Pamflet Hoogbouw (1930) propageerde woontorens als oplossing voor huizentekort

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pamflet Hoogbouw (1930) propageerde woontorens als oplossing voor huizentekort"

Transcriptie

1 Oplage: ex. Dinsdag 28 mei Jrg. 5, nr. 11 Pamflet Hoogbouw (1930) propageerde woontorens als oplossing voor huizentekort Nirwana was eerste flat in Nederland Nirwana is een flatgebouw op de hoek van de Benoordenhoutseweg en het Willem Witsenplein, tegenover het Haagse Bos. Het is een rijksmonument, omdat het bij de bouw tussen 1926 tot 1930 de eerste flat was die in Nederland werd gebouwd, naar een ontwerp van de architecten Jan Duiker en Jan Gerko Wiebenga. Zij propageerden dat woontorens dé oplossing zouden worden voor de woningnood in ons land. - Luchtfoto uit 1929 van de K.L.M. waarop rechts beneden de net gereedgekomen witte flat Nirwana. De naam die de flat meekreeg is trouwens ontleend aan het Sanskriet en staat voor de hoogste staat van heiligheid die een mens kan bereiken in het boeddhisme, ontdaan van alle verlangens.- Deze week o.a. Dit najaar te koop: De Toren van Oud - Pag 3 In memoriam: auteur Leo Meershoek - Pag 5 & 7 Julius en retro-religieuze nostalgie - Pag 13 Spuiforum? Krankjorum! aldus comité - Pag 15 / 16 Duiker en Wiebenga (en ook hun partner Bernard Bijvoet) vonden hoogbouw zeer efficiënt, hygiënisch ( licht, lucht en ruimte ), comfortabel en goedkoop te bouwen door het gebruik van beton. Met de plaatsing van de flats in het groen, had je ook nog eens de natuur aan je voeten. Eigenlijk hadden de architecten Nirwana twee keer zo hoog willen maken, maar het Haags gemeentebestuur vond dat de nieuwlichterij in hun stad dan te ver zou doorschieten en stak daar een stokje voor. Het bleef bij 24 appartementen en 8 bouwlagen. Exclusiviteit Overigens was de Nirwana-flat zelf allesbehalve een voorbeeld van goedkope hoogbouw als oplossing van de woningnood, zoals de architecten voorhielden in hun pamflet Hoogbouw uit De hele opzet van Nirwana was bijzonder exclusief, onvergelijkbaar met de goedkope huurflats die later inderdaad een belangrijk deel van de woningnood gingen lenigen. Het ging bij Nirwana om dure flats die lonkten naar rijke oud Indiëgangers. Het concept was min of meer uit de Verenigde Staten overgewaaid. Het kleine gebouwtje naast de flat was bedoeld als garage voor een dure Amerikaanse auto van een van de bewoners van het penthouse. Het gebouw trok veel aandacht doordat - Prentbriefkaart uit 1970 van het restaurant in Nirwana, met annex bar en een dancing. - het over een allerlei toen moderne snufjes beschikte. Zo hadden de appartementen telefoon, stortkokers voor het afval en voor de vuile was en centrale verwarming. Ook konden de bewoners een maaltijd bestellen bij de centrale keuken die dan via een goederenlift naar boven werd gebracht. Voor gezinnen met kinderen konden in hun speel- en slaapkamers in- en uitschakelbare luistertelefoons worden geïnstalleerd, die elk geluid of rustverstoring op het nummerbord en door loudspeaker ter bestemde wachtcontrole kenbaar maken, zoodat onmiddelijke hulp geboden kan worden. Aldus de reclame voor Nirwana. Wel wordt er een beetje beteuterd opgemerkt: Televisie kan nog niet worden geoffreerd. Wat daar ook precies mee werd bedoeld, want de eerste publieke tv-uitzending in Nederland liet nog tot 1951 op zich wachten. In de bouwrubriek van de krant Het Vaderland werd in 1927 een beschouwing aan Nirwana en het nieuwe bouwen gewijd. Tal van geriefelijkheden zijn aan deze flats verbonden, geruischloze vloeren, een eigen rosarium, parkaanleg, privé daktuinen, zorg voor kinderen enz.. Ofschoon de mechanisatie zeer ver is doorgevoerd, zorgden de architecten ervoor dat van de poëzie van het leven niets verloren behoeft te gaan. Iedere wooning heeft b.v. een stadsbrievenbus aan huis, zoo dat men zijn gemakkelijke pantoffels niet voor schoenen behoeft te verwisselen om even een brief te posten. Indruk maakte ook het concept dat de appartementen per contract konden worden aangepast aan speciale wensen van de toekomstige bewoners. Bekend is het verhaal van de bewoonster die de maten van haar zitkamer liet aanpassen aan die van een geliefd tapijt. Het Vaderland schreef er verder vol bewondering over. Als over de besprekingen met een damesclub die voor zich een deel van een verdieping wenschen ingericht, met voor ieder afzonderlijk een zitslaapkamer maar bovendien gemeenschappelijke conversatiekamer, eetzaal, schrijf- en leeszalen. Een