U wordt verzocht artikel 2:78 in te voegen in de APV Montfoort: Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen.

Transcriptie

1 2 9 JAN 2010 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 16 januari 2018 Zaaknummer : Datum Raadsvergadering : 29 januari 2018 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum: : mr. P.J. van Hartskamp-de Jong Onderwerp: Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openslaande gebouwen Voorstel 1. Vast te stellen de Verordening tot wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening De concept beleidsregels " Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen voor kennisgeving aan te nemen. Samenvatting Openbaar Ministerie, Politie en gemeenten werken in de regio in de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Deze en andere partners komen samen in het RIEC. Elke partner in deze aanpak heeft zijn/haar eigen instrumentarium om ondermijning aan te pakken. Een van de regionale speerpunten is de aanpak van drugscriminaliteit, zowel harddrugs als softdrugs. Vanuit de regionale aanpak wordt gemeenten geadviseerd het instrumentarium uit te breiden om panden en erven te sluiten waar criminele activiteiten en of zware overlast plaatsvindt. De teksten zijn letterlijk overgenomen van de gemeente Utrecht. U wordt verzocht artikel 2:78 in te voegen in de APV : Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen. Bijlage(n) Raadsvoorstel: APV artikel 2:78 Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen. Concept beleidsregels sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen Aanleiding Openbaar Ministerie, Politie en gemeenten werken in de regio in de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Deze en andere partners komen samen in het RIEC. Elke partner in deze aanpak heeft zijn/haar eigen instrumentarium om ondermijning aan te pakken. Een van de regionale speerpunten is de aanpak van drugscriminaliteit, zowel harddrugs als softdrugs. Vanuit de regionale aanpak wordt gemeenten geadviseerd om op basis van artikel 174 Gemeentewet de APV zo te wijzigen dat gebouwen en erven gesloten kunnen worden als dit in het belang is van de openbare orde, veiligheid, gezondheid, zedelijkheid of als er naar het oordeel van de burgemeester sprake is van bijzondere omstandigheden. Dit is een ingrijpend middel en daarom een uiterst middel. Waar mogelijk worden eerst andere mogelijkheden overwogen en toegepast om de criminele activiteiten en/of de zware overlast te beëindigen. Pas als dat niet mogelijk is of onvoldoende effect sorteert, kan tot sluiting worden overgegaan. Voorbeelden uit de regio waarbij dit artikel zijn ingezet: illegale sigarettenfabriek horeca-onderneming die fungeert als 'bank van de onderwereld. garage die auto s levert aan criminelen garage die auto s ombouwt drugs te vervoeren. Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

2 Beoogd resultaat Tegengaan en aanpakken van ondermijnende criminaliteit en of het faciliteren daarvan. Argumenten 1. Met het sluiten van panden en erven wordt de bedrijfsvoering verstoord van de criminelen en hun handlangers. Met de huidige APV en wetgeving kunnen alleen panden gesloten worden als er drugs is aangetroffen in de woningen (Wet Damocles en Wet Victoria). Echter bij andere vormen van ondermijnende criminaliteit of het faciliteren daarvan is het sluiten van een pand of erf niet mogelijk. 2. Deze bestuurlijke maatregel heeft zich reeds bewezen als effectief en heeft standgehouden bij de rechter. Zowel de tekst van de APV als de beleidsregels zijn derhalve letterlijk overgenomen van de gemeente Utrecht. 3. Als er niets verandert, blijft het huidige lokale instrumentarium voor de aanpak van ondermijning zoals deze nu is, en zullen waarschijnlijk enkele gevallen van ondermijnende criminaliteit of het faciliteren daarvan niet gestopt kunnen worden. Kanttekening Uitbreiding bestuurlijke maatregelen heeft gevolgen voor ambtelijke organisatie De bestuurlijke en financiële gevolgen zijn afhankelijk van het gebruik van het nieuwe instrumentarium. Dossieropbouw, afstemming, het sluiten van panden en erven en de controle erop, maar ook het afwijzen van verzoeken tot toepassing van de bevoegdheid, vraagt capaciteit. Naast deze bevoegdheid wordt in 2018 ook de Wet aanpak woonoverlast van kracht naast de reeds bestaande bestuurlijke maatregelen, zoals de Wet Damocles, de Wet Victor, de Wet Victoria en de Voetbalwet. Dit vraagt steeds meer capaciteit en specifieke expertise van de ambtelijke organisatie. Financiën Het valt niet goed in te schatten wat de kosten precies zullen zijn op het moment dat een sluiting wordt opgelegd, dit is afhankelijk van de aard en om vang van de zaak en van de inzet op het toezicht van de naleving ervan. Eventuele bezwaar- en beroepsprocedures tegen de oplegging van de maatregel, dan wel tegen het niet opleggen van een maatregel zullen een verhoging van de inzet van ambtelijke capaciteit met zich meebrengen. Vooralsnog wordt uitgegaan van jaarlijks 1-2 situaties waarbij inzetten van deze bevoegdheid in de aanpak van ondermijnende criminaliteit overwogen kan worden. In het 1 jaar zal daarvoor ook (juridisch) advies moeten worden ingewonnen bij externen. Mogelijke overschrijdingen worden gemeld in de P&C-rapportages. Tijdpad / relatie met projectmatig werken De gewijzigde APV treedt acht dagen na bekendmaking in werking. Na besluitvorming in de gemeenteraad zal het college de beleidsregels vaststellen. De beleidsregels treden in werking een dag na publicatie. Communicatie De aanpassing van de APV en de beleidsregels zal op de gebruikelijke wijze officieel bekend gemaakt worden (elektronisch gemeenteblad, IJsselbode en overheid.nl). Het besluit zal gedeeld worden met de partners in de aanpak van ondermijnende criminaliteit zoals OM, politie en RIEC. Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

3 Monitoring en evaluatie Bestuurlijke samenwerking Dit voorstel is tot stand gekomen als uitkomst van de regionale aanpak tegen ondermijnende criminaliteit. Hiervoor zijn de teksten gebruikt van de gemeente Utrecht die zich reeds hebben bewezen in hun aan pak. Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

4 RAADSBESLUIT De raad van de gemeente ; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 19 december 2017, zaaknummer ; BESLUIT Vast te stellen de 'Verordening wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening ARTIKEL I De Algemene plaatselijke verordening en de bijbehorende Bijlage A (toelichting algemene plaatselijke verordening ) vastgesteld door de raad op 4 februari 2013 en nadien gewijzigd, worden gewijzigd als aangegeven in de artikelen II en III. ARTIKEL II Artikel 2:78 van de Algemene plaatselijke verordening 2013 komt te luiden: Artikel 2.78 Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen 1. De burgemeester kan een voor het publiek openstaand gebouw of een bij dat gebouw behorend erf als bedoeld in artikel 174 van de Gemeentewet, of voor het publiek openstaande gebouwen en/of de daarbij behorende erven in bepaald gebied, in het belang van de openbare orde, veiligheid, gezondheid of zedelijkheid of als er naar zijn oordeel sprake is van bijzondere omstandigheden voor een bepaalde duur geheel of gedeeltelijk sluiten. 2. Onverminderd hetgeen in artikel 5:24 van de Algemene wet bestuursrecht is bepaald omtrent de bekendmaking, wordt het bevel tot sluiting tevens bekend gemaakt door een schrijven, waaruit van dat bevel tot sluiting blijkt, aan te brengen op of nabij de toegang(en) van het gebouw of het erf. 3. Een sluiting kan op aanvraag van belanghebbenden door de burgemeester worden opgeheven, wanneer later bekend geworden feiten en omstandigheden hiertoe aanleiding geven en naar zijn oordeel voldoende garanties aanwezig zijn, dat geen herhaling van de gronden die tot de sluiting hebben geleid, zal plaatsvinden. 