HAM-NIEUWS. Info VERON-afdeling A01 Alkmaar _... _. _... _... JAARGANG 34: oktober _.. _. _... _. Opgericht 11 juni 1946

Transcriptie

1 1 HAM-NIEUWS Info VERON-afdeling A01 Alkmaar Opgericht 11 juni 1946 JAARGANG 34: oktober _.. _ _. _ _....

2 2 Colofon Bestuur: Voorzitter: Fred van Welij PDoNQD Secretaris: Carel Frumau PA3HIE e Secr.: Ruud Vogel PA3EQC Penningm: Rob Derlagen PA1EMT Lid: Vacature Lid: Meeuwes Schulting PD5MES Financiën: ING-bank Rek.nummer: t.n.v. VERON afdeling Alkmaar Redactie HAM-Nieuws: Homepage Afdeling Alkmaar: First Operator PI4ALK: PA3HIE Lighthouse Award/Contesten: QSL-manager: Wim Bilars, PA3GRE tel: / pa3gre@veron.nl Materiaalbeheerder: Henk van Stigt, PAoPQ tel: * Bijeenkomsten in principe op de 2e vrijdag van de maand (juli / augustus geen bijeenkomst) * Let op het HAM-Nieuws en Elektron voor eventuele wijzigingen of bezoek onze homepage! * Overname van artikelen en/of schema s is met bronvermelding toegestaan

3 3 UITNODIGING VOOR DE BIJEENKOMST OP VRIJDAG 12 oktober 2012 IN DE KANTINE VAN KO HARTOG ELECTROTECHNIEK DE OUDE WERF PW HEILOO AANVANG: 20:00 UUR (HEK OPEN OM 19:45 UUR) Lezing: Piet van der Post, PAØPOS Onderwerp: Van PTT RCD tot AT en Hoe ontstaan storingen en waar heeft de zendamateur last van!!

4 4 Mededelingen Piet van der Post, PAØPOS Op vrijdag 12 oktober 2012, nodigt de VERON-afdeling A01 Alkmaar u uit op haar verenigingsavond. Piet van der Post, PA0POS houdt een lezing over het ontstaan van de PTT RCD, wat nu bekent staat onder de naam Agentschap Telecom. Praktijk voorbeelden hoe storingen ontstaan met attributen die dit veroorzaken en vooral hoe dat klinkt en waar heeft en krijgt de radiozendamateur mee te maken. Middels de beamer wordt dit alles met voorbeelden ondersteund en zullen er PPT plaatjes passeren, de EMC richtlijn komt aanbod. Dus met andere woorden een veelzijdige en leerzame avond. Komt u ook? Dag voor de Radioamateur 2012 De zelfbouw tentoonstelling Oproep Op 3 november organiseert de VERON weer de Dag voor de RadioAmateur in de Americahal te Apeldoorn. Traditioneel is een belangrijk onderdeel daarvan de zelfbouw tentoonstelling. Wat zou het leuk en goed zijn om van alle afdelingen van de VERON één of twee deelnemers hieraan te mogen begroeten. In elke afdeling gebeurd wel iets bijzonders (op technisch gebied) waar een ander ook belangstelling voor heeft. Wilt U eens rondvragen in Uw afdeling wie een bijdrage aan de zelfbouw tentoonstelling zo willen leveren, door hieraan te willen deelnemen? Gegadigden kunnen zich in verbinding stellen met Jos Disselhorst PA3ACJ adres jajm.disselhorst@hccnet.nl 73, Jos PA3ACJ

5 5 Bedankje van PA2THF Beste. Bij deze bedank ik jullie, voor de gastvrije ontvangst tijdens de lezingavond van 14sept jl. Het onderwerp spreekt een groot aantal mensen aan uiteraard en het boek waaruit geciteerd werd; De Geheime Oorlog is geschreven naar aanleiding van een serie BBC documentaires. Deze zijn (bij mijn weten) niet uitgezonden in Nederland en zeer zeldzaam. Mocht één van jullie een kopie wensen van die uitzendingen (dacht 5 dvd s) laat die persoon dan even contact met mij opnemen. Jammer dat we voortijdig weg moesten en veel succes in het noorden. 73 van PA2THF en ega Vriendelijke groet, Theo Faber FinalActMedia tv-producties Vivaldipad AH Almere Tel: Mobiel: th.faber@hetnet.nl Tijdverdrijf met vrienden zodat je elkaar beter leert kennen: Geniet samen van een gezellige After Dinner (zie foto) Een gezellig QSO is zo gek nog niet, maar ik behoor ook tot een andere generatie!! PD5MES

