g) een politielocatie: een ruimte permanent of tijdelijk ingericht ten behoeve van de uitvoering van werkzaamheden

Transcriptie

1 PODACS-regeling BZK, JU Regeling van de Ministers van Koninkrijksrelaties en van Justitie, nrs. EIB99/N85874 en /599/JvD, houdende aanwijzing en regels over het gebruik van het politie-datacommunicatiesysteem (PODACS-regeling) 12 oktober 1999 De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Minister van Justitie, Gelet op artikel 3 eerste en derde lid, van het Besluit beheer regionale politiekorpsen; Besluiten: Paragraaf 1. Begripsbepalingen Artikel 1 1. In deze regeling wordt verstaan onder: a) het politiekorps: het regionale politiekorps, dan wel het Korps landelijke politiediensten; b) de minister: de Minister van Koninkrijksrelaties; c) het politiedatacommunicatiesysteem (PODACS): het geheel van verbindingen, knooppunten en netwerkaansluitingen tot en met de koppelvlakken dat bestemd is voor de geautomatiseerde uitwisseling van gegevens door middel van draadgebonden telecommunicatievoorzieningen tussen uitsluitend: i) politiekorpsen onderling; ii) politiekorpsen en organisaties en instanties, genoemd in de bij deze regeling behorende bijlage; d) de PODACS-beheerder: de directeur van de Organisatie Informatie- en communicatietechnologie OOV (ITO); e) het koppelvlak: de interface op een PODACS netwerkaansluiting waarop: i) een politiekorps; ii) een organisatie of instantie, genoemd in de bij deze regeling behorende bijlage; haar netwerkapparatuur aansluit. f) PODACS componenten: apparatuur, programmatuur of verbindingen van het PODACS. g) een politielocatie: een ruimte permanent of tijdelijk ingericht ten behoeve van de uitvoering van werkzaamheden van een politiekorps waarbinnen technische en organisatorische voorzieningen zijn getroffen teneinde het uitsluitende gebruik van de ruimte door ambtenaren van een politiekorps zeker te stellen; h) een gemeenschappelijke locatie: een ruimte ingericht ten behoeve van permanente, periodieke of tijdelijke samenwerking tussen het politiekorps en andere organisaties betrokken bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid waarbinnen technische en organisatorische voorzieningen zijn getroffen teneinde het uitsluitende gebruik van de ruimte door dit samenwerkingsverband zeker te stellen. i) een overige locatie: een ruimte, niet zijnde een politielocatie of gemeenschappelijke locatie. j) een kiesverbinding: een op initiatief van een partij per communicatiesessie gedefinieerde, tijdelijke verbinding tussen twee partijen. 2. In deze regeling wordt mede verstaan onder korpsbeheerder: de Minister van Justitie voor zover het betreft het Korps landelijke politiediensten. Paragraaf 2. Gebruik van het PODACS Artikel 2 1. De politiekorpsen maken bij de geautomatiseerde uitwisseling van gegevens door middel van draadgebonden telecommunicatievoorzieningen met andere politiekorpsen en met de organisaties en instanties die worden genoemd in de bij deze regeling behorende bijlage, uitsluitend gebruik van het PODACS. 2. Indien één of meerdere politiekorpsen door middel van draadgebonden telecommunicatievoorzieningen geautomatiseerd gegevens willen uitwisselen met niet op het PODACS toegelaten derden kunnen zij: a) de minister verzoeken de uitwisseling van gegevens door politiekorpsen met deze derden via het PODACS toe te staan of; b) zelf een verbinding met deze derden realiseren onder de voorwaarde dat de verbinding en de hierbij toegepaste apparatuur te allen tijde fysiek gescheiden blijft van het datacommunicatienetwerk dat gekoppeld is aan het PODACS. 3. Indien een verzoek als bedoeld in het tweede lid, onder a, door de minister wordt ingewilligd, wordt de toe te laten organisatie of instantie aan de in de bijlage van deze regeling opgenomen lijst van organisaties en instanties toegevoegd. Artikel 3 In afwijking van artikel 2, eerste lid, voor zover het betreft de Koninklijke Marechaussee, en in afwijking van artikel 2, tweede lid, onder b, voor zover het betreft de regionale en gemeentelijke brandweerkorpsen en de ambulancediensten waaraan krachtens de Wet Ambulancevervoer vergunning is verleend, mogen verbindingen van het regionale datacommunicatienetwerk van een politiekorps met datacommunicatienetwerken van de Koninklijke Marechaussee en de regionale en gemeentelijke brandweerkorpsen en de ambulancediensten buiten het PODACS worden gerealiseerd onder de voorwaarden dat: a) deze verbindingen uitsluitend ten behoeve van noodzakelijke integratie en coördinatie van werkzaamheden met werkzaamheden van de in de aanhef van dit artikel genoemde organisaties worden gerealiseerd; b) het datacommunicatienetwerk van een politiekorps dat gekoppeld is aan het PODACS te allen tijde logisch gescheiden blijft van de ten behoeve van het samenwerkingsverband gerealiseerde verbindingen met netwerken van de in de aanhef van dit artikel genoemde organisaties, en c) door de korpsbeheerder voorzieningen worden getroffen teneinde logische scheiding als bedoeld in onderdeel b, zeker te stellen. Artikel 4 Ten behoeve van de geautomatiseerde uitwisseling van gegevens, bedoeld in artikel 2, eerste lid, beschikt elk politie- Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 1

