Het vierde visioen van Zacharia door dr. A. Dirkzwager

Transcriptie

1 Het vierde visioen van Zacharia door dr. A. Dirkzwager Het vierde visioen 1 Daarna liet Hij mij de hogepriester Jozua zien, die voor het aangezicht van de Engel van Jahweh stond, terwijl de satan aan zijn rechterhand stond om hem aan te klagen. 2 Jahweh zei echter tegen de satan: Jahweh zal u bestraffen, satan! Jahweh, Die Jeruzalem verkiest, zal u bestraffen. Is deze Jozua niet een stuk brandhout dat aan het vuur ontrukt is? 3 Nu was Jozua in vuile kleren gekleed, terwijl hij voor het aangezicht van de Engel stond. 4 Toen nam Hij het woord en zei tegen hen die voor Zijn aangezicht stonden: Trek hem de vuile kleren uit! Daarop zei Hij tegen hem: * Zie, Ik heb uw ongerechtigheid van u weggenomen en zal u feestkleren aantrekken. 5 Vervolgens zei Ik: Laat hen een reine tulband op zijn hoofd zetten. Daarop zetten zij de reine tulband op zijn hoofd en trokken hem feestkleren aan, terwijl de Engel van Jahweh erbij stond. 6 Toen verzekerde de Engel van Jahweh Jozua: 7 Zo zegt Jahweh van de legermachten: Als u in Mijn wegen gaat en als u uw taak ten behoeve van Mij vervult, dan zult ú ook Mijn huis richten, en ook Mijn voorhoven bewaken, en zal Ik u omgang geven met dezen die hier staan. 8 Luister toch, hogepriester Jozua, u en uw vrienden die op uw verschijnen wachten, zij zijn immers een door Mij opgedragen voorspellende uitbeelding want zie, Ik ga Mijn Knecht, de Spruit, doen komen. 9 Want zie, wat betreft de steen die Ik voor Jozua neergelegd heb, op die ene steen zullen zeven ogen zijn. Zie, Ik zal er Zijn gravering in aanbrengen, spreekt Jahweh van de legermachten. Ik zal de ongerechtigheid van dit land op één dag wegnemen. 10 Op die dag, spreekt Jahweh van de legermachten, zal ieder zijn naaste uitnodigen onder de wijnstok en onder de vijgenboom. Het motief van de Spruit (vers 8) en van de Steen (vers 9) vergen zoveel toelichting, dat de stof in een apart artikel in deze reeks zijn ondergebracht, Zacharia VI. Het vierde visioen bevat bovendien nog zoveel aspecten die uitvoerige toelichting vragen, dat de notities in de volgende onderdelen gebracht worden om de overzichtelijkheid te behouden: a De rechtvaardiging van Jozua (vers 1-5) b De taak in de tempel en de vrienden (vers 7-8)

2 c Het wegnemen van de ongerechtigheid (vers 9) d Onder wijnstok en vijgenboom (vers 10) a De rechtvaardiging van Jozua (vers 1-5) De situatie is duidelijk. Jozua is om een of andere reden met zonden beladen. Iedere mens is dat altijd. Dat is dus niets bijzonders. Anderzijds is de hogepriester uit Babel gekomen en zal dus onrein zijn door allerlei zaken die hij daar opgelopen kan hebben. De duivel klaagt hem dus terecht aan. Jozua's kleren zijn ook vuil, als symbool van dit feit. De duivel klaagt gelovigen graag aan. Zie Op 12: 10 Want de aanklager van onze broeders, die hen dag en nacht aanklaagde bij onze God, is (buiten)geworpen. Jozua wordt gereinigd. Het is opvallend, dat de Engel van Jahweh dat doet. Zoals bekend, is de Engel van Jahweh dezelfde persoon als Jezus. Uiteraard is Hij degene die het best geplaatst is om zonden te vergeven. Dat Hij dat doet, voordat Hij aan het kruis gehangen heeft, is geen probleem. Ook op andere plaatsen in het Oude Testament wordt op krediet genade geschonken (1). Een tweede opvallend feit is, dat Jozua niet alleen witte kleren krijgt, maar speciale kledij. Witte kleren zouden wijzen op zondenvergeving, maar wat hier gebeurt, wijst op meer. Het Hebreeuwse woord dat voor die kleding gebruikt wordt, vinden we ook in Jesaja 3: 22. Daar worden allerlei sieraden en kledingstukken genoemd ie de vrouwen van Sion uitdagend dragen. Het zal dus gaan over ofwel feestkledij, ofwel speciale opvallende kledij, mogelijk het ambtsgewaad van de hogepriester. Ten derde valt op, dat over God gezegd wordt, dat Hij Jeruzalem verkiest. In het boek Zacharia staat de bouw van de tempel centraal. Omdat God dus opnieuw in Jeruzalem de tempel wil bouwen, krijgt Jozua zondenvergeving, speciale kledij en een tulband. Dit laatste is symbool van zijn hogepriesterschap. Die kledij mogelijk ook. We zien, dat Jozua door God zelf in zijn hogepriesterschap gelegitimeerd wordt, juist zoals dat in de laatste profetie van Haggaï met Zerubbabel gebeurd was. Zie het derde artikel in deze reeks. Zie voor een volgend aspect van Jozua's rechtvaardiging de notities aan het eind van het volgende onderdeel (b). b De taak in de tempel en de vrienden (vers 7-8) Jozua zal de tempel richten en de voorhoven bewaken. Dit is uiteraard een belangrijke positie. Het slot van vers 7 en vers 8 worden normaal anders vertaald dan ik hierboven weergaf: en zal Ik u omgang geven met hen die hier staan. 8 Luister toch, hogepriester Jozua, u en uw vrienden die vóór u zitten, zij zijn immers een wonderteken want zie, Ik ga Mijn Knecht, de Spruit, doen komen.

