Stella Maris. parochie Maria Sterre der Zee Nummer 6: februari/ maart

Transcriptie

1 Stella Maris parochie Maria Sterre der Zee Nummer 6: februari/ maart

2 Colofon Stella Maris is een uitgave van de RK Parochie Maria Sterre der Zee in Den Haag. Jaargang 1, nummer 6. Oplage: 7150 exemplaren. ISSN: Redactie Ad van der Helm, Agnes Damen, Andrea Steenbeek, Monique Meeussen, Ronald van Berkel. Afbeelding op de voorpagina: Onderdeel van de hongerdoek Toekomstdromen, "de maaltijd van de volkeren" Gedicht op de achterpagina: René Hornikx Vieren Berne Media Heeswijk Kopij De redactie kan ingezonden kopij wijzigen of zonder opgave van redenen weigeren. Zonder schriftelijke toestemming mag geen enkele tekst, foto of afbeelding geheel of gedeeltelijk worden overgenomen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties. Contact Uiterste inleverdatum van kopij voor de volgende editie: 4 maart 2016 Drukwerk: Editoo B.V. te Arnhem. Abonneren Iedereen buiten de parochie kan Stella Maris thuis ontvangen via de post. In 2016 kost een postabonnement 18,=. Opgave: redactie@rkdenhaag.nl Van de redactie Dit nummer van Stella Maris verschijnt aan het begin van de Veertigdagentijd, een periode van bezinning. Veel mensen ontzeggen zich iets om zich zo voor te bereiden op Pasen. En als parochie zetten we ons in voor projecten van de Vastenaktie. Aandacht voor de nood ver weg krijgt zo concreet vorm. Vorig jaar riep paus Franciscus het Jaar van Barmhartigheid uit. Pastoor Langerhuizen geeft in zijn bijdrage een overzicht van een scala van activiteiten rond het thema barmhartigheid. Zo zijn er in de Veertigdagentijd vijf avonden op weg naar Pasen met als rode draad De weg van barmhartigheid. Parochie Maria Sterre der Zee bestaat 1 jaar. Het parochiebestuur geeft ons inzicht in bezigheden, doelstellingen en resultaten. Met grote inzet van velen wordt er gewerkt aan het vorm geven van onze parochie. In de zomer worden de Wereldjongerendagen (WJD) in Krakau gehouden. Vele jongeren uit alle windstreken gaan op reis, op pelgrimstocht naar Polen. Vanuit onze parochie stellen twee van hen zich voor. Zij kijken uit naar contacten met leeftijdsgenoten uit de hele wereld. Ook hopen zij persoonlijke inspiratie op te doen en vormt de ontmoeting met paus Franciscus een hoogtepunt in het programma. De redactie wenst u veel leesplezier en een goede voorbereiding op het Paasfeest. Monique Meeussen In dit nummer vindt u: Heilig jaar van Barmhartigheid Blauwe zusters Wereldjongerendagen en stille omgang Het parochiebestuur presenteert zich. Vastenactie en Kerkbalans Retraite voor werkzoekenden. Verhaal voor kinderen Advertenties Met een advertentie in Stella Maris bereikt u ruim lezers in de regio Haaglanden tegen aantrekkelijke tarieven. Als u wilt adverteren in het parochiemagazine, kunt u contact opnemen met redactie@rkdenhaag.nl. 2

3 Heilig jaar van Barmhartigheid Op 8 december van het vorig jaar 2015 heeft Paus Franciscus in Rome het heilig Jaar van Barmhartigheid geopend. Deze datum is door de Paus bewust gekozen: het was de vijftigste verjaardag van de afsluiting van het Tweede Vaticaans Concilie (11 oktober 1962 tot 8 december 1965). De zondag erna, 13 december, is het Heilig jaar van Barmhartigheid in ons bisdom Rotterdam en in alle Rooms-katholieke bisdommen ter wereld, geopend. In Schiedam heeft onze bisschop, mgr. H. van den Hende, met het openen van de heilige deur in de basiliek H. Liduina te Schiedam het Heilig jaar van Barmhartigheid geopend. Dit Heilig jaar van Barmhartigheid zal eindigen op 20 november 2016: het hoogfeest van Christus, Koning van het Heelal. Bij de opening van het Heilig jaar van Barmhartigheid heeft Paus Franciscus een Bul (document) geschreven met daarin mooie gedachten en aanbevelingen voor ons allemaal. Deze Bul heet: Misericordiae Vultus: het gelaat (gezicht) van de Barmhartigheid. Paus Franciscus schrijft hier: Moge de Kerk in dit Jubeljaar de echo worden van het Woord van God dat luid en overtuigend weerklinkt als een woord en een gebaar van vergeving, steun, hulp en liefde. Moge zij nooit moe worden barmhartigheid aan te bieden en altijd geduldig te zijn in troosten en vergeven. Moge de Kerk de stem worden van iedere man en vrouw en met vertrouwen en onophoudelijk herhalen: Gedenk uw barmhartigheid, Heer, uw altijd geschonken ontferming (Psalm 25, 6).Het is maar een klein citaat uit Misericordiae Vultus, maar bovenstaande passage biedt al voldoende impuls om het komende jaar, werkelijk een heilig Jaar van Barmhartigheid te doen zijn. Diverse parochianen hebben mij gevraagd: hoe gaan jullie, pastoraal team, dit jaar invullen voor de parochie Maria Sterre der Zee? Het pastoraal team heeft nagedacht over dit Heilig jaar van Barmhartigheid en allerlei passende en inspirerende activiteiten. In al onze kerken zullen flyers met de activiteiten komen te liggen. In ons parochieblad Stella Maris wordt het gehele jaar aandacht besteed aan activiteiten en initiatieven met betrekking tot het Heilig jaar van Barmhartigheid. Zaterdag 13 en zondag 14 februari vieren we de eerste zondag van de Veertigdagentijd. In alle Liturgievieringen zal het thema barmhartigheid centraal staan en zal het Lied van Barmhartigheid gezongen worden. Ook in de projecten van de Vastenaktie zal het thema barmhartigheid centraal staan. In de Maria ten Hovezaal van de Jacobusgemeenschap zal op donderdagavonden in de Veertigdagentijd een reeks: Op weg naar Pasen gehouden worden. Het verbindende thema van deze 6 avonden zal zijn: De weg van barmhartigheid. Pastoor Dolf Langerhuizen, pastor Ad van der Helm, diaken Ronald van Berkel en de Broeders van Sint Jan zullen deze avonden inhoudelijk verzorgen. Hierbij zal onder andere het boek Eindelijk thuis van Henri Nouwen gebruikt worden. Deze avonden (11, 18 en 25 februari, 3, 10 en 17 maart), zijn uitdrukkelijk bedoeld voor parochianen uit alle geloofsgemeenschappen van onze parochie Maria Sterre der Zee. In de Jacobuskerk is er tussen en uur een eucharistieviering. Het programma start om uur. Ter voorbereiding op Pasen is er in alle geloofsgemeenschappen gelegenheid om aan boetevieringen deel te nemen en vervolgens het sacrament van boete en verzoening te ontvangen. Dit zal zijn op 21 maart of daaromtrent. Deze - boetevieringen voor Pasen staan in het teken van Gods barmhartigheid. Op zaterdag 23 april maken we een bedevaart naar de Basiliek van de H. Liduina te Schiedam, waar de bisschop op 8 december 2015 de heilige deur geopend heeft. Het pastoraal team en het parochiebestuur gaan mee. U toch ook? Donderdag 5 mei is het Hemelvaartsdag en gaan we weer op bedevaart met de parochie De Vier Evangelisten naar Maria van Eik en Duinen. Gezien het vroege uur is dit een bedevaart voor spirituele dauwtrappers met het thema Barmhartigheid voor heel de stad Den Haag. 3

