Antwerpen, Sint-Jacobskerk Hoe een monument de geschiedenis volgt

Transcriptie

1 - 500 stichting van Rome 754 v. Chr. 1 J. Caesar lijft Gallië in bij het Romeinse Rijk 51 v. Chr. Jezus geboorte te Bethlehem 4 v. Chr. Jezus kruisdood te Jeruzalem 33 ROMEINEN Missietochten van de apostelen marteldood Jacobus de Meerdere in Palestina op bevel van Herodes Agrippa I 44 christenvervolgingen edict van Milaan door keizer Constantijn: 313 godsdienstvrijheid voor de christenen val van het West-Romeinse Rijk 476 missionering van de Nederlanden 7 de eeuw eerste Antwerps parochiekerkje St.-Pieter en Paul 500 Karel de Grote keizer van het West-Romeinse Rijk 800 Verdrag van Verdun: opsplitsing van het Karolingische Rijk. Scheldegrens; Slag van Clavijo: Spanjaarden verslaan de Moren; legende van Santiago Matamoros Antwerpen: markgraafschap van het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie Populariteit bedevaart naar Compostella ca de eeuw ~ 1 ~

2 1000 Romaanse basiliek te Compostella oprichting O.-L.-Vrouweparochie begin 14 de E Vlaanderen bezet Antwerpen de stadsvest aan Oude Vest (St.-Jacobstraat) ( ) bouw gotisch koor O.-L.-Vrouwekerk vóór 1399 St.-Jacobsgasthuis aan St.-Jacobsstraat St.-Jacobusbroederschap runt gasthuis aan (Kipdorp) St.- Jacobsmarkt de stadsuitbreiding met Kipdorpvest en -poort bouw gotische St.-Jacobkapel (op huidige koorplek) oprichting St.-Jacobsparochie Maximiliaan van Oostenrijk privilegieert Antwerpen: 1488 begin van de gouden eeuw Christoffel Columbus in Amerika aanvang bouw (west-)toren bouwproject-schilderij (Hendrik van Wueluwe) aanvang bouw schip NIEUWE Luther maakt zijn stellingen bekend 1517 St.-Rochusaltaarpanelen TIJD ( ) 1518 ( ) 1521 ( ) voltooiing noordertoren O.-L.-Vrouwekerk ( ) aanvang nieuwe werck O.-L.-Vrouwekerk ~ 2 ~

3 ts definitieve stopzetting van de (toren-)bouwwerken Concilie van Trente heropening bouwwerf: bouw kruisbeuk inwijding H. Sacramentskapel nieuwe bisdommen in de Nederlanden 1559 ( ) O.-L.-Vrouwekerk wordt kathedraal Beeldenstorm Nederlanden Calvinistisch Bestuur in Antwerpen Beeldenstorm opdeling: schip calvinisten, dwarsbeuk katholieken kerk volledig van de calvinisten: zuivering interieur Farnese herovert Antwerpen voor Spanje 1585 kerk opnieuw geheel voor de katholieke eredienst vernieuwing meubilair, o.m. altaren v.d. ambachten nederlaag Spaanse Armada; opberging Jacobus relieken buiten Compostella bouw koor en kranskapellen oprichting en installatie kapittel St.-Jacob koorgestoelte (gebrs. Herry) Maria-altaar (S. Van den Eynde) koordoksaal (S. De Neve) H. Sacramentsaltaar (P. Verbruggen I en L. Willemssens) hoofdaltaar (A. Quellin II en W. Kerrickx) ~ 3 ~

4 titel vermaard kapittel door Paus Clemens XI koororgelkast (J.-B. Forceville en M. van der Voort I) verbod v. Jozef II van Oostenrijk te begraven in kerken en stedelijke centra 1784 nieuwe begraafplaats voor St.-Jacobparochie op Stuivenberg; in kerk enkel nog gedenkmonumenten Franse Revolutie 1789 Zuidelijke Nederlanden door Frankrijk geannexeerd; toepassing antikatholieke wetgeving kerk gesloten. Verkoop kerkzilver en schilderijen omwille van de opgelegde Franse oorlogsbelasting. Rubens Madonna met heiligen naar het Louvre nationalisatie van kerken Afschaffing van gilden en ambachten 1797 verbanning pastoor Van Camp 1798 beëdigd kapelaan J.B. Mortelmans officieel bedienaar MODERNE TIJD concordaat Pius VII - Napoleon Bonaparte met afschaffing v. h. bisdom Antwerpen 1801 Rubens Madonna met heiligen in École Centrale, Antw. Heropend als parochiekerk, afgeschaft als collegiale 1802 terugkeer pastoor Van Camp 1803 kopie van Rubens Madonna met heiligen terug nederlaag van Napoleon 1813 terugkeer geroofde schilderijen uit Frankrijk 1815 Rubens Madonna met heiligen weer in grafkapel onafhankelijkheid van België de eeuw barokke stoffering: apostelbeelden, tochtportalen, orgel 1911 eerste restauratie kerk en toren ~ 4 ~

5 1900 Eerste Wereldoorlog In veiligheid stellen Rubens Madonna met heiligen 1938 klassering als Beschermd Monument EIGEN TIJD Tweede Wereldoorlog /3/1946 heroprichting bisdom Antwerpen /8/ In veiligheid stellen Rubens Madonna met heiligen roof van de klokken; overschildering koperen balusters teistering door V1-bom; teistering door V2-bom heropening kerk begin restauratiewerken brand(-stichting) dak kooromgang restauratie koor terugkeer Rubens Madonna met heiligen bisschopswijding Godfried Danneels bisschopswijding Paul Van den Berghe parochie opgenomen in de parochie van Kathedraal einde eerste onderzoek van de wandschilderingen bisschopswijding Johan Bonny ~ 5 ~