voorbeeld dat voor een groep heeren navolging kan vinden. Nieuwe leefwijze Bij Jan Gerko Wiebenga ( Archimedesstraat 133, tel ) konden belangstellenden een brochure aanvragen over het nieuwe wonen in Nirwana. Over de leefwijze die men zich erbij moest voorstellen schreven de architecten o.m.: Op lichten vingerdruk openen zich voor binnentredenden de vierdubbel vouwende drie meter wijde automatisch weer sluitende spiegelglasdeuren. In de tochtvrije met levend groen versierde zeer ruime hal geeft een portier aan het bureau ministre elke gewenschte informatie, administreert of ontvangt deze per huistelefoon. Na verkregen toestemming geeft de lift tot elke woning toegang, de gesloten liftcabine vrijwaart voor onbescheiden nieuwsgierigheid, omdat de stopplaats alleen bekend is aan de reizigers en aan hen, die bezoek ontvangen. En zo gaat de lofzang nog vele bloemrijke volzinnen lang verder. Zelf voor de dagelijkse levensmiddelen hoefde een huisvrouw in Nirwana niet de deur uit. Voor haar zijn speciale toonkamers ingericht met groenten, fruit enz. Tegen weer en wind beschermd en waar de leveranciers met hun waar binnenrijden. Een uitvaart zoals u dat wenst... Informatie: Spoedgevallen: !Wij kopen uw goud en zilver! Kapot óf Heel, Wij geven veel! Kees talen... sinds 1953 Woningontruiming Bij verhuizing of overlijden. Veegschoon opgeleverd. In- en verkoop inboedels Antiek, klokken, schilderijen, boeken, cd, dvd, enz. Margaretha van Hennebergweg 63, 2551 BD Den Haag / veegschoon opleveren Taxicentrale Den Haag Naar schiphol 54,- Naar Rotterdam airport 34,- Deze actie is geldig t/m Bel en Bestel 24 uur per dag

2 Pagina 2 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser OPROEPJES EN BRIEVEN De gratis rubriek Oproepjes is een zeer populaire! Men kan daar kosteloos van alles in kwijt dat binnen het karakter van de krant past en waarvoor de hulp of reactie wordt verzocht van andere lezers. Schrijf aan oproepjes@deoud-hagenaar.nl of brieven@deoud-hagenaar.nl Heeft u geen PC of internet, vraag dan of iemand het voor u doet! Gaarkeuken Jozefschool In uw blad van dinsdag 2 april jl. las ik op de 2e pagina een stukje over de St. Jozefschool in de Van der Duynstraat. Men zoekt oud-leerlingen.maar ik ben dat niet. Om heel andere redenen reageer ik toch. Wat is het geval? Ik heb als kind in de jaren 1943 tot 1947 in diezelfde straat gewoond en wel op nummer 13. Dat huis is er niet meer. Ik zat toen in de eerste klas van de Lagere School. Maar mijn herinneringen zijn er nog wel. Er is een tijd geweest in die jaren dat in die school maaltijden werden verstrekt in de gaarkeuken. Een aantal keren per week ging mijn moeder met een pan daarheen om eten te halen en ik ging wel eens mee. Het was de hongerwinter van eind We hadden een kostganger in huis die in die gaarkeuken het eten uitdeelde. Voor ieder gezinslid een lepel. Hij was ook gezinslid, we hadden van hem ook een kaart, dus we kregen altijd een schep of lepel extra in de pan, waarbij dan nog kwam dat hij zich wel een vertelde. Hij at zelf daar in die keuken! Mijn ouders hebben heel lang in Duindorp gewoond waar ze een kantoorboekhandel dreven. Toen Adolf Hitler de Atlantikwall ging bouwen moesten we uit Scheveningen weg en er werd ons een huis toegewezen in de Van der Duynstraat. Dat was najaar 1943.We kwamen in het huis van een poelier en er hingen dingetjes aan de deurposten, die er op wezen dat er Joden in ons huis hadden gewoond en jaren later realiseerde ik mij dat die mensen wellicht in Auschwitz (of een ander vernietigingskamp) zijn vermoord. Een tweetal broers van mijn vader moest ook verhuizen uit Scheveningen en kwam net als wij in dezelfde buurt wonen, namelijk in De Oranjelaan en op de Gedempte Gracht. En ook zij kwamen tot de ontdekking dat in hun huis Joden hadden gewoond. In die tijd mocht ik als jongste van ons gezin bij mijn Oom in de Oranjelaan komen eten, want thuis was schraalhans keukenmeester en die Oom had nog een voorraadje! Ik schrijf u dit omdat veel leeftijdgenoten dat ook doen en ik mag die herinneringen graag lezen. Reacties welkom natuurlijk. Wim van Peet whgvanpeet@casema.nl Engelbewaarder Ook ik wil mijn verhaal kwijt over wat bij ons in de familie telkens word opgehaald. Het was tijdens de grote razzia ook op Scheveningen. We woonden in de Cornelis Jolstraat op nummer 26, een bovenhuis, twee etages. Mijn vader werkte bij de Luchtbescherming op het Gevers Deynootplein, de politiepost. s Morgens ging hij lopend naar zijn werk, de brug over de Nieuwe