Voorbeeld. Preview. Ontwerp norm NEN 3610

Transcriptie

1 Nederlandse Ontwerp norm NEN 3610 Basismodel Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten Basic schema for Geo-information - Terms, definitions, relations and general rules for the interchange of information of spatial objects related to the earth Publicatie uitsluitend voor commentaar september 2010 ICS ; Commentaar vóór Zal vervangen NEN 3610:2005 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Normcommissie "Geo-informatie" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

2 Inhoud Voorwoord...3 Inleiding Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Termen en definities Afkortingen Schemapresentatie Inleiding UML OCL Uitwisseling van geo-informatie Nederlands GML-profiel Basismodel Geo-informatie Principe van het model van de werkelijkheid Stelsel van informatiemodellen Metamodel Basismodel Geo-informatie conceptueel overzicht en samenhang Basismodellen Inleiding Basistypen Semantisch model Netwerkmodel Metingenmodel Aggregatieobjectenmodel Presentatiemodel Basisregistraties Modelleerpatronen Modelleerpatronen en sectorale modellen Naamconventies Complexe datatypen: samengestelde attributen Het modelleren van keuzes Het gebruik van void-waarden Verwijzen naar objecten in andere registraties Modelleren van geometrie-attributen Opnemen van classificatie en waarde Het gebruik van een generieke relatie Het modelleren van relaties met eigenschappen Coördinaatreferentiesysteem Metadata Implementatie van NEN 3610 in sectorale modellen...51 Bijlage A (informatief) UML General Feature Model...53 Bijlage B (informatief) en van modellen...58 Bijlage C (informatief) Format voor objectcatalogi...61 Bijlage D (informatief) Instellingen en organisaties betrokken bij de totstandkoming van het document Basismodel Geo-informatie: Bibliografie

3 Voorwoord Voor u ligt NEN 3610 Basismodel Geo-informatie Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten. Deze norm is het eerst verschenen in 1995, waarna in 2005 een herziening is uitgekomen. Deze versie is geactualiseerd met de vanaf 2005 opgedane ervaring en plaatsgevonden ontwikkelingen. In de tekst van deze norm wordt gesproken over het Basismodel Geo-informatie of kortweg Basismodel als voorliggende norm wordt bedoeld. Het Basismodel geeft regels voor het eenduidig beschrijven en uitwisselen van geo-informatie. Uitgangspunt daarbij is het vergroten van interoperabiliteit in de uitwisseling en gebruik van geo-informatie. Interoperabiliteit wordt gerealiseerd door het harmoniseren van termen en definities gehanteerd door verschillende sectorale domeinen en door een gemeenschappelijke reeks van regels, concepten en modelleerpatronen voor het modelleren van de geografische werkelijkheid. Het Basismodel biedt een basis voor verdere uitwerking in sectorale modellen waardoor interoperabiliteit mogelijk wordt voor uitwisseling van geo-informatie binnen en tussen sectoren. Deze geactualiseerde versie is tot stand gekomen na voorbereiding door het Stelseloverleg NEN 3610, waarin de beheerders van de onder het Basismodel behorende sectorale geo-informatiemodellen zijn vertegenwoordigd. Vervolgens heeft de normcommissie Geo-informatie het document getransformeerd tot deze norm. Vorige versies De eerste versie van NEN 3610 (uit 1995) bestond uit een gedetailleerd model met objectklassen en attributen waarin voor de vastgoedsector exact beschreven stond welke (geografische) objecten zich met welke eigenschappen konden voordoen. Bij de herontwikkeling van NEN 3610:2005 stond interoperabiliteit voorop maar is ook gestreefd naar aansluiting bij de vorige versie. Eén van de gevolgen hiervan was een model dat op bepaalde plaatsen gedetailleerder was dan op andere. Als gevolg van de manier van opstellen van NEN 3610 in 2005 waren er maar weinig sectorale modellen die de gehele NEN 3610 volgden; vaak werden klassen of attributen weggelaten en in sommige gevallen werden definities aangepast. Vanaf 2005 heeft de ontwikkeling van sectorale geo-informatiemodellen en het gebruik daarvan een grote vlucht genomen. Van invloed hierop zijn ontwikkelingen van een stelsel van authentieke basisregistraties, voor een gedeelte geo-georiënteerd, operationalisering van een nationale geo-informatie infrastructuur, het Nationaal Geo Register (NGR) en de invoering van de Europese richtlijn voor een Europese geo-informatie infrastructuur (INSPIRE). Naast al deze programma s is er ook een algemene maatschappelijke behoefte om beter, sneller en transparanter informatie aan te bieden. Voor geo-informatie is dat niet anders. In dat licht is er een grotere vraag voor een gestructureerd en geharmoniseerd geo-informatieaanbod. Aansluiting op internationale ontwikkelingen Ook het Basismodel zelf is verankerd in een stelsel van standaarden en normen. Een belangrijk uitgangspunt van het Basismodel is aansluiting op mondiale en Europese normen. Belangrijkste hierin zijn de ISO- en CEN-normen voor geo-informatie. Dit heeft gezorgd voor vereenvoudiging van aansluiting bij internationale ontwikkelingen. Een voorbeeld hiervan zijn de INSPIRE data-specificaties die ook zijn afgestemd op de ISO- en CEN-normen voor geo-informatie. Door afstemming van het Basismodel met delen van de INSPIRE-dataspecificaties wordt interoperabiliteit van sectorale modellen met de INSPIREdatamodellen vergroot. Algemeen In de volgende opsomming zijn de belangrijkste wijzigingen weergegeven die de voorliggende NEN 3610 onderscheiden van NEN 3610:2005. er wordt een relatie met andere informatiemodellen gelegd; geo-informatie heeft een minder onderscheidende rol; er wordt een relatie met basisregistraties gelegd; 3