3 (Herziene Statenvertaling) Ik krijg de indruk, dat men vindt, dat er hier losse opmerkingen te vinden zijn. Jozua krijgt omgang met een aantal niet benoemde hemelse personen. Wat dat inhoudt en wat dat oplevert, wordt niet uitgedrukt. Jozua en zijn vrienden normaal uitgelegd als collega-priesters zijn een wonderteken, wat dat ook mag betekenen. De Spruit, Jezus dus, gaat komen. Toch staat er want,כ י) ki) zie. Dit want moet uitdrukken, dat er een logisch verband bestaat tussen het wonderteken zijn en de komst van Jezus. We gaan een poging doen om de zogezegd losse opmerkingen te verbinden. We bevinden ons nog steeds in het verslag van een visioen. Het ligt dan ook m.i. voor de hand, dat Zacharia hen die hier staan ook ziet in het visioen. Later zal hij ze echt ontmoeten. Die voor u zitten is in het Hebreeuws ה י ש ב ים ל פ נ יך (ha-josjviem le-panècha). Letterlijk vertaald is het tweede woord voor uw aangezicht. Het eerste woord is afgeleid van het ישב ל- (jaasjav), dat als standaardbetekenis inderdaad zitten heeft. Maar ישב werkwoord (jaasjav le-...) kan ook betekenen wachten op. Zo vinden we het bijvoorbeeld in Exodus 24: 14 Wacht op ons. Je krijgt dan de vertaling die ik hierboven gebruikte en zal Ik u omgang geven met dezen die hier staan. 8 Luister toch, hogepriester Jozua, u en uw vrienden die op uw verschijnen wachten, zij zijn immers een door Mij opgedragen voorspellende uitbeelding want zie, Ik ga Mijn Knecht, de Spruit, doen komen. Ik moet ook nog de vertaling door Mij opgedragen voorspellende uitbeelding verklaren. Het Hebreeuwse woord dat gebruikt is, luidt מו פ ת (mofeet). Dit woord betekent wonder, maar kan in bepaalde omstandigheden ook iets anders wat van God komt aanduiden. Ik kies door God opgedragen voorspellende uitbeelding op grond van wat wij lezen in Ezechiël En u, mensenkind, maak voor uzelf bagage voor de ballingschap gereed en ga voor hun ogen overdag in ballingschap: voor hun ogen moet u vanuit uw woonplaats naar een andere plaats in ballingschap gaan. Misschien zullen zij inzien dat zij een opstandig huis zijn. 4 Overdag moet u voor hun ogen uw bagage als bagage voor ballingschap naar buiten brengen. Zelf moet u dan voor hun ogen 's avonds naar buiten gaan, zoals ballingen wegtrekken. 5 Breek voor uzelf voor hun ogen door de muur heen en breng daar alles door naar buiten. 6 U moet het voor hun ogen op uw schouder dragen. In het donker moet u het naar buiten brengen. Uw gezicht moet u bedekken, zodat u het land niet kunt zien, want Ik heb u als wonderteken מו פ ת (mofeet) gegeven voor het huis van Israël. 7 Toen deed ik precies zoals mij geboden was. Overdag bracht ik mijn bagage naar buiten als bagage voor ballingschap en 's avonds brak ik voor mijzelf met de hand door de muur heen. In het donker bracht ik alles naar buiten en droeg ik het voor hun ogen op mijn schouder.

4 8 's Morgens kwam het woord van Jahweh tot mij: 9 Mensenkind, heeft het huis van Israël, dat opstandige huis, niet tegen u gezegd: 'Wat bent u aan het doen?' 10 Zeg tegen hen: 'Zo zegt Jahweh de Heer: Deze last geldt de vorst in Jeruzalem en heel het huis van Israël, dat in hun midden is.' 11 Zeg: 'Ik ben uw wonderteken (mofeet). Zoals ik gedaan heb, zo zal met hen gedaan worden: zij zullen door מו פ ת ballingschap in gevangenschap gaan. 12 En de vorst die in hun midden is, zal de bagage op zijn schouder dragen, in het donker, en naar buiten gaan. Etc. Hier blijkt, dat het wonderteken inhoudt, dat Ezechiël in opdracht van God moet uitbeelden wat later zal gaan gebeuren met de koning en het volk. Door God opgedragen voorspellende uitbeelding lijkt mij dan ook een juiste weergave. Het element door God opgedragen voeg ik toe, omdat mofeet ook wonder betekent. De strekking van de tekst van Zacharia is dus het volgende. Jozua de hogepriester en zijn vrienden vormen een voorspellende uitbeelding in verband met de komst van Jezus, die uiteraard de Knecht en de Spruit is. Over deze aanduidingen van Jezus handelt het onderdeel Zacharia VI. Jozua en de vrienden wachten op het aangezicht van Zacharia, waarschijnlijk om een boodschap te horen alvorens iets te doen ter uitbeelding. De omgang met hen betreft dan het overbrengen van de boodschap en mogelijke verdere daden. De vraag is, waar we dit vervolg op dit visioen vinden. Jozua met metgezellen wachtend op Zacharia gaan iets uitbeelden over de Spruit. Het vervolg hiervan vinden we uiteraard in 6: 9vv., de opdracht van God over Jozua, een aantal ballingen uit Babel en de Spruit. De juist besproken passage uit Zacharia 3 bepaalt dus de uitleg van 6: 9vv. Zie voor het vervolg van het juist besprokene dus de bespreking van 6: 9vv. Overigens is het goed mogelijk, dat Jozua ook al eerder in ons gedeelte mofeet is geweest. De rechtvaardiging door de Engel van Jahweh en het aantrekken van de feestkleren kunnen heel goed uitbeelden wat iedere gelovige meemaakt door in Jezus' kruisoffer te geloven. c Het wegnemen van de ongerechtigheid (vers 9) Vers 9 zegt, dat de ongerechtigheid van het volk in één dag weggenomen zou worden. Na het noemen van de Knecht, de Steen en de Spruit volgt vers 9 zonder onderbreking, onmiddellijk aansluitend, nog steeds in poëzie. Erna volgt proza. De conclusie is voor de hand liggend: de Spruit gaat voor dit wegnemen van de ongerechtigheid zorgen. De kruisdood heeft op één dag eens voor altijd de zonde weggedaan voor wie in dat feit gelooft. fd Onder wijnstok en vijgenboom (vers 10) Vers 10 brengt de voorspelling, dat ieder zijn naaste uitnodigt onder de wijnstok en onder de vijgenboom. De werkwijze van Zacharia is, zo hebben we vaak gezien, profetieën op te pikken van andere profeten die voor hem geweest zijn. We moeten dus Micha 4 en het begin van 5 bij onze verklaring betrekken. Omdat het relevante gedeelte nogal lang is, volgt de bespreking in delen.

5 4 1 Het zal echter in het laatste der dagen geschieden dat de berg van het huis van Jahweh vast zal staan als de hoogste van de bergen, en dat hij verheven zal worden boven de heuvels, en dat de volken ernaartoe zullen stromen. 2 Vele heidenvolken zullen op weg gaan en zeggen: Kom, laten wij opgaan naar de berg van Jahweh, naar het huis van de God van Jakob; dan zal Hij ons onderwijzen aangaande Zijn wegen, en zullen wij Zijn paden bewandelen. Want uit Sion zal de wet uitgaan en het woord van Jahweh uit Jeruzalem. 3 Hij zal oordelen tussen vele volken en machtige heidenvolken vonnissen, tot ver weg. Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen en hun speren tot snoeimessen. Geen volk zal tegen een ander volk het zwaard opheffen. Oorlog voeren zullen zij niet meer leren. 4 Maar zij zullen zitten, ieder onder zijn wijnstok en onder zijn vijgenboom, niemand zal ze schrik aanjagen, want de mond van Jahweh van de legermachten heeft het gesproken. 5 Want alle volken gaan op weg, elk in de naam van zijn god, maar wij zullen op weg gaan in de Naam van Jahweh, onze God, voor eeuwig en altijd. Micha 4: 1-5 De Knecht van Jahweh en de Spruit hebben in de profetieën een heel programma uit te voeren. Bovenstaand gedeelte van Micha laat zien, hoe de vrede, waarin men elkaar thuis kan uitnodigen, verband houden met een grote internationale vrede. Die vrede houdt verband met Gods bestuur vanuit Jeruzalem. 6 Op die dag, spreekt Jahweh, zal Ik verzamelen wie mank gaat, bijeenbrengen wie verdreven is en wie Ik kwaad aangedaan heb. 7 Ik zal wie mank gaat, stellen tot een overblijfsel en wie verdreven was tot een machtig volk, en Jahweh zal over hen Koning zijn op de berg Sion, van nu aan tot in eeuwigheid. 8 En u, Schaapstoren, Ofel van de dochter van Sion, naar u zal gaan, ja, naar u zal komen de heerschappij van vroeger, het koningschap van de dochter van Jeruzalem. Micha 4: 6-8

6 Het koningschap van God is een herstel van de heerschappij van vroeger. Er hoort ook terugkeer uit ballingschap bij. 9 Nu, waarom slaat u zo'n luid alarm? Is er geen Koning onder u? Is uw Raadsman omgekomen, dat smart u aangegrepen heeft als van een barende vrouw? 10 Krimp ineen en schreeuw het uit, dochter van Sion, als een barende vrouw, want nu moet u de stad uit en in het open veld wonen. U zult tot in Babel komen. Daar zult u gered worden, daar zal Jahweh u verlossen uit de hand van uw vijanden. 11 Nu verzamelen zich tegen u vele heidenvolken. Zij zeggen: Laat haar ontheiligd worden, en laten onze ogen Sion aanschouwen. Micha 4: 9-11 Tegelijk beschrijft Micha het ontbreken van het koningschap wegens de deportatie naar Babel. Vanuit die ballingschap zal het herstel komen. In het gedeelte na het achtste visioen beschrijft Zacharia de kroning van Jozua de hogepriester. Daarbij leveren ballingen uit Babel gaven voor de kroon. 12 Zíj echter kennen de gedachten van Jahweh niet. Zij begrijpen Zijn raadsbesluit niet: dat Hij hen bijeengebracht heeft als graanschoven op de dorsvloer. 13 Sta op en dors, dochter van Sion, want Ik zal uw hoorn van ijzer maken en uw hoeven van brons. U zult vele volken verpletteren en Ik zal hun winstbejag met de ban slaan: het is voor Jahweh, hun vermogen is voor de Heer van heel de aarde. 14 Nu, groepeer u, dochter van de strijdbende! Zij gaan een belegering tegen ons opzetten. Zij zullen met een stok de rechter van Israël op de kaak slaan. Micha 4: Dit alles gebeurt volgens Gods plan, zowel het dorsen van Gods volk als de wraak op de volken die onderdrukt hadden. Als laatste punt noemt Micha de belegering, precies zoals Zacharia 14 een belegering van Jeruzalem beschrijft en Zacharia 12 de strijd in Juda bij die belegering. 5 1 En u, Bethlehem-Efratha,

7 al bent u klein om te zijn onder de duizenden van Juda, uit u zal voor Mij voortkomen Hij, die een Heerser zal zijn in Israël. Zijn oorsprongen zijn van oudsher, van eeuwige dagen af. 2 Daarom zal Hij hen overgeven tot de tijd dat zij die baren zal, gebaard heeft. Dan zal de rest van Zijn broeders zich bekeren, met de Israëlieten. 3 Hij zal staan en hen weiden in de kracht van Jahweh, in de majesteit van de Naam van Jahweh, Zijn God. Zij zullen veilig wonen, want nu zal Hij groot zijn tot aan de einden van de aarde. Micha 5: 1-3 We moeten doorlezen, over de grens van de hoofdstukken heen. De identificatie van de Koning die dit alles zal doen, de Spruit dus ook, blijkt duidelijk: Iemand die van eeuwigheid bestaat en in Bethlehem geboren gaat worden. Ook het veilig wonen, waarmee onze zoektocht in Micha begonnen was, staat er weer bij.