De appel valt niet ver...

Transcriptie

1 De appel valt niet ver... September 2012

2 Hoofdredactie Krista Wauben Redactie Karin Theunissen, Krista Wauben, Zuiderlicht Fotografie Arjen Schmitz, Marcel van Hoof, Zuiderlicht Vormgeving en productie Zuiderlicht Drukwerk Drukkerij Walters De tekstkoppen zijn gezet uit het Motion lettertype van Anton Studer (Atelier Bubentraum) Zürich, de broodtekst uit lettertype Vera Sans van Ecofont. Wellermagazine is een uitgave van Weller. Het wordt in een oplage van exemplaren verspreid onder Wellerklanten en -relaties. Heeft u tips, vragen, opmerkingen of interessante berichten voor dit magazine, stuur ze dan naar Wellermagazine, t.a.v. de redactie, Postbus 2, 6400 AA Heerlen. Wellermagazine APPEL

3 8 26 Appelbomen rond de Weltervijver Wij zijn EHBO-verslaafd Het verdwenen appeltje Jansen van Welten weer terug in de Weltense boomgaarden. Bij een oproep stroomt de adrenaline door mijn bloed en wil ik helpen. Niet denken maar doen Lekker met z n allen in de buurt Die hoge C haalde ik vroeger ook Het is zo gezellig hier in Eikenderveld, zeker met onze kleinkinderen en hun baby tjes vlakbij. De zusjes Wendy en Tessa Kokkelkoren zijn net zo muzikaal als hun vader en moeder. 48 En verder: Krista s column 4 De taal van de mam 6 Zorgzaam, sociaal en gek op ons buurtje 12 Dat muzikale hebben ze van opa Jo 17 Wij zijn allemaal anders 20 Wellerhebbes 34 Wat heerlijk, zo n verwendagje 36 Wereldburgers met avontuurlijke genen 44 Wat ik van mijn moeder heb... Zo groot als de verschillen tussen de generaties soms zijn, zo opvallend zijn vaak de overeenkomsten.

4 Tot voor kort was ik fan van saaie appels zoals Granny Smith en Elstar. Maar af en toe zet ik mijn tanden in iets exotischer zoals de Nashipeer oftewel de Japanse appelpeer. En toen was er ineens de licht zoete Braeburn! Geïmporteerd uit Nieuw- Zeeland (niet echt verantwoord) maar wel errug lekker! Schijnbaar val ik toch terug in oude gewoontes want het blijkt een kruising te zijn tussen jawel een Granny Smith en een Lady Hamilton. De laatste tijd zie ik op de werkvloer bij verschillende collega s iets nieuws liggen: de Pink Lady. Vooral de mannen weten er wel raad mee. Zou dat aan de naam liggen? Ik heb er laatst stiekem één gekocht zonder dat mijn favoriete oma ( Granny ) ervan af wist. Ik moet zeggen.een heerlijk appeltje voor de dorst! Maar goed het gaat over appels die niet ver van de boom vallen. En ik ben toevallig zo n appel. Misschien wel iets meer een sierappel zelfs J. Wellermagazine APPEL

5 KRISTA S COLUMN Vroeger vond ik dat ik op niemand leek en dat wil je ook niet als zelf(op)standige puber. Ik, als eigen individu, streed voor onafhankelijkheid. Soms de kop ingedrukt door oudere zus en broer, waardoor mijn ego weer een deukje opliep, maar over het algemeen lukte het aardig. Het gekke is, dat naarmate ik ouder word, ik steeds meer terugzie van mijn familieleden. Het doorzettingsvermogen en het temperament van mijn vader (en de lachrimpeltjes, waar ik minder blij mee ben), de rust van mijn broer (wishful thinking!!), het zorgzame van mijn zus en de levenslust en twinkeling van mijn moeder. Eigenlijk ben ik daar nu heel trots op. Familie is belangrijk en dat besef je des te meer als de vanzelfsprekendheid onder druk komt te staan! Dat alles van generatie op generatie wordt doorgegeven is een gift die de mensheid heel bijzonder maakt. Ben benieuwd of de nieuwste generatie appeltjes er ook wat van weg heeft J. In dit magazine staan prachtige verhalen over familiebanden, trots, talenten, passie en lekker wonen. Geen appels met peren vergelijken, maar appels met appels! Veel leesplezier! Krista Wauben

6 DE TAAL VAN DE MAM De taal van de mam wordt geschreven in onze moedertaal: het dialect. We spreken over taal omdat het Limburgs een echte en erkende taal is, die in niets onder doet voor het Nederlands. Ten opzichte van onze standaardtaal het Nederlands is het Limburgs een dialect, zoals het Nederlands een dialect is in relatie tot het handels- en diplomatiek Engels.

7 Neë wa! Ummer óp ee óngeleëge moment. t Leeg is oetgevalle; plötslig sjtoan ich in de kuëke in d r duuster aaf te wesje. Inne kreet van mieng vrouw: D r TV vilt oet en alle lampe. Mit ing knietsjlamp noa de meterkas woeë ich ing nui zieëkering indrieën. Ha, wer leeg en wer duuster. Doa sjtónt v r te koekeloere Ich bel de installatie-firma bei ós in de buët. Ich krieg d r Hoddelmans zelf draa, deë mich beloaft mörgevreug te kómme. Ich vroag wie laat? Ich kóm dierek um 7 oer verzieëkert heë mich. D r wekker óp 6 oer gezat en ich zit vol verwachting óp hem te wachte en. um 10 oer is heë d r nog ummer neet. Wer gebeld. Noe krieg ich mevrouw an d r tillefoon: Ja heë hat t zoeë druk, mè ich zal t hem zage dat heë in d r vreuge middig noa Uch kumt, zag ze. Mieng vrouw mós dringend voet en ich han mieng aafsjproake aafgezag um hem te kinne binneloate. Mè heë koam neet, neet in d r vreuge en óch neet in d r late middig. t Begós al te sjieëmere en ich mich te ergere. D r hin! Doa aagekoame zoot meneer te eëte en neet ee bietje miensje kinger wat kan deë man eëte, telder noa telder. Alles good en waal mè t woar óngertusje al duuster gewoeëde. Hei ech leeg en bei ós flikkerend keëtseleeg. Wie heë endlig kloar woar mit eëte zaan ich teëge hem: Vier hant alling nog leeg in de garaasj, de sjloapkamers en t berghok, de res is duuster. Da hat dier 2 groepe woar t insige wat heë doa-óp zag. Kóm estebleef effe mit mich mit, da bring ich Uch d rnoa dierek wer truuk, bood ich hem aa. Neë, noe neet, zag d r doebelverzadigde knorrepot. Dat ich nog kalm geblieëve bin, sjnap ich hüj nog neet, mè mörgevreug um 7 oer zouw heë bei ós zieë. Ich vroog m of dat neet um 8 oer kós. Nieks d r van reupt heë, um 7 oer of gaar neet, ich han t vöäl te druk. plaatsj zint meneer en mevrouw gegange. Da vils-te oet de wolke, da sjprinkt dich de kwint, da sjnaps-te noa oam, heë hauw t zoeë druk en noe lieët heë ós geweun in de ieëlend zitte! Duuster-doesje geet nog, zjwat vuur de oge op de WC gee probleem, mè wat dachs-te van recepte leëze en koake mit een knietsjlempke? Mit d r tillefoon nog i gen heng zeët t jungsjke: Mè meneer d r jónge heer Hoddelmans kan dat óch reparere, bliet maar heem, ich zal m dizze middig kóntak mit Uch loate ópnumme. Dees kier hat mieng vrouw höär aafsjproake aafgezag en is heem blieve wachte: ginne tillefoon en ginne monteur. Um 7 oer s-oaves gebeld en v r krege d r jónge óngernummer an d r lijn. Neë zeët deë dierek, ich sjtoa gereed um noa t theater te goa mit mieng vrundin, d r pap en de mam houwe kate vuur t theater vuur dizze oavend en noe die óp vakans zint, gónt vier d r hin. Noe sjleet God d r duvel doeëd! Meneer vier zitte in d r duuster, vier zint nurges mieë en vier misse óch nog Linda de Lol óp TV, wat dinkt d r wal? Mörge beloaf ich um 4 oer bei Uch te zieë, reupt heë gehaast. Vier vroage of t um haof 5 zouw kinne, woeë-óp heë zeët: Um 4 oer of gaar neet. Genau ziene pap! Hoddelmans en zoon: 2 groepe, mè dan gelieke. Vier gónt noa ne concurrent went dier neet komt, dit is de letste kans, reep ich nog. Heë is neet te geleuve inderdaad gekoame neet um 4 en terwiel haof-5 te laat woar vuur d r hampeleman, koam heë um 8 oer. In tied va nieks woar alles wer in orde. Wie heë voet góng zag heë nog lachentere: D r hat waal sjtroom gesjpaard dees daag hahahaha. Óch nog sadis, d r vrechlap! D r volgende daag: waal leeg woeë t ieësj duuster woar, mè noe ginne sjtroom in garaasj, sjloapkamers en berghok Wellermagazine APPEL Wie d r mesjeu s-angerdaags um haof 12!!! d r nog ummer neet woar, d r tillefoon gegrieëpe en doe kreeg ich d r knech draa. Meneer en mevrouw zint óp vakans meneer, famielie van d r baas houw ing rees geboekt en hant óp t letste moment besjloate neet te goa en doavuur in de Ger Prickaerts, Heëlesj P.S. Zouwe d r eventueel Hoddelmanse ónger de leëzers zieë, dan weëd hön dringend geadviseerd as vier ós zouwe óntmoete inne angere naam noa mich te gebroeke. Liek mich veiliger vuur Uch.

8 VROEGER Door Roelof Braad, stadshistoricus van Heerlen. Bereikbaar bij Historisch Goud - Rijckheyt, centrum voor regionale geschiedenis te Heerlen. Foto s: collectie Rijckheyt, Heerlen Wellermagazine APPEL

9 monumentaals in de hectische tijden van grote stedenbouwkundige veranderingen is gesneuveld. Het Welterpark Het Welterpark is altijd al het stukje Heerlen geweest waar ouders met hun kinderen op de mooie zondagmiddag gingen wandelen. Vooral in de jaren 20 was dat in zwang, toen het waterrad van de molen nog zijn klotsende geluid liet horen en de zwanen in de molenvijver een lust voor het oog waren. De achterkleinkinderen van die zwanen zijn er nog steeds. En gewandeld wordt er ook nog, nu veelal met de hond aan de lijn. Wat dat gebruik betreft valt de appel niet ver van de boom: het zijn veelal ook de kinderen en kleinkinderen van die ouders uit Effe weg uit de drukke stad, weliswaar met het gezoem van de autoweg op de achtergrond, ligt het park rond de Weltervijver. Het is één van de mooiste plekjes in Heerlen, waar je je terugwaant in de nostalgie der tijden. Er zijn maar weinig plekjes in Heerlen waar je zo authentiek de middeleeuwse geschiedenis van Heerlen kunt proeven. De vijver, de watermolen, het kasteeltje Strijthagen tot Welten, de nabij gelegen motte van de voorloper ervan en de kerk op de achtergrond al genoemd in een oorkonde van 1065 laten je als bezoeker verwonderen. Verwonderen over het feit dat in de moderne stad Heerlen dit middeleeuwse dorpsbeeld nog intact is. Zeker als je bedenkt dat zoveel Het huis Strijthagen Ontstaan van molen en Weltervijver hangen nauw samen met de geschiedenis van het huis Strijthagen te Welten. De molen wordt voor het eerst genoemd bij een Wickrader linkerpagina boven De Weltermolen heden ten dage. onder De bewoners van kasteel Strijthagen tot Welten, de familie Hennen, voor de Weltermolen. rechterpagina links Ansichtkaart van de laan vanuit de Weltermolen met zicht op het koor van de aloude kerk van Welten, ca boven De Weltermolen nog in vol bedrijf, ca

