NIEUWSBRIEF FLORA & FAUNA

Transcriptie

1 Golf & Countryclub Liemeer 3/18/2018 Winter 2017/2018 NIEUWSBRIEF FLORA & FAUNA DE WINTER IS VOORBIJ WAT IS ER TE ZIEN GEWEEST OP DE GOLFBANEN VAN LIEMEER OPVALLEND GENOEG HEBBEN WE DE ZILVERREIGER HET HELE JAAR DOOR KUNNEN ZIEN VLIEGEN OVER DE GOLFBANEN Zilverreiger 1

2 KRAMSVOGELS Kramsvogel behoort tot de familie van Lijsters. Door zijn opvallende verenkleed onderscheid deze zich van andere lijsters. Ze broeden voornamelijk in het oosten van Europa. Er zijn in Nederland nog maar minder dan honderd broedparen te vinden, terwijl dit er in de jaren 80 meer dan 1000 waren. Diverse instanties zoeken uit waarom dit zo sterk is afgenomen. Ik had het geluk dat er ongeveer 12 te zien waren op hole 15 van de Torenbaan. Kramsvogels voeden zich in de winter graag met bessen. De kramsvogel staat op de rode lijst. 2

3 3

4 WINTERTALING Wintertalingen zijn kleine eenden die vooral voorkomen in open gebieden met een moerassig karakter. Vaak zie je ze met de kop onderwater op zoek naar waterdiertjes en plantaardig materiaal. In de winter verblijven ze in grote getalen in ons land. Voor Liemeer is dit de eerste ontmoeting met de zeer schuwe eenden. Een groepje van +/- 8 stuks waren kortdurend te zien in de grote plas nabij hole 16 Torenbaan. Ook de wintertaling staat op de rode lijst. 4

5 KIEVIET De Kievit arriveert al vroeg in februari en is een van de meest kenmerkende weidevogels. Makkelijk te herkennen aan zijn kuif en zwart witte kleed. Kieviten hebben opvallend brede vleugels. Deze spelen een belangrijke rol in de baltsvluchten. Waarbij de kievit-man spectaculaire buitelingen maakt en de zwart -witte vleugels van verre zichtbaar zijn. De kieviten zijn te zien op bijna alle holes van de Torenbaan en Bovenlanden. Vooral vroeg in de ochtend struinen ze graag op de fairways en tees op zoek naar wormen en andere lekkernijen. 5

6 KUIFEENDEN Kuifeenden zijn duik eenden, zij zoeken hun voedsel dus onderwater. Ze behoren tot de omnivoren en eten voornamelijk schelpdieren zoals zoetwater mosselen, maar ook kreeftachtigen en andere waterdieren die tussen de waterplanten leven staan op het menu. De kuifeend komt voor in heel Nederland en dan vooral in weidegebieden met sloten en vaarten. Leuk kenmerk van de kuifeend zijn de felgele ogen. Ze zijn net als de wintertaling redelijk schuw, zodra je te dicht in de buurt komt zwemmen ze weg en is het lastig foto s maken. Op de golfbaan zijn ze te bewonderen in bijna alle plassen. 6

7 ZILVERREIGER De grote zilverreiger overwinterd in Nederland. De meeste van hen komen uit zuid en Oost-Europa en gebruiken de voedselrijke weilanden om te foerageren. Toch is het uniek dat deze sierlijke witte vogel onze golfbanen frequent bezoekt. Ik heb er zelfs 4 tegelijkertijd waargenomen op de Bovenlanden. Allen druk bezig met het zoeken naar vis, kikkers en of andere waterdieren. Maar vergis je niet reigers zijn alles eters dus ook jonge pullen van eenden en meerkoeten gaan in één hap naar binnen. Reigers maken hun nest vaak langs de waterkant hoog in de bomen. Reigers landen nogal stuntelig op de dikke takken naast het nest. Ook de jonkies willen het nest al vroeg verlaten om te oefenen met vliegen, het gebeurt dan ook regelmatig dat ze uit de bomen in het water vallen en verdrinken. 7

8 8

9 BLAUWE REIGER Blauwe reigers zijn het hele jaar door te zien op onze golfbanen, zij zijn minder schuw dan de zilverreiger. Als je ze rustig benaderd blijven ze stokstijf stilstaan. Pas wanneer je heel dichtbij komt vliegen ze een stukje verderop, om daar weer roerloos langs de waterkant te gaan staan. Blauwe reiger voedt zich voornamelijk met vis. Maar muizen, mollen, grote insecten en jonkies van eenden lusten zij ook. Blauwe reigers zijn echte slootfood eters en hebben zich heel goed aangepast in het leven onder de mensen. Nu zie je ze ook in steden en dorpen, daar waar water met vis is zijn ze te vinden. Blauwe reigers blijven het hele jaar door te zien in Nederland. 9

10 10

11 HOUTDUIF De houtduif is de grootste en ook de meest voorkomende (wilde) duif van Nederland. Hij komt in steden voor in tuinen en parken maar ook in het buitengebied op akkers. Meestal zijn ze op de grond naar voedsel aan het zoeken of zitten ze in een boom luid te koeren. Bij het opvliegen maken ze nogal wat kabaal doordat de vleugels boven en onder het lichaam tegen elkaar klappen. 11

12 OEVERLOPER De naam oeverloper had niet beter gekozen kunnen worden. Overal waar min of meer kale oevers zijn aan zoet water kan hij tijdens de trek worden waargenomen, maar nooit in grote groepen. Als broedvogel is hij zeldzaam. Het geluid is kenmerkend: zeer hoog en schril "die-die-die"...het heen en weer wippen van het achterlijf en de kop is opvallend gedrag van de oeverloper. 12

13 KNOBBELZWAAN Knobbelzwanen worden langzamerhand een vertrouwd gezicht op Liemeer. 13

14 14

15 SLOBEENDEN Wat een geluk op het laatste weekend van de winter spotten we een slobeenden koppel. Man en vrouw zijn vrolijk aan het ronddobberen in de plas tussen hole 8 en hole 13. Voor mij een van de meest bijzondere ontmoetingen/waarnemingen. Nu maar hopen dat ze blijven! Al ben ik bang van niet, deze eenden zijn zeer schuw. 15

16 WILDE EENDEN Wilde eenden zijn niet meer weg te denken van onze golfbanen. De woerd (mannelijke eend) zie je in verschillende kleuren ene keer een groene kop en de andere keer een blauwe kop. Alleen bij mannelijke wilde eenden zijn de startveren gekruld. Gedurende de winter worden de koppels gevormd. De mannen zonder partner vormen vrijgezellen groepjes. De mannen met partner doen er alles aan om de vrijgezellen uit hun buurt te houden. De vrouw heeft een gecamoufleerd verenkleed, kleur meestal bruin. De donkerblauwe spiegel met witte rand op de vleugel onderscheid haar van de vrouwelijke krakeend. Bij haar is de spiegel geheel wit. 16

17 MEERKOET (WATERKIP) Meerkoeten kom je overal waar water is tegen, zolang er maar water is met voldoende oevervegetatie. Ze zijn erg opportunistisch ingesteld en gebruiken zelfs plastic en ander afval om hun nest te bouwen. Dit is wel afval wat wij achteloos weggooien! Dat ter zijde. Meerkoeten zijn zeer fel als het gaat om het verdedigen van hun nest en territorium. Zelf grotere vogels als reigers en futen worden zonder angst verjaagt. Maar opmerkelijk genoeg in de winter is dit gedrag het totaal anders, dan zijn ze misschien wel de meest sociale of slimme vogels. Ze eten voornamelijk waterplanten, maar voeden de jongen ook met kleine waterdieren zoals slakken en visjes. Meerkoeten kunnen ook heel goed duiken naar voedsel. Meerkoeten eten ook gras! 17

18 KRAKEENDEN In de winter zien we ook een aantal krakeenden, langzamerhand zien we er steeds meer ook in de zomer. Krakeenden broeden later als wilde eenden en het liefst in ruigte bij voedselrijk water. Mannen hebben een licht bruine kop en zwart achterlijf met een licht bruine staartpunt de rest van het lichaam is grijs met een fijne tekening. De schouderveren opvallend lang en beige van kleur. Vrouwtjes lijken sterk op de wilde eend. De witte spiegel, de witte buik en oranje snavel vormen de belangrijkste kenmerken om vrouwtjes van wilde eenden te onderscheiden. 18

19 WATERHOEN Algemeen voorkomende watervogel. Man heeft een opvallende rode snavel met gele punt. Tijdens het lopen of zwemmen is de staart omhooggericht. De witte onderste staartveren zijn dan heel goed zichtbaar, voor de jonge waterhoentjes is deze witte kleur een volg mij signaal. Nesten van het waterhoen zijn heel goed verscholen in het riet of dichte vegetatie. Waterhoentjes kunne wel tot 3 legsels per jaar realiseren. Ieder legsel bestaat uit 3 tot 9 eieren. Meerdere vrouwtjes leggen soms eieren in hetzelfde nest, zogenoemde dumpnesten. (Vanaf 12 eieren) 19

20 FUUT De fuut is de meest voorkomende futensoort in ons land. Hij komt als broedvogel voor in allerlei soorten wateren. Van stadsparken en grachten tot duinmeren en waterpartijen op bijvoorbeeld golfbanen. Futen paren soms al vroeg in het jaar met spectaculaire baltsrituelen. Ze kunnen tot zelfs 2 x per jaar een broedsel hebben, met gemiddeld 3 tot 4 eieren. Voedsel van de fuut bestaat uit hoofdzakelijk vis en in mindere maten ongewervelde waterdieren. Ze kunnen wel tot 4 mtr. diep duiken. In de winter zijn er grote aantallen (duizenden) te zien op de Noordzee. Hierdoor neemt bij aanhoudende vorst het belang van de kustgebieden toe. Ook op Liemeer verblijven gedurende winter een aantal futen. Hierdoor neemt het belang van schuilplaatsen in het riet weer toe en kunnen we niet zomaar al het riet weghalen in de winter. Van elke vijver waar we het riet verwijderen in de winter moet 1/3 deel blijven staan. Gelukkig hebben we op Liemeer een riet verwijder programma waarin dit is vastgelegd. 20

21 TURKSE TORTEL Een Turkse tortel heeft een enorm verspreidingsvermogen, tevens is deze vogel instaat zich zeer veel voort te planten. Ze leggen soms wel tot 5 broedsel paar jaar. Het verenkleed is licht beige-grijs, met een zwart-witte nekband en een contrasterende donkerrode iris. In de vlucht vallen de lichte vleugelpartijen en lichte buitenste staartpennen op. Turkse tortels zijn bijna altijd met z n tweeën. Het leefgebied van de Turkse tortel bestaat uit tuinen, parken, boerenerven en stadscentra. Hier worden de jongen grootgebracht en wordt het voedsel gevonden. Ook buiten steden kunnen ze bij menselijke bebouwing (boerenerven) worden aangetroffen. Op het menu staan granen, onkruidzaden en vruchten, maar soms ook torretjes, rupsen en vruchten. De Turkse tortel is ook te vinden op voedertafels in tuinen. De eerste paar dagen worden de jongen gevoed met 'melk' uit de krop van beide ouders. Ook op Liemeer zijn de tortels te bewonderen, kijk vooral om je heen als je richting de drivingrange loopt. Meestal zie je ze dan zitten in de populieren langs de slootkanten of op het dak van het gebouw. 21

22 Auteur: Cees van de Noort Baancommissie/Flora & Fauna Golf & Countryclub Liemeer Geraadpleegde Bronnen: Vogelbescherming Nederland (website) Sovon (website) Vogelvisie (website) Fotografie Cees van de Noort (slobeend: internet, website) 22