AanZet. Vakantiebeleving voor iedereen. En verder

Transcriptie

1 Vakantiespecial 2016 AanZet Vakantiebeleving voor iedereen En verder Drang om te scheppen en grenzen op te zoeken Fluisterend door de Weerribben Landhoeve Zwieseborg: een luxe oase in agrarische sfeer

2 Zorgeloos op vakantie, ook als u zorg nodig heeft! RP Care is onderdeel van Roompot Vakanties en is gespecialiseerd in vakanties met zorg. Ons doel is om gasten met een bepaalde zorgbehoefte een zo plezierig mogelijk verblijf aan te bieden. Want ook als u zorg nodig heeft, kunt u zonder zorgen van een heerlijke vakantie genieten. Door nauw samen te werken met (para)medische instellingen en doelgroepgerichte organisaties, biedt RP Care een groot scala aan mogelijkheden. Dat de kwaliteit van de zorg en het welzijn van onze gasten daarbij centraal staat, spreekt voor zich. RP Care biedt u o.a.: Mindervalidebungalows Zorg en hulpmiddelen op vakantie Allergievriendelijke bungalows Bungalow voor een visuele beperking Kuurprogramma s voor reumapatiënten Weekend- en vakantieopvang Vakantiedialyse Ga voor meer informatie naar of bel voor persoonlijk advies Buurtzorgpension AED s op vakantieparken

3 BRON VAN AVONTUUR WATERSPORTVAKANTIES VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING BEZOEK VOOR HET VAARPROGRAMMA 2016 OF VRAAG DE BROCHURE AAN VIA Fantastisch om met elkaar in de weer te zijn! Ik krijg bij SailWise de mogelijkheid om zelf actief mee te zeilen. Het waterskiën geeft mij een geweldige kick!

4 Ango Pagina Opkomen voor de belangen van mensen met een functiebeperking. Zorgen dat mensen met een handicap of ziekte volwaardig deel kunnen nemen aan het leven van alledag. Dat is waar het om gaat bij de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango). Met zo n leden is het de grootste algemene organisatie van, voor en door mensen met een beperking in Nederland. De Ango kan helpen Individuele belangenbehartiging is altijd een belangrijke taak van de Ango geweest. Heb je hulp nodig bij het invullen van belastingpapieren, bij het aanvragen van een uitkering of een voorziening, bij het voeren van bezwaar- en beroepsprocedures als er weer eens een instantie een dubieuze beslissing heeft genomen? Bijvoorbeeld omdat je geen kilometervergoeding meer krijgt van de gemeente of dat de rolstoel van jouw keuze niet kan worden verstrekt omdat de gemeente geen contract heeft met de betreffende leverancier. Je kunt ervoor bij de Ango terecht. In principe word je geholpen door een adviseur bij jou in de buurt. (Via kun je vinden waar de dichtstbijzijnde adviseur spreekuur houdt.) De Ango-adviseurs zijn vrijwilligers met een goede opleiding. Niet zelden zijn het mensen die zelf gehandicapt zijn, die hun talenten en hun ervaring graag in dienst stellen van anderen. Plaatselijke activiteiten Ango-afdelingen komen op voor de plaatselijke belangen van mensen met een handicap. Ze organiseren plaatselijk en regionaal allerlei activiteiten. Zij kunnen helpen bij de strijd om uw rechten. Strijden met andere gehandicaptenorganisaties voor goede plaatselijke Wmo-verordeningen of werken aan een betere toegankelijkheid van de wijk of stad. Elke afdeling heeft eigen activiteiten. Dat kan een koffieochtend zijn voor een goed gesprek of voor gezellige sociale contacten. Maar ook gezellig een kaartje leggen bijvoorbeeld of met elkaar een dagje goed aangepast en prima georganiseerd op pad. Financiële hulp Het Ango Fonds verleent individuele financiële hulp aan alle gehandicapten en chronisch zieken, ongeacht of ze lid zijn van de Ango of niet. Het Ango Fonds vergoedt computers, studiekosten, aangepaste bedden en aangepaste stoelen en in uitzonderingssituaties auto s. Voorwaarde is dat de kosten door geen enkele officiële instantie vergoed worden en dat je inkomen of vermogen ontoereikend is om de kosten zelf te dragen. Daarbij wordt rekening gehouden met de extra kosten die je vanwege je handicap of ziekte toch al hebt. Inlichtingen zijn te krijgen bij het Ango Fonds Postbus 5048, 3502 JA Utrecht Bezoekadres: Churchillaan 11 (8e verdieping) 3527 GV Utrecht Telefoon: (033) info@ango.nl Openingstijden: maandag t/m donderdag uur. Voordeel voor leden Leden van de Ango kunnen profiteren van aantrekkelijke voordeelaanbiedingen. De Ango kan namelijk, als vereniging met ruim leden, collectieve kortingen bedingen. Op dit moment kunnen Ango-leden profiteren van de volgende aanbiedingen. Met de ledenpas krijgt u: 10% korting bij Welzorg op artikelen die niet via de Wmo worden vergoed, op vertoon van uw ledenpas. Meer informatie: of bel gratis Korting op zorgverzekeringen bij Zilveren Kruis Achmea (voorheen Agis) Per 1 januari 2015 gaat Agis verder als Zilveren Kruis Achmea. Er verandert niets aan de collectieve afspraken voor Ango-leden. Een nieuwe zorgverzekering sluit u onder dezelfde voorwaarden af bij Zilveren Kruis Achmea. Ango-leden krijgen: 3% korting op de basisverzekering 5% korting op een aanvullende ziektekostenverzekering 5% korting op een tandartsverzekering een deel van uw contributie retour. Vraag bij info@ango.nl een verklaring aan dat u lid bent en contributie betaald heeft. Vermeld daarbij uw volledige naam, adres en lidnummer. De verklaring kunt u opsturen naar uw zorgverzekeraar om de kosten te declareren. Voor meer informatie: zilverenkruis.nl/ango/ bel naar (maandag t/m vrijdag uur, zaterdag uur). Vermeld daarbij het collectiviteitsnummer In de Ango-winkel vindt u een uitgebreid assortiment handige hulpmiddelen en verzorgingsproducten. Leden van de Ango profiteren van aantrekkelijke kortingen en voordeelaanbiedingen. Nieuwsgierig? Neem snel een kijkje op of bel naar Korting op de speciale Ango-rechtsbijstandsverzekering, ongevallenverzekering en doorlopende reis- en annuleringsverzekering via Ocean groepsverzekeringen. Voor meer informatie bel naar of mail naar info@oceanadvies.nl. Gratis advies van de belastingsadviseurs van de Ango. Deze zijn te vinden op onder In de regio. Informatie over alle kortingen staat op onder ledenvoordeel. 4 Ango AanZet