4 Zaterdag 9 juli gaan we fietsen naar Brielle, naar het heiligdom van de Martelaren van Gorcum.De bedoeling is dat de kilometers gesponsord worden voor een goed doel, natuurlijk in het kader van Barmhartigheid! Op 15 augustus vieren we Maria ten hemelopneming. Behalve de viering van de eucharistie, willen we die dag ook enkele activiteiten van barmhartigheid laten plaatsvinden In november vindt een Dag van barmhartigheid plaats voor en met de jongeren van M25. Op de avonden van 27 oktober, 3 en 10 november vindt de Najaarscatechese plaats. Ook hier zal het thema barmhartigheid in terugkomen. Nadere informatie hierover volgt nog. De locatie is het parochiecentrum van de Driekoningengemeenschap aan de Neuhuyskade. Er is een serieus plan om twee keer een maaltijd van barmhartigheid in het MOC (Schilderswijk) te organiseren. De leden van het pastoraal team bedienen. Nadere informatie volgt. Verder zijn er nog plannen voor een straatinterview. De uitkomsten daarvan worden in Stella Maris gepubliceerd. Hoe denken 'gewone' Hagenaars en Hagenezen over barmhartigheid? Over veel en nog meer wordt nagedacht.. Houd de Stella Maris, de maandberichten en de flyers in de gaten Last but not least! Bij een thema als barmhartigheid zijn wij snel geneigd om alleen maar te denken aan doen. Dat is begrijpelijk. Maar er is méér! Als katholieke christenen handelen wij vanuitwij ons geloof in Gods barmhartigheid. Ons geloof voeden wij door gebed, het lezen van de Bijbel en het ontvangen van de sacramenten. Ik denk allereerst aan de eucharistie en het sacrament van boete en verzoening. Mag ik u vragen om in dit Heilig jaar van Barmhartigheid met mij te bidden om zegen over onze parochie Maria Sterre der Zee die zich inzet voor de verkondiging van het evangelie en de dienstbaarheid aan de mensen in onze stad. Dat het Heilig jaar van Barmhartigheid een inspirerend jaar wordt, iets van ons samen, toegewijd en met plezier, vanuit een bezield en bezielend geloof! Ik ga ervoor, u toch ook? Met vriendelijke groet,ook namens de collega s van het pastoraal team èn het parochiebestuur, Dolf Langerhuizen, Pastoor parochie Maria Sterre der Zee Aktie Kerkbalans 2016: doe mee! Op 16 januari 2016 is de actie Kerkbalans weer van start gegaan. Het motto van dit jaar is: Mijn kerk inspireert Mijn kerk in balans. En zo is het ook voor velen. De kerk is inderdaad een plek die inspireert. De boodschap, de sacramenten zoals de doop, de gemeenschap, het gebouw - ze geven bezieling voor het leven van elke dag. Als parochie Maria Sterre der Zee zit het eerste fusiejaar erop. Het was een jaar van wennen aan veranderingen, maar ook een jaar van schouders eronder zetten: we willen ervoor zorgen dat onze parochie zowel blijft inspireren en verkondigen, als ook financieel in balans komt. Om in balans te komen, bezuinigen we op de kosten waar dat mogelijk en verantwoord is. Aangezien niemand wil dat bezuinigingen ten koste gaan van de kwaliteit van onze liturgie en van ons parochiële werk, zullen we ons ook sterk moeten richten op mogelijkheden om de inkomsten te vergroten. Het is daarom dat ik vanaf deze plek een beroep doe op uw ruimhartigheid. Laat de actie Kerkbalans niet aan u voorbij gaan en ondersteun uw geloofsgemeenschap en de parochie met uw gulle gaven. Wij zijn er u enorm dankbaar voor. U kunt uw gift overmaken op een van de bankrekeningnummers die achterin de Stella Maris vermeld zijn. Mocht u een automatische overboeking hebben ingesteld in uw (internet)bankieren, dan vraag ik u met klem om het bankrekeningnummer waarnaar u uw gift overmaakt te controleren. Mocht dat nog een oud bankrekeningnummer zijn, verandert u dat dan alstublieft in een van de bankrekeningnummers die achterin de Stella Maris genoemd zijn. Dan wordt de financiële administratie voor mij als penningmeester weer iets overzichtelijker. Ook wijs ik u nog op de fiscaal aantrekkelijke mogelijkheid om een periodieke schenking te doen. Vanaf de site van de belastingdienst kunt u hiervoor een standaard document downloaden ( en vervolgens zoeken naar Overeenkomst periodieke giften ). Nogmaals hartelijk dank voor uw bijdragen. Henk van Ruijven, penningmeester 4

5 Doopsel betekent ruimte Hoeveel ruimte kan een mens aan? We groeien op met grenzen: grenzen van Nederland, grenzen van Europa. We weten dat onze kerk begrensd is en dat er ook andere kerken zijn, klein en groot, die de weg van Christus willen gaan. Een grens is spannend omdat we weten dat er achter die grens nog andere mensen en mogelijkheden zijn. Het ontdekken van de wereld achter de grenzen kan verrijkend zijn. Het gevaar is echter dat we van die grenzen muren maken, waarachter we ons verschuilen. Ons doopsel geeft een ander soort grens aan. Door het doopsel zijn we binnengetreden in de ruimte van Gods Liefde. Door dat sacrament hebben we een grens gesteld aan een leven zonder engagement, zonder oriëntatie, zonder perspectief. Ook al zijn het onze ouders die ervoor gekozen hebben: ons doopsel waarvan we de beloften tijdens de Paaswake weer vernieuwen, betekent dat we vastgehecht zijn aan God, die alomvattend is en een onuitputtelijke bron van Liefde. Als gedoopten mogen we getuigen van die onmetelijke ruimte van Gods Liefde. De veertigdagentijd die voor ons ligt, is een oefenperiode om in die ruimte te leven opdat we de onverschilligheid overwinnen die nogal eens de kop op kan steken, bij onszelf, onze geloofsgenoten en in onze wereld. De solidariteit die onze samenleving dringend nodig heeft, is geworteld in God die met de mensen begaan is. In Jezus Christus laat de barmhartige Vader dat voortdurend zien. Daarin ligt de ware betekenis van ons doopsel: om met nog meer toewijding en liefde ruimte te maken voor de naasten opdat ook zij de onmetelijke Liefde van God ervaren. Ik wens u een mooie voorbereiding op Pasen opdat u zelf ook deze ruimte zult ervaren (Efeze 3, 18). Ad van der Helm, parochievicaris Geloofsleerlingen 2016 Een beetje onwennig komen ze de eerste avond de pastorie van de Sint Jacobus binnen: de geloofsleerlingen van 2016: Wat staat ons te wachten? Welke mensen zitten er nog meer in de groep? Krijg ik veel informatie te verwerken? Toch breekt al snel het ijs wanneer verschillende deelnemers op een persoonlijke manier vertellen hoe zij met geloof in aanraking gekomen zijn. Dit maakt nieuwsgierig en geeft ruimte om zelf het eigen verhaal te vertellen, al doet de een dat makkelijker dan de ander.zoveel mensen, zoveel wegen van geloof! Dat blijkt maar weer. Een aantal leden van de groep is al in een protestantse kerk gedoopt en wil graag het geloof verdiepen en versterken door de katholieke traditie. Het deel uitmaken van een grote wereldwijde geloofsgemeenschap spreekt duidelijk veel deelnemers aan. Sommigen hebben katholieke familieleden of een katholieke partner. De rode draad is zingeving van het eigen leven en daar willen de deelnemers graag veel van opsteken. Het programma is verdeeld over dertien avonden, die toewerken naar de opname in de kerk door het doopsel en/of het vormsel, en de eucharistie. Dit gebeurt in de Paaswake in de kerk waar de geloofsleerlingen met het katholieke geloof in aanraking zijn gekomen. Tijdens iedere avond wordt een Bijbelgedeelte besproken en wordt catechese gegeven, die tot gesprekken en vragen leidt. Er is een rondleiding door de kerk en een toelichting op de kerkelijk gewaden en de kleuren die in de kerk gebruikt worden. Maar vooral is het de persoonlijke uitwisseling waarbij grote vragen niet geschuwd worden. Per slot van rekening komen de geloofsleerlingen ook met kritische familieleden, vrienden en collega s in aanraking. De avonden geven niet álle kennis, zoals Karen, een van de geloofsleerlingen van twee jaar geleden, vertelt: er blijft nog zoveel te leren! Zij ondersteunt de organisatie van de groep. De avonden leggen wel een fundament waarvan we hopen dat dit voor de geloofsleerlingen stevig genoeg is om een leven lang verder te leren en zich te laven aan de bronnen van geloof en traditie die we als katholieke kerk mogen delen. Een aantal buddy s is al gevonden: parochianen die met deze geloofsleerlingen meelopen, met wie zij in de kerk kunnen afspreken en over eenvoudige vragen kunnen praten. Zij zijn niet een officiële peter of meter, maar ze kunnen zorgen dat de geloofsleerlingen zich in de parochie gemakkelijker thuis voelen. Wie meldt zich nog aan voor die mooie taak? Dat kan via parochiesecretariaat@rkdenhaag.nl Marijke Witteman, pastoraal werkster en Ad van der Helm, parochievicaris 5

