RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 26 mei 2003 (03.06) (OR. fr) 9755/03 CRIMORG 46

Transcriptie

1 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 26 mei 2003 (03.06) (OR. fr) 9755/03 CRIMORG 46 NOTA I/A-PUNT van: Het Comité van artikel 36 aan: Het Coreper/de Raad nr. vorig doc.: 7904/1/03 CRIMORG 27 REV 1 Betreft: Ontwerp-Raadsconclusies over het Europees netwerk inzake criminaliteitspreventie (ENCP) - Jaarverslag 2002 Tijdens zijn vergadering op mei 2003 in Kastoria is het Comité van artikel 36 het eens geworden over de ontwerp-conclusies van de Raad in bijlage dezes. Verscheidene delegaties wezen erop dat het nodig is te zorgen voor een praktische follow-up van conclusie nr. 9. De Commissie merkte op dat dit een zaak is van financiële en personele middelen en dat moet worden nagedacht over de wijze waarop deze situatie het beste kan worden verholpen. Het Coreper/de Raad wordt verzocht de conclusies in bijlage dezes aan te nemen. 9755/03 den/hor/dm 1 DG H III

2 BIJLAGE Ontwerp-Raadsconclusies over het Europees netwerk inzake criminaliteitspreventie (ENCP) - Jaarverslag Het jaarverslag 2002 over het Europees netwerk inzake criminaliteitspreventie (ENCP) omvat onder meer: - een overzicht van institutionele en organisatorische kwesties; - de positieve ontwikkeling van het ENCP, waarbij een aantal concrete doelstellingen en activiteiten / initiatieven worden belicht die gedurende het eerste volledige jaar van bestaan van het netwerk zijn gerealiseerd; - enkele veelbelovende ontwikkelingen in het criminaliteitspreventiebeleid van de Europese Unie; - geconstateerde behoeften bij samenwerking inzake criminaliteitspreventie op EUniveau; - het tweede werkprogramma van het ENCP , goedgekeurd door het ENCP op 24 februari 2003; - vooruitzichten van het ENCP en bij het proces geconstateerde problemen. De Raad: 2. begroet met belangstelling het jaarverslag en bekrachtigt de in document 7633/03 CRIMORG 23 opgenomen inhoud ervan. De Raad beschouwt criminaliteitspreventie, al dan niet georganiseerd, nadrukkelijk als integrerend deel van de strijd tegen de criminaliteit en de dreiging die ervan uitgaat, ter verzekering van het welzijn van de burgers van de lidstaten van de EU. De Raad benadrukt voorts dat criminaliteitspreventie bevorderlijk kan zijn voor de totstandkoming van een werkelijke ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid voor alle burgers van Europa. De opiniepeiling over criminaliteit en vrees voor criminaliteit is een eerste stap op weg naar een geregelde peiling van deze vrees onder de burgers; 3. merkt met voldoening op dat het ENCP, na een aanlooptijd [...] de werkmethoden en de organisatiestructuur heeft geconsolideerd. Er zijn plenaire zittingen belegd, maar op aandringen van de lidstaten zijn ook informele vergaderingen gehouden om concrete maatregelen [...] uit te werken bijvoorbeeld op het gebied van de bestrijding van de diefstal van mobiele telefoons, op het gebied van het partnerschap overheid-particuliere sector wat betreft criminaliteitspreventie en preventie van jeugdcriminaliteit; 9771/03 das/cq/hd 2 DG H III

3 4. vertrouwt erop dat het ENCP met zijn initiatieven zal kunnen bijdragen tot de verdere ontwikkeling en uitvoering van de diverse aspecten van criminaliteitspreventie in de Europese Unie, waarover de Raad op maart 2001 overeenstemming heeft bereikt; 5. staat achter de doelstellingen, het toepassingsgebied en de prioriteiten van het tweede werkprogramma , zoals beschreven in het jaarverslag, en merkt met voldoening op dat een groot aantal doelstellingen en taken in het jaar 2002 zijn verwezenlijkt of uitgevoerd; 6. steunt de uitwisseling van op kennis gebaseerde informatie tussen de lidstaten omdat die een essentieel onderdeel vormt van de voortdurende ontwikkeling van EU-maatregelen op het gebied van criminaliteitspreventie; 6 bis merkt op dat het ENCP tot een formele en vruchtbare samenwerking is gekomen met het Europees waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving, evenals met Europol, en dat het ENCP en het Forum voor de preventie van de georganiseerde criminaliteit hebben verklaard behoefte te hebben aan meer samenwerking in hun gemeenschappelijk belang en dat zij hebben beklemtoond dat dubbel werk vermeden moet worden; 7. merkt op dat het ENCP in oktober 2002 onder het Deense voorzitterschap voor het eerst een conferentie heeft georganiseerd voor de uitwisseling en verspreiding van goede praktijken op het gebied van criminaliteitspreventie, en juicht het streven van het ENCP toe om, ter bevordering van de fundamentele kennis op het gebied van criminaliteitspreventie, geregeld dergelijke conferenties te organiseren; 8. bevestigt dat de lidstaten een voorname rol spelen bij de ontwikkeling van maatregelen voor criminaliteitspreventie, en benadrukt dat het van belang is om voor de lidstaten verschillende contactpunten te hebben die overeenkomen met de verschillende bekwaamheden en bevoegdheden; 9771/03 das/cq/hd 3 DG H III

4 9. spreekt zijn waardering uit jegens de voorzitterschappen die de reguliere en andere noodzakelijke vergaderingen van het ENCP en de nationale ENCP-vertegenwoordigers op eigen kosten hebben georganiseerd, en jegens de Commissie voor de aan het ENCP verleende steun. De Raad is met het ENCP van oordeel dat de financiering van activiteiten van het ENCP aan de orde moet worden gesteld, en draagt de voorbereidende Raadsorganen op zich over deze kwestie te buigen en verslag uit te brengen aan de Raad. Ook is de Raad het erover eens dat het ENCP-secretariaat, dat slechts één medewerker telt, het toenemende aantal taken onmogelijk meer aankan; de Raad benadrukt dat het secretariaat dringend de beschikking dient te krijgen over adequate middelen en voldoende personeel; 10. roept de voorzitterschappen op om bij de planning van de werkzaamheden van het ENCP het werkprogramma te volgen, om zo de continuïteit van die werkzaamheden te verzekeren; 11. onderstreept het belang van het werk dat de onlangs ingestelde ENCP-subgroep inzake gegevens over criminaliteit en slachtofferschap ter harmonisering van de procedures heeft verzet met betrekking tot vergelijkende statistieken over criminaliteit en slachtofferschap. Voorts verheugt het de Raad dat de ENCP-website inmiddels functioneert, omdat die een belangrijk werktuig is voor de verspreiding van informatie over criminaliteitspreventie. De website dient verder te worden ontwikkeld; 12. bevestigt dat het belangrijk is te blijven werken aan de preventie van jeugdcriminaliteit en stedelijke en drugsgerelateerde criminaliteit, zoals het besluit van de Raad tot oprichting van het ENCP stelt, en steunt de gekozen topprioriteiten die het ENCP in zijn tweede werkprogramma vermeldt; 13. roept het ENCP op om de operationele activiteiten energiek voort te zetten en daartoe realistische en meetbare prioriteiten, doelstellingen en criteria vast te stellen, vooral met het oog op de evaluatie van het ENCP die in 2004 zal plaatsvinden. Met dat doel voor ogen dient het ENCP het systeem ter vergaring, samenvoeging en vergelijking van kwalitatief grondig doorgelichte informatie over goede praktijken op het gebied van criminaliteitspreventie te ontwikkelen en ervoor te zorgen dat dit systeem op grotere schaal wordt gebruikt; ook dient het ENCP in de lidstaten de daadwerkelijke toepassing van die praktijken te bevorderen. Het verheugt de Raad dat het ENCP voorrang toekent aan de bevordering van vergelijkend onderzoek ter beschrijving van criminaliteitspreventiestrategieën die in de lidstaten hun werkzaamheid hebben bewezen. 9771/03 das/cq/hd 4 DG H III

5 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 2 juni 2003 (04.06) 9771/03 EUROJUST 12 NOTA I/A-PUNT van: het voorzitterschap aan: het Coreper/de Raad nr. vorig doc.: 9026/03 EUROJUST 10 Betreft: Ontwerp-conclusies van de Raad over het eerste jaarverslag van Eurojust (kalenderjaar 2002) In de bijlage treffen de delegaties de voorgestelde ontwerp-conclusies van de Raad over het eerste jaarverslag van Eurojust (kalenderjaar 2002) aan. Het CATS heeft dit ontwerp besproken tijdens zijn vergadering van 15 en 16 mei 2003 in Kastoria en de Raden JBZ tijdens hun vergaderingen van 21 en 26 mei en 2 juni Tijdens laatstgenoemde vergadering hebben de delegaties van F, A, en de Commissie voorbehouden voor nadere bestudering/voorlopige voorbehouden bij de tekst gemaakt. Onder voorbehoud van intrekking van deze voorbehouden door genoemde delegaties wordt het Coreper/de Raad verzocht: a) de ontwerp-conclusies in de bijlage aan te nemen, en b) er nota van te nemen dat de bevoegde instanties van de Raad het jaarverslag van Eurojust verder zullen bestuderen, opdat het voorzitterschap voor het eind van het Italiaanse voorzitterschap verslag aan de Raad kan uitbrengen. 9771/03 das/cq/hd 5 DG H III

6 BIJLAGE Ontwerp-conclusies van de Raad over het eerste jaarverslag van Eurojust (kalenderjaar 2002) 1. In het eerste jaarverslag van Eurojust (kalenderjaar 2002) komen onder meer onderstaande punten aan bod: - de praktische opzet, consolidering en initiëring van de activiteiten van Eurojust gedurende diens eerste volledige jaar van bestaan na de aanneming van Besluit 2002/187/JBZ van de Raad; - de verhuizing naar Den Haag; - institutionele en organisatorische aangelegenheden; - de behandelde zaken met illustratieve voorbeelden en statistisch materiaal over categorieën voorgelegde strafbare feiten, verzoekende en aangezochte landen en aantal betrokken landen; - de interactie tussen Eurojust en andere EU-instanties op het terrein, zoals EUROPOL, OLAF en het Europees Justitieel Netwerk (EJN); - ondervonden belemmeringen bij de justitiële samenwerking en vooruitzichten voor de toekomst van Eurojust. De Raad 2. neemt met belangstelling kennis van dit verslag en onderschrijft de inhoud ervan, maar benadrukt het belang van een verdere verbetering van de justitiële samenwerking tussen de lidstaten, in het bijzonder op het vlak van de bestrijding van ernstige vormen van criminaliteit, gepleegd door organisaties die grensoverschrijdend opereren. Voorts beklemtoont de Raad dat de effectieve bestrijding van misdaad een noodzakelijke en essentiële component is voor het verwezenlijken van een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 6

7 3. stelt met tevredenheid vast dat Eurojust, ondanks de verhuizing naar Den Haag, goed op weg is met het opbouwen van de noodzakelijke structuren en procedures waarmee Eurojust in staat moet zijn zijn taak volledig te vervullen, en dat het reeds operationeel is geworden. De Raad dankt de regering van Nederland voor de inspanningen die zij tot dusverre heeft geleverd om Eurojust een passend onderkomen en andere infrastructuur te bieden en verheugt zich over haar voornemen Eurojust in de mate van het mogelijke te blijven helpen bij het verwezenlijken van de passende en vereiste werkomstandigheden. 4. heeft er vertrouwen in dat Eurojust in de toekomst zijn capaciteit zal vergroten om door zijn werkzaamheden en initiatieven bij te dragen aan de verdere ontwikkeling en verwezenlijking van de verschillende aspecten van het verbeteren van een effectieve justitiële samenwerking op het stuk van de bestrijding van zware grensoverschrijdende criminaliteit. 5. neemt nota van de doelstellingen, reikwijdte en prioritaire onderwerpen van de in het jaarverslag genoemde Eurojust-doelstellingen voor die losstaan van de hoofdtaak, namelijk veldwerk - waartoe behoren: - profileringswerk met de lidstaten; - opmerkingen over de bevoegdheden van de nationale leden van Eurojust; - het opzetten van evaluatiesystemen en verbeterde normen voor doeltreffendheid. 6. stelt vast dat de mate waarin de nationale leden toegang hebben tot nationale informatiesystemen in alle lidstaten verschillend is. Roept de lidstaten op ervoor te zorgen dat hun nationale leden in overeenstemming met artikel 9 van het besluit betreffende de oprichting van Eurojust toegang hebben tot de nationale informatiefaciliteiten die zij nodig hebben, zodat zij hun functie als nationaal lid van Eurojust daadwerkelijk kunnen uitoefenen. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 7

8 7. verheugt zich over de eerste stappen die in 2002 zijn gezet om Eurojust te voorzien van een geautomatiseerde gegevensbank met een index betreffende onderzoeksgegevens waarin nietpersoonlijke gegevens kunnen worden opgeslagen, een taak die verder kan worden ontwikkeld middels een project dat door Italië, Frankrijk, Roemenië en Slovenië wordt gesponsord in het kader van het Grotius-programma. 8. stelt vast dat [...] zeven lidstaten verklaringen hebben afgelegd over de volledige omzetting van het Eurojust-besluit in hun nationale wetgeving en dat derhalve de lidstaten die dergelijke verklaringen niet hebben afgelegd, hun nationale wetgeving al zodanig gewijzigd zouden moeten hebben dat zij in overeenstemming is met het besluit van de Raad betreffende de oprichting van Eurojust. Dit is vooral relevant in aangelegenheden als die welke worden geregeld in artikel 9 over de bevoegdheden van de nationale leden in hun eigen land, het recht om informatie uit te wisselen met de bevoegde nationale autoriteiten en met andere nationale leden, en het recht om rechtstreeks contact op te nemen met de bevoegde nationale autoriteiten zonder eerst tussencontacten te moeten leggen. 9. roept Eurojust en EUROPOL op, de onderhandelingen over een overeenkomst inzake onderlinge samenwerking te voltooien, zodat de Raad deze overeenkomstig artikel 26, lid 1, van het Eurojustbesluit kan bestuderen. 10. memoreert dat in artikel 26, lid 4, van het Eurojustbesluit is bepaald dat de nationale leden van Eurojust worden aangemerkt als bevoegde autoriteiten van de lidstaten voor bepaalde regels met betrekking tot door OLAF verricht onderzoek [...] en heeft met genoegen kennis genomen van het feit dat nationale leden van Eurojust en OLAF-medewerkers zijn gaan samenwerken in verscheidene zaken van gemeenschappelijk belang. 11. roept [...] de lidstaten op om in aanmerking te nemen dat hun nationale leden van Eurojust in hun eigen land toereikende bevoegdheden en taken in overeenstemming met artikel 9 van het Eurojustbesluit moeten hebben om hen in staat te stellen hun taken uit hoofde van het besluit te vervullen. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 8

9 12. besluit zijn bevoegde instanties op te dragen het jaarverslag, en met name de conclusies en aanbevelingen ervan, zorgvuldig te bestuderen, teneinde de samenwerking tussen de relevante autoriteiten van de lidstaten en Eurojust verder te versterken en de justitiële samenwerking in de Unie efficiënter te maken. In dat verband, en ook op basis van de door Eurojust verstrekte informatie, zou de uitvoering van artikel 9 van het Eurojustbesluit, en met name de toegang van de nationale leden van Eurojust tot informatie, bestudeerd kunnen worden. 13. het voorzitterschap dient uiterlijk vóór eind 2003 aan de Raad verslag uit te brengen over zijn conclusies en aanbevelingen aan de Raad met betrekking tot het verslag van Eurojust, en alle beleidsprioriteiten aan de Raad voor te stellen die het wenselijk acht. RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 7 mei 2003 (21.05) (OR. en) 8946/03 LIMITE EUROPOL 27 OC 229 NOTA I/A-PUNT van: het secretariaat-generaal aan: het COREPER/de Raad nr. vorig doc.: 8941/03 EUROPOL 24 OC 228 Betreft: Besluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol GEMEENSCHAPPELIJKE BELEIDSLIJNEN Aanvraagtermijn overleg: /3/03 REV 3 mdl/hf/dm 9

10 1. De Raadinstanties hebben op basis van een initiatief van de Helleense Republiek een ontwerp besproken voor een besluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol. 2. Na ontvangst van het advies van het Europees Parlement is aan de tekst voor het ontwerpbesluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol de laatste hand gelegd, en is hij door de juristen/vertalers bijgewerkt. De tekst staat in document 8941/03 EUROPOL 24 OC /3/03 REV 3 mdl/hf/dm 10

11 3. Het COREPER wordt derhalve verzocht de Raad in overweging te geven: a) het in document 8941/03 EUROPOL 24 OC 228 vervatte ontwerp-besluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol aan te nemen; en b) het besluit in het Publicatieblad van de Europese Unie bekend te laten maken. 4. Voorts moet de volgende verklaring worden opgenomen in de notulen van de zitting waarin het besluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol formeel wordt aangenomen: "Verklaring van Denemarken betreffende het besluit van de Raad inzake de aanpassing van de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol bestemd voor opname in de notulen van de zitting van de Raad (Justitie en Binnenlandse Zaken). Denemarken benadrukt dat het jaarlijks onderzoek naar de salarissen en vergoedingen van personeelsleden van Europol, bedoeld in artikel 44 van het statuut voor de personeelsleden van Europol, niet automatisch een aanpassing van de salarissen en vergoedingen van de personeelsleden van Europol tot gevolg dient te hebben." RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 26 mei 2003 (03.06) (OR. en) 8499/3/03 REV 3 LIMITE 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 11

12 MIGR 27 COMIX 246 NOTA I/A-PUNT van: het secretariaat-generaal aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers / de Raad Betreft: Ontwerp voor een handboek over de beste praktijken voor het verkrijgen van reisdocumenten en de verwijdering van onderdanen van derde landen van het grondgebied van de lidstaten 1. Het ontwerp voor een handboek over de beste praktijken voor het verkrijgen van reisdocumenten en de verwijdering van onderdanen van derde landen van het grondgebied van de lidstaten, dat gebaseerd is op een in februari 2003 door de Griekse delegatie genomen initiatief, is uitvoerig besproken in de Groep migratie en verwijdering alsmede in het kader van een redactiecomité. Hierbij gaat voor de delegaties het ontwerp-handboek over de beste praktijken, waarmee de Groep migratie en verwijdering op 30 april 2003 heeft ingestemd. 2. Het comité wordt verzocht dit akkoord over het ontwerp-handboek over de beste praktijken te bevestigen en de Raad te verzoeken het goed te keuren. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 12

13 ONTWERP VOOR EEN HANDBOEK OVER DE BESTE PRAKTIJKEN VOOR HET VERKRIJGEN VAN REISDOCUMENTEN EN DE VERWIJDERING VAN ONDERDANEN VAN DERDE LANDEN VAN HET GRONDGEBIED VAN DE LIDSTATEN I IEIDING II MOELIJKHEDEN BIJ HET VASTSTELLEN VAN DE IDENTITEIT EN DE AFGIFTE VAN REISDOCUMENTEN III PROCEDURE VOOR DE VERWIJDERING VAN ONDERDANEN VAN DERDE LANDEN IV OPERATIONELE MAATREGELEN 1. METHODES VAN SAMENWERKING TUSSEN DE LIDSTATEN - Contactpunten - Uitwisseling tussen contactpunten van informatie over operationele praktijken - Informatiebeheer 2. INZET VAN VERBINDINGSFUNCTIONARISSEN (LO's) EN IMMIGRATIE- VERBINDINGSFUNCTIONARISSEN (ILO's) V OPLEIDING EN TRAINING VI EVALUATIE VII BIJLAGEN 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 13

14 I. IEIDING De Raad JBZ heeft op 28 februari 2002 een algemeen plan ter bestrijding van illegale immigratie en mensenhandel in de Europese Unie aangenomen, op basis van de mededeling van de Commissie van 15 november 2001 betreffende een gemeenschappelijk beleid inzake illegale immigratie. In deze instrumenten wordt benadrukt dat een terugkeer- en overnamebeleid een integraal en cruciaal onderdeel van de bestrijding van illegale immigratie vormt. Het belang van een gemeenschappelijk terugkeer- en overnamebeleid werd voorts benadrukt in het desbetreffende Groenboek van de Commissie van 10 april Tot slot heeft ook de Europese Raad van Sevilla duidelijk aangegeven dat er in deze zin actie moet worden ondernomen. In de conclusies van Sevilla worden de Raad en de Commissie opgeroepen om binnen hun respectieve bevoegdheden absolute prioriteit te geven aan specifieke maatregelen van het algemeen plan ter bestrijding van de illegale immigratie. In dit kader heeft het Deense voorzitterschap een ontwerp van een actieprogramma inzake terugkeer ter tafel gebracht, dat op 28/29 november 2002 door de Raad JBZ is aangenomen. Dit ontwerp voor een handboek over de beste praktijken voor het verkrijgen van reisdocumenten en de verwijdering van onderdanen van derde landen van het grondgebied van de lidstaten is door de Griekse delegatie ingediend ter uitvoering van punt d) van hoofdstuk IV van het actieprogramma inzake terugkeer (Raadsdocument 14673/02 MIGR 125 FRONT 135 VISA 172). Het handboek is bedoeld als een praktisch hulpmiddel dat aanwijzingen en richtsnoeren bevat voor de autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de verwijdering van onderdanen van derde landen en die moeilijkheden ondervinden bij het vaststellen van de identiteit en tijdens de fase van verwijdering. Het bevat hoofdstukken over moeilijkheden bij het vaststellen van de identiteit en de afgifte van reisdocumenten, evenals voorstellen voor operationele samenwerking tussen de lidstaten. Verder staan in de bijlagen bij het handboek (in afzonderlijke kolommen) enerzijds de belangrijkste elementen en anderzijds de voorgestelde oplossingen voor bovengenoemde aangelegenheden. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 14

15 Hoewel het voorzitterschap belang hecht aan vrijwillige terugkeer, die zowel op het niveau van de EU als op het niveau van de lidstaten een prioriteit moet blijven, wordt in dit handboek niet de vrijwillige terugkeer behandeld van de onderdanen van derde landen die vrijwillig vertrekken, aangezien hun verwijdering over het algemeen geen problemen oplevert en wordt uitgevoerd zonder begeleiders, volgens de bestaande nationale praktijken van de lidstaten. Dit handboek moet worden gezien als een aanvulling op de reeds bestaande EU-instrumenten, zoals de beste praktijken van Schengen; het moet aan de hand van de ervaringen die worden opgedaan en de beste praktijken, worden bijgewerkt. Dit handboek doet niets af aan de verplichtingen die voortvloeien uit communautaire en internationale wetgeving. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 15

16 II. MOEILIJKHEDEN BIJ HET VASTSTELLEN VAN DE IDENTITEIT EN DE AFGIFTE VAN REISDOCUMENTEN In gevallen waarin onderdanen van derde landen moeten worden verwijderd van het grondgebied van de Gemeenschap, zijn de belangrijkste problemen die zich voordoen met de afgifte of de verlenging van hun reisdocumenten, afgezien van het fundamentele vraagstuk van de erkenning en de aanvaarding van het standaardreisdocument van de Europese Unie (laissez-passer 1 ), de volgende: - Weigering van onderdanen van derde landen om hun ware identiteit bekend te maken of anderszins samen te werken bij de documentatie. - Weigering van onderdanen van derde landen om zich te melden bij de consulaire autoriteiten van de landen waarvan zij, met het oog op de afgifte van reisdocumenten, beweren onderdaan te zijn. - Communicatieproblemen (omdat men een veel gebruikte taal niet kent of veinst die niet te kennen). - Ontoereikende samenwerking van de zijde van de consulaire autoriteiten van hun land van herkomst, die krachtens het internationaal recht bevoegd zijn voor overname van hun eigen onderdanen, wat betreft de afgifte van reisdocumenten. - Weigering van bepaalde landen om reisdocumenten af te geven wanneer de betrokkene niet instemt. Zie voor een uitvoerige lijst van de problemen en de voorgestelde oplossingen bijlage 1. III. PROCEDURE VOOR DE VERWIJDERING VAN ONDERDANEN VAN DERDE LANDEN De lidstaten dienen alles in het werk te stellen om te zorgen voor de verwijdering van onderdanen van derde landen - die niet langer voldoen aan de voorwaarden voor binnenkomst in, aanwezigheid of verblijf op het grondgebied van de lidstaten, of - wier aanwezigheid een gevaar is voor de openbare orde of de nationale veiligheid, of - wier verwijdering is bevolen middels besluiten van de bevoegde autoriteiten, overeenkomstig de voorschriften in de internationale instrumenten op dit gebied. 1 Zie aanbeveling van de Raad van 30 november 1994 betreffende de aanneming van een standaard-reisdocument voor de verwijdering van onderdanen van derde landen (PB C 274 van , blz. 18). 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 16

17 Voor het verwijderen van personen die problemen kunnen veroorzaken, wordt aanbevolen gebruik te maken van een passende begeleiding. Voorzover nodig, kan het gebruik van door luchtvaartmaatschappijen ter beschikking gestelde begeleiders worden overwogen. Bij het treffen van de noodzakelijke tenuitvoerleggingsmaatregelen, dient rekening te worden gehouden met de bereidheid van de onderdaan van het derde land om mee te werken. Zie bijlage 2 voor meer informatie over de procedure voor de verwijdering van onderdanen van derde landen en de voorgestelde oplossing. Zie bijlage 3 voor meer informatie over begeleide verwijdering door de lucht. IV. OPERATIONELE MAATREGELEN 1. METHODES VAN SAMENWERKING TUSSEN DE LIDSTATEN - Contactpunten De lidstaten moeten een officieel contactpunt aanwijzen, bij voorkeur op operationeel niveau, waardoor het mogelijk wordt informatie uit te wisselen. De lidstaten moeten de nadere gegevens betreffende de contactpunten doorgeven aan het secretariaat-generaal van de Raad, zodat de lijst van deze contactpunten kan worden aangevuld (zie bijlage 4). Deze lijst moet vervolgens door het secretariaat-generaal van de Raad aan de lidstaten worden toegezonden. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 17

18 - Uitwisseling tussen contactpunten van informatie over operationele praktijken De door de lidstaten aangewezen permanente contactpunten - normaliter de contactpunten die binnen iedere lidstaat bevoegd is voor documentatie en verwijdering - vragen de respectieve contactpunten van de andere lidstaten om te helpen: - bij het vaststellen van de identiteit van onderdanen van derde landen die verwijderd moeten worden. - wanneer er bijkomende contacten moeten worden gelegd met de consulaire autoriteiten van de landen van herkomst van de onderdanen van derde landen, in het bijzonder wanneer deze landen geen diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging hebben in de lidstaat die de verwijdering uitvoert. - met betrekking tot informatie over praktijken die worden gebezigd bij het verwijderen van onderdanen van derde landen. - met andere nuttige informatie. - Informatiebeheer De permanente contactpunten moeten op verzoek van een lidstaat hulp verlenen bij het vergaren en uitwisselen van informatie over reisdocumenten en over de verwijdering van onderdanen van derde landen in overeenstemming met nationale wetgeving, onder meer betreffende de bescherming van persoonsgegevens. De analyse van de relevante gegevens en informatie door passende organen op nationaal en Gemeenschapsniveau wordt aanbevolen. 2. INZET VAN VERBINDINGSFUNCTIONARISSEN (LO's) en IMMIGRATIE- VERBINDINGSFUNCTIONARISSEN (ILO's) LO's, in het bijzonder ILO's die in landen van terugkeer of doorreis zijn gestationeerd, mogen, voor zover hun nationale praktijken en procedure dit toelaten, helpen bij het vaststellen van de identiteit van onderdanen van derde landen en bij de terugkeer van deze onderdanen. In dit verband is voortdurende bijwerking van de lijst van ILO's van de lidstaten, in het kader van CIBGGI, van bijzonder belang. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 18

19 V. OPLEIDING EN TRAINING De opleiding en training van zowel het personeel dat belast is met het beheer van de te verwijderen onderdanen van derde landen als, indien nodig, de verbindingsfunctionarissen van de lidstaten, moeten worden bevorderd en verbeterd. Er kan worden gedacht aan het beleggen van studiebijeenkomsten. Deze bijeenkomsten kunnen met regelmatige tussenpozen worden georganiseerd en kunnen, op basis van het in hoofdstuk VI bedoelde verslag, gebruik maken van de ervaring die de lidstaten hebben opgedaan. In dit verband kan ook worden gedacht aan samenwerking tussen alle instanties die op dit gebied werkzaam zijn. VI. EVALUATIE In dit verband zou regelmatige rapportage nuttig kunnen zijn. In de verslagen kunnen statistische gegevens en informatie worden opgenomen over de doeltreffendheid van de samenwerking en de contacten tussen de lidstaten en de ILO's, evenals voorstellen hoe dit handboek verder moet worden uitgewerkt. De bevoegde instanties op communautair niveau moeten alle praktische regelingen treffen ten aanzien van zulke verslagen en de bijwerking en de follow-up van dit handboek. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 19

20 BIJLAGE 1 BELANGRIJKSTE ELEMENTEN 1. Inadequate samenwerking met de consulaire autoriteiten van de landen van herkomst. VOORGESTELDE OPLOSSINGEN Volgens de relevante internationale instrumenten moeten de consulaire autoriteiten van de landen van herkomst onmiddellijk op de hoogte worden gebracht zodat zij direct de noodzakelijke reisdocumenten kunnen afgeven. Binnen dit kader kan de onderdaan van het derde land ook, indien nodig, worden ondervraagd, mede om zijn identiteit gemakkelijker te kunnen vaststellen. Indien er in de lidstaat waar het verwijderingsbesluit moet worden uitgevoerd, geen diplomatieke of consulaire vertegenwoordiging is van het land van herkomst van de betrokkene, kunnen alle noodzakelijke documenten worden opgestuurd aan de diplomatieke of consulaire autoriteiten van zijn land in een andere staat. Vertegenwoordigers van de landen van herkomst kunnen ook worden verzocht om passende informatie te verstrekken over de nationaliteit van de te verwijderen persoon. Indien de autoriteiten van het land van herkomst weigeren, of er niet in slagen, de reisdocumenten snel af te geven, wordt aanbevolen het ministerie van Buitenlandse Zaken middels een nota-verbaal of ieder ander passend middel te laten optreden. 2. Ontbreken van reisdocumenten De identiteit van de betrokkene moet worden geverifieerd met alle geschikte middelen zoals: a) indien nodig en mogelijk, doorzoeken van zijn persoonlijke bezittingen en huis, een en ander 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 20 BIJLAGE 1 DG H I

21 overeenkomstig de nationale wetgeving van de lidstaat, b) gebruik van officiële kanalen zoals het SIS. Documentatie waarmee de consulaire autoriteiten op het eerste gezicht de identiteit van de onderdaan van het derde land kunnen vaststellen zodat zij de nodige reisdocumenten kunnen afgeven kan in het bijzonder zijn: identiteitspapieren, rijbewijzen, documenten die de nationaliteit aantonen, zeemansboekjes, dan wel kopieën ervan, evenals biometrische gegevens. Ook contacten met verbindingsofficieren van de lidstaten in het derde land en met verbindingsofficieren uit de derde landen kunnen zeer nuttig zijn, voorzover die in overeenstemming zijn met de nationale praktijken en procedures. Voorts wordt aanbevolen vingerafdrukken en foto's te nemen van de te verwijderen onderdaan van het derde land, teneinde diens identiteit vast te stellen, overeenkomstig de nationale en communautaire wetgeving en praktijken. 3. Gebruikte taal Voor het uitvoeren van de verwijdering kunnen de autoriteiten van de lidstaat overwegen om, indien mogelijk en noodzakelijk, een taaldeskundige in te schakelen. Indien dit niet mogelijk is, kunnen de lidstaten overwegen om, indien noodzakelijk en in overeenstemming met hun nationale wetgeving of praktijken, een persoon in te schakelen die de taal spreekt (al dan niet als moedertaal). 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 21 BIJLAGE 1 DG H I

22 BELANGRIJKSTE ELEMENTEN BIJLAGE 2 VOOR DE UITVOERING VAN DE UITZETTINGSBESLUITEN VEREISTE ACTIES EN MOGELIJKE METHODEN 1. Tenuitvoerlegging van verwijderingsbesluiten te verwijderen persoon kan worden geplaatst, Het gebruik van beveiligde instellingen, waar de wordt aanbevolen, indien de nationale wet daarin voorziet en met inachtneming van de wettelijke voorwaarden. 2. Verwijdering van minderjarigen Detentie van minderjarigen moet worden vermeden. Indien detentie noodzakelijk is, en door de nationale wet wordt toegelaten, kunnen minderjarigen worden vastgehouden. Om de belangen van de minderjarige te beschermen, moet hij zo kort mogelijk en op een geschikte plaats worden vastgehouden. Bij verwijdering van niet-begeleide minderjarigen dient er van te voren voor worden gezorgd dat zij in hun land van terugkeer worden opgevangen door familieleden of door vertegenwoordigers van overheids- of andere adequate instellingen. 3. Verwijdering van kwetsbare personen Het verwijderen van kwetsbare personen vereist bijzondere aandacht. Er moet worden gezorgd voor passende regelingen of hulp. 4. Opneming op lijsten van ongewenste Het verwijderen van een onderdaan van een personen derde land van het grondgebied van de EU kan ook inhouden dat deze persoon wordt opgenomen in het SIS of op een nationale lijst van ongewenste personen, overeenkomstig de desbetreffende bepalingen van de communautaire of de nationale wetgeving. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 22 BIJLAGE 2 DG H I

23 5. Gebruik van het standaard-reisdocument van de EU (Laissez-Passer) 6. Verwijdering door georganiseerde chartervluchten. De betrokkene moet zo mogelijk worden verwijderd op basis van het standaard-reisdocument van de EU (Laissez-Passer). Wanneer het land van terugkeer aarzelt dit reisdocument te erkennen, moeten de lidstaten alles in het werk stellen om het laissez-passer erkend en aanvaard te krijgen, afgezien van de in dit verband op communautair niveau genomen initiatieven. Wanneer wordt overgegaan tot het gebruik van het laissez-passer moet niet worden geraakt aan bestaande nationale praktijken inzake het vragen om afgifte van reisdocumenten van de kant van diplomatieke of consulaire autoriteiten van het land van herkomst. Het organiseren van gezamenlijke chartervluchten kan een zeer belangrijke maatregel zijn voor het verwijderen van onderdanen van derde landen. Met name wat betreft de veiligheidsvoorschriften voor verwijdering door de lucht middels gezamenlijke chartervluchten, moeten de lidstaten goed kijken naar de huidige samenwerking van deskundigen op alle niveaus. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 23 BIJLAGE 2 DG H I

24 BIJLAGE 3 BELANGRIJKSTE ELEMENTEN 1. Het selecteren van de luchtvaartmaatschappijens VOORGESTELDE ACTIES Indien mogelijk verdient het gebruik van een rechtstreekse vlucht de voorkeur. Het gebruik van luchtvaartmaatschappijen van het land van terugkeer zou nuttig kunnen zijn. 2. Contact met de luchtvaartmaatschappijen De gekozen luchtvaartmaatschappij moet ten volle op de hoogte worden gebracht van alle details inzake de verwijderingsoperatie, d.w.z. het aantal onderdanen van derde landen dat wordt verwijderd, hun nationaliteit, het aantal begeleiders, de te nemen veiligheidsmaatregelen en verder relevante informatie. 3. Keuze van de stoelen Over de keuze van de stoelen voor de onderdanen 4. Briefing van de begeleiders en de te verwijderen personen van derde landen en de begeleider(s) moet overleg worden gevoerd met de luchtvaartmaatschappij. De begeleiders moeten worden geïnformeerd over de aard van de verwijderingsoperatie en over hun taken. Er moet aan worden gedacht de repatrianten tijdig te informeren over de verwijderingsoperatie en de gevolgen van tegenwerking. 5. Incheck-procedures De bevoegde autoriteiten moeten verantwoordelijk zijn voor de incheck-procedures. De begeleiders moeten op tijd op de luchthaven zijn zodat zij alle praktische regelingen kunnen treffen, met name contact kunnen opnemen met de gezagvoerder van het vliegtuig en de bemanning. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 24 BIJLAGE 3 DG H I EN

25 6. Weigering van de gezagvoerder/luchtvaartmaatschappij om het vervoer uit te voeren 7. Tegenwerking door de te verwijderen personen Wanneer de luchtvaartmaatschappij of de gezagvoerder van het vliegtuig weigeren de onderdaan van het derde land aan boord te nemen, moeten de bevoegde autoriteiten alles in het werk stellen om de verwijderingsoperaties voort te zetten en af te ronden. In geval van tegenwerking door de te verwijderen personen (actief of passief verzet) vóór het instappen of aan boord, moeten evenredige en afschrikkende legitieme middelen worden ingezet, overeenkomstig de nationale wet. 8499/3/03 REV 3 mdl/hf/dm 25 BIJLAGE 3 DG H I EN

26 OOSTENRIJK??LGIË DENEMARKEN FIAND FRANKRIJK DUITSLAND DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: FAX: E MAIL: BIJLAGE /2/03 REV 2 jel/lep/ld 26 DG H II

27 GRIEKEAND?ERLAND DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL:???LIË LUXEMBURG NEDERLAND PORTUGAL DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 27 DG H II

28 SPANJE ZWEDEN VERENIGD KONINKRIJK DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: DIENST BEVOEGDE PERSOON TEL: Fax: E MAIL: RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 3 juni 2003 (04.06) (OR. en) 5062/2/03 REV 2 COR 1 (nl,en,fi,sv) CORDROGUE 3 COWEB 76 CORRIGENDUM OP DE NOTA van: het voorzitterschap van de Horizontale groep drugs aan: het Coreper/de Raad 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 28 DG H II

29 Nr. vorig doc. 5062/2/03 CORDROGUE 3 COWEB 76 REV 2 Betreft: Ontwerp-actieplan inzake drugs van de EU en de Westelijke-Balkanlanden en de kandidaat-lidstaten (Bulgarije, Roemenië en Turkije) Op bladzijde 13 wordt in punt IV (activiteiten), onder H,de tweede alinea als volgt gelezen: "De in dit plan vervatte initiatieven zullen worden gefinancierd uit de bilaterale samenwerkingsprogramma's en uit het CARDS-programma van de Europese Unie, alsmede uit andere begrotingsonderdelen." RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 23 mei 2003 (03.06) (OR. en) 5062/2/03 REV 2 CORDROGUE 3 COWEB 76 NOTA van: aan: Betreft: het voorzitterschap van de Horizontale groep drugs het Coreper/de Raad Ontwerp-actieplan inzake drugs van de EU en de Westelijke-Balkanlanden en de kandidaat-lidstaten (Bulgarije, Roemenië en Turkije) I. IEIDING De Europese Raad van Feira van juni 2000 heeft bevestigd dat "zijn doel een zo volledig mogelijke integratie van de landen van deze regio in de politieke en economische hoofdstroom van Europa 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 29 DG H II

30 blijft, via het stabilisatie- en associatieproces, politieke dialoog, liberalisering van de handel en samenwerking inzake justitie en binnenlandse zaken. Alle betrokken landen zijn potentiële kandidaten voor het lidmaatschap van de EU. De Unie zal het stabilisatie- en associatieproces steunen door het verlenen van technische en economische hulp." De Europese Raad van Laken van december 2001 heeft bevestigd dat de "Europese Unie er alles aan [heeft] gedaan om de landen van de regio aan te moedigen en bij te staan om hun inspanningen in het kader van het stabilisatie- en associatieproces voort te zetten. Het vooruitzicht op toetreding en de bijstand die de Unie verleent zijn van fundamenteel belang voor de bevordering van dat proces, waarbij de rechten van de mens, de democratische beginselen en de internationaal erkende grenzen moeten worden geëerbiedigd." 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 30 DG H II

31 In het EU-actieplan inzake drugs ( ) wordt verwezen naar "optimale benutting van de nieuwe door het Verdrag van Amsterdam geboden mogelijkheden, in het bijzonder de artikelen over drugsbestrijding, politiële en justitiële samenwerking, alsmede de gemeenschappelijke minimumnormen inzake wetgeving (doelstelling 7 van de strategie)" en worden de lidstaten tevens aangespoord tot het "bevorderen [van] regionale samenwerking wanneer zij te maken hebben met vergelijkbare drugsproblemen". Tijdens de conferentie van Londen over georganiseerde criminaliteit in Zuidoost-Europa (25 november 2002) hebben de EU en de internationale partners overeenstemming bereikt over een strategie ter bestrijding van de georganiseerde criminaliteit in de regio (de "Verklaring van Londen"), en hebben de landen van de regio zich ertoe verbonden deze strategie uit te voeren via landenspecifieke terreinen voor prioritaire actie. Tijdens de conferentie is benadrukt hoezeer de georganiseerde criminaliteit de stabiliteit van de regio bedreigt. Er zijn afspraken gemaakt en er werden mogelijke actieterreinen vastgesteld voor Bosnië en Herzegovina, Albanië, de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië (FYROM), Kroatië en voor Servië en Montenegro. Op basis hiervan heeft het Griekse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie het actieplan van de Europese Unie en de Balkanlanden inzake drugs opgesteld. Het is nu aan de landen van de regio om hun toezeggingen betreffende het boeken van reële vooruitgang in bestrijding van drugs en van georganiseerde criminaliteit in het algemeen gestand te doen. II. DOELSTELLING Het doel van het voorgestelde ontwerp-actieplan is het scheppen van een samenhangend kader voor samenwerking tussen de Europese Unie, de kandidaat-lidstaten (Bulgarije, Roemenië en Turkije) en de Westelijke-Balkanlanden (de landen van het stabilisatie- en associatieproces) Albanië, de FYROM, Servië en Montenegro, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, en tevens de inspanningen te coördineren bij de uitvoering van de verschillende EU-programma's (PHARE, institutionele opbouw, samenwerkingsverbanden, CARDS enz.), om aldus de stabiliteit en de veiligheid van de regio en van de Europese Unie te vergroten. 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 31 DG H II

32 Het actieplan schraagt het proces dat gestart is met de Conferentie van Londen over georganiseerde criminaliteit in Zuidoost-Europa van 25 november 2002, waar de relatie tussen verschillende smokkelwijzen via de Balkanroute belicht werd, en bouwt daarop voort. In overeenstemming met de beginselen van de speciale zitting van de Algemene Vergadering van de VN en de EU-strategie gaat het hier om een allesomvattend, multidisciplinair, algemeen plan dat zowel vermindering van de vraag als van het aanbod beoogt. De analyse van de situatie en van de activiteiten in het actieplan is mede gebaseerd op de conclusies van het seminar over de Balkanroutes voor heroïnesmokkel, dat op februari 2003 in Athene plaatsvond. Het voorliggende actieplan is een aanvulling op het EU-actieplan voor Centraal-Azië en op acties van de voornaamste donoren in de regio, zoals de Commissie-initiatieven CADAP (Central Asia Drug Action Programme), SCAD (South Caucasus Action Drug Programme) en BUMAD (Belarus, Ukraine, Moldova Action Drug Programme). Het actieplan moet de drugsbestrijdingsactiviteiten in de regio intensivering door middel van de coördinatie van de activiteiten van de partnerlanden, de Commissie, Europol, het EWDD, het SECI en het "Adriatic and Ionian Sea Initiative". Het actieplan staat open voor samenwerking met derde landen langs de Balkanroutes die geconfronteerd worden met drugssmokkel. Bij de samenwerking zal worden uitgegaan van: eerbiediging van het internationaal recht, de mensenrechten en de fundamentele vrijheden; de beginselen die zijn aangenomen tijdens de speciale zitting van de Algemene Vergadering van de VN over drugs van juni 1998, waaronder gedeelde verantwoordelijkheid; de richtsnoeren van de drugsstrategie van de Europese Unie ( ) en het daarop gebaseerde actieplan; de bestaande stabilisatie- en associatieovereenkomsten tussen de Europese Unie en de Balkanlanden; 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 32 DG H II

33 de afspraken die zijn gemaakt tijdens de Conferentie van Londen over georganiseerde criminaliteit in Zuidoost-Europa en de met de landen van de regio overeengekomen landenspecifieke prioritaire actieterreinen; een geïntegreerde en evenwichtige aanpak op basis van partnerschap; steun van de Europese Unie om de Balkanlanden in staat te stellen hun verbintenissen inzake drugsbestrijding na te komen; uitvoering van de maatregelen ter bestrijding van synthetische drugs die worden genoemd in Raadsdocument 12452/2/02 CORDROGUE 81 REV 2; de Europol-Overeenkomst en het besluit van de Raad van 13 juni 2002 tot wijziging van het besluit van de Raad van 27 maart 2002 houdende machtiging van de directeur van Europol om onderhandelingen aan te knopen over overeenkomsten om vormen van georganiseerde criminaliteit op een doeltreffende wijze via Europol te bestrijden met Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, de FYROM en Servië en Montenegro. De Europese Unie en de Balkanlanden bevestigen dat de bestrijding van alle illegale smokkel- en georganiseerde misdaadactiviteiten in verband met de drugshandel in de gehele regio staat of valt met internationale samenwerking. Daarom willen zij er alles aan doen om de samenwerking van de Europese Unie met andere initiatieven in de regio te bevorderen (UNODC, stabilisatie- en associatieproces, Raad van Europa, OVSE, South-Eastern Europe Cooperation Process, Adriatic and Ionian Sea Initiative, Southeast European Cooperative Initiative/SECI, het Vlora-centrum voor smokkelbestrijding enz.), met de medewerking van Europol en het EWDD, voorzover dat binnen hun bevoegdheden ligt. Bijstand aan de partnerlanden zal worden verleend op nationaal, sub- nationaal, regionaal en subregionaal niveau, met name bij de ontwikkeling van beleid en bij de institutionele opbouw, zodat deze landen hun mogelijkheden om het drugsprobleem aan te pakken kunnen vergroten. De activiteiten zullen worden gecoördineerd met andere EU-programma's en -organen (Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving, Europol, Eurojust, het Europees Justitieel Netwerk, de Europese Commissie, het Europees netwerk inzake criminaliteitspreventie enz.), waarbij rekening zal worden gehouden met de verbintenissen van de Verklaring van Londen en de landenspecifieke prioritaire actieterreinen. 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 33 DG H II

34 III. OVERZICHT VAN DE SITUATIE a) Heroïne vormt een grote bedreiging voor Europa. De Balkan is het belangrijkste doorvoergebied bij de voor drugssmokkel vanuit de Centraal-Aziatische landen van herkomst naar de landen van de Europese Unie. 90 à 95% van alle heroïne komt naar Europa vanuit Afghanistan. De productie aldaar is inmiddels weer op het niveau van 1995 (3.400 ton). Er is echter niet langer sprake van slechts één Balkanroute, zoals vroeger (rechtstreeks van Turkije naar Duitsland, Nederland of Italië), maar er bestaan verschillende routes. b) De Centraal-Aziatische landen spelen een bijzonder belangrijke rol in het opium- en heroïneverkeer naar de Europese Unie. Hun sleutelrol kan worden verklaard door de nabijheid van Afghanistan en andere opiumproducerende Zuid-West-Aziatische landen en uit het feit dat sommige Centraal-Aziatische landen ook van oudsher of in potentie opiumproducenten zijn. Als niet wordt opgetreden tegen de opiumteelt en drugssmokkel in Centraal-Azië, dan zouden de veiligheid en de wederopbouw van Afghanistan ernstig worden ondermijnd. De drugssituatie in Afghanistan en in zijn buurlanden kan negatieve gevolgen hebben voor de stabiliteit van de regio en de gehele wereld. Afghanistan is het belangrijkste land van herkomst. De recente toename van de productie is een groot probleem. Wat de inspanningen van de internationale gemeenschap ten behoeve van de wederopbouw van het land betreft, heeft het UK het voortouw genomen op drugsgebied. c) In de Balkanlanden neemt het gebruik van vooral synthetische drugs toe. d) Smokkelorganisaties, die vaak ook actief zijn op andere gebieden van criminaliteit, zoals mensenhandel en smokkel, zijn zeer flexibel. Ze passen hun routes aan de veranderingen in de politieke, wetshandhavings- en economische omstandigheden aan. e) De corruptie stimuleert de productie van en de handel in illegale drugs en vormt, in combinatie met het zwakke gerechtelijk apparaat en de gebrekkige rechtsstaat, een belemmering voor de duurzame economische ontwikkeling van de regio. 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 34 DG H II

35 IV. ACTIVITEITEN A. Strategische planning Het is van essentieel belang te kunnen beschikken over een overzicht op internationaal, regionaal en nationaal niveau teneinde er zeker van te kunnen zijn dat geen enkel aspect van het probleem uit het oog verloren wordt en dat de middelen - zowel uit nationale als uit openbare en externe particuliere bronnen - goed zijn toegesneden op de prioritaire actieterreinen. Er is een gestructureerde aanpak nodig die alle deelnemers actief bij de samenwerking betrekt en waarmee dubbel werk wordt voorkomen. Voor de VN is een zeer belangrijke rol weggelegd, en dan vooral voor het VN-bureau voor drugs- en misdaadbestrijding. De activiteiten van dit actieplan zullen zo nodig in de volgende vormen van ondersteuning bestaan: regeringsinstellingen helpen, in coördinatie met andere actoren, bij de uitwerking en uitvoering van nationale strategische richtplannen en actieplannen voor het ontwikkelen van concrete projecten en activiteiten; regeringen helpen bij het opzetten van horizontale coördinatie-organen voor drugs; regeringsinstellingen helpen, in coördinatie met andere actoren in de regio, bij de uitwerking en uitvoering van een regionale totaalstrategie; met alle belanghebbende partijen streven naar samenhang en complementariteit, zodat de activiteiten op doeltreffende wijze en zonder doublures worden uitgevoerd; de Westelijke-Balkanlanden helpen bij het opzetten van een netwerk van knooppunten zoals dat reeds bestaat in het kader van EWDD-REITOXnetwerk; ondersteunen van de acties en prioriteiten die zijn afgesproken op de Conferentie van Londen over georganiseerde criminaliteit in Zuid-Oost-Europa van 25 november 2002; regelmatig evaluaties en beoordelingen opstellen op basis van duidelijke criteria. B. Wetgeving en institutionele opbouw De Verklaring van de speciale zitting van de Algemene Vergadering van de NV en het acquis van de Europese Unie op het gebied van drugsbestrijding, zowel wat de wetgeving als wat de operationele middelen en acties betreft, moeten de basis vormen voor het actieplan. 5062/2/03 REV 2 jel/lep/ld 35 DG H II

36 Een doeltreffend rechtsstelsel vormt een bescherming voor het individu en bevat een definitie van wat onder criminele activiteiten moet worden verstaan. Een dergelijk systeem voorziet in handhavingsprocedures, bakent de bevoegdheden en beperkingen van de wetshandhavingsdiensten af en vormt de basis voor de strafrechtspleging. Op basis van de wetgeving kunnen passende instellingen die actief zijn of kunnen worden bij het aanpakken van de drugsproblematiek profijt trekken van de ervaringen van de Europese Unie. Het omschrijven van de rol van de verschillende betrokken wetshandhavingsdiensten, zowel in het kader van wetgevings- als van operationele procedures met het oog op complementariteit en doeltreffende samenwerking, is van cruciaal belang, hetgeen ook geldt voor het wetgevingskader voor diensten die grensoverschrijdend samenwerken, bijvoorbeeld bij gecontroleerde afleveringen. Verder moet bij de strafbedeling een onderscheid worden gemaakt tussen plegers van ernstige strafbare feiten en verslaafden, die eerder baat zullen hebben bij medische zorg dan bij een gevangenisstraf. Mogelijke activiteiten: helpen om de wetten op EU-niveau te brengen en ze uit te voeren; helpen bij de uitvoering van de terzake geldende VN-Verdragen, waaronder het VN-Verdrag tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad; ondersteunen van het gerechtelijk apparaat in drugszaken, bijvoorbeeld door het verbeteren van de organisatie en het opleiden van openbaar aanklagers en rechters en het toezien op onder meer de eerbiediging van de mensenrechten; helpen bij de bewustmaking en de inschakeling van het maatschappelijk middenveld in het kader van de drugsbestrijding; ondersteunen van drugspreventie, maatschappelijke bescherming, herintegratie van drugsverslaafden en het beperken van de risico's; programma's ter versterking van de integriteit van het gerechtelijk, wetshandhavings- en regeringspersoneel. Ontwikkelen en uitvoeren van nationale corruptiebestrijdingsplannen in verband met de drugshandel: oprichten van onafhankelijke eenheden voor het onderzoek van rechters en openbaar aanklagers die verdacht worden van criminele activiteiten; ontwikkeling van een netwerk voor justitiële samenwerking. 9054/2/03 REV 2 ons/sme/ls 36 DG H II