5 Inhoud Op vakantie Inhoud Een beetje raar is het wel. Nu al nadenken over vakantie. Vooral omdat die voor de meeste mensen pas in de zomer valt. Maar wil je iets gaan doen waar je je zinnen op gezet hebt, dan zal je wel moeten. Zeker als je een functiebeperking hebt. Bij mij thuis hebben we het er ook al weer over gehad. Eigenlijk was de eerste vraag gauw beantwoord. Of we gaan? Natuurlijk! Even weg uit de sleur van alle dag. Nieuwe dingen zien, andere mensen ontmoeten. Maar waar naar toe dan? Die vraag is minder snel te beantwoorden. We kunnen natuurlijk weer naar Engeland gaan. Aan de overkant van Het Kanaal zijn de regels met betrekking tot de toegankelijkheid voor mensen met een handicap heel wat beter geregeld dan hier. Daardoor kun je soms in de meest historische gebouwen naar binnen en een goede indruk krijgen van de rijke geschiedenis van het land. Of willen we een keer wat anders? Nou woon ik zelf vlak aan de Belgische grens dus dat vind ik eigenlijk geen optie. Ik ga regelmatig naar onze Zuiderburen om eens lekker bier te kopen of om een dagje te genieten van hun bourgondische steden en de overheerlijke wafels, maar daar veertien dagen doorbrengen? Wat verder weg dan: Spanje, Turkije of Griekenland? Wel lekker weer en mooie stranden maar als ik dan ergens naar binnen wil, hoe vraag ik dan de toegankelijke ingang? Kunnen ze me dan wel voldoende verstaan, en ik hen? Over Duitsland en Luxemburg zijn we het ook nog niet eens. Wel aardig maar zijn die landen op toeristisch gebied niet een beetje out? We zullen de komende tijd nog wel eens nadenken. Misschien eens ons licht opsteken op de Vakantiebeurs in Utrecht. En goed op allerlei websites kijken. Als we goed opletten zal er toch zeker wel weer een leuke vakantiebestemming komen. En deze speciale AanZet nog eens doorlezen. Misschien biedt die al wel inspiratie voor een gezellig tijdje weg van de dagelijkse saaiheid in een begeerlijk land waar het leven je altijd toe lijkt te lachen. (fh) Colofon Aanzet is een kritisch tijdschrift voor mensen met een functiebeperking. AanZet verschijnt zeven keer per jaar. Het is een uitgave van Stichting Important Message (SIM) in opdracht van de Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie (Ango) Eindredactie Frans Huijsmans Hoofdredactie SIM Aan dit nummer werkten verder mee Biepmiep, Gonneke Bonting, Kees de Jager, Margreet Leijdekker, Robin Wubben, Selina, Veroni Steentjes, Riana de Voogd Productie BDUprint Marconistraat AM Barneveld Advertenties BDUmedia Roel Abraham Tel.: Abonneren: Bel of mail Een jaarabonnement kost 16,50 voor particulieren en 24,50 voor bedrijven en instellingen. Leden van de Ango ontvangen Aanzet gratis. Het blad is met behulp van Read Speaker te beluisteren op Agenda 14 In 2016 staan s-hertogenbosch en Brabant in het teken van Jheronimus Bosch (ca ), Nederlands beroemdste schilder uit de middeleeuwen. Zijn universele beeldtaal is nog steeds een bron van inspiratie voor kunstenaars in binnen- en buitenland. Landal Greenparks biedt iedereen vakantiebeleving 24 Even lekker op vakantie is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Als u extra begeleiding of zorg nodig heeft komt hier wat meer bij kijken. Landal GreenParks beschikt over diverse aangepaste woningen op een groot aantal parken. Fluisterend door de Weerribben 32 Stil vaart de Groene Wens Boot gedurende het hele vaarseizoen door de Overijsselse Weerribben. Behalve de twee schippers kunnen er tien passagiers mee. Samen beslissen ze waar de tocht langs gaat. Landhoeve Zwieseborg: een luxe oase 36 Wie eens lekker uit wil in eigen land verwacht niet in Loozen terecht te komen. Het Overijsselse gehucht ligt aan de Duitse grens, tussen Gramsbergen en Hardenberg. En verder o.a. Vier je vakantie zonder zorgen in de Brabantse Kempen 8 Musea toegankelijk voor mensen met functiebeperking 11 Genzeloos genieten bij de buren 19 Lidmaatschap opzeggen kan schriftelijk via Ango ledenadministratie Postbus 850, 3800 AW Amersfoort of telefonisch via of per mail via ledenadministratie@ango.nl AanZet, Amersfoort ISSN nummer Overname uit de inhoud van dit blad is alleen toegestaan na overleg met de redactie en met bronvermelding. AanZet heeft alles geprobeerd om de makers van de foto s te achterhalen. Waar dit niet is gelukt, verzoeken wij u z.s.m. contact op te nemen met de redactie. Ango AanZet 5

6 De nieuwe SmartDrive MX2 revolutionaire power-assist voor je rolstoel De SmartDrive is een slimme hulpmotor die je aan je rolstoel kunt koppelen. Het helpt je vooruit en ontlast je schouders en polsen. Je rijdt met minder moeite, langere afstanden en de krachtige motor helpt je moeiteloos hellingen te nemen en over tapijt, gras, etc. te rijden. Het geeft je meer vrijheid dan ooit tevoren. Je gaat verder, doet meer en bent onafhankelijker. Alles in één Het compacte alles in één design en het lage gewicht (5,7 kg) van de aandrijfunit maken de SmartDrive uiterst gebruiksvriendelijk. Eenvoudig aan en af te koppelen en makkelijk mee te nemen in de auto. De SmartDrive is te gebruiken op zowel vastframe als vouwframe rolstoelen. Simpel te bedienen Nadat je je rolstoel met je hoepels in beweging hebt gebracht neemt de SmartDrive simpelweg je snelheid over. De intelligente polsband herkent dat je wilt stoppen: door een tikkende beweging met je arm te maken wordt de motor uitgeschakeld. Bij hellingen is de automatische terugrol weerstand uitermate handig. Maak snel een afspraak om de SmartDrive MX2 zelf te ervaren! Specificaties SmartDrive MX2 Actieradius: ca 20 km Max. snelheid: 8,9 km/u Vermogen: 250 W Voltage: 36 V Totaalgewicht: 6,1 kg Double Performance Double Performance: rolstoel & handbike expertisecentrum Double Performance B.V. Antwerpseweg 13/ PB Gouda, Nederland + 31(0) reacties@doubleperformance.nl

7 Een onbezorgde vakantie voor iedereen Toegankelijke accommodaties en aanvullende zorg op maat Landal GreenParks vindt dat iedereen van een zorgeloos verblijf moet kunnen genieten. Daarom bieden we voor mindervaliden en gasten met een beperking, aangepaste accommodaties aan met speciale voorzieningen. Daarnaast werken we samen met Comfortzorg, zodat u tijdens uw verblijf dezelfde zorg, begeleiding en hulpmiddelen heeft als thuis. Aanbod aanpaste accommodaties: Toegankelijke accommodaties Visionvilla Gehoorvilla Longvilla Aanvullende zorg op maat Interesse? Kijk voor meer informatie over onze speciale accommodaties en dienstverlening op of bel met Comfortzorg (C 1,- per gesprek). Ontdek wat groen kan doen.