2 korps over minimaal twee koppelvlakken op het PODACS. Artikel 5 De PODACS-beheerder draagt ervoor zorg dat het PODACS voldoet aan: a) het door de minister vastgestelde beleid ten aanzien van de informatiebeveiliging en; b) de betrouwbaarheidseisen die aan het PODACS gesteld worden voortkomend uit de door de minister in samenwerking met de politiekorpsen periodiek uit te voeren afhankelijkheids- en kwetsbaarheidsanalyse van het PODACS. Paragraaf 3. Eisen aan het datacommunicatienetwerk Artikel 6 De korpsbeheerder draagt ervoor zorg dat het datacommunicatienetwerk van het politiekorps dat gekoppeld is aan het PODACS alleen voorziet in verbindingen tussen politielocaties van het desbetreffende politiekorps. Artikel 7 1. In afwijking van artikel 6 van deze regeling kan de korpsbeheerder bepalen dat het datacommunicatienetwerk van een politiekorps dat gekoppeld is aan het PODACS voorziet in verbindingen met: a) gemeenschappelijke locaties of; b) overige locaties. 2. De toegang tot het datacommunicatienetwerk van een politiekorps dat is gekoppeld aan het PODACS vanaf gemeenschappelijke locaties wordt uitsluitend gerealiseerd onder de volgende voorwaarden: a) de toegang wordt beperkt tot tijden dat op deze locaties personeel aanwezig is; b) de toegang wordt voorbehouden aan personen die daartoe door de korpsbeheerder zijn geautoriseerd; c)de toegang wordt uitsluitend verleend na verificatie van de autorisatie op basis van een persoonlijke toegangscode en; d) de verleende autorisaties worden ten minste jaarlijks gecontroleerd en geëvalueerd. 3. De toegang tot het datacommunicatienetwerk van een politiekorps dat is gekoppeld aan het PODACS vanaf overige locaties wordt uitsluitend gerealiseerd onder de volgende voorwaarden: a) de toegang wordt beperkt tot tijden waarop en de periode waarin de toegang noodzakelijk is; b) de toegang wordt voorbehouden aan personen werkzaam bij of voor de Nederlandse politie die daartoe door de korpsbeheerder zijn geautoriseerd; c) de toegang wordt uitsluitend verleend na verificatie van de autorisatie die plaatsvindt op basis van een combinatie van een persoonlijke toegangscode en een persoonlijk fysiek verificatiemiddel en d) de overeenkomstig dit artikel verleende autorisaties worden ten minste jaarlijks gecontroleerd en geëvalueerd. Artikel 8 1. Indien bij verbindingen, als bedoeld in de artikelen 6 en 7, gebruik wordt gemaakt van kiesverbindingen worden er voorzieningen getroffen ter beveiliging van deze netwerktoegang tot het datacommunicatienetwerk van het politiekorps dat is gekoppeld aan het PODACS. 2. Deze voorzieningen houden ten minste in: a) adequate verificatie van de kiesverbinding; b) sterke wederzijdse authenticatie tussen de op de kiesverbinding aangesloten netwerkapparatuur van de communicerende partijen; c) uitgebreide vastlegging van netwerkhandelingen en d) jaarlijkse analyse van de vastgelegde netwerkhandelingen als bedoeld onder c. Artikel 9 1. De juiste werking van op basis van de artikelen 2, tweede lid, onder b, 3, 7 en 8, te treffen voorzieningen wordt periodiek door het politiekorps gecontroleerd. 2. Over de in het eerste lid bedoelde controle wordt aan de korpsbeheerder verslag uitgebracht. Paragraaf 4. PODACS componenten Artikel 10 De korpsbeheerder draagt ervoor zorg dat PODACS componenten die zich binnen een politielocatie bevinden adequaat worden beveiligd tegen ongeautoriseerde fysieke toegang, het wegvallen van ondersteunende voorzieningen, brand, wateroverlast en natuurgeweld. Paragraaf 5. Maatregelen Artikel 11 Indien de korpsbeheerder niet of niet volledig toepassing geeft aan deze regeling, waardoor het beveiligingsniveau van het PODACS wordt of kan worden aangetast, kan de minister beveiligingsmaatregelen nemen. Deze beveiligingsmaatregelen kunnen bestaan in het ontzeggen van de netwerktoegang aan het desbetreffende politiekorps. Paragraaf 6. Overgangs- en slotbepalingen Artikel De korpsbeheerders geven binnen één jaar na inwerkingtreding van deze regeling uitvoering aan deze regeling. 