FEDERALE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK ETHIOPIË

Transcriptie

1 @ Hansueli Krapf - CC BY-SA 3.0 Handelsbetrekkingen van België met de FEDERALE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK ETHIOPIË Deze statistische nota is ook beschikbaar op de website van het Agentschap voor Buitenlandse Handel :

2 P a g i n a 1 INHOUDSTAFEL 1 Belang van België en de andere EU-landen in de handel met Ethiopië Export Import Belang van Ethiopië en haar buurlanden in de Belgische buitenlandse handel (2015) Bilaterale Handelsbetrekkingen Handelsverkeer in goederen Export Import Handelsverkeer in diensten Export Import Enkele economische indicatoren - Ethiopië METHODOLOGISCHE OPMERKINGEN CONCEPT Index van de eenheidsprijs in de in- en uitvoer Bronnen Contacten... 17

3 P a g i n a 2 1 BELANG VAN BELGIË EN DE ANDERE EU-LANDEN IN DE HANDEL MET ETHIOPIË 1.1 EXPORT De totale export van goederen vanuit de Europese Unie (EU-28) naar Ethiopië was in 2015 goed voor een bedrag van EUR 1,8 miljard. België vertegenwoordigde hierin een aandeel van 9,5%, waarmee het binnen de gingen de Belgische verkopen er tijdens deze periode met 14,6% op achteruit. De export van Italië groeide met 16,6%, terwijl die van Duitsland en Frankrijk met respectievelijk 29,4% en 124,1% toenam. EU de 5 de belangrijkste exporteur van goederen naar Ethiopië was. Italië nam de 1 ste plaats in met 16,9%, terwijl Duitsland en Frankrijk de top drie vervolledigden met een aandeel van respectievelijk 16,8% en 12,6%. Doordat de Belgische uitvoer in 2015 daalde en het totaal van de Europese verkopen in positieve zin evolueerde, heeft ons land afgelopen jaar aandeel verloren in Ethiopië. Terwijl de Europese uitvoer (EU-28) naar Ethiopië van 2014 tot 2015 met 42,2% steeg, TABEL 1: EVOLUTIE VAN DE EXPORT NAAR ETHIOPIË In miljoen Variatie (in %) Aandeel (in %) 1 Italië 263,4 307,0 16,6 16,9 2 Duitsland 236,3 305,7 29,4 16,8 3 Frankrijk 101,8 228,1 124,1 12,6 5 België 202,3 172,7-14,6 9,5 Totaal EU , ,5 42,2 100,0

4 P a g i n a IMPORT De totale import van goederen vanwege de Europese Unie (EU-28) uit Ethiopië bedroeg EUR 710,9 miljoen in België vertegenwoordigde een aandeel van 3,7%, waarmee het binnen de EU de 7 de belangrijkste importeur van goederen uit Ethiopië was. Aan invoerzijde werd de eerste plaats ingenomen door Nederland met 36,1%, gevolgd door Duitsland (23,5%) en het Verenigd Koninkrijk (9,0%). Terwijl de Europese invoer (EU-28) uit Ethiopië tussen 2014 en 2015 met 24,2% steeg, gingen de Belgische aankopen er tijdens deze periode met maar liefst 81,9% op achteruit. De import van Nederland en het Verenigd Koninkrijk nam met respectievelijk 331,7% en 96,5% toe, terwijl die van Duitsland met 6,4% verminderde. Aangezien de Belgische import van goederen uit Ethiopië sterk daalde en het totaal van de Europese aankopen groeide, is het aandeel van ons land er in 2015 op achteruit gegaan. TABEL 2: EVOLUTIE VAN DE IMPORT UIT ETHIOPIË In miljoen Variatie (in %) Aandeel (in %) 1 Nederland 59,5 257,0 331,7 36,1 2 Duitsland 178,8 167,3-6,4 23,5 3 Ver. Koninkrijk 32,5 63,9 96,5 9,0 7 België 145,3 26,3-81,9 3,7 Totaal EU ,3 710,9 24,2 100,0