8 Nieuws Recreatienieuws op een rij Ook in 2015 werd het een en ander gedaan om mensen met een functiebeperking meer mogelijkheden op goede toegankelijke recreatiemogelijkheden te bieden. AanZet zet voor u een aantal ontwikkelingen nog eens op een rij. Vier je vakantie zonder zorgen in de Brabantse Kempen Samen met het gezin, echtgeno(o)t(e) of een goede vriend(in) overnachten in een knusse B&B, charmant dorpshotel of gezellige bungalow. En overdag leuke dingen doen in de omgeving. Maar wel met de gewenste thuiszorg, aangepaste maaltijden en hulpmiddelen die nodig zijn voor een zorgeloze vakantie. Het is nu mogelijk door een samenwerking tussen 14 Kempische bedrijven, Zet, Stichting Kempen Goed en JorisZorg. Een uniek project onder de naam Een vakantie zonder zorgen, in De Brabantse Kempen. Toegankelijke uitstapjes Alle deelnemende bedrijven zijn gecontroleerd op toegankelijkheid. Niet alleen de verblijfsaccommodaties maar ook musea, restaurants, doe-boerderijen en zelfs een fietsverhuurbedrijf dat speciale rolstoelfietsen verhuurt. Op com kun je per deelnemend bedrijf zien in hoeverre het bedrijf toegankelijk is en hoe je zowel je overnachting als de zorg kunt reserveren. Eenvoudig reserveren van vakantie en zorg Heb je een leuke overnachtingslocatie gevonden? Dan kun je deze rechtstreeks reserveren. Heb je behoefte aan een verhoogd bed, aangepaste maaltijd of heb je hulp nodig bij het opstaan en aankleden? Na de reserveringsbevestiging neem je hiervoor contact op met JorisZorg. Zij zorgen voor de gewenste thuiszorg op je vakantieadres. Ook zorgen zij ervoor dat de zorgafspraak wordt afgestemd met je vakantieadres zodat alles goed geregeld is. Betaling van verblijf en zorg De kosten voor je verblijf betaal je rechtstreeks aan de verblijfsaccommodatie. De kosten voor de zorg worden, in geval van geïndiceerde thuiszorg, vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet. Beschik je niet over een zorgvergoeding, dan betaal je deze zorgkosten rechtstreeks aan JorisZorg. Kijk voor meer informatie op 8 Ango AanZet

9 Nieuws Natuurmonumenten ontvangt Goed voor elkaar-prijs De wandelroute voor mensen met een visuele beperking ligt er al een paar jaar. Maar dit jaar kreeg Landgoed Oud-Groevenbeek in Ermelo daarvoor een prijs: De Goed voor elkaar-prijs. Het wandelpad voor visueel gehandicapten was een initiatief van Natuurmonumenten, de gemeente Ermelo en Sonneheerdt. Kenniscentrum Groen & Handicap reikt ieder jaar de Goed voor elkaar-prijs uit aan de eigenaar of beheerder van een goed toegankelijk wandelpad in een fraaie natuurlijke omgeving. Het wandelpad moet daarnaast ook nog geschikt zijn voor mensen met een beperking, die gebruik maken van een rolstoel of een ander hulpmiddel, zoals een blindengeleidestok. Dit jaar werden er drie paden genomineerd. Een jury heeft alle aspecten van toegankelijkheid van de drie paden beoordeeld. Op hun voordracht heeft het bestuur van Groen & Handicap besloten dat het wandelpad door het landgoed Oud Groevenbeek in Ermelo de Goed voor elkaarprijs 2015 verdient. Het wandelpad krijgt de prijs omdat deze vrij vlak is, nauwelijks hoogteverschillen heeft en door een afwisselend landschap loopt. Daarnaast is de route ook zeer goed zelfstandig te lopen voor mensen met een visuele beperking. Corendon Vitality Hotel krijgt dikke tien Het Corendon Vitality Hotel Amsterdam is door een testteam van hotelaccessibility. com getest op de toegankelijkheid voor mensen met een fysieke beperking. Verplichte elementen van de hoteltest zijn onder andere de inrichting van de kamer en de badkamer, die beide positief beoordeeld zijn. Het Corendon Vitality Hotel kreeg het rapportcijfer 10. Wij vinden het belangrijk dat mensen met een beperking optimaal kunnen genieten van onze gastvrijheid. Voor gasten die zorgbehoevend zijn heeft het Vitality hotel 14 vitality kamers waarbij de voorzieningen zijn aangepast. Ze zijn geschikt voor gasten die minder mobiel zijn, in een rolstoel zitten of revalideren na een operatie. Naast de inroom gym kunnen zij ook gebruikmaken van de fitness en de behandelruimtes. Ook heeft het hotel een Spa met zwembad dat rolstoeltoegankelijk is, aldus Kees Teer, Managing Director Corendon Hotels & Resorts Europe. Marlies van Sint Annaland, directeur Hotelaccessibility.com: De hoteltest bestaat uit een overnachting met een ontbijt, zodat alles goed beoordeeld kan worden. We testen op tien onderdelen, in een logische volgorde van aankomst tot vertrek. Onze testers hebben allemaal een verschillende handicap. De één zit in een rolstoel, de ander in een elektrische rolstoel, sommigen hebben een hulphond bij zich en weer anderen zijn slechtziend of blind. De test is zo opgesteld dat bij elk onderdeel aandacht is voor rolstoelgebruikers en hotelgasten met een visuele beperking. Bij een zes of hoger wordt het hotel vermeld op de website. Het Corendon Vitality Hotel Amsterdam is beoordeeld met een dikke tien. Het Corendon Vitality Hotel is het 100e hotel dat is opgenomen in de internationale database van Hotelaccessibility.com. Scandic Hotels meest toegankelijke keten Scandic Hotels heeft de prijs voor beste accomodatie op het gebied van toegankelijkheid voor gasten met een handicap gewonnen. De prijsuitreiking vond plaats tijdens de World Travel Market in Londen. De award wordt toekend aan een hotel of andere accomodatie-aanbieder die toegankelijk is voor iedereen en reizigers met fysieke of mentale beperkingen welkom heet. De winnaar heeft bovendien een voorbeeldfunctie voor de toeristische industrie. Scandic Hotels krijgt de prijs voor haar top-down benadering van inclusiviteit. De keten integreert toegankelijkheid in alle delen van haar hotelbusiness. Scandic Hotels richt zich op een brede range van beperkingen. De jury was vooral onder de indruk van het leiderschap op dit gebied van de keten. Scandic Hotels heeft namelijk een e-learning cursus op dit gebied ontwikkeld en biedt deze gratis aan voor hun collega s in de toeristische sector, aldus Harold Goodwin, juryvoorzitter van de World Responsible Tourism Awards. Ango AanZet 9

