Wandelen langs beken en sprengen

Transcriptie

1 wandelroutes in de gemeente rheden Wandelen langs beken en sprengen Beekhuizen en Biljoen vvvrheden.nl

2 Ommetje Beekhuizen A B START B C C D Ommetje Biljoen Velperwaarden

3 Legenda Beek Route Beekhuizen Route Biljoen Velperwaarden Verlenging route Biljoen Velperwaarden Watermolen Start van de route Kasteel Biljoen Al wandelend langs de Beekhuizense Beek zien we verschillende landschappen (zie routekaart): A Het Veluwemassief B De Overgangszone C De Broekgronden D De Uiterwaarden Voorwaarden wandelroute OPENGESTELD VOOR WANDELAARS Tussen zonsopgang en zonsondergang Alleen op wegen en paden Laat geen afval achter TOEGANG VERBODEN Voor (brom)fiets of paard en gemotoriseerd verkeer Voor honden: volg de plaatselijke regels (aan de lijn c.q. verboden voor) Als u iets beschadigt of meeneemt Wanneer u dieren verontrust BETREDEN OP EIGEN RISICO 3

4 Wandelen langs beken en sprengen in de gemeente Rheden In deze brochure worden twee wandelommetjes in Velp beschreven. Het ommetje Beekhuizen gaat langs de bovenloop van de Beekhuizense Beek. Het ommetje Biljoen-Velperwaarden gaat langs de benedenloop van de Beekhuizense Beek. De ommetjes kunnen met elkaar verbonden worden tot één wandeling van bron tot IJssel. De Beekhuizense Beek ontspringt bij de sprengkoppen en beken in landgoed Beekhuizen. Sprengkoppen en -beken zijn gegraven om het water van de Veluwe, dat bij de Veluwezoom aan de oppervlakte komt, te kunnen gebruiken voor het opwekken van energie. De Beekhuizense Beek stroomt naar de IJssel. Met deze folder in de hand, waarin een routekaart en een route beschrijving zijn opgenomen, is de wandeling goed te lopen. De routebeschrijving in de gids is te herkennen aan het wandel icoontje in de linker kantlijn. Op een aantal locaties langs de route staan route bordjes met een groen-blauwe pijl. De routes zijn vanaf medio 2013 ook digitaal beschikbaar. De route gaat soms over onverharde paden, dus goede wandelschoenen zijn wel aan te bevelen. Ommetje Beekhuizen pagina 5 Ommetje Biljoen pagina 14 4 wandelen in de gemeente rheden

5 Ommetje Beekhuizen in het stroomgebied van de Beekhuizense Beek Lengte route: ongeveer 8,5 kilometer Het ommetje Beekhuizen start bij het treinstation in Velp. U loopt als u met de rug naar de voorzijde van het station staat naar rechts richting Gasthuislaan. Bij de spoorbomen gaat u naar links en loopt u de Anna Geertruida Hofkeslaan met de bocht mee tot aan de Zutphensestraatweg. Hier steekt u over en loopt de Biesdelselaan in tot aan het bord Rozendaal. Hier is rechts van u een grenspaal te zien. U steekt de Kluizenaarsweg over en vervolgt de wandeling over het bospad. Aan uw rechterhand ziet u het waterwin-station. Hier, aan de rand van het Veluwemassief dat in de voorlaatste ijstijd is ontstaan, wandelt u door het stuwwallenlandschap van de Veluwezoom. Juist hier komt het grondwater op verschillende plaatsen als kwel (water) aan de oppervlakte. Bij het waterwin-station is dankbaar gebruik gemaakt van kwel om drinkwater te verzamelen. Het hele jaar heeft kwelwater dezelfde temperatuur (ongeveer 10 C) en het zal hier, ook in straffe winters, niet snel bevriezen. Aan het einde van het bospad gaat u rechtsaf de klinkerweg op. Na 50 meter gaat u op een kruising rechtdoor de Pinkenbergseweg in. U loopt rechtdoor tot net voorbij het witte gebouwtje links. Bij de gedenksteen voor de gefusilleerden gaat u linksaf richting de Geërfdenbank. Waterwinstation ommetje beekhuizen 5

6 De Geërfdenbank bij de Pinkenbergseweg Op de flanken van de stuwwal lagen de markenbossen. De leemachtige bodem is hier rijk aan löss, waardoor de bomen in deze omgeving, met name de beuken, zeer hoog worden. In 1924 hebben de geërfden van Velp de grond aan de gemeente Rheden geschonken. Om dit te gedenken heeft de gemeente de Geërfdenbank geplaatst. Links van dit monument was vanaf 1924 een rodelbaan, die nu in gebruik is als wandelpad. U loopt langs dit monument en gaat rechtsaf. Hier volgt u het bospad omhoog. Rechts van u bevinden zich de tuinhekken van de Velpse percelen. Als u na ongeveer 150 meter aan uw rechterhand een slagboom en het einde van een geasfalteerde weg ziet (de Beekhuizenselaan) gaat u schuin over een klein pad naar rechts en daar blijft u dan rechtdoor lopen vlak langs het hek van de percelen aan uw rechterhand. Ook na het klaphek blijft u rechtdoor lopen tot bovenop de heuvel. Bij het lopen over dit bospad moet u klimmen en dalen. Kenmerkend voor het stuwwallenlandschap zijn de dalen die diep in het massief zijn ingesleten en ontstaan zijn in de laatste ijstijd. Bovenaan de heuvel neemt u het bospad naar links en gaat u meteen weer naar rechts. Hier loopt u verder rechtdoor door het bos. Op het diepste punt voordat de weg weer gaat stijgen, neemt u het bospad dat haaks op deze laan staat naar rechts en volgt u dit pad tot het einde. U loopt hier met de erfscheidingswal aan uw rechterhand. In de buurt van de bebouwde kom zijn wallen aangebracht als perceelscheiding en om het wild en het vee te keren. U komt ze tijdens uw wandeling op verschillende plekken tegen. 6 wandelen in de gemeente rheden

7 Bij de tennisbanen en het klaphek ziet u aan uw rechterhand de kantine van de tennisclub. Bij het klaphek gaat u linksaf en vervolgt u de zwarte route tot aan paddenstoel Vanaf hier volgt u niet meer de routetekens, maar loopt u over het fietspad richting Zijpenberg. Van oorsprong was er op Beekhuizen op zeer veel plekken sprake van kwel. Ook nu nog tref je op Beekhuizen het hele jaar door natte plekken aan, die in de winter niet bevriezen. Het is niet toevallig dat hier in de jaren vijftig een zwembad werd aangelegd. U volgt dit fietspad tot aan parkeerplaats Lange wei aan uw rechterhand. U steekt deze parkeerplaats en de geasfalteerde weg over en loopt naar het Kleigat, dat rechts van u ligt. Het Kleigat is de belangrijkste sprengkop van de Beekhuizense Beek. Het Veluwse kwelwater komt bij de sprengkop, het Kleigat, aan de oppervlakte en stroomt via de gegraven beken, de sprengenbeken, door de landgoederen Beekhuizen en Biljoen, naar het Velpsche Broek, een van oorsprong moerassig gebied. De natuurlijke Beekhuizense Beek ontsprong in de stuwwal. In de buurt van het Kleigat liggen de Het Kleigat Zijpenberg en de Bron. Deze namen verwijzen naar het brongebied. Watermolens in latere tijden vroegen om steeds meer water, daarom zijn de sprengkoppen en sprengenbeken gegraven. Vanaf de sprengkop vervolgt u het bospad met de sprengenbeek aan uw rechterhand. U ziet hier de beek rechts van u door het landschap slingeren. Zodra het mogelijk is buigt u af naar rechts en kruist u de beek over het bruggetje. Direct voorbij het bruggetje buigt u af naar links. U heeft dan de beek aan uw linkerhand. U loopt door tot aan de geasfalteerde weg, de Beekhuizenseweg. Hier volgt u het smalle pad net links van de Beekhuizenseweg tot u bij het voormalige hotel Beekhuizen bent. ommetje beekhuizen 7

8 Het parklandschap van Beekhuizen is in de 18e eeuw gevormd in het stuwwallenlandschap langs de Beekhuizense Beek door de beroemde landschapsarchitecten J.D. Michael en J.D. Zocher in opdracht van Alexander Jacob van Spaen, heer van Biljoen. Vereniging Natuurmonumenten, de huidige eigenaar van een groot deel van het terrein, werkt aan het herstel van het park Beekhuizen. In 1844, toen hotel Beekhuizen gebouwd werd in de chaletstijl met een koetshuis aan de westzijde van de Beekhuizense Beek, waren er in deze omgeving al eenvoudige boerderijen. De omgeving van het hotel werd vanaf toen Klein Zwitserland genoemd. Bij de entree van het nieuwe hotel Beekhuizen ziet u de cascade met waterval, die hier een verval heeft van onge veer vier meter. Als u verder loopt en net voorbij het hotel bent, verbreedt de beek zich tot een vijver. Cascade met waterval Met het oog op de culinaire wensen van de hotelgasten kwam er een grote forellenvijver en er werden bruggetjes over de beek aangelegd om een fraaie wandeling vanuit het hotel mogelijk te maken. Ook kwam er een moshut, een grot en een theesalon. Momenteel wordt er gewerkt aan nieuwe overnachtingsmogelijkheden met verwijzingen naar het vroegere hotel. Verschillende historische details zijn nog aanwezig, zoals de gedenkwaardige ijskelder en de vijvers. Als u deze vijver gepasseerd bent komt u langs twee monumentale eiken (Philemon en Baucis) van 500 jaar oud. Hierna buigt u af naar links en daalt u af tot aan de beek. U vervolgt de route langs de beek door de wit-rode tekens (van het Maarten van Rossumpad) te volgen en gaat drie keer een bruggetje over. Rechts van u kunt u bosjes op rabatten zien. U houdt dit pad rechts aan. Delen grond werden opgeworpen in een moerassig gebied om bomen op te kunnen planten. Deze zogenaamde rabatten in Velp zijn mogelijk ontstaan door het graven van steeds meer kleine sprengkoppen en sprengenbeken, die ervoor moesten zorgen dat de Beekhuizense Beek voldoende water zou voeren om de watermolens te laten draaien. 8 wandelen in de gemeente rheden

9 Philemon en Baucis Voordat u bij de grote vijver bent gaat u eerst nog twee keer een zelfde soort bruggetje over. Bij het volgende bruggetje kunt u genieten van het kabbelende water van de waterval met een weids uitzicht over de grote vijver. Achter u zijn links en rechts weer rabattenbosjes, die zorgen voor voldoende watertoevoer. Grote Vijver 9

10 De trapwaterval Trapwaterval bij de vijver We nemen aan dat in de grote vijver ook al voor 1844 water werd verzameld voor de papiermolens. De vijver heeft in dat geval dienst gedaan als wijerd. Dit is een soort stuwvijver, waarin het water voor de papiermolens werd verzameld. Net voorbij deze wijerd was vroeger een drassig gebied. De grote trapwaterval bij de vijver is aangelegd ter verfraaiing van het landschap bij de parkaanleg van Van Spaen in De vijver is toen vergroot en uitgediept. Voorbij het brede bruggetje loopt u rechtdoor met de vijver aan uw linkerhand. Rechts van u ziet u de zijtakken van de beek, die door de tuinen van de huizen stromen. Bij de kruising van bospaden aan het einde van de vijver gaat u rechtsaf. Hier kunt u de wit-rode routeaanduidingen (van het Maarten van Rossumpad) weer volgen. Bij een van de huizen in de verte aan uw rechterhand heeft in de tuin de Beekhuizense papiermolen gestaan. Deze papiermolen was waarschijnlijk een onderslagmolen. In het weiland / de tuinen rechts lag begin 20e eeuw een kwekerij met de naam Kew Gardens. De lemige grond is hier bijzonder vruchtbaar en ook nu nog kunnen we in dit gebied bijzondere flora en fauna aantreffen. U loopt voorbij de boswachterswoning op nummer 28 rechts van u en voorbij de woning Klein Beekhuizen op nummer 24 links van u. Voordat u de beek weer bereikt gaat u linksaf. 10 wandelen in de gemeente rheden

11 U heeft vanaf hier de beek weer aan uw rechterhand. Op dit traject is de overgang van hoog naar laag in het landschap goed te zien. De beek is tussen twee wallen gelegd; hij ligt als het ware in een dijkje. Deze walkanten zijn in vroegere tijden verstevigd door er speciale bomen, vooral beuken en eiken, op te plaatsen. De bodem van de beek is afgedekt met leem anders zakt het water van de beek de grond in. Ook hier kunnen we speciale beekvegetatie als varen, dalkruid of salomonszegel aantreffen. Beekhuizen was in vroegere tijden beroemd om de bosbessen; mensen kwamen van heinde en verre om ze hier te plukken. Aan uw linkerhand treft u na een tijdje een verhoging aan. Ongeveer 50 meter achter die verhoging kunt u twee wallen zien, die parallel lopen en haaks staan op de beek. Deze twee wallen vormen samen De schietbaan de lange schietbaan van ongeveer 250 meter, waar de politie en de leden van de Velpse Schuttersvereniging het schieten konden leren. De schietbaan ligt er al vanaf de Franse tijd. U loopt weer verder over het pad langs de beek en aan het einde ziet u een waterval aan de rechterkant. Daarachter heeft de Watermolen aan de Keienberg gestaan. De beek is hier opgeleid en de waterval kunt u nog horen klateren. Bij een opgeleide beek is de beek in een dijkje gelegd om een waterval te kunnen creëren, die het molenrad in werking stelt. De Molen aan de Keienberg was een bovenslagmolen. Dat wil zeggen dat er vanaf de opgeleide beek een watergoot was, waardoor het water geleid werd naar het molenrad. Het molenhoofd en de watergoot zijn nog aanwezig. Voorbij de molenplaats van de Molen aan de Keienberg ziet u weer een bruggetje over de beek. De Beekhuizense Beek stroomt hier naar links door de tuinen van de huizen aan de Beekhuizense weg. U gaat hier echter niet het bruggetje over, maar klimt tegenover de waterval de trappen van de Keienberg op. Bovenaan gaat u meteen naar rechts en vervolgt u uw route langs het hek van de huizen aan uw rechterhand. Aan het einde van dit pad komt u op de Ossendaalselaan, een zandweg. Hier gaat u linksaf en loopt u door tot het klaphek bij het weiland. ommetje beekhuizen 11

12 De Watermolen aan de Keienberg U gaat aan de rechterkant door het klaphek en loopt over het pad tussen het weiland. U kunt de perceelgrenzen rechts van u zien liggen. Als u een stukje verder loopt ziet u een waterval in de beek bij het eerste huis. Het molenhoofd is ook nog te zien. De beek loopt hier verder door de tuinen van de huizen aan uw rechterhand. Op de plek waar u het water van de beek hoort klateren is hij opgeleid waardoor zich een waterval vormt, die hier ook dienst deed om het waterrad van papiermolen Het Horstje te laten draaien. Het Horstje werd hier geplaatst in Vanaf 1865 werd het een wasserij. Het molengebouw werd in 1920 afgebroken. Aan het einde van dit pad komt u bij de Zutphensestraatweg. Hier loopt u eerst een stukje naar rechts en steekt u deze weg over bij het zebrapad. Aan de overkant loopt u tussen de tuinornamenten (sokkels) door de beukenlaan in, die richting Biljoen gaat. Zodra u de spoorlijn gepasseerd bent gaat u door het hek naar links en houdt u het wandelpad links aan. U loopt door tot aan de beek en de waterval. De molenplaats van watermolen Het Horstje 12 wandelen in de gemeente rheden

13 De watergoot van de molen aan het Kaarsenmakersgat Dit is de vierde watermolen op onze route langs de Beekhuizense Beek. De molen aan het Kaarsenmakersgat werd al genoemd in De opgeleide beek, de waterval en de molenplaats zijn nog steeds aanwezig, maar de molen zelf is in 1855 afgebroken. We mogen aannemen dat de korenmolen, die in 1025 als molen van het goed Bruoche (Broeckerhove/ Biljoen) genoemd werd, op deze plek gestaan heeft. Dit zou volgens H. Hagen, die een standaardwerk schreef over de molens op de Veluwe, de oudste molenplaats van de Veluwe kunnen zijn. Hier kunt u het ommetje Biljoen-Velperwaarden starten. U vervolgt de wandeling naar rechts over landgoed Biljoen, met de beek aan uw linkerhand. Als u bij de gracht van Kasteel Biljoen gearriveerd bent, vervolgt u de weg langs deze gracht door eerst naar rechts af te buigen en dan naar links. Vanaf dit punt bij de brug heeft u een mooi zicht op deze buitenplaats en het koetshuis. Biljoen heette vroeger Broeckerhove en lag dicht bij de rivier. Door de aanleg van de dijken en de veranderde rivierloop ligt Biljoen nu niet meer aan de rivier. Op dit punt vervolgt u uw weg door de mooie eikenlaan bij Biljoen. Aan het einde van deze oprijlaan komt u bij de Gasthuislaan. Hier gaat u rechtsaf. Voorbij de spoorwegovergang gaat u naar links. Hier bent u weer bij het station. Dit is het einde van de route. ommetje beekhuizen 13

14 Ommetje Biljoen Velperwaarden in het stroomgebied van de Beekhuizense Beek Lengte route: ongeveer 8 tot 10 kilometer Start bij het treinstation in Velp. Als u voor de voorzijde van het station staat gaat u rechtsaf tot aan de spoorwegovergang. Hier steekt u het spoor over en loopt u de Gasthuislaan in. Ongeveer 100 meter voorbij het spoor gaat u linksaf de Van Spaenallee in. Deze laan met twee dubbele rijen eiken loopt u helemaal uit tot aan de brug van de slotgracht van Biljoen. De slotgracht van Biljoen wordt gevoed met water uit de Beekhuizense Beek. We wandelen nu in het overgangsgebied, het gebied tussen de laag gelegen IJssel en het hoger gelegen Veluwemassief. Kenmerkend zijn de kleine hoogteverschillen in het landschap. Heel geleidelijk gaat de dorpskern over in het fraaie buitengebied, waar nog een aantal agrariërs actief is. In het overgangsgebied liggen ook de landgoederen van de Veluwezoom. U neemt hier het pad naar links terwijl u het water aan uw rechterhand houdt. U loopt langs de slotgracht en gaat rechtsaf het brede zandpad op. Landgoed en Kasteel Biljoen zijn eigendom van Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen. Oprijlaan met dubbele rijen eiken 14 wandelen in de gemeente rheden

15 Landgoed en Kasteel Biljoen Het overgangsgebied in Velp is al meer dan jaar agrarisch gebied. Velp heette vroeger Feleppe, dat betekent droge plek aan een stroompje. De agrarische gronden zijn grotendeels omzoomd door beplanting: we vinden hier houtwallen, singels, bossen en hagen die gevormd worden door beuk, meidoorn, Spaanse aak of liguster. Op verschillende erven staat een solitair, meestal een notenboom of een linde. Na ongeveer 30 meter gaat u naar links. Hier heeft u de Beekhuizense Beek aan uw rechterhand. In de verte aan de horizon is de stuwwal te zien. In de beek ziet u eerst een kleine en daarna een grotere waterval. Bij de grotere waterval heeft een watermolen gestaan. De Beekhuizense Beek ontspringt in de stuwwal aan de Veluwezoom in Velp. Het water komt daar bij de sprengkoppen aan de oppervlakte door kwel en stroomt via de gegraven beken, de sprengenbeken, door de landgoederen Beekhuizen en Biljoen naar het Velpsche Broek, een van oorsprong moerassig gebied. De papiermolen aan het Kaarsenmakersgat werd al genoemd in De molenplaats met de opgeleide beek, de watergoot en de waterval zijn nog steeds aanwezig, maar de molen zelf is in 1855 afgebroken. De korenmolen van het goed Bruoche bij de Broeckerhove, die naar we aannemen ook op deze plaats heeft gestaan, wordt al genoemd in Volgens H. Hagen, die een standaardwerk schreef over de Veluwse molens, kan dit de oudst bekende molenplaats van de hele Veluwe zijn. ommetje Biljoen Velperwaarden 15

16 Landgoed en Kasteel Biljoen Bij deze waterval neemt u het pad vlak langs de beek omhoog, zodat u kunt zien dat hier de beek opgeleid is. Na ongeveer 70 meter buigt het pad naar links. Voorbij het hek gaat u linksaf en loopt u door de prachtige oprijlaan met de dubbele rij beuken. U loopt voorbij Kasteel Biljoen en vervolgt uw weg rechtdoor met aan uw linkerhand nog steeds het hek van het Park Biljoen. Bij de eerste poort kunt u de ijskelder zien liggen. De Beekhuizense Beek voorzag Biljoen gedurende een groot deel van het jaar van helder drinkwater. Op Biljoen is dankbaar gebruik gemaakt van de beek bij de aanleg van tuin en park. De vijvers en cascades werden gebruikt ter verfraaiing van het park en zorgen nog steeds voor een idyllisch effect. Na de aanleg van de ijskelder werd s winters het ijs uit de beek gehaald en in stukken gehakt en hier bewaard. Het werd gebruikt om bederfelijke etenswaren in de keuken te kunnen bewaren; als een soort koelkast dus. De ijskelder 16 wandelen in de gemeente rheden

17 De plek van de voormalige watermolen U vervolgt deze weg met links de meidoornhaag en rechts de boerderij tot aan de volgende poort. Hier gaat u doorheen en loopt u naar de beek via het bospad dat naar rechts afbuigt. Het pad kronkelt. Bij de beek is een waterval, die u kunt horen kabbelen. Dit is de plek waar vroeger ook een watermolen stond. Om voldoende verval te krijgen voor deze watermolen werd de benedenloop van de Beekhuizense Beek voorbij deze molenplaats uitgegraven. Door de waterval ontstond de waterkracht, die het molenrad en zo de andere raderen in de molen in beweging brachten. Als u weer terug bent bij de weg vervolgt u deze naar links richting de driesprong. Langs deze route kunt u de vijvers van Biljoen aan uw rechterhand goed zien. Deze vijvers op Biljoen en de slotgracht van Kwekerij Overhagen worden gevoed door de Rozendaalse beek. Vroeger kwamen de Beekhuizense Beek en de Rozendaalse beek hier samen en het water vloeide vanaf deze plek uit over de velden, het Velpsche Broek. 17

18 Verlenging van de route U kunt er voor kiezen om een bezoek te brengen aan Kwekerij Overhagen, die op een eiland tussen grachten ligt. Daarvoor loopt u rechtdoor langs de vijvers. U kunt er ook voor kiezen om een rondje om de vijvers te lopen. In beide gevallen komt u weer uit op de driesprong. Overhagen lag hier in vroegere tijden aan de IJssel, het was aan het einde van de Middeleeuwen een versterking aan de rivier. De naam Broeckerhove herinnert daar nog aan. U vervolgt bij de driesprong de wandeling richting de snelweg over de weg die ook Biljoen heet. Aan uw linkerhand loopt de Beekhuizense Beek richting de snelweg met daarachter de broekgronden. Aan uw rechterhand ziet u de gracht van Overhagen. Na 200 meter ligt aan uw linkerhand een voormalige zalmkwekerij op nummer 7. De kweekbakken in het interieur van de zalmkwekerij uit 1871 en een kanalenstelsel van ca. 500 meter zorgden voor een zo natuurlijk mogelijke situatie om de zalm op te kweken. Kweekbakken en kanalen zijn nog steeds volledig aanwezig, maar wel aan het gezicht onttrokken. De zalm kon als vanzelf de weg naar de IJssel terugvinden door twee sluisjes, waarvan de sleuven nog te zien zijn. Als u op de brug staat voor huisnummer 7 kunt u ze aan beide zijden zien. 18 wandelen in de gemeente rheden

19 Boerderij De Steenwaard U loopt rechtdoor over de asfaltweg tot aan de snelweg. Hier gaat u naar rechts met de bocht mee en loopt u door tot u bij het viaduct onder de snelweg door kunt. De Beekhuizense Beek loopt hier nu voor de snelweg langs naar links en komt dan uit in de Hank bij Rheden. Na het viaduct gaat u direct naar links over het gras richting het Lathumse veer. In de eerste bocht ziet u rechts het gemaal De Volharding en links het sluisje. In de Velperwaard zorgen sluisjes en het gemaal momenteel voor een retentiegebied; hier kan het water bij hevige regenval tijdelijk geborgen worden. Op deze plek vloeiden vroeger de Beekhuizense Beek en de Rozendaalse beek vrij uit in Het gemaal in de Velperwaard de uiterwaarden en waterden uit op de IJssel. Nu stroomt een beek door de uiterwaarden richting IJssel. Aan de speciale vegetatie kunt u de loop hiervan herkennen. U vervolgt de wandeling door via de asfaltweg nog steeds richting het Lathumse veer te lopen tot aan de IJssel bij de voormalige veerstoep. Vlak ervoor komt u langs boerderij De Steen waard, die vroeger dienst deed als gastvrije herberg bij het veer. Boerderij de Steenwaard ommetje Biljoen Velperwaarden 19

20 Kazemat Voorbij de veerstoep vervolgt u de wandeling over de asfaltweg, die bij de veerstoep naar links buigt. U loopt rechtdoor met de IJssel aan uw rechterhand tot aan de driesprong, waar een verdedigingswerk uit de oorlog staat. U loopt langs deze kazemat rechtdoor over het doodlopende weggetje. Waar de beek in de IJssel uitmondt, ziet u een sluisje. Hierachter ligt het terrein van een voormalige steenfabriek, waar u niet overheen kunt wandelen. Vanaf dit punt gaat u weer terug naar het viaduct, via paddenstoel en het het gemaal, en loopt hier onder de A12 door. Verlenging van de route U kunt ook voor de verlengingsroute door de uiterwaarden kiezen. Bij paddenstoel gaat u richting Westervoort en neemt het eerste pad naar rechts voorbij de bedrijfsgebouwen. Bij paddenstoel 70105/001 gaat u richting Velp tot aan het viaduct en loopt hier onder de A12 door. Na het viaduct loopt u verder langs het watergangen van de Rietganssingel en de Reigerstraat tot aan de Gasthuislaan. Hier gaat u rechtsaf. Na 500 meter loopt u weer vlakbij de vijvers van Biljoen aan de rechterkant. U loopt door tot de spoorwegovergang en steekt die over. Voorbij het spoor gaat u naar links. Hier bent u weer bij het station en de parkeerplaats. Dit is het einde van de route. Hier kunt u het ommetje Beekhuizen starten. 20 wandelen in de gemeente rheden

21 Colofon Opdrachtgever en eigenaar Gemeente Rheden Ontwikkeling en teksten Marianne Poorthuis ErfgoedLeeft Productie en uitgave Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen In samenwerking met Behoud Karakter Velp, Grondeigenaren waaronder Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen, Natuurmonumenten en bewoners Velp Fotografie Marianne Poorthuis ErfgoedLeeft, Toeristisch Platform Zuidoost Veluwezoom en Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen Grafische verzorging en druk Thoben Offset Nijmegen Voor toeristische informatie kunt u contact opnemen met het speciale servicenummer (5 0,45 per minuut) of kijk op vvvrheden.nl. Gemeente Rheden Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen, De inhoud van deze brochure is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Alle informatie is aan wijzigingen onderhevig. Aansprakelijkheid t.a.v. onvolledigheden of wijzigingen kan niet worden aanvaard.

22