5 P a g i n a 4 2 BELANG VAN ETHIOPIË EN HAAR BUURLANDEN IN DE BELGISCHE BUITENLANDSE HANDEL (2015) KLANT BELGISCHE EXPORT LEVERANCIER BELGISCHE IMPORT Somalië 174 ste klant EUR 3,2 miljoen 212 de leverancier EUR 200 Soedan 96 ste klant EUR 106,7 miljoen 144 ste leverancier EUR 4,9 miljoen Ethiopië 82 ste klant EUR 172,7 miljoen 121 ste leverancier EUR 26,3 miljoen Eritrea 162 ste klant EUR 8,3 miljoen 193 ste leverancier EUR Kenia 87 ste klant EUR 146,2 miljoen 111 de leverancier EUR 43,9 miljoen INTERESSE VOOR ETHIOPIË Het Exporteursbestand van het Agentschap voor Buitenlandse Handel, dat informatie bevat over meer dan ondernemingen, telt Belgische bedrijven die naar Ethiopië exporteren. Verder zijn er nog ondernemingen die interesse tonen voor deze markt. Voor bijkomende informatie: Mevr. A. Leroy, tel.: ; anne.leroy@abh-ace.be

6 P a g i n a 5 3 BILATERALE HANDELSBETREKKINGEN 3.1 HANDELSVERKEER IN GOEDEREN In 2015 stond Ethiopië 82 ste op de lijst van de voornaamste klanten van België, na Venezuela maar voor Bangladesh. De uitvoer van België naar Ethiopië bedroeg afgelopen jaar EUR 172,7 miljoen tegenover EUR 202,3 miljoen in 2014, d.i. een afname van 14,6%. Ethiopië rangschikte zich in 2015 als 121 ste leverancier van België. Hiermee plaatste het land zich achter Azerbeidzjan, maar voor Georgië. De Belgische invoer uit Ethiopië verminderde met maar liefst 81,9%, van EUR 145,3 miljoen in 2014 tot slechts EUR 26,3 miljoen het voorbije jaar. Hierna volgt de evolutie van de handelsbetrekkingen van België met Ethiopië voor de periode TABEL 3: EVOLUTIE VAN DE HANDELSBETREKKINGEN TUSSEN BELGIË EN ETHIOPIË In miljoen Export 129,1 208,4 170,6 202,3 172,7 Import 133,3 142,4 129,9 145,3 26,3 Handelsbalans -4,2 66,0 40,7 57,0 146,4 Export: variatie (in%) 129,1 61,5-18,2 18,6-14,6 Import: variatie (in%) 18,9 6,8-8,8 11,9-81,9 De Belgische handelsbalans met Ethiopië vertoonde in 2011 een tekort van EUR 4,2 miljoen. Doordat de uitvoer er in 2012 sterker op vooruit ging dan de invoer, is het deficit dat jaar veranderd in een overschot van EUR 66,0 miljoen. In 2013 registreerden de verkopen een grotere daling dan de aankopen, wat resulteerde in een afname van het surplus tot EUR 40,7 miljoen. Deze negatieve evolutie van zowel de export als de import was van korte duur, aangezien beiden in 2014 opnieuw in positieve richting evolueerden. Hierdoor groeide het overschot tot EUR 57,0 miljoen. Het feit dat de invoer in 2015 in veel sterkere mate is afgenomen dan de uitvoer heeft ertoe geleid dat het surplus op de balans afgelopen jaar met EUR 146,4 miljoen haar hoogste niveau van de periode onder beschouwing bereikte.

7 P a g i n a 6 GRAFIEK 1: VARIATIE VAN DE IN- EN UITVOER (IN WAARDE) 129,1% 61,5% 18,9% 6,8% -8,8% -18,2% 18,6% 11,9% -14,6% -81,9% Export Import De evolutie van de Belgische import van goederen uit Ethiopië wordt traditioneel sterk beïnvloed door een stijging of daling in de aankopen van plantaardige producten. Nadat de invoer in 2011 met 18,9% was gestegen, bleef ze ook in 2012 (+6,8%) verder toenemen, zij het tegen een percentage dat lager lag dan het jaar voordien. Doordat de aankopen van plantaardige producten in 2013 afnamen, verminderde ook de totale invoer dat jaar met 8,8%. Deze achteruitgang bleek slechts eenmalig, aangezien de import in 2014 opnieuw met 11,9% vermeerderde. Afgelopen jaar stuikte de invoer van plantaardige producten in elkaar, met als gevolg dat de totale invoer met 81,9% verminderde. Nadat de Belgische export van goederen naar Ethiopië in 2011 (+129,1%) onder impuls van de gestegen verkopen van chemische producten haar sterkste groeipercentage van de periode onder beschouwing had opgetekend, wist ze een jaar later nog een groei van 61,5% te realiseren. Als gevolg van de gedaalde verkopen van de eerder genoemde productengroep was er vervolgens in 2013 een terugval van 18,2%. Net zoals voor de import bleek het slechts om een tijdelijke terugval te gaan, aangezien er in 2014 opnieuw een groei van 18,6% was. Afgelopen jaar nam de geëxporteerde waarde van de chemische producten opnieuw met meer dan een kwart af, wat ertoe leidde dat de totale export met 14,6% verminderde.

8 P a g i n a EXP ORT In 2015 bezetten de chemische producten de koppositie in de Belgische uitvoer van goederen naar Ethiopië. Met een totaal van EUR 101,4 miljoen heeft deze sectie zich een aandeel van 58,7% van de export toegeëigend. De verkopen van deze groep van producten bestonden voornamelijk uit geneesmiddelen bestaande uit al dan niet vermengde producten voor therapeutisch of profylactisch gebruik en menselijke vaccins. Het transportmaterieel (belangrijkste subsecties: automobielen en andere motorvoertuigen hoofdzakelijk ontworpen voor personenvervoer en automobielen voor goederenvervoer ) vertegenwoordigde met een totaal van EUR 23,6 miljoen een aandeel van 13,7% in de totale uitvoer. De machines en toestellen (belangrijkste subsecties: machines en toestellen voor het sorteren, het ziften, het scheiden, het wassen of het kneden van steen, van ertsen of van andere vaste minerale stoffen en waterturbines, waterraderen en regulators daarvoor ) vervolledigden de top drie met een bedrag van EUR 16,2 miljoen en een aandeel van 9,4%. De enige overige productengroep die goed was voor een aandeel van meer dan 5,0% in de export was die van de plantaardige producten. De verkopen hiervan bedroegen EUR 10,0 miljoen, hetzij een aandeel van 5,8%. GRAFIEK 2: BELGISCHE UITVOER NAAR ETHIOPIË GERANGSCHIKT VOLGENS DE VOORNAAMSTE PRODUCTGROEPEN ( IN WAARDE) 58,7% - Chemische producten 13,7% - Transportmaterieel 9,4% - Machines en toestellen 5,8% - Plantaardige producten 4,1% - Kunststoffen 3,3% - Voedingsproducten 1,4% - Diverse goederen 3,6% - Andere

9 P a g i n a 8 Van de secties die een aandeel van meer dan 1% in de uitvoer vertegenwoordigden, realiseerde die van het transportmaterieel de sterkste procentuele groei. De geëxporteerde waarde hiervan nam afgelopen jaar met 99,8% toe na een stijging van 28,3% in De gestegen waarde alsook de nog sterkere hoeveelheidswijziging waren voornamelijk toe te wijzen aan de sub-secties automobielen en andere motorvoertuigen hoofdzakelijk ontworpen voor personenvervoer en automobielen voor goederenvervoer. De andere productgroepen uit onderstaande grafiek waarvan de export toenam, realiseerden een groeicijfer dat varieerde van 31,0% (kunststoffen) tot 88,8% (diverse goederen). Dat de totale Belgische export van goederen naar Ethiopië uiteindelijk met 14,6% afnam, lag in grote mate aan de evolutie van de chemische producten. De uitvoer hiervan verminderde met 28,2% in waarde, van EUR 141,1 miljoen tot EUR 101,4 miljoen. De machines en toestellen, die in 2015 de derde plaats innamen in de lijst van belangrijkste exportproducten, registreerden een daling van 36,2%. Dit was in grote mate het gevolg van de gedaalde verkopen van machines en toestellen voor de industriële bereiding of vervaardiging van voedingsmiddelen of dranken. GRAFIEK 3: VARIATIE VAN DE UITVOER GERANGSCHIKT VOLGENS DE VOORNAAMSTE PRODUCTGROEPEN BELGIË ETHIOPIË 2015/2014 (IN WAARDE EN HOEVEELHEID) -28,2% Chemische producten 99,8% Transportmaterieel -36,2% Machines en toestellen 41,3% Plantaardige producten 31,0% Kunststoffen 70,0% Voedingsproducten 88,8% Diverse goederen Waarde Hoeveelheid

