Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Telecommunicatie- en Postraad Nr. 58 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATER- STAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 6 december 2000 Ter uwer informatie doe ik u bijgaand toekomen de geannoteerde agenda van de EU-Raad voor Telecommunicatie en Post, welke op 22 december 2000 te Brussel zal worden gehouden. De Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, J. M. de Vries KST50103 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2000 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 1

2 GEANNOTEERDE AGENDA VOOR DE EU RAAD VOOR TELECOMMUNICATIE EN POST VAN 22 DECEMBER 2000 Voorlopige agenda 1. Goedkeuring van de ontwerp-agenda 2. (Evt.) Goedkeuring van de lijst van a-punten 3. Voorstel van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 97/67EG met betrekking tot de verdere openstelling van de postmarkt in de Gemeenschap voor mededinging Politiek akkoord onder voorbehoud van 1e lezing EP 4. Voorstellen voor een nieuw regelgevend kader voor de elektronische communicatie (ONP-review) a) Kaderrichtlijn Gemeenschappelijke Oriëntatie b) Overige punten (inclusief radio frequenties) Etat de travaux c) 6e Implementatierapport Presentatie van de Commissie/Gedachtewisseling 5. e-content Politiek akkoord onder voorbehoud van 1e lezing EP 6. «.eu» Presentatie door de Commissie 7. e-europe Follow-up actieplan/informatie van het voorzitterschap 8. Diversen Ad 1. Goedkeuring van de ontwerp-agenda Geen opmerkingen. Ad 2. (Evt.) Goedkeuring van de lijst van a-punten Op dit moment zijn nog geen a-punten bekend. Ad 3. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Richtlijn 97/67EG met betrekking tot de verdere openstelling van de postmarkt in de Gemeenschap voor mededinging De Richtlijn uit 1997 die op dit moment van kracht is, leidt tot een harmonisatie van de universele dienst en beperkt het monopolie van briefpost tot 350 gram en 5x het tarief van een standaardbrief. In de Richtlijn is vastgelegd dat de Commissie eind 1998 een voorstel zou indienen over de verdere en geleidelijke openstelling van de postmarkt. De Commissie heeft in mei van dit jaar een voorstel aangenomen waarin: het monopolie voor briefpost wordt teruggebracht naar 50 gram en 2,5x het tarief van een standaardbrief; voor direct mail en inkomende grensoverschrijdende post de zelfde monopolie grens gehandhaafd wordt; het monopolie voor uitgaande grensoverschrijdende post en speciale diensten, inclusief expresdiensten, wordt opgeheven; wordt voorgesteld een verdere stap tot opening van de postmarkt die Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 2

3 per 1 januari 2007 van kracht zou moeten worden, uiterlijk op 31 december 2005 te nemen. Het Franse voorzitterschap wil waarschijnlijk proberen de Raad een gemeenschappelijk standpunt te laten innemen over de wijziging van de EU postrichtlijn, maar dat is op dit moment nog niet duidelijk. Het Europees Parlement debatteert in eerste lezing over het voorstel in januari. Dat betekent dat een politiek akkoord tussen Raad en Parlement nog niet mogelijk is. Het zou kunnen zijn dat het voorzitterschap probeert op hoofdpunten de koers vast te stellen. In de moeizame onderhandelingen is gebleken dat er met name bij de Zuidelijke landen verzet is tegen het Commissievoorstel: zij willen het voorstel uithollen door bijvoorbeeld een hogere monopoliegrens van 150 gram. De Scandinavische landen, Duitsland, Oostenrijk en Nederland steunen het Commissievoorstel (met name de monopoliegrens van 50 gram) en willen dat er nog verdergaande maatregelen worden genomen. Met name het idee om een datum voor volledige liberalisering van de gehele postmarkt op te nemen wint heel langzaam terrein onder de Lidstaten, maar ook daar is nog veel verzet tegen. Het zal heel erg moeilijk worden om te voorkomen dat het voorstel uitgehold wordt. Niet alleen de Zuidelijke landen maar ook het Europees Parlement heeft in haar sessies een zeer behoudende positie ingenomen. Nederland wil in beginsel zo spoedig mogelijk de gehele Europese postmarkt liberaliseren en vindt dat daarvoor nu een substantiële stap moet worden gezet. Het resultaat van de onderhandelingen over het huidige Commissievoorstel moet daarom voldoende substantiële elementen bevatten. Het gaat dan met name om zaken als een datum voor volledige liberalisering van de postmarkt, volledige liberalisering van direct mail en een lage monopoliegrens op brieven. Het zal uiteindelijk afhangen van de samenstelling van het totale pakket of Nederland instemt met de wijziging van de postrichtlijn. Het overleg op ambtelijk niveau is nog gaande. Het is nog niet duidelijk welke elementen met welke inhoud in een mogelijk compromispakket zullen zitten. Ad 4. Voorstellen voor een nieuw regelgevend kader voor de elektronische communicatie (ONP-review) Zoals reeds eerder gemeld, heeft op 12 juli 2000 de Europese Commissie een pakket voorstellen uitgebracht ten behoeve van een nieuw regelgevend kader voor elektronische communicatie-infrastructuur en bijbehorende diensten (ONP review). Onderstaand volledigheidshalve een opsomming: I. Richtlijn voor een gemeenschappelijk regelgevend kader (kaderrichtlijn) II. Richtlijn inzake toegang tot en interconnectie van elektronische communicatienetwerken en bijbehorende faciliteiten III. Richtlijn betreffende de machtiging voor elektronische communicatienetwerken en -diensten IV. Richtlijn inzake de universele dienst en gebruikersrechten met betrekking tot elektronische communicatienetwerken en -diensten V. Richtlijn betreffende het verwerken van persoonsgegevens en de bescherming van privacy in de elektronische communicatiesector Deze voorstellen zijn als volgt verdeeld over agendapunten 4a) en 4b): onder 4a) alleen I (Kader) en onder 4b) de overige voorstellen (II t/m V). 4a) Kaderrichtlijn Inhoud van de tekst van het voorzitterschap: Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 3

4 omschrijving van de kenmerken en de taken van National Regulatory Authorities (NRA s); consultatie- en transparantievoorschrift voor NRA s; omschrijving van de samenwerking tussen NRA s en mededingingsautoriteiten; definitie van het concept aanmerkelijke marktmacht (amm) en naar verwachting een beschrijving van het concept joint dominance; schrapping uit de Richtlijn van de High Level Communications Group (HLCG) op grond van een advies van de juridische dienst van de Raad. Nederland kan zich vinden in het voorstel van de Commissie om nauwer aansluiting te zoeken bij de uitgangspunten van het algemene mededingingsrecht. Wat de door de Commissie gekozen definitie van «amm» betreft, geldt dat het kabinet zich hier nog over beraadt. Nederland staat positief tegenover het consultatiemechanisme en het feit dat marktafbakening hieronder valt. Nederland is verder voorstander van de oprichting van de HLCG. Nu het juridisch niet mogelijk blijkt deze groep in de Richtlijn te verankeren, hecht Nederland eraan dat de Commissie een verklaring uitbrengt waarin zij de intentie uitspreekt om onder haar auspiciën een dergelijke groep op te richten. 4b) Overige punten ONP M.b.t. de overige ONP voorstellen zal het voorzitterschap de stand van zaken presenteren. Het voorzitterschap heeft nog geen teksten uitgebracht. Er is gelegenheid voor een eerste gedachtewisseling, waarbij alleen over hoofdpunten zal worden gesproken op basis van de voorstellen van de Commissie. Onderstaand volgt dan ook een visie op hoofdlijnen. Een uitgebreidere visie vindt u in het document ten behoeve van het Algemeen Overleg inzake ONP d.d. 7 december 2000, dat ik aan u heb aangeboden bij brief d.d. 1 december 2000 (kenmerk DGTP 00/05935). II. Toegang en interconnectie De belangrijkste onderdelen van het voorstel over toegang en interconnectie zijn: het recht op c.q. de verplichting tot interconnectie onder redelijke voorwaarden geldt voor alle aanbieders van openbare communicatienetwerken; uitgangspunt is dat via onderhandelingen overeenstemming moet worden bereikt over de voorwaarden voor interconnectie; alle aanbieders van systemen voor voorwaardelijke toegang (decoders voor betaal-tv) moeten aan derden toegang verlenen; de voorwaarden waaronder toegang moet worden verleend worden vastgelegd in een bijlage bij de Richtlijn; bijzondere toegangsverplichtingen gelden alleen voor eigenaren van communicatienetwerken die door de NRA zijn aangewezen als partij met «amm»; de NRA kan aan partijen met «amm» op basis van de uitkomsten van een marktanalyse zonodig bepaalde extra verplichtingen opleggen met betrekking tot transparantie, non-discriminatie, boekhoudkundige scheiding, en kostenoriëntatie; dit geldt zowel voor interconnectie als ten aanzien van bijzondere toegang; deze verplichtingen moeten noodzakelijk en proportioneel zijn om de geconstateerde onvolkomenheden in de markt weg te nemen; NRA s kunnen ook aan ondernemingen die geen «amm» hebben verplichtingen opleggen m.b.t. interconnectie teneinde te voldoen aan internationale verbintenissen (WTO). Nederland kan zich op hoofdlijnen verenigen met de door de Commissie gekozen aanpak met betrekking tot interconnectie en toegang. Nederland Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 4

5 is van mening dat de nieuwe aanpak het mogelijk maakt om beter rekening te houden met de snelle marktontwikkelingen in de communicatiesector. In die zin wordt een kader gecreëerd dat flexibel, effectief en robuust is en een belangrijke bijdrage kan leveren aan het realiseren van duurzame en effectieve concurrentie op het gebied van elektronische communicatienetwerken en -diensten. III. Vergunningen en Machtigingen De belangrijkste onderdelen van dit Richtlijnvoorstel zijn: algemene machtigingen in plaats van individuele vergunningen; beperking van het aantal voorwaarden en onderscheid tussen voorwaarden krachtens de algemene wetgeving die voor alle ondernemingen gelden, voorwaarden van de algemene machtiging en voorwaarden die aan de individuele vergunningen voor radiofrequenties en nummers kunnen worden gekoppeld; vereenvoudiging van procedures; volgens het voorstel kan het verstrekken van informatie niet fungeren als randvoorwaarde voor markttoegang en moet de systematische controle op de nakoming van de voorwaarden van machtigingen beperkt blijven tot de voorwaarden waarvoor dat objectief gerechtvaardigd is; beperking van heffingen en vergoedingen en harmonisatie daarvan; Nederland staat positief tegenover het voorstel van de Europese Commissie. Het voorstel sluit goed aan op de Nederlandse regelgeving. Met de Commissie is Nederland van oordeel dat een efficiënt, voorspelbaar, transparant en adequaat vergunningenregime van essentieel belang is voor het goed functioneren van de communicatiemarkt. Terecht merkt de Commissie op dat een aantal Lidstaten in de Europese Unie, waaronder Nederland, in staat is geweest goede resultaten te bereiken met een regime dat zoveel mogelijk werkt met een algemene machtiging. Net als de Commissie is Nederland voor wat betreft de telecommunicatiesector van opvatting dat specifieke toestemmingen alleen aan de orde zijn bij het gebruik van frequenties en nummers. IV. Universele dienst en gebruikersrechten De belangrijkste onderdelen van dit Richtlijnvoorstel zijn: handhaven van de huidige omvang van de universele dienst (UD); bepalingen voor het aanwijzen door de Lidstaten van exploitanten voor het leveren van de universele dienst alsmede bepalingen inzake kostenberekening en dekking van de eventuele kosten van de universele dienst; een voorstel voor een procedure en criteria voor periodieke herziening van de omvang van de universele dienstverplichtingen; regelgeving inzake prijzen voor de eindgebruiker; nieuwe bepalingen inzake interoperabiliteit voor digitale televisieapparatuur en evenredige vergoeding voor netwerkexploitanten die programma s van de openbare omroep moeten doorgeven (must-carry verplichtingen); geleidelijke opheffing van de bepalingen voor de verlening van huurlijnendiensten, in