AC^ApEMISCH MKD1SCH CF.NTRÏJlyiïAZUAVU MlVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Transcriptie

1 DIEREXPERIMENTEN COMMISSIE AC^ApEMISCH MKD1SCH CF.NTRÏJlyiïAZUAVU MlVERSITEIT VAN AMSTERDAM JAARVERSLAG 2002 Algemeen Sinds 1988 kent de Universiteit van Amsterdam (UvA) en het Academisch Ziekenhuis bij de Universheit van Amsterdam (AZUA) een Dierexperimenten Commissie (DEC). De functie van de DEC is primair gericht op een ethische toetsing van dierproeven. Dit houdt in: een ethische afweging van de mate van ongerief van elk proefdier tegen het wetenschappelijk en maatschappelijk belang en haalbaarheid van het voorgenomen onderzoek. Inschatting van het wetenschappelijk belang van de doelstelling van de dierproef behoort in eerste instantie niet tot de taken van de DEC. Desalniettemin is een indruk hiervan noodzakelijk om tot een goede afweging te kunnen komen. Derhalve dienen dierproeven, die ter toetsing worden voorgelegd aan de DEC, van tevoren op hun wetenschappelijke waarde Ie zijn getoetst door de Onderzoeks Deelproject (ODP) leider. De DEC behandelt alleen aanmeldingen waarvan voor de vergadering een handtekening van de ODP-leider als waarborg voor de wetenschappelijke toetsing op hei secretariaat aanwezig is. Conform de regelgeving binnen het AZUA en de UVA wordt er alleen dierexperimenteel onderzoek uitgevoerd als er een advies is gegeven door de DEC en er geparafeerd is door de vergunninghouder. De dierexperimenten van alle onderzoeksgroepen binnen het AZUA, de UVA, het Koninklijk ïnstiluut voor de Tropen (KIT) en MacroZyme bv. worden door de DEC beoordeeld en geparafeerd door de DEC secretaris, Proefdierdeskundigc en de vergunninghouder. Op l januari 1997 is door de integratie Faculteit Geneeskunde met het AZUA ook de DEC van de Faculteit Geneeskunde veranderd in een DEC voor zowel het AZUA als de UVA. DE PROCEDURE Een aanmeldingsformulier voor een voorgenomen dierproef wordi bij de proefdierdeskundige (ex art. 14 WOD) ingeleverd. De proefdierdeskundige bespreekt de aanvraag met de onderzoeker en geeft advies waar nodig. Alleen door de proefuierdeskundige getoetste aanmeldingen worden in de vergaderingen van de DEC besproken. De maximale looptijd die de DEC aan een dierproef geeft is 4 jaar. Als een dierproef na 4 jaar nog niet is afgerond, of een vervolg nodig heeft, moet een hele nieuwe aanvraag ingediend worden. DE KLEINE COMMISSIE De Kleine Commissie, bestaande uit twee leden (waarvan l extern) van de DEC en de proefdierdeskundige, vergadert indien voorgenomen onderzoek op korte termijn uitgevoerd moet worden.. De Kleine Commissie verleent schriftelijk een voorlopig advies tot de eerstvolgende DEC vergadering, of stelt de onderzoeker zodanige vragen dat de voltallige DEC sneller een advies kan geven. Daardoor kan voorkomen worden dat protocollen meerdere malen in de DEC besproken moeten worden. De leden van de Kleine Commissie kunnen zich onbeargumemeerd onthouden van een advies en een protocol doorverwijzen naar de vergadering van de DEC. Dierexperimenten die gepaard gaan mei meer dan matig ongerief en/of onderzoek dat primaten betreft wordendoor de Kleine Commissie niet in beliandeling genomen. Jaarverslag 2002 DEC AMC/UVA