4 er is afstemming met INSPIRE-dataspecificaties; GML-implementatie is een aanbeveling; het Basismodel is een verzameling van modelleerregels (een metamodel) geworden; er zijn regels voor het beschrijven van een presentatiemodel toegevoegd; het temporele model is afgestemd met temporele model van basisregistraties; het semantische model bevat alleen nog objectklassen zonder attributen; het semantische model bevat geen subklassen meer; het Basismodel is beter toepasbaar in sectorale modellen of delen daarvan; de toepassing in sectorale model is beschreven. Inhoud van het model De relatie tussen geo-objectklassen in NEN 3610:2005 en de klassen in deze versie is als volgt: NEN 3610:2005 NEN 3610: 2010 Weg Weg Wegdeel Spoorbaan Spoorbaandeel Water Waterdeel Terrein Gebouw Pand subklasse van Gebouw Kunstwerk Waterkering Leiding Inrichtingselement RegistratiefGebied Subklassen van RegistratiefGebied PlanologischGebied Subklassen van PlanologischGebied FunctioneelGebied GeografischGebied Meting Spoorbaan Water Terrein Gebouw Pand is verplaatst naar sectoraal niveau Kunstwerk Leiding Inrichtingselement RegistratiefGebied PlanologischGebied FunctioneelGebied GeografischGebied 4

5 Uitwisselen van geo-informatie: Toelichting context van NEN 3610 binnen het raamwerk van geostandaarden Voor het effectief uitwisselen van geo-informatie is een infrastructuur nodig waarin een aantal randvoorwaarden gerealiseerd is om de uitwisseling mogelijk te maken. Basisprincipe is dat de infrastructuur zodanig is ingericht dat er wordt voldaan aan de principes van een service oriented architecture. Geoinformatie is daarin te zoeken en te vinden via een gedefinieerde metadata norm, te begrijpen, analyseren en te integreren in processen door dataspecificaties gebaseerd op standaarden van en voor informatiemodellen en ontsluiting via web services. In het document Raamwerk van geo-standaarden worden de standaarden en normen vastgesteld die nodig zijn om een geo-informatie infrastructuur in Nederland te implementeren. NEN 3610 vervult daarin de rol van het basismodel waaraan alle sectorale informatiemodellen zich moeten conformeren. Beheer van het Stelsel van sectorale informatiemodellen Het Basismodel vormt samen met de sectorale modellen een stelsel van op elkaar afgestemde informatiemodellen. Het Basismodel is aan veranderingen onderhevig zoals ook de sectorale modellen aan veranderende eisen moeten voldoen. Het beheer van sectorale modellen wordt door de sectoren zelf ingevuld, maar om te zorgen dat het Basismodel en het stelsel onderling afgestemd blijven is een overkoepelend beheer georganiseerd. Zie bijlage D. Dit normontwerp is opgesteld door de normcommissie Geo-informatie. Op het ogenblik van publicatie van het normontwerp was de commissie als volgt samengesteld: M. Reuvers (voorzitter) Stichting Geonovum, Amersfoort J.F. van Arragon J.T.M. Baltussen A.K. Bregt Provincie Zuid-Holland, Den Haag Ministerie van LNV, Dienst landelijk gebied, Den Haag WUR Alterra, Wageningen C. Frencken GeoBusiness, Woerden L. Heres Rijkswaterstaat, Maastricht P.A.L.M. Janssen Stichting Geonovum, Amersfoort R. Kamp ProRail, Utrecht H.J. Lekkerkerk C.W. Quak IDsW, Lelystad TU-Delft, Delft J. van Raamsdonk Kadaster Concernstaf, Apeldoorn M. de Rink ESRI Nederland B.V, Rotterdam E.M. Vos R.B.M. ten Kroode mw. ir. A.P. van der Horn (secretaris) Dienst der Hydrografie Koninklijke Marine, Den Haag VNG, Den Haag NEN, Delft Commentaar op dit normontwerp kan vóór 1 januari 2011 worden ingediend via 5

6 Inleiding In deze uitgave van NEN 3610 wordt een andere insteek gekozen dan in voorgaande versies. In plaats van het voorschrijven van een enkel model wat door sectorale modellen kan worden uitgebreid is dit document in hoofdzaak een reeks regels en componenten waarmee iedere sector zijn eigen model kan opbouwen. Daarbij is de vrijheid niet groter dan die in het verleden was. Daar waar een regel of component van toepassing is zal het gebruik hiervan eenvoudiger kunnen worden gecontroleerd. Daar waar vrijheid echter nodig is (op het niveau van objecten en eigenschappen) is deze beschikbaar voor gebruikers. en van componenten zijn de aansluiting van een sectoraal model op de basisregistraties, een gezamenlijk netwerkmodel en een model voor metingen en waarnemingen. Maar ook blokken attributen met daarin versie-informatie, identificatie enz. worden beschreven. Tot de regels behoren de manier waarop relaties worden beschreven, hoe objecten kunnen worden geaggregeerd enz. Veel van deze componenten en regels zijn één op één afgeleid van de vorige versie van NEN De manier van beschrijven die nu wordt gekozen sluit goed aan bij die welke in de Europese richtlijn INSPIRE wordt gevolgd (Generic Conceptual Model; D2.5). Het Basismodel is een heel generieke abstractie van de geografische werkelijkheid. Het Basismodel krijgt pas inhoud als het wordt geïmplementeerd in sectorale modellen. Sectorale modellen zijn een toepassing en uitwerking van het Basismodel in een bepaald toepassingsdomein bijvoorbeeld kadastrale registratie, topografie, ondergrondse infrastructuur, natuur, hydrografie enz. Door het definiëren van sectoroverstijgende supertypes wordt een semantische harmonisatie tussen sectorale modellen nagestreefd. De semantische supertypes moeten dan wel niet belemmerend werken voor toepassing in een sectoraal model. In deze versie is daarom de semantische relatie met de sectorale modellen losser geworden en ligt de nadruk op het gebruik van gezamenlijke modelleerprincipes en concepten. Op deze manier is een robuust stelsel gecreëerd waarin gezamenlijk afgesproken is wat mogelijk is terwijl tegelijkertijd aan sectoren de ruimte wordt geboden die nodig is voor een sector specifieke invulling. De modeltermen zijn waar mogelijk in het Nederlands. Omdat er echter relaties zijn met internationale normen is daar waar die relatie expliciet aanwezig is de originele Engelstalige term gehandhaafd. Het domein van het Basismodel wordt gevormd door het gemeenschappelijk interactiedomein van de sectorale modellen. De sectorale modellen zijn hierin leidend. Alleen het stellen van de regel dat er wordt uitgegaan van een gemeenschappelijk interactiedomein is geen voldoende hanteerbaar criterium om het Basismodel in te vullen. Voor de relatie tussen het domein van het Basismodel en de sectorale modellen zijn daarom een aantal criteria en uitgangspunten gehanteerd: NEN 3610 formuleert de basis(modelleer)regels voor sectorale modellen. NEN 3610 biedt een metamodel voor het harmoniseren van sectorale informatiemodellen. Uitwisseling van gegevens gebeurt via op NEN 3610 gebaseerde sectorale modellen. Het semantische deel van NEN 3610 is gebaseerd op een integratie op hoog abstractieniveau van sectorale (geo)-informatiemodellen. Het vormt daarmee een conceptueel (abstract) model van de geografische werkelijkheid. Beheer van sectorale modellen is om praktische redenen zoveel mogelijk onafhankelijk van het beheer van NEN NEN 3610 modelleert alleen de informatie die door één of meer sectorale modellen als belangrijk wordt ervaren en niet conflicterend is met andere sectorale modellen. NEN 3610 en sectorale modellen mogen niet met elkaar conflicteren. NEN 3610 maakt keuzes voor modelleeroplossingen. Toepassing van deze keuzes in sectorale modellen vergroot de interoperabiliteit. Een sectoraal model mag niet in tegenspraak zijn met de in NEN 3610 gemaakte keuzes en gebruikt daarmee ook geen alternatieve oplossingen voor de in NEN 3610 genomen keuzes. 6

7 Sectorale modellen hoeven niet de hele NEN 3610 in het model en de documentatie op te nemen maar kunnen zelf een beargumenteerde subset van NEN 3610 toepassen. Coderingregels voor bijvoorbeeld implementatie in GML zijn geen onderdeel van NEN Ze worden wel vastgelegd als onderdeel van het Nederlands GML profiel. 7

8 Basismodel Geo-informatie Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft regels voor het eenduidig beschrijven van geo-informatie in een model voor informatieuitwisseling tussen partijen. De regels omvatten algemeen toe te passen concepten, conceptuele modelregels en een semantische indeling in objectklassen. Het toepassingsgebied beperkt zich tot informatieobjecten met informatie over een directe of indirecte locatie ten opzichte van de aarde (geo-informatie). Deze norm bevat geen regels voor het omzetten van een informatiemodel naar een implementatie zoals GML (coderingsregels). 2 Normatieve verwijzingen De volgende documenten waarnaar is verwezen zijn onmisbaar voor de toepassing van dit document. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde versie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste versie van het document (met inbegrip van de wijzigingsbladen) waarnaar is verwezen van toepassing. NEN-EN-ISO 19109:2005 NEN-EN-ISO 19111:2007 Geographic information Rules for application schema Geographic information Spatial referencing by coordinates NEN-EN-ISO 19112:2003 NEN-ISO/IEC :2006 ISO/TS 19103:2005 Geographic information Spatial referencing by geographic identifiers Information technology Document Schema Definition Languages (DSDL) Part 3: Rule-based validation Schematron Geographic information Conceptual schema language OpenGIS Symbology Encoding Implementation Specification, version 1.1.0, OGC INSPIRE D2.5: Generic Conceptual Model, Version 3.2 Nederlandse Standaarden: Nederlands profiel op GML: Core GML Profile for the Netherlands (in ontwikkeling), Geonovum, Amersfoort Nederlands profiel op NEN-EN-ISO voor geografie. Geonovum, Amersfoort Informatiemodel Metingen (IM-Metingen). SIKB, Gouda. Naast deze normatieve documenten waarnaar rechtstreeks wordt verwezen is er nog een aantal normen en documenten die ter informatie worden genoemd. Deze zijn opgenomen in de bibliografie. 8