2. Ter uitvoering van artikel 2, tweede lid, zal door middel van een inventarisatie onder de politiekorpsen worden bepaald: a) over welke koppelingen de politiekorpsen reeds beschikken; b) met welke derde organisaties en instanties de politiekorpsen op structurele basis gegevens moeten uitwisselen; c) op welke termijn koppelingen met derden via het PODACS worden gerealiseerd; d) op welke termijn de koppelingen bedoeld onder a, dienen te worden verwijderd. Artikel 13 Indien het bij koninklijke boodschap van 27 maart 1999 ingediende voorstel van wet tot wijziging van de Politiewet 1993 en de Wet politieregisters in verband met de overdracht van het beheer van het Korps landelijke politiediensten aan de Minister van Koninkijksrelaties (kamerstukken II 1998/99, , nrs. 1-2) tot wet wordt verheven en in werking treedt, wordt in artikel 1, tweede lid, de zinsnede de Minister van Justitie vervangen door: de minister. Artikel 14 Deze regeling treedt in werking met ingang van de tweede dag na dagtekening van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst. Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 2

3 Artikel 15 Deze regeling wordt aangehaald als: PODACS-regeling. Deze regeling zal met de toelichting en de bijbehorende bijlage in de Staatscourant worden geplaatst. s-gravenhage, 12 oktober De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, A. Peper. De Minister van Justitie, A.H. Korthals. Bijlage behorend bij artikel 2 De politiekorpsen maken, bij de geautomatiseerde uitwisseling van gegevens door middel van draadgebonden telecommunicatie-voorzieningen, met de in deze bijlage opgenomen organisaties en instanties uitsluitend gebruik van het PODACS. 1. de Binnenlandse Veiligheidsdienst; 2. de Douane; 3. Europol (via CRI); 4. het Gemeentelijke Bevolkingsadministratie-netwerk (GBAnetwerk); 5. Interpol; 6. de Organisatie Informatie- en communicatietechnologie OOV (ITO); 7. het Ministerie van Justitie: het bestuursdepartement, de daaronder ressorterende diensten en instanties zoals: a) Centraal Justitie Incasso Bureau (CJIB); b) Gerechtelijke laboratoria; c) Immigratie en Naturalisatiedienst (IND); d) Openbaar ministerie; e) Raad voor de Kinderbescherming (RVK); f) Rijksrecherche; 8. het Kustwachtcentrum; 9. Nationaal Coördinatiecentrum (NCC); 10. Nederlands Politie Instituut; 11. Politie Adviescentrum In Pact; 12. Rijksdienst voor het wegverkeer (RDW); 13. Koninklijke Marechaussee. Toelichting Algemeen De PODACS-regeling is gebaseerd op twee uitgangspunten: 1. de politiekorpsen maken voor de bovenregionale, vaste datacommunicatie onderling en voor de datacommunicatie met derden die tot het PODACS zijn toegelaten uitsluitend gebruik van het PODACS - dit geldt zowel de communicatie in het kader van de politietaken, als die in het kader van andere taken; 2. het PODACS en de datacommunicatienetwerken van de politiekorpsen vormen tezamen een besloten domein. De regeling stelt ter vervulling van deze uitgangspunten eisen aan enerzijds de wijze waarop gecommuniceerd wordt met derde instanties of organisaties, anderzijds aan de wijze waarop netwerktoegang binnen en tot het datacommunicatienetwerk van een politiekorps wordt geregeld. Paragraaf 2 ziet op het gebruik van het PODACSnetwerk, paragraaf 3 ziet op de aan de regionale netwerken te stellen eisen. De hoofdregel dat vanuit het netwerk van het regionaal korps uitsluitend via het PODACS wordt gecommuniceerd met derde-instanties of -organisaties is neergelegd in artikel 2, eerste lid. Het betreft alleen die derden die genoemd staan in bijlage 2. Datacommunicatie met andere derden kan alleen geschieden zonder koppeling aan het regionale netwerk (stand alone). Hiermee wordt gevolg gegeven aan het tweede uitgangspunt. Artikel 3 geeft een uitzondering op de twee genoemde uitgangspunten. In de eerste plaats kan met de Koninklijke Marechaussee, die in de bijlage is opgenomen, buiten het PODACS om worden gecommuniceerd al dan niet via een verbinding vanuit het regionale politienetwerk. Het gaat hierbij om een afwijking van het eerste uitgangspunt, zoals opgenomen in artikel 2, eerste lid. In de tweede plaats kan, in afwijking van het tweede uitgangspunt, met de brandweer en de centrale post ambulance, die niet in de bijlage zijn opgenomen, een verbinding met het regionale politienetwerk worden gemaakt. In dit geval wordt afgeweken van artikel 2, tweede lid, onder b. In paragraaf 3 worden de beveiligingseisen gegeven gerelateerd aan enerzijds de locaties vanwaar gebruikers in staat moeten worden gesteld het netwerk in logische zin te benaderen (artikel 6 en 7) en anderzijds de wijze van toegang (artikel 8). De hoofdregel neergelegd in artikel 6 is dat het regionaal netwerk uitsluitend politielocaties verbindt. Dit ingevolge het beginsel van het gesloten netwerk. Artikel 7 staat toe dat ook gemeenschappelijke locaties of overige locaties worden verbonden met het regionale netwerk, maar verbindt daar aanvullende voorwaarden aan. Mocht de verbinding van