10 1,30 meter breed weer worden gebruikt. Soms is er een voor publiek toegankelijke maaldag. Na een maaldag duurt het momenteel ongeveer een week, voordat de Weltervijver weer voldoende peil heeft om de nodige stuwkracht te verzorgen. leenverheffing in 1381 door Johan van Oersfeld. In 1443 pacht Alexander van der Bruggen de molen met bijbehorende goederen van de vrouwe van Welten. Grenzend aan het mooie mansardedak op de langgerekte bakstenen verdieping met dakkapellen met driehoekige frontons pronkt de vierkante drie verdiepingen tellende toren uit waarschijnlijk De uit Kunrader steen geblokte hoeken en de piramidespits met windvaan in de vorm van een karper zijn de meest opvallende elementen aan deze toren. In de tweede helft van de 19de eeuw is het molenrad enige malen vergroot door molenaar H.F. Hennen. In 1911 plaatste hij er een elektromotor in om niet alleen afhankelijk te zijn van de stuw van het water om het middenslagrad uit 1889 te laten draaien. De molen had daarvoor een bovenslagrad. De maalinrichting is op de begane grond en dreef twee koppels stenen aan. Sinds de laatste restauratie in 1981/82 kan het molenrad van 5,36 meter doorsnee en Jonker Strijthagenshof Het kasteel was vroeger omgracht, weten we van oude kaarten. Het is gebouwd op 16de eeuwse fundamenten die in de kelders nog goed zijn te herkennen. Eeuwenlang was het in bezit van de familie Van Strijthagen van de linie Van Oersfeld. De bezittingen rond de vijver worden in 1707 verkocht aan Johan de Root. Nazaten van hem verkochten molen en kasteel aan de bekende muzikale familie Hennen. Een mogelijke voorloper van dit kasteel, een motte, kunt u ontdekken op uw wandeltocht rond de vijver. Bij de plaats waar de Geleenbeek de vijver binnenstroomt ligt een grasveld met verhogingen. Als je goed kijkt kun je nog zien dat de verzakkingen Wellermagazine APPEL

11 linkerpagina boven De Weltervijver met links het huis Strijthagen, in het midden de Sint Martinuskerk en rechts de molen. midden Een zondagmiddagwandeling rond de vijver in het vroege voorjaar van onder Op de kadasterkaart uit 1842 staat nog een omgrachte motte aangegeven. vroeger de grachten moeten zijn geweest. Is dit wat in de oudste archiefstukken is bedoeld met jonker Strijthagenshof? Archeologisch onderzoek zou misschien wat nieuw licht op deze middeleeuwse resten kunnen werpen. De Jansen van Welten Als we het al over appels hebben in deze uitgave: rond Welten en ook bij het kasteel en de vijver waren vroeger omvangrijke boomgaarden. Daaronder een heel speciale soort appelbomen. Deze is onlangs door bioloog Wim Thijssen, lid van de Weltense hoogstamfruitboomverening De Loorenhof herontdekt en weer aangeplant. De naam van deze soort? De Jansen van Welten. Het appelras wordt al voor 1800 vermeld in vooraanstaande boeken over appels en fruitsoorten. Thijssen heeft gezocht wie dan wel die Jansen uit Welten zou kunnen zijn. De moeilijkheid daarbij is dat Jansen of Janssen (soms met één s, soms met twee voor 1800 was de schrijfwijze van namen nog niet vastgelegd en schreef rechterpagina boven Luchtfoto uit begin jaren 50. Welten is nog omgeven met boomgaarden. Linksboven net rechts van de vijver: de plek van de motte. onder De Jansen van Welten zoals afgebeeld in Deutsches Obstcabinet uitgegeven door Christian Eduard Langethal (Jena ). Bron: Jaarboek Os Heem 1(2011), p. 16. men die op zoals men het hoorde of goeddunkte) een naam is die veel voorkomt. Er komen drie Janssens in Welten voor die boomgaarden hadden, de broers Alexander en Theodoor en nog een achterneef Hendrik. Maar ook hier zal de appel niet ver van de boom gevallen zijn: het recept van de kweek en de stekjes zullen in de familie wel aan elkaar zijn doorgegeven. In ieder geval is het bekend dat de kweker vooreerst niemand toestond stekken te nemen. Herontdekking Eerst na zijn dood zijn stekken van deze lekkere en mooie appelsoort die ook het dubbele Aagje wordt genoemd over Europa verspreid. De appelsoort is bij het rooien van de boomgaarden in de jaren 60 voor de grote uitbreiding van de buurt helaas uit Welten verdwenen. Gelukkig is het oude appelras in Engeland teruggevonden en zijn in november 2011 stekken van deze boomsoort weer in de Weltense boomgaarden geplant. En nu maar hopen dat binnenkort de Jansen van Welten-appels van de bomen vallen en er geoogst kan worden! * Voor dit artikel is dankbaar gebruik gemaakt van een artikel van Wim Thijssen in het eerste Jaarboek Os Heem van Heemkundevereniging Welten-Benzenrade, dat eind 2011 uitkwam.

12

13 MAATSCHAPPIJ Wij lijken gewoon erg veel op elkaar. Allebei vrijwilliger in hart en nieren! Het gezin Creusen verhuisde begin jaren 90 naar Rennemig. Dochter Angelique verliet de wijk kort om er een paar jaar geleden weer snel terug te keren. Rennemig is thuis. De mensen, de sfeer, de saamhorigheid. Ik kan het niet missen. Sterker nog: geen gelegenheid laten vader en dochter aan hun neus voorbij gaan om de saamhorigheid in hun buurt te versterken. Aan de jaarlijkse BELFO-BBQ doen intussen zo n 150 buren mee! Wellermagazine APPEL Ik vind het belangrijk dat ik mijn buren ken. Dat ik weet wie er in mijn omgeving woont, dat we elkaar gedag zeggen op straat en vriendelijk zijn tegen elkaar. Als het even kan, helpen we elkaar ook nog een handje. Walter Creusen steekt zijn mening over zijn ideale woonomgeving niet onder stoelen of banken. Op een gegeven moment had ik geen idee meer wie er in onze buurt woonden. Een voormalige huismeester van Weller stelde toen voor om eens samen met andere buren iets leuks te organiseren, zodat we elkaar beter zouden leren kennen. Zo zijn in de voorbereiding van een pannenkoekmiddag voor de kids in 2007 de BELFO s ontstaan, een buurtcommissie van bewoners van het BELemnieterf en FOssielenerf. Vernieuwen Ruim vijf jaar zijn de BELFO s in touw en intussen doet ook dochter Angelique minstens zo enthousiast als haar vader mee. Met zeven vrijwilligers organiseren we een activiteitenprogramma dat vooral voor de kinderen in de wijk bedoeld is, maar ook leuk moet zijn voor ouders,