9 3 Termen en definities Voor de toepassing van deze norm gelden de volgende termen en definities: Van de termen is ook het Engelstalige equivalent gegeven. 3.1 applicatieschema application schema informatiemodel dat gegevens beschrijft die worden gebruikt door één of meer applicaties [NEN-EN-ISO 19101] OPMERKING Dit Basismodel Geo-informatie is met UML beschreven in een applicatieschema. 3.2 attribuut feature attribute kenmerk van een geo-object [NEN-EN-ISO 19101] 3.3 attribuutwaarde value waarde die een attribuut aanneemt 3.4 geografische identificatie geographic identifier ruimtelijke referentie door een label of code waarmee een locatie wordt geïdentificeerd [NEN-EN-ISO 19112] OPMERKING postcode. 'Nederland' is een voorbeeld voor een identificatie van een land. '6711 AD' een voorbeeld van een 3.5 geo-informatie geo-information, geographic information G.I. informatie met een directe of indirecte referentie naar een plaats ten opzichte van de aarde (bijvoorbeeld ten opzichte van het aardoppervlak) [NEN-EN-ISO 19101] OPMERKING Geo-informatie is synoniem aan voor geografische informatie. 3.6 geo-object geographic feature abstractie van een fenomeen in de werkelijkheid dat direct of indirect geassocieerd is met een locatie relatief ten opzichte van de aarde (bijvoorbeeld ten opzichte van het aardoppervlak) [NEN-EN-ISO ] OPMERKING 1 Indien met een geo-object een gebied wordt bedoeld, kan dit in twee of drie dimensies zijn begrensd. OPMERKING 2 Of een fenomeen een geo-object is of niet hangt af van de context waarin het object is geplaatst. Is er een associatie met een geo-gerefereerde locatie dan is het een geo-object. Is de associatie er niet dan is het 9

10 fenomeen geen geo-object. Zo is bijvoorbeeld het fenomeen huis weergegeven op een landkaart een geo-object. Is het weergegeven op een foto dan is het geen geo-object. Met andere woorden koppeling van geo-informatie maakt van een object een geo-object. 3.7 georeferentie georeference locatie van een ruimtelijk object vastgelegd in een ruimtelijk referentiesysteem 3.8 informatiemodel conceptual model / conceptual schema formele definitie van objecten, attributen, relaties en regels in een bepaald domein [NEN-EN-ISO 19101] 3.9 Interoperabiliteit interoperability mogelijkheid van verschillende autonome, heterogene eenheden, systemen of partijen om met elkaar te communiceren en interacteren 3.10 metadata metadata gegevens over gegevens [NEN-EN-ISO 19115] 3.11 model model abstractie van enige aspecten van de werkelijkheid [NEN-EN-ISO 19109] 3.12 presentatie portrayal presentatie van informatie aan mensen [NEN-EN-ISO 19117] OPMERKING Presentatie van informatie door visualisatie, audio, tastbaar maken (tactiel) of combinaties hiervan registratie op nationaal niveau geïdentificeerde en erkende gegevensverzameling OPMERKING Een basisregistratie is een registratie registratiehouder organisatie die unieke object-identifiers toekent voor objecten in een registratie 3.15 representatie representation inhoudelijk vastleggen van de werkelijkheid 10

11 OPMERKING Het informatiemodel is een representatie van de werkelijkheid ruimtelijk referentiesysteem spatial reference system model (systeem) voor identificatie van een positie (locatie) in de werkelijkheid [NEN-EN-ISO 19112] OPMERKING Identificatie van een positie kan door coördinaten (directe locatie) en door geografische identificatoren (indirecte locatie) sector domain kennisgebied of activiteit gekarakteriseerd door een verzameling van concepten en begrippen 3.18 symbool symbol presentatie van informatie door grafische, audio of tactiele middelen of een combinatie hiervan [NEN-EN-ISO 19117] 3.19 void object dat syntactisch of semantisch vereist is, maar die in de gegeven instantie geen informatie bevat [NEN-ISO/IEC 11404] 3.20 werkelijkheid beschouwinggebied universe of discourse beeld van de echte of hypothetische wereld die binnen de context van een domein alles van belang omvat [NEN-EN-ISO 19101] 4 Afkortingen GML INSPIRE ISO OCL OGC UML XML Geography Markup Language Infrastructure for Spatial Information in Europe International Organization for Standardization Object Constraint Language Open Geospatial Consortium Unified Modeling Language Extensible Markup Language 11

