AFRIKAANS EAT VRAESTEL

Transcriptie

1 AFRIKAANS EAT VRAESTEL 3 GRAAD 12-REKORDEKSAMEN 31 Augustus :00 Hierdie memorandum bestaan uit 10 bladsye.

2 NASIENRIGLYNE 1 Maak gebruik van die rubrieke in hierdie memorandum. 2 Indien n onderwerp misgetas is, word die leerder laag op die inhoud gemerk. 3 Indien n skryfstuk grootliks uit die vraestel saamgeflans word of dele van die opdragte uit die vraestel oorgeskryf word, ontvang die kandidaat geen punte nie. Kommentaar: NIE EIE WERK NIE/ SAAMGEFLANS. 4 By skryfstukke wat te lank is, word die maksimum lengte nagesien en n streep deur die res getrek. 5 Indien die leerder woorde van n ander taal gebruik as die taal waarin die vraestel verskyn, word die vreemde woorde geïgnoreer. Indien die skryfstuk nog sinvol is, word die kandidaat nie gepenaliseer nie. 6 Slengwoorde word nie aanvaar nie, maar in gevalle waar dit gepas is, moet die woord aangehaal word. Bladsy 2 van 10

3 AFDELING A: OPSTEL : woorde VRAAG GROEPSDRUK Hierdie opstel leen hom die beste tot die volgende opsteltipes: Beredenerend: Die leerder redeneer oor wat groepsdruk is, gevolge en moontlike oplossings. Die leerder mag standpunt inneem. Argumenterend: Die leerder neem van die begin af standpunt in en gee grondige redes vir sy/haar standpunt. Beskrywende opstel: Die leerder beskryf wat groepsdruk is en hoe hy/sy daaroor voel met gepaste voorbeelde LIEWER DOOD AS UIT DIE MODE Verhalende of beskrywende opstel: Die leerder beskryf/vertel op interessante/ humoristiese wyse hoe mense optree en aantrek om in die mode te bly. 1.3 EK WENS Verhalende of beskrywende opstel: Die leerder skryf sy/haar begeertes neer. 1.4 MY DROOMMAN/ -VROU Verhalende of beskrywende opstel: Die leerder vertel hoe sy/haar droomman/-vrou lyk en optree. 1.5 MY VAKANSIE WAS n RAMP! Verhalende of beskrywende opstel: Die leerder vertel wat alles verkeerd geloop het. 1.6 VISUELE PRIKKELS Die inhoud van die opstel moet aansluit by die visuele prikkel. Die nasiener moet in gedagte hou dat die visuele prikkel oop is vir n verskeidenheid interpretasies. Letterlike of figuurlike interpretasie word aanvaar. Die leerder kan n feitelike / beredenerende / argumenterende/ bespiegelende opstel aanbied oor besoedeling/ die mens se houding teenoor die aarde Die leerder kan enige tipe opstel aanbied. TOTAAL AFDELING A: 50 Bladsy 3 van 10

4 AFDELING B: LANGER TRANSAKSIONELE SKRYFSTUK : woorde VRAAG INFORMELE BRIEF FOKUS: Die leerder skryf n informele brief aan sy/haar grootouers oor n beurs wat hy/sy gekry het. Adres en datum verskyn regs bo. Datum word voluit geskryf. Geen leestekens word aan die einde van die reëls gebruik nie. Aanhef, afsluiting en slot: Aanhef: geen leestekens aan die einde van die reël nie: Liewe Ouma en Oupa Laat n reël oop na die aanhef. Afsluiting: Paragraaf op sy eie met n PUNT: Groete./ Liefde. Slot: Geen leestekens aan die einde van die reël nie. U/ Julle kleinkind/-seun/-dogter Pamela/ Tom Inhoud: Dui die rede aan vir die skryf van die brief. Aangebied in paragrawe. Laat n reël oop tussen elke paragraaf. Slotparagraaf moet die brief saamvat. VOORBEELD Poustraat 10 Arcadia Pretoria April 2017 Liewe Ouma en Oupa xxxx Ek skryf hierdie brief om.. xxxx (reël oop) Ek gaan.. xxxx Ek is baie. xxxx Groete. xxxx Julle kleinkind Pamela Bladsy 4 van 10

5 2.2 HULDEBLYK FOKUS is op die goeie kwaliteite van die afgestorwe neef. Motiveer met goeie voorbeelde. Aangebied in paragrawe 2.3 KOERANTARTIKEL FOKUS is op die gebeure by die matriekafskeid. Opskrif: MOLES BY MATRIEKAFSKEID Joernalis se naam en van. Aangebied in paragrawe. Gebeure word in die verlede tyd vertel. Direkte woorde van n ooggetuie/ polisiewoordvoerder is aanvaarbaar. 2.4 DIALOOG FOKUS is op wat die maat gedoen/gesê het wat die ander spreker seergemaak het en dat hy/sy verskoning aanbied. Aangebied in informele geselstrant. Name van sprekers word onder mekaar geskryf met n dubbelpunt na elke naam. Geen aanhalingstekens word gebruik nie. Laat n reël oop na elke spreekbeurt. VOORBEELD SAM: Ek is jammer ek het xxx (reël oop) JOHN: xxx Ek het baie sleg gevoel toe.. TOTAAL AFDELING B: 30 Bladsy 5 van 10

6 AFDELING C: KORTER TRANSAKSIONELE STUK: woorde VRAAG DAGBOEKINSKRYWING FOKUS is op die geskenk wat ontvang is en die gevoel wat daarmee saamgaan. Datum word bo-aan die skryfstuk aangebring (VERPLIGTEND). Begin met: Liewe Dagboek (Dit is nie verpligtend nie - opsioneel) Inhoud word in paragrawe aangebied. Slot: Leerder se naam VOORBEELD 4 April 2017 Liewe Dagboek Ek is in die sewende hemel! My xxxx (reël oop) Dit is. xxxx Pamela 3.2 UITNODIGING FOKUS op die inhoud: Wie? Wat? Waar? Datum? Tyd? Aanwysings na seremonie en/of onthaal. Belangrik: Punte word nie toegeken vir versiering nie, maar net vir die inhoud. 3.3 WENKE FOKUS op die bederf van n geliefde. Die wenke word puntsgewys en in volsinne aangebied. Elke wenk begin met n werkwoord. Bladsy 6 van 10

7 VOORBEELD Koop sy/haar gunsteling sjokolade. Bederf haar met n bos bloedrooi rose. Maak self n heerlike ete wat romanties op die balkon van die woonstel bedien word. Gee n handgemaakte Valentynskaartjie wat met hartjie-sjokolade versier is. Sing n romantiese liedjie terwyl jy n spierwit teddiebeer oorhandig. Hou n romantiese piekniek in die tuin. Los die teddiebeer en blomme by die voordeur, lui die klokkie en kruip in die tuin weg tot die deur oopgemaak word. TOTAAL AFDELING C: 20 GROOTTOTAAL: 100 Bladsy 7 van 10

8 ASSESSERINGSRUBRIEK: AFRIKAANS EAT OPSTEL [50 PUNTE] Kriteria Uitsonderlik Knap Gemiddeld Elementêr Onvoldoende INHOUD & BEPLANNING (Respons op en idees in teks) Organisering van idees. Bewus van doel, gehoor en konteks van teks. 30 PUNTE TAAL, STYL & REDIGERING Toon, register, styl en woordeskat is geskik vir doel/effek en Woordkeuse, taalgebruik en konvensies, punktuasie, grammatika en spelling. 15 PUNTE STRUKTUUR Kenmerke van teks Paragraafontwikkeling en sinskonstruksie. 5 PUNTE VERSPREIDING VAN PUNTE Lae subkategorie Hoë subkategorie Lae subkategorie Hoë subkategorie Uitstaande en treffende respons; bo verwagting. Intelligent, stem leser tot nadenke, volwasse idees. Organisasie (inleiding, liggaam en samevatting) uitsonderlik en samehangend. Goed saamgestelde respons. Idees oortuigend, interessant, toon bewyse van volwassenheid. Organisasie (inleiding, liggaam en slot) baie goed en samehangend. Bevredigende respons. Idees oortuigend en redelik samehangend. Organisasie (inleiding, liggaam en slot) redelik en samehangend. Elementêre respons. Idees onoorspronklik en onduidelik. Samehang inkonsekwent. Geringe bewys van organisasie (inleiding, liggaam en slot) en samehang. Ontoepaslike respons. Idees deurmekaar en ongefokus. Ongeorganiseerd en onsamehangend Uitmuntende respons, maar uitstaande en treffende eienskappe ontbreek. Volwasse en intelligente idees. Organisasie (inleiding, liggaam en slot) knap en samehangend. Goed saamgestelde respons. Toepaslike en interessante idees. Organisasie (inleiding, liggaam en slot) goed en samehangend. Bevredigende respons, maar soms mistastend. Idees redelik samehangend en oortuigend. In n mate bewus van organisaie (inleiding, liggaam en slot) en samehang. Grootliks ontoepaslike respons. Idees onsamehangend en verwarrend. Weinig bewyse van organisasie (inleiding, liggaam en slot) en samehang. Idees ontoepaslik en nie geskik nie. Geen respons op teks. Ongefokus en verwarrend woordeskat is uitstekend vir doel, gehoor en Taalgebruik uitsonderlik, treffend en met selfvertroue. Toon pakkend; retories effektief. Grammatika en spelling feitlik foutvry. Samestelling baie knap. woordeskat baie gepas vir doel, gehoor en Taalgebruik goed en effektief. Toon gepas, konstant; retories effektief. Grammatika en spelling feitlik foutvry. Samestelling knap. woordeskat gepas vir doel, gehoor en Taalgebruik gepas; dra betekenis oor. Toon is gepas; retoriese middels versterk betekenis. Foute in grammatika; spelling. Samestelling redelik na goed. woordeskat nie gepas vir doel, gehoor en konteks nie. Taalgebruik basies. Toon en taalgebruik ontoepaslik. Woordeskat is beperk Toon, register, styl en woordeskat hoogs gepas en retories effektief. Taalgebruik treffend en met selfvertroue. Toon pakkend; retories effektief. Grammatika en spelling feitlik foutvry. Samestelling baie knap. Uitstaande ontwikkeling van Uitsonderlike besonderhede. Samestelling van sinne en paragrawe uitstaande. woordeskat baie gepas vir doel, gehoor en Taalgebruik goed; selfvertroue. Toon gepas; retories effektief. Grammatika en spelling feitlik foutvry. Samestelling knap. woordeskat gepas vir doel, gehoor en Taalgebruik gepas; soms inkonsekwent. Toon gepas; beperkte gebruik van retoriese middels. woordeskat nie gepas vir doel, gehoor en konteks nie. Taalgebruik basies. Weinig of geen sinsverskeidenheid. Woordeskat beperk. Taal onverstaanbaar. Toon, register, styl en woordeskat nie gepas vir doel, gehoor en konteks nie. Woordeskat so beperk - moeilik om opstel te verstaan Logiese ontwikkeling van besonderhede. Samehangend. Sinne, paragrawe logies en verskillend. Toepaslike idees ontwikkel. Sinne, paragrawe ontwikkel. Opstel verstaanbaar. Sommige geldige idees. Sinne en paragrawe het foute. Opstel maak tog sin t.s.v. baie foute. Nodige idees ontbreek. Sinne en paragrawe wemel van foute. Opstel maak nie sin nie Bladsy 8 van 10

9 ASSESSERINGSRUBRIEK: AFRIKAANS EAT LANGER TRANSAKSIONELE TEKS [30 PUNTE] Kriteria Uitsonderlik Knap Gemiddeld INHOUD, BEPLANNING & (Respons op en idees in teks) Organisering van idees Bewus van doel, gehoor en konteks van teks 18 PUNTE TAAL, STYL & REDIGERING Toon, register, styl en woordeskat; doel/effek en konteks Woordkeuse, taalgebruik en konvensies, punktuasie, grammatika en spelling 12 PUNTE VERSPREIDING VAN PUNTE Elementêr/ Eenvoudig Onvoldoende Uitstaande en treffende respons; bo verwagting. Intelligente en volwasse idees. Grondige kennis van Skryfstuk behou fokus. Inhoud en idees samehangend. Idees uitgebreid en behou fokus. Gepaste en akkurate formaat. Baie goeie respons; toon n goeie kennis van kenmerke van teks. Behou fokus geen afwyking. Inhoud en idees samehangend, uitgebreid en detail ondersteun Gepaste formaat; geringe afwykings. Respons voldoende; toon kennis van Toon tekens dat fokus behou word; enkele afwykings. Inhoud en idees redelik samehangend. Sommige detail ondersteun die Formaat oorwegend gepas, maar afwykings kom voor. Respons basies; toon geringe kennis van Behou nie fokus nie; wyk af. Inhoud en idees nie altyd samehangend nie. Baie min detail ondersteun die Onseker van formaat van teks; enkele, kritiese, nalatige foute. Respons toon geen kennis van kenmerke van teks nie. Betekenis is onduidelik. Geen samehang van idees en inhoud nie. Geen detail ondersteun die Formaat van teks nie toegepas nie woordeskat, hoogs geskik vir doel, gehoor en Grammatika akkuraat; struktuur baie goed. Feitlik foutloos. woordeskat, baie geskik vir doel, gehoor en Grammatika in die algemeen korrek; struktuur goed. Feitlik foutloos. woordeskat, geskik vir doel, gehoor en Enkele grammatikafoute. Foute belemmer nie betekenis nie. woordeskat, pas nie altyd by doel, gehoor en konteks nie. Grammatika onakkuraat met baie foute. Betekenis onduidelik. woordeskat, nie geskik vir doel, gehoor en Besaai met foute. Betekenis onduidelik Bladsy 9 van 10

10 ASSESSERINGSRUBRIEK: AFRIKAANS EAT KORTER TRANSAKSIONELE TEKS [20 PUNTE] Kriteria Uitsonderlik Knap Gemiddeld Elementêr Onvoldoende INHOUD, BEPLANNING & (Respons op en idees in teks) Organisering van idees Bewus van doel, gehoor en konteks van teks 12 PUNTE TAAL, STYL & REDIGERING Uitstaande en treffende respons; bo verwagting. Intelligente en volwasse idees. Grondige kennis van Skryfstuk behou fokus. Inhoud en idees samehangend. Idees uitgebreid en behou fokus. Gepaste en akkurate formaat. Baie goeie respons; toon n goeie kennis van Behou fokus geen afwyking. Inhoud en idees samehangend, uitgebreid en detail ondersteun Gepaste formaat; geringe afwykings. Respons voldoende; toon kennis van Toon tekens dat fokus behou word; enkele afwykings. Inhoud en idees redelik samehangend. Sommige detail ondersteun die Formaat oorwegend gepas, maar afwykings kom voor. Respons basies; toon geringe kennis van Behou nie fokus nie; wyk af. Inhoud en idees nie altyd samehangend nie. Baie min detail ondersteun die Onseker van formaat van teks; enkele, kritiese, nalatige foute. Respons toon geen kennis van kenmerke van teks nie. Betekenis is onduidelik. Geen samehang van idees en inhoud nie. Geen detail ondersteun die Formaat van teks nie toegepas nie Toon, register, styl en woordeskat - doel/effek en konteks Woordkeuse, taalgebruik en konvensies, punktuasie, grammatika en spelling woordeskat, hoogs geskik vir doel, gehoor en Grammatika akkuraat; struktuur baie goed. Feitlik foutloos. woordeskat, baie geskik vir doel, gehoor en Grammatika in die algemeen korrek; struktuur goed. Feitlik foutloos. woordeskat, geskik vir doel, gehoor en Enkele grammatikafoute. Foute belemmer nie betekenis nie. woordeskat, pas nie altyd by doel, gehoor en konteks nie. Grammatika onakkuraat met baie foute. Betekenis onduidelik. woordeskat, nie geskik vir doel, gehoor en Besaai met foute. Betekenis onduidelik. 8 PUNTE VERSPREIDING VAN PUNTE Bladsy 10 van 10