2 SAMENSTELLING VAN DE DEC In 2002 was de commissie als volgt samengesteld: NAAM FUNCTIE DESKUNDIGHEID Voorzitter Vice voorzitter Secretaris T/m november Lid Secretaris per December Gedeeld Lid Gedeeld Lid Pool en Van den Broek delen het lidmaatschap ^^ Lid namens de UvA Lid Niet in arbeidsverhouding met de vergunninghouder Dierproeven alternatieven, ethische toetsing. Niet in arbeidsverhouding met de vergunninghouder. alternatieven EN op het gebied van proefdieren en hun bescherming. Niet in arbeidsverhouding met de vergunninghouder. Dierproeven proefdieren en hun bescherming. Lid Lid Lid Lid Ambtelijk secretaris proefdieren. Niet in arbeidsverhouding met de vergunninghouder. dierproeven, proefdieren alternatieven Art. 14 functionaris i.o. Geen DEC-lid, stemrecht Adviseur Artikel 14 functionaris Geen DEC-lid, stemrecht Jaarverslag 2002 DEC AMC/UVA

3 FREQUENTIE VAN VERGADEREN In het verslagjaar is de voltallige commissie 11 keer bij elkaar gekomen. De DEC vergadert in principe elke derde donderdag van de maand. BEOORDELING DIEREXPERIMENTEN Totaal in 2002 beoordeelde dierexperimenten 152 waarvan voor het AMC : 139 voor de Universiteit van Amsterdam (UvA) ; 9 voor het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) : l voor MacroZyme bv, 3 Aantal nog in behandeling : 24 waarvan van het AMC : 21 van de UvA ; 2 van het Koninklijk Instituut voor de Tropen l va» MacroZyme bv O Aantal vervallen, niet geregeerd op vragen van de DEC 4 Dit zijn aanmeldingen van het AMC Er werd vijf maal een onderzoeker uitgenodigd in de vergadering om zijn/haar project toe te lichten. REFERENTIEPROTOCOLLEN Er wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van referentieprotocollen en bijbehorende deelprojecten voor sterk gestandaardiseerde experimenten. Dit werkt sterk tijdsbesparend voor de onderzoeker en de DEC en zorgt voor een veel beter begrip van de onderzoekslijn door de DEC dan apaite aanmeldingen zouden geven. 9 referentieprotocollen van AMC en 3 van MacroZyme BV 19 uitbreidingen AMC en 6 uitbreidingen MacroZyme BV INVOEREN WERKPROTOCOLLEN Vanaf februari 2002 is het DEC protocol uitgebreid met een werkprotocol en een tabel tbv. het welzijnsdagboek. Het werkprotocol en welzijnsdagboek kan losgehaald worden van het protocol en behoort in de dierverblijven aanwezig te zijn. MAXIMALE ZITTINGSTERMIJN In 2001 is vastgesteld om een maximale zittingstermijn van DEC-leden van 4 jaar, met de mogelijkheid van eenmalige herbenoeming van max. 4 jaar, in te stellen. Hiermee verplicht de DEC zich om de invulling van de deskundigheid van een aftredend DEC lid eens kritisch, tegen het licht te houden en eventueel (in overleg met de vergunninghouder) op zoek te gaan naar nieuwe leden. Bovendtetx kan een tid een dergelijke termijndatum aangrijpen om te heroverwegen of hij/zij zich nog langer beschikbaar wil stellen bijvoorbeeld ivm. de emotionele zwaarte van het commissiewerk danwel wegens gewenning aan bepaalde protocollen met ernstig ongerief ("ontstaan van «en gevestigde DEC subcultuur") die kritisch oordelen in de weg gaan staan. Idealiter zou een AMC DEC lid eens moeten rouleren met een lid van een andere DEC. Er is een rooster van aftreden samengesteld. MAXIMALE "HOUDBAARHEID" VAN PROTQCOLLEN Het is in 2001 gebleken dat een groot aantal aanmeldingen niet actief worden: Er ztjn dieren op besteld. Dit kan betekenen dat een flink gedeelte van het werk van de commissie voor niets geweest is. De DEC heeft besloten dat de protocollen in verband met het voortschrijdend inzicht in het onderzoeksveld binnen I jaar moeten starten Anders moet het protocol opnieuw worden ingediend bij de QDP-leider en de DEC. Afgelopen jaar zijn er vier protocollen komen te vervallen. Jaarverslag 2002 DEC AMCAJVA

4 NVDEC VERGADERINGEN De vergaderingen van de NV DEC werden in 2002 bijgewoorkj door dé heer' Amsterdam, juni 20 Akkoord secretaris DEC Bijlage: Lijst met protocollen, doel, aantallen en advies DEC aanmeldingsformulier Voorbeeld advies brief Jaarverslag 2002 DEC AMC/UVA

5 y> K'??. DMB24 DAA71 ALC DAA66 DAA76 DAE81 DIX0 DL.VOI DDEJ1 BEX8 BEX82 DAA70 DHL 29 ALC02 ALC05 DIN H DKN19 DAA69 DIG64 ALC04 BEX80 B EX SI BEX90 DAE83 DBC37 DHL DHU28 DIG61 D1G62 D1X 253 D1X 4 D1X 6 D1X 7 DNC04 DNL15 DPA26 BEX78 l8-apr mrt oVt nov-02 1 l-feb mei raei mrt apr-02 2l-mrt feb jan aug <i6C-Ü2 15-aug nov-02 I4^reb-ü2 15-aug dec-02 I7-fcb apr dcc-02!5-aprJ)2 15-«ug jan sep okl aug-02 1 l-mrt~02 ls-aug at.g aug-02 lo-jul fèb-02 OS-dec-02 -jan-02 ged. Positief VOOTW. Positief gcd. Voorw, Positief voonv. Positief voonv. Positief voonv. Positief voonv. Positief 20 maanden 4jaar=max 4jaar=inax ) jaar 2 jaar J jaar 14 msandcii 10 maanden 5 maanden 4jaar=max 4 jaar-ma* 4jaar=inax 2 jaar 19 maanden J jaar 5 maanden 3 jaar 7 maanden 4jaar-niax 4jaar=max 4jaar=max 4jaar=max 2 jaar 4jaar-max J jaar muis varkens / muis muiden mui?. mui7.cn 14S CO (A 120/

6 Na exp. 4 terugmelding aan PDD. Dan evt. toestemming voor -vervolg jaarlijkse terugmelding, melden als proeven anders lopen dan verwacht vervallen, heeft niet gereageerd op vragen DEC Advies nestmalcriaal over nestje doen Bij geboorte homozygote, proefdierdtskuudigc waarschuwen eerst deel I en 2 dan een terugmelding voor vervolg exp. refercntieprotccol vervallen, heeft niet gereageerd op vragen DEC PDD op de hoogte stellen van begincxp. Ivm ongerief inschatten van het vasten Utrecht protocol advies over temp. En luchtvochtigheid in de stal vervallen, heeft niet gereageerd op vragen DEC Oefenen biotechnische vaardigheden. Jaarlijks (cmgmeldcn aan de DEC PDD op de boogie stellen van begin data exp. Voor inschatten ongerief PDD op de hoogte stellen van resultaten, wlzijiisdagboek aan DEC sturen naar 20 gotn lirugrapportftgc na pilot gcsn pdd inlichten over startdatum en verloop exp. naar Ï0 complicaiic's tijdens fok direct inelden aan PDD en DEC. Terugmelding resultaten na l jaar onmiddellijk pdd waaarschnvren bij sterfte. Terugmelding van resulatlen aan de DEC DMB24 DAA71 ALC DAA66 DAA76 DAE«1 D1X0 DLV01 DDE 11 BEX 8 BEX82 DAA70 DHL 29 ALC02 ALC05 DIN 14 DKN1? DAA69 D1064 ALC04 BEX 80 BEX 81 BEX 90 DAE83 DBC37 DHL DHU28 D1O61 D1062 DIX293 DIX4 DIX 6 DK7 DNC04 DNL15 DPA26 BEX 78

7 # EtBX S2 DPA DPA34 DPA35 DPA36 DPA37 DPA38 DPA39 DPA40 DPA42 DPR 13 DPR 14 DSK08 DSK 100U GMZ05 GMZ06 GMZ07 GMZ08 GMZ09 DAA 75 DAT 08 DBC38 DBC39 DBC42 DHL 31 DKN 18 DSK 09 GD1A02 aimrtoz 18-nov-02 J8-nov dec-Q2 23-dec nov-f)2 23-dec-02 l9-<tec-02 (9-dec mit-02 2S-aug-02 OS-sep aas jun-02 -mei rart jun aug-U2 IS-dcc nov sep okt oJa okt okl okt nov okt-02 pesthef positie r voorvv. Positief gei Voerw. voonv. PosiLicf voonv. Positief voorl.voorw.positicf 1 1 'tiuiqiidcn 4 jaarrnax. Ijaar 3 jaar 3 jaar 4jaar=max 4joar=tnajc. 4jiiar=niax 2 jaar 4jaar=max 2 jaar 4jaar=inax 4janr miix 4jaar=max 4jaar=nuix 2 1/2 maand 4 jaar=max 4jaar=raax fottcn niiiiwn konijnen muis konijnen konijnen konijnen -43-8% &

8 SfXtt Elk jaarresultaten meiden aan DEC. Verlengen tot ma\ 20(16 naar 20 terugmelding resultaten naar 20 naar 20 geei» eerst de dieren voor de pilot, resulatcn melden aan de DEC daarna verder advies aantal dieren per deelproject toe Ie kennen jaarlijkse rapportage aan dec. Mogelijkheid van gebruik van Icippe eieren onderzoeken Geen naar 20 keuze over diersoort evalueren. Tussentijds overleggen met PDD over ongerief naar 20 Positief voor fokpaartjes. Dan masierprotocojien inleveren voor verder advies pdd de datum van experimenten doorgeven voor inschatting ongerief naar 20 DPA DPA34 DPA3S DPA36 DPA 37 DPA3S DPA 39 DPA 40 DPA 42 DPR 13 DPR K DSK08 DSK 1000 GMZ 05 OM206 GMZ07 GM208 GMZ09 DAA75 DAT 08 DBC38 DBC39 DBC42 DHL 31 DKN 18 DSK 09 GDIA 02

9 Bioiogie/SILS DED8J DED82 DED83 0ED84 DED85 DED86 DED87 DED&S DED89 W-fob-02 2I-mrt-02 2Umn aug aug-02 2l-nov-02 U-dcc <fec dec-02 voonv. Positief 44 maanden 2 jaar 2 jaar 4jaar=max 4jaar"mox Ijaar 4jaar=inax / rrivizen fcb Tropen Instituut 01 KIT scp-Ol MneroZyme BV 01 DMZ 1000 DMZ2000 DMZ jtin-02 voonv.positicf voonv. voorvv.positicf Ijaar l jiiar! jaar itmis/konijnaat muis/ral

10 o o ss N Q Q

11 f1*-'-.»'.',. Jf? AANMELDINGSFORMULIER DIERPROEVEN (verste november 2002) PROTOCOL NUMMER: ONTVANGEN 1e Versie: 2e Versie: 1. Algemene groeven*. 1.1 Titel. ^ (uniek, betreft uitsluitend de hieronder aangemelde dierproeven).,2 Onderzoekinstituut (indien van toepassing): Thema: 1.3 Indien het ondarzoek het maken van genetisch gemodificeerde betreft, vermeld dan het nummer van de vergunning van het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (BBD-nummef). 1.4 Indien bet onderzoek genetisch gemodificeerde muiten betreft, vermeld dan het nummer van de vergunning van Commissie Genetisch Gemodificeerde organismen (COGEM) (GGO-nummer). Wat is de inschaling van de COGEM? 2, Uitvoerende onderzoekers 2.1 Naam Opleiding : : TeUr : Kamemummer : ; f-jfc.2 Organisatorische werkeenheid. Naam afdeling : Adres : Kostenplaatsnummer : 2.3 Overige medewerkers. Naam Tel Opleiding Art9/Art12/Gaen " Paraaf van verantwoordelijke artikel 12 functionaris op handtekeningenblad 3. Gegevens over het doel van de dierproeven. l

12 11 Uiteindelijk doel (doelstelling van de onderzoekslijn). 8,2 Dirakt doel van d» hieronder aangemelde dierproeven. In voor leken toegankelijk taalgebruik 1,3 Waagstelling(en) van het hier aangemelde onderzoek met event. deelvragen. (duidelijk formuleren) U U' Is dit een pilot-experiment, nieuw onderzoek of een onderdeel van lopend onderzoek? Is hier spreke van (contract) research op verzoek van de industrie? -Zo ja, is er een publlcatiebeteld afgesproken met de sponsor? (nb.: het recht om te publiceren mag niet blijvend worden uitgesloten). 'J, A Bent u vrij om de onderzoeksresultaten openbaar te maken? Welke resultaten of overwegingen hebben geleid tot het ontwerpen van deze experimenten? Beschrijving van het experiment. Proefopzet (korte samenvatting). Het is belangrijk om de proefopzet zodanig te beschrijven dat het duidelijk wordt hoe met de gekozen proefopzet de vraagstelling(en) kan (kunnen) worden beantwoord en welke rol de verschillende experimentele groepen daarbij spelen. Vermeld In elk geval: * de structuur van het experiment * experimentele condities (onafhankelijke variabelen) per proefgroep ' detemeten parameters (afhankelijke variabelen) per proefgroep * de benodigde aantallen proefdieren p«r proef groep (inclusief de extra aantallen die men nodig 5.1 Omschrijving te gebruiken diersoorten) per experiment en/of per experimenteergroep, Exp.2 Exp.3 Diersoort Aantal..Stam Geslacht Leeftijdsrange Gewichtsrange Microb.status(') Herkomst Lokatie Huisvesting (") Barrière ("") O bij aanschaf: conventioneel/spf/crf/gb/gf (") (** ] kooitype (2/3/4/rnetabole) of afmetingen per kooi. evt afwijkende maat D1 /D2/quarantaine, conventioneel, dag/nacht ritme, controle, handelingen, verzorging, etc. J

13 T (j.2 Periode waarin de dierproeven zulten worden uitgevoerd (maximaal 4 jaar). Startdatum: : Afronding: (N.B. De aanmelding moet binnen na goedkeuring starten, anders moet het protocol opnieuw worden ingediend bij de wetenschapscommissie (ODP-leider) en de DEC.) 5.3 Plaats van uitvoering van het experiment. (Indien radioactieve stoffen worden gebruikt, de aanmelding indienen bij de Algemeen Stralingsdeskundige (F1-112}) O Schatting van het ongerief. 6.1 Te verwachten risico van ongerief. (noem alle aspecten per experimentele handeling en ook ongerief ten gevolge van de handeling) t Exp. Handelingen Groep Nummer Kwalificatie ongerief Gering Gering lol malig Mriig Msliglolefnslig Emslig Duur Hoe lang zit het dier in een proef, gerekend vanaf de eerste handelingtingreep aan het dier? Indien in het kader van deze aanmelding genetisch gemodificeerde dieren worden gefokt: welke afwijkingen of ongerief samenhangend met de genetische mootficaüe zijn er te verwachten? In welk stadium treden die op? Hoe ernstig schat u het daarmee samenhangende ongerief in? 7. AlUmaüevin/Bearaumentaren van de proefopzet Volgens artikel 10, td 1 van de Wet op de Dierproeven is het verboden een dierproef te verrichten voor een doel dat naarde algemeen kenbare, onder deskundigen heersende opvatting, ook anders dan door middel van een dierproef kan worden bereikt. 7.1 Zijn er alternatieven voor deze dierproet(ven)? Vervanging? Verfijning? Vermindering? Zo ja, waarom niet gebruikt. 7.2 Indien van toepassing: boe kunnen de resultaten van deze studie/dit onderzoek worden geëxtrapoleerd naar de humane situatie? 7.3 Kunnen dieren (door anderen) worden hergebruikt? 7.4 Beargumenteer de keuze van de gebruikte diersoorten). 7.5 Geef een statistische argumentatie van de gekozen proefopzet en van de gekozen grootte van de experimentele groepen. 7.6 Geef per experimenteergroep een schatting van het aantal proefdieren dat uitvalt (Lv.m, voortijdig overlijden, mislukken van het exp, etc) en beargumenteer deze schatting. a Ethische afwcalrtti.

14 .>g*v~tr ', y»- ',' 8.1 Wetenschappelijk belang van dénier aangetnetdedierproeven. 8.2 Maatschappelijk belang van de hier aangemelde dierproeven. 8.3 Geef aan waarom het belang van de voorgestelde proeven het gebruik van dieren en de mate van ongerief voor u aanvaardbaar maakt 9. U wordt verzocht op (fit blad (graag een aparte bladzijde) in een voor teder begrijpelijke Nederlandse samenvatting van uw voorgenomen onderzoek te geven. Deze samenvatting van ten hoogste 200 woorden dient in ieder geval informatie te geven over: - vraagstelling en methodiek, - directer/of indirect nut voor de geneeskunde. - soorten verwacht aantal te gebruiken dieren, -ongerief van het dier TITEL (in helder Nederlands) Tekst van de samenvatting; Codering registratie dierproeven (zie voor de coderingen de bijgevoegde tabel aan het einde van het aanmeldingsformulier) Exp Groep BIJZONDERHEID DIER DIERSOORT HERKOMST DIEREN AANTAL DIEREN DOEL VAN DE PROEF BELANG VAN DE PROEF WETTELIJKE BEPALINGEN TOXICOLOGISCH INCL. VEILIGHEIDSONDERZOEK BIJZONDER TECHNIEKEN ANAESTHESIE PIJNBESTRUDING POSTOPERATIEF OF OP ANDER TIJDSTIP MATE VAN ONGffilEF" TOESTAND VAN HET DER NA EINDE VAN DE PROEF ' Mate van ongerief moet achteraf gescoord worden j, Éfc J

15 Akkoord wetenschapscommissie of ODP-leider1 Datum: Handtekening: *de aanmelding moet Ingeleverd worden bl] OOP-leider Akkoord Algemeen Stralingsdeskundige (indien radioactieve stoffen worden gebruikt) Datum: DATUM: Verantwoordelijke artikel 9 functionarissen) (is indiener AIO, dan ook naam en handtekening begeleider) NAAM: HANDTEKENING: Verantwoordelijke artikel 12 functionarissen) NAAM: HANDTEKENING:

16 Kolom 1 Bijzonderheid dief A. Gewoon dier B.Trarrsdior Kolom Muizen 01 Raden 02 Hamsters Cavia's 04 Amtere knaagdieren' 09 Konijnen 11 Honden 21 Katten 22 Fretten 23 Andere vleeseters' 29 Prosimians* 31 Nieuwe wereld apen* Oude wereld epen' Mensapen* 34 'Deren nader te «pecifioeten C,W8dvans D. Biotoop Pasrden Varkens Geilen Schapen Runderen Andere Zoogdieren* Kippen Kwertefe Andere vogels' Reptielen' Amfoieén' Vissen' Cydoeloirata Kolom 3 Herkanst diaren A. Geresfetreerde fcwalevering in Nederland B. Van EU Lidstaten C. Niet gerejwiwrd fok/aflevering rn Nederland D. Nial geregistreerdfok/aflevefinb h endere EU Ud Slaten E Andere herkomst F. Hergebruik 1 maal in het registraöejaar G, Hargabtuik > 1 maal i ' Kolom 4 Kolom! Aantal dieren A. Onderzoek m.b.l. de mens: - ontwikkeling van serarraccrnsfbiologische producten 01 - productie/confroleaikingvbnwraa'aooinsajiologische producten 02 -ontwikkeing van geneesmiddelen produrie^lrole/png van geneesmiddelen 04 - Ontwikkeling van medische hulpmiddelervïoepaskngen 05 - productie/contiote(ijkirisïmmed,riu1prnkkleleivloepasa.ri9«n 06 - andere pijen 07 Onderzoek m.b.t het dier: - ontwikkeling van sejaawdnb/biologieqhe producten OB - productie/oontrolejïjking van sera/vaodns*lologisehe producten 09 - ontwikkeling van geneesmiddelen 10 - productie/conlrole/yking van geneesmiddelen 11 - ontwikkeling van medische hulpmiddetenfloepassingan 12 - pnxj-jctie/conlrole/gkinbvaniried.hulpmiddelennoepassingen 13 - endere gingen 14 B. Onderzoek mi.(:. ~ agrarischa sector 15 - Industrie 16 - huishouden 17 - cosmeboa f toiletartikelen 18 - voedingsmiddelen voor menselijke consumptie 19 - voedingsmiddelen voor dierlijke consumptie 20 - tabak en andere rookwaren 21 - stoffen atetelijk voor het milieu 22 - anders 23 C. Opsporen varr. - ziekten bij mensen 24 - andere IMiarrratijke kenmerken bij mensen 25 - ziekten bj dieren 28 - andere liohamesjke Kenmerken bij dieren 27 -zfemsnorkenmeikenbijplar.ten 28 D. Ondwwijs of Training 29 E. Wetenschappelijke vraag m b.l: - kanker (exd. carcinogsne stoffen) bij mensen - hart-en vaatziekten Njroenwn 31 - geestesziekte ofzenuwiiekle bl) mensen - andere ziekten bij mensen - anders Inhamelijke kenmerken bij mensen 34 - gedrag van daren 35 - ziekten bij dieren » Kolom 6 Betog van de proef A. Gezondheid ol voeding; Ja B Gezondheid ol voeding: Nee Kolom 7 WeHeüke bepalingen A Geen wettelijke bepaling B. Uisluitend rtofefend C. Uisluitend EU Uitstaten D. Ulsluilend Lidstaten Raad v Furopa E. Uitsluitend Europees tonden F. Andere vettere bepalingen G. Combinatie van S. C. D. E. en f H.. And«r«dan bovenvermelde mogelpeden Kolom S Toxicotoalseh. inclusief VeilJoheklEondetzoaK A. Geen [oxicologkoh onderzoek B. Acuut tox. met totaliteit C. Aowullox.LD50/LC5ö 0. Overig acuut tox. ( lalalilelt) E. Sub-acuuttox. F. Sub-chroniaoli en ctuorustfi tox. G. CBTCinageniteteondarzoeti H. MilageniteitMnderzciek 1. Teratogenitetoondeiz. (segment H) J. Reproductie-onderzoek (segment 1 en III) K. Overig (orfdteltsonderzoek Kolom 9 Bijzondere technieken A. Geen van onderstaande technieken ol ingrepen B. Doden wwtenwofalgaande handelingen C. Curare-ashtifle stoffen zonder anasthesie D. Technieiien/rngiepon ter vertaijjing v. tfansgena dieren 04 E. Tosdienen van mogaljk irriterende sloffen - viadehnhhvegefl - op hei oog - op andere slijmvliezen of op de huid F. HuidsensibilisBfes 08 G. Beclral^, mei schadelijke effeclen H. Tiaumeliserenite fysische of chemisohe prikketó(c2) 10 l. Trauma üserende psychische prikkels J. Teohnteken/ingrepen anders dan C t'm H, gerictil: op - opwekken van ojitstókingen/intertw - opwekken van verbranding, *aduur ot lalsel {trauma) 13 - opwekken van pofy- en monodonala anteloffen 14 - produceren ven monoctonale antistoffen K. Meer dan een onder GVmJ vermelde mogelijkheden Kolom 10 Anaefcesfe A. Is nbt toegepast ( aanleiding) B. lsnietk>egepast(enverenigbaarnietproei) 2 C. (s niet toegepast (praktisch onuitvoeftbsr) 3 D. Kolom 11 P nbestri dtna. DoatQOflffllie of op ander tüdatio ' A. Is n»t toegepast ( aanleiding) B. Is niet toegepast (onverenigbaar met proef) C. is nfel toegepast (praktisch onuitwwrbaar) D. te wel toegepast Kolom 12 Matetan ongetij A. Gering B. Genng/ matig C. Matig D. Matig/ernstig E. Ernstig f. ZeerernsNg Kolom 13 Toesland van lieljpf na elmla aroaf A. Dnodinilopranl/dooilimdiiprwil n. C«jd(xxliWl)oömilifjl!if)Mtidii )i()iil K Nnoindapioolinlovnftflolnton 01 V/ o; 04 os m G i l

17 Werkprotocol (Per experiment een apart protocol invullen dat bij het experiment in de dierverblijven aanwezig moet zijn.) Behorende bij onderzoeksplannummer: Datum goedkeuring vergunninghouder AZUA/UVA: Verantwoordelijke artikel 9 functionaris: Doel van de proef (kort en helder in begrijpelijft nedertenös met eventueel zeer korte wetenschappelijke achtergrond) Welke handelingen/ingrepen worden er per dierproef verricht op het dier? Indten mogelijk tijdstippen van de ingrepen op een tijdsas weergeven. (aard, frequente, wijze BH plaats van toediening, dosering; zowel gewbhte -als volume-eenheden, etc) Voorbeeld Opl op2- inj x tinjy btoedafn/gedragstest -inj x bl/gedr/ -t * 4 Pijnbestrijdlng. (mkktó. wijze van toediening, dosering, postoperafot: bij exp met wakkere dieren: etc) Anaesthesie. (techniek, middel, wijze van toedering, dosering: volledige beschrijving) B 9 10 *' Wie voeren welke handelingen onder 2,3 en 4 uit? Beschrijf ( kwassoafe v«n gerinofmaiig etc) hel te verwachten ongerief voor het dier (wat zie je aan het dier?), rekening houdend met factoren als behandeling, frequentie, tijdsduur, herhaling etc(eventueeipef proefsroep)? Is er een kans op complicaties en/of bijkomende onbedoelde risico's van ongerief? Zo ja welke? Op welke indicatie worden de dieren voortijdig gedood? Wat moet er met de dode dieren gebeuren? Wie moet er gewaarschuwd worden bij onverwachte gebeurtenissen? (vermeld telefoonnummers ook van de weekenden) Wordt het dier na de proef gedood of hergebruikt? Wijze van temmeren (wuedige beschaving). Hoe ernstig schat u het cumulatieve ongerief voor het dier, rekening houdend met factoren als behandeling, frequentie, tijdsduur, herhaling etc. (evt per groep/experiment)? Wat wordt gedaan om eventuele pijn, stress of ander ongerief te verminderen/voorkomen? Wie zijn hier verantwoordelijk? Welk* parameters en met welke frequentie moeten worden bijgehouden om het ongerief in te schatten en geef deze weer op een vel in de vorm van een matrix? bv. Gewicht, eetlu8t,temperaluur,gedragskenmerken{bv manier van bewegen, afzondering, ulteifjke kenmerken (bv neus, bak, ogen, huid, haren ogen. houding), ademhaling, geboorte, nestgrootte zie 0-«. code of practica: welzljnsbewakfng) Voorbeeld Experimenteer dagen DagO Daal Dag 2 Gewicht t Eetlust Temperatuu r Mobiliteit Neus Bek Ogen Huid haren Paraaf verantwoordeisk e

18 am Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Dlerexperimentencommissie Secretariaat datum: uw kenmerk: ons kenmerk1. c.uva.nl Betreft: goedkeuring Geachte De dierexperimentencommissie en de artikel 14 functionaris verklaren hierbij kennis te hebben genomen van het aanmeldingsformulier: Nummer: " Titd aanmeldingsformulier " ADVIES VAN DE PROEFDERDESKUKDIGE datum: advies: AANTAL DIEREN: ADVIES VAN DE DEC datum: advies: LOOPTIJD: GESTELDE VOORWAARDE(N)/ OPMERKINGEN: Proefdierdeskundige Secretaris DEC AKKOORD YERGHNNINGHOBDBft Directeur concernstaf patiëntenzorg