6 Een kijkje in de keuken.. Hoe werkt het parochiebestuur? Het bestuur van de parochie Maria Sterre der Zee komt iedere tweede maandag van de maand in een algemene vergadering bijeen. Tussentijds zijn er diverse commissievergaderingen en wordt er gewerkt aan de uitvoering van de genomen besluiten. De vergaderingen vinden in de pastorie van de H. Paschalis plaats, waar het kantoor van de parochie gevestigd is. Hier heeft Teresa van der Lubbe, hoofd parochiesecretariaat, haar kantoorruimte en ook pastoor Dolf Langerhuizen en diaken Ronald van Berkel hebben hier kantoor. De vergadering van het parochiebestuur wordt geopend met een gebed door de pastoor. Daarna geeft vicevoorzitter Max Timmerman leiding aan de vergadering op basis van de agenda en vergaderset die door secretaris Joost Happel en Teresa van der Lubbe voorbereid zijn. Zij zijn ook verantwoordelijk voor de verslaggeving. De vergadering wordt met een gebed afgesloten.na de vergadering worden de besluiten in een bestuursbrief aan het kader van de parochie gezonden. Deze bestuursbrief verschijnt ook op de websites van de geloofsgemeenschappen. Wat besloot het parochiebestuur? 1 De Actie Kerkbalans is op 16 januari in Den Haag op oecumenische wijze ingeluid. De H. Jacobus was de locatie waar vertegenwoordigers uit de deelnemende kerken samenkwamen en onder klokgelui de jaarlijkse geldinzameling gestart werd. Voor onze parochie Maria Sterre der Zee is een actie opgezet, waarbij de vaste donateurs een brief ontvangen en degenen die nog niet bijdragen een andere brief ontvangen. 2 Een delegatie van het parochiebestuur heeft met Bisschop J.H.J. van den Hende een gesprek gehad over de voortgang van de parochie na het eerste jaar van de fusie. Onder meer is gesproken over financiën, gebouwen, migrantengemeenschappen en de vitaliteit van de geloofsgemeenschappen. In 2016 wordt een bezoek van de bisschop aan het parochiebestuur ingepland. 3 De organisatie van enkele geloofsgemeenschappen is een punt van zorg. Het lukt nog onvoldoende om de kaderfuncties in te vullen. Gezocht wordt naar een organisatievorm die voor de specifieke gemeenschappen werkt. 4 Het parochiebestuur heeft het vrijwilligersbeleid vastgesteld, nadat de beheercommissies gehoord zijn en de reacties in de finale versie verwerkt zijn. 5 Parochievicaris Ad van der Helm is portefeuillehouder innovatie in het pastoraal team. Op zijn initiatief is besloten om een studiedag met de titel 'RK Den Haag in 2025' te organiseren. Genodigd is in elk geval het kader van de beide parochies in Den Haag. De streefdatum is zaterdag 9 april Het collecteschema 2016 is vastgesteld. 7 Het parochiebestuur heeft in een eerste ronde gepraat over het gebruik van kerkgebouwen voor niet-liturgische bijeenkomsten. Het gaat om voorwaarden voor verhuur, waarbij de waardigheid van het gebouw voorop staat. Onder meer worden de huidige activiteiten en voorwaarden geïnventariseerd. 8 Op initiatief van het parochiebestuur is een werkgroep opgericht voor de totstandkoming van een website Maria Sterre der Zee. De verwachting is dat de website rond Pasen gelanceerd wordt. 9 Een overleg met de uitgever van ons parochieblad Stella Maris heeft geleid tot een keuze voor lichter papier, zodat het gewicht voor de vrijwillige bezorgers beter hanteerbaar is en de uitstraling van het blad nog beter bij het beleid van de parochie aansluit. 10 Op 18 december 2015 hebben de pastoor en de secretaris de Akte van Fusie ondertekend bij de notaris met terugwerkende kracht per 1 januari Hiermee zijn alle gerechtelijke handelingen voor de fusie tot parochie Maria Sterre der Zee afgewikkeld. Joost H.M. Happel, secretaris parochiebestuur 6

7 Ziekenbezoek in de parochie Dienst aan God en aan de naaste In het kader van de rubriek bestuursleden aan het woord kan ik met dit stuk vele kanten op. Ik kan u vertellen over de puur bestuurlijke kant van het werk: de goede samenwerking tussen de bestuursleden, de contacten met de gemeente Den Haag over initiatieven tot samenwerking tussen kerk en gemeente, de plannen tot voortzetting van het Ziekentriduüm in de vorm van een Ziekendag, de voortzetting van de steun aan het Aandachtscentrum. Maar ik wil het liefst met u naar het werk waar het in alle bovenstaande inspanningen om gaat het concrete werk van mens tot mens dat overal in de parochie plaatsvindt en moet blijven plaatsvinden om de parochie, de kerk op te bouwen, steeds weer op nieuw. Toen mij gevraagd werd iets te schrijven over mijn werk voor de parochie was ik dan ook blij verrast. Ik vertel graag over het concrete en inspirerende werk van het ouderen- en ziekenbezoek, over het belang van eenzaamheidsbestrijding en gemeenschapsvorming vanuit de kerken. Maar nu ik moet beginnen, wordt het stil. Waar begin je zonder in gemeenplaatsen te vallen of in sociaal activisme? Waar begin je als je wilt benadrukken dat het om de nederigheid gaat en dat het tijdens een bezoek nogal eens voorkomt dat de zieke de bezoeker troost. Het brengt me bij een overweging die ik las in de prachtige studie Diaconie als mystagogie over de ervaring van het lege moment. Ervaringen van het lege moment zijn schokkende of verrassende momenten van niet weten, uit het lood geslagen worden, sprakeloos, kwetsbaar. Op zo n moment wordt je door de ander iets geopenbaard dat het gewone alledaagse weten onderbreekt, doorbreekt en opent naar iets anders; je begeeft je op heilige grond. Door doodgewone aandacht, dat wil zeggen oprechte, betrokken, zorgvuldige, onbaatzuchtige, onvoorwaardelijke, altijd ook kwetsbare, soms mislukkende menselijke aandacht kom je de ander nabij. Zulke aandacht kan in beginsel iedere mens geven. Het kan worden geleerd, moet ingeoefend worden, maar je kunt het niet maken als een soort productie of prestatie. Je kunt er alleen de voorwaarden voor scheppen, zo goed faciliteren dat het gebeurt. Het moment waarop het gebeurt komt op een gegeven moment, letterlijk een gegeven moment een moment van een leegte die je niet zelf opvult, maar die gevuld wordt. U voelt het wel, daar is God. In de bovengeschetste sfeer proberen we als vrijwilligers van de ziekenbezoekgroepen van onze parochie de zieke of oudere in onze buurten nabij te zijn met een bezoek, een uitstapje of een feestelijke bijeenkomst. Alle geloofsgemeenschappen hebben nu weer een ziekenbezoekgroep(je) en in de kerstperiode zijn er in alle kerken kerstbijeenkomsten gehouden en bezoeken gebracht. De verhalen van de vrijwilligers zijn soms hartverwarmend, bijvoorbeeld die over de gedeelde angst op de eerste hulpafdeling van het ziekenhuis, de gedeelde vrolijkheid tijdens een bezoek in het verpleeghuis; de dankbaarheid van iemand die heel lang niets van de kerk gehoord had. Maar ook bijzonder zijn de reacties van de verpleegkundigen, die oprecht verbaasd zijn als je geen familie blijkt te zijn, maar van de kerk komt. Dat de kerk dit nog steeds doet! Ja, dit doen we en we gaan door. Het gaat hierbij niet om het aantal bezoeken dat we doen, maar om dat ene bezoek met oprechte aandacht. Doet u ook mee? Lore Olgers, LId parochiebestuur, portefeuille Kerk en Samenleving, coördinator Nieuw bestuurslid Mijn naam is Alex Keijzer. ik ben geboren in Delden (Twente) in 1958 en sinds 1990 woon ik in Den Haag, in het Statenkwartier. Ik heb een heel fijn huwelijk gehad, waaruit in 1994 een dochter en in 1996 een zoon voortgekomen zijn, maar dat veel te vroeg een somber einde kreeg door het overlijden van mijn echtgenote in Tot voor kort was ik werkzaam als stafofficier bij Defensie en ik ben nu in de gelegenheid om tijd aan andere zaken te besteden, zoals het vrijwilligerswerk in de parochie. Vanaf 1990 ben ik actief als vrijwilliger, zowel inhoudelijk (pastoraat, liturgie, jongerencatechese) als ondersteunend (penningmeester, vicevoorzitter). De saamhorigheid tijdens de bedevaart naar Lourdes heeft me extra gemotiveerd voor het werk binnen onze geweldige parochie. De bisschop heeft me per 1 januari 2016 benoemd als lid van het parochiebestuur, en binnen het bestuur krijg ik de portefeuille gebouwen. In dit kader wil ik nadrukkelijk opmerken dat ik persoonlijk onze kerken en andere gebouwen zie als een middel om als gelovigen samen kerk te zijn in Den Haag. Ik kan niet zonder de samenwerking met en de inspanning van de beheercommissies van onze 6 geloofsgemeenschappen. Zij hebben immers het beste zicht op de gebouwen, en zullen veel werk blijven doen dat ik van harte wil ondersteunen. 7

8 De H. Willibrord Internationale viering 2014 Als zesde in de rij stelt de geloofsgemeenschap H.Willibrord zich voor. Deze bestaat nog niet zo lang, pas sinds 1997 na een samenvoeging van de H. Engelbewaardersparochie, de H. Hart van Jezusparochie, de H. Josephparochie en de H. Marthaparochie. Als afzonderlijke parochies kennen zij een rijk verleden dat teruggaat tot het eind van de 19e, begin 20e eeuw. Vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw veranderde de samenstelling van Haagse wijken door de komst van migranten. In het begin waren dat Italianen, Spanjaarden en Joegoslaven en later kwamen daar Turken en Noord-Afrikanen bij.' Voor hun geestelijk welzijn boden de katholieke kerken graag ruimte en gelegenheid om cultuureigen vieringen te houden. Al in de jaren zestig werden in de Engelbewaardersparochie Italiaanse eucharistievieringen gehouden, in de H. Hartparochie waren er in de jaren zeventig Surinaamse vieringen en Antillianen hielden hun vieringen in het Papiaments. De aanwezigheid van het Missionair Pastoraat in de parochies rond de Haagse Markt heeft voor een enorme bloei van migrantengemeenschappen gezorgd. Geloofsgroepen uit Afrikaanse en Aziatische landen vonden via het Missionair Pastoraat onderdak in de katholieke kerken. In eerste instantie vierde elke gemeenschap in eigen kring de eucharistie. Geleidelijk groeiden de gemeenschappen naar elkaar toe en werden er steeds vaker gemeenschappelijke vieringen georganiseerd, waarin iedere gemeenschap zich thuis voelde door de aanwezigheid van eigen tradities en accenten. De inmiddels ontstane H. Willibrordparochie was een gemeenschap van gemeenschappen. Een paar keer per jaar komt deze rijke, veelkleurige saamhorigheid duidelijk naar boven in gezamenlijke vieringen. Het hoogtepunt hiervan, de jaarlijkse Internationale Eucharistieviering van alle katholieke migrantengemeenschappen uit Den Haag zal op 7 februari 2016 voor de 16e keer plaatsvinden. Eerste Communie Palmpasen Pasen De Willibrordgemeenschap profileert zich in onze nieuwe parochie nog steeds als een gemeenschap van gemeenschappen. Wij willen graag dat iedereen zich thuis voelt en elkaar geestelijk kan verrijken met tradities en gebruiken uit de eigen culturele achtergrond. Sámen vormen wij Gods volk hier op aarde. Gerard van Dommelen Pinksteren