10 Nieuws MuZIEum heeft unieke Virtual reality beleving Het muzieum heeft een nieuwe buitenbeleving genaamd Expeditie Ribbelroute. Deze unieke rondleiding in het stadscentrum van Nijmegen wordt gegeven door een gids met een visuele beperking. Het is geen gewone stadswandeling want met behulp van Virtual Reality brillen worden deelnemers tijdelijk slechtziend. De huidige donkerbelevingen van het mu- ZIEum zijn, het woord zegt het al, helemaal gericht op blindheid. Met Expeditie Ribbelroute krijgt men letterlijk een kijkje in de wereld van slechtziende mensen. De gids staat de deelnemers met raad en daad bij gedurende de wandeling van 1,5 uur en vertelt uit eigen ervaring hoe uitdagend het leven kan zijn als je slechtziend bent. Stel je voor Je bent slechtziend en je staat midden in de stad. Rechts raast een brommer voorbij, links lopen mensen langs je heen en je hoort iemand roepen in de verte. Hoe vind je nu de weg naar je favoriete winkel? Welke obstakels kom je tegen? En nog belangrijker, hoe ga je hiermee om? Dat zijn de vragen waar je met Expeditie Ribbelroute een antwoord op krijgt. Hoe werkt het? De deelnemer krijgt de Virtual Reality bril en een taststok om de weg door Nijmegen te vinden. De bril is voorzien van een applicatie die speciaal voor het muzieum is ontwikkeld door het innovatieve bedrijf Wij Doen Dingen. De app simuleert varianten van slechtziendheid zoals bijvoorbeeld kokervisus waarbij de deelnemer de wereld ziet door een heel klein gaatje. Expeditie Ribbelroute is geschikt voor iedereen vanaf 13 jaar. Toegankelijke locaties in West-Vlaanderen in één app Voor Nederlanders die op vakantie gaan naar de Belgische kust is er nu een handig hulpmiddel. 150 cafés en restaurants, 150 toiletten, 90 bezienswaardigheden, 40 infokantoren en bezoekerscentra, 70 logies en 50 dijkhellingen in West-Vlaanderen, die toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, zijn in de mobiele applicatie AccesSEAble gegoten. In de zomer van 2014 kwam al een eerste versie van de app op de markt. Daarin kregen gebruikers informatie over de toegankelijkheid van 95 cafés en restaurants aan de kust. De tweede versie is flink uitgebreid met andere locaties in de Westhoek. Gebruikers krijgen ook informatie van alle parkeerplaatsen in West-Vlaanderen die voorbehouden zijn voor mensen met een beperking. De app is beschikbaar voor verschillende types smartphones en tablets, is raadpleegbaar in het Nederlands, Frans en Engels en heeft verschillende zoekfuncties. Personen met een beperking kunnen er een persoonlijk profiel met specifieke toegankelijkheidsvoorwaarden aanmaken en zo een selectie maken die voldoet aan hun persoonlijke behoeften op het vlak van toegankelijkheid. De nodige deurbreedte, drempelhoogte of transferruimte van rolstoel naar toilet kan bijvoorbeeld variëren van het type handicap of type rolstoel. Natuurgids Veluwe voor mensen met een handicap Wel de natuur in willen maar door een handicap dat niet zo goed kunnen? Dat kan anders, dachten drie vrijwillige natuurgidsen in opleiding. Het drietal uit Eerbeek maakte als afstudeeropdracht een 120 kilometer lange route door de Veluwezoom, met daaraan gekoppeld vier korte wandelingen. Het initiatief werd zo enthousiast ontvangen dat er een echt boek van is gemaakt. De makers zijn Lambert Kouwenberg en Bert en Gustien van der Saag. Bert van der Saag: Wij houden alledrie van de natuur en van naar buiten gaan. We volgden de cursus om opgeleid te worden tot natuurgids en bedachten dit toen als een soort van afstudeerplan. Want we worden allemaal ouder maar dan wil je nog steeds naar buiten, Samen met iemand in een rolstoel zijn we dit toen gaan uitproberen en van het een kwam het ander. We hebben er uitleg bij geschreven over allerlei zaken die je onderweg tegenkomt. Mooie gebouwen, geschiedenis en natuurlijk de natuur. En er staan hele prachtige foto s in. Het boek is te bestellen bij Boekhandel Hendriks, Stuijvenburchstraat 36 in Eerbeek, telefoonnummer , info@hendriks-boekkantoor.nl. Introductieprijs 15, Ango AanZet

11 Nieuws Fietsverhuur in Twente nu ook voor mensen met een beperking Een van de grootste toeristische activiteiten in Twente is fietsen. Maar tot voor kort was het niet mogelijk voor mensen met een lichamelijke beperking om speciale fietsen te huren tijdens een vakantie of weekendje weg. Twentefiets verhuurt het komende seizoen voor het eerst driewielerfietsen, duofietsen (met elektrische ondersteuning) en rolstoelfietsen dankzij een unieke samenwerking met HUKA uit Oldenzaal, producent van mobiliteitsproducten. In de afgelopen jaren kwam steeds weer een vraag naar speciale fietsen voor mensen met een beperking. Maar deze fietsen zijn duur om aan te schaffen en daarom niet snel rendabel voor de commerciele verhuur. Door de samenwerking met HUKA is het nu wel mogelijk om de fietsen aan te bieden. Ook de rest van de toeristische sector is positief over deze nieuwe samenwerking. Henri Benneker van t Keampke in de Lutt, een groepsaccomodatie voor mensen met een beperking, geeft aan: Wij zijn blij met deze ontwikkeling in Twente. Voor een deel van onze gasten was het niet mogelijk om per fiets te genieten van de Twentse omgeving. Dit omdat het vaak moeilijk is om je eigen speciale fiets mee te nemen naar je vakantiebestemming. Door deze dienstverlening is het voor ons mogelijk om onze groepsaccommodatie en daarbij Twente nog beter op de kaart te zetten voor mensen met een beperking en hun familie. Kijk voor meer informatie op of neem contact op met Robert Jan Dissel via info@twentefiets.nl of / Musea toegankelijk voor mensen met functiebeperking Maar liefst vrijwilligers hebben begin 2015 bij drieëntwintig musea de zogenaamde ANWB Museumcheck uitgevoerd. En wat blijkt uit de resultaten? Het is goed gesteld met de toegang tot en de gastvrijheid in Nederlandse musea voor de minder mobiele bezoekers. De vrijwilligers gaven de bezochte musea met gemiddeld een 7,5 voor toegankelijkheid en een 8,2 voor gastvrijheid mooie rapportcijfers. Het Fries Scheepvaart Museum, het Katwijks Museum en het Zeeuws Maritiem MuZEEum kregen de hoogste waarderingen. De vrijwilligers gingen eind vorig jaar twee-aan-twee op pad met een vragenlijst. Een van dit duo was altijd minder mobiel. Voorzieningen als bankjes om even te pauzeren en liften werden uitgebreid gecheckt, maar ook werd de gastvrijheid in het oog gehouden. Hoe is de informatievoorziening voor mensen die minder mobiel zijn op de website van het betreffende museum? Hoe is de bewegwijzering in het museum en het contact met het dienstdoende personeel? De vrijwilligers vulden na afloop van hun bezoek aan een museum een online enquête in met hun bevindingen en tips voor een prettig en praktisch bezoek aan het museum voor minder mobiele mensen. De musea hebben inmiddels een (vertrouwelijk) rapport op maat ontvangen met adviezen en verbeterpunten. Het blijkt dat vooral de informatie op de website en de parkeergelegenheid bij veel musea nog voor verbetering vatbaar zijn. De resultaten van het onderzoek zijn terug te vinden op Ango AanZet 11

12

13 Weinig been- en armkracht en toch mobiel blijven? Niet bij het hoogste kastje kunnen? Op slechte dagen heb ik minder kracht en kan ik džžr de cžmbinaɵe van trippelen en hoepelen mijn mobiliteit behouden. Door de grote elektrische hoog/ laag verstelling kan ik weer zelfstandig werken in de keuken. superieure ergonomie ^oms is een gewone trippelͳ of rolstoel niet meer toereikend. <ies dan voor >edriple theels die de trippelͳ en rolstoelfuncɵonaliteiten combineert in ĠĠn complete op maat instelbare en comfortabele stoel. Ͳ sraag edžtra informaɵe aan op DRIE AANGEPASTE 6-PERSOONS VAKANTIEBUNGALOWS TE HUUR Aan de rand van het stadje Rhenen en op de flank van de Utrechtse Heuvelrug. Een mooie stek om te genieten van de prachtige natuur! Gratis toegan Ouweha gsvoucher nd (max. 4 pe s Dierenpark rs. pe r bungalow ) Huurprijzen van: 220,- 395,tot per week exclusief schoonmaakkosten en bedlinnen De woningen hebben o.a. een slaapkamer en badkamer op de begane grond en twee slaapkamers op de verdieping en zijn geschikt voor maximaal 6 personen. Ruime parkeergelegenheid en goede toegang ook voor mensen met een beperking. ifi Gratis W Informatie en boekingen: Stichting Aangepaste Bungalows Mw. G. Jagtenberg T E. sab.rhenen@gmail.com AANZ007_Advertentiepag.indd :24

14 Agenda Agenda De plek in AanZet om leuke en toegankelijke uitjes te vinden In 2016 staan s-hertogenbosch en Brabant in het teken van Jheronimus Bosch (ca ), Nederlands beroemdste schilder uit de middeleeuwen. Zijn universele beeldtaal, vol menselijke emoties en surreële visioenen, vormt, 500 jaar na zijn sterfdag, nog steeds een bron van inspiratie voor kunstenaars in binnen- en buitenland. Naast de tentoonstelling Jheronimus Bosch - Visioenen van een genie (13 februari 8 mei 2016) in Het Noordbrabants Museum presenteren 7 vooraanstaande Brabantse musea in 2016 een hedendaags tentoonstellingsprogramma onder de naam Bosch Grand Tour. Laat u inspireren en verrassen tijdens een ontdekkingstocht langs actuele kunst, design en cultuur in s-hertogenbosch, Breda, Eindhoven en Tilburg. Het programma van de Bosch Grand Tour loopt van 19 december 2015 tot 29 januari 2017: meer dan een jaar Jheronimus Bosch als inspiratie voor jong en oud. Het Noordbrabants Museum, s-hertogenbosch 1. Jan Fabre: Bosch in Congo: 11 juni t/m 18 september 2016 Fabre s monumentale mozaïekpanelen uit de serie Tribute to JHeronimus Bosch in Congo verbeelden de wreedheden en de absurditeit die de voormalige Belgische kolonie Congo heeft ondergaan. 2. Meesterwerken uit de collectie Brukenthal: 18 juni t/m 9 oktober 2016 Vlaamse en Hollandse meesters uit de tijd voor en na Bosch uit de Roemeense collectie Brukenthal. Schilders als Jan van Eyck, Jacob Jordaens en Pieter Brueghel de Jonge brachten samen met Bosch de schilderkunst van de Lage Landen op het allerhoogste niveau. 3. De terugkeer van de olifant: 29 oktober 2016 t/m 29 januari 2017 Jheronimus Bosch vond veel navolging in schilderijen en grafische reproducties en zelfs in wandtapijten. De expositie toont 16de-eeuwse gravures, houtsneden én het nieuwe, door Jan Fabre ontworpen wandtapijt geweven in het TextielMuseum. 4. De Zeven Hoofdzonden - Gurt Swanenberg en Pieter Bruegel: 29 oktober 2016 t/m 29 januari 2017 De Zeven Hoofdzonden is een inspiratiebron voor beeldend kunstenaar Gurt Swanenberg. Met een zeer fijn penseel beschildert hij dierlijke skeletten met waanzinnige details. De gravures van de beroemde Pieter Breugel, eveneens geinspireerd door dit thema, worden naast het werk van Swanenberg getoond. Toegankelijkheid Het museum is volledig toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er zijn invalidentoiletten en liften waardoor alle museumzalen toegankelijk zijn per rolstoel. Ook zijn er rolstoelen beschikbaar in het museum (minimaal 2 dagen van te voren reserveren. Maandag t/m vrijdag tussen 9.00 en uur via of per mail via info@hnbm.nl). Parkeren kan in de Verwersstraat voor de ingang van het museum (1x) en op de Parade op 250 meter afstand van het museum (6x). Stedelijk Museum s-hertogenbosch 5. Jeroen Kooijmans - The Fish Pond Song: 19 december 2015 t/m 5 juni 2016 Aan het begin van het Jheronimus Bosch-jaar 2016 gaat het monumentale videodrieluik The Fish Pond Song van beeldend kunstenaar Jeroen Kooijmans in première. Dit epische kunstwerk in drie delen is de culminatie van tien jaar filmen in Nederland, Hongarije en op Curaçao. Belangrijke inspiratiebronnen zijn de beroemde Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch en de eigentijdse geschiedenis sinds 9/11, een gebeurtenis die Jeroen Kooijmans van nabij meemaakte. 6. Nacho Carbonell: 18 juni t/m 11 september 2016 Nacho Carbonell (Valencia,1980) beschouwt zijn stoelen, banken en lampen als levende wezens met een eigen persoonlijkheid. Ze zijn met hun bizarre vormen ternauwernood als gebruiksvoorwerp herkenbaar. De surreële en sculpturale vormen van Carbonell vertonen opmerkelijke overeenkomsten met elementen uit schilderijen van Jheronimus Bosch. 7. Fernando Sánchez Castillo: 18 juni t/m 11 september 2016 De Spaanse kunstenaar Fernando Sánchez Castillo (Madrid, 1970) is geïnteresseerd in de verhouding tussen kunst en macht. Vanuit een sterk politiek engagement - op een even ernstige als speelse en humoristische manier - maakt hij installaties, sculptuur en videokunst. Zo kocht hij in 2011 het afgedankte plezierjacht van dictator Franco, dat hij transformeerde tot een sculptuur van brokstukken. Sánchez Castillo maakt een nieuw werk in het Stedelijk Museum s-hertogenbosch met als uitgangspunt de fascinatie van Koning Filips II van Spanje ( ) voor Jheronimus Bosch. 8. Heaven, Hell & Earth: 24 september 2016 t/m 15 januari 2017 De tentoonstelling Heaven, Hell & Earth is een drieluik met werk van internationaal bekende kunstenaars gebaseerd op de grote thema s van Jheronimus Bosch. Centraal staat de eeuwige strijd tussen de essentiële en tegenstrijdige krachten in het leven, de wereld, en de psyche van de mens. Het Britse duo Jake & Dinos Chapman verbeeldt de hel, de Zwitserse videokunstenaar Pipilotti Rist komt met een hemelse bijdrage en de Nederlandse kunstenaar en filmmaker Gabriel Lester zal deze uitersten in een nieuwe installatie verbinden. Toegankelijkheid Het museum is volledig toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er zijn invalidentoiletten en liften waardoor alle museumzalen toegankelijk zijn per rolstoel. 14 Ango AanZet

15 Agenda Natuurmuseum Brabant, Tilburg 12. Dieren van Jeroen Bosch: 1 april t/m 31 december 2016 In het werk van Bosch spelen dieren een belangrijke rol. Een tentoonstelling voor jong én oud over symboliek, fantasie en werkelijkheid. Van Abbemuseum, Eindhoven 9. Het begin van vandaag. De lange jaren 80: 16 april t/m 2 oktober 2016 Jheronimus Bosch gaf met zijn monsterlijke voorstellingen commentaar op de samenleving van zijn tijd. Deze tentoonstelling over de demonen van de jaren tachtig illustreert in hoeverre Bosch kritische blik nog steeds relevant is. Toegankelijkheid Het Van Abbemuseum is goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er bevinden zich twee gehandicaptenparkeerplaatsen naast de hoofdingang en twee bij de achteringang. Voor assistentie, bel: Blinde en slechtziende bezoekers en hun geleidehonden zijn van harte welkom in het museum. Begeleiders mogen gratis mee naar binnen. Iedere tweede zondag van de maand is er een gratis Special Guests rondleiding waarbij sommige kunstwerken kunnen worden aangeraakt en alle zintuigen worden geprikkeld. De Luisterroute met verhalen van het museum is ook beschikbaar in gebarentaal. Iedere eerste zondag van de maand is er een gratis Special Guests rondleiding in gebarentaal. De Pont museum, Tilburg 10. Atelier van Lieshout SlaveCity: 11 juni t/m 30 oktober 2016 Van Lieshout laat een fascinatie zien voor vergankelijkheid, dystopie en verregaande efficiëntie. Thema s die in het werk van Bosch prominent aanwezig zijn. Toegankelijkheid De Pont is goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Er zijn enkele rolstoelen te leen. Textielmuseum, Tilburg 11. De terugkeer van de olifant: 8 april t/m 30 september 2016 Tussen 1530 en 1540 ontstond in Brussel een bijzondere serie van vijf tapijten, vervaardigd naar de composities van één kunstenaar: Jheronimus Bosch. De 5 tapijten kennen de thema s: De Tuin der Lusten, De Hooiwagen, Sint Antonius in de Wildernis, Sint Maarten verlaat de stad en De Olifant. Vandaag de dag is slechts een incomplete serie bekend in de collectie van het Spaanse Patrimonio Nacional omdat De Olifant ontbreekt. Het Textielmuseum en Het Noordbrabants Museum werken samen in De terugkeer van de olifant, waarbij het verloren gegane wandtapijt van Bosch opnieuw tot leven komt in een interpretatie van Jan Fabre. In het TextielMuseum is het proces van ontwerp naar vervaardiging te zien. Toegankelijkheid Het Textielmuseum is rolstoelgeschikt en beschikt over invalidenparkeerplaatsen. Deze zijn te vinden naast het Entreegebouw. Ook zijn er rolstoelen te leen, deze graag vooraf reserveren via Boekingen@textielmuseum.nl Toegankelijkheid Graag rolt het museum zoveel mogelijk de rode loper uit voor bezoekers met een handicap. Het museum beschikt over een leenrolstoel, een lift en een aangepast toilet. Onder voorbehoud is er een parkeerplaats op het terrein beschikbaar. Heeft u een gehandicaptenparkeerkaart? Belt u voor uw bezoek dan even met het museum: Museum of the Image/MOTI, Breda 13. Tuin der Lusten: 2 april t/m 31 december 2016 Het iconische drieluik Tuin der Lusten houdt schrijvers, kunstenaars en wetenschappers al meer dan een half millennium in de ban. MOTI vertaalt het triptiek naar het heden: verschillende onderdelen worden tot leven gewekt door middel van spannende animaties van Persijn Broersen & Margit Lukács, Studio Smack, Eelco Brand en Floris Kaayk. Toegankelijkheid Het gebouw heeft twee verdiepingen. Men betreedt het gebouw op een gelijkvloerse verdieping. Op deze laag bevinden zich de ontvangstbalie, twee expositiezalen, een restaurant, een winkel en standaard toiletten. De tweede verdieping bevindt zich in het souterrain. Op deze laag zijn twee expositiezalen, een auditorium, en een aangepast toilet. Er is ook een lift. Ango AanZet 15

16 Interview Drang om te scheppen en grenzen op te zoeken Na een aantal beroertes en tia s is Johan rolstoelafhankelijk. Hij laat zich zo weinig mogelijk beperken maar ontkomt niet aan onmogelijkheden. Zijn leven bestaat uit schilderen, zoveel mogelijk zien in dit korte leven en grenzen opzoeken. Emoties moet je toelaten, vindt hij. Ook rouw om wat je niet meer kunt. Door: Gonneke Bonting Aan de rand van de oude Groninger binnenstad stond vroeger een doveninstituut, waar veel leerlingen niet alleen les hadden maar ook woonden. In een van de gebouwen waarin het instituut was gehuisvest werken nu verschillende kunstenaars. Wie de zware groene deur in het lage poortje opent, kan over de gladde keien naar een brede deur lopen. Erachter zijn brede gangen en hoge ruimtes, opgedeeld door houten schermen. Geholpen door zijn assistent rijdt Johan van der Dong (53) zijn rolstoel naar één van de afgeschermde werkplekken, van ongeveer vijf bij vijf meter. Aan de wand is een lange reep grauwwit papier geniet. En aan een andere wand, boven een tweezitsbank, een langwerpig schilderij met rode lijnen en geel en blauw gekleurde vlakken. De afbeelding doet denken aan een groot gebouw. Da s de suikerfabriek, zegt Johan. Ik ben beeldend kunstenaar. Al mijn leven lang heb ik een enorme drang om te scheppen. Ik maak installaties en conceptueel werk, waarbij ik ook graag het publiek betrek. Bijvoorbeeld door mensen zelf onderdelen te laten maken. Hij trekt zijn leren jack uit en gooit dat op het oude bureau dat haaks op de wand staat. Onhandig Zelfs toen ik heel ziek was, schilderde en tekende ik, vervolgt hij. Tot zijn vijfenveertigste voelde Johan zich nog helemaal gezond. Ach, ik was vaak wat onhandig, zegt hij. Dan struikelde ik weer eens of stootte ergens tegenaan. Achteraf weet ik dat dit de eerste tekenen waren van de ziekte. Johan heeft inmiddels twee beroertes en verschillende tia s gehad. Toen mijn moeder zwanger was van mij is er iets misgegaan in mijn hersenen, vat hij de oorzaak samen. De kans dat ik een beroerte of een tia krijg is groot. Af en toe heb ik problemen om een bepaald woord te vinden. Op de vraag of zo n vergrote kans niet héél eng is, antwoordt hij: Tja, ik kan ook verongelukken terwijl ik de weg oversteek. De dood reist nu eenmaal altijd mee met het leven. Toch moet je, hoe dan ook, de focus op het leven houden. Hij rijdt naar een lage stellingkast, pakt een spuitbus met rode verf en gaat ermee naar het blanco vel papier aan de wand. Explosieven Natuurlijk heb ik gedacht: waarom overkomt me dit? En heb ik af en toe iets kapot gegooid omdat ik vreselijk boos was. Je moet jezelf de emoties en rouw gunnen. Het is toch ook erg! Mijn leven wordt nooit weer zo onbezorgd als voordat mijn ziekte zich openbaarde. Dat is voorbij. Johan schudt met de rode spuitbus en maakt met snelle bewegingen lijnen op het papier aan de wand. Ik zoek de grenzen op, vervolgt hij. Dat heb ik altijd al gedaan. Het is mijn manier van overleven. Hij geeft voorbeelden. Als ik, toen ik nog kon lopen, ergens op vakantie was en er stond achter een hek een bijzonder kasteel of ander gebouw dat mijn nieuwsgierigheid wekte, klom ik over dat hek. Ik kan me best blond voordoen hoor, als ik word betrapt. Hij rijdt opnieuw naar de stellingkast. En al is het veel lastiger, ook nu kan ik dit soort dingen wel eens doen, zegt hij grijnzend. Tijdens een vakantie in Frankrijk zag ik een gat in een hek van prikkeldraad waar we met de auto net doorheen konden. Mijn vrouw loodste de auto er doorheen, het bos in. Toen we later terugreden, zagen we de waarschuwingsborden pas. Er lagen nog explosieven uit de Eerste Wereldoorlog. Vandaar het prikkeldraad. Tussen de flesjes verf zoekt hij naar de juiste kleur en knijpt vervolgens wat knalroze verf in een bak. Thuiszorgtalen We zijn ook eens met de auto naar de top van een berg gereden. Het pad was duidelijk niet bedoeld voor auto s. We reden verkeerd en moesten achteruit terug. Als ik het portier opende, zag ik onder me een duizelingwekkend diepe afgrond. Bij een boerderijtje konden we keren, terwijl we op een haar na de auto van de boer misten, die ons vloekend van zijn erf joeg. Het oprekken van grenzen bestaat niet altijd uit illegale acties. Soms is overredingskracht Johans wapen. Ik was nog niet rolstoelafhankelijk maar liep wel al met een stok toen we een ondergronds grottenstelsel wilden bezoeken. De gids 16 Ango AanZet

