Milieuproblemen in onze moderne samenleving (1) Dienstverlening DWA. Milieuproblemen in onze moderne samenleving (2)

Transcriptie

1 Milieuproblemen in onze moderne samenleving (1) De wereldgemeenschap bevindt zich op dit moment in een niet-duurzame situatie Een tijdbom met een lont korter dan 50 jaar Het grootste probleem is een misplaatste fixatie bij het bepalen van het grootste probleem 1 Dienstverlening DWA Milieuproblemen in onze moderne samenleving (2) Onze missie Het bieden van onafhankelijke dienstverlening: Lossen we dit op een acceptabele manier op of wordt dit op een onaangename manier opgelost? Op een w ijze die het maatschappelijk belang dient Met hoge toegevoegde waarde voor onze opdrachtgevers Met de intentie van goed rentmeesterschap Onze belangrijke problemen kunnen niet opgelost worden op hetzelfde denkniveau waarmee we ze creëerden. Albert Einstein ( ) 2 Sectoren waarin wij actief zijn 3 Woningbouw Utiliteit Overheid Gezondheidszorg Monumenten sector Agrarische sector Industrie Onderw ijs 4 Vier stappen naar een duurzaam ontwerp De Thermo-staete Motto Meer met minder Meer mensvriendelijk Minder milieubelastend Extreem energiezuinig Stap 1 Reductie energiebehoefte Stap 2 Benutting vrijkomende Stap 3 energie Gebruik duurzame energiebronnen Stap 4 Efficiënt gebruik fossiele bronnen 5 6 1

2 Werkingsprincipe Wingvloer VEGETATIEDAK 7 8 Ventilatie Reductie energiegebruik Verdringingsventilatie en koeling Afvoer via atrium Variabel debiet Lage kanaalweerstand Warmteterugwinning Koelen en verwarmen in 1 batterij HR-ventilatoren Toerenregeling op ventilatoren 27 C 23 C 9 10 Ervaringen van gebruikers berekening met CFD Onderzoek Boerstra Binnenmilieu Advies Winter Behaaglijkheid in orde, ook bij -10 C Dempend effect van klimaat plafond Verwarmings vermogen: 27 W/m2 b. v.o. voldoet Zomer Buitentemperatuur 31 C, kantoorvertrek maximaal 24 C Stralingskoeling wordt als zeer comfortabel ervaren Lage luchtsnelheden idem Koelvermogen: 35 W/m2 b.v. o. voldoet

3 Vergelijking 4 voorbeeldgebouwen 10,0 9,0 8,0 8,1 8,0 7,9 8,0 7,2 7,1 7,2 7,0 6,9 7,0 6,0 6,0 6,0 6,4 6,2 6,3 6,0 6,0 6,0 6,1 6,1 5,9 5,9 6,0 6,0 5,8 5,6 5,5 5,2 5,0 5,1 5,0 4,3 4,0 3,0 4,2 4,3 4,1 3,6 3,7 2,5 Berekeningen gedaan Metingen uitgevoerd in samenwerking met Peutz Betonkernactivering en klimaatplafonds vergeleken 2,0 1,0 0,0 Gemiddeld NL Waterschapshuis Vallei Thermostaete DWA XX gebouw XX RWS kantoor Voorbeeld kantoorgebouw & Eem Leusden Bodegraven architecten Delft Terneuzen Klachtengebouw 13 Geb.ger. gez. Klachten Thermisch binnenklimaat Luchtkwaliteit Geluidhinder Licht/uitzicht Binnenmilieu Prestatie Index BPI 14 Gevel Verwarmen Koelen Verlichting PV-panelen EPN Apparatuur Totaal energieverbruik Gevel Hoge isolatie (Rc: 4,5 m 2 K/W gemiddeld) HR ++ -glas (1,1 W/m 2 K) Dubbele kierdichting Dichtheid gevel Isolatie goed Lekken bij een aantal (te openen) geveldelen is opgelost Verwarming Opgesteld vermogen: 27 W/m 2 BVO Voldoende, ook bij 10 C Warmtebehoefte Berekend referentie 1999: 111 MWh/a Berekend De Thermo-Staete: 41 MWh/a Gemeten De Thermo-Staete: 64 MWh/a 32 kwh/m 2 3,5 m 3 gas /m

4 Temperaturen in winter Thermo-Staete Koeling Gevraagd koelvermogen: 35 W/m 2 BVO Circa 55% van beschikbare vermogen Koelbehoefte Berekend referentie 1999: 62 MWh/a Berekend De Thermo-Staete: 46 MWh/a Gemeten De Thermo-Staete: 27 MWh/a Temperaturen in zomer Thermo-Staete Daglichtbenutting & energie % +57% -13%

5 verbruik verlichting Berekend referentiekantoor: 50 MWhe/a Berekend Thermo-Staete: 16 MWhe/a Gemeten Thermo-Staete: 24 MWhe/a 12 kwhe per m 2 BVO opwekking 92 m 2 PV-panelen Opbrengst 93 kwh per m 2 13% hoger dan verwacht EPN EPN bouwvergunning [MJ primair] EPN werkelijk [MJ primair] 1 Verwarming Ventilatoren Warmtapwater Pompen Koeling Verlichting Compensatie PV Qpres;tot Qpres;toel totaal/toelaatbaar 0,33 0,33 EPC eis 1,90 1,90 EPC 0,60 0,63 27 Minder milieubelastend Onderzoek NIBE GreenCalcscore: 254 Gebouw Materiaal E ne rgie Wate r Mobiliteit Totaal Referentie (1990) VROM Haarlem IBN-DLO Wageningen GGD Tie l Belastingkantoor Enschede RW S Te rneuzen CJIB Le euwarde n DW A Bodegraven Infocentrum D e Hoe p e Kame r (depotge.) Arbeidsbur. Amsterdam ABN AMRO Bloemendaal RW S IJmuiden Belasting Roe rmond PI Te r Peel Politiebur. Le usde n XX architecten oning WNF-w Bemme l Randapparatuur 14% Elektricteitsverbruik randapparatuur kwh/a bepaald in periode % 2% 3% 1% 0% 7% 1% 3% 3% 1% 0% 38% 4% 9% 14% Koffie_thee automaat Koelkasten Koffieautomaten Inbindapparaat Aquarium Boiler washok Close-in boiler Zonneboilerinstallatie Copiers/printers/faxen Servers + telefooncentrale Computers LCD-schermen Beeldschermen Vaatwasser Watertappen Hands free telefoons 29 Totaal energieverbruik (MJ primaire energie) EPC-verbruik Randapparatuur Diversen (PLC s, lift, regelapparatuur) Totaal Verbruik totaal (= kwh e ) Per m 2 BVO % 32% 18% 100% 30 5

6 Resumé (1) Gebruikers tevreden Hoogste totaalscore van 4 onderzochte nieuwe gebouwen GreenCalc-score: 254 Hoogste van onderzochte gebouwen EPC = 0,63 Strookt met berekening 68% zuiniger dan referentie Resumé (2) verbruik van inventaris is 50% -efficiency wordt (ook) een taak van de inkoper 32 Vopak Rotterdam Oppervlakte: m 2 b.v.o. Koelen met maaswater Gemiddelde Rc-waarde: 2,5 U-waarde glas inclusief kozijn: 1,8 EPC: 1,0 Stadskantoor Goes Oppervlakte: m 2 b.v.o. opslag met warmtepompen Opvang van regenwater ten behoeve van toiletspoeling Toepassing van betonsparende vloer Gemiddelde Rc-waarde: 3,5 U-waarde glas inclusief kozijn: 1,6 EPC: 1, NIOO Wageningen Oppervlakte: m 2 b.v.o. Hoogtemperatuuropslag in de bodem Gemiddelde Rc-waarde: 4,0 U-waarde glas inclusief kozijn: 1,4 EPC < 0,7 35 Academie voor Engineering Delft Oppervlakte: m 2 b.v.o. Windmolen, zonnepanelen, asfaltcollector opslag en warmtepompen Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning Betonkernactivering met koeling Voorbereid voor brandstofcel GreenCalc-score: 390 Gemiddelde Rc-waarde: 4,0 U-waarde glas inclusief kozijn: 1,2 EPC: 0,7 besparing: circa 50% 36 6

7 Rabobank Alkmaar Oppervlakte: m 2 b.v.o. Warmte- en koudeopslag Laagtemperatuurverwarming en hoogtemperatuurkoeling zuinige verlichting PV-panelen en windmolens helofietenfilter Gemiddelde Rc-waarde: 4,0 U-waarde glas inclusief kozijn: 1,4 EPC: 0, Vragen? Slot@dwa.nl (+31) (0) (+31) (0)