Duinweg op. Daar was hij net op beland toen een jonge vrouw hem aanhield en hem vertelde dat men op de Nieuwe Parklaan met een razzia bezig was. Mijn vader draaide om en ging op huis aan, maar wilde de vrouw bedanken en draaide zich weer om, maar niemand meer te bekennen. Ze kon nergens zijn, er was in de hele straat niemand te bekennen. Hij heeft altijd gezegd dat het zijn Engelbewaarder is geweest. Thuisgekomen zijn wij van de 1e etage naar de 2e verhuist. Mijn moeder heeft alle gordijnen van de ramen gehaald op de 1e zodat het leek of er niemand woonde. We hadden beneden een eigen voordeur en een haldeur want ook het benedenhuis had daar zijn ingang, die heeft mijn vader dicht gespijkerd. Ik als jongen van plusminus 8 jaar ging over het dak en via verderop gelegen lege woningen boodschappen doen. De bijkomstigheid was dat toen ze in de Cornelis Jolstraat waren aangeland, de opgepaktemannen in het flatgebouw op de hoek van C. Jolstraat en de Pansierstraat werden ondergebracht om later op transport te worden gesteld. Mijn vader heeft de rest van bijna van de hele oorlog binnen gezeten. Toen het later veilig was is hij weer aan het werk gegaan, en is gelukkig nooit opgepakt. Ik wilde dat al heel lang vertellen maar kwam er nooit toe. Mijn vader is in 1980 overleden en had het er altijd over. Hij had die vrouw graag nog eens willen zien. H. Mondé Rotterdam henk.monde@tele2.nl Ene Schilperoort In DOH (1 mei 2013, pagina 12) schrijft Theo Hattink over het Klimophof en noemt daarbij de naam van ene Schilperoort, waar altijd veel herrie van muziek was. Dat was Peter Schilperoort, de oprichter en jarenlang de leider van het Dutch Swing College. Op de andere hoek van het Klimophof en de Klimopstraat, tegenover Peter Schilperoort, woonde in de jaren vijftig/zestig de familie Pollen. Zelf zat ik in 1954/55 in groep 4 van de Montessorischool Abeelstraat bij Pollen in de klas (Montessorischolen werkten toen al met groepen in plaats van met klassen); Pollen werd later leraar Frans op het Populierlyceum. Wij woonden in de Berberisstraat. Mijn broer was goed bevriend met zoon Wim (later huisarts in het Statenkwartier) en kwam daar vaak. Hij heeft mij geregeld verteld over jam-sessions die bij Schilperoort in de tuin werden gehouden en natuurlijk in de buurt goed hoorbaar waren. Op een keer kwam hij thuis met een foto van het DSC met handgeschreven opdracht van Schilperoort; die foto heeft nog jarenlang boven zijn bed gehangen. Schilperoort was een heel goede vriend van Willy van der Heide, de schrijver van mijn favoriete jongensboekenserie Bob Evers; later woonden beiden op de Kaag. Van der Heide laat het DSC en Schilperoort als hoofdpersoon optreden in zijn boek Stampij om een schuiftrompet (1959), dat voor het overgrote deel in Den Haag speelt. Het verhaal van dit boek eindigt in het Klimophof voor het huis van Schilperoort; op de op-een-na-laatste pagina is een handgeschreven opdracht van Schilperoort opgenomen voorzien van een handtekening. Het mag duidelijk zijn dat ik de kaart van mijn broer en de opdracht uit het boek nauwkeurig heb vergeleken. Beide bleken echt te zijn! Simon Kuipers Delft sfkuipers@gmail.com Reünie kweekschool In april stond er een verhaal in de krant over de Kweekschool van het Haagsch Genootschap. Mijn man en ik waren daar leerling tussen 1950 en Het was inderdaad een geweldig goede kweekschool, waar we nog altijd heel warme gevoelens over hebben. Het bijzondere karakter wordt goed verwoord in het artikel; zo hebben wij die jaren ook beleefd. De meesten van ons hebben door de opleiding aan die Kweekschool bijzondere loopbanen gehad! Met een paar medeleerlingen heb ik in de loop der jaren met enige regelmaat contact onderhouden, en sinds een paar jaar ontmoeten we elkaar een keer per jaar uitgebreid. Dit jaar ben ik aan de beurt om zo n reünie voor te bereiden. We hebben het plan om een nostalgische toer door Den Haag te maken, natuurlijk rond het Kweekschool-gebeuren! Dat wordt oude herinneringen ophalen in een buurt waar nog steeds niet zo heel veel is veranderd. De meesten van ons wonen verspreid door het land en vinden het leuk om die oude omgeving nog eens te beleven. Wie er wat meer over wil horen of opmerken is welkom om te reageren. A.M. Oppentocht - Schouten Brasemsloot 5, 2724 EL Zoetermeer aoppentocht@planet.nl Toko waterbaas Enige tijd geleden stond in dit blad een artikel over de toko waterbaas op de hoek van de Muiderbergstraat en de Weesperstraat. Mijn schooltijd van 1949 tot 1955 heb