BENTILLE. Een echte Scheldepolderwandeling

Transcriptie

1 BENTILLE Een echte Scheldepolderwandeling Op deze wandeling staan alle ingrediënten van de Scheldepolders op het programma. Polders, dijken en afwateringskanalen zijn het werk van mensenhanden. Kreken daarentegen getuigen van overstromingen en de mislukkingen in de eeuwenlange strijd tegen het water. Nu is alle gevaar op waterrampen verdwenen en zijn de littekens van de middeleeuwse overstromingen idyllische plekjes geworden. Voor de echte avonturiers is er een uitbreiding langs de rietkragen van de mooiste kreek: de Boerekreek. Vergeet je laarzen niet. AFSTAND 14,7 km, alternatieven: 12,6 km en 16,7 km. VERTREKPLAATS De kerk van Bentille bereik je door de N49-E34 te verlaten en over de N456 via Kaprijke richting Watervliet en Breskens te rijden. 3 km voorbij het centrum van Kaprijke neem je links de N434 en na 800 m bereik je de kerk. PARKEREN Aan de kerk. AARD VAN DE WEG Betonwegen afgewisseld met grind-, aarde- en graswegen, een drukkere passage ter hoogte van Sint-Laureins. TOEGANKELIJKHEID Onmogelijk voor buggy s en rolstoelen; voor de passage langs de Boerekreek zijn bij nat weer laarzen geen overbodige luxe. INFORMATIE Toerisme Meetjesland: Van Hoorebekeplein 1, 9900 Eeklo, tel , fax , meetjesland@toerismevlaanderen.be, Dienst Toerisme Kaprijke: Plein 1, 9970 Kaprijke, tel , fax , Toerisme@kaprijke.be, VVV Krekengebied: Vlamingstraat 7, 9980 Sint-Laureins, tel , ETEN & DRINKEN Steakhouse-bistro-bar De Vlasschaard: Bentillestraat 11, 9970 Kaprijke-Bentille, tel.+fax , juli-aug. dag. vanaf u, sept.-juni wo.-do. gesloten. Restaurant-taverne Palinghuis An en Piet: Sint Jansstraat 132, 9982 Sint-Jan-in-Eremo, tel , wo.-do. gesloten. Fred s eetcafé-tearoom: Langeweg 3, 9981 Sint-Laureins-Sint-Margriete, tel , fax , di.-wo. gesloten behalve juli-aug. dag. geopend. Laatste herziening: februari 2005

2 DE WANDELING NAAR HET LEOPOLDKANAAL Punt 1 naar 2 (2,9 km) Aan de kerk van Bentille (1) loop je naar het kruispunt toe en volg je links de Bentillestraat. 300 m verderop verlaat je de drukke weg voor een kleine asfaltweg schuinlinks, de Kerselarenhoek. Bentille is een gehucht van Sint-Jan-in-Eremo. Het is in feite het nieuwe Sint-Jansdorp, want de bevolking van Sint-Jan-in-Eremo heeft moeten uitwijken naar hogerliggende gronden. Voor de H. Eligiuskerk staat een Reynaertmonument, een beeld uit het 14de-eeuwse dierenepos. Juist voor de afslag naar de Kerselarenhoek kruist van links de Graaf Jansdijk je pad. Op het einde van de wandeling keer je over deze dijk naar Bentille terug. 100 m verderop neem je de linkertak van de Kerselarenhoek. Asfalt maakt plaats voor beton en op de T-sprong volg je rechts. Voorbij een bocht doe je dat bij de volgende T-sprong opnieuw. Aan de asfaltweg moet je dan weer naar links. Na 150 m, in een bocht, neem je links een grindweg, die iets verderop omzoomd is met een bomenrij. Op het einde bereik je het Leopoldkanaal (2). In de Kerselarenhoek merk je duidelijk dat Bentille hoger ligt dan zijn polder. In het begin van de straat passeer je nog een vlasbedrijf waarvoor Bentille bekendstaat. Voorbij de eerste T-sprong kom je terecht op de Krabbendijk. De eigenlijke dijk herken je aan de bomenrij meer naar links. Daar heet die eigenlijk Riethul. Op de grindweg geniet je van de rust en het ruisen van de wind door de populieren. Punt 2 naar 3 (2,4 km) Langs het Leopoldkanaal (2) wandel je links verder tot aan de Sint-Jansbrug. De weg is hier duidelijk door het kanaal afgesneden, want aan de overzijde loopt hij verder. Niet zo lang geleden werden aan deze kant nieuwe populieren geplant. Het zal nog jaren duren voor ze de grootte van de exemplaren aan de overzijde halen. Het kanaal werd in gegraven. Pastoor Jozef Olivier Andries van Middelburg (bij Maldegem) was de grote bezieler van het project. De man was lid van het Nationaal Congres, volksvertegenwoordiger en kanunnik van de Brugse kathedraal. Toen de Nederlanders na de Belgische onafhankelijkheidstrijd alle uitwateringsluizen naar de Westerschelde afsloten, heerste er veel wateroverlast en de daarmee gepaard gaande polder- en moeraskoorts. Het nieuwe kanaal moest het overtollige water rechtstreeks in zee lozen. Dat het water schoon is, zorgt ervoor dat het verderop in de volksmond den Blinker heet. Dit in tegenstelling met den Stinker, het Afleidingskanaal van de Leie, dat minder zuiver water in zee loost. Aan de Sint-Jansbrug steek je over naar de andere oever van het kanaal. Je volgt 700 m de grindweg onder de bomen door en dan sla je rechts af. Aan de eerste bocht van de betonweg nemen diegenen die voor de uitbreiding kiezen de wegsplitsing. Je bevindt je hier aan de achterzijde van het natuurreservaat (3) van de Boerekreek. De Sint-Jansbrug verbindt Bentille met het moederdorp Sint-Jan-in-Eremo, waar zich al in 984 een kerkje bevond. Dat werd door de Sint-Elisabethvloed van 1377 volledig verwoest. De naam in eremo, een verbastering van het Latijnse in de woestijn, slaat op het desolate landschap en zeker niet op de droogte van de omgeving.