6 6 Verkoping In de maand november organiseert de afdeling Alkmaar een verkoping. De leden van de afdeling kunnen tijdens deze verkoping hobby artikelen te koop aanbieden aan mede hobbyisten. Ook handelaren hebben dit jaar voor het eerst (beperkt) de mogelijkheid hobbyartikelen aan te bieden maar dan uitsluitend door tussenkomst van de veilingmeester. Een aantal jaar geleden hebben we ook een verkoping georganiseerd en dat was een gezellige en drukke avond met veel belangstelling door zowel aanbieders als kopers. We hopen op tenminste net zo n geslaagde avond als toen. De mogelijkheid voor handelaren om hobbyartikelen aan te bieden is nieuw. We proberen daarmee de avond voor de bezoekers zo interessant mogelijk te maken. Of handelaren gebruik zullen maken van de mogelijkheid om artikelen op deze manier aan te bieden is natuurlijk nog maar de vraag. Vanzelfsprekend nodigen wij verschillende handelaren uit om deel te nemen. Om te voorkomen dat de verkoping gaat lijken op een beurs is het aantal artikelen dat handelaren kunnen aanbieden beperkt. Wat verder anders is dan voorgaande jaren is de aanmelding vooraf van de te verkopen artikelen. We willen graag vooraf weten wat er te koop wordt aangeboden zodat we de verkooplijsten kunnen voorbereiden. Op de avond zelf artikelen inbrengen kan ook maar heeft iet onze voorkeur. Net als op Marktplaats is een fotootje van het aangeboden artikel verkoop bevorderend. Aanbieders wordt dan ook aangeraden een foto mee te zenden bij de aanmelding van het te verkopen artikel(en). We gaan kijken of het mogelijk is om voorafgaand aan de verkoping de leden alvast een overzicht te geven van de artikelen die ter verkoop worden aangeboden. We hopen zo op meer klandizie. Tenslotte is er naast de verkoping natuurlijk volop ruimte voor onderling QSO onder het genot van een vers bakkie koffie, een frissie of een pilsje met een nootje. We zijn benieuwd naar je inbreng. Kijk eens op zolder, wie weet staat daar iets wat je al jaren niet meer gebruikt en waar een ander misschien naar op zoek is. De spelregels voor de verkoping zijn opgenomen in een apart documentje. We denken dat het allemaal helder is maar mocht je nog vragen hebben over het een en ander laat het me dan even weten via een mailtje. Alvast veel plezier gewenst! 73, Fred PD0NQD DE SPELREGELS VINDT U OP PAGINA 17

7 7 OPROEP - OPROEP - OPROEP Op en 21 oktober 2012 houdt de Scouting weer wereld wijd haar JOTAweekend. Al jaren spelen de zendamateurs hier een rol in om wereldwijd verbindingen te maken met andere Scouting-clubs en zendamateurs en niet te vergeten de medewerking die zij verlenen in de traditionele JOTA- Cross. Gert PA1VW, Martijn PA1MS en Jan PE0JXA zijn actieve deelnemers, maar binnen hun scouting groep daalt de animo van de scouts om de microfoon ter hand te nemen, dit geldt niet alleen binnen hun groep, maar blijkt een algemene tendens te zijn. En ook hier geldt: De Klant is Koning heden ten dage is chatten, sms n enz, orde van de dag en daar willen we graag aan tegemoet komen, maar dan met PSK31 in de FM- modulatie op 2 meter en/of 70 centimeter-band Natuurlijk heb je dan tegenstations nodig en via dit medium doen wij een oproep aan amateurs die hieraan mee willen werken, zij kunnen zich aan melden en een afspraak maken via de mail bij: PE0JXA@AMSAT.ORG. Alvast bedankt.