10 P a g i n a IMPORT In 2015 werd de Belgische import van goederen uit Ethiopië vrijwel volledig gedomineerd door de plantaardige Het textiel, dat bestond uit weefsels van katoen, nam een aandeel van 2,0% voor zich, hetzij EUR producten. De aankopen hiervan, die voornamelijk bestonden uit verse rozen bedroegen EUR 25,5 miljoen en vertegenwoordigden een aandeel van maar liefst 97,2%. De overige 0,8% bestond uit transportmaterieel (0,6%) en voedingsproducten (0,2%). Deze twee productgroepen waren afgelopen jaar goed voor een bedrag van respectievelijk EUR en GRAFIEK 4: BELGISCHE INVOER UIT ETHIOPIË GERANGSCHIKT VOLGENS DE VOORNAAMSTE PRODUCTGROEPEN ( IN WAARDE) 97,2% - Plantaardige producten 2,0% - Textiel 0,8% - Andere

11 P a g i n a 10 Dat de waarde van de totale Belgische import van goederen uit Ethiopië in 2015 uiteindelijk met 81,9% daalde, komt vrijwel uitsluitend door de afname van de belangrijkste invoersectie, zijnde de plantaardige producten en het aandeel hiervan in de totale importmix. De aankopen van deze sectie verminderden afgelopen jaar met 82,3%, na een stijging van 12,0% een jaar eerder. De waarde van de sectie textiel, de enige overige groep van producten die in 2015 een aandeel van meer dan 1% voor zich nam, steeg van EUR in 2014 tot EUR afgelopen jaar en dit onder impuls van de sub-sectie weefsels van katoen. GRAFIEK 5: VARIATIE VAN DE INVOER GERANGSCHIKT VOLGENS DE VOORNAAMSTE PRODUCTGROEPEN BELGIË ETHIOPIË 2015/2014 (IN WAARDE EN HOEVEELHEID) -82,3% Plantaardige producten 111,7% Textiel Waarde Hoeveelheid

12 P a g i n a HANDELSVERKEER IN DIENSTEN In 2015 voerde België voor EUR 24,3 miljoen aan diensten uit naar Ethiopië. Hiermee was het land de 103 de belangrijkste klant van België na Peru maar voor Tanzania. De uitvoer van Belgische diensten naar Ethiopië steeg afgelopen jaar met 17,0% in vergelijking met De Belgische import van diensten uit Ethiopië was in 2015 goed voor een bedrag van EUR 93,0 miljoen, een vooruitgang van 11,1% in vergelijking met een jaar eerder. Het land was in 2015 de 55 ste belangrijkste leverancier van diensten aan België met een aandeel van 0,1% in de invoer, voor Malta, maar na Nigeria. Hierna volgt de evolutie van de handelsbetrekkingen van België met Ethiopië voor de periode 2013 tot TABEL 4: EVOLUTIE VAN DE BELGISCHE HANDEL IN DIENSTEN MET ETHIOPIË (x ) Export Import Handelsbalans Export: variatie (in%) 16,8-1,3 17,0 Import: variatie (in%) -7,5-7,7 11,1 Doordat de invoer van diensten uit Ethiopië tijdens de periode de uitvoer telkens overtrof, bleef de dienstenbalans overhellen in het nadeel van België. Het deficit op de dienstenbalans, dat EUR 69,8 miljoen bedroeg in 2013, daalde in 2014 tot EUR 63,0 miljoen doordat de invoer dat jaar sterker afnam dan de uitvoer. In 2015 was de groei van de import groter dan die van de export, wat ertoe leidde dat het deficit op de balans opnieuw steeg tot EUR 68,7 miljoen. De nadelige situatie tijdens de periode staat in contrast met de handelsbalans voor goederen, die de afgelopen jaren positief was voor ons land.

13 P a g i n a EXPORT Het vervoer leverde met een aandeel van 27,2% en een bedrag van EUR 6,6 miljoen de grootste bijdrage in de Belgische uitvoer van diensten naar Ethiopië. De andere commerciële diensten, die o.a. bestaan uit transitohandel, operationele leasingdiensten, juridisch, accountancy- en managementadvies en public relations, audit-, boekhoudkundige en belastingadviesdiensten en reclamewezen, marktonderzoek en opinieonderzoek en de constructie namen de 2 de en 3 de plaats in met een aandeel van respectievelijk 24,2% en 16,8%. Wat de vijf belangrijkste secties betreft, stond de sterkste procentuele toename in 2015 op naam van de royalties en licenties (+65,2%). De uitvoer van deze groep van diensten steeg van EUR 1,6 miljoen in 2014 tot EUR 2,6 miljoen in De andere secties uit de top vijf waarvan de uitvoer steeg, waren de andere commerciële diensten (+65,0%), de constructie (+30,8%) en het reisverkeer (+14,3%). De positieve evolutie van de bovengenoemde secties en de andere diensten (+31,0%) bleek voldoende om de achteruitgang van het vervoer (-21,0%) op te vangen. Hierdoor is de totale Belgische uitvoer van diensten naar Ethiopië met 17,0% toegenomen in TABEL 5: BELGISCHE EXPORT NAAR ETHIOPIË VOLGENS DE VOORNAAMSTE DIENSTENSECTIES (x ) Aandeel (in %) 2015/2014 Var. (in %) Vervoer ,2-21,0 Andere commerciële diensten ,2 65,0 Constructie ,8 30,8 Royalties en licenties ,9 65,2 Reisverkeer ,5 14,3 Andere diensten ,4 31,0 Totaal ,0 17,0

14 P a g i n a IMPORT De sectie vervoer, die o.a. bestaat uit het zeevervoer, het luchtvervoer, het spoorvervoer, het vervoer over de weg en het vervoer over de binnenwateren, leverde in 2015 met een aandeel van 87,3% veruit de grootste bijdrage in de Belgische invoer van diensten uit Ethiopië. De communicatie en het reisverkeer namen de 2 de en 3 de plaats in met een aandeel van respectievelijk 5,9% en 3,0%. In 2015 werd de belangrijkste procentuele toename aan invoerzijde geregistreerd door de constructie. De import van deze rubriek nam toe van EUR 1,0 miljoen in 2014 tot EUR 1,9 miljoen in 2015, hetzij een groei van 94,6%. Door de toegenomen invoer van deze dienstensectie en het belang hiervan in de importmix is de totale Belgische import van diensten uit Ethiopië er afgelopen jaar eveneens met 11,1% op vooruit gegaan. Het reisverkeer, waarvan de importwaarde EUR 2,6 miljoen bedroeg in 2014, was goed voor een groei van 8,6% en vertegenwoordigde afgelopen jaar aldus een bedrag van EUR 2,8 miljoen. De communicatie en de andere commerciële diensten, de twee overgebleven rubrieken uit de top vijf, zagen afgelopen jaar hun invoer met respectievelijk 1,3% en 24,8% afnemen. Het vervoer, de belangrijkste invoersectie, realiseerde in 2015 een groei van 11,1%. TABEL 6: BELGISCHE IMPORT UIT ETHIOPIË VOLGENS DE VOORNAAMSTE DIENSTENSECTIES (x ) Aandeel (in %) 2015/2014 Var. (in %) Vervoer ,3 11,1 Communicatie ,9-1,3 Reisverkeer ,0 8,6 Constructie ,1 94,6 Andere commerciële diensten ,9-24,8 Andere diensten ,8 103,0 Totaal ,0 11,1

15 P a g i n a 14 4 ENKELE ECONOMISCHE INDICATOREN - ETHIOPIË Economische structuur ( schattingen) BBP 57,6 miljard USD Groeipercentage van het BBP 8,7% Inflatie 10,3% Uitvoer van goederen (FOB) Invoer van goederen (FOB) Handelsbalans Bevolking 3,8 miljard USD 10,7 miljard USD -6,9 miljard USD 99,5 miljoen Werkloosheidsgraad (2012) 17,5% Voornaamste klanten (2014): in % van het totaal China 17,1 Duitsland 7,6 Verenigde Staten 7,2 België 6,8 Voornaamste leveranciers (2014): in % van het totaal China 19,2 Verenigde Staten 11,4 Saoedi-Arabië 6,7 India 5,0 Voornaamste uitgevoerde producten Koffie Qat Goud Voornaamste ingevoerde producten Voeding en levende dieren Aardolie en aardolieproducten Chemicaliën Bron: Viewswire

16 P a g i n a 15 5 METHODOLOGISCHE OPMERKINGEN 5.1 CONCEPT Twee concepten kunnen gebruikt worden voor het bepalen van de statistieken betreffende de buitenlandse handel van goederen: het communautair concept of het nationaal concept. Het Agentschap voor Buitenlandse Handel maakt gebruik van de gegevens volgens het communautair concept, aangezien deze ook door Eurostat aangewend worden. De statistieken die hier geleverd worden, zijn vergelijkbaar met de gegevens van de andere Europese landen alsook diegene die gebruikt worden in de publicaties van de Europese Unie. De definitie van beide concepten wordt hieronder gegeven: HET NATIONALE CONCEPT Met onder meer het oog op de coherentie tussen enerzijds de cijfers van de buitenlandse handel en anderzijds de cijfers van de betalingsbalans en van de nationale rekeningen, wordt het merendeel van de statistieken van de buitenlandse handel volgens het nationale concept berekend. Dat concept wijkt op verschillende vlakken af van het communautaire concept. Een van de belangrijkste verschilpunten bestaat erin dat in de gegevens volgens het nationale concept geen rekening wordt gehouden met de in- en uitvoertransacties van nietingezetenen die in België BTW-plichtig zijn en waarbij geen ingezetenen betrokken zijn. Ook zendingen gevolgd door terugzendingen worden niet in aanmerking genomen. HET COMMUNAUTAIRE CONCEPT De extracommunautaire uitvoer en intracommunautaire verzendingen omvatten alle goederen die België verlaten met definitieve bestemming, met inbegrip van de voor consumptie bestemde goederen die tevoren in het vrije verkeer gebracht werden en daarna verzonden worden naar een andere lidstaat; voorts worden ook alle goederen met betrekking tot het actieve en passieve veredelingsverkeer (tijdelijke uitvoer en wederuitvoer) in aanmerking genomen. De extracommunautaire invoer en intracommunautaire aankomsten omvatten alle voor consumptie bestemde goederen die België binnenkomen alsook die welke alleen in het vrije verkeer gebracht worden; voorts worden ook alle goederen met betrekking tot het actieve en passieve veredelingsverkeer (tijdelijke invoer en wederinvoer) met inbegrip van de uitslag uit entrepot voor invoer (maar uitgezonderd de inslag in entrepot) in aanmerking genomen.

17 P a g i n a INDEX VAN DE EENHEIDSPRIJS IN DE IN- EN UITVOER De onderstaande tabel geeft een overzicht van de evolutie van de index van de eenheidsprijs van goederen in de import en de export voor België (met de wereld). het gevolg is van de evolutie in hoeveelheden). De tabel moet als volgt geïnterpreteerd worden: Dankzij deze index kan de algemene evolutie van de prijs van goederen worden geanalyseerd. Dit laat dan op zijn beurt weer toe om de globale evolutie van de Belgische import en export in perspectief te zien door te bepalen welk gedeelte het gevolg is van de evolutie in de prijs (en dus ook welk gedeelte als een product een exportwaarde had van EUR 100 in 2010, dan heeft dit product gemiddeld een exportwaarde van EUR 106,5 in Hetzelfde principe geldt ook voor de import. Als een product een importwaarde heeft van EUR 100 in 2010, heeft ditzelfde product een importwaarde van EUR 107,1 in TABEL 7: INDEX VAN DE EENHEIDSWAARDE VAN DE TOTALE EXPORT EN IMPORT VAN BELGIË (2010=100) Export Import ,3 83, ,1 81, ,1 80, ,3 82, ,9 88, ,3 92, ,6 93, ,4 100, ,8 92, ,0 100, ,9 108, ,5 111, ,7 110, ,3 108, ,5 107,1

18 P a g i n a 17 6 BRONNEN WERELDBANK NATIONALE BANK VAN BELGIË CREDENDO GROUP CIA WORLD FACTBOOK DIRECTORATE-GENERAL COMMERCE, EUROPEAN COMMISSION EUROSTAT, EUROPESE COMMISSIE WERELDHANDELSORGANISATIE 7 CONTACTEN STUDIES EN STATISTIEKEN CHRISTELLE CHARLIER DIRECTEUR CHRISTELLE.CHARLIER@ABH-ACE.BE DENNIS GIJSBRECHTS BEHEERDER STATISTIEKEN DENNIS.GIJSBRECHTS@ABH-ACE.BE SAMMY SIOEN BEHEERDER STATISTIEKEN SAMMY.SIOEN@ABH-ACE.BE DAVID LEFFLER ASSISTENT DAVID.LEFFLER@ABH-ACE.BE

19 Hoewel alles in het werk werd gesteld om nauwkeurige en actuele informatie te geven, kan het Agentschap voor Buitenlandse Handel niet verantwoordelijk worden gesteld voor fouten, weglatingen en leugenachtige verklaringen. Het kan evenmin verantwoordelijk worden gehouden voor het gebruik of de interpretatie van de informatie in deze nota. Deze nota heeft niet de bedoeling advies te verstrekken. Overname gegevens is toegelaten mits bronvermelding. Datum van publicatie : Juni 2016 Verantwoordelijke uitgever : Fabienne L Hoost Tekstschrijver : Dennis Gijsbrechts Agentschap voor Buitenlandse Handel Montoyerstraat Brussel België Gedrukt op papier met & label.