9 De Surinaamse gemeenschap Een van de migrantengemeenschappen in onze parochie is de Surinaamse.Op 25 november 1975 werd Suriname een onafhankelijke en soevereine staat. Dat betekende dat Suriname geen deel meer uitmaakte van het Koninkrijk der Nederlanden. Deze ontwikkeling stuitte in Suriname op veel weerstand bij bepaalde groepen. Surinamers uit alle lagen van de bevolking waren bevreesd voor een burgeroorlog en trokken massaal naar Nederland. Creolen, Hindoestanen en Javanen vormden de belangrijkste groep vluchtelingen. Het viel de Haagse pater Kluiters op dat er onder de nieuwe medeburgers veel katholieken zaten. Hij begon in bescheiden omvang kerkdiensten te houden in de H. Hartkerk aan de van Mierisstraat met het doel deze nieuwe medegelovigen onderdak te bieden. Dat betekende het begin van de Rooms-katholieke Surinaamse Gemeenschap in Den Haag. Zijn werk werd in belangrijke mate voortgezet door zijn opvolger pater Wim van Pinxteren. Hij begon in 1984 bij de Surinaamse parochie. Iedere eerste zondag van de maand was er een dienst voor de Surinamers.Tevens werd een begin gemaakt met het houden van kindernevendiensten. De Eerste H. Communie vond in de H. Hartkerk plaats.huwelijken werden er gesloten en bij sterfgevallen vond de uitvaart van daaruit plaats. De opvolgers van deze belangrijke pioniers waren respectievelijk pater Ben van Schaiyk en pater Jan Mul. De laatste is vanaf 1998 tot heden de geestelijk leider van de Surinaamse katholieken in Den Haag. Hij kwam in december 1997 na een jarenlang verblijf in Suriname, terug in Nederland en toen er een vacature ontstond bij de Haagse Surinaamse Parochie reageerde hij direct. Het voordeel van deze pater is dat hij de Surinaamse gewoonten heel goed kent en de taal enigszins beheerst. Genoemd moet worden zuster Ann die ook betrokken was bij H. Hartkerk. Zij heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de Surinaamse Parochie in Den Haag. De R.K. Surinaamse Gemeenschap in Den Haag is nog steeds hecht. Iedere 1e zondag van de maand is er een Eucharistieviering, thans in de H. Josephkapel in Het Zamen aan de Esperantostraat. Florence Sardjoe Kerst brengt allen samen Op 26 december 2015 werd er een oecumenische kerstviering van Indonesische christenen gehouden in de Event Plaza te Rijswijk. Er waren ruim 500 mensen van verschillende migrantengemeenschappen en kerken aanwezig. De geestelijke begeleiders waren 7 dominees en 2 pastores. Het thema was Samenleven als familie van God. In de preek benadrukte dominee Jacob Ezra hoe mensen zich met God verbonden voelen, dat bij elkaar herkennen en samenleven als een grote familie, als broeders en zusters, als kinderen van God. Christenen zijn geroepen, gevormd, geheiligd, en verheerlijkt om de familie van God op te bouwen in onze samenleving. Na de gebedsdienst was er gelegenheid elkaar te ontmoeten en te begroeten of bersilaturahmi met koffie en thee en lekkere Indonesische hapjes en drankjes en een heerlijke middagmaaltijd. Veel moslims vierden met ons de geboorte van Jezus. De traditionele orkestmuziek angklung begeleidde het lied Stille Nacht. Er werd samen gebeden, gezongen en gedanst. Iedereen was gelukkig. Het Kerstfeest brengt alle mensen van diverse culturen en religies samen als één familie. Zo is Jezus gekomen om alle mensen vrede te brengen. Deze oecumenische kerstviering is mogelijk gemaakt door de samenwerking tussen de Indonesische ambassadeur en het samenwerkingsverband van Indonesische christenen in Nederland - BK-UKIN (Badan Kerjasama Umat Kristiani Indonesia Nederland). Yan Asa,svd (Pater van Missionarissen van Steyl) 9

10 Het Liduinakoor in Rome Het Liduinakoor is begin november op pelgrimage naar Rome geweest. Op de avond voor Allerheiligen hebben we de H. Mis in de St. Pieter gezongen. De gregoriaanse gezangen hadden we in de voorafgaande maanden met dirigent Arent te Kloese ingestudeerd. Hij was er nu ook bij. De meerstemmige liederen, waaronder het prachtige Exsultate Domino, leidde onze eigen dirigent Ed Catijn. We voelden de historische betekenis: zingen in deze eeuwenoude basiliek, het centrum van de katholieke wereld. Dat kwam de concentratie zeer ten goede. Er is prachtig gezongen! Velen van ons verlieten duidelijk aangedaan de basiliek. Om zo iets mee te maken geweldig! Op Allerheiligen werden we in de Friezenkerk door rector Tiemen Brouwer en diaken Kees van Duin welkom geheten. Ed Catijn leidde het koor tijdens de H. Mis waarin we onder meer de Kleine Orgelmis van Jozef Haydn zongen. Johan Groen bespeelde het orgel. We kregen vele complimenten. De kerk was vol. Om uur bad de paus vanuit het raam van zijn werkkamer het Angelus en hield hij een korte toespraak. Het St. Pietersplein was zwart van de mensen, vele tienduizenden. De paus ging soepel met zijn geschreven tekst om. Soms vond hij het nodig met persoonlijke woorden iets nader te belichten en informeerde vervolgens bij de menigte of het duidelijk was. Indrukwekkend. Het verdere programma behelsde een excursie door Rome, op Allerzielen een bezoek aan de Nederlandse begraafplaats in het Vaticaan, de Campo Teutonico, een excursie naar de Sixtijnse kapel met als gids Kees van Duin en ten slotte op woensdag de audiëntie bij de paus op het St. Pietersplein. Gezegend door de paus gingen we huiswaarts, in het besef iets heel bijzonders te hebben meegemaakt. Het Liduinakoor repeteert elke dinsdagavond om uur in de Marlotkerk. Jeannette Doll Vastenactie 2016 Op de landelijke Startdag van de Vastenactie, 7 november 2015 in Utrecht, is het campagneproject van de Vastenactie 2016 gepresenteerd. Het noordoosten van Oeganda, de regio Teso, heeft vanaf de jaren 80 van de vorige eeuw geleden onder de terreur van rebellen en rooftochten van een nomadenstam, waardoor veel mensen zijn omgebracht of tot 2008 hebben moeten leven in beschermde kampen. Nu wordt het bovendien steeds moeilijker om goed landbouw te bedrijven door langdurige droogte of extreme regenval, die de landerijen in een moeras verandert. Vanuit het bisdom Soroti helpt de ontwikkelingsorganisatie Socadido de boeren en hun gezinnen door de bouw van informatiecentra, trainingen in landbouwen irrigatiemethoden, een kleine startlening en een span ossen en een ploeg. Het is de mensen helpen om zichzelf te kunnen helpen. De Vastenactie ondersteunt dit werk in het Katakwi district. Het is op de kopijdatum van dit blad nog niet bekend voor welke vastenactieprojecten de verschillende geloofsgemeenschappen in onze parochie zullen kiezen, dit campagneproject in Oeganda of een ander aansprekend project. In de maandberichten zullen de gekozen projecten nader worden toegelicht. Michiel Timmerman In de St. Pieter In de Friezenkerk in Rome Zalig gebakken Het programma Heel Holland bakt is een topper op de Nederlandse televisie. Onlangs verscheen het boek Zalig gebakken, recepten van heiligendagen wereldwijd, dat goed aansluit bij deze hype. In deze uitgave staan recepten voor veertig feestdagen op de christelijke jaarkalender: van Speculaaspop uit Nederland tot Sint-Maartenshoeven uit Polen; van Duitse Maria Magdalenakoekjes tot Sint-Jacobstaart uit Santiago de Compostela. Elk recept wordt ingeleid met het verhaal van de feestdag en een bijbehorende illustratie. De tradities rond het feest worden toegelicht.ook is er een mooie afbeelding van het resultaat. Auteurs: Marian Geurtsen en Bep Willers-van Oostwaard Prijs: 19,95. ISBN:

11 DOORDEWEEKS LITURGISCH ROOSTER Tijd Locatie Voorganger Bijzonderheden Specifieke datum MAANDAG 12:45 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm 12:15 Rozenkrans 14:30 Kapel Ametisthorst D. Langerhuizen 1 februari & 14 maart 20:00 H. Martha Interculturele gebedsviering DINSDAG 09:00 Onbevlekt Hart van Maria Lauden 09:30 Fatimakapel J. Rivadeneira Aldás 12:45 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm 12:15 Rozenkrans 19:00 huiskapel Hircos Pater SVD WOENSDAG 09:00 H. Martha Pater SVD met koffie 09:00 H. Antonius Abt D. Langerhuizen met koffie 09:30 Fatimakapel J. Rivadeneira Aldás 10:00 Huize Op de Laan Woord en communieviering 3 februari & 9 maart 10:15 H. Ignatius van Loyola Lauden 12:30 H. Ignatius van Loyola D. Langerhuizen 12:30 OLV van Goede Raad B. Pex 12:45 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan 12:15 Rozenkrans 14:30 H. Ignatius van Loyola Rozenkrans 16:00 Onbevlekt Hart van Maria Rozenkrans 19:00 H. Ignatius van Loyola Vespers DONDERDAG 09:30 Fatimakapel J. Rivadeneira Aldás 12:45 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan 12:15 Rozenkrans 15:00 Kapel Landscheiding D. Langerhuizen 25 februari & 31 maart 19:00 huiskapel Hircos Pater SVD 19:15 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan VRIJDAG 09:00 H. Antonius Abt D. Langerhuizen 5 februari & 4 maart 12:45 H. Jacobus de Meerdere D. Langerhuizen 12:15 Rozenkrans 14:30 Zorgcentrum Oostduin (Paviljoen) Y. Asa SVD 5 februari & 4 maart 14:30 Gaspard de Colligny (Serre) D. Langerhuizen / J. Rivadeneira Aldás 19 februari & 18 maart 19:00 huiskapel Hircos Pater SVD 5 februari & 4 maart 19:15 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan 20:00 huiskapel Hircos Pater SVD 5 februari & 4 maart ZATERDAG 10:00 Byzantijnse kapel D. Langerhuizen 20 februari 10:30 H. Jacobus de Meerdere Tridentijnse liturgie 13 februari & 12 maart 11:00 Lourdeskapel Père Vincent de Paul Boro 10:30 Rozenkrans 6 februari & 5 maart (Franstalige viering) 12:45 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm 12:15 Rozenkrans 19:30 H. Ignatius van Loyola Taizeviering 6 februari & 5 maart Bent u een kunstenaar? In de vorige Stella Maris kon u het al lezen: onze parochie is op zoek naar mensen die een nieuw portret van Maria willen maken. Tot nu toe hebben zich al twaalf professionele kunstenaars aangemeld. Doet u ook mee? Stuur dan voor 1 maart 2016 een mail met uw naam, geboortedatum en contactgegevens naar mariaindekunst@rkdenhaag.nl. Voeg ook een foto van het kunstwerk toe, alsmede de afmetingen en (eventueel) de prijs van het kunstwerk. Deelnemers ouder dan 16 jaar geven aan of ze wel of niet professioneel met kunst bezig zijn. Lever het kunstwerk in op zaterdag 30 april 2016 tussen uur en uur in de Elandstraatkerk. De officiële opening zal plaatsvinden op zondag 1 mei De kunstwerken mogen te koop worden aangeboden. De opbrengst is geheel voor de kunstenaar. De tentoonstelling wordt feestelijk afgesloten op zondag 22 mei Meer informatie vindt u op de website: 11

12 Geloofsgemeenschap Kerk dinsdag 2 februari LITURGISCH ROOSTER Februari / Maart 2016 Het rooster is aan wijzigingen onderhevig. Houd de lokale berichten daarom in de gaten. H. Agnes H. Antonius Abt H. Driekoningen H. Agnes H. Antonius Abt Tijd Voorganger Tijd Voorganger Tijd Voorganger Kerk 19:00 Y. Asa SVD zaterdag 6 februari 20:00 J. Rivadeneira Aldás 17:00 J. Rivadeneira Aldás 16:00 D. Langerhuizen Huize Waalsdorp Neocatechumenaat 17:30 D. Langerhuizen OLV Goede Raad zondag 7 februari 09:30 J. Rivadeneira Aldás 10:30 Y. Asa SVD & pw M. Witteman Gezinsmis 09:30 D. Langerhuizen Onbevlekt Hart van Maria 12:00 J. Rivadeneira Aldás 11:00 D. Langerhuizen H. Paschalis Baylon Spaans woensdag 10 februari Aswoensdag 19:00 J. Rivadeneira Aldás & J. 19:30 R. Kurvers 12:30 A. van der Helm OLV Goede Raad Zijerveld 19:30 B. Wessel & diaken R. H. Paschalis Baylon van Berkel 17:00 A. van der Helm 16:00 R. Kurvers Huize Waalsdorp 18:30 Father Saps 17:30 R. Kurvers OLV Goede Raad Filipijns (Engels) 09:30 J. Zijerveld 10:30 D. Langerhuizen & diaken R. van Berkel 09:30 R. Kurvers Onbevlekt Hart van Maria 12:00 J. Zijerveld Spaans Jongerenmis 11:00 R. Kurvers H. Paschalis Baylon zaterdag 13 februari 20:00 Priester ntb Neocatechumenaat zondag 14 februari 1e zondag Veertigdagentijd zaterdag 20 februari 20:00 Priester ntb 17:00 Y. Asa SVD 16:00 D. Langerhuizen Huize Waalsdorp Neocatechumenaat 17:30 D. Langerhuizen OLV Goede Raad zondag 21 februari 09:30 2e zondag J. Zijerveld 10:30 R. Kurvers 09:30 Y. Asa SVD Onbevlekt Hart van Maria Veertigdagentijd 12:00 J. Zijerveld Spaans 11:00 Y. Asa SVD H. Paschalis Baylon zaterdag 27 februari 20:00 J. Rivadeneira Aldás 17:00 A. van der Helm 16:00 Y. Asa SVD Huize Waalsdorp Neocatechumenaat 18:30 Father Oliver 17:30 Y. Asa SVD OLV Goede Raad Filipijns (Engels) 15 jarig jubileum zondag 28 februari 09:30 3e zondag D. Langerhuizen 10:30 A. van der Helm 09:30 J. Rivadeneira Aldás Onbevlekt Hart van Maria Veertigdagentijd 12:00 J. Zijerveld 11:00 J. Rivadeneira Aldás H. Paschalis Baylon Spaans zaterdag 5 maart 20:00 J. Rivadeneira Aldás 17:00 J. Rivadeneira Aldás 16:00 D. Langerhuizen Huize Waalsdorp Neocatechumenaat 17:30 D. Langerhuizen OLV Goede Raad zondag 6 maart 09:30 4e zondag J. Rivadeneira Aldás & diaken 10:30 R. van Berkel Y. Asa SVD & pw M. Witteman Gezinsmis 09:30 R. Kurvers Onbevlekt Hart van Maria Veertigdagentijd / Voorstellen communicantjes 11:00 R. Kurvers H. Paschalis Baylon zondag Laetare 12:00 J. Rivadeneira Aldás Spaans zaterdag 12 maart 20:00 J. Rivadeneira Aldás 17:00 A. van der Helm 16:00 D. Langerhuizen Huize Waalsdorp Neocatechumenaat 18:30 Father Saps 17:30 D. Langerhuizen OLV Goede Raad Filipijns (Engels) zondag 13 maart 09:30 5e zondag J. Rivadeneira Aldás 10:30 R. Kurvers 09:30 D. Langerhuizen Onbevlekt Hart van Maria Veertigdagentijd 12:00 J. Rivadeneira Aldás Spaans 11:00 D. Langerhuizen H. Paschalis Baylon 12 zaterdag 19 maart H. Jozef zondag 20 maart Palm- of Passiezondag 20:00 J. Rivadeneira Aldás 17:00 D. Langerhuizen 16:00 J. Rivadeneira Aldás Huize Waalsdorp Neocatechumenaat Eucharistie met boetevoering 17:30 J. Rivadeneira Aldás OLV Goede Raad 18:30 Father Oliver Filipijns (Engels) 09:30 J. Rivadeneira Aldás 10:30 D. Langerhuizen 09:30 Y. Asa SVD & diaken R. van Berkel Onbevlekt Hart van Maria 12:00 J. Rivadeneira Aldás Spaans 11:00 Y. Asa SVD & diaken R. H. Paschalis Baylon Rooster Paastriduüm in separaat rooster van Berkel Gezinsmis

13 LITURGISCH ROOSTER Februari / Maart 2016 Het rooster is aan wijzigingen onderhevig. Houd de lokale berichten daarom in de gaten. H. Ignatius van Loyola H. Jacobus H. Willibrord OLV Onbevlekt Ontvangen H. Jacobus de Meerdere H. Martha H. Jozeph Tijd Voorganger Tijd Voorganger Tijd Voorganger Tijd Voorganger 19:30 A. van der Helm Kaarsenwijding en processie 19:00 Y. Asa SVD 11:00 A. van der Helm 09:00 Broeders van St. Jan 11:00 E. Kimman & diaken R. van Berkel 11:00 J. Mul Surinaams 10:15 R. Kurvers Int. Eucharistieviering 15:00 Jean Pierre 12:15 Broeders van St. Jan 13:00 K. vd Geest SVD Engelstalig Afrikaans Franstalig Afrikaans 19:30 pw M. Witteman 19:30 A. van der Helm 19:00 Y. Asa SVD Oecumenische vespers Zalving geloofsleerlingen 19:00 A. van der Helm Geloofsgemeenschap Kerk dinsdag 2 februari zaterdag 6 februari zondag 7 februari woensdag 10 februari Aswoensdag zaterdag 13 februari 11:00 pw M. Witteman WoCo 09:00 A. van der Helm 11:00 Y. Asa SVD 10:00 K. vd Geest SVD Nederlands 10:15 A. van der Helm 13:00 Pater SVD Engelstalig Afrikaans 11:15 pater K. Boomaerts Portugeestalig zondag 14 februari 1e zondag Veertigdagentijd 12:00 Broeders van St. Jan 15:00 Jean Pierre Franstalig Afrikaans 19:00 Y. Asa SVD zaterdag 20 februari 11:00 D. Langerhuizen & pw M. 09:00 D. Langerhuizen Witteman 11:00 J. Arul SVD & diaken R. van Berkel 10:00 Zr. Elvira Nederlands (WoCo) Gezinsmis 10:15 A. van der Helm Gezinsmis 11:15 pater Carmeliet Portugeestalig 12:00 A. van der Helm 13:00 K. vd Geest SVD Engelstalig Afrikaans 15:00 Jean Pierre Franstalig Afrikaans 19:00 A. van der Helm zondag 21 februari 2e zondag Veertigdagentijd zaterdag 27 februari 11:00 P. de Ruiter SJ 09:00 A. van der Helm 11:00 D. Langerhuizen 10:00 K. vd Geest SVD Nederlands 10:15 Broeders van St. Jan 13:00 P. Mazono SVD 11:15 pw J. Eijken Engelstalig Afrikaans zondag 28 februari 3e zondag Veertigdagentijd Portugeestalig (WoCo) 12:00 Y. Asa SVD 15:00 Jean Pierre Franstalig Afrikaans 19:00 Y. Asa SVD zaterdag 5 maart 11:00 A. van der Helm 09:00 A. van der Helm 11:00 K. vd Geest SVD & diaken 11:00 J. Mul R. van Berkel Surinaams 10:15 D. Langerhuizen 13:00 K. vd Geest SVD 15:00 Jean Pierre 12:15 D. Langerhuizen Engelstalig Afrikaans Franstalig Afrikaans zondag 6 maart 4e zondag Veertigdagentijd / zondag Laetare 19:00 Y. Asa SVD zaterdag 12 maart 11:00 diaken R. van Berkel WoCo 09:00 Y. Asa SVD 11:00 Y. Asa SVD & diaken R. van Berkel 10:00 K. vd Geest SVD Nederlands 10:15 Broeders van St. Jan Tour of Faith 11:15 pater K. Boomaerts Portugeestalig 12:00 Broeders van St. Jan 13:00 Pater SVD Engelstalig Afrikaans 15:00 Jean Pierre Franstalig Afrikaans 19:00 D. Langerhuizen zondag 13 maart 5e zondag Veertigdagentijd zaterdag 19 maart 11:00 A. van der Helm & pw M. Witteman 09:00 A. van der Helm 11:00 K. vd Geest SVD 10:00 Zr. Elvira Nederlands (WoCo) Gezinsmis 10:15 Broeders van St. Jan 13:00 K. vd Geest SVD Engelstalig Afrikaans 11:15 pater Carmeliet Portugeestalig 12:00 Broeders van St. Jan 15:00 Jean Pierre Franstalig Afrikaans Rooster Paastriduüm in separaat rooster zondag 20 maart Palm- of Passiezondag 13

14 Vieringen Paastriduüm Tijd Locatie Voorganger Bijzonderheden Boetevieringen 19:30 OLV Onbevlekt Ontvangen A. van der Helm woensdag 16 maart 17:00 H. Antonius Abt D. Langerhuizen zaterdag 19 maart 19:00 H. Martha Y. Asa SVD maandag 21 maart 19:30 H. Paschalis Baylon D. Langerhuizen maandag 21 maart 19:30 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm maandag 21 maart donderdag 24 maart - Witte Donderdag 19:00 H. Agnes J. Rivadeneira Aldás 19:00 H. Martha D. Langerhuizen 19:30 OLV Onbevlekt Ontvangen pater P. de Ruiter SJ 19:30 Onbevlekt Hart van Maria R. Kurvers 19:30 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm & diaken R. van Berkel 19:30 H. Antonius Abt pater Y. Asa SVD Vrijdag 25 maart - Goede Vrijdag 15:00 OLV Onbevlekt Ontvangen pastoraal werker M. Witteman Kruisweg 15:00 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm Kruisweg 15:00 H. Antonius Abt diaken R. van Berkel Kruisweg 15:00 H. Agnes J. Rivadeneira Aldás Kruisweg 15:00 H. Martha Y. Asa SVD Kruisweg 19:00 H. Agnes J. Rivadeneira Aldás Kruishulde 19:00 H. Martha pater Y. Asa SVD & diaken R. van Berkel Kruishulde 19:30 OLV Onbevlekt Ontvangen D. Langerhuizen & pw M. Witteman Kruishulde 19:30 H. Antonius Abt A. van der Helm Kruishulde 19:30 Onbevlekt Hart van Maria R. Kurvers Kruishulde 19:30 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan Kruishulde Zaterdag 26 maart 19:00 OLV Onbevlekt Ontvangen diaken R. van Berkel Kinderviering 19:00 H. Antonius Abt pastoraal werker M. Witteman Kinderviering 21:00 H. Paschalis Baylon R. Kurvers Paaswake 21:00 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm Paaswake 21:00 H. Agnes J. Rivadeneira Aldás Paaswake 21:00 H. Jozeph pater K. Boomaerts Paaswake (Portugeestalig) 21:30 OLV Onbevlekt Ontvangen K. de Rooij & pw M. Witteman Paaswake 21:30 H. Martha pater Y. Asa SVD Paaswake 22:00 H. Antonius Abt D. Langerhuizen & diaken R. van Berkel Paaswake Zondag 27 maart - Paaszondag 09:30 Onbevlekt Hart van Maria D. Langerhuizen 10:15 H. Jacobus de Meerdere A. van der Helm 10:30 H. Antonius Abt pater Y. Asa SVD 11:00 H. Martha pater K. van der Geest SVD 11:00 H. Paschalis Baylon D. Langerhuizen 11:00 OLV Onbevlekt Ontvangen pater P. de Ruiter SJ 11:00 H. Agnes J. Rivadeneira Aldás & diaken R. van Berkel Gezamenlijke viering 12:15 H. Jacobus de Meerdere Broeders van St. Jan Gezinsmis Maandag 28 maart - Tweede Paasdag 09:30 Onbevlekt Hart van Maria J. Rivadeneira Aldás 10:15 H. Jacobus de Meerdere D. Langerhuizen 10:30 H. Antonius Abt A. van der Helm 11:00 Waalsdorp R. Kurvers 12:00 H. Jacobus de Meerdere D. Langerhuizen 14

15 Activiteiten Februari / Maart 2016 Dag Tijd Locatie Bijeenkomst maandag 1 februari :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' woensdag 3 februari :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 19:45 OLV Onbevlekt Ontvangen Ignatiaanse meditatie vrijdag 5 februari :45 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Cenakel zaterdag 6 februari :30 OLV Onbevlekt Ontvangen Taizéviering zondag 7 februari :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Carnavalskoffie 15:00 H. Jacobus de Meerdere Aanbidding maandag 8 februari :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 9 februari :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Seeing God: Why Eternal Life is Attractive door br. Christian (EN) woensdag 10 februari :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting donderdag 11 februari :00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' vrijdag 12 februari :15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis Willibrordushuis Moeder dochterweekend (3 dgn) door p. Gabriël en zr. Claire Théophane zondag 14 februari :00 H. Jacobus de Meerdere Vespers maandag 15 februari :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 16 februari :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Seeing God: Why Eternal Life is Attractive door br. Christian (EN) 20:00 OLV Onbevlekt Ontvangen (pastorie) Lezing: Maria als levend voorbeeld door zr. Nadia woensdag 17 februari :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 19:30 Lourdeskapel Meditatieavonden in de Vasten: Ommekeer: 'En leid ons niet in bekoring' donderdag 18 februari :30 H. Antonius Abt (pastorie) Lezing: Mystiek in leven en werk van Marc Chagall 20:00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' vrijdag 19 februari :15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis Willibrordushuis Retraite (3 dgn) Op weg naar Pasen door p. Ignatius Maria zaterdag 20 februari :00 H. Antonius Abt (pastorie) Abt café zondag 21 februari :00 H. Jacobus de Meerdere Vespers maandag 22 februari :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 23 februari :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Seeing God: Why Eternal Life is Attractive door br. Christian (EN) woensdag 24 februari :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 10:00 H. Agnes Oecumenische bezinningsochtenden: Rituelen en gebruiken van katholieken en protestanten 19:30 Lourdeskapel Meditatieavonden in de Vasten: Ommekeer: 'En leid ons niet in bekoring' donderdag 25 februari :00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' vrijdag 26 februari :15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis zondag 28 februari :30 Onbevlekt Hart van Maria Driekoningenconcert 16:00 H. Jacobus de Meerdere Vespers maandag 29 februari :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 1 maart :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Mindfulness met Aristoteles door p. Thomas woensdag 2 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 19:30 Lourdeskapel Meditatieavonden in de Vasten: Ommekeer: 'En leid ons niet in bekoring' 19:45 OLV Onbevlekt Ontvangen Ignatiaanse meditatie donderdag 3 maart :00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' vrijdag 4 maart :45 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Cenakel 19:15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis Willibrordushuis Aristoteles Course (3 dgn) Aristoteles, over de beginselen van onze samenleving door p. Thomas zaterdag 5 maart :30 OLV Onbevlekt Ontvangen Taizéviering zondag 6 maart :00 H. Jacobus de Meerdere Aanbidding 16:00 H. Jacobus de Meerdere Vespers maandag 7 maart :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 8 maart :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Mindfulness met Aristoteles door p. Thomas woensdag 9 maart 10:00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 19:30 Lourdeskapel Meditatieavonden in de Vasten: Ommekeer: 'En leid ons niet in bekoring' donderdag 10 maart :00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' 20:00 H. Antonius Abt Informatieavond: Paasrituelen vrijdag 11 maart :15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis zaterdag 12 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Concert: Le Chemin de la Croix (M. Dupré) door Bert den Hertog zondag 13 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Soepmaaltijd en concert door Tjin Nio Tjia 16:00 H. Jacobus de Meerdere Vespers maandag 14 maart :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' dinsdag 15 maart :30 Broeders van Sint Jan (Oude Molstraat 37) Lezing: Mindfulness met Aristoteles door p. Thomas 20:00 H. Antonius Abt (pastorie) Lezing: Vluchtelingen en humanitair recht woensdag 16 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting donderdag 17 maart :00 H. Jacobus de Meerdere (Maria ten Hovezaal) Catechese 'Op weg naar Pasen' vrijdag 18 maart :15 H. Jacobus de Meerdere Statiemis zaterdag 19 maart :00 H. Antonius Abt (pastorie) Abt café zondag 20 maart :30 H. Paschalis Baylon Concert: Johannes Passion (Bach) door Academy of Vocal Arts 16:00 H. Jacobus de Meerdere Vespers 19:15 OLV Onbevlekt Ontvangen Concert: Matthäus Passion (Bach) door Haags Toonkunstkoor en VU Kamerorkest i.s.m. ACVA/Musicanti Kinderkoor maandag 21 maart :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' woensdag 23 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 19:30 Onbevlekt Hart van Maria Donkere Metten Willibrordushuis Retraite (5 dgn) Paastriduüm: Zozeer heeft God van de wereld gehouden door p. Elias maandag 28 maart :30 H. Jacobus de Meerdere (pastorie) Gebedsgroep St. Jacobus 20:00 H. Martha Gebedsgroep 'Daarom kinderen van Bethel verzamel ik u' woensdag 30 maart :00 OLV Onbevlekt Ontvangen Dag van Ontmoeting 15 10:00 H. Agnes Oecumenische bezinningsochtenden: Rituelen en gebruiken van katholieken en protestanten

16 Blauwe Zusters in beeld Zoeken wat God wil Sinds 1 oktober 2015 heeft een kleine communiteit van drie Blauwe Zusters zich gevestigd in het klooster en de kerk van de H.Antonius van Padua (Fluwelen Burgwal 45). De start werd gemarkeerd met een plechtige eucharistieviering op 28 november waarin bisschop J. van den Hende hoofdcelebrant was. De zusters zijn al sinds oktober 2009 actief in Den Haag, de eerste jaren vanuit de pastorie van de Pastoor van Arskerk in Kijkduin. Zuster Maria Nadiya, 37 jaar, is lokaal overste. Zij is afkomstig uit de Verenigde Staten en daar was zij werkzaam als lerares. Ook heeft zij zich als vrijwilligster ingezet voor migranten in het zuiden van de VS. Al op jonge leeftijd wist zuster Maria Nadiya dat zij religieuze wilde worden. Na een zoektocht naar de juiste congregatie trad zij op 27-jarige leeftijd in bij de Dienaressen van de Heer en van de Maagd van Matara. Dat is de officiële naam van de Blauwe Zusters. Aanbiddingskapel Vol enthousiasme vertelt zij over de aanbiddingskapel. Hier is iedere woensdag van 9 tot 17 uur aanbidding en uitstalling van het Allerheiligste. Vrijwilligers zorgen ervoor dat de kapel permanent bemenst is. Er is een groeiende belangstelling om even tijd voor God vrij te maken. Daarnaast willen de Blauwe Zusters graag een ontmoetingscentrum oprichten en activiteiten voor kinderen en jongeren opzetten. We zoeken wat God wil, aldus zuster Maria Nadiya. De zusters werken hard aan publiciteit om hun komst breder bekend te maken in kerkelijk Den Haag. Jaar van Barmhartigheid De Blauwe Zusters hebben nog geen speciale plannen voor het Heilig jaar van Barmhartigheid. Zij bidden dagelijks om uur de Rozenkrans van barmhartigheid. Zo hopen zij mensen te ontmoeten. Gebed en ontmoeting behoren tot de missie van de zusters. Maria Nadiya: De meest aantrekkelijke kant van God is dat Hij barmhartig is. Het is veilig om terug te keren in de armen van de liefdevolle Vader. Tijdsbesteding De zusters besteden veel tijd aan gebed. Dagelijks gaan zij naar een eucharistieviering. Daarnaast studeren de zusters en zetten zij zich in voor het apostolaat van aanbidding. De zondag is de gemeenschapsdag en trekken zij er met elkaar op uit. Onlangs stond een bezoek aan het Vredespaleis op het programma. Op straat worden de zusters regelmatig aangesproken en krijgen zij verschillende reacties. Soms ontstaat er een spontaan gesprek. Droom Zuster Maria Nadiya hoopt dat veel mensen Jezus Christus leren kennen. Hij is het antwoord. En zij nodigt alle parochianen van harte uit voor een bezoek aan de aanbiddingskapel. Monique Meeussen Marialezing Toen de engel Gabriël Maria bekend maakte dat ze zwanger zou worden en een zoon zou baren, heeft Maria ja geantwoord. Ook vandaag kiezen mensen er voor om ja tegen God te zeggen. Een van hen, zuster Nadiya wil graag getuigen hoe zij en haar gemeenschap dit ja-woord vorm geven. De lezing duurt een half uur, daarna is er tijd om vragen te stellen. Waar: Parochiecentrum H. Ignatius van Loyola, Da Costastraat 46. Wanneer: Dinsdag 16 februari 2016 Aanvang: uur Vluchtelingen en recht De uitdaging omtrent opvang voor vluchtelingen houdt Europa in zijn greep! Nagenoeg alle landen van de Europese Unie hebben hiermee te maken. Regeringen, mensenrechtenorganisaties, de gewone burgers... Niemand kan er omheen! Tessa Beeloo (1988) is studente Culturele en Maatschappelijke Vorming en voorheen medewerkster van het Humanity House. Dit is een museum waar ruimte is om het menselijke verhaal achter rampen en conflicten in de wereld te horen, te zien en te beleven. Tessa vertelt op een boeiende en indringende manier in haar inleiding Vluchtelingen in Nederlanden het humanitaire oorlogsrecht tijdens de brandhaarden over dit thema. Het zal geen eenzijdige lezing worden, maar een avond die je uitdaagt om actief met deze problemen, die dagelijks het nieuws domineren, bezig te zijn. Het belooft een interessante bijeenkomst te worden met een paar opvallende eye-openers. Waar: pastorie H. Antonius Abt, Scheveningseweg 233 Wanneer: dinsdag 15 maart Tijd: uur uur 16

17 Deskundig en vertrouwd Wij bieden u een goed advies bij: Jaap Grijmans en Elisabeth Dierckxsens Voor particulieren Testamenten en levenstestamenten (volmachten) Afwikkeling van nalatenschappen Schenkingstrajecten (estate planning) Huis en hypotheek Voor ondernemers Oprichtingen en statutenwijzigingen Herstructering en aandelenoverdrachten Bedrijfsopvolgingsfaciliteiten U bent van harte welkom! 17