8 8 De sollicitatie. Hij bleef even staan zittend op zijn fiets met een voet op de grond. Hij keek naar het grote geopende hek met daar achter een kort pad dat liep naar een groot gebouw. Boven de dubbele deuren de forse letters R. F. B. Hij wist wat die afkorting betekent, namelijk Radio Fabriek Bonné. Het bedrijf waar hij had gesolliciteerd en waarvan hij een oproep toegestuurd had gekregen voor een onderhoud. Na zijn fiets op slot te hebben gezet liep hij naar de ingang. Hij drukte op de koperen bel en even later gingen de grote deuren open. Binnen in een grote hal zat een portier achter een balie die hem wenkte naderbij te komen. U heeft hier een afspraak? Hij overhandigde de man de brief die hij had gekregen en de portier keek heel ernstig naar de inhoud. Hij keek nu op en zei Dus je bent Jan de Graver oud twintig jaar en komt hier voor een onderhoud Ja mijnheer, ik moet mij melden bij mijnheer Bonné De portier corrigeerde dat met een iets bestraffende blik Je bedoeld ingenieur Bonné!! Deze gang door en derde deur rechts. Je wordt vanzelf op geroepen. Hij kwam terecht in een kleine lege wachtkamer in de hoek stond een bureau met een schrijfmachine er op. Hij zette zich neer op een van de stoelen voor het raam. Keek op zijn horloge, hij had een afspraak om 10 uur en zag dat hij nog even moest wachten. Hoe zou hij de heer Bonné moeten aanspreken? Ingenieur leek hem niet juist zou dokter misschien beter zijn of toch gewoon mijnheer. Hij kreeg niet de tijd daarover na te denken want de tussendeur zwaaide open en een wat gezette man riep hem binnen. Nu gezeten op een stoel tegenover de ingenieur aan zijn bureau wachtte hij af op de vragen die de man zou stellen. U bent Jan de Graver die mij heeft geschreven voor een baan bij de productie Jan antwoordde heel beleefd Ja mijnheer de ingenieur Wat de man wat vreemd deed opkijken maar vervolgde met Wat is je opleiding? De lagere school en ik heb een cursus radio techniek gevolgd bij een vereniging van verzamelaars waar ik lid van ben. De hele cursus gevolgd en een getuigschrift gekregen. Ik heb het bij me. De man keek hem aan en mompelde Laat maar zitten. Je weet dus iets van de radio techniek af, als ik het goed begrijp. Je weet dus wat er zich in een electronisch circuit afspeelt Jan vond het gelijk al een vreemde vraag en draaide wat zenuwachtig op zijn stoel heen en weer. Hij knikte met het hoofd ja. De ingenieur noteerde iets op een vel papier en vroeg ondertussen In welke richting loopt de gelijkstroom in een schakeling? Ach dat wist Jan gelukkig en hij antwoordde vlot Van de plus naar de min Hij had toevallig een paar dagen geleden iets weten te vernikkelen in een galvanisch bad en het onderdeel dat vernikkeld moest worden moest op de negatieve pool van de accu aangesloten worden. Dus het kon niet anders zijn dan dat de stroom naar de negatieve aansluiting loopt. De man schreef verder en het duurde even voor hij de volgende vraag stelde. Enig idee hoe een triodebuis werkt? Jan dacht diep na alvorens antwoord te geven. Ondertussen trommelde de ingenieur afwachtend met zijn vingers op zijn bureau. Na enige tijd van nadenken zei Jan, De buis heeft een kathode die wordt verhit met een gloeidraad, door de warmte treden er negatieve elektronen naar buiten die naar de anode stromen waar