14 Wellermagazine APPEL

15 Als het even kan, helpen we elkaar ook nog een handje

16 Pap en ik kunnen flink discussiëren over wat nodig is en hoe we het aan moeten pakken. Maar we komen er altijd uit. Wij lijken gewoon erg veel op elkaar: allebei zijn we sociaal en zorgzaam cupcakes gebakken. Hartstikke leuk, want ik houd van bakken. Momenteel werken we aan een zeskamp voor jong en oud. Met een estafette, waterbaan, noem maar op. Dat lijkt mij enig! vertelt zij. De BBQ in augustus en de speurtocht met Halloween zijn hoogtepunten. Daar doen bijna 150 mensen uit de wijk aan mee. Het positieve effect merk je daarna meteen: je leert je buren elke keer weer wat beter kennen. Daar doen we het ook voor: de sfeer in de buurt is vriendelijk en het is voor iedereen fijn als dat ook goed blijft. Om ervoor te zorgen dat zo veel mogelijk mensen meedoen, proberen we ons activiteitenprogramma dan ook steeds te vernieuwen. Zo heb ik behalve pannenkoeken al eens honderd Sociaal hart Vader Walter maakt het eigenlijk niet zo veel uit wat er op het programma staat. Als er maar veel mensen meedoen en het de sfeer in de wijk ten goede komt. Angelique doet het ook prima. Zij is een actieve en creatieve vrijwilliger met het hart op de goede plek. Van wie zou ze het hebben? Angelique: Pap en ik kunnen flink discussiëren over wat nodig is en hoe we het aan moeten pakken. Maar we komen er altijd uit. Wij lijken gewoon erg veel op elkaar: allebei zijn we sociaal en zorgzaam. Walter: Maar alleen zouden we dit werk niet kunnen doen. Het is dankzij al die andere actieve BELFO s en onze sponsoren, de stichting Buurtbeheer Beersdal-Rennemig, Weller en de Plusmarkt dat we zo veel leuke dingen voor onze wijk kunnen doen. Als je die brede steun niet hebt, sta je ook met een groot sociaal hart alleen. Wellermagazine APPEL

17 Als de kinderen op het podium staan en muziek maken, hebben we kippenvel. Of dat nu met het Straussorkest van André Rieu is of met Lift-Off. Wij vinden het fantastisch.

18 KUNST & CULTUUR Wij geven grif toe dat de jongens dat muzikale niet van ons hebben maar van opa Jo Falize. Die heeft zo veel met ze geoefend, dat ze al jong noten konden lezen Zelf zijn wij niet muzikaal. Wij spelen ook geen enkel instrument. Wel houden we enorm veel van muziek. Wat wil je met zulke muzikale kinderen en kleinkinderen. Op allemaal zijn wij even trots. René en Els Hofland-Deckers zitten vrolijk achter hun kop koffie. Een trotse vader en moeder van een zoon en twee dochters, en oma en opa van zes kleinzonen. Al op heel jonge leeftijd blijken de drie jongens van dochter Nicole begenadigd met de muzikaliteit van hun beide ouders en vooral ook met de ritmische genen van schoonzoon Marcel Falize. De jongste Colin (15) doet Theater&Zang aan de Heerlense muziekschool, Dean (19) zit op het conservatorium en Glenn (21) heeft het conservatorium met succes afgerond. Hij vormt samen met vader Marcel de drumsectie van het André Rieu Orkest. Daarnaast is het hele gezin Falize, moeder Nicole incluis, actief voor en achter de schermen van de band Lift-Off. En o ja, ze spelen ook nog op hoog niveau in Jachthoorn & Trompetkorps Edelweiss. Spelenderwijs leren Het is één en al muziek dat in huize Falize de klok slaat. Zeker na het grote open air festival dat zij met Lift-Off eind juli op het Corneliusplein in Heerlerheide hebben georganiseerd. Een groot feest voor de hele wijk. Maar, terug nu naar de trotse oma en opa. Wij geven grif toe dat de jongens dat muzikale niet van ons hebben maar van opa Jo Falize. Die heeft zo veel met ze geoefend, dat ze al jong noten konden lezen. Dat ging heel spelenderwijs, met een ijsje of een frietje als beloning. Drummer Boy Onvergetelijk vinden wij het eerste optreden van Glenn tijdens een kerstconcert van André Rieu. Hij speelde als herdertje de intro van The Little Drummer Boy, net zeven jaar oud. En dat deed hij perfect. Samen zaten we met kerst op de bank en keken we naar de uitvoering. Op zo n moment loop je over van trots. Een paar jaar later, toen hij elf was, speelde hij samen met Marcel de Bolero van Ravel in Berlijn. En nu is hij officieel het jongste lid van het André Rieu Orkest en toert hij al op 21-jarige leeftijd de wereld rond. Een droom. Maar het is ook keihard werken. De show die Rieu neerzet vraagt 200% Wellermagazine APPEL

19 aan inzet. Elk concert moet perfect zijn. Daarbij is Marcel, die vanaf het prille begin met Rieu samenspeelt, altijd veel van huis geweest. Onze Nicole heeft er daardoor vaak alleen voor gestaan bij de opvoeding van de drie jongens. Daar hebben wij veel respect voor. Voor iedereen En dan zou je zeggen dat je na een wereldtournee met Rieu een kleine muzikale pauze inlast. Niets is minder waar in het geval van de Falizes. Thuis werkt het hele gezin mee aan de doorbraak van Lift-Off. Deze (percussie)groep is iets totaal nieuws: kleinkunst, theater en visueel spektakel in één spetterende show. Na een succesvol kerstconcert in 2011 besloot de familie afgelopen zomer een muzikaal weekend te organiseren voor heel Heerlerheide. Een nieuwe traditie lijkt hiermee geboren. Want geef toe, wat is nu een leven zonder muziek Thuis werkt het hele gezin mee aan de doorbraak van Lift-Off

20

21 KUNST & CULTUUR In de woonvorm Elfmorgenstraat wonen mensen zelfstandig maar met begeleiding van Mondriaan, instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Wellermagazine APPEL Op deze pagina s krijgt u een impressie van de veertiende tentoonstelling Allemaal Anders die Frans Timmermans, oud-staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, op 5 november opent in Mondriaan. De werken zijn van cliënten, ex-cliënten en medewerkers van Mondriaan. Weller en Mondriaan zijn al een tijdje bevriend. Tijdens de Wellerdag van 2009 hebben medewerkers van Weller cliënten van Mondriaan een dagje uit bezorgd. Dat was genieten. Via de woonvorm aan de Elfmorgenstraat in Schandelen is het contact gebleven. Cliënten van Mondriaan wonen hier zelfstandig in een appartementencomplex midden in de stad. Ze koken zelf, verzorgen zichzelf en zijn ook financieel zelfstandig. Het merendeel heeft betaald werk, anderen volgen een vorm van dagbesteding. En in de avonduren en weekenden wordt veel gezamenlijk georganiseerd, onder andere in de gemeenschappelijke ruimte en in de grote binnentuin. Zo letten de bewoners ook onderling een beetje op elkaar. Ontmoeten Voor Allemaal Anders maken we niet alleen twee pagina s in dit magazine maar ook een etalage van de Wellerij in Heerlen vrij. De expositie maakt deel uit van de culturele en creatieve manifestatie Allemaal Anders die Mondriaan jaarlijks organiseert voor (ex)cliënten, (ex)medewerkers en relaties. Het programma bevat allerlei cultureel uitdagende activiteiten, zoals excursies, workshops, concerten, theateruitvoeringen en lezingen. De ene keer gaan cliënten van Mondriaan op stap, bijvoorbeeld voor een Meet&Greet met Opera Zuid of naar de studio van TVL om buitenshuis nieuwe ervaringen op te doen, hun horizon te verbreden en mensen te