3 Voorbij de brug krijg je een enig zicht over de Boerekreek. Alleen wie straks de uitbreiding volgt, krijgt nog mooiers te zien. UITBREIDING: LANGS DE BOEREKREEK Punt 3 naar 4 (2,7 km) Wie niet opziet tegen natte voeten, hoog opgroeiend riet, een sprong over een gracht en een gammel brugje over een sloot heen, moet zeker deze variante nemen. Waar de betonweg naar links afbuigt, volg je de kasseien naar rechts. Op het einde van de weg bereik je de oever van de Boerekreek. Je gaat links over het gras verder en de rand van het veld volgend, begin je aan een wijde bocht naar links. Hier en daar helpen roodwitte GR-tekens op bomen en struiken je verder. Je stevent af op een eenzame boom. Daar richt je je blik op een knotwilg, die je links houdt. Dan krijg je een korte bomenrij in het vizier. Loop langs wat struiken naar de meest linkse boom. Je volgt verder de rand van het veld en bij een struik neem je de eerste hindernis: een sprong over een gracht. Je blijft de akkerrand volgen en weldra bereik je een tweede sloot, wel iets breder. Hier helpen een plank en een stok je naar de overzijde. De Boerekreek maakt nu een bocht naar rechts en je blijft de oever nu trouw volgen. Je rondt de akker aan je linkerhand en je belandt naast de Mazurekreek. Geleidelijk verwijdert het pad zich van de kreek. Je bereikt opnieuw de betonweg die je zonet verliet. Even naar rechts en je bevindt je aan de brug over de Mazurekreek (4). Aan de overzijde van de kreek liggen nog de resten van het oude Sint-Jansdorp: een mooi, wit kerkje en een tiental huizen. Het traject langs de rietkragen behoort tot het mooiste wat het krekengebied te bieden heeft. Op het eerste deel ervan ontnemen de rietkragen je het zicht op de kreek. Voorbij het brugje kom je in meer open terrein en kun je beter genieten van het landschap om je heen. Punt 3 naar 4 (0,7 km) Volg je de uitbreiding niet, dan neem je de betonweg naar links. Na nog twee haakse bochten bereik je de brug over de Mazurekreek (4) heen. De Mazurekreek vormt het smalle en langwerpige uiteinde van de Boerekreek. LANGS HET LEOPOLDKANAAL NAAR DE GRAAF JANSDIJK Punt 4 naar 5 (2,2 km) Aan de T-sprong voorbij de Mazurekreek (4) ga je links naar de bomenrij in de verte. Daar kom je aan bij het Leopoldkanaal. Je slaat rechts af en aan de Zonnebrug zoek je de andere oever op. De grasweg onder de bomen door leidt je naar de (5). Hier kun je de wandeling verkorten. Aan het Leopoldkanaal verlaat je het open akkercomplex van Sint-Jan-in-Eremo. Aan de overzijde links bevindt zich de Bentillekreek, die door het kanaal van de Mazurekreek afgesneden is. In een lieflijk landschap strekken weiden zich uit tot tegen het water. Je loopt verder over een grindweg onder een dubbele rij bomen door, die het kanaal afbakenen. Vanaf de Zonnebrug heb je een mooi zicht op beide zijden van het kanaal. Door een donkere couloir zoekt het water een weg naar zee. INKORTING Punt 5 naar 6 (0,8 km) Wordt de volledige wandeling te lang, dan sla je aan de (5) links af. Je houdt een taverne aan je rechterhand en je loopt de betonnen