enige locatie met het regionale netwerk geschieden via inkiesverbindingen dan gelden de aanvullende voorwaarden gesteld in artikel 8. Indien blijkt dat enig politiekorps de regeling niet naleeft en daardoor het beveiligingsniveau van PODACS bedreigd wordt, kan de minister bijvoorbeeld een aanwijzing geven of als uiterste middel het desbetreffende politiekorps van het PODACS afsluiten, niet als sanctie, maar als beveiligingsmaatregel. De minister zal in afspraken met de voor de overige aangesloten organisaties en instanties verantwoordelijke partijen en door het treffen van beveiligingsmaatregelen binnen het PODACS de beslotenheid zekerstellen. Wellicht ten overvloede zij opgemerkt dat deze regeling uitsluitend ziet op vaste infrastructuren en niet op mobiele. Voor deze laatste zal een aparte regeling verschijnen. In deze regeling zal mobiele datacommunicatie een plaats vinden. Het is dus zeker niet zo dat deze regeling het gebruik van mobiele datacommunicatie onmogelijk zou maken. Notificatie De concept-regeling PODACS is op 16 juni 1999 gemeld aan de Commissie van de Europese Gemeenschappen (EU-notificatie 99/0282/NL) ter voldoening aan artikel 8, eerste lid, van de richtlijn 98/34/EG betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij (PbEG 1998 L 204, zoals gewijzigd bij richtlijn 98/48/EG, PbEG L 217). Op 17 augustus 1999 zijn door de Commissie enkele vragen over deze regeling gesteld die dezerzijds op 30 augustus 1999 zijn beantwoord. Doordat de vragen tot genoegdoening van de Commissie zijn beantwoord, is de standstill periode die gold tot 17 september 1999 niet verlengd. Artikelsgewijs Artikel 1 Kern van de taak van de PODACSbeheerder is het operationeel maken en houden van het PODACS. De ver- Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 3

4 antwoordelijkheid voor het stellen van eisen aan het PODACS en voor het besluiten tot veranderingen in het PODACS blijft op ministerieel niveau liggen. Nu de ITO per 1 mei 1998 een agentschap onder het Ministerie van Koninkrijksrelaties is, kan de minister aan de PODACS-beheerder richtsnoeren geven met betrekking tot het dagelijks beheer. De omschrijving van het PODACS dient ter afbakening van verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen de eigenaar van het PODACS en de eigenaren van de op het PODACS aangesloten netwerken van derden. Het PODACS is het landelijk dekkend netwerk voor de draadgebonden datacommunicatie tussen politiekorpsen onderling en politiekorpsen en derden. De opname van de kwalificatie uitsluitend geeft aan dat het PODACS tezamen met de aangesloten politiekorpsen en een gelimiteerd aantal derde organisaties en instanties een besloten domein vormt. Dit uitgangspunt komt in artikel 2 van deze regeling terug. Het PODACS koppelvlak is voor gebruikersorganisaties de interface (de stekker voor de regio) op een netwerkaansluiting waarop het politiekorps, de in de bijlage genoemde derden op haar netwerkapparatuur kan aansluiten. De definitie van het koppelvlak is opgenomen ter exacte afbakening van verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de PODACS-beheerder en de aangesloten politiekorpsen. De PODACS componenten vormen in ruime zin de apparatuur, programmatuur en bekabeling die deel uitmaken van het PODACS zoals omschreven in het vijfde lid van dit artikel. Een politielocatie is een fysieke ruimte ingericht ten behoeve van de permanente of tijdelijke uitvoering van werkzaamheden door een politiekorps. De fysieke ruimte kan een gebouw betreffen maar ook een deel van een gebouw of zelfs een enkele kamer. Voorzieningen dienen te zijn getroffen opdat wordt zekergesteld dat de ruimte alleen door personeelsleden van een politiekorps wordt gebruikt. Afhankelijk van de ruimte kunnen de voorzieningen bestaan uit een samenstel van organisatorische, technische en fysieke maatregelen. Uitgangspunt is dat personeelsleden van een politiekorps 24 uur per dag, 7 dagen per week controle op de ruimte uitoefenen. Dit kan geschieden doordat de ruimte 24 uur per dag bemenst is maar ook doordat de locatie na werktijd fysiek of logisch wordt bewaakt. Een gemeenschappelijke locatie is een ruimte die wordt gebruikt door een samenwerkingsverband van politie en organisaties betrokken bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Over het algemeen betreft het samenwerkingsverbanden tussen het politiekorps, de brandweer, de centrale post ambulance en de Koninklijke Marechaussee binnen de Geïntegreerde Meldkamer Systemen (GMS), maar het kan ook andere samenwerkingsverbanden betreffen. Men denke bijvoorbeeld aan gemeenten of hoogheemraadschappen in tijden van watersnood. Kenmerk van deze ruimten is dat het uitsluitende en exclusieve gebruik van de ruimte door het samenwerkingsverband