4. Het is de rechthebbende op het gebouw en/of het erf, verboden om, nadat het bevel tot sluiting bekend is gemaakt op de in het tweede lid aangegeven wijze, daarin bezoekers toe te laten of te laten verblijven. 5. Het is een ieder verboden om, nadat het bevel tot sluiting openbaar bekend gemaakt is op de in het tweede lid aangegeven wijze, in een bij dit bevel gesloten gebouw en/of erf als bezoeker te verblijven. 6. Het in het eerste lid bepaalde geldt niet voor zover in het onderwerp van de regeling van het eerste lid elders wordt voorzien in deze verordening of in artikel 13b van de Opiumwet of de Drank en Horecaverordening ARTIKEL III De toelichting bij artikel 2:78 in bijlage A van de Algemene plaatselijke verordening 2013 komt als volgt te luiden: Artikel 2:78 Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

5 Sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen Algemeen Artikel 174 van de Gemeentewet geeft de burgemeester de mogelijkheid over te gaan tot sluiting indien sprake is van een ordeverstoring die concreet voorzienbaar is en een actuele dreiging vormt voor de ordelijke gang van zaken, waartegen onmiddellijk moet worden opgetreden. De sluiting kan dan slechts van korte duur zijn. Soms is een langere sluiting wenselijk en ontbreekt het de burgemeester de bevoegdheid tot langeresluiting op grond van artikel 174 Gemeentewet. Artikel 2:78 voorziet hierin; in de APV s van de andere grote steden is een artikel als het voorliggende 2:78 opgenomen. Met deze sluitingsmogelijkheid heeft de burgemeester ook een extra instrument bij de aanpak van bijv. heling. De burgemeester kan met behulp van artikel 2:78 gericht optreden tegen bijvoorbeeld winkeliers die overlast (blijven) veroorzaken. De voorgestelde wijziging van artikel 2:78 geeft de burgmeester de bevoegdheid om desgewenst over te gaan tot sluiting van voor het publiek openstaande gebouwen (niet zijnde horecabedrijven) die binnen een bepaald gebied liggen (bijvoorbeeld een straat, enkele straten of een wijk). Deze bevoegdheid kan worden gebruikt in een gebied waar reeds een grote druk bestaat op de openbare orde, veiligheid, gezondheid of zedelijkheid, die niet alleen veroorzaakt wordt door dein het gebied aanwezige voor het publiek openstaande gebouwen, maar waarvoor meerdere oorzakenzijn aan te wijzen. In een dergelijk gebied wordt veel van omwonenden verlangd, waarbij het zo kan zijn dan op enig moment de belangen van anderen moeten wijken voor de belangen van de bewoners. In het aangewezen gebied kan de beperkende maatregel zowel bestaande als nieuw te vestigen voor het publiek openstaande gebouwen betreffen. De burgemeester zal o.a. tot het oordeel kunnen komen dat sluiting noodzakelijk is indien een van de volgende situaties zich voordoet: o indien aannemelijk is, dat in of vanuit het voor het publiek openstaand gebouw activiteiten plaatsvinden, die een gevaar opleveren voor de openbare orde of een bedreiging vormen voor het woon-of leefklimaat in de omgeving van het voor het publiek openstaand gebouw o indien in of vanuit het voor het publiek openstaand gebouw strafbare feiten worden gepleegd, die een gevaar opleveren voor de openbare orde of een bedreiging vormen voor het woon- of leefklimaat in de omgeving van het voor het publiek openslaand gebouw; o indien zich in of vanuit het voor het publiek openstaand gebouw anderszins feiten hebben voorgedaan, die de vrees wettigen, dat het geopend blijven van het voor het publiek openstaand gebouwgevaar oplevert voor de openbare orde of een bedreiging vormt voor het woon- of leefklimaat inde omgeving van het voor publiek openstaand gebouw. Op grond van