5,7. Werkstuk door Een scholier 1651 woorden 9 april keer beoordeeld. Nederlands CANADA. 1. Inleiding

Transcriptie

1 Werkstuk door Een scholier 1651 woorden 9 april ,7 337 keer beoordeeld Vak Nederlands CANADA 1. Inleiding Canada, dat andere land in Amerika: Atlantisch Canada met zijn sterke tradities, Franstalig Quebec aan de oevers van de machtige St. Laurent, Ontario rond de metropool Toronto en aan de grote meren, de onmetelijke wouden van Manitobaa en Saskatchewan, de grootse bergwereld van Alberta en British Columbia aan de Stille Oceaan, de overweldigende Niagara Falls, en tenslotte natuurlijk het reusachtige gebergte, de Rocky Mountains samen het tweede grootste land op aarde. De naam Canada is afgeleid van hetindiaanse Cannatha, wat nederzetting betekent. 2. Geschiedenis 2.1 Oudste bewoners Voordat de blanken kwamen, leefden er in het gebied dat nu Canada heet, ongeveer indianen en duizenden eskimo s. De volkeren waarmee de Franse kolonisten het eerst mee in contact kwamen, bvb. de Huronen, waren semi-nomaden. Zij woonden in wigwams en waren jagers. Zij kenden reeds maïs, bonen, tabak, e.d. 2.2 Kolonisatie In 1497 landden de eerst blanken op de kust van Canada, NL. John Cabot en 18 mannen in opdracht van koning Hendrik VII van Engeland. De kust van Canada werd een visgebied, waarheen vooral Franse vissers zich begaven. In de 16de eeuw kwam het nog niet tot kolonisatie, maar de visserij nam toe en werd gevolgd door een nog meer winstgevende handel: de bonthandel en de jacht op walvissen en walrussen. De echte kolonisatie begon toen Samuel de Champlain naar Canada trok. Hij werkte van 1603 tot 1635 in Canada en bracht het tot ontwikkeling door het stichten van nederzettingen, bvb. Quebec, Montreal, enz. Na een korte onderbreking waarin de Engelsen aan de macht waren in Canada, kwamen de Franse kolonisten terug. In 1760 maakte de val van Montreal na vele veroveringen van de Engelsen een einde aan de Fransengelse oorlog en aan het Franse bewind. Pagina 1 van 5

2 Daarna kwam Canada onder Brits bestuur. In 1791 verdeelde Sir Guy Carleton Canada in een Frans- en in een Engelstalig gebied, Opper- en Neder-Canada. In 1867 kwam de regeling tot stand die van Canada een dominion maakte, een federatie van verschillende provincies. In het begin waren dat er vier: Quebec, Ontario, Nova Scotia en New Brunswick. Canada s hoofdstad werd Ottawa. Later werd er door uitbreiding naar het westen nieuwe provincies aan toegevoegd. 3. Administratieve indeling en bestuur 3.1 De hoofdstad Ottawa 3.2 Administratieve indeling Canada ligt in het werelddeel Noord- Amerika. Canada grenst aan Alaska, de Verenigde Staten en Groenland, en wordt omringd door de Stille Oceaan, de Atlantische Oceaan en de Noordelijke IJszee. In het westen van Canada bevinden zich de Rocky Mountains. Sinds 1949 bestaat Canada uit tien provincies, Ontario, Quebec, Nova Scotia, New Brunswick, Manitoba, British Columbia, Alberta, Newfoundland, Saskatchewan en de kleinste provincie, Prince Edward Island, en uit twee territoria, Northwest Territories en het Yukon Territory 4. Bevolking 4.1 Bevolkingsaantal, taal en munteenheid In Canada zijn er inwoners. Dat is ongeveer 3 mensen per km², dat is heel weinig t.o.v. zijn km² km² van die bestaat uit water. Canada kent twee officiële talen, nl. het Engels en het Frans. Frans is de moedertaal van 24% van de mensen. De munteenheid van Canada is de Canadian dollar, die onderverdeeld is in 100 cents. 4.2 Godsdienst en cultuur In de 16de eeuw was de Canadese bevolking hoofdzakelijk Rooms-katholiek, dat kwam door de Franse immigratie. In 1759 werd Canada geleidelijk protestants doordat Canada toen in Britse handen kwam en de protestantse kerken de gelegenheid kregen zich uit te breiden. In 1991 was ongeveer 41% van de bevolking Rooms- katholiek, 7% behoort tot de United Church of Canada, 8% tot de Anglican church of Canada, 3% is presbyteriaans, 3% lutheraans en 2,5% is baptist. Ook zijn er aanhangers van Reformed Church en de Christian Reformed Church, en voorts telde Canada ruim Joodse inwoners. 4.3 Bevolkingssamenstelling De oorspronkelijke bewoners van Canada zijn de Indianen en de Eskimo s, zij vormen samen 4% van de Pagina 2 van 5

3 bevolking. In 1991 waren er ruim inwoners geregistreerd als Indiaan. Samen vormen zij ongeveer 600 indianenstammen, waarvan er indianen in reservaten leven, en een gering aantal leidt nog een nomadisch bestaan als jager in het noorden. De groep van de eskimo s omvat ongeveer inuïts. De meeste van hen wonen in Northwest Territories, in Labrador of in Noord-Quebec. Voor het grootste deel bestaat de bevolkingsgroep van Canada uit immigranten en hun nakomelingen. Ruim 25% is van Britse en Ierse afkomst, ongeveer 24% is van Franse oorsprong, 4% is Duits, 3% Italiaan, 2% Oekraïens en 1,4% Nederlands. 5. Flora en fauna 5.1 Klimaat Het klimaat van Canada wordt door verschillende factoren bepaald. Ten eerste: de Koero Sjiwodriftstroom langs de westkust zorgt er bvb. voor de West-Canada een gematigd klimaat heeft dat aan Noordwest-Europa doet denken. Vervolgens de Rocky Mountains, zij vormt een obstakel voor de koude lucht, die zo niet naar de westkust kan doordringen. Voorts de grote vlakten ten oosten van de Rocky Mountains, waardoor de koude gemakkelijk door kan, ook de aanwezigheid van de Noordelijke IJszee en tenslotte de koude Labradorstroom, die de temperatuur veel lager maakt dan die van de westkust. De neerslag is ongeveer gelijk verdeeld over de twee kusten. Aan de oostkust is de neerslag iets gelijkmatiger verdeeld over het jaar. In het centrum en in het noorden van het land valt zeer weinig neerslag, als gevolg van o.a. de afscherming door de Rocky Mountains. Het grootste gedeelte van Canada heeft een boreaal of sneeuwwoudklimaat. In het noorden van het land en vooral op de Canadese eilanden heerst er een toendraklimaat. Ten oosten van de Rocky Mountains komt vooral het steppeklimaat voor. En langs de westkust tenslotte een gematigd regenwoudklimaat. Een bijzonder weerverschijnsel in Canada zijn de blizzards of barbers (zo worden ze in Oost- Canada genoemd). Dit zijn sneeuwstormen die voorkomen bij zeer lage temperaturen. 5.2 Plantengroei De flora is klein in verhouding met de grootte van het land. Er zijn 7000 à 7500 soorten vaatplanten op circa km² (ter vergelijking: Frankrijk 3900 soorten op km².). Dit komt door het strenge klimaat. De noordelijke helft van Canada bestaat uit toendravegetaties. De zuidelijke helft bestaat uit boreale naaldwouden met dennen, sparren en levensbomen. Door brand, storm en insectenschade worden vaak grote oppervlakten vernietigd. Vele grote wouden gaan geleidelijk over veenmosvenen. Er zijn een paar merkwaardige planten. In het westelijke kustgebied groeien tot 100 meter hoge wouden van de spar picea citchensis. In het relatief warme zuidoosten komen via een brede zone waar naald- en loofhout gemengd groeit, al echte loofbossen voor. Op arme en droge standplaatsen groeit een bos van Amerikaanse eiken en op vochtige en vruchtbare grond groeit een woud met essen. Pagina 3 van 5

4 5.3 Dierenwereld In Canada kan men twee onderverdelingen maken: de arctische fauna en de nearctische fauna. In het arctische deel wonen bijvoorbeeld de muskusos, die daar nogal talrijk is, en de ijsbeer. De toendra wordt o.a. bewoond door de poolvos, de wolf, de kariboe ( Amerikaans rendier), de sneeuwhaas en de lemming. Het nearctische van Canada wordt bewoond door roofdieren, zoals de poema, de lynx, de grizzlybeer, de wolf, de vos, de wasbeer, enz. Voorts de hoefdieren, de bosbizon, het wapitihert en het muildierhert. Knaagdieren zijn o.a. vertegenwoordigt door de muskusrat, de lemming en de (vliegende) eekhoorn. Bij de vogels zijn vooral de kraanvogels belangrijk. In de rivieren leven vooral snoeken en forellen. 5.4 Het Yukon Territory Het Yukon Territory ligt in het noordwesten van Canada. Haar hoofdstad is Whitehorse, die eveneens de grootste stad van het Yukon is. Het Yukon telt elanden, boslandkariboes, ontelbare vogels, minstens drie soorten vliegende eekhoorns, 40 à 50 biologen en nog bewoners. Het is er zeer koud. De gemiddelde zomertemperatuur is 15 C maar die kan oplopen tot 35 C. In de winter is het ongeveer 20 C, maar die kan dalen tot 50 C. Het Yukon Territory is pas echt bekend geworden toen er goud ontdekt werd rond de eeuwwisseling. Er zijn ook natuurreservaten in het Yukon. Het populairste park is het Kluane National Park. Het ligt 65 km van de Stille Oceaan. Het is eveneens een hele belevenis om de weg die de goudzoekers aflegden te volgen, de Chilkoot Trail, langs de volgens hen onoverkomelijke Chilkoot Pass. Het is een tocht van drie tot vijf dagen. En is dan ook enkel bedoeld voor goed geoefende wandelaars. Het is een tocht op (letterlijk) hoog niveau. Je moet goed weten waar je aan begint. 5.5 De Northwest Territories De Northwest Territories liggen ten oosten van het Yukon Territory en is zo n grote 3,3 miljoen km² groot. Het neemt een derde deel van Canada in beslag. Zijn hoofdstad is Yellowknife, die ook de grootste stad is. Er wonen ongeveer mensen in de Northwest Territories. De temperatuur is er niet echt te genieten. In de zomer gemiddeld 16 C, in de winter is het zeer koud. De Northwest Territories bestaan uit een combinatie van toendra en ijsvlakte. Er kunnen enkel inuïts, ijsberen en andere pooldieren leven. Er zijn weer ontzettend veel natuurparken in de Northwest Territories. Het Wood Buffalo Park is het enige dat met de auto te bereiken is, de rest dient bezocht te worden per vliegtuig. Ook hier weer zijn de tochten niet voor doetjes. Als je het niet goed inschat, is je leven geen cent meer waard. Maar je krijgt er dan ook wel een fantastisch landschap voor terug: gletsjers, fjorden, walvissen, zeehonden, poolberen, grizzlies en natuurlijk andere overlevers. Pagina 4 van 5

5 7. Toerisme 7.1 Toeristische bezienswaardigheden Canada s uitgestrekte en ongerepte natuurgebieden vormen de belangrijkste attractie voor de toeristen. Er kan ook op vele plaatsen worden geskied. De vele stranden van Canada vind je niet alleen aan de oceanen, maar ook aan haar ontelbare meren. Er zijn ongelooflijk veel nationale parken, samen hebben ze een oppervlakte van km². Er mag niet worden gejaagd, met als gevolg dat de wilde dieren die er leven, niet erg schuw zijn. Canada telt 56 National Historic Parks and Sites, beschermde gebieden met historische bouwwerken, De beroemdste watervallen zijn de Niagara Falls, maar er zijn er meer, bvb. de Athabasca Falls in Jasper National Park. Natuurlijk kan je in haar ontelbare rivieren en meren, bergen, en parken ook raften, bergbeklimmen en wandelen (zie Yukon en Northwest Territories). Pagina 5 van 5