over het algemeen adequaat kan worden zekergesteld maar dat binnen de ruimte maar beperkt fysieke, technische of organisatorische scheidingen tussen de samenwerkende partijen kunnen worden gerealiseerd. Bij de uitwisseling van gegevens tussen de diverse bestuurlijke instanties wordt uiteraard de privacywetgeving in acht genomen. Een overige locatie betreft een scala aan locaties niet zijnde de voornoemde locaties die gemeenschappelijk hebben dat het personeel van een politiekorps slechts zeer beperkt of geen controle over de locatie kan uitoefenen. Kiesverbindingen zijn verbindingen via bijvoorbeeld het openbare ISDN of PSTN die per communicatiesessie door middel van het aankiezen van een netwerkcomponent tot stand worden gebracht. Eenieder aangesloten op het openbare netwerk kan, op eigen initiatief, door middel van het aankiezen van een daarvoor geschikte netwerkcomponent, trachten een verbinding op te zetten met de netwerkcomponent. Dit in tegenstelling tot zogenaamde vaste verbindingen. Vaste verbindingen zijn verbindingen op basis van eigen bekabeling of de toepassing van huurlijnen waarbij de leverancier eenmalig een permanente verbinding definieert waarmee een exclusief aan de communicatiepartners voorbehouden verbinding wordt gerealiseerd. Voorbeelden van vaste verbindingen zijn de huurlijnen van KPN Telecom. Door de toepassing van kiesverbindingen wordt een mogelijke externe toegang tot het regionale netwerk gecreëerd. Deze toegang zal adequaat moeten worden beveiligd. Daarom worden in artikel 8 voorwaarden gesteld aan de toepassing van kiesverbindingen. Artikel 2 Teneinde de beslotenheid van de politiële informatievoorziening te kunnen garanderen is het zaak om de gegevensuitwisseling tussen politiekorpsen en tussen politiekorpsen en derden op een gecontroleerde wijze te laten plaatsvinden. De politiekorpsen dienen daarom bij de datacommunicatie met andere politiekorpsen en de datacommunicatie met een gelimiteerd aantal derde organisaties en instanties uitsluitend gebruik te maken van het PODACS. De op het PODACS aangesloten netwerken van politiekorpsen en de in de bijlage genoemde netwerken van een gelimiteerd aantal vertrouwde partners vormen tezamen een besloten domein. De koppeling van dit domein aan netwerken van derden dient te worden gereguleerd. Na toestemming van de minister worden door middel van beveiligde koppelingen (netwerken van) derden aan het domein gekoppeld. De politiekorpsen kunnen de minister hierom verzoeken. De koppeling wordt door de ITO op het PODACS gerealiseerd. De koppeling wordt door de minister gefinancierd, de exploitatiekosten worden aan de korpsen in de vorm van een abonnementskosten doorberekend. De derde organisatie of instantie zal daarop aan de in de bijlage opgenomen lijst worden toegevoegd. Koppelingen met datacommunicatienetwerken van derden kunnen ook regionaal plaatsvinden zolang geen fysieke koppeling wordt gerealiseerd met het regionale netwerk dat aan PODACS is gekoppeld. Met andere woorden een stand alone oplossing is toegestaan. Uit het eerste lid in samenhang met het derde lid volgt dat zodra een derde op het PODACS toegelaten is ook deze stand alone oplossing niet meer is toegestaan en het politiekorps van de PODACS koppeling gebruik dient te maken. Het artikel impliceert dat de korpsbeheerder actief toeziet op de handhaving van de beslotenheid van het netwerk conform dit artikel. Artikel 3 Het artikel beschrijft het samenwerkingsverband tussen politiekorpsen, Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 4

5 brandweer, de centrale post ambulance en de Koninklijke Marechaussee. Ter coördinatie van de gemeenschappelijke inzet van mensen en middelen bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid worden Geïntegreerde Meldkamer Systemen (GMS) gerealiseerd. Dit artikel geeft de enige uitzondering op het uitgangspunt dat politiekorpsen in communicatie met derden genoemd in de bijlage gebruik dienen te maken van het PODACS en dat het PODACS en de datacommunicatienetwerken van de politiekorpsen tezamen een besloten domein vormen. Het artikel beschrijft het samenwerkingsverband tussen politiekorpsen, brandweer, de centrale post ambulance en de Koninklijke Marechaussee. Ter coördinatie van de gemeenschappelijke inzet van mensen en middelen in geval van noodhulpverlening en bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid worden Geïntegreerde Meldkamer Systemen (GMS) ontwikkeld. De integratie impliceert ten minste een fysieke verbinding tussen de systemen van centralisten, de centrale post ambulance, de brandweer en de Koninklijke Marechaussee. Deze integratie impliceert heden ook het gebruik van een gemeenschappelijke locatie. Daar waar gebruik wordt gemaakt van een gemeenschappelijke locatie is artikel 7 eerste lid, en tweede lid, van toepassing. Het is echter in de toekomst niet ondenkbaar dat de implementatie van een zogenaamde virtuele geïntegreerde meldkamer het gebruik van een gemeenschappelijke locatie overbodig maakt. Het artikel geeft aan dat waar een fysieke verbinding tussen de verschillende netwerken noodzakelijk is, voorzieningen op logisch niveau dienen te worden getroffen teneinde zeker te stellen dat de toegang tot het datacommunicatienetwerk van het politiekorps dat gekoppeld is aan het PODACS wordt beperkt tot degenen die geautoriseerd zijn voor toegang tot PODACS. De voorzieningen kunnen bestaan uit het treffen van maatregelen op applicatie-, systeem- en netwerkniveau. In het artikel is opgenomen dat de korpsbeheerder toeziet op de realisatie van en de controle op de handhaving van een adequate logische scheiding. Artikel 4 Omdat ieder politiekorps gebruik moet kunnen maken van het PODACS en kwetsbaarheid ten gevolge van het uitvallen van een netwerkaansluiting moet worden voorkomen, is voorgeschreven dat elk politiekorps minimaal over twee koppelvlakken met het PODACS moet beschikken. Hierbij dient te worden opgemerkt dat waar de redundante koppeling wordt vereist teneinde de beschikbaarheid van bovenregionale communicatie te kunnen garanderen, de politiekorpsen zich dienen te onthouden van activiteiten die de beschikbaarheid van deze koppelvlakken in gevaar kan brengen. Artikel 5 Het PODACS dient als bovenregionaal datacommunicatienetwerk voor de Nederlandse politie adequaat te worden beveiligd. De vereiste graad van beveiliging van het PODACS is direct gerelateerd aan de mate van afhankelijkheid van de politiekorpsen van de informatie die over het PODACS wordt getransporteerd en de interconnectiviteit die het PODACS biedt. Daarnaast dient de mate van beveiliging van het PODACS te worden bepaald op basis van het beveiligingsbeleid zoals dit door de minister conform artikel 3 van het Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst (VIR) wordt vastgesteld en de betrouwbaarheidseisen zoals deze door de politiekorpsen aan het PODACS worden gesteld. Deze betrouwbaarheidseisen zullen door de politiekorpsen gezamenlijk en in samenspraak met de minister worden opgesteld waarbij acht geslagen wordt op artikel 2, tweede en derde lid, jo. artikel 5 Regeling Informatiebeveiliging Politie (RIP). Dit proces dient periodiek te worden herhaald. Artikel 6 De beveiliging van de politiële informatievoorziening is idealiter opgebouwd uit een aantal beveiligingsschillen. Deze beveiligingsschillen bestaan uit elkaar aanvullende technische, fysieke en organisatorische maatregelen. Een regionaal datacommunicatienetwerk maakt in beveiligingstechnische zin deel uit van zijn fysieke omgeving (locatie). Beveiligingsmaatregelen getroffen in deze fysieke omgeving verlenen ook aan het netwerk een eerste beveiligingsschil. Een ruimte die door de politie structureel voor werkzaamheden wordt gebruikt en die is voorzien van organisatorische en/of technische en/of fysieke beveiligingsmaatregelen ter zekerstelling van het permanente, uitsluitende gebruik van de locatie door het politiekorps voorziet ook het aanwezige regionale en daarmee de bovenregionale netwerktoegang van een eerste beveiligingsschil. De sterkte van deze eerste beveiligingsschil is maatgevend voor de vraag op welke wijze de logische netwerktoegang binnen de ruimte dient te worden beveiligd. Tijdens de werkzaamheden binnen een politielocatie zoals gedefinieerd in artikel 1, achtste lid, is er sprake van sociale controle, beveiligingsprocedures en afspraken. Na de werkzaamheden kan door middel van het toepassen van inbraakwerende materialen, het installeren van inbraakdetectieapparatuur, of het toepassen van personele bewaking beveiliging worden geboden. Kortom, een politielocatie is een door het politiekorps gecontroleerde omgeving waardoor het voor niet gerechtigden niet zonder meer mogelijk is om het netwerk of de netwerktoegang op die locatie te benaderen. Dit in tegenstelling tot andere locaties waar het politiekorps slechts beperkt of in het geheel geen controle heeft over de beveiliging van de locatie, de aanwezige personen en daarmee ook de veiligheid van het netwerk of de netwerktoegang vanaf de locatie. Dit is de reden waarom in de regeling in artikel 6 het uitgangspunt wordt gehanteerd dat het regionale netwerk in beginsel een netwerk tussen politielocaties dient te zijn. Aan het realiseren van netwerktoegang tot het regionale netwerk vanaf andere dan politielocaties worden in artikel 7 nadere eisen gesteld. Artikel 7 In afwijking van artikel 6 wordt in dit artikel een aantal locaties benoemd die verbindingen met het regionale netwerk mogen hebben ten behoeve van de benadering van het datacommunicatienetwerk vanaf deze locaties. Voor alle locaties geldt dat vanaf deze locaties onder bepaalde voorwaarden verbindingen met het datacommunicatienetwerk mogen worden gerealiseerd. Voor al deze locaties geldt in principe (zie uitzondering artikel 3) dat de hierbij toegepaste apparatuur niet fysiek verbonden mag zijn met datacommu- Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 5