dit artikel is de burgemeester bevoegd om voor het publiek openslaande gebouwen en de daarbij behorende erven en/of de voor het publiek openstaande gebouwen in een bepaald gebied voor langere duur te sluiten. De sluitingsbepaling laat een zekere beoordelingsmarge. Het ligt niet inde rede gebruik te maken van een zware maatregel als sluiting indien er sprake is van een marginale overtreding van de voorschriften. Een sluiting moet voldoen aan de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit. Eerste lid Bij voor publiek openstaande gebouwen kan men denken aan openbare gedeelten van winkels, bedrijven voor handelsdoeleinden, belwinkels, avondkappers, uitzendbureaus, bioscopen, musea, theaters. Ook cafés, disco's, hotels, restaurants, seksinrichtingen, coffeeshops en horecaboten vallen hieronder, maar zover de mogelijkheid tot sluiting daarvan elders is geregeld, is dit artikel op deze gebouwen niet van toepassing (zie ook toelichting op zesde lid hieronder). Tweede lid Sluiting op grond van dit artikel zal veelal ook ten doel hebben de gang van bezoekers te doorbreken. Bekendmaking is dan noodzaak. Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

6 Zesde lid Dit artikel geldt niet voor de sluiting van seksinrichtingen en horecabedrijven. Daarvoor gelden afzonderlijke regels in respectievelijk hoofdstuk 3 van de Algemene plaatselijke verordening 2013 en de Drank en Horecaverordening Met dit artikel kan tevens niet in dezelfde situaties opgetreden worden als waarvoor artikel 13b Opiumwet is bedoeld. De burgemeester is op grond van artikel 13b Opiumwet bevoegd tot oplegging van een last onder bestuursdwang indien in woningen of lokalen dan wel in of op bij woningen of zodanige lokalen behorende erven een middel als bedoeld in lijst I of II wordt verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig is. ARTIKEL IV Deze verordening treedt in werking acht dagen na beken de griffier, Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

7 BELEIDSREGEL Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen Bevoegdheid De burgemeester kan een voor het publiek openstaand gebouw of een bij dat gebouw behorend erf als bedoeld in artikel 174 van de Gemeentewet, of voor het publiek openstaande gebouwen en/of de daarbij behorende erven in bepaald gebied, in het belang van de openbare orde, veiligheid, gezondheid of zedelijkheid of als er naar zijn oordeel sprake is van bijzondere omstandigheden voor een bepaalde duur geheel of gedeeltelijk sluiten. De bevoegdheid om een gebouw of meerdere gebouwen te sluiten is ingrijpend en daarom een uiterst middel. Waar mogelijk moeten eerst andere mogelijkheden overwogen worden en (eventueel) toegepast worden om de criminele activiteiten en/of de zware overlast te beëindigen. Pas als dat niet mogelijk is of onvoldoende effect sorteert, kan tot sluiting worden overgegaan. Doel Het doel van deze sluitingsbevoegdheid is het herstel van de openbare orde, de veiligheid of zedelijkheiddoor het weren en terugdringen van criminaliteit in en vanuit voor publiek openstaande gebouwen, alsmede het beëindigen van aanhoudende en ontoelaatbare overlast die niet met andere middelen afdoende kan worden bestreden. Relatie met andere bevoegdheden tot sluiting In situaties van een ordeverstoring, die concreet voorzienbaar is en een actuele dreiging vormt voorde ordelijke gang van zaken, biedt de Gemeentewet (artikel 174) in eerste instantie uitkomst. Sluiting op grond van de Gemeentewet kan echter slechts voor een beperkte periode en bij (een dreiging van) ernstige verstoring van de openbare orde. Als langere sluiting is gewenst of wanneer sluiting op grond van de Gemeentewet niet mogelijk is, biedt artikel 2:78 van de Algemene Plaatselijke Verordening(hiema: APV) hiertoe de bevoegdheid. Sluiting op deze grond is niet mogelijk voor zover dat reeds mogelijk is op een andere grond genoemd in de APV, de Drank- en Horecaverordening 2013 of artikel 13b van de Opiumwet. Seksinrichtingen kunnen worden gesloten op grond van hoofdstuk 3 van de APV. Horecagelegenheden kunnen worden gesloten op grond van de Drank- en Horecaverordening. Als sprake is van drugs(handel) kunnen gebouwen worden gesloten op grond van artikel 13b Opiumwet. Bij de uitvoering van deze sluitingsbevoegdheid wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de uitvoering van de sluitingsbevoegdheid op grond van de Drank- en Horecaverordening. Dit is uitgewerkt in de Handhavingsstrategie Drank- en Horeca. Ook jurisprudentie over horecasluitingen en sluitingen op grond van artikel 13b van de Opiumwet worden hierbij betrokken. Criminaliteit die openbare orde, veiligheid, gezondheid of zedelijkheid aantast De volgende criminele activiteiten zullen in ieder geval worden aangemerkt als een gevaar voor de openbare orde, veiligheid, gezondheid of zedelijkheid, wanneer zij in of vanuit een voor publiek toegankelijk gebouw plaatsvinden: heling; witwassen zedendelicten; geweldsincidenten; aantreffen vuurwapens; handel in vuurwapens; arbeidsuitbuiting; (de aanwezigheid van slachtoffers van) mensenhandel; illegale gokactiviteiten; het faciliteren van criminele activiteiten. Doel van de sluiting is, naast het wegnemen van het gevaar voor de openbare orde, om de loop naar een pand voor criminele activiteiten (en het faciliteren daarvan) eruit te halen. De naamsbekendheid van een pand voor dergelijke activiteiten moet worden doorbroken. De activiteiten kunnen dan ook niet door een rechtsopvolger worden voortgezet. Door middel van een sluiting kan dit worden bereikt. Zware overlast Op grond van artikel 2:78 van de APV kunnen gebouwen ook worden gesloten indien er sprake is van bijzondere omstandigheden. Benadrukt moet worden dat het gaat om gebouwen waarvoor geen vergunning op grond van andere regelgeving is verleend. Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

8 Bij bijzondere omstandigheden moet bijvoorbeeld worden gedacht aan gevallen van zware overlast. Daarvan is sprake bij aanhoudende en ontoelaatbare overlast. Deze overlast heeft tot gevolg dat het woon- en leefklimaat in de omgeving van het betreffende pand te zwaar onder druk staat. Ontoelaatbare overlast moet los gezien worden van de effecten die redelijkerwijs van een voor publiek openstaand gebouw(en) mogen worden verwacht, zoals het geluid van het op normale wijze komen en gaan van bezoekers, al dan niet gebruik makend van (gemotoriseerde) vervoermiddelen. Met de aanwezigheid van bepaalde bedrijven is in planologisch opzicht al rekening gehouden. Op dit punt kunnen vaak maatregelen worden opgenomen via het stellen van een nadere eis aan de vergunning voor het bedrijf op grond van de milieuregelgeving dan wel horecaregelgeving. Ontoelaatbare overlast is in veel gevallen afkomstig van komende en vertrekkende bezoekers. Voorbeelden van factoren bij ontoelaatbare overlast zijn o.a. het hard dichtslaan van portieren, geschreeuw, toeteren, wegscheurende gemotoriseerde voertuigen, geruzie, licht handgemeen, het bij herhaling ledigen van maag- of blaasinhoud in de omgeving van het gebouw of bedrijf. Daarnaast kan er sprake zijn van intimidatie van (de buurtbewoners. Bij meldingen van zware overlast is het van belang een zo goed mogelijk feitelijk beeld te hebben van de situatie en de gebeurtenissen. In geval van (klachten over) overlast moet het volgende in ieder gevalduidelijk zijn: er moet sprake zijn van effecten op de woon- en leefomgeving die - gelet op de situering van het gebouw of bedrijf en het karakter van de omgeving - inderdaad als ontoelaatbaar moeten worden gekwalificeerd; de overlast moet aanhoudend zijn. Het gaat hier niet om incidentele gevallen van overlast; de overlast moet te herleiden zijn tot het gebouw of bedrijf of meerdere gebouwen waarop de klachtenbetrekking hebben en het moet gaan om 'objectiveerbare overlast. Duur van de sluiting Bij het bepalen van de duur van de sluiting zal onderscheid gemaakt worden tussen de sluiting als gevolg van criminele activiteiten en die als gevolg van overlast. Hieronder wordt daar nader op ingegaan. Criminele activiteiten De burgemeester kan een gebouw voor een bepaalde duur of gedeeltelijk sluiten. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de gang van zaken rond een sluiting van een horecabedrijf: bij het intrekken van een horecavergunning, wat feitelijke sluiting van de horecazaak tot gevolg heeft, kan worden bepaald dat een nieuwe vergunning voor een bepaalde duur zal worden geweigerd. In de handhavingsstrategiehoreca is deze termijn beperkt tot 6 maanden of een jaar. Bij de duur van een sluiting wordt onderscheid gemaakt tussen de ondernemer / eigenaar die adequaat optreedt en degenen die dit niet doen. Dit betekent dat als de ondernemer / eigenaar geen verwijt treft in principe een sluiting van zes maanden zal worden opgelegd. Indien er wel sprake is van een verwijt(de activiteiten zijn getolereerd, gefaciliteerd, aan deelgenomen etc.) is er sprake verzwarende omstandigheden. In die gevallen volgt in beginsel een sluiting voor de duur van (maximaal) één jaar. In het geval van excessen kan een sluiting voor langere termijn worden opgelegd. Dit zal altijd gemotiveerd moeten worden. Overlast Aangezien bij overlast vaak subjectieve 'gevoelens meespelen zal bij overlast een stappenplan worden gevolgd om alle partijen de voortgang in de aanpak van de overlast te kunnen laten zien. Het is dus niet zo dat bij overlast onmiddellijke sluiting volgt. Naar aanleiding van de bekende overlast zal in het algemeen eerst een gesprek en een (schriftelijke) waarschuwing volgen. Als dit geen effect heeft zal een sluitingstijd worden opgelegd. Mochten al deze maatregelen geen effect sorteren, dan zal uiteindelijk de volledige sluiting worden geëffectueerd. Als er sprake is van verzwarende omstandigheden (bijv. verwijtbaarheid van de eigenaar/ondememer)of excessen dan kunnen stappen uit het stappenplan worden overgeslagen (bijv. direct overgaan tot opleggen van sluitingstijden zonder voorafgaande waarschuwing) of kan een zwaardere maatregel worden genomen (bijv. verdubbeling van de sluitingstermijn). De burgemeester kan ambtshalve, of op verzoek van belanghebbenden, het sluitingsbevel intrekken. Uit feiten en omstandigheden moet dan blijken dat er geen sprake is van (dreiging van) herhaling van de gedragingen die tot de sluiting hebben geleid. Zaaksgebonden werking Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat de opgelegde maatregelen niet aan de persoon van de ondernemer kleven, maar aan het pand. Er is sprake van zogenaamde 'erfelijke belasting'. In veel gevallenis het doel van de sluiting namelijk ook om de 'loop' naar een pand voor die activiteiten eruit te halen. Zonder erfelijke belasting zou dit doel niet bereikt kunnen worden. Dit betekent bijvoorbeeld dat wanneer een ondernemer die sluitingstijden opgelegd heeft gekregen zijn zaak verkoopt, de sluitingstijden eveneens zullen gelden voor de nieuwe ondernemer. Een sluiting kan ook niet worden voorkomen of opgeheven door bijvoorbeeld het bedrijf te verkopen of in de Kamer van Koophandel over te schrijven. Overtreding Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9

9 Het negeren of overtreden van het sluitingsbevel is een strafbaar feit en wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete van de tweede categorie als bedoeld in artikel 23 Wetboek van Strafrecht. Aldus vastgesteld door de burgemeester van de gemeente Wijziging van de APV: Sluiting van het voor het publiek openstaande gebouwen; 29 januari /9