22 Wellermagazine APPEL

23 De expositie maakt deel uit van de culturele en creatieve manifestatie Allemaal Anders die Mondriaan jaarlijks organiseert voor (ex)cliënten, (ex)medewerkers en relaties.

24 ontmoeten. Bij de andere activiteit zijn het juist de cliënten zelf die de deuren openen voor hun omgeving: voor een workshop, een presentatie, een gezellige bijeenkomst of zoals nu, een tentoonstelling van hun creatieve werken. Komt u kijken? De tentoonstelling Allemaal Anders is van 5 t/m 28 november te zien in de filmzaal en het restaurant van Mondriaan aan de John F. Kennedylaan 301 in Heerlen. U bent van harte uitgenodigd om een kijkje te nemen. Hoe meer mensen er langskomen des te beter, want zo zorgt ook deze tentoonstelling voor een leuke en misschien zelfs onvergetelijke ontmoeting met andere mensen. Zoals we allemaal anders zijn maar samen de samenleving vormen. Wilt u nog meer werken zien? Loop dan ook langs de Wellerij waar we een speciale Mondriaan-etalage hebben ingericht of ga naar Kunstuitleen De Stijl (Heerlenersteenweg 1B, Kerkrade), waar je werken tijdelijk kunt lenen. Zo dichtbij Jij bent zo dicht Bij Ik zie de tranen in je ogen En wel duizend regenbogen Je hart voelt als het mijne Al je liefde, al je pijn Zo dichtbij Jij bent zo dicht Bij Marco Borsato, Dichtbij

25 Wellermagazine APPEL Op vindt u meer informatie over het Allemaal Anders - programma en de openingstijden van de tentoonstelling.

26 GEZONDHEID Als wij tegelijk op onze gsm een sms-je binnenkrijgen, weten we hoe laat het is. En dat iemand in onze buurt in nood is. Wellermagazine APPEL

27 Wij hadden vroeger een drukke zaak thuis. Ik vroeg mij toen steeds vaker af wat ik moest doen als er iets met een klant gebeurde. Als bijvoorbeeld iemand een hartaanval kreeg. Ik besloot niet langer te piekeren maar een EHBO-cursus te volgen. Die smaakte naar meer. Dus volgden Lotusen AED-trainingen. Gelukkig twijfelde ook Yvonne, toen zij 18 werd, geen seconde om de diploma s te halen waarmee zij levens kan redden. Het zorgen zit gewoon in onze genen. Als EHBO er bieden wij Eerste Hulp Bij Ongevallen, legt Chrisje Altberz uit. Als lid van het AED-netwerk in Heerlen springen wij ook in als iemand in Heerlerheide getroffen wordt door een hartinfarct of hartstilstand. Dan zijn de eerste zes minuten van heel groot belang. Dus is het ook belangrijk dat er iemand binnen die kring van zes minuten woont die snel kan beginnen met reanimeren. Als hierbij zo snel mogelijk met een defibrillator (AED) een elektroshock wordt toegediend, is er 50 tot 70% kans op herstel van het hartritme. Dan is de kans dus groot dat de patiënt het redt. Je kunt ons dan ook het beste zien als de schakel tussen de hulpdiensten en de patiënt. Als er een melding binnenkomt bij de ambulance en elke seconde telt, dan zijn wij vanuit de buurt vaak eerder ter plekke en kunnen we al beginnen met reanimeren.

28 Je kunt ons dan ook het beste zien als de schakel tussen de hulpdiensten en de patiënt LOTUS Als Lotus-vrijwilliger werkt Chrisje mee aan de trainingen die de hulpdiensten organiseren om zich voor te bereiden op grote rampen. Chrisje: Die trainingen zijn levensecht. Ik verricht dan zelf geen handelingen maar ben slachtoffer van bijvoorbeeld een groot ongeval, een ontploffing of een natuurramp. Spectaculair geschminkt vaak. Het lijkt daardoor misschien een toneelstuk maar voor mij is het toch meer dan dat. Ik leer elke keer weer nieuwe technieken en handelingen die mij als EHBO er van pas komen. En ook voor de begeleiding van de patiënt zijn deze trainingen leerzaam: zoals de professionals mij behandelen, behandel ik de mensen die ik zelf help met mijn zorg, namelijk als een professional. Voldoening Na het behalen van mijn EHBO-diploma heb ik eerst een paar keer over de schouders van Chrisje meegekeken. En we hebben ook veel gesproken over situaties die ik tegen zou kunnen komen, vervolgt Yvonne. De eerste reanimatie die ik daarna zelfstandig moest doen, had enorm veel impact. Een oudere man had een hartstilstand en in mijn enthousiasme brak ik tijdens de reanimatie drie van zijn ribben. Dat kan snel gebeuren. Maar ik was helemaal van slag. De eerstvolgende oproep via mijn gsm stond ik echter meteen weer klaar. Dan stroomt de adrenaline door mijn bloed en wil ik helpen. Niet denken maar doen; in dat opzicht lijk ik heel erg veel op mama. Aan de andere kant hoop ik dat iemand anders minstens zo snel opspringt om mij te helpen als dat nodig mocht zijn. Wij redden levens. En dat geeft enorm veel voldoening. Wellermagazine APPEL

29 Niet denken maar doen; in dat opzicht lijk ik heel erg veel op mama

30 GENERATIES

31 Onze stamboom is geworteld in die fijne wijk rond de Eik. Je ziet steeds meer mensen van vroeger terugkomen. De band met de plek waar je opgegroeid bent, blijkt dan toch sterker.

32 De familie Vrösh-Bour is met dertien man niet uitzonderlijk groot. Wel uitzonderlijk hecht. Kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen wonen in een cirkel van nog geen honderd meter rond De Eik waar opa en oma wonen. Zonder uitzondering zijn wij verknocht aan onze wijk. 1e generatie Truus (72) en Nico (82) Wij verhuisden in 1977 naar Eikenderveld. Vanwege de sloop van onze woning hebben we een paar jaar nog in Schandelen gewoond. Maar toen wij de kans kregen om terug te keren naar Eikenderveld, hebben we deze met beide handen gegrepen. Het is zo gezellig bij de kinderen in de buurt. Zeker met al die kleinkinderen en baby tjes. Als de meiden met hun kleintjes langslopen wordt er altijd gezwaaid. Zo krijg je niet alleen een kans om mee te genieten van wat de kinderen meemaken maar blijf je ook betrokken. Als het kan helpen wij een handje mee. Niet als vaste oppas, dat kan niet meer. Maar wij kunnen wel broodjes smeren en soep maken als er geklust of verhuisd wordt. 2e generatie Wanda (46) en John (49) Met de komst van elk kind zijn wij verhuisd: vanuit de Limburgiastraat naar de Elfmorgenstraat om via de Willemstraat definitief neer te strijken in Eikenderveld. Hier wonen wij sinds 1996 en gaan wij nooit meer weg. We zijn verknocht aan deze buurt. Onze beste vrienden en beide ouders wonen hier. Onze kinderen en kleinkinderen zijn dichtbij en samen zijn we lid van de leukste verenigingen die ook al zo vervlochten zijn met Eikenderveld. De hele familie loopt mee met onze carnavalsclub Toeter Musica en geregeld gaan wij met de Heerlense reuzenverenigingen en reus Julius op pad. Met deze club lopen we optochten over de hele wereld. Eikenderveld is vooral thuis. Elke dag loopt er wel iemand binnen of moet er even opgepast worden. Hartstikke gezellig. En met feestdagen zit iedereen bij ons aan tafel. Voor een gezellig etentje of een BBQ in de achtertuin staat onze deur altijd open voor de hele familie. Wellermagazine APPEL

33 Steeds meer mensen die hier opgegroeid zijn keren terug. Kom je ineens iemand met wie je zelf op de basisschool hebt gezeten, tegen op straat 3e en 4e generatie: Wesley (26) en Iris (22) Denise (22) en Joppe (25) > Mees (8 maanden) Sanne (20) en Patrick (24) > Quinn (6 maanden) Brandon (11) Eikenderveld lijkt een dorp in de stad. Alles wat wij nodig hebben is hier. Crèches en speelruimte voor de kleintjes. Een goede basisschool die niet al te groot is. Andere kinderen om mee te spelen, want er wonen veel jonge gezinnen in de wijk. En laten we onze oppas niet vergeten. Papa en mama staan altijd voor ons klaar. Daarbij is het fijn dat niet alleen het centrum van de stad op loopafstand ligt, maar ook het station en een van de mooiste natuurgebieden in de regio. Terworm is heerlijk om te wandelen. Je ziet de wijk momenteel veranderen en verjongen. Steeds meer mensen die hier opgegroeid zijn keren terug. Kom je ineens iemand met wie je zelf op de basisschool hebt gezeten, tegen op straat. Daardoor groeit ook de saamhorigheid weer en krijgen hopelijk ook onze kinderen een sterke band met die fijne wijk rond de oude Eik.

34 1 Boekje De appel valt niet ver van de boom, maar wel in de tuin van de buurman Boekhandel De Plantage, 12,50 2 ipod De trendy Apple Mediamarkt, 49,99 3 Parfum Appeltjes fris Ici Paris, 29,75 4 Vaas met appels Frisse blikvanger Xenos (excl. Appels), 10,99 5 Appel streekgerechten Appeltjes voor de dorst VVV-Zuid Limburg, vanaf 1,25 6 Fotolijst Als twee druppels water Tabaktief Daarzo, 15,95 7 Appel streekgerechten Appeltjes voor de dorst VVV-Zuid Limburg, vanaf 1,25 Wellermagazine APPEL 5

35

36 Wellermagazine APPEL

37 WELLNESS Fathers be good to your daughters Daughters will love like you do Girls become lovers who turn into mothers So mothers be good to your daughters, too Daughters, John Mayer De appel blijft soms écht heel dicht bij de boom. Zowel moeder Wilma als dochter Petra treedt niet graag op de voorgrond. Maar achter de schermen gaan de handen uit de mouwen: voor iedereen die hulp kan gebruiken. Hoogste tijd om de rollen eens om te keren.

38 bewoners van Schuttershof naar de kerk te begeleiden. Een evenement als de Parade kan al helemaal niet zonder vrijwilligers. En dat geldt ook voor het damtoernooi. Dit jaar hebben wij voor de 22ste keer meegeholpen. De dagen zijn lang maar ook gezellig, zeker omdat ons hele gezin van de partij is. Maandag 16 juli rond uur stappen Wilma (60) en Petra (23) Kole uit Brunssum in hartje Heerlen uit de bus. Moeder en dochter zijn op weg naar Visagie La Vista in de Morenhoek voor een verwendagje. Jeetje, we zien er écht mooi uit, lacht Wilma als zij de salon verlaat voor de fotoreportage. Wilma zit geen dag stil. Als lid van de Gehandicaptenraad en de Wmo-raad Brunssum adviseert zij de gemeente en bijvoorbeeld ook Weller over de aanpassingen die nodig zijn om woningen, winkels en gebouwen beter toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Petra is net klaar met haar vrijwilligerswerk voor de Parade. Samen werken moeder en dochter voor het Reumafonds en Schuttershof. En dan is er nog het internationale Damtoernooi: hiervoor is het hele gezin Kole in touw met opbouwen, de catering en als alle wedstrijden gespeeld zijn het opruimen. Onmisbaar Wij doen het vrijwilligerswerk graag maar vooral ook omdat bepaalde activiteiten niet meer kunnen plaatsvinden zonder de inzet van vrijwilligers, legt Wilma uit. Zo maken wij graag een uurtje vrij om Helemaal anders Hoe heerlijk is het dan om je aan het begin van de vakantie eens goed te laten verwennen. Moeder en dochter worden bij Visagie la Vista in de watten gelegd met een nieuw kapsel en make-up. Petra: Normaal draag ik geen make-up. Eigenlijk weet ik helemaal niet zo goed hoe ik mij op zou moeten maken. Tijdens de visagie hebben we tips gekregen, over de reiniging van de huid en de kleuren die bij ons passen. Ik moet zeggen dat het eindresultaat verrast. Ik voel mij helemaal anders en ook mam ziet er prachtig uit. Wilma: Als ik mij thuis opmaak, heb ik vaak last van tranende ogen en de lippenstift heb ik meestal al binnen een uurtje opgegeten. Deze make-up prikt niet en blijft zitten. Het ziet er inderdaad mooi uit. Ook bij Petra; die kleuren staan haar prachtig. Visagiste Ans Cornelissen is tevreden over het eindresultaat. Als moeder en dochter het zelf mooi vinden, ben ik ook gelukkig. Je komt het niet meer vaak tegen dat mensen geen make-up gebruiken. Met enkele eenvoudige tips en goede producten kun je het gezicht dan helemaal laten stralen en daarna ook thuis zelf goed aan de slag. Wellermagazine APPEL

39 Welleractie Wilt u zich ook een keertje professioneel laten opmaken, dan hebben wij een mooie actie voor u. Als huurder van Weller betaalt u bij Visagie La Vista (met de bon) 17,50 in plaats van 25,- voor een trendy make-up (exclusief haarstyling). Ook organiseert La Vista make-upworkshops en vanaf komend najaar wordt de salon uitgebreid met haarstyling. Deze aanbieding is geldig tot het einde van het jaar. Kijk op voor meer informatie. fotografie: Marcel van Hoof make-up: Ans Cornelissen Wij doen het vrijwilligerswerk graag maar vooral ook omdat bepaalde activiteiten niet meer kunnen plaatsvinden zonder de inzet van vrijwilligers

40 KUNST & CULTUUR Wellermagazine APPEL

41 Onze meiden zijn opgegroeid met muziek. Maar ze hebben ook talent meegekregen. Toen ze klein waren zaten zij voor ons op de eerste rij, nu zitten wij vooraan als zij op het podium staan. Zodra de voordeur van huize Kokkelkoren op de Heerlerbaan openzwaait klinkt klassieke muziek. Meteen als wij opstaan gaat de muziek aan en het wordt pas weer stil in huis als wij de deur uitgaan of onze ogen sluiten. Wendy en Tessa zijn opgegroeid met muziek. Het is een deel van ons leven.

42 U kent Wendy Kokkelkoren misschien als zangeres bij vroeger André Rieu en Opera Zuid. Tegenwoordig betreedt zij de podia in binnen- en buitenland als vaste zangsoliste van Guido s Orchestra, samen met echtgenoot Guido Dieteren bekend van de jaarlijkse Symphonica in Rosso -reeks in het Gelredome; dit jaar met Doe Maar. Tessa zit ook niet stil. Samen met Wendy heeft zij de cd Feelings opgenomen en als duo sieren de zusjes Kokkelkoren menig feest of bijzondere gelegenheid vocaal op. Muzikaal in hart en nieren Aan de wieg van de beide gouden keeltjes staan vader Henk die ruim 48 jaar in Harmonie St. Jozef speelde, terwijl moeder Alice zo lang ze het zich kan herinneren zingt. Ook mijn eigen moeder zong altijd: tijdens het koken of het poetsen kwamen alle bekende operettes, beroemde aria s uit de opera en gezellige liedjes uit de jaren 40 of 50 voorbij. Ze had een prachtige stem en heeft mij gestimuleerd om ook muziek te maken. Zo begon ik op mijn negende met gitaarles. Daarna heb ik nog accordeon gespeeld en piano- en zangles gehad. Maar in tegenstelling tot mijn eigen dochters had ik de moed niet om voor publiek te spelen. Dat veranderde toen ik lid werd van het jongerenkoor. Sinds 1969 zing ik mee met het kerkelijk zangkoor St. Caecilia van de Heerlerbaan en in de tussentijd heb ik ook nog met het Limburgs Concertkoor gezongen. Optreden is met een koor geen enkel probleem, puur omdat je er niet alleen voor staat. Ik zong vroeger zelfs solo s, maar ja, dan wel weer met de nodige kriebels in de buik. Trots Podiumvrees is de beide dochters daarentegen vreemd. Alice: Op haar negende stond Wendy al op een podium voor ongeveer 800 man bij de Soundmixshow. Fantastisch vond ze het. Tegenwoordig draait ze haar hand niet om voor de grotere zalen en stadions. Ongelofelijk. Wij zijn trots op alles wat de meiden doen, of dat nu een mooie begrafenismis is die mensen troost biedt of een optreden voor de Duitse televisie: ze doen het goed. Het is dan toch maar je dochter die daar staat. Maar dat ene volkslied van Macedonië dat zij voor een wedstrijd samen zonder muzikale begeleiding zongen in een afgeladen vol Amsterdam Arena, dat was voor ons echt onvergetelijk. Zo mooi en puur. Dan hoor je de kwaliteit van hun stemmen. Die hoge C haalde ik vroeger ook. Nu niet meer; ik zing alleen nog maar voor mijn plezier en hoef er niets voor te laten. De meiden wel: met talent alleen kom je er niet, op hoog niveau zingen is topsport. Wellermagazine APPEL

43 Ook mijn eigen moeder zong altijd: tijdens het koken of het poetsen kwamen alle bekende operettes, beroemde aria s uit de opera en gezellige liedjes uit de jaren 40 of 50 voorbij

44 Wellermagazine APPEL

45 WERELDS Voor ons bestaan geen grenzen. Wij wonen waar wij ons thuis voelen. Dat is nu hier, maar kan zo weer ergens anders zijn.

46 Met kinderen en kleinkinderen in Zuid- Afrika, Engeland, Schotland, Portugal en niet te vergeten ons eigen sjoene Brunssum, kun je gerust stellen dat de familie Crompvoets avontuurlijke wereldburgers zijn. Aan de wieg van dit grensoverschrijdende gen staan oma Annie en opa Willem Crompvoets. In 1969 pakten zij hun boeltje en vier kids op om naar Zuid- Afrika te emigreren. Als je ons morgen in het vliegtuig zou zetten richting Australië, is het ook goed. Naar Zuid-Afrika Heerlijk toch, dat de kinderen zich niet door grenzen laten belemmeren maar hun geluk zoeken waar dat voor hen het beste lijkt. Annies ogen glinsteren als zij over de avonturen van haar kroost vertelt. Ze kijkt rond in haar woonkamer, waar schilderijen en beelden van leeuwen en olifanten herinneren aan haar eigen avontuur. In 1969 emigreerden goede vrienden van ons naar Zuid-Afrika. Willem en ik keken elkaar aan en besloten mee te gaan. Nederland zat vol, terwijl de kansen in Zuid-Afrika, dat in die tijd aan zijn economische ontwikkeling begon, voor het oprapen lagen. In no time waren de papieren bij de ambassade geregeld en zaten we met onze vier kinderen tussen 4 en 10 jaar in het vliegtuig. Zij zijn in Afrika opgegroeid en hebben het er altijd naar hun zin gehad. Richting Portugal Dochter Anjès (48) verliet Zuid-Afrika als eerste in Zij kwam echter niet naar huis, naar Nederland, maar bleef halverwege in Portugal steken. Ik had mijn man in Zuid-Afrika leren kennen, maar het werd daar steeds moeilijker om werk te vinden en een bestaan op te bouwen. Wij zijn daarom naar het geboorteland van mijn man verhuisd. Daar is het nu echter niet veel beter: boven de 40 jaar, zelfs boven de 25 vind je er bijna geen werk meer. Vandaar dat ik drie jaar geleden met mijn dochters terug ben gekomen naar Nederland. Eerst heb ik een tijdje naast mijn ouders gewoond op de bovenste etage van de flat Achter de Locht in Brunssum. Maar met kinderen is een huis toch prettiger. We hebben het hier weer heerlijk: de meiden spreken Engels, Portugees,

47 Nederlands én Limburgs en kunnen zich goed aanpassen. Daardoor kunnen ze straks overal op de wereld aan de slag. Ik zal ze nooit tegenhouden, omdat ik zelf ervaren heb hoe heerlijk het kan zijn om je boeltje op te pakken en op een andere plek een nieuw bestaan op te bouwen. Toes Ook Annie en Willem onderstrepen het voordeel om zo nu en dan eens, zoals zij het zelf zeggen, te verkassen. Alles wat je lief is neem je mee, de rest koop je nieuw. Heerlijk. En kijk eens waar wij na al die jaren terecht zijn gekomen. Het uitzicht dat wij vanuit onze flat hebben, is minstens zo mooi als onze tuin in Afrika. Alleen hoef ik het land nu niet zelf te onderhouden. Het leukste is dat wij ook hier weer naast goede vrienden wonen die wij sinds 1969 kennen. Als je de mensen van wie je houdt maar bij je hebt, al is het in je hart, dan maakt het toch niet uit waar je woont! In 1969 emigreerden goede vrienden van ons naar Zuid-Afrika. Willem en ik keken elkaar aan en besloten mee te gaan Wellermagazine APPEL

48 Wellermagazine APPEL

49 FAMILIE Zo groot als de verschillen tussen de generaties soms zijn, zo opvallend zijn vaak ook de overeenkomsten. Mirjam: Dat Bourgondische vind ik ook belangrijk. We bakken en koken wat af. Intussen zijn de kinderen groot genoeg dat ze ook zelf lekkere hapjes kunnen maken. Daarbij vind ik het belangrijk dat kinderen leren wat zij eten en hoe je bewust en duurzaam voor producten uit de omgeving kunt kiezen. Kant en klaar is misschien wel makkelijk maar niet altijd lekker. Mirjam Naberhuis heeft net zoals haar moeder Annie Naberhuis één dochter en twee zoons. Maar hier houdt de gelijkenis niet op, zo blijkt al snel uit een gesprek over karakters, opvoeden en alles wat moeder en dochter belangrijk vinden in het leven. Zo belangrijk zelfs, dat zij het meegeven aan hun kinderen. Annie: Ik houd van gezelligheid. Toen de kinderen nog thuis woonden waren de vrijdagavonden heilig. Met lekkere hapjes en chips op de bank of samen een spelletje doen. Ik was ook altijd thuis om de kinderen na school met een kopje thee op te vangen. En hen vervolgens te stimuleren om aan het huiswerk te beginnen. Ik wilde dat ze iets van hun leven zouden maken. Annie: We zijn ook allebei echte handelaren. Niet zozeer bij de supermarkt, maar bij de aanschaf van dure spullen sla ik automatisch aan het onderhandelen over de prijs. Mijn man vindt het vreselijk, maar ik ben blij met elk tientje dat ik zo kan besparen. Mirjam: Ik houd van een open en eerlijke band met de kinderen. Door open te zijn in wat je meemaakt, leren kinderen dat ze met alles bij je terecht kunnen. En dat ze fouten kunnen maken maar deze ook weer kunnen herstellen. Daarbij zijn wij echte gevoelsmensen. De tranen vloeien snel, al is het vanwege een tekening of een briefje van de kinderen. Maar dat hoeft niet negatief te zijn. Integendeel. Zo nu een dan een traan kan ook mooi zijn.

50 Annie: Mirjam is wel een stuk serieuzer dan ik ben. En sportiever: vroeger al wilde je altijd winnen. Mirjam: Dat zie ik ook in mijn eigen kinderen terug; de jongens willen graag de eerste zijn. Maar vooral zijn ze alle drie spontaan, eerlijk en respectvol naar anderen. Nu ze ouder worden kan ik er echt van genieten dat alle energie die wij in hun opvoeding hebben gestoken, niet voor niets is geweest. Annie: Dat klopt helemaal. Ik krijg vaak complimentjes over mijn kleinkinderen. Dan ben ik écht trots. Stamboom Hoogste tijd om de proef op de som te nemen. Welke trekjes en wensen van hun moeder en oma zien de drie kinderen van Mirjam in zichzelf terug? Mayk: Net zoals mama ben ik blond, heb ik blauwe ogen en ben ik spontaan. En ik ben anders dan anderen, niet doorsnee; dat is mijn moeder ook niet. Micha: Ik ben net zoals mama vastberaden. En ik ben blond, al geloof ik dat mama haar haren tegenwoordig verft. En tenslotte Robin, de oudste dochter: Ik ben sociaal, spontaan en ik trek mij dingen snel aan. Soms ben ik erg gevoelig. En van oma heb ik trouwens een rare knobbel op mijn voeten, dat slaat schijnbaar een generatie over. Net zoals mama ben ik blond, heb ik blauwe ogen en ben ik spontaan. En ik ben anders dan anderen, niet doorsnee; dat is mijn moeder ook niet Wellermagazine APPEL

51 Door open te zijn in wat je meemaakt, leren kinderen dat ze met alles bij je terecht kunnen.

52