Weefstokjes. Afb.1 De scheringdraad wordt door het gaatje onderaan het stokje getrokken.

Transcriptie

1 Weefstokjes Door het gaatje onderaan het stokje wordt een gladde draad (dus zonder knopen of andere oneffenheden) getrokken. Dit is de scheringdraad. Begin en einde van deze draad vallen samen, zie afb. 1. Er wordt dus altijd gewerkt met een dubbele scheringdraad. Soms is het wenselijk om bij kledingstukken de buitenste stukjes (zelfkant) ter versteviging van een tweedubbele scheringdraad te voorzien. De lengte van de scheringdraad hangt van een aantal factoren af. U wilt bijvoorbeeld een das weven van 2 m lengte. De scheringdraad moet, om alleen al het weefsel te kunnen bevatten dus 4 m ( 2x 2 m) zijn. Ruimte om af te hechten of franje te maken is er dan niet. Gebruikt U materiaal dat inwerkt, dan lukt het U niet eens om 2 m weefsel op 2 m scheringdraad te schuiven. Bij het vaststellen van de lengte van de scheringdraad gaan wij altijd uit van 2 x de totale lengte van het te maken weefsel plus 50 cm verlies. Voor franje, afhankelijk van de gewenste lengte, extra lange scheringdraden nemen. Bij het vaststellen van de breedte van het weefsel rekenen we 1 cm per stokje van 7 mm doorsnede en 1,5 cm voor een stokje van 10 mm. Afb.1 De scheringdraad wordt door het gaatje onderaan het stokje getrokken.

2 Weeft U een eigen ontwerp, weef dan eerst een proefje (altijd nuttig). Meet dit na om te kijken of het weefsel inwerkt. Aan de hand hiervan kan dan de scheringdraad lengte bepaald worden. Gaat U iets maken dat op 4 stokjes wordt geweven, dan begint U door elk van de 4 stokjes een scheringdraad te rijgen. Nu neemt U het eind van alle scheringdraden bijeen en legt daarin een knoop. Als straks het weefsel op de scheringdraden is geschoven, kan het er aan de onderkant niet meer afschuiven. Zijn de scheringdraden erg kort (bij korte stukken is dat mogelijk), knoop dan de draden per 2 stokjes (4 draden) samen. Wilt U bij het maken van een lang weefsel voorkomen dat de scheringdraden in de war raken, maak dan van bosjes van 5 of 6 dubbele scheringdraden een zgn. vingerhaaksel. U begint onderaan een lus in de draden te leggen. Gebruik Uw vingers als haaknaald om een ketting van lossen te haken tot ongeveer 10 cm onder de stokken. Het beginstuk een eindje door de laatste lus halen, iets aantrekken en de zaak kan niet teruglopen. Inslagdraden. Aan het begin van de inslagdraad legt U een knoopje, waarin voordat de knoop wordt aangetrokken, een stokje wordt gestoken, zie afb.2. De overige stokjes worden rechts naast het beginstokje gelegd. Gemakshalve gaan wij ervan uit dat over 4 stokjes wordt geweven. Van links af gerekend nummeren wij ze 1 t/m 4. De nummering wordt steeds begonnen bij het linker stokje. Afb.2 Aan het begin van de inslagdraad een knoopje leggen waardoor een stokje wordt gestoken. De inslagdraad die om stokje 1 geknoopt is achter 2 leggen, over 3 en achter 4. Terug over 4, achter 3, over 2 en achter 1. Op en neer dus en niet moeilijker dan het stoppen van een sok. Zie afb. 3. Leg de draad niet te strak en niet te los maar soepel om de stokjes. Te strak geeft moeilijkheden bij het doortrekken van de stokjes, te los een lelijk weefsel. Afb.3 Het leggen van de inslagdraad

3 Kleurwisseling en aanhechten. Wat te doen als Uw draad op is of van kleur moet worden gewisseld? Behalve aan het begin en het eind van het werk, worden aanhechtingen steeds minstens 2 stokjes van de kant af gemaakt. Als het werkstuk klaar is worden deze aan de achterkant afgehecht, zodat hiervan aan de goede kant niets te zien is. Af- en aanhechtingen aan de zelfkant blijven, door het iets intrekken van het weefsel, zichtbaar. Als U met een nieuwe draad begint, laat U aan de achterkant van het werk voldoende van de oude draad hangen om te kunnen afhechten. Eindigt U met de oude draad over stokje 2, dan laat U deze tussen 2 en 3 aan de achterkant van het werk hangen. De nieuwe draad wordt vanaf de achterkant (met voldoende lengte voor het afhechten) tussen stokje 3 en 4 naar voren gelegd en U weeft verder over 4 weer terug. Nu loopt het weefsel door en ontstaan geen weeffouten of vervormingen. Knoop de nieuwe en oude draad niet samen, maar laat ze los hangen tot het werkstuk helemaal klaar is. Op afb.4 ziet U de aanhechting weergegeven aan de achterkant van het werk. U eindigt met de inslagdraad om het eerste of laatste stokje, waarbij de draad, als in het begin, met een knoopje wordt vastgezet. Afb.4 De nieuwe en oude draad aan de achterkant van het werk laten hangen. Het op de scheringdraden schuiven van het weefsel. Bent U met Uw weefsel zover gevorderd dat het de stokjes tot ongeveer 3 cm. onder de punt bedekt, dan wordt het tijd om een deel van het weefsel op de scheringdraden te schuiven. Denk eraan dat altijd een deel van het weefsel (ongeveer 5 cm) op de stokjes moet blijven zitten om de onderlinge verbinding ervan niet te verbreken. Bij een werkstuk dat in één hand vast te houden is, dus minder dan 10 stokjes breed, gaat U als volgt te werk.u draait het werkstuk naar U toe, zodat de punten van de stokjes naar U toe wijzen. Voorzichtig trekt u aan stokje 1, daarbij Uw lichaam als rem gebruiken om ter voorkomen dat het stokje uit het werk schiet. Zo wordt elk stokje gedeeltelijk uit het werk getrokken, tot alle punten weer op gelijke hoogte zijn. Mocht het doortrekken van een stokje moeilijkheden opleveren dan helpt het vaak om, al trekkend, het stokje tussen duim en wijsvinger enigszins heen en weer te draaien. Bij grotere werkstukken wordt het geheel op tafel of op een stevige ondergrond gelegd. Eén hand legt u als tegenwicht op de stokken en met de andere trekt u ze voorzichtig gedeeltelijk uit het werk. Is in de stokjes geen beweging te krijgen, dan heeft u te strak geweven en zit er niets anders op dan het werk uit te halen en opnieuw te beginnen.

4 Afb.5 De scheringdraden afknopen met een platte knoop. Meerderen en minderen. U kunt meerderen en minderen door toevoeging of weglating van stokken naast het weefsel. Meerderen is ook mogelijk door extra stokken tussen de reeds in het weefsel zittende stokken te voegen. Minderen door stokken uit het bestaande weefsel te trekken. Afwerken en afhechten. Als het werkstuk de gewenste lengte heeft, trek dan de stokken uit het weefsel en zorg dat aan beide kanten voldoende scheringdraad overblijft voor de afwerking. De draden losknippen van de stokken. De scheringdraden afknopen met een platte knoop, zie afb 5. Het restant met een stramiennaald ongeveer 5 cm. aan de achterkant in het weefsel terugsteken.als het werk geheel klaar is, dan worden aan de achterkant de loshangende inslagdraden met een stramiennaald in het weefsel doorgestoken. Denk eraan met de scheringdraad-richting mee te steken.van de afhechting mag aan de voorkant niets te zien zijn. Het maken van bochten en hoeken. Het maken van bochten in een weefsel dat op stokjes wordt gemaakt kan op twee manieren. Ten eerste door op de plaats van de bocht te meerden. Als van tevoren de plaats van de bocht niet te bepalen is, zoals bij gevlochten werkstukken, dan kan door het aantrekken van de scheringdraad, die los door het werk loopt, eenvoudig de gewenste vorm worden verkregen. Het maken van een hoek in het weefsel is een kwestie van op de juiste manier minderen en meerderen. Aan elkaar bevestigen. Weefsels op stokjes kunnen niet van onbeperkte breedte worden gemaakt. Het zal daarom soms nodig zijn stroken aan elkaar te naaien.

5 Afb.6 Het aan elkaar naaien van banen. De meest eenvoudige methode, waarbij voor- en achterkant bruikbaar blijven (bij kledingstukken soms wel handig), gaat als volgt. De twee aan elkaar te bevestigen banen legt u naast elkaar. Met een draad van hetzelfde materiaalals de inslag neemt u 3 à 4 draden op van de bovenbaan, dan met de draad recht naar beneden en 3 à 4 draden opnemen van de benedenbaan, zie afb.6. Is de inslagdraad niet geschikt als naaidraad (frotté bijvoorbeeld), neem dan een gladde draad in dezelfde kleur. De naaidraad steeds goed aantrekken, waardoor het effekt ontstaat van een griekse rand. Denk eraan nóóit naaigaren te gebruiken, omdat dit op den duur onherroepelijk loslaat of breekt. Met een festonsteek kunt u aan de goede kant van het werk de banen aan elkaar bevestigen. U werkt dan om de scheringdraad die de zelfkant vormt. Denk eraan dat de banen plat tegen elkaar moeten komen te liggen. In dit geval de draad dus niet té strak aantrekken. U kunt voorts nog werken met een flanelsteek of de banen aan elkaar haken. Succes!!! Weefstokjes koop je natuurlijk bij