18 Oriëntatiedag Vronesteyn Zondag 13 maart van uur Op het woord van de Heer gooien de leerlingen hun netten uit voor de vangst. Jezus roept hen en zegt tegen Petrus: Wees niet bang, voortaan zul je mensen vangen. En ze laten alles in de steek om Hem te volgen. (Lucas 5, 10) Het priesterschap en diaconaat zijn geen gewone beroepen in onze tijd. Het is een roeping, je wordt er voor geroepen door God. Ken je dat gevoel, dat de Heer jou roept om alles neer te leggen en Hem te volgen? Ben je geraakt door het evangelie van Jezus? Voel je de liefde van God en wil jij als priester of diaken werken in zijn Kerk? Kom dan naar de Oriëntatiedag Vanaf uur staat de koffie klaar, het programma loopt tot uur. Je bent van harte welkom op Park Vronesteyn 14, 2271 HS Voorburg Meer weten? Neem contact op met rector Walter Broeders of meld je aan. Via de Kijk ook eens op: www. vronesteyn.nl; Rector Walter Broeders Retraite voor niet -werkenden Deze retraite voor mensen die door allerlei oorzaken niet aan het arbeidsproces deelnemen, vindt plaats van 28 tot en met 30 juni in de Onze Lieve Vrouwe Abdij in Oosterhout onder de titel Bronnen van levenskracht en is georganiseerd door onze parochie. De retraite is bedoeld voor mensen die behoefte hebben aan bezinning op hun situatie van arbeidsongeschiktheid of langdurige werkloosheid. We sluiten aan bij het levensritme van de Benedictinessen, bij wie we te gast zijn. Deelnemers kunnen meedoen aan de gebedstijden van de kloosterlingen. Van het kloosterleven gaat rust uit. Die rust kenmerkt ook het programma, dat gericht is op het aanboren van bronnen van levenskracht. We praten met elkaar over thema s als inspiratie, hoop en verlangen, behoeften van de ziel, ont-moeten, ontmoetingen en de weg naar de toekomst. Ook het kloosterleven komt aan bod: wat kunnen wij leren van het kloosterleven dat ons helpt om geïnspireerd deel te blijven nemen aan de vaak hectische samenleving? Ook een gesprek met één van de zusters zal hier over gaan. Van deelnemers wordt een eigen bijdrage verwacht van 75. Dit mag deelname echter niet belemmeren, neem in dat geval contact op met Greet Kappers. Deelname is definitief na een kennismakingsgesprek. Het maximum aantal deelnemers is 10. Informatie en opgave vóór 15 april bij Greet Kappers,(begeleidster retraite) Telefoon of per mail: g.kappers@planet.nl ALTIJD ACTIEF VOOR ÚW WOONGELUK Van Boetzelaerlaan AA Den Haag T info@korffdegidts.nl 18

19 Stilteplekken H. Antonius Abt Mariakapel (Scheveningseweg 235) Dagelijks 10:30 17:00 uur Lourdeskapel ( Berkenbosch Blok straat 9a) Dagelijks 09:00 18:00 uur H. Driekoningen Mariakapel (Wassenaarsweg 53) Maandag t/m vrijdag 09:30 16:30 uur Zaterdag 09:30 12:30 uur Onbevlekt Hart van Maria (Bloklandenplein 15) Maandag t/m vrijdag 09:30 16:30 uur Zaterdag 09:30 12:30 uur H. Jacobus de Meerdere ( Parkstraat 65a) Maandag t/m donderdag 11:45 15:00 uur Vrijdag 11:45 13:45 uur Zaterdag 11:45 16:00 uur Broeders van St. Jan Aanbiddingskapel (Oude Molstraat 37) Dagelijks :00 uur H. Antonius van Padua ( Fluwelen Burgwal 45) Dinsdag 09:00 17:15 uur Woensdag 09:00 17:00 uur Donderdag en vrijdag 09:00 17:15 Herdenking en Vredesplein Op zondag 6 maart 2016 herdenken wij het bombardement op het Bezuidenhout van 3 maart Het programma begint om uur met een gezamenlijk dienst van de (voormalige) kerken uit het Bezuidenhout in de Christus Triumfatorkerk,aan de Laan van N.O. Indié. In de dienst wordt het Cross of Nails, het symbool voor verzoening, overgedragen aan de Anglicaanse kerk van St. John & St. Philips. Om uur is er een bloemenhulde ter herdenking van de slachtoffers bij het beeld Juliana van Stolberg aan de Koningin Marialaan. Aansluitend is er om uur een concert in het nabijgelegen Koninklijk Conservatorium. Na afloop is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten onder het genot van een kopje koffie/ thee en een broodje. Meer informatie: maart 45. Bestuur van de Stichting 3 maart 45 Op elke eerste vrijdag van de maand wordt het Vredesplein gehouden vóór de H. Jacobuskerk vanaf uur. Dan wordt het Coventry-gebed gebeden vanwege het onrecht dat mensen aangedaan wordt. Er wordt ook opgeroepen tot een daadwerkelijke inzet voor vrede. Dit is een initiatief van de Haagse Gemeenschap van Kerken. Zie ook Facebook Vredesplein. AD PATRES uitvaartondernemingen anno 1888 Voor een uitvaart in stijl Bel voor meer informatie met of kijk op 19

20 Eén PCI Maria Sterre der Zee Iedere geloofsgemeenschap kent een eigen Parochiële Caritas Instelling (PCI). De besturen van deze PCI en hebben in november besloten om tot één PCI van de parochie Maria Sterre der Zee te fuseren. Op deze wijze kunnen kennis en krachten gebundeld worden om hulp te bieden aan mensen in nood. Het is de bedoeling dat de nieuwe PCI per 1 januari opgericht is en functioneert. We proberen in het nieuwe PCI-bestuur een lid uit iedere geloofsgemeenschap te krijgen als waarborg voor een verbinding naar alle zes geloofsgemeenschappen binnen onze parochie. Hierbinnen zullen de huidige PCI en in de vorm van een werkgroep doorgaan met hun werk. Zo proberen we dichtbij de mensen en de plaatselijke noden te blijven. Mocht u lokaal noden hebben of weet hebben van mensen in financiële nood, dan kunt u dus nog steeds binnen uw eigen geloofsgemeenschap aankloppen. De gegevens van iedere werkgroep staan in de maandbladen van de verschillende geloofsgemeenschappen. In deze maandbladen en in de Stella Maris zullen wij op gezette tijden verslag doen van de activiteiten van de PCI en de lokale werkgroepen. Wij hopen dat de aanvraag om goedkeuring voor de oprichting van de nieuwe overkoepelende PCI intussen het fiat zal hebben gekregen van de bisschop van Rotterdam, die dan tegelijkertijd de 6 bestaande PCI en opgeheven zal hebben. Want dan pas kan de nieuwe structuur in werking treden. Het toekomstige bestuur van de overkoepelende PCI is dan wellicht nog niet op volle sterkte. Maar als bestuursleden van de nieuwe PCI zijn voorgedragen: de heren Albert van der Pluym als voorzitter, de heer Wim Verhaar als secretaris en de heer Martijn Redegeld als penningmeester met als overige leden de heren Aad van der Klaauw en Yves Fonk. Als adviseur zal de heer Ronald van Berkel, diaken van de parochie Maria Sterre der Zee optreden. Diaken Ronald van Berkel Christian de Chergé Een christelijke denker In 1996 werden in het Algerijnse Tibhirine zeven trappisten ontvoerd en vermoord. In de film Des hommes et des dieux zien we hoe de prior Christian de Chergé een leidende rol had in deze priorij, die een boodschap van vrede wilde verkondigen. Deze boodschap van vrede is na de dood van de zeven trappisten de wereld rond gegaan. Hoe kunnen we die boodschap van vrede begrijpen? Misschien zien we dat het beste terug in de innerlijke strijd bij de monniken zelf. In één van zijn toespraken kort na een eerste dreigend bezoek van terroristen zegt Christian: Ik kan niet aan God vragen hem te doden, maar ik kan Hem vragen hem te ontwapenen. Uiteindelijk vroeg ik me af of ik wel het recht had dat laatste te vragen, zonder Hem eerst te verzoeken mij en onszelf als gemeenschap te ontwapenen. Dat is nu mijn dagelijks gebed.[1] Christian begreep dat er ook in zijn hart geweld aanwezig was. Broeder Johannes Paulus [1]I. Dujardin, De Droom van Tibhirine, Monniken en moslims, De erfenis van de zeven vermoorde trappisten, Tielt 2009, p. 112 Een kaarsje Al sinds mensenheugenis worden er in mijn geboortestad Maastricht in de kapel van Onze Lieve Vrouw Sterre der Zee kaarsjes opgestoken. Wie kent niet die half donkere kapel waar dag in dag uit ontelbare kaarsen flakkeren, een zee van vlammetjes, die nooit schijnen te doven als eerbetoon aan het wonderlijke Genadebeeld dat daar staat. De atmosfeer is er dan ook letterlijk en figuurlijk adembenemend. Sinds een jaar of 10 ben ik koster in de kerk, eerst in het Statenkwartier en daarna op Scheveningen. Tot het werk van de kosters hoort natuurlijk ook het aansteken van de kaarsen op het altaar en in de kaarsenstandaards, waar de gelovigen hun devotie door het opsteken van een kaarsje uiten. En eigenlijk kan ik die kaarsen, half-opgebrand, nooit zomaar, gedachtenloos aansteken. Bij elke kaars probeer ik even te denken aan de intentie die eraan verbonden werd. Nee, ik weet het niet maar mijn gevoel is een goede leidraad... ik steek óók dat kaarsje voor je op! Annemieke Beeloo In verschillende kerken en kapellen kunt u de rust vinden om een kaars aan te steken en te bidden of mediteren. De adressen hiervan staan op de site 20