17 Interview vond het te gevaarlijk voor mij omdat ik zo slecht liep. Kijk, als iets echt niet kan, accepteer ik dat. Maar dit wilde ik perse zien. En dat is gebeurd. Al was het erg zwaar. Die zwaarte geldt niet alleen voor deze vakantieactie. Alles is meer gedoe dan voorheen, vindt Johan. Reizen dus ook. Reden we vroeger om de beurt als we naar Tsjechië gingen, nu rijdt mijn vrouw het hele eind. En in Luxemburg kreeg ik een dag Frans sprekende thuiszorg en de dag erna een Duits sprekende verzorgster. Onhandig, maar ik ben al blij dat er thuiszorg is. Ik betaal dat zelf en declareer de rekeningen later bij mijn zorgverzekeraar. Materiaal verzamelen Vaak zit er echter niets anders op dan te accepteren dat iets niet gaat. Als we naar het strand gaan, zit ik op het terras van de eerste strandtent terwijl mijn vrouw met ons hondje langs de zee wandelt, zegt Johan. En ik ben gek op het Wad. Één keer ben ik mee geweest met een tocht naar de Engelsmanplaat. Maar da s te frustrerend. Vroeger liep ik de plaat op en verzamelde materialen om in mijn kunst te verwerken. Nu kon ik niet eens van de boot af. Even zwijgt hij. Je moet denken in mogelijkheden, zegt hij dan. Ik heb tijdens die tocht wel heel veel foto s en filmpjes gemaakt. Dat hij tijdens tochten materiaal verzamelt vindt Johan niet meer dan logisch. Ik werk altijd, zegt hij. Ook tijdens vakanties. Op het strand en het Wad Mijn leven wordt nooit weer onbezorgd, dat is voorbij verzamel ik materialen. Nu ben ik net weer terug van twee weken Artist in residence in Ierland. Werken en daar zijn. Het is een mooi land! Ook weer met grenzen. Als ik een pub zie die me leuk lijkt en de ingang is moeilijk te nemen dan hangt het van mijn energieniveau en stemming af of ik er naartoe ga of besluit om toch maar een straatje verder te gaan. Hoe dan ook moet ik dingen laten sinds ik dit heb. We zijn maar zo heel even op deze aarde. In die korte tijd wil ik zoveel mogelijk zien. Met een afwasborstel roert hij door de roze verf en bewerkt vervolgens het vel aan de wand. Johan rolt een eindje achteruit om het werk van een afstand te bekijken. Dit wordt ook de suikerfabriek, zegt hij. Het is herfst. Ik ben opgegroeid in de buurt van zo n fabriek. Rond deze tijd daalde de geur van de fabriek neer in het dorp. De geur van de herfst. Ango AanZet 17

18 Biep Miep Lekker weg in eigen land? Bovenstaande slogan is afkomstig van het Nederlands Bureau voor Toerisme. Even er tussen uit voor een paar dagen. Maar met een handicap gaat dat even meestal gepaard met een lange voorbereiding. Immers, de accommodatie moet aan een aantal eisen voldoen wil men er zich thuis kunnen voelen. Is er een aangepast toilet, hoe breed zijn de deuren, wat is de opstelruimte naast het bed? En dus moet er betrouwbare informatie beschikbaar zijn over de accommodatie via bijvoorbeeld internet of moet er gebeld worden, in de hoop dat de eigenaren de vragen kunnen beantwoorden. Eigen ervaring leert dat er vaak te gemakkelijk over toegankelijkheid gedacht wordt. O ja, de deur is breed genoeg, maar er wordt vergeten dat vóór de deur nog een drietal treden liggen. Toen we van de zomer het boekje Bed & Breakfast zonder drempels zagen liggen in de ANWB-winkel hebben we dat natuurlijk gelijk gekocht. De definitie van een B&B, zoals het vaak wordt afgekort, is: een kleinschalige overnachtingaccommodatie die deel uitmaakt van een woning en tot de kleinschalige verblijfsrecreatie gerekend wordt. De logies-en-ontbijtvoorziening is een nevenfunctie naast het wonen of de agrarische functie. In hetzelfde stuk van Wikipedia staat ook dat de Nederlandse B&B s gemiddeld 2,5 kamers hebben met 5,3 slaapplaatsen. Deze definitie wordt met een aardige korrel zout genomen in het boekje. De meeste accommodaties zijn grootschaliger. En hoewel er meestal maar één kamer is aangepast gaat het natuurlijk ook om de sfeer. Een verblijf in een hotel of in een huisje op een bungalowpark heeft een andere opzet. De auteurs, zelf rolstoelgebruikers, geven per accommodatie een aardige opsomming van de mogelijkheden met plus- en minpunten en een plattegrond (niet op schaal). Helaas valt op dat de kamer vaak niet in orde is qua toegankelijkheidseisen. Er ontbreekt bij - voorbeeld een beugel, er staat een nachtkastje in de weg, de doorgang naar de kamer is smal, de hoogte van het toilet deugt niet, enzovoort. En dat is wel erg jammer, juist in een boekje dat hoge prioriteiten aan deze eisen stelt! Weliswaar heeft niet iedereen altijd alle aanpassingen nodig, maar wat er af en toe mist is toch redelijk basaal. Naast informatie over de accommodatie worden er ook bezoekjes gebracht aan de bezienswaardigheden in de omgeving. Vandaar dat het eigenlijk wel een vereiste is dat men over eigen vervoer beschikt want zowel de accommodaties als attracties zijn niet allemaal makkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer, en zeker niet in combinatie met elkaar. En ook bij de trekpleisters wreekt zich weer de matige toegankelijkheid. Een museum dat half te bezichtigen is, een leuke huifkartocht waarbij je dan toch weer getild moet worden. Een trapje hier, geen parkeerplaats in de buurt, in de meeste horeca is geen aangepast toilet aanwezig, enzovoort. Het is in Nederland niet overal even goed gesteld met de bruikbaarheid en toegankelijkheid van gebouwen maar het lijkt nu net of er in heel het land geen ITS (ITS = het blauwe bordje met de witte rolstoel wat aangeeft dat iets toegankelijk is) -waardig uitje te vinden is. Het is het allemaal nét niet, waardoor de zin om op pad te gaan je vergaat. Immers, als je al bij voorbaat weet dat je moet schipperen, is de lol eraf. Je verwacht juist in dit boekje de ultieme tips om lekker uit te kunnen gaan. Ook omdat de uitgave mede mogelijk is gemaakt door het Revalidatiefonds. Het boekje wordt uitgegeven door de ANWB, maar is ook in de boekhandel verkrijgbaar. ANWB-leden betalen een euro minder. De ANWB heeft een site met B&B-adressen waarop ook de aangepaste stonden, maar die site stopt per 1 januari Gelukkig heeft de hoofdauteur, mevrouw Kelderman, een eigen website waarop zij haar ervaringen deelt, waar nog wel informatie te vinden is. Op haar site zijn ook nieuwe adresjes te vinden die niet in het boekje staan, want het boekje dateert van 2012: Bed & Breakfast zonder drempels : 20 rolstoelvriendelijke weekends in Nederland / Eelke Kelderman. - m.m.v. Monique Wijnen, Reni de Boer en Roos Prommenschenckel - De Haag : ANWB, p. met ill. ISBN ,95 18 Ango AanZet