ik op de openbare lagere school gezeten van de Weesperstraat. Mijn klasgenoot en ik waren beide woonachtig op de Gooilaan. Ik ben verhuisd in In de vijftiger jaren hebben er Amerikaanse soldaten met diverse jeeps, trucks en slaap- en keukenwagens gebivakkeerd aan de tuinzijde van de Gooilaan. Overdag waren er oefeningen elders.wanneer was dat precies en waarom waren ze in zo n woonwijk? Het duurde volgens mijn herinnering wel 4 weken. Was het rond 1956, de tijd van de Hongaarse opstand. Wij beiden zijn er toch wel erg benieuwd naar. Wie weet er meer over. Mw. Konijnenburg zanddollar@ziggo.nl Gerrit de Vries Ik zoek Gerrit de Vries (oud ongeveer 71 jaar). Hij is geboren en getogen in de Jan van Rodestraat 93 te Den Haag. Wij hebben het eerste jaar samen op de ambachtsschool door gebracht. Mijn ouders en ik zijn naar Rotterdam verhuisd en daardoor is het contact verwaterd. In 1962 kwamen we elkaar weer tegen in de legerplaats Nunspeet en zijn we weer jaren met elkaar om gegaan. Ik zou graag willen weten hoe het met hem is gegaan. Zijn vader was bij de politie en hij had een oudere broer. Aad Wolfs til.wolfs@gmail.com Ans de Wilde Ans de Wilde, oud 22 jaar, trouwt 13 september 1933 in Rotterdam met Joop Opstelten, oud 26 jaar. Het paar vestigt zich in Voorburg, waar ze 6 kinderen kregen. Eén zoon Toon en 5 meisjes. Het gezin heeft zeker tot 1947 in Voorburg gewoond. Na de bevrijding kregen ze paketten van Adrie de Wilde, broer van Ans, die sinds 1926 in de USA woonde. Zijn zoon en dochter in de USA zijn op zoek naar de kinderen Opstelten. Deze oproep is namens hen. Barry H. de Wilde Erasmusplein RD Den Haag barrymgdewilde2008@hotmail.com Krachtsport Met veel belangstelling heb ik het artikel gelezen van over de krachtsport van Simson - K.D.O. Den Haag. In de jaren tussen 1957 en 1964 ben ik met Kees Koolhoven bevriend geweest en was ik persoonlijk getuige dat hij jeugdkampioen gewichtheffen werd. Mede door een domme ruzie (waar ik nog steeds spijt van heb) is onze vriendschap in het slop geraakt. Graag zou ik nu willen weten hoe het verdere leven van Kees verlopen is, het zou mij verheugen om van hem of e.v.t. familie-leden een levensteken te mogen ontvangen. Theo Declemy Colofon De Oud-Hagenaar verschijnt elke twee weken in Den Haag, Zoetermeer, Westland, Delft, Midden-Delfland, Leidschendam-Voorburg, Rijswijk, Pijnacker-Nootdorp en Wassenaar. De krant wordt elke twee weken gratis verspreid in een oplage van minimaal exemplaren, via circa 350 distributiepunten. Toezending is mogelijk voor 49,90 per jaar (voor het buitenland gelden aparte tarieven). Hoofdredacteur / directeur Frans M. Hoynck van Papendrecht hoynck@deoud-hagenaar.nl Uitgever: Mr. Constant V. Martini martini@deoud-hagenaar.nl First Royal Telecom BV Postbus 26046, 2502 GA Den Haag administratie@deoud-hagenaar.nl Mw. Kim Olsthoorn Tel.: (070) (Vrij uur) Vormgeving: Reclamestudio Baasimmedia Nieuwerkerk aan den IJssel Adverteren in meer grote steden: De uitgave is onderdeel van een kwartet, met De Oud-Rotterdammer (oplage ), De Oud- Amsterdammer ( ) en De Oud-Utrechter (oplage ). Er zijn aantrekkelijke advertentiecombinaties mogelijk. Distributie: Winkels en instellingen die als vast distributiepunt van De Oud-Hagenaar in aanmerking willen komen, kunnen daarover contact opnemen. Minimaal 50 nummers per editie. Een display wordt kostenloos beschikbaar gesteld. De Oud-Hagenaar op internet Website: Facebook: Twitter: twitter.com/#!/deoudhagenaar webmaster@deoud-hagenaar.nl Contact-informatie: Abonnementen abonnementen@deoud-hagenaar.nl (070) Advertenties info@is-acquisitie.com Distributie distributie@deoud-hagenaar.nl (070) Lezersreacties lezersreacties@deoud-hagenaar.nl Gratis oproepjes oproepjes@deoud-hagenaar.nl Puzzeloplossing puzzel@deoud-hagenaar.nl

3 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 Pagina 3 Gezocht: nieuwe eigenaar en ideeën voor de Haagse Toren van Oud Het mooiste uitzicht over Den Haag De driehoekige 18 verdiepingen tellende Toren van Oud was bij oplevering in 1969 de eerste echte wolkenkrabber van Den Haag, opgericht aan de rand van het Statenkwartier, tegen het Congresgebouw aan dat nu als World Forum door het leven gaat. Historisch gezien is het gebouw daarmee als toenmalig novum in de bouwgeschiedenis van onze stad net zo n fenomeen als de eerste flat in Den Haag, Nirwana van architect Duiker aan de Benoordenhoutseweg. De huidige eigenaar van de Toren van Oud, de woningcorporatie Haag Wonen, zet hem nu te koop. - Het uitzicht naar zee vanaf de hogere verdiepingen is fantastisch. - De Toren van Oud is genoemd naar de beroemde Nederlandse architect J.J.P. Oud ( ) en zijn zoon Hans ( ) die het ontwerp voltooide. Naar de zeekant van Den Haag is de Toren van Oud nog steeds het allerhoogste gebouw in de stad. Op de hogere verdiepingen biedt de toren het mooiste totaalzicht op Den Haag dat er is; veel echt Haagser dan wat iemand kan zien uit de woontoren (met het Chinese restaurant bovenin) naast het NS-station Den Haag CS, even daargelaten de nieuwe hoogbouw voor ministeries en bedrijven in het Haagse centrum, die niet voor gewoon publiek toegankelijk zijn. De onderscheidende kwaliteit van het uitzicht in de Toren van Oud is het geweldig goede zicht op de zee en het Scheveningse havengebied. Dat is ontzettend spannend om naar te kijken overdag, veel meer dan naar het muizengefriemel in Den Haag centrum. Maar aan de andere kant (van de stad) biedt de toren natuurlijk net zo n fraai zicht landinwaarts als de nieuwe hoogbouw in het centrum, tot aan Delft/Rotterdam, met de rug naar de kust naar Leiden (links) en Hoek van Holland (rechts). Bijna onzichtbaar Je zou bijna denken dat zo n eerste Haagse wolkenkrabber in een volstrekt laagbouwgebied, tussen het Statenkwartier en het Scheveningse Bos enorm detoneert. Maar dat is helemaal niet het geval. J.J.P. Oud en zoon Hans hebben het heel goed gezien met hun driehoekige basisvorm 16 x 16 x 16 meter en de nauwelijks tegen de hemel afstekende kleur en het vele glas. Vanuit elk begane grond perspectief heb je eigenlijk het idee dat je er langs kijkt, in plaats van er tegenaan. (Ook bij het hoge studenten huisvestingsgebouw nabij station HS is die basisvormgeving goed uitgepakt, ware het niet dat de kleurstelling daarvan weer een hoop verpest). Vergelijk het - De Toren van Oud verscholen achter het groen in de buurt, niet hinderlijk of detonerend in de omgeving. Een knappe prestatie. - maar met het gebouw van c.q. NS station Den Haag Centraal, een van de afschuwelijkste muren voor de ruimtelijke beleving in de Haagse binnenstad wat ze er nu ook voor heel veel geld aan het verknutselen zijn. Geen hotel De Toren van Oud, de wegbereider voor de Haagse skyline, is sinds 1969 multifunctioneel gebruikt, er woonden mensen en er zaten ook bedrijven, soms gecombineerd door wat we heden ten dage ZZP ers noemen, mensen vaak met een dienstverlenend bedrijf aan huis, zoals een vormgevingsstudio. Dat was oorspronkelijk trouwens helemaal niet de opzet. Eigenlijk was het idee om een gebouw te maken dat zou dienen als hotel voor bezoekers van het internationaal georiënteerde congresgebouw er vlakbij. Maar er - Architect Jan J.P. Oud, de geestelijk vader van het ontwerp. - was niet goed nagedacht over de exploitatie ervan en die markt werd alras weggekaapt door wel professionele hotelketens die in de buurt hun eigen vestiging begonnen. Tijdelijke meent De Toren van Oud staat nu leeg en zal door z n huidige eigenaar, de woningcorporatie Haag Wonen, in de loop van het jaar te koop worden gezet. Maar eerst overhandigt Haag Wonen de sleutels van de Toren van Oud aan de initiatiefnemers van The Commons Project voor een tijdelijk project. Dat gaat ideeën ontwikkelen voor een nieuwe publieke functie van dit leegstaande Haagse icoon. De Engelse term commons betekent in het Nederlands meent, duidend op de gemeenschappelijke voorzieningen en natuurlijke bronnen zoals water, lucht en grond die door iedereen vrij te gebruiken zijn. The Commons Project wil het concept van de oudhollandse meent nieuw leven inblazen en onderzoekt hoe gemeenschappelijk bezit en gebruik in deze tijd te organiseren zijn. Ja Natuurlijk The Commons Project is onderdeel van de kunstmanifestatie Ja Natuurlijk rondom het Gemeentemuseum. In de tuin van het Gemeentemuseum vormt de driehoekige footprint van de Toren van Oud de basis voor het Platform. Daar zal in het voorjaar en in de zomer van dit jaar een ondersteunend programma plaatsvinden met bijeenkomsten, workshops en lezingen over gemeenschap, natuurlijke bronnen en lokale leefomgeving. Daarnaast doet The Commons Project een open call richting geïnteresseerden en omwonenden om met voorstellen te komen voor (tijdelijk) gebruik van de Toren van Oud. De toren staat symbool voor het enorme potentieel van leegstaande gebouwen in de huidige economische situatie. De projectgroep organiseert voor publiek - De footprint van het gebouw is een driehoek van 16 x 16 x 16 meter; daardoor lijkt hij vanaf iedere zijde