9 9 een positieve spanning opstaat. Met het rooster kan je de stroom regelen. Jan was blij dat hij de vraag had weten te beantwoorden. De heer Bonné leunde nu achterover in zijn stoel en rommelde wat in een lade waaruit hij een sigaren doos te voorschijn haalde. Nadat hij de sigaar had aangestoken en een grote wolk omhoog had geblazen sprak hij Dus in de triode loopt de stroom van de negatieve kathode naar de positieve anode Jan dacht aan de lezingen die hij had gevolgd. Hij wist het zeker de stroom loopt richting de anode. Mijnheer er staat een positieve spanning op de anode en daarom gaan de elektronen vanaf de kathode er naar toe, eenmaal daar aangekomen gaan ze weer via een weerstand of iets anders naar de aarde terug, dus van plus naar min. De buis is een soort stroombron. De heer Bonné stond op liep naar het raam en staarde enige tijd naar buiten. Jan keek naar de klok, hij was nu al ruim tien minuten binnen en was nog niet verder gekomen dan het beantwoorden van wat wonderlijke vragen. De ingenieur draaide zich nu om en keek Jan vragend aan Wat mij verbaasd, is dat de stroom nu de andere richting uitgaat als dat je eerder vertelde en dat de buis als een gelijkstroom bron beschouwd kan worden. Nou ja, laten we aannemen dat het zo zou kunnen zijn. Echter dat geldt dan natuurlijk ook voor dat deel dat zorgt voor de anode spanning, De trafo, dioden en elco s enzovoort. Dat zouden dus twee bronnen zijn die parallel staan. Dan vraag ik mij af hoe werkt dat dan? Hoe lopen de stromen dan in het circuit waar beiden deel van uit maken.? Jan kreeg het benauwd, hij voelde dat hier iets niet klopte. De voeding zorgt toch voor de spanning op de anode van de buis. Maar hij wist toch zeker dat de stroom richting in de buis van kathode naar anode loopt. Maar alleen als de anode een positieve spanning krijgt. Dat wel natuurlijk. Hoe gaat het dan verder? De stroom die de voeding levert loopt van de plus naar de min of toch andersom? Want in het eerste geval zijn de stromen tegengesteld. Hij pijnigde zijn hersenen maar kon er niet uit komen. Hij kreeg het er warm van en wist nu al zeker afgewezen te worden. De ingenieur nam de tijd en blies speels kringetjes rook omhoog. Hij tipte de askegel van zijn sigaar in de asbak. Al enig idee over de stroomloop? Jan was echter nog in gedachten verzonken en keek stil voor zich uit. Natuurlijk hij begreep het, er is hier sprake van een serie schakeling. Hij veerde op uit zijn stoel en zei Het is een serie schakeling, de stroom loopt via de gelijkrichter van de voeding naar aarde terug! Nu gaan we de goede kant op sprak de ingenieur Dus nu loopt de stroom niet zoals je eerst vertelde van de plus naar de min maar juist de andere kant op. Zou het voor de werking wat uit maken de stroom richting in het circuit? Wat zijn dat toch voor vragen dacht Jan, hij werd er bijkans moedeloos van. Maar hij kreeg toch een ingeving en zei Ik denk het niet, het gaat toch uiteindelijk om de spanning variatie,s in de schakeling of zie ik dat verkeerd? Je gaat de goede kant op maar ik denk dat je die cursus nog maar eens stevig over moet doen Jan keek wat teleurgesteld na deze opmerking. Hij was er nu absoluut zeker van afgewezen te worden, hij had het duidelijk verknald met zijn onzekere antwoorden. De man stond op stak zijn hand uit met de woorden, meld je maar bij de secretaresse, die zal een en ander noteren dan krijg je binnen een week bericht. Als Jan de wachtkamer weer binnen loopt ziet hij in de hoek van de kamer nu een meisje achter het bureau zitten. Komt u maar hier dan kan ik uw gegevens noteren. Viel

10 10 het mee het onderhoud, en terwijl ze de type machine geroutineerd bediende, U heeft gesolliciteerd voor de werkplaats en heb ik het goed begrepen is uw naam J de Graver? Jan bevestigde dat, haalde zijn schouders op en zei op wat droevige toon Nee, het onderhoud viel tegen, allemaal verwarde vragen over radio techniek waar ik nauwelijks iets zinnigs op kon antwoorden Het meisje zei nu met een glimlach Dat doet meneer Bonné altijd, hij is wat plagerig. Voor de montage afdeling hoef je die techniek niet eens te kennen. Als je met een schroevendraaier en tang om kan gaan is dat al ruim voldoende. Je zal wel bericht krijgen dat je aangenomen bent, want we zitten in de werkplaats om mensen verlegen. Eenmaal weer thuis was hij de vragen over de stroomrichting nog niet vergeten en nam zich voor zich daar toch eens goed in te verdiepen. Want het leek hem een wonderlijk raadsel. Bij galvaniseren loopt de stroom toch duidelijk de andere kant op, wat eigenlijk niet zou kunnen. PA3HDY Behang stopt elektrosmog Eenvoudige en goedkope manier om elektromagnetisch afgeschermde ruimten te creëren Onderzoekers van de Technische Universiteit Grenoble (INP) hebben behang ontwikkeld dat radiosignalen tegenhoudt. Het behang kan bijvoorbeeld worden gebruikt om afluistervrije ruimten in gebouwen te creëren of om gevoelige medische apparatuur af te schermen tegen interferentie door elektromagnetische straling van mobiele telefoons. Het behang is niet veel duurder dan gewone wandbekleding. Het nieuwe behang krijgt zijn afschermende werking door een sneeuwvlokpatroon van zilverdeeltjes dat er op is aangebracht. Hiermee worden WLAN/WiFi signalen in de beide frequentiebanden 2,4 GHz en 5 GHz in twee richtingen effectief geblokkeerd. De signaalsterkte wordt met 25 db verminderd. GSM-verbindingen en het surfen via UMTS is nog wel mogelijk, maar er is een tweede uitvoering van het behang waarbij dat ook niet meer werkt. De zilverdeeltjes zijn verwerkt in geleidende inkt die doormiddel van een zeefdrukproces wordt aangebracht. Op dit moment vormen ramen in buitenmuren nog een uitdaging omdat deze de elektromagnetische straling ongehinderd doorlaten. Er is nu een onderzoek gestart naar een dunnere en doorzichtige variant van het behang. Foto: Grenoble INP

