TEELTBEGELEIDING WK 7 (16 februari 2018) DRAINAGE

Transcriptie

1 TEELTBEGELEIDING WK 7 (16 februari 2018) DRAINAGE Let er op dat uw drainage goed werkt, het is aan te raden eens in de 5 jaar door te laten spuiten, eventuele verstoppingen of beschadigingen komen dan vanzelf aan het licht. Zeker bij oude systemen (potjes) kan er wel eens een breuk of verschuiving zijn. Voor meer informatie over drainage of doorspoelen: Reyneveld Drainage, Koudekerk a/d Rijn, WINDGAAS Mocht u nieuw gewas gaan aanplanten of op een nieuw perceel beginnen en dit ligt erg op de wind breng dan wat windbreekgaas o.i.d. aan om het gewas te beschermen, niet alleen groeit het gewas beter u heeft ook geen bruine randen in een oogstbaar gewas. GRONDDOEK Planten in gronddoek kan een aardige optie zijn. Onkruidvorming wordt hiermee flink tegen gegaan. Er kleven echter ook nadelen aan het gebruik: Op veen en vergelijkbare gronden klinkt de bodem op den duur dusdanig in, dat de groei vermindert. Enige grondbewerking is niet meer mogelijk (schoffelen etc.) Het doek isoleert de grond, dit doet nachtvorsten ca. 2,5 tot 3,5 graad verergeren, voor enigszins nachtvorstgevoelige gewassen als Hypericum kan dit een groot nadeel zijn. Uitstoelende gewassen en/of vaste planten kunnen in hun productie worden beperkt, dit behoeft overigens in rozenbottels van de oude Fantasy lijn nu juist weer geen nadeel te zijn. PLANTGATEN Gebruikt u worteldoek/gronddoek en moet u hierin gaten maken voor de planten, brand deze dan i.p.v. snijden dit voorkomt dat het doek gaat rafelen. Gebruik evt. een soldeerpistool o.i.d. U kunt tegenwoordig ook doek met de door u gewenste gaten bestellen bij uw leverancier. Als u plantgaten boort op zware grond, let er dan op dat de wanden van de gaten niet dichtgesmeerd worden: Uw planten zullen moeite hebben vanuit de potkluit door de harde wanden uit te groeien. CHAMPIGNONMEST Wij komen nog wel eens schades tegen die het gevolg zijn van het gebruik van champignonmest; men gebruikt deze goedkope bodemverbeteraar vaak om het organische stofgehalte op te krikken, echter de mest is scherp en zeer ph verhogend, dit laatste kan een voordeel zijn op een te zure grond maar de scherpte (zouten etc.) is toch echt een nadeel. Verwerk de mest dus nooit vlak voor het planten maar liever voor de winter als men bijv. na de winter moet planten. Het ph verhogende gevolg moet u ook goed in ogenschouw nemen: het jaarlijks opbrengen van deze mest kan leiden tot een verhoging van wel 1 geheel ph punt waardoor een aantal geplande teelten niet meer mogelijk kunnen zijn. Dus gebruik is in orde mits men met bovenstaande rekening houdt! 1

