodrooster, omdat de oven er driemaal meer energie voor verbruikt - schakel de oven enkele minuten voor het einde van de bereidingstijd uit, de warmte wordt toch nog een tijdje vastgehouden - roosteren met de grill is het energiezuinigst met gesloten deur. Open een warme oven ook niet te lang, zo voorkom je warmteverlies - is je oven uitgerust met pyrolyse, gebruik dat dan zuinig. Pyrolyse verbruikt immers veel elektriciteit - in een oven met zelfreinigende wanden door katalyse, moet je om de twee of drie beurten de wanden met een vochtige spons behandelen 16 17

10 Microgolfoven Ook dit is een elektrische oven, maar voedsel wordt er op een andere manier in verwarmd. Bij correct gebruik zijn microgolfovens energiezuinig. - bereid grote hoeveelheden voedsel liever in een traditionele oven. Een microgolf is in de eerste plaats bedoeld voor kleine porties (1 persoonsmaaltijd) - gebruik een microgolf niet om snel voedsel te ontdooien. Leg het dan beter iets langer uit het vriesvak. Je bekomt hetzelfde resultaat op een energiezuinige manier. Als je het laat ontdooien in je koelkast, zal de vrijkomende koude er zelfs voor zorgen dat ook dat toestel minder energie verbruikt Dampkap Ook dit toestel is in elke moderne keuken terug te vinden. Hoewel het relatief gezien slechts een kleine energieverbruiker is, kan je er toch maar beter zuinig mee omspringen. Daarom volgende tips: - zorg ervoor dat de afvoerbuis zo kort mogelijk is en zo weinig mogelijk bochten heeft: dit verhoogt het rendement - reinig of vervang de filters tijdig. Dit garandeert een optimale werking tegen een lage energiekost - kies niet steeds de hoogste snelheid. Koken van aardappelen vraagt minder afzuigkracht dan frituren 18 19

11 Vaatwasser Koelkast Dit toestel verbruikt niet alleen veel water, bovendien is er veel energie nodig voor het opwarmen van dat water. Het is dus van belang aan dit punt de nodige aandacht te schenken. De meeste vaatwasmachines worden standaard alleen op de koudwaterleiding aangesloten. Hierdoor moeten ze het water volledig tot op de juiste temperatuur opwarmen. Toch kunnen praktisch alle toestellen ook op de warmwaterleiding aangesloten worden. In dat geval kan de machine veel zuiniger werken. Het is dan wel belangrijk dat je ongeveer onmiddellijk warm water in je vaatwasmachine toekrijgt. Let ook op volgende punten: - zet de vaatwasmachine pas aan als ze helemaal gevuld is - zorg ervoor dat het water overal bijkan en dat de sproeiarmen niet blokkeren - is de vaat niet al te vuil, gebruik dan het spaarprogramma - aankoeken van vuil kan je voorkomen door de vaat vooraf te spoelen onder de koudwaterkraan. Zo kan je een minder intensief (=programma op lagere temperatuur) en dus zuiniger vaatwasprogramma kiezen Ongeveer 20% van het huishoudelijk energieverbruik wordt opgesoupeerd door de koelkast en diepvriezer. Het is dus zeker belangrijk hier voor energiezuinige toestellen te kiezen. Let dan eveneens op de koelvloeistof die gebruikt wordt. Een koelkast gebruikt een speciale vloeistof om te koelen. Voor deze koeling gebruikte men tot voor kort vooral chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK s) die bij vrijkomen de ozonlaag aantasten en tevens mee verantwoordelijk zijn voor het broeikaseffect. Koelkasten met CFK s zijn wettelijk verboden, maar ook toestellen met gehydrateerde chloorfluorkoolwaterstoffen of fluorkoolwaterstoffen (HCFK s of HFK s) zijn milieuonvriendelijk. Net als CFK-toestellen tasten ze de ozonlaag aan. Vraag daarom naar toestellen die isobutaan of propaan als koelvloeistof gebruiken. Beschik je over een afzonderlijke diepvriezer, dan kan je kiezen voor een koelkast zonder vriesvak. Deze toestellen zijn veel zuiniger. Bedenk ook altijd dat een klein toestel niet altijd zuiniger is dan een groot. Kijk dus steeds eerst het verbruik na (dit staat aangegeven op het verplichte energielabel)

12 - plaats een koelkast indien mogelijk niet naast een verwarmingstoestel of oven - zorg dat de ventilatie van de koelkast goed vrijstaat. Een goede ventilatie waarborgt een betere werking - zet geen warme gerechten in de koelkast, maar laat ze eerst tot kamertemperatuur afkoelen - reinig je koelkast regelmatig. Een rijplaag van enkele millimeters dik, verhoogt in aanzienlijke mate het verbruik van je toestel. Zo sluit je deur perfect en verbruik je niet nutteloos energie - hou het dichtingsrubber soepel door het regelmatig te reinigen en in te wrijven met talkpoeder Diepvriezer Diepvriezers zijn er in alle maten en vormen. Een belangrijk onderscheid dient gemaakt tussen kastmodellen en koffermodellen. Een kastmodel is een rechtstaande diepvriezer met laden. Hoewel dergelijke modellen in een aantal gevallen praktischer zijn, verbruiken ze meer energie. Telkens ze geopend worden, stroomt veel van de koude lucht uit het toestel, zodat het daarna opnieuw harder moet koelen om zijn temperatuur te behouden. Een koffermodel opent daarentegen langs de bovenzijde. Het vraagt wat meer organisatie om alles overzichtelijk en vlot bereikbaar te stockeren in dergelijk model. Doordat koude lucht zwaarder is dan warme lucht, blijft de koude echter veel beter gevangen in dit type diepvriezer. Gevolg: het toestel verbruikt minder energie om op temperatuur te blijven. Nog enkele tips: - het helpt uiteraard als je een diepvriezer zelf al op een koele plaats (kelder, garage, niet verwarmde ruimte) installeert. Bij openen warmt de inhoud van de vriezer dan minder snel op - een kleine diepvriezer is niet noodzakelijk zuiniger dan een grote. Vergelijk dus goed het verbruik voor je een nieuw toestel aanschaft - koop een diepvriezer volgens je behoeften. Een grote kast die maar voor de helft gevuld is, verbruikt nutteloos een hele hoop 22 23

13 energie - let er bij het vullen op dat je alles mooi stapelt. Zo blijven er geen onbenutte ruimtes in je diepvriezer. Maak eventueel gebruik van draadmanden om alles mooi te stapelen en toch vlot bereikbaar te houden - zorg dat je de diepvriezer regelmatig ontdooit. Een rijplaag van 2 mm is al verantwoordelijk voor een meerverbruik van ongeveer 10% Wasmachine Net als bij een vaatwasser, gaat de meeste energie bij een wasmachine naar het verwarmen van water. De tips die we daar opsomden, gelden daarom ook hier. - zorg voor een dubbele aansluiting op een koud- en een warmwaterkraan. Een alternatief is aan te sluiten op een thermostatische kraan die je instelt op 30 C. Op die manier moet veel minder bijverwarmd worden - zorg dat je machine goed gevuld is vooraleer ze gestart wordt. Met sommige toestellen kan je ook wassen met halfgevulde trommel. Deze toestellen bezitten hiervoor een speciaal programma. Bedenk echter dat dit speciale programma relatief toch nog steeds meer energie verbruikt dan wanneer je werkt met volledig gevulde wastrommel - gebruik het spaarprogramma voor minder vuile was of was op lagere temperatuur - kies voor een toestel met een hoge zwiersnelheid: hierdoor wordt meer vocht uit je was geslingerd. Bovendien is dit zuiniger dan het vocht er achteraf via een droogkast uit te drogen - voeg af en toe wat ontkalker toe aan je wasproduct. Hierdoor voorkom je afzetting van kalk op de verwarmingselementen. Kalkafzetting zorgt er voor dat het water in je machine minder snel opwarmt (en dus dat je meer energie nodig hebt om het waswater op temperatuur te krijgen). Beter nog is het te wassen met regenwater: dit bevat geen kalk en is nog zuinig voor je waterrekening ook 24 25

14 Droogkast Een droogkast is één van de toestellen in het huishouden die enorm veel energie verslinden. Daarom een gouden raad: probeer zoveel mogelijk was aan de wasdraad of het droogrek te drogen. Uiteraard is dit s winters niet altijd mogelijk. Toch kan je ook dan proberen te bezuinigen. - koop een wasmachine die aan een hoog toerental kan droogzwieren. Je was is dan droger en moet minder lang in de droogkast - kies voor een toestel dat werkt op gas en met luchtafvoer. Dit verbruikt minder dan een condensatietoestel - stop niet meer wasgoed in je droogkast dan in de gebruiksaanwijzing aangegeven is - stel de droogtijd zo juist mogelijk in Strijkijzer Strijkijzer Nog een energievreter is het strijkijzer. Daarom volgende tips: - strijken met stoom gaat sneller, vlotter en dus zuiniger zorg dat je al je strijkgoed hebt klaarliggen en vlot kan wegstapelen. Zo voorkom je dat je strijkijzer lange tijd werkloos aanstaat - zet je strijkijzer iets vroeger af en profiteer van de restwarmte om de laatste stukken te strijken - schakel je toestel steeds uit als je even weg moet voor een rinkelende telefoon, iemand aan de voordeur,... Wellicht blijf je langer weg dan gedacht. Bovendien vermijd je gevaarlijke toestanden: brand, gevaar voor de kinderen,

15 Klein keukenmateriaal Klein keukenmateriaal Hieronder verstaan we diverse toestellen zoals een koffiezet, friteuse, mixer, wafelijzer, toaster,... De meeste van deze toestellen zijn haast onmisbaar geworden in de moderne keuken. Ze verlichten het werk aanzienlijk. Bij correct gebruik zijn ze meestal zuinig met energie. Een belangrijke algemene tip is al deze toestellen te gebruiken voor het doel waarvoor ze gemaakt zijn en ze na gebruik onmiddellijk terug uit te schakelen. Een goed onderhoud en beperkt gebruik zijn de belangrijkste manieren om energie te sparen. Zo moet je een koffiezet regelmatig ontkalken om te voorkomen dat er teveel kalk afzet op de verwarmingsweerstanden. Een dikke kalklaag op de weerstand vermindert immers het rendement van je toestel. Elektrische gadgets Elektrische gadgets Dit zijn toestellen die door de reclame de hemel in geprezen worden, maar waarvoor andere, niet-energieverslindende alternatieven bestaan. Voorbeelden zijn elektrische kruimeldieven, fruitpersen, brood- of vleesmessen, eierkokers,... De beste raad die we voor dergelijke toestellen kunnen geven is de volgende: - Koop liever een gewone kruimeldief met borsteltjes of een handfruitpers: ze zijn veel goedkoper en milieuvriendelijker, en ze doen hun werk minstens even goed. Laat de koffiezet ook niet aanstaan nadat de koffie klaar is. Je kan de koffie even goed warm houden in een isoleerkan (thermoskan) als op de verwarmingsplaat van de koffiezet. Gebruik liever een warmwaterkoker dan een potje op het fornuis. Omdat dit toestel minder water gebruikt, is het veel sneller op temperatuur. Dat komt je energierekening ten goede

16 Bronnenlijst Uiteraard bestaat over dit onderwerp nog heel wat meer informatie. Vandaar dat we hieronder een bondig overzicht geven van literatuur die over rationeel energieverbruik handelt. - De Koevoet: 2-maandelijks tijdschrift van vormingscentrum Dialoog vzw - Energie - magazine voor energiezuinig comfort, tijdschrift Electrabel - Gids voor energiezuinige toestellen, brochure Bond Beter Leefmilieu, Rationeel energiegebruik in het huishouden, brochure Electrabel - Zuinig met energie - gids voor bouwen, verbouwen en wonen, ringmap Greenpeace, Zuinig met energie - in het huishouden, brochure Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, departement E.W.B.L., administratie Economie, afdeling Natuurlijke rijkdommen en Energie, 1997 Naast geschreven documenten, kan je tegenwoordig ook veel informatie rond rationeel energiegebruik inwinnen op Internet. Probeer dan in elk geval volgende websites - (rubriek REG kiezen)

17 32