6 nicatienetwerken van derden (zie artikel 2). Voor gemeenschappelijke locaties geldt dat het uitsluitende en exclusieve gebruik van de ruimte door het samenwerkingsverband over het algemeen adequaat kan worden zeker gesteld maar dat binnen de ruimte maar zeer beperkt fysieke, technische of organisatorische scheidingen tussen de samenwerkende partijen kunnen worden gerealiseerd. Daarom wordt ook hier vereist dat de netwerktoegang dient te worden beveiligd in technische (user ID plus wachtwoord, beperking van toegang tot periodes en/of tijden van personele bezetting) en organisatorische zin (verlening van toegangsautorisaties). Onder omstandigheden kan het vereist zijn dat medewerkers van het desbetreffende politiekorps vanaf nietpolitielocaties kunnen inkiezen op het regionale netwerk. Daarbij kan worden gedacht aan bepaalde systeembeheeractiviteiten (piketdienst) en bepaalde vormen van thuiswerken. Overige locaties zijn locaties waar in tegenstelling tot politielocaties weinig tot geen controle is op aanwezigheid en activiteiten van individuen. Iedere mogelijkheid om in te kiezen vanaf een niet door het politiekorps gecontroleerde omgeving schept een mogelijk beveiligingsrisico. Daarom is bepaald dat alleen personen werkzaam bij of voor het politiekorps waarvan door de korpsbeheerder expliciet is vastgesteld dat zij op basis van hun opgedragen werkzaamheden op het regionale datacommunicatienetwerk moeten kunnen inkiezen deze mogelijkheid wordt geboden. De functionele behoefte dient aangetoond en gemotiveerd te worden. Zodra is vastgesteld dat een persoon werkzaam bij of voor het politiekorps netwerktoegang vanaf overige locaties verkrijgt dient voor deze persoon een gebruikersprofiel te worden opgesteld waarin wordt vastgesteld voor welke periode hij/zij geautoriseerd wordt, op welke tijden en eventueel welke informatiesystemen hij/zij mag benaderen. Daarbij dient te worden aangetekend dat het noodzakelijk kan zijn om deze informatiesystemen te controleren op mogelijkheden om via systeem- of applicatiekoppelingen door te hoppen naar andere informatiesystemen. Met andere woorden waar mogelijk dienen te benaderen informatiesystemen als eindstations te zijn ingericht. De toegangsbeveiliging voor het benaderen van het datacommunicatienetwerk vanaf niet-politielocaties dient te voorzien in een sterke verificatie van de autorisatie van inkiezende medewerkers. Sterke verificatie vereist enerzijds dat toegang wordt verleend op basis van een one time password systeem door middel van bijvoorbeeld een tijdsynchronisatie of een challenge and response mechanisme gecombineerd met een op de persoonlijk fysiek gebaseerd verificatiemiddel. De toepassing van een smartcard of calculator is mogelijk maar de omschrijving maakt ook de toepassing van biometrische verificatie mogelijk. Er dient een uitgebreide logging van gebruik van de netwerktoegang plaats te vinden. Deze vastlegging dient periodiek te worden gecontroleerd op beveiligingsincidenten. Het beheersysteem dient bij voorkeur te zijn voorzien van directe signalering van iedere potentiële aanval op de inkiesvoorziening. De in het tweede en derde lid bedoelde periodieke controles kunnen bijvoorbeeld als volgt invulling krijgen. De logging dient wekelijks te worden gecontroleerd op gebruikersactiviteiten, beheerdersactiviteiten en mogelijke aanvallen op de inkiesvoorziening. De logging bestanden zijn dermate beveiligd dat operationeel beheerders de logging niet kunnen wijzigen. De logging dient conform functiescheiding door een niet operationeel beheerder (bijv. een security administrator) te worden gecontroleerd. De loggingbestanden dienen drie maanden lang te worden bewaard opdat reconstructie van gebeurtenissen gedurende deze periode mogelijk is. Het is zaak dat ten aanzien van personen aan wie netwerktoegang wordt verleend vanaf een overige locatie periodiek wordt geëvalueerd of de hen opgedragen werkzaamheden deze netwerktoegang nog steeds vereisen. Artikel 8 Kiesverbindingen mogen binnen en met het datacommunicatienetwerk worden toegepast mits deze adequaat worden beveiligd. Door middel van een kiesverbinding creëert men feitelijk een toegang tot het regionale netwerk vanaf een openbaar netwerk. Deze toegang dient van een adequate toegangsbeveiliging te worden voorzien: Vastgesteld dient te worden