2 KALKGIFTEN (zie ook historie) Bij een lage ph moet bekalkt worden. Op vaststaand gewas mag u niet meer dan 1000 kg. (zbw) per hectare geven en dit kunt u het beste in de winter doen, dus dat is nu al rijkelijk laat. Indien de gift door de grond wordt gewerkt kan tot 2500 kg. (zbw) gegeven worden. Voor 1/10 e verhoging van uw ph is een kalkgift van 745 kg nodig, dit houdt dus in dat als u het maximum geeft uw ph met ca. 0,7 punt zal stijgen. Op gronden met een laag organische stof gehalte is het gebruik van zeewierkalk aan te raden, deze kalkmeststof gaat niet ten koste van de organische stof, andere kalkmeststoffen zorgen voor een versnelde afbraak. WORTELDRUK (update) Worteldruk is iets wat we in de meeste snijheesters niet vaak tegenkomen, het is iets wat meer bekend is in kasteelten van diverse snijbloemen. Het is ook een bekende zaak in snijhortensia en kan door ook de aanleiding van kleinere of grotere beschadigingen van de bloemen zijn. Wat is worteldruk feitelijk? Bij worteldruk wordt overtollig vocht afgevoerd naar knop, bloem, blad of wortels. De oorzaak is altijd dat de wortels, na een forse ontwikkeling in de groei door mindere groei of koudere weersomstandigheden opeens minder hard zouden moeten werken, dit lukt niet altijd en schade kan ontstaan. Een andere vorm van schade met min of meer dezelfde oorzaken kan het ontstaan van Pythium zijn. Voorbeelden: 1.In het voorjaar na een fraaie zonnige lentedag volgt een koude nacht met buiten de kas soms zelfs nachtvorst, als de temperaturen erg uiteen lopen kunt u in de morgen ontdekken dat het blad van de Hydrangea helemaal nat is: De wortels hadden het druk overdag en persen nog vocht uit de huidmondjes, in dit geval ontstaat normaal geen schadebeeld. Natte knoppen kunnen echter gaan schimmelen (knoprot) Het is echter wel beter voor de plant om de nachttemperatuur wat minder te laten verschillen van de dagtemperatuur door bijvoorbeeld het scherm in de nacht als isolatie te gebruiken. Ditzelfde verhaal geldt voor de herfst, als u dan nog verse bloemen hebt kan de schade gigantisch zijn!!! Oude soorten zijn wel gevoeliger dan verbeterde soorten met harde bloemen, Glowing Alps is voor deze zaken berucht. 2.Na een zonnige zomerdag met hete temperaturen geeft u de plant laat op de dag nog een extra beurtje, de volgende dag is echter donker en vochtig. Indien u geen bloemen heeft zal er waarschijnlijk geen schade optreden, maar bij de bloei kan dan eenvoudig worteldruk met beschadiging aan de bloemen voorkomen. Let op veranderingen in de weersomstandigheden! Geef zeker tijdens de bloei en doorkleurfase niet te veel water en te laat op de dag water. 3. Uw planten bloeien en beginnen door te kleuren. Het blad staat onder de bloemen en is volgroeid, bij het doorkleuren verdrogen de bloemen enigszins en de plant heeft eigenlijk (logisch als je er over nadenkt) minder water nodig. Dit is een belangrijke fase! Indien u dezelfde watergift blijft geven als tijdens de groeifase kan er zeer makkelijk Pythium of worteldrukschade ontstaan. Derhalve wordt veel met weegschalen gewerkt in de hortensiateelt: U kunt precies aflezen wat de plant gebruikt en dus nodig heeft.` 2

3 Daarnaast kunnen ook problemen ontstaan als u de plant te veel opfokt in de kas: veel temperatuur en weinig lucht en licht maakt dat u een kasplantje kweekt met veel (opgefokte) groei en weinig sterke wortelontwikkeling. Dit heeft dan weer (soms fatale) gevolgen voor de bloei en doorkleurfase, wanneer er fysiek in de plant veel verandert. Worteldruk wordt nogal eens aangekeken voor bloemverbranding, het lijkt er wel op, maar heeft een totaal andere oorzaak. Zwakke wortels kunnen ook (grote) problemen geven bij een flinke weersomslag. Pythium is een teeltfout die bij onze klanten eigenlijk bijna niet meer voorkomt (feitelijk is er gewoon te nat geteeld), dit nog wel goed te corrigeren is met bijvoorbeeld Previcur, indien tijdig ingegrepen wordt. Pythium start meestal (ook in hortensia) met een enkele leppende tak: Een wortel(deel) dat een tak(deel) voedt is aangetast door Pythium. Soms wordt dan nog meer water gegeven daar de plant lept. Dan en bij aanhoudende (te) grote watergift verspreidt de Pythium zich over alle wortels. Bij de eerste verschijnselen is herstel zeer eenvoudig mogelijk: Op dat moment kan met slechts 10 % van de voorgeschreven dosering Previcur de problemen vermeden worden. Als het uit de hand loopt is de plant wel te redden maar heeft u zeker schade aan de bloemen. Indien u echter worteldruk in uw bloemen constateert is de schade reeds een feit en kunt u slechts proberen verdere schade te vermijden. GEBREKVERSCHIJNSELEN IN ONZE TEELTEN IN BEELDENBANK (herhaling) In de beeldenbank kunt u vele zaken herkennen aan de hand van foto s van o.a. ziekten, plagen en onkruiden. Ze is gratis toegankelijk: Deze handige site is nu ook uitgebreid met gebrekverschijnselen. Komend jaar zullen ook nog natuurlijke vijanden worden toegevoegd. Uw schrijver heeft de site bij zijn favorieten gevoegd en raadt u dit ook aan. ZOUT Let er op dat de grond in tunnels en kassen behoorlijk zout kan worden, neem eventueel een monster om te zien hoeveel zouten de grond bevat, ook als u een kas opnieuw gaat beplanten. U kunt door op leeg land te spoelen het meeste zout kwijtraken, zet het perceel dan meerdere keren onder water. Als het perceel reeds beplant is moet er opgepast worden met spoelen! Geef meer water als de plant in de groei zijn, geef niet teveel water op planten die nog in rust zijn of weinig groeien, i.v.m. wortelrot. Met name bij de teelt van Skimmia in de kas/tunnel moet u goed opletten!! SLAKKEN Let op vroege aantasting van slakken in met name tunnels en kassen. 3

4 WORTELPROBLEMEN (update) Als een deel van uw plant niet groeien wil kunnen er uiteraard vele oorzaken zijn, bemesting en gebreken zijn behandeld, structuurbederf is vaak wel duidelijk. Insecten en aaltjesproblemen zijn of worden vaak (te) laat onderkend: Een plek groeit niet, soms zelfs een groot deel van het perceel. Gebrekverschijnselen kunnen optreden, ook al zijn alle elementen voldoende aanwezig. Wortelduizendpoot Deze komen in vele gewassen voor, ze vreten (alle) jonge kiemwortels op, de plant blijft proberen wortels te maken, waardoor aan het uiteinde van de wortels knobbelachtige vervormingen ontstaan. De groei blijft pleksgewijs achter. Bij ernstige schade ziet men bij opgraven van de plant de lichtschuwe witte duizendpootjes wegrennen. Ook kan de kluit in een emmer water gedompeld worden, waarna de duizendpootjes boven komen drijven. Foto: wortelduizendpoot Wortelluis Een weinig voorkomend verschijnsel, wij hadden het vroeger wel in Ribes (bes). Men vindt gewoon luizen (meestal wit) op de wortels. Salix is ook een waardplant. Emelten, mobium (larve van de lapsnuittor), engerlingen, dikkoppen, aardrupsen, etc. Dit bovenstaande gespuis geeft geen schade aan de wortels maar vreet aan de wortelhals. Oudere planten groeien slecht, jongere planten gaan dood. Er zijn nogal wat biologische bestrijdingen gelukkig. Lapsnuittorren vindt men overal en ze hebben duidelijke voorkeuren voor gewassen, ze vermeerderen zich razendsnel bij warmte. Het andere ongedierte vindt men vaak in pas gescheurd grasland, het is zaak hierop te letten indien men hierop een nieuwe teelt begint. Foto: emelt Aaltjes 4

5 Vooral op percelen waar veel planten van dezelfde familie langere tijd geteeld worden. De verschijnselen zijn meestal zoals die van wortelduizendpoot, maar men vindt geen duizendpootjes. Ook zijn er aaltjes die maken dat de buitenkant (schil) van de wortels afsterft. Wortelknobbelaaltje Een waarschijnlijk enigszins onderschat probleem in sommige gewassen, ook vaak meer voorkomend in langdurige teelten op dezelfde grond. Men vindt knobbels over de gehele wortels, dus hier niet aan de uiteinden, dit in tegenstelling tot gewone (schadelijke) aaltjes en wortelduizendpoot. De fijne vertakking van de wortels is minder. Ze zijn dol op rozen en hun (verre) familie. In onze teelten worden Photinia in langdurige snijteelten vaak aangetast: Er is dan weinig gang meer in te krijgen. 5

6 Wortelscheutboorders Deze komen ook vaker voor in pas gescheurd weiland, eigenlijk hebben we in onze teelten nooit echt problemen gezien. Ze boren gangen in de wortels net als hun bovengrondse broeders (als dalende rozenscheutboorders) dit in de takken doen. We kennen ook de pioenenscheutboorder, die een duidelijke voorkeur voor pioenen heeft, deze vindt men wel in de intensieve pioenenteelt met (te) weinig teeltwisseling. Varenrouwmug (larve) Veroorzaakt slechts schade in jong materiaal meestal in kassen, vooral in te bewortelen of beworteld stek kan de schade groot zijn. Ze zuigen aan de jonge wortels. In de teelt zelf is nooit geen schade gezien voor zover wij weten. Bij ons in de (stek)kas is het een zaak die we goed in de hand moeten houden, er zijn gelukkig biologische bestrijders. Foto s: larve en mug. Miljoenpoten Langwerpige insecten van 1 tot 2 cm. met twee paar pootjes aan elk segment, ze vreten aan zachte wortels of zachte bovengrondse delen net boven de grond. Foto: 2 miljoenpoten. 6

7 Ritnaalden (koperwormen) Harde donkergele larven, ze boren zich in de wortels. Ook vaker voorkomend in pas gescheurd weiland. Foto: ritnaald Veenmollen Kan een lichte plaag zijn op echt venige gronden, maar wijzelf hebben er nooit echt veel last van gehad, we vinden wel eens een verdwaalde veenmol, maar schade hebben we nog niet gezien,ze vreten de wortels af. Foto: veenmol Woelratten In waterrijke gebieden komen ze wel voor, ze vreten alle ondergrondse plantendelen af, toen onze tuin nog niet beschoeid was hadden we hier best wel eens last van: als je ging rooien bleek er aan een deel van de planten totaal geen wortels meer te zitten. Het rooide wel erg makkelijk, maar de opbrengst viel uiteraard nogal tegen. 7

8 Schimmels Schimmels zijn er ook nog en sommige zijn best lastig. De meeste schadelijke schimmels slaan toe bij verzwakte planten, bekend is pythium, sommige schimmels vindt men meestal slechts in bepaalde (gevoelige) gewassen: Phytophtera, verticillium, fusarium en rhizoctonia. Het hebben van een biologisch en qua bemesting evenwichtige teeltgrond scheelt een slok op een borrel. Tevens zijn er bestrijdingen mogelijk voor diverse zaken (zie volgende week) BEMESTING SNEEUWBAL (VIBURNUM OP. ROSEUM) in pot (update) Sneeuwbal in pot wordt vaak bemest met Osmocote. Het minst risicovol is een bemesting met Osmocote maanden, het is beter om dit in dan op de pot doseren, in verband met vochttoestand en gelijkmatige afgifte. Als het kouder wordt stopt de afgifte, bij het forceren wordt de potgrond weer warmer en wordt weer mest afgegeven. De meststof is rustig, dus kans op schade is nagenoeg niet aanwezig. Het is bij deze meststof echter niet mogelijk de groei naar wens te remmen door middel van de bemesting, men moet remmen met Alar, Tilt en/of CCC en/of men moet droger gaan telen. Een alternatief is Osmocote 5-6 maanden of korter (tot 3-4 maanden). De tijd van forceren bepaald het aantal te kiezen maanden: Als u vroeg forceert kiest u 5/6 anders korter. Circa half augustus moet de groei verminderen voor een goede knopzetting. Nadeel van deze bemesting is dat u weer wat zult moeten bijmesten voor een goede kleur van uw gewas bij het forceren. Indien vloeibaar wordt bemest via de regenleiding en drips: Direct na het knippen is de plant (zeker een jonge plant) kwetsbaar, begin met schoon water. Zodra de ogen weer zwellen/ontluiken kan 3-4 weken lang bemest worden met kalksalpeter, dit is even wat meer stikstof (waardoor er vaak wat meer ogen uitlopen) maar ook calcium (kalk). Calcium is namelijk in potten die wat langer staan vaak helemaal weg na een jaar of 2-3. Vervolgens kunt u een meststof met een stikstofkaliverhouding van 1 op 2, (Soluplant finish, Kristallon wit ) door het seizoen heen bemesten. Meng bij deze meststoffen 1/5 deel (dus 5 kg op b.v. 25 kg. Soluplant) bitterzout mee. De hoeveelheid Kali ten opzichte van de stikstof (N) is omdat de lengte meestal geen probleem is en om de takken voldoende stevig te laten worden. Als men 2 bakken of vaten heeft, of wil afwisselen kan men ook kalksalpeter blijven geven en dit combineren (bij 2 bakken) of afwisselen met Soluplant Multi Door in de verhouding van de meststoffen te schuiven kan je meer of minder stikstof geven. Het voordeel is dat je hier het gehele seizoen calcium geeft, een element dat vooral voor de stevigheid belangrijk is. Er zijn goede ervaringen met het een paar keer geven van monokali-fosfaat in augustus- september : Dit werkt positief op de bloemknopaanleg, er worden meer bloemknoppen gevormd. Planten in de vollegrond worden meestal met kunstmest (korrelvorm) bemest, indien men bovenstaande vloeibare meststoffen toch wil geven in de vollegrond moet men bedenken, dat bij gronden met een hoge ph niet met calcium moet worden gewerkt. De genoemde vloeibare meststoffen zijn oplos-meststoffen, dus niet kant en klaar vloeibaar. 8

9 NOG BESCHIKBAAR: Eryngium Magical Rowshow (landplanten) Eryngium Magical Anita (landplanten) Tel: