Published by Winsor & Newton, London, HA3 5RH England Winsor & Newton 2007

Transcriptie

1 Published by Winsor & Newton, London, HA3 5RH England Winsor & Newton 2007 WINSOR & NEWTON, ARTISAN, LIQUIN and the GRIFFIN device are trademarks

2 INLEIDING Traditionele olieverf die direct uit de tube komt is rijk, dik en boterachtig van samenstelling. Het is een buitengewoon populaire verf, vooral omdat het zo veelzijdig is en kunstenaars er schitterende resultaten mee kunnen bereiken als ze aloude technieken toepassen zoals het in elkaar strijken van kleuren, glaceren, pasteus en halfdekkend schilderen exact hetzelfde geldt voor Artisan TM. Net zoals traditionele olieverf wordt Artisan Water Mixable Oil Colour gemaakt met lijnolie en saffloerolie. Het enige verschil is dat de lijnolie en de saffloerolie die in Artisan worden gebruikt gemodificeerd zijn, zodat ze mengbaar zijn met water. Artisan watermengbare olieverf is speciaal ontwikkeld om er precies zo uit te zien en zich precies zo te gedragen als traditionele olieverf. Dankzij de kleurdiepte, boterachtige consistentie, lichtechtheid, opaciteit/transparantie, prestaties en droogtijden van Artisan kunnen kunstenaars met dit assortiment alle olieverftechnieken toepassen. De unieke Winsor & Newton TM Artisan receptuur, productie en kwaliteitscontrole waarborgen een absoluut excellente olieverf die zich laat vergelijken met of zelfs beter is dan veel andere soorten traditionele kwaliteitsolieverf die wereldwijd worden aangeboden. Het belangrijkste verschil tussen Artisan watermengbare olieverf en traditionele olieverf is de mogelijkheid om hem te mengen en weg te wassen met water. Kunstenaars die met traditionele olieverf werken hebben oplosmiddelen zoals terpentijn of terpentine nodig. Artisan daarentegen kan tijdens het schilderen worden verdund met water en na afloop kan alle schildersgereedschap worden schoongemaakt met niets anders dan water en zeep. Hij maakt schadelijke oplosmiddelen overbodig. Als gevolg daarvan kunnen kunstenaars in een veiligere omgeving schilderen. De informatie in deze brochure kan hier een bijdrage aan leveren. Dit maakt Artisan ideaal voor: olieverfschilders die overgevoelig zijn voor oplosmiddelen of die blootstelling aan producten zoals terpentine of terpentijn liever vermijden; studenten en docenten op scholen en academies die het gebruik van olieverf verbieden vanwege de oplosmiddelen;. kunstenaars die in groepsateliers werken waar de concentratie oplosmiddeldampen gemakkelijk een schadelijk niveau bereikt en de onaangename geur de hele ruimte vult; kunstenaars die thuis in een beperkte ruimte werken en de geur van olieverf willen verminderen; op reis, alle Artisan producten (verf & mediums) kunnen per vliegtuig worden vervoerd (volgens de voorwaarden van de luchtvaartmaatschappij). Let wel op dat vloeistoffen niet als handbagage kunnen worden vervoerd. Om te zorgen dat kunstenaars alle traditionele olieverftechnieken en stijlen kunnen toepassen zonder dat ze traditionele lijnolie of Liquin TM nodig hebben, is ook een assortiment unieke Artisan verdunners, Oliën, mediums en vernissen ontwikkeld. Alle details over het gebruik van en toepassingen voor de diverse producten zijn te vinden in de rubriek Verdunners, Oliën, Mediums en Vernissen.

3 HET ASSORTIMENT EIGENSCHAPPEN EN VOORDELEN VAN ARTISAN VERF Het Artisan assortiment omvat een uitgebalanceerd spectrum van 40 kleuren, verdeeld over twee Series. Alle kleuren zijn verkrijgbaar in 37ml tubes en alle 31 kleuren van Series 1 zijn verkrijgbaar in 200ml verpakkingen. Artisan is echte olieverf en heeft dus ook de verwerkingseigenschappen die u van een traditionele olieverf mag verwachten. Receptuur Winsor & Newton heeft 175 jaar ervaring met verfmaken. De keuze van grondstoffen, receptuur en productieprocessen voor Artisan verf weerspiegelt die ervaring en levert een absoluut excellent product op. De unieke receptuur bevat geen water. De gemodificeerde drager (lijn- en saffloerolie) zorgt dat de verf water opneemt en toch alle andere kenmerken van traditionele olieverf behoudt. Pigmenten De pigmenten die in Artisan worden gebruikt en de wijze waarop ze zijn verwerkt zorgen dat de verf alle eigenschappen heeft die u van een Winsor & Newton olieverf verwacht: Hoog pigmentgehalte zorgt voor een goede dekkracht; geeft de verf de eigenschap dat hij zich hetzij goed laat verdunnen of verlengen, hetzij goed dekt over eerdere lagen; Enkelvoudige pigmenten veel enkelvoudige pigmenten zorgen voor heldere, krachtige kleuren en schone mengkleuren. Het assortiment Artisan verdunners, oliën, mediums en vernissen omvat elf producten. Negen daarvan worden verkocht in flesjes van 75ml en 250ml. Varnish Remover (vernisverwijderaar) is alleen verkrijgbaar in 75ml flessen en Impasto Medium is te koop in tubes van 60ml en 200ml. Daarnaast biedt het Artisan assortiment een aantal sets met assorti kleuren een perfecte kennismaking met Artisan. LEMON YELLOW CADMIUM YELLOW CADMIUM YELLOW CADMIUM ORANGE HUE LIGHT HUE CADMIUM RED LIGHT CADMIUM RED MEDIUM CADMIUM RED DARK PERMANENT ROSE PERMANENT ALIZARIN CRIMSON MAGENTA DIOXAZINE PURPLE CERULEAN BLUE COBALT BLUE FRENCH ULTRAMARINE PHTHALO BLUE (RED SHADE) PRUSSIAN BLUE PHTHALO GREEN (YELLOW SHADE) VIRIDIAN PHTHALO GREEN (RED SHADE) YELLOW OCHRE INDIAN RED RAW UMBER IVORY BLACK LAMP BLACK ARTISAN ENKELVOUDIGE PIGMENTEN

4 Variabele dekkracht Winsor & Newton koos bij elk pigment de meest geschikte olie en dispersiemethode, zodat de individuele pigmenteigenschappen goed tot hun recht komen in het assortiment Artisan. Opake kleuren geven dekkracht en egale kleurpartijen, terwijl transparante kleuren diepte geven. De transparantie/opaciteit van de kleuren is aangegeven op de Kleurenkaart en in de paragraaf Technische Informatie. OPAKE TRANSPARANTE Kleurselectie breedste spectrum Een van de geweldige pluspunten van Winsor & Newton is het kleurenspectrum. Het Artisan assortiment is geselecteerd op massatoon (kleur uit de tube), ondertoon (kleurzweem in een dunne laag), kleurkracht en relatieve dekkracht. Elke kleur is specifiek gekozen om zijn individuele pigmentkenmerken. Dit leverde een spectrum van 40 kleuren op dat de hele kleurencirkel omvat en daarmee de beste garanties geeft voor zoveel mogelijk kleurposities en mengkleuren. Series De aanduiding Series geeft het prijsniveau aan. Dat wordt vooral bepaald door de kosten van het winnen en raffineren van het pigment. Series 2 kleuren bijvoorbeeld zijn duurder omdat er echte cadmiums en kobalten in zijn verwerkt. Zie voor detailinformatie over alle kleuren het hoofdstuk Technische informatie. Korte, boterachtige consistentie Artisan heeft de korte, boterachtige consistentie die u van een Winsor & Newton olieverf mag verwachten. Die consistentie is een zorgvuldige balans tussen het pigment en de oliën die in de receptuur worden gebruikt (gemodificeerde lijnolie en saffloerolie). Het is de traditionele consistentie van olieverf, die de kunstenaar in staat stelt een bredere verscheidenheid van technieken toe te passen. De verf kan naar believen worden verdund. Droogtijden Net als bij traditionele olieverf voelt de verf na twee tot twaalf dagen droog aan, maar de verschillende kleuren drogen allemaal in een verschillend tempo, omdat elk pigment anders reageert op de vermenging met olie. Winsor & Newton heeft bij het samenstellen van de verf gestreefd naar droogtijden die door het hele assortiment Artisan heen zo dicht mogelijk bij elkaar liggen. Dit helpt kunstenaars om het probleem van traag drogende onderlagen te vermijden. Een richtlijn voor de meest waarschijnlijke afwijkingen in droogtijden is: Sneldrogend (circa twee dagen) Prussian Blue, Umbers. Gemiddelde droogsnelheid (circa vijf dagen) Cadmium Hues, Phthalo Blue (Red Shade) Phthalo Green, Siennas, French Ultramarine, Synthetic Iron Oxides, Ochres, Titanium White, Zinc White, Lamp Black en Ivory Black. Langzaam drogend (meer dan vijf dagen) Cadmiums, Permanent Rose (quinacridone), Permanent Alizarin Crimson. Om de droging van alle kleuren met ongeveer 50% te versnellen, wordt Artisan Fast Drying Medium of Impasto Medium aanbevolen. Net als bij traditionele olieverfschilderijen moeten schilderijen niet te drogen worden gezet op plaatsen waar het voortdurend donker is of waar de luchtvochtigheid hoog is. Dit om vergeling van de olie tegen te gaan. Met het vernissen van Artisan schilderijen moet worden gewacht tot ze door en door droog zijn dit duurt ten minste zes tot twaalf maanden, zie ook de paragraaf Vernissen. Lichtechtheid De meeste kunstenaars willen zeker weten dat hun verf permanent (lichtecht) is. Door de recente ontwikkeling van pigmenten is de lichtechtheid van kunstschilderverf steeds verder verbeterd. Deze verbeteringen zijn ook toegepast in Artisan. Alle Artisan kleuren vallen in de klasse AA of A en worden beschouwd als permanent voor beeldende-kunsttoepassingen. Meer over duurzaamheid/lichtechtheid in de paragraaf Technische informatie.

5 Informatie op de tube Winsor & Newton was in 1892 de eerste verffabrikant die de samenstelling en duurzaamheid van zijn verf openbaar maakte. Kunstenaars goed informeren is vandaag de dag nog net zo belangrijk. Hieronder wordt de informatie op het etiket van een tube Artisan nader toegelicht. MERKNAAM KLEURNAAM (ENGELS) SERIE ANDERSTALIGE KLEURNAAM INHOUD IN MILLILITERS Schoonmaken geen schadelijke oplosmiddelen Artisan hoeft na het schilderen niet te worden verwijderd met schadelijke oplosmiddelen. Overtollige verf kan gewoon van het schildersgereedschap worden geveegd, waarna dit met water en zeep kan worden schoongemaakt. Zoals bij alle schildermediums is het raadzaam om alle penselen en ander gerei nog dezelfde dag schoon te maken. Daarmee houdt u uw penselen in goede conditie. Oplosmiddelen zoals terpentijn en terpentine zijn daarbij niet nodig. U kunt ook Artisan Thinner gebruiken om uw penselen en schildersgereedschap schoon te maken en ze vervolgens wassen met water en zeep. Dat kan handig zijn voor hardnekkige kleuren. Duurzaamheid Artisan watermengbare olieverf is een relatief nieuw medium, maar verf die olie en water bevat is niet nieuw. Die bestaat zelfs al vele eeuwen. Eitempera bijvoorbeeld, is een emulsie van olie en water die al meer dan 600 jaar door kunstenaars wordt gebruikt. DRAGER PIGMENT TOELICHTING PRODUCTCODE KLEURCODE DUURZAAMHEID ASTM VERKLARING EN ACMI ZEGEL Tijdens het ontwikkelingsproces is Artisan verf getest op veel eigenschappen die iets meer kunnen vertellen over zijn duurzaamheid, zoals hechting, flexibiliteit, droging, hardheid van de verflaag, waterbestendigheid. Ook verwerkingseigenschappen zoals mengbaarheid met water, vloei, het vasthouden van textuur en benatting zijn onderzocht. Daarnaast is het hele assortiment getest door de verf aan te brengen op doek, zowel direct uit de tube als in verschillende dikten, gemengd met mediums en/of water. Die monsters zijn vervolgens periodiek bekeken en onderzocht. Alle resultaten uit deze ontwikkelingsfase bevestigen dat Artisan zich inderdaad hetzelfde gedraagt als een traditionele olieverf. Om de duurzaamheid van Artisan op de lange termijn te waarborgen heeft Winsor & Newton Artisan onder allerlei omstandigheden bestudeerd en die testen gaan nog voortdurend door. Er worden verflagen voor gebruikt die gedurende langere perioden op natuurlijke wijze zijn gedroogd (proefmonsters die kunstmatig verouderd zijn) en ook wordt met speciale installaties gewerkt. De belangrijkste gebieden die worden bekeken om de duurzaamheid op de lange termijn vast te stellen zijn: Verdamping van water uit de verflaag Artisan droogt op dezelfde manier als traditionele olieverf: door oxidatie. Lagen met water verdunde Artisan verf hebben laten zien dat het water er binnen de eerste weken en maanden al uit verdwenen is. Het droogproces gaat dan door via oxidatie, zoals het ook zou gaan bij een traditioneel schilderij.

6 Hardheid van de verflaag en toekomstige water- en oplosmiddelbestendigheid Er is een aantal testen uitgevoerd om de hardheid van de gedroogde laag Artisan verf meten en te kijken hoe goed de verf bestand is tegen water/oplosmiddel in vergelijking met lagen traditionele olieverf. Alle resultaten bevestigen dat een laag Artisan verf even hard is en net zo goed bestand tegen zowel water als oplosmiddel als een laag traditionele olieverf. ARTISAN VERDUNNERS, OLIËN, MEDIUMS EN VERNISSEN INLEIDING Net zoals bij traditionele olieverf kunt u mediums gebruiken om de verwerkingseigenschappen van uw tubekleur te veranderen. Artisan heeft zijn eigen, specifiek voor deze verf ontwikkelde assortiment van verdunner, oliën, mediums en vernissen. Deze mediums zorgen dat u bij het schilderen met Artisan alle technieken kunt toepassen: Thinner (verdunner), Linseed Oil (lijnolie), Safflower Oil (saffloerolie), Stand Oil (standolie), Painting Medium (olieverf schildermedium), Fast Drying Medium (sneldrogend medium), Impasto Medium, en Gloss Varnish, Matt Varnish en Satin Varnish (Glans, Mat en Satijn vernis). Hechting en flexibiliteit Hechting en flexibiliteit zijn waarschijnlijk de twee belangrijkste eigenschappen als het gaat om de duurzaamheid van een verflaag op de lange termijn. Slechte hechting is nadelig, net zoals slechte buigzaamheid, want een star schilderij op een flexibele ondergrond barst gemakkelijk. Uitvoerige testen in het Winsor & Newton Research & Development laboratorium hebben laten zien dat zowel de buigzaamheid als de hechting van Artisan sterk overeenkomen met die van andere soorten Winsor & Newton olieverf. Naast het tot nu toe verrichte onderzoek en de continu voortgezette studies, vinden er ook analyses plaats op tal van conservatieafdelingen over de hele wereld. Raadpleeg voor gedetailleerdere informatie over de duurzaamheidstesten met Artisan de Winsor & Newton Website Alle Artisan flesjes zijn gemakkelijk te openen omdat ze geen kindveilige sluiting hoeven te hebben.

7 Overzicht aanbevolen toepassing van de verschillende soorten Artisan verdunner, olie, medium en vernis Productnaam VERDUNNERS OLIËN MEDIUMS VERNISSEN Verdunner Water Lijnolie Saffloerolie Standolie Schildermedium Sneldrogend Impasto Glanzende Matte Zijdeglans Vernis medium medium vernis vernis vernis verwijderaar Verdunnen Verdamping versnellen x1 x2 Vloei verbeteren Vloei beheersen Dikvloeibaarheid reduceren Transparantie versterken Droging versnellen Droging vertragen Glans versterken Impasto effect Voor lichtere kleuren Ingeschoten verf ophalen Uw eigen mediums maken Duurzaamheid van de verflaag vergroten Schilderij reinigen Voltooid schilderij beschermen Verwijderbaar Schildersgereed-schap reinigen Vernis verwijderen Geeft relatieve verdampingssnelheid aan x1 x2 sneller Thinner (Verdunner) Artisan is bedoeld om u te verlossen van schadelijke oplosmiddelen. Hoewel de verf zich laat verdunnen met water, kan de snelle verdamping van water ertoe leiden dat de verf op het palet veel sneller indikt dan traditionele, met terpentijn verdunde olieverf zou doen. Daarom hebben we voor Artisan verf een verdunner, Artisan Thinner, ontwikkeld. Deze kan in plaats van of in combinatie met water worden gebruikt. Hij geeft de verf ook de meer olieachtige consistentie die sommige schilders prefereren. En omdat Thinner geen emulsie vormt met de verf treedt er minder kleurverandering op dan bij gebruik van water. In combinatie met Artisan Oliën kunt u deze verdunner gebruiken om uw eigen mediums te maken. Om te sterke verdunning van de verf te vermijden, moet Thinner voor zeer sterke verdunningen worden gecombineerd met een ander Artisan medium. (Kijk voor advies over wanneer water en wanneer verdunner te gebruiken in het hoofdstuk Verdunnen)e) Linseed Oil (Lijnolie) Artisan watermengbare lijnolie is het belangrijkste bindmiddel in Artisan verf. Bij vermenging met verf reduceert hij de dikvloeibaarheid. Lijnolie is het meest gebruikte medium. Om de structuur van de verflaag in stand te houden wordt hij gecombineerd met water of Thinner. Lijnolie wordt ook gebruikt om bij het schilderen in lagen te voldoen aan de vet-over-mager regel die luidt dat elke volgende laag meer olie moet bevatten dan de voorgaande. Safflower Oil (Saffloerolie) Sommige kleuren Artisan verf, witten en andere lichte kleuren, bevatten saffloerolie in plaats van lijnolie. Die eerste is lichter geel, waardoor de lichtere pigmenten hun helderheid behouden. Als u veel lichte kleuren gebruikt, kunt u in plaats van lijnolie Artisan Water Mixable Safflower Oil gebruiken om de verf vloeibaarder te maken. Dit medium maakt de verf ook glanzender en transparanter. Saffloerolie droogt langzaam en moet niet worden gebruikt onder sneller drogende lagen met bijvoorbeeld Fast Drying Medium, ombers etc.

8 Stand Oil (Standolie) Standolie is de duurzaamste soort lijnolie. Hij is deels gepolymeriseerd door verhitting bij afwezigheid van zuurstof. Daardoor ontstaat een verbinding tussen de moleculen die minder ruimte laat voor zuurstof en dat verlengt de droogtijd. Het voordeel van Artisan Water Mixable Stand Oil is dat hij een lichtere, buigzamere verflaag oplevert die uitstekend uitvlakt. Daarom is het een goed glaceermedium. Voor dat doel kan het ook worden gecombineerd met water of Thinner. Standolie maakt de verf glanzender en transparanter. Painting Medium (Olieverf schildermedium) Artisan Painting Medium is een medium op basis van standolie dat direct uit de fles gebruikt kan worden. De ingewikkelde chemie van watermengbare oliën stelde ons in staat om uit geselecteerde grondstoffen een superieur medium samen te stellen. Dit medium verdunt de consistentie van Artisan olieverf, bijvoorbeeld voor fijn gedetailleerd werk. Het verbetert ook de vloei en benatting van de verf. Het droogt langzaam op tot een buigzame film en leent zich goed om ingeschoten partijen te verzadigen met olie. Hierbij wordt oliemedium gebruikt om verf op te halen die is ingeschoten of waarbij te veel olie in een onderliggende laag is verdwenen. (Zie de paragraaf Ingeschoten verf ophalen) Fast Drying Medium (Sneldrogend medium) Dit is een heel populair medium omdat het de droging van olieverf versnelt met ongeveer 50%, zodat volgende lagen sneller kunnen worden opgebracht. De receptuur is verbeterd en dat draagt bij aan een betere benatting van de verf. Het medium verdunt de verf en versterkt de glans en transparantie. Bij het schilderen in lagen kan het lijnolie vervangen. Ook kan het met water en/of Thinner worden gecombineerd om te voldoen aan de vet-over-magerregel. Impasto Medium (Impasto medium) Dit is een watermengbaar impasto en textuurmedium voor Artisan olieverf. Hiermee blijft de oorspronkelijke consistentie van de tubeverf onaangetast terwijl verf 50% sneller droogt. Bouw de textuur voor dikke pasteuze verf op uit verschillende lagen. Laat elke laag na het opbrengen drogen en vermeng het medium vóór gebruik goed met de verf. Gloss Varnish (Glans vernis) Artisan Gloss Varnish is een vernis op waterbasis die geen schadelijke oplosmiddelen bevat. De vernislaag beschermt het schilderij tegen stof en vuil. Wordt deze laag vuil, dan kan hij worden verwijderd met Artisan Varnish Remover. Vernis Artisan schilderijen pas als ze door en door droog zijn. Reken voor dunne verflagen een droogtijd van ten minste 6-12 maanden en voor impasto schilderijen meer. Vernis is niet geschikt voor gebruik als medium bij het schilderen. (Zie ook de paragraaf Vernissen.) Satin Varnish (Satijn vernis) Artisan Satin Varnish is een vernis op waterbasis die geen schadelijke oplosmiddelen bevat. Vernis beschermt voltooide schilderijen tegen stof en vuil. Als de vernislaag zelf vuil is, kan hij worden verwijderd met Artisan Varnish Remover. Schilderijen kunnen pas worden gevernist als ze door en door droog zijn. Reken voor dunne verflagen een droogtijd van ten minste 6-12 maanden en voor impasto schilderijen meer. Vernis is niet geschikt voor gebruik als medium bij het schilderen. Gebruik Satin Varnish niet over absorberende of beschadigde verflagen en roer hem goed vóór gebruik. Satin Varnish kan worden aangebracht over Gloss Varnish. (Zie ook de paragraaf Vernissen.) Matt Varnish (Mat vernis) Artisan Matt Varnish is een vernis op waterbasis die geen schadelijke oplosmiddelen bevat. In de VS heeft hij het AP-label. Vernis beschermt voltooide schilderijen tegen stof en vuil. Als de vernislaag zelf vuil is, kan hij worden verwijderd met Artisan Varnish Remover. Schilderijen kunnen pas worden gevernist als ze door en door droog zijn. Reken voor dunne verflagen een droogtijd van ten minste 6-12 maanden en voor impasto schilderijen meer. Vernis is niet geschikt voor gebruik als medium bij het schilderen. Gebruik Matt Varnish niet op absorberende of beschadigde verflagen en roer hem goed vóór gebruik. Matt Varnish kan worden aangebracht over Gloss Varnish. (Zie ook de paragraaf Vernissen.) Varnish Remover (Vernisverwijderaar) Artisan Gloss, Matt en Satin Varnish kunnen als ze vuil zijn worden verwijderd met Artisan Varnish Remover. (Zie de paragraaf Vernis verwijderen.) Schud flesjes medium vóór gebruik altijd goed en meng het medium goed met de Artisan verf (voeg geleidelijk kleine hoeveelheden water toe als dat nodig is). Ook Matt en Satin Varnish vóór gebruik goed schudden. GLANS SATIJN MAT

9 WERKEN MET ARTISAN WATERMENGBARE OLIEVERF Verdunnen Met water Water wordt bij Artisan gebruikt om de verf te verdunnen, in plaats van de oplosmiddelen die nodig zijn bij traditionele olieverf. Water moet geleidelijk worden toegevoegd, met kleine beetjes tegelijk, en het moet op het palet goed door de verf worden gemengd. Als er teveel of te snel water wordt toegevoegd kunnen bepaalde kleuren gaan schuimen : er vormen zich luchtbelletjes in de verf. Dat kan worden verminderd of vermeden door Artisan Thinner te gebruiken of water te combineren met een Artisan medium. Bij toevoeging van water worden sommige kleuren lichter van toon. Als het water verdampt krijgt de kleur weer zijn oorspronkelijke kleurtoon terug. Verdunnen met water en Artisan mediums of Artisan Thinner in plaats van water vermindert die kleurverandering. Met Thinner In plaats van water kan Artisan Thinner worden gebruikt. Dat levert een visceuzer, trager verdampend mengsel op en voorkomt de kleurverandering die optreedt bij gebruik van water. (Zie de paragraaf Verdunners, Oliën, Mediums en Vernissen) Belangrijk: Pas op voor te sterke verdunning. Water en Thinner verdunnen de verf door verdunning van de gemodificeerde lijnolie. Bij overmatig gebruik blijft er te weinig olie over om het pigment te binden. De verflaag kan dan gemakkelijk beschadigen of mat en doods worden. Verdun voor een vloeibare, transparante kleur met een gelijkmatige glans met een combinatie van Artisan Painting Medium, Artisan Fast Drying Medium, Artisan Linseed Oil, Artisan Safflower Oil of Artisan Stand Oil en water of Thinner. Om in de eerste fase van het schilderen een basiskleur aan te brengen op het doek, kan Artisan echter ook gewoon met water of Thinner worden verdund. Verhouding medium-verf Mediums zijn hulpstoffen en moeten in bescheiden hoeveelheden worden gebruikt; precies genoeg om het gewenste resultaat te bereiken. Teveel Artisan Linseed Oil of Stand Oil kan de verflaag doen rimpelen, net zoals dat bij traditionele olieverf zou gebeuren. Artisan mediums mengen Artisan mediums kunnen onderling worden gemengd. Als u een aangepast medium wilt maken door mediums te mengen, zorg dan dat ze goed vermengd zijn en roer het mengsel steeds vóór gebruik door. Maak uw eigen mediums voor Artisan verf Veel mensen gebruiken een mengsel van lijnolie en oplosmiddel bij het schilderen met traditionele olieverf. Met Artisan kunt u hetzelfde doen door Thinner te combineren met Artisan Linseed Oil, Safflower Oil of Stand Oil. Als u uw eigen medium maakt, zorg dan dat de bestanddelen goed vermengd zijn en roer het mengsel steeds vóór gebruik door. Ingeschoten verf ophalen Soms is het nodig om extra medium toe te voegen omdat een onderliggende laag veel olie heeft geabsorbeerd. Breng op zo n ingeschoten partij met een pluisvrije doek een kleine hoeveelheid Artisan Painting Medium aan. Veeg overtollig medium weg en laat de partij drogen. Herhaal de behandeling tot de partij een egale glans laat zien. Olieverfregels voor Artisan Besteed bij het schilderen met Artisan evenveel aandacht aan de basisregels voor schilderen met olieverf het werken met traditionele olieverf: Werk vet over mager (flexibel over minder flexibel). Bij het olieverfschilderen in lagen moet elke volgende laag flexibeler zijn dan die eronder. Door bij elke achtereenvolgende laag meer medium toe te voegen wordt aan die regel voldaan. Werk dik over dun. Dikke lagen olieverf kunnen het beste worden aangebracht over dunne onderlagen. In een schilderij met dunne lagen over pasteuze verf ontstaan gemakkelijk scheurtjes. Vermijd gesloten onderlagen met traag drogende verf, want dat maakt er overheen aangebrachte sneller drogende verf gevoelig voor scheurvorming. Welke witten gebruikt u Wit is de populairste kleur. Toevoeging van wit aan andere kleuren levert tinten op. De twee witten in het Artisan assortiment hebben verschillende verwerkingseigenschappen. Titanium White is het populairste moderne wit. Het is het witste, meest opake wit en heeft een uitstekende dekkracht. Zinc White (Mixing White) is het meest transparante wit en daarmee is het ideaal voor krachtiger tinten en glacis. Artisan witten zijn gewreven in gemodificeerde saffloerolie en leveren de witste witten op. Grootschalige onderschildering/ Gronderen met wit Artisan witten worden niet aanbevolen voor deze doeleinden omdat ze zijn gemaakt met de trager drogende saffloerolie. Voor grootschalige onderschildering adviseren we Underpainting White uit het assortiment Artists Oil Colour. Vergeet echter niet dat dit olieverf is die niet kan worden verdund met water. Onderschildering met acryl- of alkydverf Zowel acryl- als alkydverf is geschikt voor onderschilderingen omdat beide snel drogen. Een onderschildering in acrylverf moet echter worden beperkt tot een dunne laag, om problemen met de flexibiliteit te voorkomen. Artisan en traditionele olieverf Artisan watermengbare olieverf en mediums kunnen worden gemengd met traditionele olieverf en dito mediums. Maar naarmate zo n mengsel meer traditionele olieverf of olieverfmediums bevat, wordt het minder goed mengbaar met water. We adviseren daarom uitsluitend Artisan verf en mediums te gebruiken en te profiteren van het gebruik van water in plaats van oplosmiddelen. Traditioneel schilderen over een Artisan onderschildering We raden aan voor het hele schilderij alleen Artisan te gebruiken omdat het moeilijk kan zijn om vet over mager te blijven werken als er in latere lagen traditionele olieverf wordt gebruikt.

10 Aanbevolen basispalet en kleuren mengen Het palet waarmee u begint moet u een breed kleurenspectrum bieden. Ook moet er goede balans zijn tussen transparante en dekkende kleuren en tussen kleuren die sterke tinten opleveren en kleuren die zachtere tinten geven. Daarom adviseren we een Artisan basispalet van Lemon Yellow, Cadmium Yellow Hue, Cadmium Red Medium, Permanent Rose, Permanent Alizarin Crimson, French Ultramarine, Phthalo Blue (Red Shade), Phthalo Green (Blue Shade), Raw Umber, Yellow Ochre, Burnt Sienna en Titanium White. TITANIUM WHITE Vernissen Vernissen vormen een transparante laag en beschermen uw voltooide schilderij zo tegen allerlei vervuiling. Schilderijvernissen zijn verwijderbaar, zodat het schilderij ook in de toekomst kan worden schoongemaakt. Vernissen moeten niet worden gebruikt als medium dat aan de verf wordt toegevoegd. Vernis Artisan schilderijen pas als ze door en door droog zijn (na ten minste 6 maanden). Er is keuze uit drie soorten Artisan vernis: glanzend, mat en satijn, al naar gelang de gewenste afwerking. BURNT SIENNA YELLOW OCHRE RAW UMBER PHTHALO GREEN BLUE SHADE LEMON YELLOW CADMIUM YELLOW HUE CADMIUM RED MEDIUM Schilderijen komen nog beter tot hun recht als ze vooraf zijn ontvet. Dat kan met Artisan Thinner of Artists White Spirit. Neem het oppervlak daarmee gewoon even af en laat het een nacht drogen. Breng de vernis aan met een grote, droge verniskwast. Doop de kwast in de vernis van uw keuze en strijk die met lange, regelmatige streken uit over het oppervlak. Doe voordat u begint een testje zodat u zeker weet dat u het gewenste resultaat krijgt. Schud of roer Matte en Satin Varnish goed vóór gebruik en gebruik ze niet op absorberende of beschadigde verflagen. Vernis verwijderen Artisan Varnish laat zich gemakkelijk verwijderen als hij vuil is, maar vergt wel nauwkeurigheid. Om Artisan Gloss, Matt of Satin Varnish te verwijderen brengt u op een pluisvrije lap een royale hoeveelheid Varnish Remover aan. Veeg daarmee met regelmatige bewegingen over de vernislaag. Als er op de lap pigmentsporen verschijnen, is dat een indicatie dat de vernislaag met succes is verwijderd. Neem regelmatig een schone lap die de vernis van het oppervlak goed kan opnemen. Vermijd onnodig boenen of schuren. PHTHALO BLUE RED SHADE FRENCH ULTRAMARINE PERMANENT ALIZARIN CRIMSON PERMANENT ROSE Zowel beginners als professionele schilders gebruiken beperkte paletten; zo ontwikkelen ze hun inzicht in kleuren en hoe ze te gebruiken. Het zeskleurensysteem bestaat uit een primair palet met twee roden, twee gelen en twee blauwen. Het voorziet bijvoorbeeld in zowel een blauwachtig als een geelachtig rood, zodat zich met dit palet schone violetten en heldere oranjes laten mengen. In Artisan zijn deze zes basiskleuren Lemon Yellow, Cadmium Yellow Hue, French Ultramarine, Phthalo Blue (Red Shade), Permanent Rose en Cadmium Red Hue. De overige kleuren die voor het basispalet worden aanbevolen zorgen voor een breder scala van kleurtonen en meer variatie in dekkracht en kleurkracht. Ondergronden Doek is de traditionele ondergrond voor olieverf. Doek wordt gewoonlijk opgespannen en geprepareerd op een open span- of spieraam. Doekboard is traditioneel populair voor schetsen, buiten schilderen en bij kunstenaars die gewoon liever op een harde ondergrond schilderen. Er zijn verschillende soorten Winsor & Newton doek en doekboard verkrijgbaar, met uiteenlopende specificaties en formaten, die geschikt zijn voor alle schildertechnieken. Ze zijn allemaal gemaakt van 100% katoen en geprepareerd met acrylverf om de duurzaamheid op de lange termijn te waarborgen. Ook papier is geschikt, mits het goed is gelijmd en geprepareerd. Het meest geschikt is zwaar Winsor & Newton Water Colour Paper (aquarelpapier) met een dunne laag Acrylic Gesso Primer (acryl gessogrond). Voor schilders die hun eigen ondergronden maken, kan elke Winsor & Newton primer (grondverf/preparatiemiddel) worden gebruikt.

11 Penselen Een collectie goede penselen maakt allerlei wijzen van penseelvoering mogelijk en veraangenaamt het schilderen. Om in elke behoeften te voorzien zijn er penselen in allerlei vormen en formaten. Bekende vormen zijn rond, plat, kattentong en waaier, die geschikt zijn voor verschillende technieken en wijzen van hanteren. De formaten lopen uiteen van 000 tot 22, dat maakt zowel echt fijnschilderen als monumentaal werken mogelijk. Winsor & Newton ontwikkelde de collectie Artisan penselen specifiek om met Artisan watermengbare olieverf de beste resultaten te bereiken. De penselen worden vervaardigd met een uniek mengsel van hoogwaardige kunstvezels. Die zijn speciaal zo ontwikkeld dat ze presteren en aanvoelen als varkenshaar, maar anders dan varkenshaar behouden ze hun veerkracht en vorm ook als ze langdurig in contact komen met water. De collectie Artisan penselen biedt een compleet scala van vormen en formaten, inclusief de keuze uit korte en lange stelen, wat het gemakkelijker maakt om allerlei technieken toe te passen. Ook andere penselen kunnen in combinatie met Artisan worden gebruikt om verschillende technieken toe te passen. Voor het in elkaar strijken van kleuren en glaceren kan een zachter penseel zoals marterhaar of marterhaar-kunstvezel nog beter geschikt zijn. Voor alle penselen geldt dat ze langer meegaan als ze direct na elke schildersessie grondig worden schoongewassen met water en zeep. TECHNISCHE INFORMATIE In deze tabel is de informatie over de samenstelling van de diverse kleuren Winsor & Newton Artisan verf overzichtelijk en beknopt samengevat. Voor een beter begrip van de tabel volgt hier enige toelichting bij een aantal begrippen: CC (Colour Code kleurcode): Deze kolom bevat het codenummer dat aan elke kleur is toegekend. Het gaat om de laatste drie cijfers van de 7-cijferige productcode. Dit is vooral handig als referentie voor de winkelier en om u te helpen bij doen van herhalingsaankopen. Colour Name: Dit is de kleurnaam. Series: Het Series nummer geeft een indicatie van de prijs van de verf in de winkel. Series 1 is de goedkoopste serie. Chemical Description: Deze kolom bevat de chemische omschrijving van de gebruikte pigmenten. Colour Index: De Colour Index International is de standaard die is samengesteld en uitgegeven door zowel de Society of Dyers and Colourists als de American Association of Textile Chemists and Colorists. De kleurenindex deelt de pigmenten in naar chemische samenstelling. Met deze aanduidingen kunt u als u dat wilt specifieke pigmenteigenschappen opzoeken in naslagwerken. De afzonderlijke pigmenten worden op twee manieren geïdentificeerd: i) Colour Index Generic Name C.I. Name. Elk pigment kan universeel worden geïdentificeerd aan de hand van zijn generieke naam volgens de kleurenindex. Een voorbeeld: Cobalt Blue is Pigment Blue 28, afgekort PB28. Hoewel de verwerkingseigenschappen van Artisan gedetailleerd zijn omschreven in deze folder publiceren we deze aanduiding zodat u ook in andere bronnen de pigmenteigenschappen zoals opaciteit, lichtechtheid etc. kunt opzoeken als u dat wilt. ii) Colour Index Number CI No. Pigmenten kunnen ook worden geïdentificeerd met hun kleurenindexnummer. Dit wordt beschouwd als een aanvulling op de generieke naam volgens de kleurenindex. Bijvoorbeeld: Cobalt Blue is Van deze twee referentiemethoden wordt de Colour Index Generic Name het meest gebruikt. Permanentie: De permanentie de lichtechtheid/duurzaamheid van een kleur olieverf wordt gedefinieerd als de levensduur na opbrengen met een penseel op papier of doek, in de juiste gradatie en ingelijst achter glas in een droge ruimte waar gewoon daglicht en een normale stedelijke atmosfeer vrij kunnen toetreden. Deze definitie is gebaseerd op een wijze van omgaan met schilderijen die als normaal kan worden beschouwd. Voor onderzoeksdoeleinden kunnen we de lichtechtheid en stabiliteit van het bindmiddel echter ook versneld testen, als aanvulling op de informatie die onze pigmentleveranciers verstrekken. Onze klassering is daarom een combinatie van onderzoek bij het natuurlijke verstrijken van de tijd, versnelde testen en test- en ontwikkelingsinformatie van de pigmentfabrikant. Het is de strengste norm in de brache. AA buitengewoon permanent A permanent Alle Artisan kleuren worden beschouwd als permanent voor beeldendekunsttoepassingen. ASTM: De afkorting ASTM staat voor American Society for Testing and Materials. Dit instituut heeft normen ontwikkeld voor de prestaties van kunstschildersmaterialen, waaronder lichtechtheid. Er is op dit moment echter geen ASTM-norm voor watermengbare olieverf. Om de lichtechtheid van Artisan verf aan te duiden wordt de duurzaamheidsklassering (permanence rating) van Winsor & Newton gebruikt. Transparency /Opacity De transparante kleuren zijn aangeduid met, en de half-transparante met, de opake (dekkende) kleuren zijn aangeduid met, en de half-dekkende met Transparantie is echter relatief en deze indeling is slechts een richtllijn. Bovendien zal verf in een dunne laag er altijd transparanter uitzien dan verf in een dikkere laag.

12 CC COLOUR NAME SERIES CHEMICAL DESCRIPTION/PIGMENTS C.I. NAME C.I. NUMBER PERM. T/O 331 IVORY BLACK 1 Amorphous carbon produced by PBk AA charring animal bones 337 LAMP BLACK 1 Amorphous carbon PBk AA 346 LEMON YELLOW 1 Arylide yellow PY A 380 MAGENTA 1 Quinacridone PR A 422 NAPLES YELLOW HUE 1 Synthetic iron oxides,titanium dioxide PY42, PR101, 77492, 77491, AA PW OLIVE GREEN 1 Quinacridone, Carbon black PO49, PBk9 -, A 465 PAYNE'S GRAY 1 Complex silicate of sodium and PB29, PBk , A aluminium with sulphur,amorphous carbon 468 PERM.ALIZARIN CRIMSON 1 Quinacridone pyrrolidone - - A 502 PERMANENT ROSE 1 Quinacridone red PV A 503 PERMANENT SAP GREEN 2 Quinacridone, Brominated copper phthalocyanine PO49, PG36 -, A 514 PHTHALO BLUE (RED SHADE) 1 Copper phthalocyanine PB A 521 PHTHALO GREEN (YELLOW SHADE) 1 Chlorinated and brominated phthalocyanine PG A 522 PHTHALO GREEN (BLUE SHADE) 1 Chlorinated copper phthalocyanine PG A 538 PRUSSIAN BLUE 1 Alkali ferri ferrocyanide PB A 552 RAW SIENNA 1 Natural iron oxide PBr AA 554 RAW UMBER 1 Natural iron oxide, Containing manganese PBr AA 644 TITANIUM WHITE 1 Titanium dioxide, Zinc oxide PW6, PW , AA 692 VIRIDIAN 2 Hydrated chromium oxide PG AA 744 YELLOW OCHRE 1 Synthetic iron oxide PY AA 748 ZINC WHITE (MIXING WHITE) 1 Zinc oxide,titanium dioxide PW4, PW , AA KLEURENKAART 346 A S1 113 A S2 Lemon Yellow Cadmium Yellow Light 099 A S2 Cadmium Red Medium 137 AA S2 095 A S1 Cadmium Red Hue 138 AA S1 119 A S1 Cadmium Yellow Pale Hue 104 A S2 Cadmium Red Dark 178 AA S2 116 A S2 Cadmium Yellow Medium 098 A S1 Cadmium Red Deep Hue 179 A S1 109 A S1 Cadmium Yellow Hue 502 A S1 Permanent Rose 263 A(iii) S1 115 A S1 Cadmium Yellow Deep Hue 468 A S1 Permanent Alizarin Crimson 514 A S1 090 A S1 Cadmium Orange Hue 380 A S1 Magenta 538 A S1 100 A S2 Cadmium Red Light 229 A S1 Dioxazine Purple 521 A S1 Cerulean Blue Cerulean Blue Hue Cobalt Blue Cobalt Blue Hue French Ultramarine Phthalo Blue (Red Shade) Prussian Blue Phthalo Green (Yellow Shade) TECHNISCH OVERZICHT CC COLOUR NAME SERIES CHEMICAL DESCRIPTION/PIGMENTS C.I. NAME C.I. NUMBER PERM. T/O 074 BURNT SIENNA 1 Calcined natural and synthetic iron oxide PBr7, PR , AA 076 BURNT UMBER 1 Calcined natural iron oxide containing PBr AA manganese 090 CADMIUM ORANGE HUE 1 Perinone Orange PO A 095 CADMIUM RED HUE 1 Naphthol AS, Naphthol carbamide PR188, PR , A 098 CADMIUM RED DEEP HUE 1 Naphthol carbamide, Benzimidazalone PR170, PO , A 099 CADMIUM RED MEDIUM 2 Cadmium sulphoselenide PR A 100 CADMIUM RED LIGHT 2 Cadmium sulphoselenide PR A 104 CADMIUM RED DARK 2 Cadmium sulphoselenide PR A 109 CADMIUM YELLOW HUE 1 Arylide yellow PY A 113 CADMIUM YELLOW LIGHT 2 Cadmium zinc sulphide PY A 115 CADMIUM YELLOW DEEP HUE 1 Arylide yellow, Perinone Orange PY65, PO , A 116 CADMIUM YELLOW MEDIUM 2 Cadmium zinc sulphide, Cadmium sulphoselenide PY35, PO A 119 CADMIUM YELLOW PALE HUE 1 Arylide yellow PY65, PY , A 137 CERULEAN BLUE 2 Oxides of cobalt and tin PB AA 138 CERULEAN BLUE HUE 1 Oxides of cobalt and chromium, Zinc oxide PB36, PW , AA 178 COBALT BLUE 2 Oxides of cobalt and aluminium PB AA 179 COBALT BLUE HUE 1 Indanthrone, Complex silicate of PB60, PB , A sodium and aluminium with sulphur 229 DIOXAZINE PURPLE 1 Carbazole dioxazine PV A 263 FRENCH ULTRAMARINE 1 Complex silicate of sodium and aluminium PB A (iii) with sulphur 317 INDIAN RED 1 Synthetic iron oxide PR AA 692 AA S2 Viridian 074 AA S1 Burnt Sienna AA A S (iii) 522 A S1 Phthalo Green (Blue Shade) 076 AA S1 Burnt Umber 503 A S2 447 A S1 Permanent Sap Olive Green Green 554 AA S1 Raw Umber 465 A S1 Payne s Gray Extremely Permanent Permanent Series Number Transparent Semi-Transparent Semi-Opaque Opaque Bleached by acids, acidic atmosphere 422 AA S1 Naples Yellow Hue 331 AA S1 Ivory Black 744 AA S1 Yellow Ochre 337 AA S1 Lamp Black 552 AA S1 Raw Sienna Sizes available: 37ml Tubes - All colours 200ml Tubes - Series AA S1 Indian Red 644 AA S1 748 AA S1 Titanium White Zinc White (Mixing White) This colour chart is produced within the limitations of lithographic colour printing and is intended as a guide only