samenwerking met de Commissie, naarmate de markt voor deze diensten in elke Lidstaat wordt opengesteld voor concurrentie; mogelijkheid om in aanvulling op wettelijk neergelegde kwaliteitseisen per Lidstaat extra vereisten op te leggen (in overleg met gebruikers- en consumentengroepen). Nederland verwelkomt het voorstel betreffende de universele dienst (UD) en gebruikersrechten en constateert met tevredenheid dat de Commissie gekozen heeft voor het handhaven van de huidige omvang van de universele dienst. Nederland is met de Commissie van mening dat het wenselijk Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 5

6 is om als Lidstaat te waarborgen dat een bepaald minimumpakket aan telecommunicatiediensten van een gegeven kwaliteit tegen een redelijke prijs voor iedereen beschikbaar is. De Commissie geeft tevens terecht aan dat eventuele kostendekking en toewijzingsmechanismen voor UD verplichtingen zo efficiënt mogelijk dienen te worden georganiseerd waarbij mogelijke marktverstoringen tot een minimum moeten worden beperkt. V. Verwerken van persoonsgegevens en bescherming van privacy Het nieuwe voorstel van de Commissie vervangt de huidige Richtlijn 97/66/EG. In deze Richtlijn worden voor de telecommunicatiesector specifieke regels gesteld voor de verwerking van gegevens en bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Het nieuwe voorstel borduurt voort op de bestaande bepalingen, maar houdt wel rekening met de (voorzienbare) ontwikkelingen in de communicatiesector. De voorstellen van de Commissie betreffen: de beveiliging en de vertrouwelijkheid van communicatie; de behandeling van verkeersgegevens; een aantal specifieke onderwerpen, te weten: (gespecificeerde) rekeningen, nummeridentificatie, locatiegegevens, doorschakeling van telefoongesprekken, gidsdiensten en ongevraagde oproepen. Met uitzondering van locatiegegevens worden al deze onderwerpen ook al in de huidige Richtlijn geregeld, zij het dat de definities en formuleringen in de voorgestelde Richtlijn zoveel mogelijk technologie-neutraal zijn. De voorkeur van Nederland gaat ernaar uit om bescherming van de persoonlijke levenssfeer zoveel mogelijk algemeen en niet sectorspecifiek te regelen. Dat neemt niet weg dat voor de elektronische communicatiesector aanvullende regels noodzakelijk kunnen zijn. Het voorstel voor de specifieke privacyrichtlijn is een aanvulling op en nadere uitwerking van de algemene privacyrichtlijn, waarbij de bepalingen technologie-neutraal zijn gemaakt. 4c) Mededeling van de Commissie over de zesde rapportage inzake de implementatie van het telecommunicatie regelgevend kader De Europese Commissie maakt jaarlijks rapportages over de manier waarop de Lidstaten de Europese telecommunicatie-regelgeving hebben geïmplementeerd in nationale wet- en regelgeving. Naar verwachting zal de Commissie op 5 december het 6e implementatierapport publiceren. In dit rapport zal met name worden ingegaan op de effectiviteit van de nationale regelgeving. De Europese Commissie richt zich daarbij op een aantal thema s: de nationale regelgevende instanties, interconnectie, vergunningverlening, toegang tot het lokale aansluitnet, tarieven, universele dienst, mobiele diensten (incl. UMTS en roaming), cost accounting, huurlijnen, graafrechten, dataprotectie, nummering en internet. Ten aanzien van Nederland zal het implementatierapport naar verwachting o.a. melden dat marktpartijen ondanks problemen m.b.t. interconnectie, huurlijnencapaciteit, antenne-opstelpunten voor mobiele telefonie infrastructuur en gebrek aan besluitvaardigheid t.a.v. het aanwijzen van operators met aanmerkelijke marktmacht op de mobiele markt en op de nationale markt voor interconnectie- over het algemeen positief zijn over het niveau van concurrentie in de markt en over het toezichthoudend optreden van OPTA. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 6