12 5 Schemapresentatie 5.1 Inleiding In de communicatie over de beschrijving van geo-informatie en de uitwisseling hiervan moet onderscheid worden gemaakt tussen de visuele taal UML en de syntax GML. UML is bedoeld voor communicatie tussen mensen (zoals gebruikers en systeemontwerpers) en GML is bedoeld voor communicatie tussen geoinformatiesystemen. UML (het klassediagram) en GML (het XML Schema) zijn gelijkwaardig in die zin dat ze beide dezelfde betekenis van de uit te wisselen geo-informatie uitdrukken. Voor de vertaling van het UMLklassediagram naar het XML Schema wordt NEN-EN-ISO gebruikt. Voor een deel is dat een één-opéén vertaling maar er zijn ook UML-constructies die niet in GML te vertalen zijn. In de UML-modellering moet daar rekening mee worden gehouden. 5.2 UML De beschrijving van de structuur van objectklassen en hun onderlinge relaties worden beschreven in een UML-klassediagram. In bijlage A worden de bij deze UML-notatie gebruikte begrippen en schema s toegelicht. 5.3 OCL Bij de modelleertaal UML is een extra taal Object Constraint Language (OCL) gedefinieerd, waarin eisen en beperkingen (constraints) worden uitgedrukt die niet door het UML-model kunnen worden weergegeven. Constraints zijn daarmee aanvullend aan het UML-model. Constraints kunnen niet in GML worden uitgedrukt. Indien constraints voor validatie van GML-bestanden worden gebruikt, moeten ze in schematron (zie NEN-ISO/IEC ) worden geïmplementeerd. 5.4 Uitwisseling van geo-informatie Nederlands GML profiel Deze norm beveelt GML aan als het technisch formaat voor het uitwisselen van geo-informatie. In lijn met de OGC-profielen wordt voor NEN 3610 conforme GML-implementatie afgestemd op Simple Feature Profile 2 (SF2). Er is daarbij wel een uitbreiding gedefinieerd voor het toepassen van arcs. Voor specificaties van het Nederlands profiel wordt verwezen naar het Nederlands profiel op GML. Indien een sector kiest voor een ander technisch formaat dan GML en voor dit specifieke formaat is nog geen omzetting (codering) van deze norm naar dat technische formaat beschreven dan moet de wijze waarop deze norm is omgezet naar het desbetreffende technische formaat eenduidig worden beschreven door de partij die deze eerste codering uitvoert. Indien andere sectoren hetzelfde technische formaat wensen toe te passen dan gebeurt de codering daarvan conform de beschreven codering voor tenminste die delen die overeenkomen. Uitbreidingen worden toegevoegd aan de beschreven codering. Hiermee wordt voorkomen dat implementaties van deze norm in verschillende technische formaten leiden tot uitwisselingen die niet interoperabel zijn. 6 Basismodel Geo-informatie 6.1 Principe van het model van de werkelijkheid Het Basismodel levert gemeenschappelijke modelleerregels, concepten en semantiek voor het gemeenschappelijke werkdomein van beleidssectoren. Voor het Basismodel vormt geo-informatie de kern van dit gemeenschappelijke werkdomein. Dit werkdomein of deze werkelijkheid kunnen we efficiënt beschrijven door van deze werkelijkheid een abstractie te maken die ons de informatie levert die we nodig hebben. Deze abstractie van de werkelijkheid vormt de basis voor geo-informatie-modellen. In de onderlinge communicatie over en uitwisseling van geo-informatie wordt deze abstractie van de werkelijkheid gebruikt. Figuur 1 laat zien dat een geo-informatiemodel een abstractie van de werkelijkheid beschrijft. Gegevens uit 12

13 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 3610:2010 Ontw. nl Basismodel Geo-informatie - Termen, definities, relaties en algemene regels voor de uitwisseling van informatie over aan de aarde gerelateerde ruimtelijke objecten T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview