Hagasikon Stamreis Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus. Kroatië

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hagasikon Stamreis 2008. Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus. Kroatië"

Transcriptie

1 Hagasikon Stamreis 2008 Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus Kroatië Deelnemers: Pieter Monique Ester Robbert Eric Marin Ingrid Arno. De eerste dag rijden we tot nabij Salzburg. Gevolgd door een rustig dagje bij het adelaarsnest, Kehlsteinhaus. De derde dag komen we aan op het schiereiland Istrië in Kroatië. Op zaterdag een korte reis naar Kvarnerbaai langs de kust voor de komende dagen. Vrijdag deel een van de terugreis tot aan Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië. Zaterdag, eventueel zondag, thuiskomst.

2 16 augustus 2008 Programma Za 16/8 Verzamelen op hoek Robijnhorst tussen 8.15 en 8.30 uur. Via Frankfurt, Munchen tot nabij Salzburg (950 km) Camping (KCK 315) Piding, Staufeneck, 2,7 km van snelweg nabij Bad Reichenhall. Campingplatz Staufeneck Strailachweg - D Piding +49 (0) Belevenissen Om 8.30 uur verzamelen we bij de kelder. Als alle spullen buiten naast de auto s staan, vragen we ons weer af of het wel allemaal past. We besluiten meteen om de oma vol te laden en de koelkast niet mee te nemen. Na wat geprop en de gaten vullen met kleine spulletjes zit dan toch alles in de auto s. Dan worden de petjes uitgedeeld. Ze zijn erg mooi. Van Rob kregen we een bakkie koffie of thee. We rijden om ongeveer 9.15 uur weg. De 1 e stop in Duitsland levert een stapel kortingsbonnetjes op voor het winkeltje bij het benzinestation. Met alle bonnetjes zoeken we iets op wat we kunnen kopen, zonder bij te betalen. Al snel komen we tot de conclusie dat alles schandalig duur is. Maar uiteindelijk verlaten we het winkeltje weer zonder bonnetjes maar met een blok(je) marsepein-chocolade. Via de wasstraat komen we weer bij de auto s uit. Deze korte stop heeft toch al weer bijna drie kwartier geduurd! Hoe lang zal een lange stop dan duren, vraag je je af. Onderweg vermaken we ons met de standaard dingen die je zo onderweg doet, zoals naar andere mensen kijken en het rijgedrag van anderen becommentariëren. Het meest opvallende was de groene auto die achterste voren onder de vangrail lag. Gelukkig was de weg nog niet afgezet en konden wij er met kruissnelheid voorbij rijden. Na nog twee stops rijden we om ongeveer uur het terrein van de camping op. De camping heeft veel grind, dat knerpt lekker onder je schoenen. Het vastzetten van de haringen is nogal een zwaar karwei. Als de tenten staan en enigszins zijn ingericht, doen we een drankje. We besluiten om in een plaatsje uit eten te gaan. Zo gezegd, zo gedaan. In Bad Reichenhall parkeren we de auto s en zoeken we een restaurantje. Het blijkt dat er al heel wat keukens om uur gesloten zijn. Dat is wel even een tegenvaller. Maar na enkele minuten lopen vinden we toch een restaurantje (Martin Fuhrberg Kammerer Bräu) waar we kunnen eten. Het restaurant ziet typisch Duits uit, maar het eten smaakt heerlijk. En voor de prijs hoeven we het ook niet te laten. Met een volle buik wandelen we door de straatjes van het plaatsje weer terug naar de auto s. Terug op de camping gaan we allemaal richting onze slaapzak. Alleen is er een tent waar wel erg veel lawaai uitkomt. De auto indeling is bijna gelijk aan die van IJsland: Auto 1: Pieter, Monique, Ester en Marin Auto 2: Robbert, Eric, Ingrid en Arno. 2

3 De tentindeling: Tent 28: Pieter, Monique, Ingrid en Arno Tent safarica: Eric, Robbert, Ester en Marin Het weer was vandaag redelijk. Onderweg hebben we een enkele regenbui gehad maar ook veel zon. Op de camping was het erg fris. 3

4 17 augustus 2008 Programma Zo 17/8 Dagtochtje door de bergen tot aan Kehlsteinhaus (25 km) Dit is het uitzichtpunt Adelaarsnest, hetgeen eigendom was van Hitler. Bij minder weer Slot (paleis) Herrenchiemsee (50 km) Toeristische informatie Kehlsteinhaus Kehlsteinhaus, ook wel genoemd Adelaarsnest, is gebouwd op de top van de Kehlstein, nabij de Obersalzberg bij Berchtesgaden in Zuid-Duitsland. Het werd ontworpen en gebouwd onder regie van Martin Bormann en werd Hitler op zijn vijftigste verjaardag (1939) cadeau gedaan door de NSDAP. Martin Bormann organiseerde de bouw van een theehuis, het Kehlsteinhaus, op de top van de Kehlstein, op 1834 meter hoogte. In feite was het project een waanzinnige onderneming, gezien de steilheid van de hellingen. De Nazi's waren er echter voortdurend op uit, het Duitse volk te verbazen met hun daden en dus werd ook hier besloten das Unmögliche zu machen. Kosten noch moeite werden gespaard om het project zo snel mogelijk te realiseren. Een kleine 4000 arbeiders werkten dag en nacht aan de toevoerweg, de Kehlsteinstraße en tegelijkertijd aan het huis zelf. De Kehlsteinstraße is technisch gezien inderdaad een enorme prestatie, met haar haarspeldbochten en tunnels. Voor de aanleg van deze weg was dan ook speciaal de bedenker van de Duitse Autobahnen ingehuurd. De weg werd echter aangelegd onder vaak zware omstandigheden, waarbij zeker 6 arbeiders het leven verloren. Omdat men met de Kehlsteinstraße niet helemaal de top van Kehlstein kon bereiken, besloot men de weg te laten eindigen op een parkeerplaats en voor het laatste gedeelte een tunnel en een lift te bouwen. Voor deze lift werd een schacht met een hoogte van 124 meter in de berg uitgehouwen. De lift zelf werd voorzien van alle comfort: ventilatie, gestoffeerde banken en spiegels. Dit laatste werd gedaan vanwege de claustrofobie van de Führer. De lift wordt tot heden gebruikt door de vele toeristen, die het Kehlsteinhaus komen bekijken. Hoewel Hitler er maar een keer of tien verbleef (de schattingen lopen uiteen van 5 tot 13 keer) heeft het huis, mede dankzij de opnames van Leni Riefenstahl een grote bekendheid gekregen. Hitler zelf is hier nauwelijks geweest, omdat hij niet alleen hoogtevrees en claustrofobie had, maar ook slecht tegen de ijle lucht op de grote hoogte kon. Bovendien was hij bang voor aanslagen tijdens de reis door de eerder genoemde lift. Wel verbleven zijn maîtresse Eva Braun en haar zuster Gretl met vriendinnen hier regelmatig. De zus van Eva Braun, Gretl, is in dit huis nog getrouwd. Ook een aantal van zijn getrouwen kwamen er geregeld, zoals Albert Speer, Hermann Göring en Martin Bormann. Het huis bleef gespaard tijdens het geallieerde bombardement in april 1945, waarbij wel de huizen van Göring en Bormann werden verwoest, evenals de Berghof, het woonhuis van Hitler. Het Kehlsteinhaus fungeert tegenwoordig als café-restaurant en daarmee als toeristische attractie. Niets herinnert aan de geschiedenis van dit huis, of aan het feit dat er vele doden gevallen zijn bij de bouw ervan en bij die van de Kehlsteinstraße. Na de oorlog hadden de Amerikanen, die het beheer van de Obersalzberg hadden overgenomen, plannen ook dit huis te verwoesten. Op aandringen van de regering in Beieren hebben ze het huis gespaard en uiteindelijk overgedragen aan de deelstaat Beieren, onder voorwaarde dat niets nog zou herinneren aan Hitler. In 1997 werd het gehele gebied op de Obersalzberg vrijgegeven door 4

5 de Amerikanen. Op de Obersalzberg is een documentatiecentrum ingericht over de geschiedenis van dit gebied. Slot Herrenchiemsee Het Slot Herrenchiemsee is een koningsslot op het eiland Herrenchiemsee (ook wel Herreninsel), in de Duitse deelstaat Beieren en werd van 1878 tot 1886 onder Lodewijk II gebouwd. Het slot is toegankelijk voor het publiek. Het ligt ten oosten van de Beierse hoofdstad München. Geschiedenis Toen de koning in 1873 het eiland kocht, wilde hij zich daar in alle rust en stilte in een prachtig kasteel afzonderen. Om deze droom te verwezenlijken trok hij diverse (tuin)architecten, onder anderen Georg Dollmann en Julius Hofmann en bouwkundigingenieurs aan. Het slot moest - als hommage aan de door Lodewijk II zo bewonderde Lodewijk XIV - stilistisch een replica worden van het Kasteel van Versailles. Sinds Lodewijk II met eigen ogen Versailles had aanschouwd, was hij niet meer te stuiten. In 1878 begon de bouw van dit reusachtige slot, dat in afmeting en aanzien Versailles ruimschoots diende te overtreffen. De langgerekte gevel is gedecoreerd met beelden in nissen. De bouw vergde een nauwkeurige planning en organisatie, er waren zo n 4000 mensen tegelijkertijd met de bouw bezig. Het interieur De particuliere vertrekken van de koning, geheel in Rococostijl, bevinden zich in de vleugel van het voorhof, tegenover de grote trap. Zij bestaan uit een slaapkamer, een boudoir, een kabinet, een eetzaal (met het beroemde tafeltje-dek-je"), een grote en een kleine salon, een galerij, en op de benedenverdieping uit een badkamer en een toiletkamer. Al deze vertrekken zijn geheel afgewerkt en gemeubileerd; de koning heeft hier tweemaal gewoond, voor het laatst in de maand oktober De 98 meter lange Spiegelzaal overtreft zelfs het origineel in grootte en grandeur. In de Spiegelzaal worden 's zomers concerten gegeven. De zaal wordt dan verlicht zoals ten tijde van Lodewijk II, met 44 kandelaars en 33 kroonluchters; in totaal 1844 kaarsen. In het rechter trappenhuis is een overweldigende dubbele pronktrap, een cavalcade van marmer in vele kleuren, fresco's, verguld snijwerk, kristallen kroonluchters en beeldhouwwerken. Het is een kopie - maar alweer veel groter - van de door Lodewijk XIV zelf afgebroken ambassadeurstrap in Versailles. Kosten noch moeite zijn gespaard om het trappenhuis een luxueus aanzien te geven. De Pronktrap heeft een glazen dak, voor die tijd een nieuwigheid die technisch moeilijk uitvoerbaar was. Eenzelfde trap zou - gespiegeld in het linker deel van het slot komen. Daar is nu slechts de ruwbouw van het trappenhuis, in baksteen en hout. De kleine slaapkamer van de koning werd 's avonds gehuld in een blauw licht, afkomstig uit de kogel op de standaard voor het bed. Er is nog een slaapkamer in het paleis, de Paradeslaapkamer, die nog uitbundiger is gedecoreerd dan de slaapkamer van de koning. Deze slaapkamer van de koning had geen functie, de met goud versierde kamer herinnerde hem slechts aan de slaapkamer van Lodewijk XIV. Het einde van de bouwperiode De bouw had al veel meer geld gekost dan gepland en nóg waren de werkzaamheden niet klaar. De activiteiten namen al zeven jaar in beslag toen in 1885 de staatskas leeg bleek te zijn. Lodewijk probeerde er nog van alles aan te doen om de bouwactiviteiten toch voort te zetten, want op dat moment was slechts het middengedeelte klaar. 5

6 Onmiddellijk na de dood van koning Lodewijk II, op 13 juni 1886, werden de bouwactiviteiten aan het Slot Herrenchiemsee (en Slot Neuschwanstein) stilgelegd, hiermee kwam eens en voor altijd een einde aan zijn verdere bouwplannen, zodat het huidige kasteel slechts een vage afspiegeling is van het oorspronkelijke ontwerp. Alleen de aller-noodzakelijkste werkzaamheden werden nog verricht om de gebouwen wind- en waterdicht te maken. Al een half jaar later werden ze tegen forse entreeprijzen voor het nieuwsgierige publiek opengesteld. Ook Herrenchiemsee met de voorziene lange zijvleugels en bijgebouwen bleef grotendeels onvoltooid. De linker vleugel bij Lodewijks dood nog slechts een leeg bakstenen karkas - werd in 1907 afgebroken. Dat zelfde was eerder gebeurd met het onafgebleven nieuwe Hubertuspaviljoen in Nymphenburg. Pas de laatste jaren, om de toeristen nóg meer te epateren, wordt opnieuw gebouwd aan Herrenchiemsee: de uitvoerige fonteinen en waterwerken in de tuin worden in ere hersteld. De tuinen De tuinen zijn in Franse stijl aangelegd door Carl von Effner. Het is een bijna exacte kopie van de tuinen van Versailles, al is alleen dàt aangelegd wat vanuit de centraal gelegen appartementen te zien is. In het midden verheft zich de grote Venusfontein met Venus in de top en omringd door fabeldieren, kikkers en schildpadden. De omliggende fonteinen zijn versierd met monumentale vrouwen en mythologische figuren. Het einde van Lodewijk II Op het laatst van zijn leven ging Lodewijk af en toe naar zijn nieuwe 'sprookjesslot' Neuschwanstein, vlakbij het Slot Hohenschwangau waar hij was opgegroeid. Een enkele keer bezocht hij daar het eveneens nog in aanbouw zijnde Slot Herrenchiemsee. In winternachten maakte hij tochten met zijn vergulde pronkslee, met voorop een nimf die twee elektrische lampen vasthield. Onder de zitting was een accu geïnstalleerd. Lodewijk had vóór zijn dood nog meer plannen. Het slot Falkenstein is nooit gebouwd, dit bestaat slechts op papier. Dat zelfde geldt voor Lodewijks andere dromen: een Zwitsers chalet, een Chinees zomerpaleis, een Byzantijns paleis, een nieuw theater in München en een pronkbark (een kleine tweemaster) om naar Herrenchiemsee te varen. Alleen het Slot Linderhof was vóór zijn dood af, al werd er in het park ook na zijn dood nog gebouwd. Voltooid waren ook het Festspielhaus en de villa Wahnfried in Bayreuth, beide voor Richard Wagner. Lodewijk II was 41 jaar toen hij stierf. In Neuschwanstein heeft hij 190 dagen geresideerd, in Herrenchiemsee volgens sommigen negen dagen, volgens anderen niet meer dan een week, waarna het nooit meer bewoond is geweest. Museum Op de begane grond in de zuidvleugel is het Museum gehuisvest. Hier bevindt zich een permanente tentoonstelling over het leven van Lodewijk II en, in een ander gedeelte, de tentoonstelling gewijd aan de devotie van Lodewijk II voor Richard Wagner. Ook zijn hier niet uitgevoerde bouwontwerpen te zien, alsmede talrijke architectuurmodellen. Belevenissen Vanmorgen slapen we uit. Monique en Pieter gaan broodjes halen. Het duurde even voordat ze een bakker gevonden hadden die open was. Maar dat gaf ons allemaal de tijd om wakker te worden en op te staan. Na het ontbijt rijden we naar het Kehlsteinhaus, in Berchtesgaden. De rit voert ons over wegen in de bergen. Het landschap ziet er mooi uit. Vanaf Berchtesgaden word ons reisdoel 6

7 aangegeven op de borden. Als we uiteindelijk aankomen, zien we heel veel auto s langs de weg geparkeerd staan en veel auto s op een enorm parkeerterrein. Door een man worden we doorgestuurd naar een parkeerplaats die ongeveer 1 kilometer verder weg ligt. Daar zijn nog veel parkeerplaatsen leeg. We wandelen terug naar de vorige parkeerplaats. Daar kopen we een kaartje. Het is grundlich georganiseerd. Op het kaartje staat de tijd en de bus die je moet nemen. Met de juiste bus rijden we naar boven, over een smalle weg. Deze weg is speciaal aangelegd om bij het Kehlsteinhaus te komen. Het Kehlsteinhaus was een cadeau van de partij aan Adolf Hitler voor zijn 50-ste verjaardag. De weg is zo smal, dat je elkaar niet kunt passeren. Daarom rijden er 5 bussen achter elkaar. Onderweg passeren we 5 stilstaande bussen op een passeerstuk. Aan het eind van de weg stappen we uit. Eerst moeten we aangeven op welke tijd we weer terug willen. Deze bus moeten we ook nemen. Zo wordt iedereen weer netjes terug gebracht. Na wat genoten te hebben van het uitzicht, gaan we met een lift het laatste stuk omhoog. Om bij de lift te komen lopen een tunnel in. Daar wachten we totdat de lift er is. De lift is erg groot en heeft allemaal spiegels aan de wanden. Je krijgt hier niet snel claustrofobie, iets waar Hitler wel last van had. De lift komt uit in een gebouw, dat nu een restaurant is. We staan nu boven op een berg, op een hoogte van 1835 meter. Vanaf het terras kun je nog een klein stukje naar boven lopen. Hierna kun je klauteren over de stenen. Wel uitkijken dat je niet naar beneden valt. Na wat rondgelopen en geklauterd te hebben, gaan we met de lift weer naar beneden. Daar besluiten we om te gaan lopen. Pieter en Marin lopen niet mee, zij gaan weer met de bus terug. Op de parkeerplaats bij de auto s zien we elkaar weer terug. Robbert neemt een binnendoorweg naar de camping. Pieter rijdt over de doorgaande wegen terug. Onderweg ziet Pieter Robbert nog een tijdje voor zich rijden. Op de doorgaande weg komt Pieter nog in een file terecht. De schade aan een auto blijkt uiteindelijk een auto met een kapotte spiegel te zijn. Tja, daar heb je hier dus een file van. Op de camping drinken we wat. Er was ook bier, omdat Pieter en Marin wat bier hebben gekocht. Zij hadden ook ananas gekocht, maar dat was wel erg duur! Monique en Pieter hebben het eten klaargemaakt. Het was rijst met een saus van courgette, mais, paprika en ananas. Daarnaast was er nog een salade van komkommer en tomaat. Het smaakte erg lekker. Na het eten was er nog koffie of thee met cake. Na de koffie doen we nog een spelletje pesten. In het donker is dat niet zo goed te zien. Wel koelt het erg af. We gaan dan ook maar in de tent zitten. Hierna gaan we naar bed. Het weer was goed, droog met af en toe zon. De temperatuur was circa 20 graden. s Avonds werd het wel erg fris. 7

8 18 augustus 2008 Programma Ma 18/8 Camping Veštar, luxe camping met zwembad, 6,5 km van de kustbadplaats Rovinj op het schiereiland Istrië (450 km) Camping Veštar Veštar b.b., HR Rovinj +385 (0) Toeristische informatie Kroatië Basisgegevens Officiële landstaal: Kroatisch Hoofdstad: Zagreb Regeringsvorm: Republiek Religie: Katholiek 90,8% Orthodox 4,4% Oppervlakte: km² Inwoners: (2000), (2007) (79,5 / km² (2007)) Volkslied: Lijpa naša domovino Munteenheid: kuna (HRK) UTC: +1 (zomer +2) Nationale feestdag: 25 juni Geografie Kroatië, officieel de Republiek Kroatië is een land in Zuid-Europa. Het strekt zich uit van de uiterste oostelijke hellingen van de Alpen in het noordwesten tot de Panonische laagvlakte en de oever van de Donau in het oosten. Het centrale deel wordt bedekt door het bergmassief Dinara en het zuidelijke deel eindigt aan de kust van de Adriatische Zee. Kroatië is gelegen tussen Centraal-, Zuid- en Oost-Europa. Haar vreemde vorm, die iets weg heeft van een halve maan of een hoefijzer, zorgt voor vele buurlanden en lange rijksgrenzen: Slovenië, Hongarije, Servië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro en Italië aan de Adriatische Zee. Haar vasteland is in twee niet in elkaar doorlopende stukken verdeeld door een kleine kustlijn van Bosnië en Herzegovina vlakbij Neum. Hierdoor vormt het tweede gedeelte een kleine exclave tussen Bosnië en Herzegovina en Montenegro. Het Kroatische landschap is afwisselend, zo zijn/is er: graslanden, meren en heuvels in het continentale Noorden en Noord Oosten (Centraal Kroatië en Slavonië, deel van de Pannonische vlakte); dichtbebost berggebied bij Lika en Gorski Kotar, deel van de Dinarische Alpen; rotsachtige kustlijn langs de Adriatische Zee (Istrië, Noordelijke zeekust en Dalmatië). Klimaat Kroatië heeft een gemixt klimaat. In het Noorden en Oosten heeft het een landklimaat, langs de kust is het klimaat mediterraan. Geschiedenis 8

9 De Kroaten zijn een Slavisch volk dat oorspronkelijk in Galicië leefde (in het Noordwesten van de Oekraïne en het Zuiden van Polen). Van daar zijn zij in de 7e eeuw in zuidelijke richting gemigreerd, naar het huidige Kroatië. In eerste instantie vielen zij onder de heerschappij van de Byzantijnen en later de Franken, maar in onder leiding van koning Tomislav - werd Kroatië een sterk onafhankelijk land. In 1102 eindigde een decennialange Kroatische dynastieke strijd toen zij de Hongaarse macht gingen accepteren. In het midden van de 14e eeuw kreeg het Hongaarse Koninkrijk zware klappen te verduren van het Ottomaanse Rijk, die hun rijk tot aan het bergachtige gebied van het huidige Bosnië en Herzegovina uitbreidden. Rond dezelfde tijd kwam Dalmatië grotendeels onder Venetiaans gezag te liggen. Dubrovnik was een stadstaat die in eerste instantie onder Byzantijns (Romeins) gezag kwam te liggen en later onder Venetiaans gezag, in tegenstelling tot de andere Dalmatische stadstaten werd Dubrovnik echter onafhankelijk (Republiek Dubrovnik), zelfs toen het onder soevereiniteit van andere gebieden kwam te liggen. De in 1526 gevochten slag bij Mohács zorgde ervoor dat het Kroatische Parlement bij de Habsburgers aandrong om de controle over Kroatië over te nemen. De Habsburgse heerschappij bleek inderdaad een efficiënt middel te zijn tegen de oprukkende Ottomanen en tegen het einde van de 18e eeuw was het grootste deel van Kroatië niet meer in handen van de Turken. De rare halve maan-achtige vorm van Kroatië bleef meer of minder de frontlinie tussen het Ottomaanse Rijk en Europa. Istrië, Dalmatië en Dubrovnik kwamen tussen 1797 en 1815 uiteindelijk onder Habsburgse heerschappij te liggen. Na de Eerste Wereldoorlog sloot Kroatië zich aan bij de Staat van Slovenen, Kroaten en Serven (het huidige Slovenië, Kroatië en Bosnië en Herzegovina). Kort daarna vormde deze unie weer een unie met Servië, wat het Koninkrijk van Serven, Kroaten en Slovenen werd (die uiteindelijk in 1929 het Koninkrijk Joegoslavië werd). Joegoslavië werd in de Tweede Wereldoorlog binnengevallen en Kroatië werd in een fascistisch marionettenstaatje gevormd onder de naam de Onafhankelijke Staat Kroatië. Toen de asmogendheden verslagen waren werd Joegoslavië een federale Communistische staat. Op 16 maart 1991 riep de Servische minderheid de Republiek van Servisch Krajina (Republika Srpska Krajina) uit. Mocht Kroatië onafhankelijk worden, dan was de bedoeling in ieder geval dit deel bij Groot-Servië te trekken. Hierna verklaarde Kroatië samen met Slovenië zich op 25 juni 1991 onafhankelijk van Joegoslavië, wat het begin inluidde van de Kroatische Onafhankelijkheidsoorlog. Belgrado erkende het nieuwe land niet en in de daaropvolgende maanden volgden gevechten tussen Kroatische milities en de in Belgrado gestationeerde JNA (Joegoslavische Nationale Leger). In het begin van 1992 erkende Duitsland Kroatië, vele invloedrijke landen volgden met dit beleid; Joegoslavië moest wel de nieuwe landen erkennen, en het Joegoslavische leger trok zich terug. De Servische minderheid werd vanaf het begin gesteund door de JNA. In 1995 startte het Kroatische leger twee succesvolle offensieven om het rebellerende gebied weer in handen te krijgen, dit zorgde voor een massale exodus van de Servische bevolking. Enkele maanden later eindigde de oorlog na onderhandelingen over het Verdrag van Dayton. Onder supervisie van de VN werd het overige Servisch-beheerste gebied op vreedzame wijze geïntegreerd in het nieuwe Kroatië. Kroatië zoekt op dit moment aansluiting bij de Europese Unie (zie: politiek). 9

10 Bestuurlijke indeling Kroatië is ingedeeld in 20 provincies (županije, letterlijk graafschappen) en één stad (Grad). Demografie Bevolkingsontwikkeling van Kroatië. De bevolkingsgroei in Kroatië is de laatste tien jaar gestagneerd. De oorlog in Kroatië tussen 1991 en 1995 zorgde voor massale verplaatsing van bevolkingsgroepen en bevorderde de emigratie. De natuurlijke bevolkingsgroei is negatief (minder dan ong. 1%), aangezien een halve eeuw geleden het aantal geboorten en sterfgevallen sterk is afgenomen. De gemiddelde levensverwachting is 75 jaar, 1,5% van de bevolking is analfabeet. Kroatië wordt voornamelijk bewoond door Kroaten (89,6%). Minderheden zijn de Serviërs (vandaag de dag 4,5%; in ,5%), Bosniakken (0,5%), Hongaren (0,4%), Italianen (0,8%) en nog enkele andere. Het grootste deel van de bevolking is Katholiek (87,8%), er zijn ook minderheden van Oosters Orthodoxen (4,4%) en Soennitische Moslims (1,3%). De officiële en meest gebruikte taal is Kroatisch, een Zuid-Slavische taal die het Latijnse alfabet gebruikt. Minder dan 5% van de bevolking spreekt naast zijn moedertaal nog een andere taal. Politiek Staatshoofd: Stjepan Mesić Regeringsleider: Ivo Sanader Politiek systeem Sinds de nieuwe Kroatische grondwet in 1990 is Kroatië een parlementaire democratie. De President van het republiek (de Predsjednik) is het staatshoofd en wordt iedere 5 jaar democratisch gekozen, de Minister-president is de regeringsleider. Naast leider van het Kroatische leger heeft als plicht, met toestemming van het Parlement, het aanstellen van de Minister-president, ook heeft de President enige invloed op de buitenlandse politiek van Kroatië. Het Kroatische Parlement (de Sabor) werkt volgens een eenkamersysteem deze wetgevende macht bestaat uit niet minder dan 100 en niet meer dan 160 vertegenwoordigers, allen gekozen voor een termijn van vier jaar. Tussen 15 januari en 15 juli, en tussen 15 september en 15 december vinden de plenaire vergadering van de Sabor plaats. Aan het hoofd van de Kroatische Regering (de Vlada) staat de Minister-president, die zelf twee viceminister-presidenten heeft en veertien ministers die aan het hoofd staan van verschillende ministeries. De uitvoerende macht is verantwoordelijk voor het voorstellen van wetgeving en een begroting, het uitvoeren van wetten en het binnenlandse en buitenlandse beleid van de republiek begeleiden. De rechtsprekende instanties van Kroatië bestaan uit drie lagen, het Hooggerechtshof, provinciale rechtbanken en lokale rechtbanken. De Constitutionele Rechtbank gaat over zaken betreffende de Grondwet De weg naar aansluiting bij de Europese Unie begon voor Kroatië op 29 oktober 2001, toen Kroatië het Stabilisatie- en Associatieverdrag met de EU tekende. Het tekenen van dit verdrag is noodzakelijk om erkend te worden als kandidaat-lidstaat. Op 21 februari 2003 diende Kroatië formeel het verzoek in toe te mogen treden tot de Europese Unie. De Europese Commissie gaf vervolgens op 20 april 2004 een positief advies, waarop de Europese Raad Kroatië op 18 juni 2004 erkende als een officiële kandidaat-lidstaat. Er werd besloten de onderhandelingen te 10

11 beginnen op 17 maart Een dag voor het begin van de onderhandelingen stelde de Europese Raad de onderhandelingen echter voor onbepaalde tijd uit, omdat Kroatië niet goed genoeg zou meewerken met het Joegoslavië Tribunaal. Het feit dat de voormalige generaal Ante Gotovina nog steeds niet was opgespoord was de EU een doorn in het oog. Onder druk van Oostenrijk werd er alsnog begonnen met de gesprekken. Oostenrijk dreigde de onderhandelingen met de toetreding van Turkije namelijk stil te leggen. Na een toespraak van de hoofdaanklager van het Joegoslavië Tribunaal, Carla del Ponte begin oktober 2005, werd op 4 oktober 2005 begonnen met onderhandelen. Het zogenaamde screeningsproces begon op 20 oktober. Op 7 december 2005 werd Ante Gotovina op het eiland Tenerife opgepakt. De publieke opinie in Kroatië is sterk verdeeld over de toekomstige toetreding van Kroatië tot de EU. Slechts een krappe 40% van de bevolking is voorstander van de toetreding tot de EU. Vele tegenstanders van de toetreding zijn bang dat wanneer Kroatië werkelijk tot de EU zal toetreden Kroatië veel regels opgelegd zal krijgen vanuit Brussel. Andere argument die de tegenstanders vaak naar voren halen is dat de Kroatische kust verkocht zal worden aan de (rijke) West- Europeanen en hierdoor volgebouwd zal worden. Op 13 maart 2008 is bekend geworden dat Kroatië eind 2009 klaar zal zijn met het voldoen aan de criteria voor toetreding, en de werkelijke aansluiting bij de Europese Unie een voldongen feit zal zijn per 1 januari Economie De Kroatische economie bestaat veelal uit verschillende dienstensectoren en enkele, voornamelijk lichte industrie. Toerisme is een belangrijke bron van inkomsten. In 2004 was het geschatte Bruto Nationaal Product per hoofd van de bevolking uitgedrukt in koopkrachtpariteit 9390 oftewel 41,6% van het gemiddelde van de Europese Unie in datzelfde jaar. De Kroatische economie is postcommunistisch. Aan het einde van de jaren tachtig was Kroatië te midden van economische hervormingen, haar positie was goedgunstig maar gekrenkt door de deindustrialisatie en de oorlogsschade. De belangrijkste problemen zijn de structurele torenhoge werkloosheid tezamen met onvoldoende economische hervormingen. Het rechterlijke systeem stroomt vaak tegen, dit gaat samen met het inefficiënte bestuur, vooral op het gebied van grondbezit. Recentelijk heeft het land een snellere economische groei gekend en is zich (economisch) aan het voorbereiden op EU-lidmaatschap, haar belangrijkste handelspartner. In februari 2005 nam Kroatië de Stabiliteits en Associatie Overeenkomst van de EU aan, ter bevordering van haar weg naar EU-lidmaatschap. Kroatië verwacht een explosieve economische groei in de volgende jaren. Op dit moment lijdt Kroatië onder het financiële tekort in de export en een hoge staatsschuld. Enkele grote handelsbedrijven hebben al flink profijt gemaakt van de liberalisatie van de Kroatische markt. Kroatië verwacht een explosieve groei in investeringen, voornamelijk van investeringen van Greenfield land. Cultuur De Kroatische cultuur trekt een dertien eeuwen oude cultuur met zich mee. In deze tijd zijn er veel Kroatische monumenten en steden gekomen, waar vele genieën geboren zijn. In Kroatië zijn zes monumenten van de Werelderfgoedlijst te vinden en acht nationale parken. 11

12 Drie Nobelprijswinnaars hadden hun wieg in Kroatië staan, samen met vele belangrijke uitvinders en andere belangrijke personen - de eerste vulpen is in Kroatië uitgevonden. Kroatië verdient ook een plaats in de geschiedenis van kleding aangezien hier de oorsprong van de stropdas (cravat) ligt. Het land heeft een lange artistieke, literaire en muzikale traditie. Kroatië heeft ook een diverse keuken. Natuur Kroatië staat bekend om haar vele schitterende nationale parken. NATIONALE PARKEN Nationale parken en overige beschermde gebieden: Nationale parken Kornati Plitvice meren Watervallen Krka Paklenica Mljet Risnjak Brijuni Noordelijke Velebit Natuurparken Reservaten Bijzondere reservaten Natuur monumenten Beschermde natuur gebieden Bossen en Parken Aantal soorten planten Aantal soorten dieren Aantal Oppervlakte in Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha Ha 82 Ha Ha Ha Nationaal Park Brijuni Virgin Beauty Islands - De Brijuni eilanden zijn vol met natuurlijke rijkdommen, archeologische voorwerpen en culturele historische rijkdommen. De oppervlakte bedraagt ongeveer Ha en er zijn hele mooie vakantie plekken, kuuroorden en de residentie van de president. Het klimaat is mild. Nationaal Park Plitvice Nationaal Park Plitvice is een van de mooiste natuur monumenten in Europa, er zijn heel veel bossen, meren en beekjes. Bijzonder mooi zijn de watervallen en meren. Nationaal Park Plitvice heeft een rijke flora en fauna. Op de bruggetjes in het park trouwen mensen uit de hele wereld. In het nationaal park Plitvice is ook de film "Winnetou en de schat van het Zilvermeer" opgenomen, deze film is gebaseerd naar een boek van de bekende schrijver Karl May. Eilanden: Eilanden, oa Krk, Cres en Rab Bewoond Onbewoond

13 Lengte van de Kroatische kust: Land kust Eilanden kust Totaal 1778 km 4012 km 5790 km Belevenissen Om 7.00 staan we op. We doen de ochtendrituelen van een vertrekdag, wassen, aankleden, tassen inpakken, tent afbreken, ontbijten, inpakken en wegwezen. Ondertussen hebben we bekijks van iemand. Tijdens het afbreken van de tenten, ontbijten en inpakken worden we met open mond aangestaard. Hij snapt niet hoe we het in de auto s krijgen. Twee tenten en bagage voor acht personen. Koken jullie dan ook zelf? Ja, we hebben pannen en kookgerei bij ons. En heeft iedereen een stoeltje? Ja, er zitten acht stoeltjes ergens in de auto s. De man snapt er niets van. Zit er niet teveel gewicht in de auto s? Geen idee. Hebben de auto s voldoende pk s? Zolang we overal komen is het aantal pk s voldoende. Na het vertrek doen Ingrid, Arno en Marin boodschappen. Er wordt wat overlegd. Gisteren was afgesproken dat Marin zou gaan koken, maar gezien de beperkte ruimte die nog over is, wordt besloten dat Ingrid en Arno gaan koken. Zij hebben namelijk veel eten al meegenomen. Dat geeft weer ruimte in de auto s. Tijdens het boodschappen doen worden de reisdetails doorgesproken en de route op de kaart uitgestippeld. Ja, je leest het goed. De Truzen zijn niet bekend in Kroatië, vandaar dat we teruggrijpen op de ouderwetse papieren versie. Dan volgt de actie van het opbergen van de boodschappen in de auto s. Na wat schuiven zit het toch allemaal in de auto. Rest ons voor vertrek alleen nog het vignet van Oostenrijk op de voorruit te plakken. Dan rijden we naar de snelweg, op naar Kroatie. Binnen korte tijd rijden we via de A8 Oostenrijk binnen. Vlak daarna verwisselen we de A8 voor de A10 richting Villach. We genieten van de bergen, af en toe onderbroken door een rit door een tunnel. De lengte van de tunnels varieert tussen de 250 en 7900 meter. De maximum snelheid op de snelweg varieert tussen de 30 en 120 km/h. De tunnels met een buis ruiken nogal naar de dieseldampen. Dat ruikt niet zo lekker. En dan heb je met een vignet toch nog een toltunnel. Daar kopen we gelijk de vignetten voor Slovenië. Vlak voor Slovenië rijden we de A11 op. Als we denken bij de grens te zijn rijden we een toltunnel in, de Karawankentunnel. (Weer tol met een vignet.) Na de tunnel is het dan zover, we rijden Slovenië binnen. Nog een kilometer verder rijden we de A2 op. Dan ineens zien we zee, dat zal de Adriatische Zee zijn. De huizen zien er hier erg mediterranee achtig uit. Dat is wat anders dan toen we net Slovenië binnen reden. Aan het eind van de A2 rijden we de 11 op. We zien nu al bordjes Pula. Die volgen we. Dan komt eindelijk de grens met Kroatië in zicht. Enkele auto s voor ons, is er behoorlijk oponthoudt. Wij gaan soepel door de controle. Dat scheelt. Na enkele malen vlak na elkaar afgeslagen te hebben rijden we uiteindelijk de A9 op. Dan geeft Pieter aan dat hij van de weg af wil. In zijn auto is er iemand die erg graag even de benen wil strekken. Na deze korte stop wordt de weg vervolgd. Dan volgt een afslag naar Rovinj. Die nemen we. Dan zien we een bordje met de plaatsnaam waar de camping is, Veštar. En dan zien we een bordje met de naam van onze camping. Zo komen we de bordjes volgend bij de camping aan. Bij deze camping krijgen we een aantal plekken uitgelegd die nog vrij zijn. Hier moeten we uit kiezen. Uiteindelijk kiezen we twee plekken naast elkaar, met 13

14 schaduw van bomen. De tenten staan weer in een mum van tijd. Dan gaan we eerst maar zwemmen, want het is wel erg warm. Na het zwemmen gaan we borrelen en eten. Ook deze avond gaan we weer een paar spelletjes pesten doen. Daarna gaan we naar bed. Het eten was tagliatelle met carbonara saus, broccoli, ham, tomaat en komkommer. Dit smaakte zeer goed. Vandaag was de 4-landen dag. De temperatuur vanmorgen was fris. Maar het werd steeds warmer. Toen we de tenten gingen opzetten was het boven de 30ºC. 14

15 19 augustus 2008 Programma Di t/m Vr 22/8 Rovinj, schilderachtig stadje met Venetiaanse invloeden Nationaal park Brijuni, eilandengroep Pula, stad met Romeins amfitheater Labin, Middeleeuws plaatsje met stadspoort en muur Pazin, dorpje in de heuvelachtige binnenlanden Toeristische informatie Istrië (Kroatisch: Istarska županija; Italiaans: Regione istriana) is de westelijkste provincie van Kroatië. De provincie Istrië omvat het grootste gedeelte van het Istrische schiereiland (2820 van de 3160 km²). In Kroatisch en Sloveens heet dit gebied Istra. Het bestuurlijke centrum is Pazin. Istriërs Meer dan mensen oftewel 4,65% van de bevolking Kroatië leeft hier. De bevolkingsdichtheid is 73 mensen per km² de gemiddelde leeftijd van de bevolking is 40,2 jaar. De grootste stad van de provincie is Pula, met inwoners; andere noemenswaardige plaatsen zijn Porec, Rovinj, Pazin, Labin, Novigrad, Umag, Buzet, Buje en Vodnjan. Ongeveer 70,7% van de bevolking leeft in stadsgebied. In het dagelijks leven spreken veel Istriërs een Čakavisch dialect. Deze dialecten wijken sterk af van de Kroatische standaardtaal, die op het Štokavisch gebaseerd is. Het Italiaans wordt offcieel erkend als minderheidstaal en wordt door het merendeel van de bevolking begrepen, dankzij de populaire Italiaanse televisie. Een kleine groep mensen spreekt Istro-Roemeens, een andere kleine groep spreekt Istriotisch. In 2001 was de etnische samenstelling van de bevolking als volgt: Kroaten Italianen Serviërs Bosniakken Albanezen Istrië heeft traditioneel een band met de rest van Europa, in 1994 werd het als het eerste ex- Joegoslavische gebied gezien als een Regio van Europa. Dit zou kunnen verklaren waarom vele Istriërs maar weinig voelen voor de centrale regering in Zagreb. Pula De grootste stad van Istrië ligt op de meest zuidelijke punt van het schiereiland. De Italiaanse benaming voor Pula is Pola, en is afkomstig van de Romeinse naam van de Provincie Iulia Pola Polentia Herculanea. Pula is met inwoners, het hart van handel en industrie. De haven ligt uitstekend beschut en biedt ook aan grotere schepen toegang vanwege de 700m brede monding. De rondom liggende heuvels houden in de winter tevens de hevige stormwinden tegen. Deze ligging bood ideale voorwaarden voor de ontwikkeling van Pula tot economisch, politiek en cultureel centrum van Noordwest-Kroatië. Geschiedenis Een jaar oude stenen bijl die in de grot van Sandalja, te noordwesten van Pula, werd gevonden zou erop wijzen dat de menselijke aanwezigheid in Istrië tot het Paleolithicum teruggaat. Op deze archeologische vindplaats werden ook werktuigen, beenderen en resten van uitgestorven dieren gevonden. Pula 15

16 gaat door voor de oudste stad van de hele Oost-Adriatische kust en wordt door de Griekse geschiedschrijver Callimachus en Lycophron voor het eerst vermeld in verband met de stichting van een stad door de Argonauten. Volgens Lycophron legden slangen het fundament voor de stad van de vluchtelingen nadat Jason en Medea het GuldenVlies hadden gestolen, via de Donau waren gevlucht en hier waren beland. Zij noemden de vestiging Pula (dit volgens de mythe). De naam Pula, wat burcht of bron betekent, stamt uit de pre Romeinse tijd. Archeologische vondsten een 3000-jarige geschiedenis aan (met een permanente bewoning). In 177 v. Chr. Veroverden de Romeinen de stad op de Histriers, waarna de rest van Istrie aan het gezag van Rome onderworpen kon worden. De Romeinen noemden de plaats Pietas Iulia en later, vanaf 40v.Chr., Colonia Iulia Polentia Herculanea; de legendarische Hercules was beschermheer van de stad. Vooral onder de keizer Augustus breidde de Romeinse bezitters de plaats uit. Ze deden dat in concentrische cirkels vanaf de Citadelheuvel, wat nu nog zichtbaar is aan de locatie van enkele Romeinse overblijfselen. Pula kwam op zeven heuvels te liggen. verbreidde zich al vroeg over Istrië ( velen van de eerste christenen vonden echter de dood in de Romeinse arena). In 425 werd Pula de zetel van een bisschop. Tijdens de volksverhuizing en vanwege de overvallen van de Goten werden de vestingwerken versterkt, waarbij de blokken steen van het theater en de arena als bouwmateriaal werden gebruikt. Alle inspanningen hielpen echter niet tegen de stormloop van de Oost-Goten. Bergopwaarts ging het weer in de 6de eeuw toen Pula binnen het machtsbereik van Constantinopel geraakte, nu werden er vooral kerken en kloosters gebouwd. De invloed van de kerk op het lot van de stad zou voortduren tot in de 13de eeuw. In 1331 stelde Pula zich noodgedwongen onder de bescherming van Venetië, Venetië toonde zich ongenadig en de stad werd volledig geplunderd. De strijd duurde tot in de 14de eeuw en werd in het voordeel van Venetië beslecht, met de definitieve overgave van Pula. Vanaf 1378 werd Pula een haven van de Venetiaanse vloot, die met Genua in een strijd was verwikkeld. De Venetiaanse overheersing luidde voor Pula een periode van verval in, want de machtige zeevaartrepubliek eigende zich immers alle winsten uit de handel toe. Tevens braken er herhaaldelijk pestepidemieen en malaria uit waardoor de bevolking van Pula was uitgedund tot ongeveer 500 zielen ( 16de eeuw). Omdat de monumenten uit de oudheid geen doel meer dienden en de bewoners er ook tamelijk onverschillig tegenover stonden, vervielen ze zienderogen. Wat niet was vervallen werd naar Venetie verscheept. Toen Istrie tijdens het Congres van wenen werd toebedeeld aan Oostenrijk veranderde er aanvankelijk weinig. Pas in 1848 kreeg Pula binnen de strategische overwegingen van het keizerrijk een bepaalde betekenis toebedicht. In 1853 beleefde Pula een wederopbouw. Door haar gunstige ligging koos de Oostenrijkse keizer Pula als maritieme uitvalsbasis voor zijn keizerlijke vloot. Scheepswerven verrezen en op de omliggende heuvels werden versterkingen gebouwd. De Oostenrijkers bouwden een geheel nieuwe stad, uitsluitend met de bedoeling hun behoeften aan een militair steunpunt te bevredigen. Hierdoor ontstond een stormachtige groei van het aantal inwoners, van 1150 in 1842 naar aan het einde van de 19de eeuw. De Slavische bevolking had weinig profijt van deze explosieve groei er ontbrak onder andere een zelfstandig stedelijke cultuur, de bestuurlijke taal was Duits, de voertaal op de scheepswerven en in de fabrieken was Italiaans. Het Italianiseringbeleid van Oostenrijk stond niet toe dat er op de scholen Kroatisch werd onderwezen ( men wilde van de Slavische bevolking analfabeten maken). In 1915 vertrok een groot deel van de Habsburgers het ontwaken was pijnlijk, Pula lag plots in de frontlijn van de grote oorlog. Aan het eind van de oorlog bezette het zegevierende Italie gedurende 25 jaar de stad. Het was wachten op de partizanen voor de stad werd bevrijd en bij het Joegoslavie van Tito werd ingelijfd. Dit resulteerde in een massaal vertrek van haar Italiaanse bevolking, waardoor Pula zowat de helft van haar inwoners zag vertrekken. Maar Pula bloeide weer op als industrieel centrum en de regio werd ontsloten voor het toerisme. 16

17 Geschiedenis De allereerste keer dat Pula genoemd wordt is in de 5de eeuw voor Christus, de stad behoorde tot het volk Histria, de ouste bewoners van Istrië. Pula (en geheel Istrië) behoorden in 1848 tot Oostenrijks-Hongarije "Küstenland". De haven van Pula was de belangrijkste basis voor de scheepswerf. Na het uit elkaar vallen van Oostenrijk-Hongarije in 1918 kwam Pula (en geheel Istrië) in handen van Italië. Tot 1947 behoorde Pula tot Italië en heette tot die tijd Pola. Vanaf dat jaar behoorde het tot Joegoslavië (vanaf mei 1945 was de stad reeds bezet gehouden door Joegoslavische troepen). Dit alles had tot gevolg dat het Italiaanse bevolkingsaandeel (de meerderheid van de stad was Italiaans) vertrok naar Italië. Sinds 1991 is Pula onderdeel van de nieuwe staat Kroatië. Bezienswaardigheden in Pula Amfitheater Het bekendste bouwwerk van Pula is het amfitheater (1ste eeuw). De arena werd onder keizer Augustus gebouwd. Vespasianus liet het amfitheater vergroten, zodat het in grootte de zesde plaats inneemt onder alle Romeinse arena?s die behouden zijn gebleven. Er konden toeschouwers in om naar het spektakel te kijken dat zich op het 133x155m metende ovaal afspeelde. De buitenmuur met twee boven elkaar gelegen arcades voor de toeschouwers en een derde bovenste ring met rechthoekige openingen is 32.5m hoog. De buitenste ring is volledig bewaard gebleven. In de arena vonden gladiatorengevechten plaats en er werden tot 404 ook mensen voor de wilde dieren geworpen. In 404 verbood men dit soort vermaak en werd de arena een marktterrein. De Venetianen gingen de ring later gebruiken als steengroeve. Dankzij de beslissing van de Venetiaanse overheid in 1583 bleef het bouwwerk voor de sloophamer gespaard. Voor de man die zich sterk maakte voor het behoud van de arena, Gabriele Enno, werd een gedenkplaat aan een van de torens aangebracht. Tegenwoordig dient de arena voor spektakels zonder bloedvergieten?in de zomermaanden worden er opera-, toneelvoorstellingen, rockconcerten en het Kroatische filmfestival gehouden. In de kelders is een tentoonstelling over de olijventeelt en de wijnbouw in Romeinse tijden te zien. Geopend 's zomers 9-19 uur, 's winters 9-14 uur. Tempel van Augustus De tempel is niet alleen gewijd aan de eerste Romeinse keizer, Augustus, maar ook gebouwd onder zijn bewind. Hiermee is het ongetwijfeld een van de eerste tempels uit onze jaartelling. Het voorportaal rust op zes zuilen met Corinthische kapitelen. Op de fries staat een inwijdingsinscriptie. De tempel werd onder christelijke Byzantijnen later omgebouwd tot kerk. De Dom (Katedrale) De Kathedraal werd in 1640 gebouwd, boven op ruines van vroegere bouwwerken waarvan vandaag nog enkele sporen resten. In de vloer zijn fragmenten van 5de en 6de eeuwse vloermozaiken te ontdekken en het altaar is een 2de eeuwse Romeinse sacrofaag. Mariakapel (Capela Svete Marije Formoze ) Het Byzantijnse kerkje uit de 6de eeuw behoorde bij de St. Maria. Formosa basiliek die hier stond en net zo?n bouwwerk was als de Euphrasiuskerk van Porec. Het kapelletje dat een Grieks kruis als plattegrond heeft, bevat nog resten van een mozaiek en wandschilderingen. Gradska Palaca (stadhuis) Stamt uit In het stadhuis zijn verscheidene delen verwerkt van een vroegere tempel. Het is opgetrokken in gotische en renaissancistische stijl. Herculespoort (Herkulova vrata ) Stamt uit de 1ste eeuw en dankt haar naam aan de 17

18 beschermheer van de stad. Dit is een van de nog overgebleven poorten van de stad. Evenals in Porec, Vrsar en Rovinj werden deze poorten vroeger gebruikt om 's avonds de stad af te sluiten zodat er geen gespuis binnen kon komen. Tweelingpoort (Dvonja vrata) De poort is een restant van de stadsmuren, waarvan je ook nog wat resten kunt zien. De poort stamt uit de 2de eeuw, vanaf deze poorten vertrok een weg die rechtstreeks naar het amfitheater leidde. Archeologisch Museum Een schitterend museum, met tal van stenen die gevonden zijn tijdens opgravingen in deze streek, stenen uit zowel de prehistorie als uit de Romeinse tijd. Geopend 's zomers van 9-19 en?s winters van 9-14 uur Belevenissen We staan rustig op, want we hebben vandaag geen haast. Na het ontbijt gaan we naar Pula, een oud Romeins stadje. Als eerste is het zoeken naar parkeerplaatsen. Na enig zoeken lukt het Pieter om een plaatsje te vinden in de buurt van de haven. Het plekje is wat smal. Maar de Avensis van Pieter heeft gelukkig 5 deuren. Robbert rijdt nog even verder om een plekje te zoeken. Bij het bord van de parkeerautomaat ziet Pieter in ieder geval geen parkeerautomaat. Dan komt er een mannetje op een scooter aangereden. Die vraag hoe lang we willen parkeren. Dat is vast de parkeerwachter. Het kost 4 kuna per uur of 20 kuna voor een hele dag. Nou, met het omreken tabelletje uit de reisbeschrijving, valt deze prijs erg mee. Maar het punt is dat Arno het geld heeft, die zit bij Robbert in de auto. Marin kijkt even waar Robbert heen is gereden. Maar na een telefoontje is hij maar op zoek gegaan naar een pin-automaat. Zo gezegd zo gedaan. Toen hij eindelijk terug was, kochten wij een parkeerkaartje. Die man bleef maar schrijven. Krijgen we uiteindelijk 5 velletjes die we onder de vooruit moeten leggen. Tja, dat zal wel typisch Kroatisch zijn. Marin heeft dan al weer een trein gefotografeerd. Die is vandaag ook weer tevreden. Onze stadswandeling van vandaag begint met lopen naar een Amfitheater, een klein collosseum zoals dat in Rome staat. De afmetingen zijn slechts 133 x 150 meter. Dan lopen we langs enkele stadspoorten en een stukje oude stadsmuur. Het ziet er erg oud, maar wel mooi uit. Via een winkelstraatje komen we uit bij het stadhuis en een tempel. Naast de tempel is een muurtje in de schaduw. Daar zitten we zo lekker, dat we besluiten wat broodjes te halen en daar te gaat zitten lunchen. Pieter, Monique en Ester lopen eerst nog de bakker voorbij, maar uiteindelijk heeft iedereen iets lekkers en genieten we van de lunch. Na de lunch voert de wandeling ons naar een oud fort. Volgens de beschrijving in het boekje is het uitzicht meer de moeite waard dan de binnenkant. Dat is vast waar. Na een rondje rond het fort hebben we veel mooie uitzichten gezien en gaan we niet meer naar binnen. De wandeling voert ons weer terug richting de haven. Onderweg naar de auto regelen Arno en Ingrid een boottocht rond de eilanden voor donderdag. Dat hebben we dan weer in het vooruitzicht Terwijl wij wachten op Arno en Ingrid, zitten wij bij de auto s te wachten. Robbert komt van enkele parkeerplaatsen verder op aangereden. En Monique had dat even niet door, die schrok. Maar gelukkig kon ze er daarna om lachen. Onderweg naar de camping zoeken we een supermarkt. Als we die gevonden hebben langs de kant van de weg, blijkt het een soort kleine groothandel te zijn. Ze hebben alles in grote hoeveelheden en vooral weinig groente en vlees. We rijden dus maar door, want we weten niet hoe we een blok van 15 kg kaas goed gaan houden met dit weer. Dichter bij de camping 18

19 is een winkeltje wat er erg klein uit ziet, maar waar ze wel veel hadden. Alleen het vlees hoeft nog maar op de camping gekocht te worden. Bij de tent aangekomen wordt het vochtpijl zowel van buiten als van binnen aangevuld: Na een paar bekertjes drinken, wordt het strand met de baai onveilig gemaakt. Daar raakt Robbert zijn pijpje kwijt van zijn snorkel. Het is al snel tijd om eten te koken. We eten vandaag aardappels, boontjes met spek, cevapçiçi-worstjes en een Kroatisch sausje. De avond wordt gevuld met afwassen, lezen luieren en de dag van morgen doornemen. 19

20 20 augustus 2008 Toeristische informatie Labin Het huidige Labin is een bijzonder aardige plaats. De doorgaande weg komt door het nieuwe deel van de stad, maar op een heuvel ten zuiden ervan kun je de mooie oude stad van Labin al op de heuveltop zien liggen. Er zijn tekenen dat deze heuvel meer dan 3000 jaar geleden bewoond werd. In geschriften komt de plaats voor het eerst in 285 na Chr. voor. De Romeinen noemden haar toen Albona. Later vestigden binnentrekkende Slaven zich er, weer later, toen Istrië grotendeels door Venetië werd bestuurd, kwam Labin onder Venetiaans gezag. Maarten Luther Een vooraanstaande zoon van Labin was Matija Vlatit-Ilirik (Matthias Flacius Illyricus, ), reformist en belangrijk medewerker van Maarten Luther. Hij staat bekend als oprichter van zijn eigen Duitse protestantse beweging, die zeer onverzoenlijk stond tegenover het Katholieke gezag. De oude stad van Labin begint bij Titov trg. Eromheen staan een oud gemeentegebouw uit 1900, een 16de-eeuwse stadsloggia en een rond bastion uit de 17de eeuw. Bij het bastion biedt de Florianuspoort uit 1587 toegang tot het stadsgedeelte binnen de oude vestingmuren. Na de poort kom je op het hellende Stari trg. Links achter de poort staat het Stadspaleis uit de 16de eeuw, rechts loopt Ulica Joakima Rakova, met aan het begin rechts een prachtig oud Italiaans theatertje uit de 19de eeuw. De Geboortekerk van de Maagd Maria wordt nu als cultureel centrum voor de Italiaanse minderheid in Iabin, ca mensen, gebruikt. Aan het einde van de straat kun je door de Uskokenpoort, die herinnert aan de Uskook-Turkse aanval in 1599, naar de Sint- Marcuspromenade. De promenade biedt uitzicht en heeft galerieën. Terug bij Stari trg heb je omhoog Ulica I. Niaja. Rechts daarvan staan achtereenvolgens het Scampicchio-paleis uit 1535 (het heeft een zeer fraaie binnenplaats), de interessante Maria-Geboortekerk die gedurende eeuwen achtereenvolgens is gebouwd en verbouwd, de 17de-eeuwse Sint-Stefanuskerk en het mooie, barokke Battiala-Lazzarini-paleis uit de 17de en 18de eeuw (let op de raampartijen). In het Battiala-Lazzarini paleis vind je het beslist niet onaardige Nationaal Volkenkundig Museum van Labin. De aanduiding 'nationaal' is wat overdreven, want de collectie is vooral regionaal gericht. Boven zijn een grote kunstcollectie en een etnografische collectie te bezichtigen. Op de begane grond vind je een archeologische collectie en een verzameling stenen monumenten. De grootste attractie zit nog wat lager: in de kelders is een miniatuurkolenmijn ingericht. Bij het museum hoort ook de herdenkingscollectie ter ere van Matija Vlatit-Ilirik. Dit museumdeel vind je in het 18de-eeuwse Frankovié-Vlatit-familiehuis, links van Stari trg aan het begin van Ulica Giuseppine Martinuzzi op nr 7. MUSEUM. Geopend: 's zomers dag en uur, tel. (052) Pazin Hoofdplaats Pazin is de officiële hoofdplaats van Istrië. Op economisch vlak is Pula echter de belangrijkste stad. In 983 werd de plaats vermeld in een oorkonde, als eigendom van de bisschop van Porec. De stad was in de Middeleeuwen een strategische vestingplaats op een kruispunt van wegen door Istrie. Meestal waren de feodale heersers van stad en omgeving Duitse markgraven en behoorde Pazin dus tot het Duitse rijk. Na de Middeleeuwen werd Pazin minder belangrijk, en nu is het 20

Stamreis 2008, Kroatië Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus.

Stamreis 2008, Kroatië Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus. Stamreis 2008, Kroatië Zaterdag 16 augustus tot zondag 31 augustus. Deelnemers: Pieter, Monique, Ester, Robbert, Eric, Marin, Ingrid en Arno. Auto s: Pieter en Robbert De eerste dag rijden we tot nabij

Nadere informatie

CCC Reis 2013. Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Kroatië, Slovenië

CCC Reis 2013. Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Kroatië, Slovenië CCC Reis 2013 Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Kroatië, Slovenië van 3 juni t/m 4 juli 2013 De coördinatoren hadden weer een prachtige en gevarieerde tocht uitgezet. Onze eerste camping was bij Dillenburg,

Nadere informatie

10 DAGEN NOORD-KROATIË

10 DAGEN NOORD-KROATIË 10 DAGEN NOORD-KROATIË U vindt hier informatie over Istrië, Opatija, Rijeka, Krk, Pula, Plitvice Meren Algemene informatie Kroatië (Kroatisch: Hrvatska), officieel Republiek Kroatië (Republika Hrvatska),

Nadere informatie

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1]

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 Reisverslag Boedapest 2015 Deel 2 [1] Door wjvanderzanden[2]op vr, 07/24/2015-13:29 Tags:reizen

Nadere informatie

Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek

Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek Mr Dim Turkije Zuid-Egeïsche kust Göcek 1. Algemene informatie Eliza was here - Mr Dim - /turkije/_zuid-egeische_kust/gocek_/mr_dim.htm 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Mr Dim - (Turkije Zuid-Egeïsche

Nadere informatie

De Geschiedenis Op 28 Oktober in 1237 werd een nederzetting gesticht met de naam Berlijn in het toen genaamde Pruisen. Op dezelfde datum werd ook in de buurt Cölin opgericht. In 1307 werden deze nederzettingen

Nadere informatie

Moezel: Moselsteig Deel 3: Zeltingen - Leiwen. 6 t/m 9 april 2018

Moezel: Moselsteig Deel 3: Zeltingen - Leiwen. 6 t/m 9 april 2018 Moezel: Moselsteig Deel 3: Zeltingen - Leiwen 6 t/m 9 april 2018 Vrijdag 6 april Heel - Zeltingen 220 km Zeltingen -Bernkastel Bernkastel - Zeltingen Laagste punt: 104 m Hoogste punt: 414 m Totale stijging:

Nadere informatie

VATICAANSTAD FILATELISTISCH GEZIEN

VATICAANSTAD FILATELISTISCH GEZIEN VATICAANSTAD FILATELISTISCH GEZIEN Deel 2, Sint Pieter In mei 2004 heeft ondergetekende met echtgenote, zus en zwager enorm van een fijne vakantie van vier weken Italië genoten. Van deze reis heb ik een

Nadere informatie

Italië week 2 vanaf

Italië week 2 vanaf !1 Italië week 2 vanaf 25-06-2015 Donderdag 25 Juni Het was het laatste nachtje op camping San Procolo. Wij trekken verder met de camper. We zien elkaar nog even in Porto San Giorgio op de markt. We drinken

Nadere informatie

Romeinen. Romeinen. Germanen

Romeinen. Romeinen. Germanen Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-I Opgave 1 Kroatië toegetreden tot de EU Bij deze opgave horen de teksten 1 tot en met 3 en figuur 1. Inleiding Kroatië is een van de staten in de Balkan die voorheen tot Joegoslavië behoorden. In 1991 verklaarde

Nadere informatie

Cyprus. Inleiding. Nicosia (Lefkosia)

Cyprus. Inleiding. Nicosia (Lefkosia) Cyprus Inleiding Cyprus ligt in Zuidoost Europa. Het is het derde grootste eiland in de Middellandse Zee. Het bevindt zich ongeveer op 70 km onder de zuidkust van Turkije, en op 150 km van Syrië. Voor

Nadere informatie

deeultûrele grens de natuurlijke grens onafhankelijk de open grens de $~aatkundi "" ~...de 't-aalg(ens Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1

deeultûrele grens de natuurlijke grens onafhankelijk de open grens de $~aatkundi  ~...de 't-aalg(ens Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1 Kijkles Hoofdstuk 8 Les 1 Grenzen verdwijnen De schutting in jouw tuin is de grens tussen jouw tuin en die van de buren. Tussen woonwijken, gemeenten, provincies en landen zijn ook grenzen. Die grenzen

Nadere informatie

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6

Naam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6 Naam: De Romeinen De Romeinse bouwkunst. De Romeinen behoren tot de beste bouwers uit de geschiedenis. Ze bouwden tempels, riolen, waterleidingen, wegen, kanalen, huizen, aquaducten, havens, bruggen en

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Pantheon Villas & Suites Griekenland Kreta Bali

Pantheon Villas & Suites Griekenland Kreta Bali Pantheon Villas & Suites Griekenland Kreta Bali 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Pantheon Villas & Suites - (Griekenland Kreta Bali) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden

Nadere informatie

IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK

IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK IMPRESSIE VAN EEN LEUKE WEEK IN LERMOOS OOSTENRIJK De laatste week van augustus zijn wij (Loes en Diana) samen met onze honden naar de Oostenrijkse bergen geweest om lekker te gaan wandelen. We hadden

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Naam: Nouri-Mes. Naam-Klas: Leonardo-Terneuzen LBB. Het Leven in: Sri Lanka.

Naam: Nouri-Mes. Naam-Klas: Leonardo-Terneuzen LBB. Het Leven in: Sri Lanka. Naam: Nouri-Mes. Naam-Klas: Leonardo-Terneuzen LBB. Het Leven in: Sri Lanka. !!! inhoudsopgave. 1. Inleiding 2. Sri-Lanka en de en de weetjes & Kenmerken. 3. Sri Lanka en de Geschiedenis. 4. bevolking.

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop.

Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop. Lezing door Doofblinde Tineke Bakker tijdens de workshop. Bij start voor de reis door Cyprus begint het eerste bezoek aan de havenplaats Larnaca met overnachting. In de buurt van Larnaca is het zoutmeer

Nadere informatie

Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen. 13 t/m 15 februari 2017

Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen. 13 t/m 15 februari 2017 Moezel: Moselsteig Deel 2: Bullay - Zeltingen 13 t/m 15 februari 2017 Maandag 13 feb Heel - Reil 220 km De weerberichten hadden al geruime tijd aangegeven dat er een paar mooie zonnige dagen zouden komen

Nadere informatie

Reisverslag Verona 2016 Deel 2 (29 juli 2016) [1]

Reisverslag Verona 2016 Deel 2 (29 juli 2016) [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Verona 2016 Deel 2 (29 juli 2016) Reisverslag Verona 2016 Deel 2 (29 juli 2016) [1] Door wjvanderzanden[2]op

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

Vakantie Camping La Pinède Consdorf Van donderdag 21 mei t/m maandag 1 juni 2009 Deel IV

Vakantie Camping La Pinède Consdorf Van donderdag 21 mei t/m maandag 1 juni 2009 Deel IV Zaterdag was het afbreekdag voor een groot deel van de Reuselse kolonie. Janneke keek aandachtig toe hoe papa de tent inpakte Zaterdag, 30 mei In de vroege morgen werden we verwelkomd door een orkest van

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

Veldwerk Haarlem Aardrijkskunde. Naam:.

Veldwerk Haarlem Aardrijkskunde. Naam:. Veldwerk Haarlem Aardrijkskunde Naam:. Klas:... De opzet: Op 11 juni gaan wij voor de vakken geschiedenis en aardrijkskunde naar Haarlem. De aardrijkskunde opdracht gaan jullie voor een deel in de klas/thuis

Nadere informatie

Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden

Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6. Vakantielanden Aardrijkskundeproefwerk Hoofdstuk 6 Vakantielanden Het klimaat is in Zuid-Europa anders dan in Nederland. In de zomer is het er warm en droog, in de winter is het er ongeveer zoals zomers in Nederland.

Nadere informatie

leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa

leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa leeruitstap Kwadrant donderdag 17 mei 2001 hoofdstad van België hart van Europa 1. Brussel hoofdstad van ons land en Europa Brussel is de hoofdstad van ons land. De koning woont in Brussel en de regering

Nadere informatie

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking -

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking - Pagina 1 Groep 8 Colofon China - De geschiedenis en cultuur van Peking - Leerling - informatie Inleiding In deze les gaan wij het hebben over de Chinese stad Peking. We kijken met elkaar naar een stukje

Nadere informatie

8 DAGEN KERSTREIS KROATIË

8 DAGEN KERSTREIS KROATIË 8 DAGEN KERSTREIS KROATIË U vindt hier informatie over Istrië, Opatija, Krk, Pula Algemene informatie Kroatië (Kroatisch: Hrvatska), officieel Republiek Kroatië (Republika Hrvatska), is gelegen tussen

Nadere informatie

Lotza's Studios Griekenland Santorini Finikia

Lotza's Studios Griekenland Santorini Finikia Lotza's Studios Griekenland Santorini Finikia 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Lotza's Studios - (Griekenland Santorini Finikia) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:

Nadere informatie

Rome. Rome. Via Appia Antica

Rome. Rome. Via Appia Antica Via Appia Antica De Via Appia Antica was een van de meest belangrijke wegen ter wereld en een van de bekendste van alle wegen die vanuit naar zowat alle uiteinden van het inse Rijk uitzwermden. Langs de

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Reisprogramma Wit-Rusland 10 dagen via Praag (groep min. van 8 persoon).

Reisprogramma Wit-Rusland 10 dagen via Praag (groep min. van 8 persoon). Reisprogramma Wit-Rusland 10 dagen via Praag (groep min. van 8 persoon). 1 dag (woensdag) 09.15-14.30 uur. Vlucht Amsterdam Praag - Minsk (excl.). 15.30-16.30 uur. Transfer vliegveld Minsk - hotel «Planeta»***

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

VILLA EVORA! MEI 2015

VILLA EVORA! MEI 2015 VILLA EVORA! MEI 2015 VILLA EVORA In de meivakantie van 2015 hadden wij het geluk om 12 dagen door te brengen in Villa Evora te Gazipasa van Maria en Sjef de Vries! Het bleek een geweldige plek voor een

Nadere informatie

In het oude Rome De stad Rome

In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,

Nadere informatie

Het land op de kaart

Het land op de kaart Eritrea Het land op de kaart Indeling Geografie Geschiedenis De bevolking Godsdienst Onafhankelijkheidsoorlog Politiek Oorlog met Ethiopië 1998 Eindeloze dienstplicht Geografie. Eritrea ligt in de hoorn

Nadere informatie

Villas Elegance Griekenland Zakynthos Vassilikos

Villas Elegance Griekenland Zakynthos Vassilikos Villas Elegance Griekenland Zakynthos Vassilikos 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Villas Elegance - (Griekenland Zakynthos Vassilikos) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden

Nadere informatie

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU?

Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Instructie: Wat weet je van de landen van de EU? Korte omschrijving werkvorm De leerlingen gaan in tweetallen aan de slag en krijgen een werkblad. Welk land hoort bij de omschrijving? Elke lidstaat van

Nadere informatie

Gaudi Parc Guel Barcelona

Gaudi Parc Guel Barcelona voorkant Gaudi Parc Guell Barcelona 12 Gaudi De architectuur die te vinden is Architectuur in het park zegt veel over het werk van Antonio Gaudi. De architectuur is herkenbaar en opvallend. De architectuur

Nadere informatie

De Romeinen. Wie waren de Romeinen?

De Romeinen. Wie waren de Romeinen? De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als

Nadere informatie

Vlieg-busrondreis Het mooiste van Kroatië BRHR03

Vlieg-busrondreis Het mooiste van Kroatië BRHR03 Vlieg-busrondreis Het mooiste van Kroatië BRHR03 Pagina 1 van 5 / 16-01-2015 De meest actuele prijzen van deze reis vind u op de website via de volgende link: http://www.oad.nl/core.sym/fe/aanbod/pakket.php?pakket_id=524

Nadere informatie

Dit werkstuk werd online gezet door. Dit is mijn werkstuk over Griekenland en ik ga het hebben over:

Dit werkstuk werd online gezet door. Dit is mijn werkstuk over Griekenland en ik ga het hebben over: Dit werkstuk werd online gezet door Griekenland. Dit is mijn werkstuk over Griekenland en ik ga het hebben over: De inleiding Het bestuur. Middelen van bestaan. De kranten De eilanden De geschiedenis Het

Nadere informatie

Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi

Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Agriturismo La Torriola - (Italië Umbrië Todi) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:

Nadere informatie

Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk

Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk

Nadere informatie

Te koop Kasteel in departement Hérault omgeving Montpellier ,-

Te koop Kasteel in departement Hérault omgeving Montpellier ,- Te koop Kasteel in departement Hérault omgeving Montpellier 4.700.000,- Referentienummer ERB F34561927 Prijs 4.700.000,- Gebouwd in XII Algemene staat Goed Perceel van 680000m² Woonoppervlak 1700m² Ligging

Nadere informatie

Programma. Kroatië. 20 mei 3 juni 2014

Programma. Kroatië. 20 mei 3 juni 2014 Programma Kroatië 20 mei 3 juni 2014 Tijdens deze rondreis ziet u de Kroatische kust en schilderachtige plaatsjes. Het zuidelijke deel van Kroatië is verreweg het mooiste dat dit prachtige land te bieden

Nadere informatie

Klášterní Pivovar Strahov

Klášterní Pivovar Strahov Reisverslag Maandag 14 oktober Maandagochtend, 14 oktober om ongeveer 6:30 stonden we met heel 5VWO, bepakt en bezakt, op het parkeerterrein bij het Griftland. Kort daarna vertrokken we, op weg naar onze

Nadere informatie

Busreis Karinthie 15 t/m 25 mei 2017

Busreis Karinthie 15 t/m 25 mei 2017 Busreis Karinthie 15 t/m 25 mei 2017 Maandag Heenreis Nadat u een kopje koffie hebt gedronken in Zeddam beginnen we aan onze reis. Deze eerste dag rijden we naar Zuid Duitsland waar we de eerste nacht

Nadere informatie

Ahrdal. 24 t/m 27 maart 2011

Ahrdal. 24 t/m 27 maart 2011 Ahrdal 24 t/m 27 maart 2011 Donderdag 24 maart Heel - Ahrweiler 140 km Het weerbericht voor de komende dagen geeft prachtig weer op dus pakken wij de camper in en gaan richting Duitsland. Het is alweer

Nadere informatie

Residence Il Casale Italië Toscane Cortona

Residence Il Casale Italië Toscane Cortona Residence Il Casale Italië Toscane Cortona 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Residence Il Casale - (Italië Toscane Cortona) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:

Nadere informatie

Hoogtepunten van Indonesië.

Hoogtepunten van Indonesië. Hoogtepunten van Indonesië. Jippie wij gaan een rondreis maken door Java en Bali. Om iedereen te laten zien wat wij mee gaan maken hebben we alles uitgewerkt zodat iedereen een beetje kan meegenieten in

Nadere informatie

Naam: TIJD EN SEIZOENEN

Naam: TIJD EN SEIZOENEN Naam: TIJD EN SEIZOENEN Tijd is belangrijk. Je moet op veel plaatsen op tijd komen. Op tijd op school, op tijd thuis, op tijd voor de bus of de trein. Om te zien hoe laat het is, kijk je op je horloge.

Nadere informatie

Villa Serenella & Villa Limonaia Italië Toscane Cortona

Villa Serenella & Villa Limonaia Italië Toscane Cortona Villa Serenella & Villa Limonaia Italië Toscane Cortona 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Villa Serenella & Villa Limonaia - (Italië Toscane Cortona) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten

Nadere informatie

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.!

De renaissance!! Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis.! De renaissance Waarschijnlijk heb je al eens van deze term gehoord bij het bezoeken van museums of tijdens lessen geschiedenis. Deze term betekent letterlijk de wedergeboorte, en is een kunststroming uit

Nadere informatie

Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi

Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi Agriturismo La Torriola Italië Umbrië Todi 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Agriturismo La Torriola - (Italië Umbrië Todi) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden Zwembad:

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie

Impressie CCC-reis Italië 2014

Impressie CCC-reis Italië 2014 Impressie CCC-reis Italië 2014 De start van deze reis is op camping Schinderhannes in Pfalzfeld. Na het welkomstdiner vertrekken 7 caravans en 6 campers richting Oostenrijk en Italië. Onze eerste camping

Nadere informatie

Landenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u?

Landenspel. Duur: 30 minuten. Wat doet u? Landenspel Korte omschrijving werkvorm: In deze opdracht wordt de klas verdeeld in vijf groepen. Iedere groep krijgt een omschrijving van een land en een instructie van de opdracht. In het lokaal moeten

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

1 We verzamelen bij Restaurant Campman ( Hartenseweg

1 We verzamelen bij Restaurant Campman (  Hartenseweg Rit Rondom de Rijn zondag 12 oktober 2014 De route Rondom de Rijn laat ons de twee zijden van de Rijn en Neder-Rijn zien en is circa 95 km lang. Het eerste deel voert langs de beboste Veluwezoom, een stuwwal

Nadere informatie

Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1]

Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) Reisverslag Heidelberg 2016 Deel 7 (2 augustus 2016) [1] Door wjvanderzanden[2]op

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

RING 10 OUWERKERK BROCHURE

RING 10 OUWERKERK BROCHURE RING 10 OUWERKERK BROCHURE Op de ring van het prachtige dorpje Ouwerkerk staat deze vergrote eindwoning met vrij uitzicht over het polderlandschap aan de achterzijde van de woning. Op loop en fietsafstand

Nadere informatie

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 3 [1]

Reisverslag Boedapest 2015 Deel 3 [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Boedapest 2015 Deel 3 Reisverslag Boedapest 2015 Deel 3 [1] Door wjvanderzanden[2]op vr, 07/24/2015-16:38 Tags:reizen

Nadere informatie

Kalloni Beach Villas Griekenland Lesbos Skala Kalloni

Kalloni Beach Villas Griekenland Lesbos Skala Kalloni Kalloni Beach Villas Griekenland Lesbos Skala Kalloni 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Kalloni Beach Villas - (Griekenland Lesbos Skala Kalloni) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten

Nadere informatie

Baltische Landen: parels aan de Oostzee

Baltische Landen: parels aan de Oostzee Baltische Landen: parels aan de Oostzee Alle drie Baltische Landen hebben zich na hun onafhankelijkheid vanaf 1991 in sneltreinvaart ontwikkeld. In het statige Vilnius, ooit de hoofdstad van het Pools-

Nadere informatie

Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is

Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is rcheobode Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is archeoloog. Hij hoort bij de groep archeologen die nu aan het opgraven is in Oosterhout in het gebied Vrachelen. Daar wordt over een jaar

Nadere informatie

Direct naast de keuken is de eerste berging van het appartement, die veel bergruimte biedt door zijn houten planken rondom op 3 niveaus.

Direct naast de keuken is de eerste berging van het appartement, die veel bergruimte biedt door zijn houten planken rondom op 3 niveaus. Mullerkade Rotterdam Huurprijs 1.545,00 (excl.) Dit appartement bevindt zich op de beste locatie om het perfecte uitzicht over de stad Rotterdam en de Maas te hebben. Gelijk aan de voet van het gebouw

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

PORTUGAL 20 T/M FRITS-MARRY-MIEKE-LEA-LINDA BEGELEIDERS BABS EN ROB.

PORTUGAL 20 T/M FRITS-MARRY-MIEKE-LEA-LINDA BEGELEIDERS BABS EN ROB. PORTUGAL 20 T/M 27-1-2016 FRITS-MARRY-MIEKE-LEA-LINDA BEGELEIDERS BABS EN ROB. De vakantie begon om 5 uur s morgens op Schiphol met verzamelen van deelnemers en begeleiders. Iedereen was goed op tijd,waarna

Nadere informatie

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds.

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds. 7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011 We spreken inmiddels al effe Zweeds. We zitten inmiddels boven de 55 e breedte graad. Donker wordt het niet meer en de langste dag moet nog komen. Het is een

Nadere informatie

De Blauwe Vogel 1609 KROATIE. Reisfamilie Carlier. ELEGANTE CRUISE vanuit Split met ons nieuw schip M/S ATLANTIC 5 *

De Blauwe Vogel 1609 KROATIE. Reisfamilie Carlier. ELEGANTE CRUISE vanuit Split met ons nieuw schip M/S ATLANTIC 5 * De Blauwe Vogel 1609 Reisfamilie Carlier KROATIE ELEGANTE CRUISE vanuit Split met ons nieuw schip M/S ATLANTIC 5 * split omis brac bol Makarska 38 deelnemers per vertrekdatum Het nieuwe deluxe schip M/S

Nadere informatie

Verslag Comenius uitwisseling mavo Turkije 31 mei t/m 6 juni 2014

Verslag Comenius uitwisseling mavo Turkije 31 mei t/m 6 juni 2014 Verslag Comenius uitwisseling mavo Turkije 31 mei t/m 6 juni 2014 Zaterdag, 31 mei Na een aangename vlucht kwamen wij in Istanbul St. Gokcan aan en werden na een lange wachttijd bij de pascontrole van

Nadere informatie

Schwäbische Alb. 24 oktober t/m 1 november 2009

Schwäbische Alb. 24 oktober t/m 1 november 2009 Schwäbische Alb 24 oktober t/m 1 november 2009 Zaterdag 24 oktober Heel - Tuttlingen 560 km Na het ontbijt vertrekken we richting de Schwäbische Alb, een gebied waar we nog nooit zijn geweest. Het is rustig

Nadere informatie

S C.F.

S C.F. Ref. 0635 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Milaan INDRUKWEKKEND KASTEEL BIJ MILAAN TE KOOP BESCHRIJVING

Nadere informatie

Programma Go-out wandel midweek Cochem 2 tot en met 6 november 2015

Programma Go-out wandel midweek Cochem 2 tot en met 6 november 2015 Programma Go-out wandel midweek Cochem 2 tot en met 6 november 2015 Cochem ligt midden in de vulkaan Eifel. Het landschap kenmerkt zich door heuvels, akkerlanden en kleine dorpjes. Dwars door Cochem stroomt

Nadere informatie

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij

Nadere informatie

Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm

Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm Bijzondere vakantie op Cyprus Ans van den Helm In 2011 gingen mijn man en ik 10 dagen op vakantie naar Cyprus. Toen we geland waren, stond er een taxi klaar, om ons naar ons vakantieverblijf, te brengen.

Nadere informatie

Londen ipad. Londen. Tower of Londen. Tower of London. Samengesteld door: BusTic.nl

Londen ipad. Londen. Tower of Londen. Tower of London. Samengesteld door: BusTic.nl Londen ipad Londen Tower of Londen Tower of London 1 Londen ipad De Tower of London werd aan het begin van de 11e eeuw gebouwd door Willem de Veroveraar. In de 13e eeuw werd het sterk uitgebreid tot de

Nadere informatie

Masseria del Piano - Gargidicenere Italië Sicilië Collesano

Masseria del Piano - Gargidicenere Italië Sicilië Collesano Masseria del Piano - Gargidicenere Italië Sicilië Collesano 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Masseria del Piano - Gargidicenere - (Italië Sicilië Collesano) - 4 sterren 1.2. Faciliteiten

Nadere informatie

Door : Roelof, Rohied & Seyit. Klas: 8A & 8B. Plusgroep van mr. Karel. St. Carolusschool. Den Haag.

Door : Roelof, Rohied & Seyit. Klas: 8A & 8B. Plusgroep van mr. Karel. St. Carolusschool. Den Haag. Door : Roelof, Rohied & Seyit. Klas: 8A & 8B. Plusgroep van mr. Karel. St. Carolusschool. Den Haag. 1 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Naturalis 3. De Burcht 4. Pieterskerk + lunch 5. Hortus botanicus 6.

Nadere informatie

Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 1. Geschiedenis...3 2. Interieur...4 3. Copy...5

Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 1. Geschiedenis...3 2. Interieur...4 3. Copy...5 De Kerk Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 1. Geschiedenis...3 2. Interieur...4 3. Copy...5 2 1. Geschiedenis De grote bevolkingsgroei in de tweede helft van de 14de eeuw maakte het noodzakelijk nieuwe kerken

Nadere informatie

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren

Geschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Ahrtal. Rotweinwanderweg - Ahrtalweg - Ahrsteig. 11 t/m 14 mei 2015

Ahrtal. Rotweinwanderweg - Ahrtalweg - Ahrsteig. 11 t/m 14 mei 2015 Ahrtal Rotweinwanderweg - Ahrtalweg - Ahrsteig 11 t/m 14 mei 2015 Maandag 11 maart Heel - Heppingen (Ahr) 137 km Heppingen - Dernau Laagste punt: 90 m Hoogste punt: 228 m Totale stijging: 650 m Totale

Nadere informatie

WAT BIEDT CURAÇAO Willemstad 35 Stranden 45 Er op uit 55 Landhuizen 69 Shopping 77 Curaçao by night 85 Curaçao onder water 105 Stranden GROOT AANTAL STRANDEN Curaçao heeft voor zonaanbidders een uitgebreide

Nadere informatie

Dinsdag 8 april 2014

Dinsdag 8 april 2014 Maandag 7 april Wow de eerste dag in Rome, wat een dag. 's Morgens even ontbijten (één croissantje) en toen vanaf ongeveer half 10 op pad. We zijn in de binnenstad geweest en bij iedere kerk verbaasden

Nadere informatie

Casa el Castanar Spanje Gran Canaria Fontanales

Casa el Castanar Spanje Gran Canaria Fontanales Casa el Castanar Spanje Gran Canaria Fontanales 1. Algemene informatie 1.1. Naam - Ligging - Eliza sterren Casa el Castanar - (Spanje Gran Canaria Fontanales) - 3 sterren 1.2. Faciliteiten en afstanden

Nadere informatie

Reisverslag Berlijn 2015 Deel 7 [1]

Reisverslag Berlijn 2015 Deel 7 [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Berlijn 2015 Deel 7 Reisverslag Berlijn 2015 Deel 7 [1] Door wjvanderzanden[2]op zo, 07/26/2015-13:43 Tags:reizen

Nadere informatie

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Opdracht 1 Bij de tekst Schokland Werelderfgoed op de grond. 1a. De grote foto op de grond is gemaakt in 1930. Toen was Schokland nog een eiland. Waarom

Nadere informatie

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij?

Nederland. Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Welke bekende persoon is er altijd bij? Nederland Op welke dag is deze foto gemaakt?.. Waar? (vul in) Op de. in (plaats) Waarom zijn al die mensen daar?... Welke bekende persoon is er altijd bij?. Hoe heet het meisje rechts? Haar moeder viert

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk door een scholier 1094 woorden 13 februari 2006 4,9 106 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Nieuw Zeeland Inhoudsopgave Inleiding Nieuw Zeeland Algemene dingen

Nadere informatie

De komkommertijd van augustus is weer

De komkommertijd van augustus is weer september 2014: Einde vakanties = begin van onze vakantie De komkommertijd van augustus is weer voorbij. Deze maand september hebben we echter weer een heleboel te melden. In augustus waren we gewoon erg

Nadere informatie

Programma. 10-daagse vliegreis

Programma. 10-daagse vliegreis Verrassend Albanië Het Balkanland Albanië is een van de minst bezochte landen van Europa, en daarmee toeristisch nog niet platgetreden. Het is een speelbal geweest van de grotere landen in de regio en

Nadere informatie