11 11 REUZENANTENNE Nederland, blij met splitsen SKA-telescoop Het besluit de internationale radiotelescoop SKA (square kilometer array) te verdelen over locaties in Australië/Nieuw-Zeeland en Zuidelijk-Afrika is gunstig voor de Europese radio-astronomie. Dat zegt astronoom en Spinozaprijswinnaar Heino Falcke in een eerste reactie op het besluit van eind vorige week om SKA (kosten 1,5 miljard euro) te splitsen. Eerder leek een keus voor één van beide locaties aan de orde. Volgens Falcke werken Europese radiotelescopen zoals in Westerbork nu al samen met antenne's in Zuid-Afrika en ligt aansluiting op de nieuwe supertelescoop in de rede. SKA krijgt in totaal circa schotels en antennevelden, die samen een ontvangeroppervlak van een vierkante kilometer hebben. Dat maakt het apparaat honderden keren gevoeliger dan huidige ontvangers. SKA moet in 2024 aan de slag. Bron: De Volkskrant Wetenschap WIE HEB IK AAN DE LIJN?????

12 12 Interressante Websites Walkie Talkie App option=com_content&task=view&id=3009&itemid=43&utm_source=twitterfeed&u tm_medium=twitter Typebladen en President: Via de website van het tijdschrift Funkamateur kun je typebladen van diverse transceivers in.pdf formaat downloaden. Handig als je snel inzicht wilt krijgen wat een apparaat kan (en niet kan) en op zoek bent naar info zoals pinbezetting van connectors. Het gaat om apparatuur van o.m. Kenwood, ICOM, Standard, Yaesu Spinneweb Antenne option=com_content&task=view&id=3007&itemid=43&utm_source=twitterfeed&utm_medi um=twitter CTCSS In Duitsland is er verontwaardiging ontstaan over het verplicht stellen van het gebruik van CTCSS op amateur repeaters. De IARU heeft namelijk besloten dat alle analoge telefonie amateur repeaters in IARU regio 1 voor het einde van 2014 uitsluitend opengestuurd mogen worden met een CTCSS sub-audio toon. option=com_content&task=view&id=3010&itemid=43&utm_source=twitterfeed&utm_medi um=twitter

13 13 Iets voor de startende zelfbouwer?(deel 1) Wat is een LED? LED is de afkorting van Light Emitting Diode, wat zoveel betekent als lichtgevende diode. En inderdaad vertoont een LED ook een belangrijke eigenschap van een diode, namelijk dat de stroom slechts in één richting wordt doorgelaten; er kan alleen stroom lopen van de anode (positieve pool) naar de kathode (negatieve pool). Dit is een belangrijk verschil tussen een LED en een gloeilamp, waarbij de polariteit niet uitmaakt. In feite zijn er meer verschillen dan overeenkomsten tussen LED's en gloeilampen; zo wordt het licht in een LED niet opgewekt door het verhitten van een draadje, maar doordat elektronen in het halfgeleidermateriaal zoals dat heet worden aangeslagen; in feite gebeurt ditzelfde in een TL-buis of andere gasontladingslamp, zodat een LED dus meer gemeen heeft met een TLbuis dan met een gloeilamp! In onderstaande figuur zie je het schemasymbool en een tekening van een LED met de anode, de kathode en de richting waarin stroom door de LED kan lopen: Bij de hier weergegeven "gewone" LED met twee aansluitdraden zijn de anode en de kathode als volgt te herkennen: De anode (de positieve aansluiting) is de langste draad. De kathode (de negatieve aansluiting) is de kortste draad. Verder is de kathode bij ronde LED's vanaf 5 millimeter ook aangegeven door middel van een plat vlakje bij een van de draden. Houd er rekening mee dat er LED's in talloze kleuren, vormen, maten en varianten verkrijgbaar zijn, zodat niet altijd direct duidelijk is wat de anode en de kathode is. Verderop kun je lezen hoe je van een onbekende LED de polariteit, de nominale spanningsval en (ongeveer) de werkstroom bepaalt.

14 Hoe zet je een LED aan? 14 Een ander essentieel verschil tussen een LED en een gloeilamp is de manier waarop je ze van elektriciteit voorziet: LED's moeten worden aangestuurd door er een bepaalde stroom doorheen te sturen, niet door er een bepaalde spanning overheen te zetten. Je kunt een gewone LED dus ook niet zomaar op een batterij of andere spanningsbron aansluiten - ze zullen dan niet werken of juist heel snel kapot gaan. Bij een LED wordt dan ook aangegeven bij welke stroom de lichtopbrengst optimaal is (dat wil zeggen: zoveel mogelijk licht bij een zo lang mogelijke levensduur). Bij de van oudsher verkrijgbare standaard-led's is dit vaak iets van 20 milli-ampère (20 ma); bij zogenoemde low-current- LED's is dit aanzienlijk minder, vaak iets tussen 3 en 5 ma. Dit aansturen met stroom in plaats van spanning is ook meteen het grote probleem voor veel mensen die LED's willen gebruiken. Vrijwel alle vormen van elektriciteitsvoorziening zijn spanningsbronnen, zoals batterijen, adapters of computervoedingen; stroombronnen zijn niet los te koop. Een extra complicatie is dat een LED zich weliswaar als een diode gedraagt en dus stroom in één richting kan doorlaten - maar niet bepaald een ideale diode. Zelfs in de doorlaatrichting moet er een bepaalde spanning (de nominale spanningsval) over de LED staan voordat deze de gewenste stroom doorlaat. Als je een LED op een gewone spanningsbron aansluit en de spanning langzaam opvoert, zal er eerst bijna niets gebeuren. Pas wanneer de spanning in de buurt komt van de nominale spanningsval begint er stroom te lopen en gaat de LED licht geven. Als de spanning daarna echter ook maar een klein beetje (een paar tiende volt) wordt verhoogd, neemt de stroom zeer snel toe, totdat de LED kapot gaat. Dit is te zien in de volgende grafiek (voor een rode LED):

15 De moraal van het verhaal is simpel: hang een LED nooit zomaar aan een spanningsbron zoals een batterij of een adapter. Het ding zal meestal kapot gaan of domweg niets doen. Ja, het kan soms goed gaan, vooral bij lichte batterijen (die een relatief grote inwendige weerstand hebben); verder zijn er ook enkele uitzonderingen zoals knipper-led's, die wel direct op een spanningsbron aangesloten kunnen worden. Deze laatste zijn echter geen simpele LED's, maar bevatten een complete chip met knippercircuit en stroomregeling. Hier kunnen we dan ook niet verder op ingaan. Een dergelijk exponentieel verband tussen spanning en stroom geldt in principe voor alle dioden; de exacte waarden van de nominale spanningsval en de stroom zijn echter sterk afhankelijk van het type diode. De meeste gewone LED's worden aangestuurd met een stroom van maximaal 20 ma (milli-ampère), oftewel 0,02 ampère. De waarde van de nominale spanningsval is afhankelijk van de kleur van de LED; bij rode LED's is dit meestal zo'n 1,9 volt, bij gele en groene LED's 2,0 respectievelijk 2,1 volt, en bij blauwe en witte LED's 3,6 volt. Raadpleeg echter altijd de datasheets van een LED als deze beschikbaar zijn, want zeker bij moderne, geavanceerdere typen LED's kunnen deze waarden flink afwijken. Gelukkig kun je de benodigde werkstroom heel eenvoudig opwekken door een weerstand in serie te zetten met een vaste spanningsbron. Een weerstand \s zo ongeveer het eenvoudigste en goedkoopste elektronische onderdeel dat er bestaat; zoals de naam al aangeeft, levert het een bepaalde weerstand op voor de stroom die er doorheen loopt. Je stuurt een LED aan door een spanningsbron te nemen met een hogere spanning dan de nominale spanningsval van de LED, en de weerstand zo te kiezen dat de gewenste stroom door de hele keten loopt. In de volgende pagina's leggen we uit hoe je de benodigde berekeningen uitvoert. 15 Hoe bereken je de voorschakelweerstand? Zoals gezegd kun je een serieschakeling van een LED en een weerstand wel op een spanningsbron aansluiten. De vraag is natuurlijk welke waarde die weerstand moet hebben. Uitgangspunt bij de berekeningen is de wet van Ohm: U = lxr U is de spanning in volt, I is de stroom in ampère, R is de weerstand in ohm Dit is het bijbehorende schema: Deze formule vertelt je de spanning over een bekende weerstand als er een bekende stroom doorheen wordt gestuurd. Maar wat te doen als je niet de spanning wilt weten, maar de weerstand, of de stroom? Geen probleem, met een beetje brugklaswiskunde kan de wet van Ohm worden omgerekend tot de volgende formules: l = U/R en R = U/I Het vorige schema geeft de situatie aan voor de wet van Ohm, maar er ontbreekt nog een belangrijk element: de LED. Deze laatste wordt in serie geschakeld met de weerstand, waarna het er zo uitziet: Hierbij is de volgorde van LED en weerstand niet van belang, zolang de LED maar in de