waarvandaan de verbinding tot stand wordt gebracht. Dit dient heden te geschieden door middel van de implementatie van een terugbelsysteem. Er dient op netwerkniveau door middel van een authenticatiemechanisme de authenticiteit van de communicerende netwerkcomponenten te worden vastgesteld. Momenteel dient dit te gebeuren door middel van bijvoorbeeld het Challenge Handshake Authentication Protocol. Er dient een uitgebreide logging van gebruik van de kiesverbinding plaats te vinden. Deze vastlegging dient periodiek te worden gecontroleerd op beveiligingsincidenten. De logging omvat tenminste vastlegging van alle geslaagde en niet geslaagde inkiespogingen, de tijdstippen (van toegang en verbreken), en waar mogelijk de actualiteit van de gebruikte inbelnummers en alle beheeractiviteiten van de inkiesvoorziening. Het beheersysteem dient bij voorkeur te zijn voorzien van directe signalering van iedere potentiële aanval. De logging dient wekelijks te worden gecontroleerd op gebruikersactiviteiten, beheeractiviteiten en mogelijke aanvallen op de inkiesvoorziening. De logging bestanden zijn dermate beveiligd dat operationeel beheerders de logging niet kunnen wijzigen (alleen security administrators). De loggingbestanden dienen drie maanden lang te worden bewaard opdat reconstructie van gebeurtenissen gedurende deze periode mogelijk is. Teneinde te kunnen garanderen dat daadwerkelijk alleen op een gecontroleerde wijze wordt ingekozen dient periodiek een controle plaats te vinden op de aanwezigheid van niet-geautoriseerde modemverbindingen. Artikel 9 Het artikel geeft aan dat politiekorpsen door middel van een intern auditmechanisme actief erop toe dienen te zien dat binnen het regionale datacommunicatienetwerk geen koppelingen met netwerken van derden worden gerealiseerd, alleen geautoriseerde kiesverbindingen worden toegepast en de in het kader van de regeling te realiseren voorzieningen adequaat worden geïmplementeerd en beheerd. Artikel 10 Het zekerstellen van de betrouwbare Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 6

7 werking van PODACS componenten vormt een gemeenschappelijk belang, vooral daar waar het PODACS schakelapparatuur betreft. De korpsendienen op basis van het eerste lid, de PODACS schakelapparatuur en de PODACS bekabeling van en naar deze apparatuur op te nemen in het eigen beveiligingsregime. De beveiliging tegen ongeautoriseerde fysieke toegang vereist in ieder geval de beperking van toegang tot de PODACS componenten op basis van functionele behoefte. Artikel 11 Indien door handelen of nalaten van een politiekorps het beveiligingsniveau van PODACS zou worden bedreigd, bijvoorbeeld doordat informatie weglekt, ligt het in de rede dat de minister met het desbetreffende politiekorps overlegt over mogelijkheden om de beveiliging op het vereiste niveau te krijgen. Mocht het probleem ook na dit overleg niet zijn opgelost, dan kan de minister in het uiterste geval, als beveiligingsmaatregel, het desbetreffende politiekorps van het PODACS afsluiten. Artikel 12 Binnen de overgangsregeling is een uitzondering gemaakt voor artikel 2 van de regeling teneinde door middel van een eenmalige inventarisatie de duur van het vereiste migratiepad te kunnen bepalen. In samenwerking met de politiekorpsen zal worden vastgesteld over welke koppelingen de politiekorpsen reeds beschikken, welke koppelingen de politiekorpsen bij de uitvoering van hun werkzaamheden nodig hebben, op welke termijn deze koppelingen centraal op het PODACS gerealiseerd kunnen worden en op welke termijn en op welke wijze de regionale koppelingen worden afgebouwd. Dit betreft een eenmalige opschoningsactie. Artikel 13 Dit artikel is geschreven omdat verwacht wordt dat op niet al te lange termijn het beheer van het Korps landelijke politiediensten over zal gaan van de Minister van Justitie naar de Minister van Binnenlandse Zaken. Bijlage De bijlage geeft een opsomming van organisaties en instanties waarmee de politiekorpsen gegevens alleen door tussenkomst van het PODACS op geautomatiseerde wijze mogen uitwisselen. In deze bijlage worden de organisaties en instanties opgesomd waarmee de politiekorpsen op structurele basis gegevens uitwisselen. De opsomming mag dan ook niet worden geïnterpreteerd als een limitatieve lijst van alle op het PODACS aangesloten organisaties en instanties. De minister kan op verzoek van een politiekorps ingevolge artikel 2, tweede lid, onderdeel a, van deze regeling het verstrekken van gegevens via het PODACS door politiekorpsen aan een andere instantie dan de in de bijlage genoemde toestaan. s-gravenhage, 12 oktober De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, A. Peper. De Minister van Justitie, A.H. Korthals. Uit: Staatscourant 1999, nr. 225 / pag. 6 7