7 Ad 5. Voorstel voor een Beschikking van de Raad tot vaststelling van een meerjaren programma ter stimulering van de ontwikkeling en het gebruik van Europese digitale inhoud op mondiale netwerken en ter bevordering van de taal-diversiteit in de informatiemaatschappij In de «nieuwe economie» spelen de op digitale inhoud gebaseerde producten en diensten een steeds belangrijker rol. Op dit moment hebben Amerikaanse bedrijven het voortouw bij het ontwikkelen en exploiteren van digitale toepassingen. Dit betekent dat de meeste ontwikkelde inhoud Engelstalig van aard is en op de Amerikaanse markt gericht. Met de groei van het internet in Europa, ligt hier voor Europese inhoudsindustrieën een enorme markt open. Het e-content voorstel houdt in de vaststelling van een 4 jarig programma, dat ten doel heeft de ontwikkeling en de verscheidenheid van Europese inhoud op het internet te stimuleren en te vergroten. Onder dit programma zijn 3 actielijnen gehangen: 1. het verbeteren van de toegang tot en het stimuleren van het gebruik van overheidsinformatie 2. vergroten van het aanbod van digitale inhoud in een meertalige en multiculturele omgeving 3. het verhogen van de dynamiek van de digitale inhoudsmarkt. Het voorgestelde programma vormt een opvolging van de nu afgesloten meerjaren programma s info 2000 en MLIS en haakt in op de doelstelling van de Europese Raad in Lissabon op 23 en 24 maart 2000, om de Europese inhoud op het internet te vergroten. Het programma wordt in het eeurope actieplan genoemd als een belangrijk beleidsinstrument voor de verwezenlijking van het in «eeurope» gestelde doel; namelijk een informatiemaatschappij voor allen. Tijdens de Raad van oktober jongstleden heeft de Commissie de stand van zaken van de werkzaamheden gepresenteerd. De voorzitter heeft toen aan COREPER verzocht om ten behoeve van de zitting van de Raad in december een besluit op dit dossier voor te bereiden. Inhoudelijk is overeenstemming over het programma. Nog geen overeenstemming is er over de hoogte van het indicatieve budget. Tijdens de Raad van 22 december zal de hoogte van het indicatieve budget voor het programma punt van discussie zijn. De Commissie dreigt geen verantwoordelijkheid te willen nemen voor de implementatie van het e-content programma indien het budget ontoereikend zou blijken. Zij stelt derhalve een budget van 150 miljoen euro voor. Het voorzitterschap heeft een budget van 120 miljoen euro voorgesteld. Nederland verwelkomt het initiatief van de Commissie en staat hier positief tegenover. Nederland gaat uit van een indicatief budget gebaseerd op een reële nulgroei voor een programma van vier jaar. Nederland zal een constructieve bijdrage leveren aan het vinden van een compromis inzake het indicatieve budget. Ad 6. Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad Internet domain name system: invoering van het.eu top level domain Deze Mededeling van de Commissie bevat de uitkomsten van haar onderzoek naar de wenselijkheid van de invoering van een.eu top level domain voor Europese leveranciers van diensten en informatie op het internet. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 7

8 Een dergelijk domain zou de Europese identiteit op het internet vergroten en de invoering hiervan maakt deel uit van het actieplan e-europe. De Mededeling bevat tevens een voorstel voor een stappenplan om tot de invoering van dot.eu. te komen. Er heeft nog geen inhoudelijke discussie plaatsgevonden. Tijdens de afgelopen Raad in oktober jongstleden, heeft de Commissie haar mededeling ter informatie gepresenteerd. Daarbij gaf zij aan dat in ICANN-kader reeds een belangrijke stap voorwaarts is gezet in het bereiken van de gemeenschappelijke ambitie om dot.eu als nieuw top level domain in het leven te roepen. De Commissie meldde dat zij eind oktober met een voorstel zou komen.tot op heden is het voorstel van de Commissie echter nog niet verschenen. Verwacht wordt derhalve dat de Commissie de stand van zaken zal presenteren, waarbij zij zal aangeven wanneer zij met het voorstel zal komen. Nederland ondersteunt het initiatief van de Commissie van harte en heeft ook een actieve bijdrage geleverd tijdens het onderzoek naar de wenselijkheid van de invoering van een EU top level domain. Zo vindt Nederland het bijvoorbeeld een goede zaak dat in de EU gevestigde bedrijven zich beter kunnen profileren en daardoor de EU beter zichtbaar wordt. Nederland zal de presentatie van de Commissie aanhoren. Ad 7. e-europe Het e-europe Actieplan 2002 (Feira, juni jl.) is opgesteld om (mede) invulling te geven aan de integrale strategie van de Gemeenschap teneinde het nieuwe strategische doel van de EU te bereiken, zijnde «de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie van de wereld te worden die in staat is tot duurzame economische groei met meer en betere banen en een hechtere sociale samenhang». In het actiepan wordt uiteengezet welke activiteiten op het terrein van de informatie-maatschappij vóór 2002 moeten worden uitgevoerd, op zowel communautair als nationaal niveau, om de hierboven geformuleerde doelstelling te realiseren De drie hoofdlijnen in het actieplan zijn: Een goedkoper, sneller en veiliger internet Investeringen in mensen en vaardigheden Stimuleren van het gebruik van internet De Europese Raad zal beoordelen of de acties die in het actieplan zijn benoemd, zijn of worden gerealiseerd. Afgesproken is dat indien dit niet het geval is de Europese Raad specifieke aanwijzingen zal geven hoe dit wel kan worden waargemaakt. Ook zullen er indicatoren worden ontwikkeld die aangeven hoe de EU lidstaten onderling en in relatie tot andere geïndustrialiseerde landen staan op het gebied van «de kenniseconomie». De Commissie werkt momenteel aan een voorstel voor deze indicatoren, op basis van discussies met lidstaten en internationale organisaties als de OESO en Eurostat. Afgesproken is dat aan iedere Europese voorjaarstop een uitgebreide rapportage wordt voorgelegd. De eerstvolgende voorjaarstop is in Stockholm, op 23/24 maart Aan de Europese Raad van Nice in december zal slechts een tussentijds verslag worden gepresenteerd. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 8

9 Coördinatie van de acties uit e-europe zal gebeuren door de onder de Interne Marktraad vallende groep over de «informatiemaatschappij» voorzover het de horizontale acties betreft. In vele Raden zal het actieplan als referentie voor de werkzaamheden dienen. Specifieke acties uit het actieplan, bv. unbundling local loop etc., zullen in de betreffende vakraden worden behandeld. Inmiddels is overeenstemming bereikt over de verordening unbundling local loop die per 1 januari 2001 in werking treedt. Tijdens de Telecomraad zullen de volgende acties aparte bespreekpunten vormen (agendapunten 6 en 7): eu top level domein naam e-content programma (stimuleren van Europese digitale inhoud en taaldiversiteit op het internet). Nederland is voorstander van het actieplan en wil behoren tot de Europese kopgroep m.b.t. de invoering van de acties die in het actieplan zijn benoemd. Nederland verwelkomt voorts de inspanningen van de Commissie om zo snel mogelijk de eeurope indicatoren vast te stellen, om zo te kunnen beginnen met het benchmarken van de voortgang van de uitvoering van de actielijnen in de EU en de Lidstaten. Hierbij moet aansluiting worden gezocht bij internationale benchmark studies en dataverzamelingen, zoals die van de OESO en Eurostat. Nederland speelt zelf een actieve rol in de discussie over de opzet van de benchmark. Zo zal de recent uitgebrachte internationale ICT-toets (november 2000), worden vertaald in het Engels en worden ingebracht in de discussie over de eeurope benchmark. Verder acht Nederland het van belang dat goede afstemming plaatsvindt tussen de opstelling van de structurele indicatoren voor het monitoren van de voortgang op het terrein van de brede Lissabon-doelstellingen en de e-europe indicatoren. Nederland zal de presentatie over de voortgang van het dossier door het Voorzitterschap aanhoren. Ad 8. Diversen Op dit moment zijn nog geen punten bekend. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 58 9