Laboratorium voor Akoestiek

Transcriptie

1 Laboratorium voor Akoestiek Bepaling van de contactgeluidisolatie verbetering van Hempflex Felt ondervloeren in combinatie met een 8 mm dik Quick-Stept laminaat Rapportnummer A RA d.d. 11 augustus 2017

2 Laboratorium voor Akoestiek Bepaling van de contactgeluidisolatie verbetering van Hempflex Felt ondervloeren in combinatie met een 8 mm dik Quick-Stept laminaat opdrachtgever Hempflax b.v. Hendrik Westerstraat AL Oude Pekel a rapportnummer A RA datum 11 augustus 2017 referentie RA/RA/HT/A RA verantwoordelijke R.T. Allan opsteller R.T. Allan r.allan@peutz.nl peutz bv, postbus 66, 6585 zh mook, , info@peutz.nl, opdrachten volgens 'De nieuwe regeling 2011' (DNR 2011) ingeschreven kvk onder nummer lid NL-ingenieurs, iso-9001:2008 gecertificeerd mook zoetermeer groningen düsseldorf dortmund berlijn leuven parijs lyon sevilla A RA 2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 2 Normstelling en richtlijnen 5 3 Onderzochte constructies 6 4 Metingen Meetmethode Genormeerd contactgeluidniveau Contactgeluidisolatieverbetering Nauwkeurigheid Herhaalbaarheid r Reproduceerbaarheid R 4.4 Meetresultaten A RA 3

4 1 Inleiding In opdracht van Hempfl ex b. v. te Oude Pekel a zijn laboratorium-metingen uitgevoerd ter bepaling van de contactgeluidisolatie verbetering van; Hemplex Felt ondervloeren in combinatie met een 8 mm dik Quick-Step Laminaat De metingen zijn verricht in het Laboratorium voor Akoestiek van Peutz bv te Mook, zie figuur 1. Voor het uitvoeren van bovengenoemde metingen is het Laboratorium voor Akoestiek erkend door de Raad voor Accreditatie (RvA). De RvA is deelnemer in de EA MLA (EA MLA: European Accreditation Organisation MultiLateral Agreement: EA: Certificates and reports issued by bodies accredited by MLA and MRA members are considered to have the same degree of credibility, and are accepted in MLA and MRA countries. A RA 4

5 2 Normstelling en richtlijnen De metingen zijn uitgevoerd conform het kwaliteitshandboek van het Laboratorium voor Akoestiek en de volgende normen: ISO :2010 Acoustics - Laboratory measurements of sound insulation of building elements Part 3: Measurement of impact sound insulation N.B. De norm ISO is binnen alle landen van de EG aanvaard als Europese Norm EN ISO :2010 TŬV Rheinland Testprotocol of the impact sound insulation Andere normen waarnaar in voorliggend rapport verwezen wordt zijn: ISO :2010 Acoustics - Laboratory measurements of sound insulation of building elements Part 1: Application rules for specific products N.B. De norm ISO is binnen alle landen van de EG aanvaard als Europese Norm EN ISO :2010 ISO :2010 Acoustics - Laboratory measurements of sound insulation of building elements Part 4: Measurement procedures and requirements N.B. De norm ISO is binnen alle landen van de EG aanvaard als Europese Norm EN ISO :2010 ISO :2010 Acoustics - Laboratory measurements of sound insulation of building elements Part 5: Requirements for test facilities and equipment N.B. De norm ISO is binnen alle landen van de EG aanvaard als Europese Norm EN ISO :2010 ISO 717-2:2013 N.B. Acoustics - Rating of sound insulation in buildings and of building elements - Part 2: Impact sound insulation De norm ISO is binnen alle landen van de Europese Unie aanvaard als Europese Norm EN ISO 717-2:2013 A RA 5

6 3 Onderzochte construc ties Ondervloeren Hempflex Felt 5 Hempflex Felt 10 Afwerkvloer Quick-Step Felt 5 dikte 5,0 mm massa 750 gr/m2 dikte 10,0 mm massa 1200 gr/m2 laminaat dikte 8,0 mm massa 6,2 kg/m2 Felt 10 Felt + laminaat De gepresenteerde resultaten gelden alleen voor de hier beproefde monsters onder de laboratorium omstandigheden zoals omschreven. Het laboratorium kan geen uitspraak doen over de representativiteit van de onderzochte monsters. Voorliggend rapport is geldig zolang de toegepaste constructies en/of materialen ongewijzigd zijn. A RA 6

7 4 Metingen 4.1 M e e t m e t h o d e De metingen zijn uitgevoerd conform ISO in de isolatiemeetruimten van Peutz bv te Mook. Een nadere omschrijving van de meetruimten is in de figuren 1 en 2 van dit rapport weergegeven. Op een bestaande betonnen vloer met een dikte van 140 mm (verder te noemen de "laboratoriumvloer"; in ISO is dit de "heavyweight standard floor") wordt het te testen monster aangebracht. Onder deze vloer ligt het "ontvangvertrek". Door middel van een in ISO Annex E gespecificeerde contactgeluidgenerator, ook wel "hamerapparaat" genoemd, wordt de vloer aangestoten. Dit hamerapparaat bevat vijf stalen hamers, welke om beurten en onophoudelijk op de te onderzoeken vloer vallen. Per seconde wordt de vloer op deze wijze 10 keer aangestoten. Het hameren gebeurt op de laboratoriumvloer (de referentiemeting) en op de te onderzoeken monsters welke op de laboratoriumvloer zijn aangebracht. Het gebruikte hamerapparaat weegt ca. 12 kg en rust op drie plaatsen op de ondergrond waarop gehamerd wordt. Het hamerapparaat is zowel op de standaardvloer als de te meten vloer gepositioneerd op acht posities in overeenstemming met het TÜV Test protocol. De te onderzoeken vloeropbouw is gemeten zowel met als zonder belasting. Voor de belaste situatie zijn 20 gewichten van elk 11 kg aangebracht op gefixeerde posities in overeenstemming met het TÜV Test protocol. In het ontvangvertrek wordt het door de uitstraling van de proefvloer (nu dus plafond) ontstane geluiddrukniveau gemeten door middel van een microfoon op een draaiarm waarmee een over de tijd en de ruimte gemiddelde geluiddrukniveau kan worden bepaald. Tevens wordt de nagalmtijd van het ontvangvertrek gemeten G e n o r m e e r d c o n t a c t g e l u i d n i v e a u Uit de nagalmmetingen wordt het in het ontvangvertrek aanwezige equivalente absorptieoppervlak A (per frequentieband) berekend volgens onderstaande formule en uitgedrukt in m2 (1) 0,16 V A = T waarin: A = het equivalente absorptieoppervlak [m2] V = het volume van het ontvangvertrek [m3] T = de nagalmtijd in het ontvangvertrek [s] A RA 7

8 Voor de verschillende onderzochte situaties wordt het in het ontvangvertrek gemeten geluiddrukniveau Li (per frequentieband) gecorrigeerd voor de daar aanwezige absorptie A en omgerekend naar het zogenaamde genormeerd contactgeluidniveau L n bij een referentie absorptie van 10 m 2. In formulevorm: Ln = Li + 10lg A A0 waarin: Ln = het genormeerd contactgeluidniveau Li = het energetisch gemiddelde geluiddrukniveau in het ontvangvertrek ten gevolge van het hamerapparaat op 6 posities A = het gemeten equivalente absorptieoppervlak van het ontvangvertrek A0 = het referentie absorptieoppervlak ( = 10 m 2) (2) [db] [db] [m2] 4.2 C o n t a c t g e l u i d i s o l a t i e v e r b e t e r i n g Door vergelijking van de genormeerde contactgeluidniveaus (frequentieafhankelijk) bij hameren op de laboratoriumvloer en voor de metingen op het te onderzoeken monster kan de relatieve vermindering van het contactgeluidniveau (de contactgeluidisolatieverbetering) worden berekend. Dit resulteert in de frequentieafhankelijke "contactgeluidisolatieverbetering ΔL": ΔL=Ln1 Ln2 waarin: ΔL = de contactgeluidisolatieverbetering Ln1 = het genormeerd contactgeluidniveau in de ontvangkamer bij hameren op de laboratoriumvloer Ln2 = het genormeerd contactgeluidniveau in de ontvangkamer bij hameren op het te onderzoeken monster (2) [db] [db] 4.3 N a u w k e u r i g h e i d De nauwkeurigheid van de berekende contactgeluidisolatie kan getalsmatig worden uitgedrukt in termen van de herhaalbaarheid (binnen één laboratorium) en de reproduceerbaarheid (tussen verschillende laboratoria) H e r h a a l b a a r h e i d r Wanneer kort na elkaar twee keer een contactgeluidisolatiemeting wordt uitgevoerd met een zelfde methode aan een identiek meetobject onder gelijkblijvende omstandigheden is de waarschijnlijkheid 95% dat het verschil tussen de twee metingen onderling maximaal r bedraagt. Om inzicht te krijgen in de herhaalbaarheid van de contactgeluidisolatiemetingen tussen twee meetruimten van Peutz bv is een onderzoek uitgevoerd conform ISO Uit dit A RA 8

9 onderzoek blijkt dat de herhaalbaar in de frequentiebanden 100 t/m 250 Hz maximaal 1,9 db bedraagt en daarboven tot 3150 Hz maximaal 1,0 db. De herhaalbaarheid betrekking hebbende op de ééngetalswaarde L n,w bedraagt maximaal 0,3 db, zodat bij afronding op hele db's (zoals in ISO 717 voorgeschreven) uitgegaan kan worden van een nauwkeurigheid van ±1 db. Uit deze meetresultaten blijkt dat herhaalbaarheid (ruimschoots) voldoet aan de eisen gesteld in ISO R e p r o d u c e e r b a a r h e i d R Wanneer twee keer een contactgeluidisolatiemeting wordt uitgevoerd met een zelfde methode aan een identiek meetobject in verschillende laboratoria onder andere omstandigheden is de waarschijnlijkheid 95% dat het verschil tussen de twee metingen onderling maximaal R bedraagt. Mede op basis van diverse onderzoeken is in ISO aangegeven welke reproduceerbaarheid verwacht mag worden. De reproduceerbaarheid van de ééngetalswaarde Ln bedraagt ca. 3 db. 4.4 M e e t r e s u l t a t e n In figuur 3 is het genormeerd contactgeluidniveau met bijbehorende ééngetalsaanduidingen weergegeven voor de laboratoriumvloer. Dit is de zogenaamde referentiemeting. De resultaten van de metingen aan de te onderzoeken monsters zijn weergegeven in tabel 4.1 en in de figuren 4 tot en met 7 van dit rapport. In de tabel en de grafieken worden de gevonden isolatiewaarden per frequentieband gegeven. Uit deze waarden zijn verder de volgende ééngetalsaanduidingen berekend en aangegeven: - de "single number reduction based on the unweighted linear impact sound pressure level ΔLlin" conform ISO 717-2, Annex A - de weighted reduction of impact sound pressure level ΔLW conform ISO A RA 9

10 t4.1 Meetresultaten CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING L type ondervloer Felt 5 mm extra belasting ca. 20 kg/m record nr. Felt 10 mm Felt 10 mm geen ca. 20 kg/m geen #42 #61 #41 figuur nr. frequentie [Hz] Felt 5 mm 2 4 1/3 oct. 5 1/1 oct. 1/3 oct. 2 #62 6 1/1 oct. 3,0 1/3 oct. 7 1/1 oct. 50 2,8 63 1,6 80 1,7 0,5 1,4 1, ,3 1,1 0,8 1, , ,1 0,9-0,1-0, ,6 1,1-0,8-0, , , , , , , , , , , ,3 56,9 56,6 61, ,5 59,6 60,4 62, , ,8 2,0 1,2 0,9 2,4 1/3 oct. 1,1 1,4 1,6 1,2 1,0 1,8 3,7 15,2 0,8 0,5 3,2 2,4 38,1 20,6 52,9 60,5 59,7 59,0 1,2 0,8 3,2 2,5 25,1 21,7 33,7 38,9 41,2 39,0 44,8 42,4 49,2 49,5 53,6 2,1 17,7 23,3 45,1 50,4 1,7 13,6 35,7 40,3 45,0 57,4 1,8 31,3 34,7 49,5 1,8 16,9 17,4 24,1 35,3 3,0 13,4 11,6 14,3 1/1 oct. 53,8 52,0 51,8 60,7 60,1 59,3 57,7 56,6 61,8 61,2 59,8 Llin 7 db 7 db 7 db 8 db Lw 18 db 18 db 19 db 19 db A RA 10

11 Deze resultaten zijn gebaseerd op metingen die zijn verricht met een hamerapparaat met stalen hamers onder laboratoriumomstandigheden waarbij het te onderzoeken monster is aangebracht op een massieve betonnen basisvloer. De gevonden contactgeluidisolatie verbetering is afhankelijk van de uitvoering van de vloer waarop de onderzochte constructie wordt aangebracht en van de wijze van aanbrengen. Indien de situatie verschilt met de situatie in het laboratorium, kunnen afwijkende meetresultaten gevonden worden. Mook, Th. Scheers Hoofd Laboratorium voor Akoestiek dr. ir. M.L.S. Vercammen Directie Dit rapport bevat 11 pagina's en 7 figuren. A RA 11

12 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK PEUTZ bv Lindenlaan 41, NL-6584 AC MOLENHOEK (LB) Verdieping OVERZICHT ventilator demper plenum demper vide nagalmkamer (E) vloeren/ daken (8) hamerzolder (9) afvoerleidingen opslag vide Begane grond (afgesloten) doorvoeropening (A) b x h = 1300 x 1905 mm plenum ventilatieruimte (6) nagalmkamer (C) (D) ontvangkamer zendkamer sanitair overlangs- (5) meetruimten (4) (B) (3) (2) (1) (7) wc werkplaats cv spreekkamer analyse douche overhead-deur MEETOPENINGEN (b x h in mm): (B) 1000 x 2200 mm (C) 1500 x 1250 mm (D) 4300 x 2800 mm (E) 4000 x 4000 mm m schaal rapport A figuur 1

13 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK PEUTZ bv Lindenlaan 41, 6584 AC MOLENHOEK (LB) BEPALING CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING De meetruimtes voldoen aan de in ISO 140 gestelde eisen. Verdere gegevens : - inhoud meetruimte (1) : 94 m 3 Nagalmtijden van meetruimte (1) gemeten op frequentie (1/1 oct) nagalmtijd Hz 2,20 1,98 2,15 2,16 1,94 1,62 sec. verticale doorsnede MEETRUIMTE (9) dak dilatatie laboratoriumvloer (30 m 2 ) 140 mm beton dilatatie MEETRUIMTE (1) dilatatie microfoon dilatatie fundering op rubber plattegrond meetruimte (1) MEETRUIMTE (1) microfoon Insulat versie mode 8. bestandsnaam: a3352 T#: m schaal globaal rapport A figuur 2

14 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK GENORMEERD CONTACTGELUIDNIVEAU L n VAN EEN VLOER CONFORM ISO :2010 opdrachtgever: Hemplfax B.V. onderzochte constructie: kale vloer 1/3 oct. 1/1 oct. ref. curve (ISO 717) 100 re N/m 2 90 volume meetruimte: 94 m 3 80 gemeten in: Peutz Laboratorium voor Akoestiek signaal: hamerapparaat 70 Insulat versie mode 8. PM: RA. bestandsnaam: a3352 R#:14-21 T#:1-12 C#:1 ##:38 bandbreedte: 1/3 octaaf A 0 = 10,0 m 2 ISO 717-2:2013 L n,w (C I ) = 81(-11) db publicatie is slechts toegestaan in de vorm van dit gehele blad k 2k 4k frequentie [Hz] 55,2 60,8 69,0 71,4 73,1 74,5 75,7 1/3 oct. 63,5 69,9 69,4 72,4 73,7 75,5 73,3 db 62,1 70,3 71,7 73,2 74,3 76,3 70,1 1/1 oct. 66,2 73,4 75,0 77,2 78,5 80,3 78,4 db Mook, rapport A figuur 3

15 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING VAN EEN VLOERAFWERKING CONFORM ISO :2010 opdrachtgever: Hempflax B.V. onderzochte constructie: 5 mm Felt + 8 mm laminaat belast 1/3 oct. 1/1 oct volume meetruimte: 94 m 3 30 oppervlakte vloer: 12 m 2 gemeten in: Peutz Laboratorium voor Akoestiek 20 signaal: hamerapparaat bandbreedte: 1/3 octaaf 10 Insulat versie mode 11. PM: RA. bestandsnaam: a3352 L0#:38 L1#:39 ##:41 ISO 717-2:2013 L lin = 7 db L w = 18 db 0-10 publicatie is slechts toegestaan in de vorm van dit gehele blad k 2k 4k frequentie [Hz] 2,8 1,3 0,6 10,9 31,8 47,1 56,5 1/3 oct. 1,6 1,2-0,2 16,3 37,6 50,1 58,1 db 1,7 1,1 3,0 22,5 42,3 53,3 57,8 1/1 oct. 2,0 1,2 0,9 14,3 35,3 49,5 57,4 db Mook, rapport A figuur 4

16 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING VAN EEN VLOERAFWERKING CONFORM ISO :2010 opdrachtgever: Hempflax B.V. onderzochte constructie: 5 mm Felt + 8 mm laminaat onbelast 1/3 oct. 1/1 oct volume meetruimte: 94 m 3 30 oppervlakte vloer: 12 m 2 gemeten in: Peutz Laboratorium voor Akoestiek 20 signaal: hamerapparaat bandbreedte: 1/3 octaaf 10 Insulat versie mode 11. PM: RA. bestandsnaam: a3352 L0#:38 L1#:40 ##:42 ISO 717-2:2013 L lin = 7 db L w = 18 db 0-10 publicatie is slechts toegestaan in de vorm van dit gehele blad k 2k 4k frequentie [Hz] 3,0 1,1 1,1 11,6 34,7 50,4 59,6 1/3 oct. 1,1 1,6 1,0 17,4 40,3 53,6 60,5 db 0,5 0,9 3,7 24,1 45,0 56,9 59,0 1/1 oct. 1,4 1,2 1,8 15,2 38,1 52,9 59,7 db Mook, rapport A figuur 5

17 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING VAN EEN VLOERAFWERKING CONFORM ISO :2010 opdrachtgever: Hempflax B.V. onderzochte constructie: 10 mm Felt + 8 mm laminaat belast 1/3 oct. 1/1 oct volume meetruimte: 94 m 3 30 oppervlakte vloer: 12 m 2 gemeten in: Peutz Laboratorium voor Akoestiek 20 signaal: hamerapparaat bandbreedte: 1/3 octaaf 10 Insulat versie mode 11. PM: RA. bestandsnaam: a3352 L0#:38 L1#:59 ##:61 ISO 717-2:2013 L lin = 7 db L w = 19 db 0-10 publicatie is slechts toegestaan in de vorm van dit gehele blad k 2k 4k frequentie [Hz] 2,4 0,8-0,8 16,9 35,7 49,5 60,4 1/3 oct. 1,8 0,8 3,2 23,3 41,2 52,0 60,7 db 1,4-0,1 13,4 31,3 45,1 56,6 59,3 1/1 oct. 1,8 0,5 2,4 20,6 39,0 51,8 60,1 db Mook, rapport A figuur 6

18 LABORATORIUM VOOR AKOESTIEK CONTACTGELUIDISOLATIEVERBETERING VAN EEN VLOERAFWERKING CONFORM ISO :2010 opdrachtgever: Hempflax B.V. onderzochte constructie: 10 mm Felt + 8 mm laminaat onbelast 1/3 oct. 1/1 oct volume meetruimte: 94 m 3 30 oppervlakte vloer: 12 m 2 gemeten in: Peutz Laboratorium voor Akoestiek 20 signaal: hamerapparaat bandbreedte: 1/3 octaaf 10 Insulat versie mode 11. PM: RA. bestandsnaam: a3352 L0#:38 L1#:60 ##:62 ISO 717-2:2013 L lin = 8 db L w = 19 db 0-10 publicatie is slechts toegestaan in de vorm van dit gehele blad k 2k 4k frequentie [Hz] 3,0 1,3-0,7 17,7 38,9 53,8 62,4 1/3 oct. 1,7 1,2 3,2 25,1 44,8 57,7 61,8 db 1,7-0,1 13,6 33,7 49,2 61,5 59,8 1/1 oct. 2,1 0,8 2,5 21,7 42,4 56,6 61,2 db Mook, rapport A figuur 7