4 Langeweg op. Een eerste afslag naar links negeer je, evenals die naar rechts. Na 800 m bereik je bij (6) een aardeweg. Je volgt die schuin naar links. Je wandelt nu opnieuw door een open polderlandschap richting de Graaf Jansdijk, die nauwelijks boven het terrein uitsteekt. EEN RONDJE LANGS SINT-LAUREINS Punt 5 naar 6 (2,9 km) Het basistraject gaat aan de (5) rechtdoor. Je steekt dus enkel de rijweg over en je volgt het graspad langs het kanaal. Waar het kanaal een flauwe bocht naar rechts aanvat, verlaat je de oever definitief door links de aardeweg langs de bomen te volgen. Aan de hoofdweg ga je naar links en 400 m verderop verlaat je die naar rechts voor de Groeneweg. Goed 100 m verderop neem je schuinlinks de Comer- Graafjansdijk. Je dwarst de Comercaatsweg en weldra loop je over een aardepad naar het einde van het gehucht (6). Aan de Langeweg steek je over. Je nadert nu het centrum van Sint-Laureins, de hoofdgemeente waartoe ook Sint-Jan-in-Eremo behoort. Veel meer dan een glimp van de Sint-Laurentiuskerk krijg je niet te zien. Na nog een fraai stukje natuur langs het kanaal zoek je zo snel mogelijk de Graaf Jansdijk op. OVER DE GRAAF JANSDIJK NAAR BENTILLE Punt 6 naar 1 (3,6 km) Tot het einde van de wandeling volg je trouw de Graaf Jansdijk. Eerst krijg je een strook aarde onder de voeten geschoven. In het gehucht Zonne steek je een weg over en aan een oud huis met nog een mooi opschrift, waaruit blijkt dat het ooit een café was, bereik je een betonweg. Je gaat haaks naar rechts om onmiddellijk links de betonweg in te slaan. Die buigt constant naar links en waar de bocht iets scherper wordt en de betonweg in een aardeweg overgaat, sla je rechts een aardeweg in doorheen een bos. Hier bevindt zich een kwekerij van allerhande pluimveedieren. Ondanks de huidige geringe hoogte van de dijk is de Graaf Jansdijk een belangrijke afweerdijk. Om waterellende te vermijden werden al vanaf de 9de eeuw stevige zeedijken gebouwd. Die moesten het land beschermen tegen stormvloeden. De graven van Vlaanderen lieten zich daarbij niet onbetuigd. Jan van Namen, zoon van Gwijde van Dampierre, gaf opdracht overal tussen Axel en Sint-Anna-ter- Muiden (bij het Zwin) zeewerende dijken te bouwen. Toch zou het duren tot na de Sint- Elisabethsvloeden op het einde van de 13de en in het begin van de 14de eeuw voor er werk gemaakt werd van een aaneengesloten dijkensysteem. In 1492 liet graaf Jan Zonder Vrees alle dijken met elkaar verbinden. De dijk die naar de opdrachtgever genoemd is, is op vele plaatsen goed bewaard. Hij wordt nog steeds Gravejansdijk of Graaf Jansdijk genoemd. Op het einde van de bosstrook steek je de betonweg over en steven je over een grindweg op Bentille af. Eenmaal op het asfalt kun je schuinrechts een aardepad nemen tussen tuinen en een gracht in. Het pad komt uit in een woonwijk, waar je rechtdoor gaat. Je loopt over een kasseiweg en even verderop neem je schuinlinks een grindstrook, die het tracé van de dijk volgt. Op de grote weg ga je nu wel rechts en weldra bereik je de kerk van Bentille (1). Tegenwoordig heeft de dijk geen waterkerende functie meer. Op veel plaatsen is hij zelfs afgegraven.

5 ROUTE 39-55% onverhard SITUERING 14,7 km 12,6/16,7 km AFSTAND ALTERNATIEVEN REFERENTIEPUNTEN m 2500 m Molenhoeve De Val Roste Muis Roeselarekreek St.-Jan-in-Eremo Leopoldkanaal Roeselarepolder Vrije St.-Janspolder OOSTPOLDERDIJK Generale 3 Riethul Polders KRABBENDIJK HOOGTE 2-5 m vertrek 1 Kerk van Bentille 2,9 km 5,3 km 6,0 km 8,2 km 11,1 km 5,3 km 3 8,0 km 4 10,2 km 5 13,1 km 6 8,2 km 5 9,0 km Leopoldkanaal Mazurekreek Mazurekreek 5 Zonne Bentillepolder GRAAF JANSDIJK Katijne Bisdom GRAAF JANSDIJK Bentille ST.-LAUREINS Goochelaar Polders 2 Krabbe 1 Blokkreek Boerekreek 4Mazurekreek Bentillekreek Uitbreiding Verkorting 6 NOORDZEE BRUGGE Oostende Bentille E17 GENT er Leie E17 A17 BRUSSEL Schelde 3 E429 Nijvel ANTWERPEN E313 LEUVEN Turnhout E42