19 Buren Grenzeloos genieten bij de buren Als je alle reisbureaus moet geloven, geniet je pas echt als je op vakantie gaat in verre oorden. Witte stranden met wuivende palmbomen lonken ons vanaf de posters toe. En de meest exclusieve resorts bieden allerlei aangename recreatiemogelijkheden. Maar als je een functiebeperking hebt, lijken die bestemmingen toch minder makkelijk realiseerbaar. Je hebt je rolstoel of rollator misschien wel bij je, maar een dergelijke trip wordt toch een hele uitdaging. Voor mensen met een handicap lijkt een vakantie bij onze buren daarom helemaal niet zo n slecht alternatief. Doorgaans zijn de afstanden tot de vakantiehuisjes of de hotels nog goed te doen met de auto. Daarnaast is het voorzieningenniveau op onze Noord-Europese leest gestoeld en is het toch ook wel handig dat de taal niet zo n probleem is. Wie naar Vlaanderen wil gaan, kan het best door op internet te kiezen voor Op deze site laten onze Zuiderburen zien dat zij de participatie van mensen met een handicap serieus nemen. Al na enkele drukken op de knop, komt u als reiziger uit bij een reeks brochures die on-line te lezen zijn of te bestellen zodat u ze thuis nog eens op uw gemak kunt doorlezen. Zo vindt u in het rijke aanbod in de gids Toegankelijk vervoer in Vlaanderen en Brussel uitgebreide informatie over de vervoersmogelijkheden en de ondersteuning die daarbij te krijgen is. De uitgave 365.be geeft een overzicht van toeristische attracties en musea in België, maar er is nog veel meer vinden. Wie kiest voor accueil/nl/index komt uit op het Neder- landstalige deel van het Waalse deel van België. Ook hier is informatie te vinden die het reizen naar het gebied waarin bijvoorbeeld de Ardennen verscholen liggen, mogelijk maakt. Oosterburen Ook onze Oosterburen lijken steeds beter te begrijpen dat mensen met een handicap ook graag bij hen op vakantie gaan. Er zijn diverse mogelijkheden om je goed voor te bereiden. Een ruim aanbod biedt de organisatie Barrierefreie Reiseziele in Deutschland. Het is een vereniging van steden en toeristengebieden die zich tot doel heeft gesteld een betere toegankelijkheid van de toeristensector te bevorderen. U vindt er informatie over de Eifel zijn nationale park, een landschap met wouden, water en vulkanen. Het Frankenland, de stad Erfurt, Oost-Friesland, het Ruppinger Land, de Sachische Schweiz en nog veel meer. Op de site de vindt u een keur aan mogelijkheden. De organisatie geeft ook een fraai geïllustreerde brochure uit. Hierin worden de verschillende mogelijkheden beschreven en geeft men met pictogrammen de mate van toegankelijkheid aan. Per gebied is ook aangegeven of er leuke uitstapjes te beleven zijn, en hoe die dan rekening houden met mensen met een functiebeperking. Maar niet alleen deze groep aanbieders biedt informatie over de mogelijkheden die er zijn om in Duitsland op vakantie te gaan. Wie over internet kan beschikken, ziet dat diverse Duitse streken en plaatsen ook zelf binnen hun informatieaanbod ruimte hebben gemaakt voor de reizigers met een functiebeperking. Zo zijn er onder meer pagina s te vinden van Sachsen, Nordrhein Westfalen en Thüringen. Thüringen heeft zelfs geprobeerd zijn dikke brochure vol wetenswaardigheden en informatie over toegankelijk, van braille te voorzien. Een andere mogelijkheid om een goede vakantiestek te zoeken in Duitsland, is de site Op deze webpagina is Duitsland opgedeeld in haar deelstaten. Hierna wordt het simpel. Men klikt op het gebied waar u heen wilt en krijgt vervolgens gedetailleerde informatie over de gekozen locatie. Kortom, laat u niet van slag brengen door de gedachte dat u eigenlijk niet hip bent als u niet bruingebrand door de Mediterrane zon over uw vakantie kunt vertellen. Als je even over de grens gaat, heb je al direct het gevoel ver weg te zijn en valt er volop te genieten. En dankzij de toegankelijkheidsinformatie die geboden wordt, gaat u dan natuurlijk vooral naar leuke toegankelijke plekjes en slaat u trappen en middeleeuwse burchten vol opstapjes en gekke hoeken en gaatjes, gewoon over. Ango AanZet 19

20 BLIJF ACTIEF! Met de Alber e-motion M15 hoepel ondersteuning - Hoepel ondersteuning volledig op maat: De e-motion biedt de mogelijkheid om de ondersteuning volledig op jouw wensen af te stemmen. - Makkelijk mee te nemen - Past op bijna alle handbewogen rolstoelen. Kijk voor meer informatie over de Alber e-motion M15, de nummer 1 onder de aandrijfsystemen, op: / * *Invacare is leverancier van Alber hulpaandrijvingen in Nederland Rust, Ruimte en Natuur in Midden Drenthe! Cruisen met mobilteitsbeperking of speciale zorgbehoefte? Ook in 2016 hebben wij diverse mooie zorgcruises in ons programma, naar o.a. Noorse fjorden of Oostzee en St. Petersburg. Nederlandstalige reisbegeleiding en een zorg/verpleegkundig team vaart mee. Meereizende partners zijn van harte welkom en ontvangen zelfs een korting. Arnhemseweg CH Amersfoort tel info@carias.nl