16 Spanningsbron (U+) juiste polariteit is aangesloten. Verder het natuurlijk zaak dat de spanningsbron een hogere spanning levert dan de nominale spanningsval van de LED, anders kan er al helemaal geen stroom lopen. In dit voorbeeld gaan we uit van een rode LED met een nominale spanningsval van 1,9 volt; als we dus een voedingsspanning U + van 5 volt nemen, zou het goed moeten gaan, want 5V > 1,9V. Als gewenste stroom I kiezen we 20 ma. Nu moeten we alleen nog de weerstand berekenen. Nu zou je misschien denken dat je gewoon de waarden voor spanning (5V) en stroom (0,02A) in de wet van Ohm kunt invullen, maar dat is niet helemaal juist -je moet nog rekening houden met de nominale spanningsval over de LED, die we Uied noemen. Deze laatste spanningsval moet van de voedingsspanning U + worden afgetrokken om de spanning over de weerstand R te krijgen. In formule vorm ziet dit er zo uit: R = (U + - Uled) / I Nu kun je alle getallen invullen: R = (5-1,9)/0,02 = 3,1 /0,02 = 155ohm Je neemt dus gemakshalve een weerstand van 180 ohm (een algemeen verkrijgbare waarde) als voorschakelweerstand. Deze weerstand is hoger dan de berekende 155 ohm, dus de stroom zal naar verwachting wat lager zijn - maar dit is geen probleem, want de lichtopbrengst van een LED hoeft vrijwel nooit een erg nauwkeurige waarde te hebben. Voor de aardigheid kunnen we nog even uitrekenen wat die stroom dan eigenlijk is bij 180 in plaats van 155 ohm; ook bij deze berekening moeten we weer de nominale spanningsval van de LED aftrekken van de voedingsspanning: I = (U+ - Uled) / R = (5-1,9) /180 = 17,22 ma 16 Je ziet, de stroom is wat lager dan de gewenste 20 milli-ampère, maar dat is niet erg; het verschil in lichtopbrengst zal nauwelijks zichtbaar zijn. (wordt vervolgd) onder een schemaatje van een knipperled en een site om LED s te berekenen, ook de voorschakelweerstand:

17 Spelregels Verkoping Veron afdeling Alkmaar november 2012 Inleiding "De afdeling Alkmaar organiseert tijdens de afdelingsbijeenkomst van november 2012 een verkoping. Leden van de afdeling kunnen hobbyartikelen inbrengen die tijdens de avond door zorg van het bestuur via de veilingmeester te koop worden aangeboden. De hobbyartikelen worden door de leden voorafgaand per aangemeld bij de veilingmeester. Vermeldt: naam/call, omschrijving artikel, bij voorkeur een fotootje en indien van toepassing de gewenste minimumprijs. "Er zijn 3 partijen: de aanbieder (hij die wat te koop aanbiedt); de veilingmeester (die namens de afdeling optreedt als verkoper) de koper, hij die het artikel koopt. Voorbereiding "De aangeboden artikelen dienen betrekking te hebben op onze hobby en voor ons hobbyisten een zekere waarde vertegenwoordigen. (geen rommel dus). De aanbieder heeft bij het bepalen van de verkoopprijs twee mogelijkheden: De veilingmeester is vrij in het bepalen van de verkoopprijs; De aanbieder bepaalt een minimum verkoopprijs. "In beide gevallen wordt van de verkoopprijs 10% bemiddelingskosten ten bate van de Afdeling ingehouden. Het restant wordt afgedragen aan de aanbieder. Het verloop van de avond "Aan het begin van de avond worden de artikelen aangeleverd bij de veilingmeester. Elk artikel krijgt een sticker met een uniek nummer. Artikelen kunnen tot uur worden ingebracht. Daarna start de verkoping. De ingebrachte artikelen worden per opbod verkocht door de veilingmeester. De spelregels "De afdeling Alkmaar en de veilingmeester zijn niet aansprakelijk voor de kwaliteit of de goede werking van de aangeboden artikelen. Door het aanbieden of kopen van artikelen verklaren partijen zich akkoord met deze spelregels. Betalingen worden ter plaatse in contanten verricht. De veilingmeester bepaalt de hoogte van de eerste inzet en het bedrag waarmee elk bod wordt opgehoogd. Na de uitspraak "verkocht" door de veilingmeester wordt het bieden gestaakt. Een bod, gedaan gelijktijdig met de uitspraak "verkocht" geldt niet meer. Aan het einde van de avond worden niet verkochte artikelen door de aanbieder mee terug genomen en worden gekochte artikelen door de koper meegenomen. Veel plezier! 73, Fred PD0NQD 17

18 18

19 19 Er is weer QSL van het DQB en wel voor de volgende stations: oktober 2012 HB9DMD PA0ZAN PA3DLX PA5JD PD0NQD PE0WBL PE1NLN PA6ARC PA0AWP PA1EMT PA3DNX PA5JW PD0OIC PE1BCU PE1OAC PA0CF PA1GOT PA3DSW PA5L PD0PTY PE1BGQ PE1OFX PI4ALK PA0CVR PA1MP PA3DYR PA7JH PD0SCO PA1BKN PE1OIJ PA0DXK PA1MS PA3EQC PA7MEM PD0STP PE1BMN PE1OPN NL633 PA0FAN PA1VDM PA3FIM PA7TWO PD0WDV PE1DHY PE1OWR NL1135 PA0GMW PA1VW PA3FMV PC4R PD1AJT PE1DWK PE1PGW NL10653 PA0HGO PA2ABC PA3FPA PD0AOY PD1AKL PE1FBZ PE1PRB NL11707 PA0JAD PA2FAP PA3GG PD0BCA PD1JFB PE1GTV PE1PTO NL12611 PA0JAG PA2JZ PA3GIE PD0HGP PD1RIN PE1GYH PE1PYP NL13044 PA0JWG PA2PF PA3GRE PD0HNO PD2GB PE1HIP PE1RML NL13085 PA0JXM PA3AFC PA3GVN PD0HS PD3SPY PE1IST PE7EB PA0NRE PA3ALB PA3GYG PD0HWE PD5LWE PEIJAT PF1BRE PA0ASW PA0PQ PA3AMF PA3HDY PD0JDH PD5MES PE1JKX PF1F PA0STN PA0PSY PA3BBY PA3HIE PD0JFX PD7TWO PE1JRP PH0MB PA3FTD PA0RYS PA3CSL PA3JVA PD0JOS PD9SW PE1KDS PH0V PD0MES PA0TVS PA3CVY PA3RGH PD0KPR PE0JXA PE1LH PH1CP PD2HBC PA0XAW PA3DAU PA3RQR PD0NON PE0PJW PE1LNM PH7X PE1PRB Er is QSL voor de in ROOD gemarkeerde stations De koffer is weer goed gevuld, de QSL-manager is u zeer erkentelijk als u de kaarten in ontvangst wil nemen. Maak eventueel een afspraak, zie colofon op pagina 2 in het HAM-Nieuws. Best 73 Wim, PA3GR

20 20 Laat EJ ALKMAAR Tel : Fax : Voor interessante aanbiedingen bezoek onze Website: info@radioelco.nl

21 21 Uw klantcontacten, onze zorg Bij Quality Contacts zijn de medewerkers specialist in het verzorgen van uw klantcontacten. We stellen aan kwaliteitsnormen als deskundigheid, persoonlijk contact en duidelijkheid in informatieverstrekking, hoge eisen. Kwaliteit staat bij ons voorop. Dat blijkt dan ook wel uit onze bedrijfsnaam. Bij Quality Contacts zijn uw klantcontacten onze zorg. Wij kunnen een oplossing bieden voor al uw Customer Care activiteiten. Inbound Outbound Back office Fulfilment Maatwerk oplossingen Zuiderweg 12, 1741 NA SCHAGEN Zeilmakerstraat 40, 1991 JC VELSERBROEK Telefoon

22 22 Ruimte voor uw advertentie Voor informatie neem contact op met de redactie HIER HAD UW ADVERTENTIE KUNNEN STAAN!