bijna dun en plat. - een serie leegstandsafari s door de toren om deze te ontdekken en op een onconventionele manier de toren voor te stellen. Wist u bijvoorbeeld dat deze wolkenkrabber de schoorstenen van het Gemeentemuseum, Fotomuseum, Congresgebouw en hotel Bel Air omvat? Toekomst van de toren Doel van dit onderzoeksproject is om, in samenwerking met omwonenden en potentiële toekomstige gebruikers, een meent in de huidige tijd te realiseren en een projectplan op te stellen voor gemeenschappelijk gebruik en beheer van de toren. Het uiteindelijke projectplan biedt de The Commons Project namens alle betrokkenen in augustus 2013 aan eigenaar Haag Wonen en de stad Den Haag aan. The Commons Project is een initiatief van Marjetica Potrč en Ooze architects (Eva Pfannes en Sylvain Hartenberg) in samenwerking met curator Theo Tegelaers (TAAK) en Henriëtte Waal & Christiaan Bakker (Sandberg Instituut Master Vacant NL). Torensafari 1 juni Zaterdag 1 juni wordt een eerste publieke safari in de Toren van Oud gehouden met ontwerper Henriëtte Waal. Kijk voor meer informatie daarover op internet: of op www. facebook.com/thecommonsproject Frans Hoynck v. P. hoynck@deoud-hagenaar.nl Meneer Bennik

4 pagina 4 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Iedere uitvaart uniek. Yarden Yarden Uitvaartzorg Haaglanden Hoe gewoon u zichzelf misschien ook voelt, u heeft bijzondere wensen. Ook als het om uw uitvaart gaat, of de uitvaart van uw naasten. Bij u in de regio Haaglanden kunt u vertrouwen op de deskundigheid van onze uitvaartverzorgers. Yarden Uitvaartzorg Haaglanden Kamperfoeliestraat 2A te Den Haag Melding van overlijden: Algemene informatie: Op de begraafplaats aan de St. Barbaraweg 6 (zijstraat Binckhorstlaan) in Den Haag, op de grens van Voorburg, worden overledenen van alle gezindten begraven. Marcus Benjamins Yarden uitvaartzorg werkt volgens het keurmerk uitvaartzorg Bel voor een brochure of meer informatie John de Groot Iedere uitvaart uniek Kom langs voor een :34:26 advies op maat! 02_Zorg_Fc_Haaglanden.indd 1 Ook bezoek aan huis (werk) Wij onderscheiden ons door onze volledige manier van werken. U ervaart zo min mogelijk van uw verhuizing; uw plantjes weer op de vensterbank, de kasten nagenoeg identiek ingericht, schilderijen aan de muur en uw televisie geïnstalleerd. Bij ontruimingen werken we met een garantie: de woning wordt gegarandeerd geaccepteerd door de woningbouwmaatschappij of makelaar. Bruikbare goederen krijgen een nieuwe bestemming via diverse stichtingen Seniorenverhuizingen Woningontruimingen info@seniorenhulp.com Schoenenspeciaalzaak Van Asperen Piet Heinstraat CB DEN HAAG T E info@vanasperen.nl W DÉ TAXI VOOR DE HAAGSE REGIO ü al 54 jaar een vertrouwd adres ü superaanbiedingen HTMC TAXICENTRALE H.T.M.C. EEN BEGRIP IN DE HAAGSE REGIO SINDS inbouwapparatuur ü gratis advies bij HTMC u thuis HTM C GREEPLOOS LANDELIJK MODERN DESIGN HANDGEMAAKT Wij verzorgen al meerdere jaren het vervoer door geheel Nederland. Uiteraard verzorgen wij ook al uw vervoer naar o.a.: Ziekenhuizen, Bejaardentehuizen, Fysiotherapeut, Tandarts, Dierenarts en Theater. Ook als u boodschappen wilt doen staan wij voor u klaar en helpen u graag een handje. Heeft u een inklapbare rolstoel of rollator deze nemen wij graag voor u mee. Wilt u een GRATIS seniorenpas voor de 10% korting, kunt u deze aanvragen via: Nu 2.395,-* Nu 4.998,-* met gratis vaatwasser. Incl. alle apparatuur Zoetermeer Coppeliaschouw 8 (Woonhart) Tel Den Haag Theresiastraat Tel info@wimvanderhamkeukens.nl *Vraag naar de actievoorwaarden. Aanbiedingen zijn geldig tot 2 weken na verspreiding, gelden alleen op volledige keukens, niet voor lopende orders en niet in combinatie met andere aanbiedingen Ook te vinden op uw smartphone Android: Apple: info@htmc.nl

5 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 5 In memoriam Leo Meershoek ( ) Rasverteller op wie de krant trots was Het kan vreemd overkomen, om geroerd de uitvaart bij te wonen van iemand die je nooit in levende lijve hebt ontmoet. Toch was dat voor mij zo op maandag 13 mei op Ockenburgh bij het afscheid van Leo Meershoek, die een week daarvoor overleed. Hij was voor een van de meest geliefde medewerkers van De Oud-Hagenaar. Een geweldig schrijver, knap in de tachtig, aan wiens verhalen ik zelden meer versleutelde dan een paar komma s. Hij wist perfect - en dat was een nog grotere kwaliteit - hoe je een verhaal moest opbouwen, met spanning en humor; hij had daar een groot talent voor, waar ik jaloers op kon zijn. Dat Leo zo n perfecte taalbeheersing had en zo lekker kon vertellen, was niet per se verklaarbaar door de tijd en de omgeving waarin hij opgroeide. Z n jeugd lag in de Haagse Molenwijk, gebouwd voor het koperen knopenproletariaat, de lagere ambtenaren. In de oorlog (1942) haalde Leo z n Mulo A. Een opleiding waar het bij bleef al moet worden gezegd dat het taalonderwijs aan de Mulo destijds heel goed was, met nadruk op grammatica. In 1947 werd Leo opgeroepen om militaire dienst te verrichten in Nederlands Indië, tijdens de politionele acties. Hij werd met administratieve taken ingedeeld bij het korps Mariniers. Maar na de demobilisatie in 1949 bleef hij daar, omdat hij in Rita Vijsma het lief van z n leven had gevonden (zie pagina 7). Terug in Nederland in de jaren 50, na de onafhankelijkheid van Indonesië, werd hij burgerambtenaar bij de Marine en ging daar uiteindelijk na 34 jaar met pensioen als Hoofd van het Bureau Aanschaf. Ook van groot materieel als oorlogsbodems en luchtafweergeschut. En famille kon hij daar wel eens grappen over maken; maar hij was toch zeer trots om in 1987 voor zijn werk onderscheiden te worden als Officier in de Orde van Oranje Nassau. Na zijn pensioen ging hij schrijven, verhalen, limmericks. En veel ijzersterke ingezonden brieven, vooral voor de Haagsche Courant. Zelfs in de gemeentepolitiek viel dat op. Frans Hoynck v. P. hoynck@deoud-hagenaar.nl Hartelijke vriendschap ontluikte door schrijven voor De Oud-Hagenaar Als ik nu mijn laptop opensla, dan mis ik hem Leo Meershoek is overleden. In 2010 leerden we elkaar kennen door onze stukjes in De Oud-Hagenaar. Het toeval wilde dat we elkaar tegelijkertijd een complimentje gaven over onze stukjes. We stonden samen met een verhaal in het krantje van 21 september 2010, een speciaal nummer met bijzondere trouwverhalen. Hij met zijn vrouw Riet en ik met Rudy, beiden inmiddels overleden en Indisch van afkomst. Leo Meershoek werd een dierbare vriend. Intussen waren we ook vriend geworden op Facebook en dan zei Leo: wij oudjes doen het nog goed hè? Soms een beetje te fanatiek met likes geven volgens onze kinderen. Maar ja, dat is toch typisch Facebook vonden we. Veel humor Leo had een groot gevoel voor humor. Maar soms ook ineens het verdriet over Riet. Dat deelden we dan in onze s. Ik weet nog dat ik hem een laatste foto stuurde van Rudy en mij; hij vond dat zo bijzonder dat hij mij mailde: nu wil ik jou ook een laatste foto van Riet sturen. En hij stuurde me een foto van Riet bij de bloemen. De natuur deelden we ook en dan stuurde ik foto s van de planten die groeiden in mijn tuin. Vorig jaar zomer had ik mooie Hortensia s, ik had er een foto van gemaakt, natuurlijk voor Leo. Hij vond hem zo mooi en stuurde hem gelijk door aan zijn schoondochter. Op een ochtend mailde hij over zijn Geraniums. Hij kweekte ze zelf van stek tot prachtige rode Geraniums. Zijn schoondochter maakte de foto s en ik kreeg zo een rondleiding van hem, op de laatste foto stond hij zelf op met als tekst En toen zag hij dat het goed was. Zijn vrouw Riet Ook vond ik het zo bijzonder dat hij vaak Riet betrok in zijn prachtige verhalen. Zo schreef hij eens een stuk over de stille kracht, de geesten. Hij woonde en werkte toen in Nederlands Indië. In de tuin stond een pisangboom. Riet en haar moeder geloofden er heilig in dat er een geest in die boom zat. Leo geloofde daar niet in, pakte de klewang en sloeg de pisangboom ineens plat. Riet en haar moeder keken verslagen toe, dat is niet goed, dachten ze. En ja, de andere dag had Leo een dikke wang! De moeder van Riet ging gelijk naar de doekoen, een soort van genezer. Leo kreeg een speciaal vies zalfje op zijn wang en het werd beter. Of het nu echt door de pisangboom kwam? Daar mailden we dan over bijvoorbeeld. Hij vroeg geloof jij in geesten? Ja een beetje; vertel nou Leo, wij hadden vroeger een masker met van die lange touwharen, dat hing eerst in de woonkamer. Maar toen Rudy doodging wilde ik dat masker niet meer in mijn kamer, het masker ging naar de gang. En toen? Nou Leo,daar wilde ik het ook niet meer, en toen heb ik het buiten gehangen. En toen? Toen naar de kelder, maar dat voelde ook niet goed, en toen heb ik de haren afgeknipt en het masker, en de haren in een vuilniszak gedaan, maar de zak scheurde open. En toen heb ik er dikke tape omheen gerold en bij het vuilnis gezet. Namen ze hem mee, vroeg Leo, en ik zei ja en hij antwoordde weer: nou dat zal me een ellende zijn geworden in de vuilniswagen! Dat soort humor, maar geen flauwekul. Zo ook het verhaal van de klomp. Die hangt bij mij aan de schutting in de tuin en is een vogelhuisje. Ineens zit er een koolmeesje op, en ik denk: vlug een foto maken voor Leo. Met dat ik hem op de zet, denk ik: hij is niet mooi gelukt. Leo hier de klomp, maar de foto is niet goed gelukt. Joh, antwoordt Leo, hij is prima hoor, alleen heeft de koolmees zich omgedraaid, maar hij gaat nestelen hoor! Het schilderij In februari van was het schilderij klaar, gemaakt door Leo s dochter Joyce. Wat was hij daar trots op. Het is heel mooi, Leo met De Oud-Hagenaar in z n hand en z n glas Whisky met twee blokjes ijs! De Oud-Hagenaar hoorde in de laatste jaren tot z n lust en leven. We hebben tot het laatst g d. Het ging al een tijdje niet goed, maar ik volgde het en hij bleef positief en zijn humor behouden. Hij reageerde aardig op mijn middenpagina-verhaal over 75 jaar Zuiderpark. Dat had de redactie goed bekeken, vond hij, de foto van mij in het hart, op de rug van een ezel met m n vader. In z n laatste weken heeft Leo nog gezien hoe z n werk voor De Oud-Hagenaar werd bekroond met een rubriekslogo op basis van het schilderij van Joyce. Dat vond hij mooi en de waardering die er uit sprak deed hem goed. Dan z n laatste mailtje, dat preludeerde op z n afscheid en waarin hij mij een riem onder het hart stak: blijven schrijven hoor! Het werd stil Het werd stil. Toen volgde de rouwkaart en de uitvaart. Op de crematieplechtigheid te Ockenburgh werd o.m. een mooi Man Bijt Hond filmpje getoond dat z n dochter had gemaakt, een jaar of vier terug. Voor het eerst zag ik Leo in levende lijve praten en lopen, prachtig en heel markant, eigenlijk precies zoals ik hem via en op Facebook had leren kennen. Geweldige man. Door de mooie verhalen die hij schreef zal hij altijd in mijn herinnering blijven, bij veel lezers denk ik. Hij stuurde me eens een eigen gedicht: Weer een dagje ouder. Dan was ons motto, ach we zien wel. Genieten van iedere dag die je gegeven is. Daar sta je dan bij stil, want het ouder worden hoort bij het leven, pijn en verdriet evenzo. En net als doodgaan mailde hij eens. Sinds Leo dood is voel ik elke dag dat ik mijn laptop computer open sla een leegte. Dat zal nog wel even duren. Maar ik ben heel dankbaar voor onze 3 jaar durende vriendschap, ooit begonnen door de krant. Leo Bedankt! An Portier-Boddingius anportier@live.nl

6 pagina 6 Dinsdag 28 mei 2013 Open huis 7 juni De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Lezersaanbieding Speciaal voor de lezers van De Oud-Hagenaar, heeft Vacances directes een superscherp vakantie aanbod samen gesteld voor zowel het laag - als hoogseizoen U boekt al een vakantie (7 nachten) op camping Bois de Pleuven in Bretagne in een volledig ingerichte vakantiewoning vanaf 147 euro. Dit is meer dan 30% korting voor aankomsten in juni en september. Daarnaast geven we ook nog 15% korting op vakanties met aankomsten in de maand juli. Speciaal voor lezers van De Oud-Hagenaar hebben wij in verschillende regio s van het zonnige Frankrijk mooie vakantieparken en campings geselecteerd. Parckhaeghe en Brinckhaeghe Den Haag Open huis op vrijdag 7 juni van uur. Adres: Loosduinse Uitleg 38a Verhuurinformatie Riant wonen met zorgfaciliteiten binnen handbereik, indien gewenst Mooie 3- en 4-kamerappartementen z o r g v a s t g o e d Deelnemende campings(regio): 1. Bois de Pleuven (Bretagne) 2. Palavas camping (Languedoc Roussillon) 3. Cadeniereres (provence-cote d'azur) 4. Cypres (Vendee) 5. Domaine de leveno (loire atlantique) 6. Zagarella (Vendee) Campings van Vacances directes zijn: Zeer familie- en kindvriendelijk. Elke camping ligt nabij de zee en/of het strand of in een spectaculair landschap in het binnenland. Campings met zwemparadijs en een breed aanbod aan sportieve & recreatieve faciliteiten/activiteiten en diverse eetgelegenheden. Hoe te boeken: 1. Ga naar 2. Selecteer uit bovenstaande vakantieparken het voor u gewenste vakantiepark/ camping. 3. Vul bij couponcode in de 1e boekingsstap van het boekingsproces de actiecode in: OS13NL. 4. U krijgt dan de kortingsprijs doorberekend. 5. U ontvangt de boekingsbevestiging & factuur per . Luxe (open) keuken en moderne badkamer Heerlijk zonnige balkons en terrassen Huren vanaf 725,- (dit is een tijdelijke huurkorting) Per direct te huur U kunt uw goederen ook brengen bij bovenstaande adressen *Actievoorwaarden zijn terug te vinden op de website.

7 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 7 Leo Meershoek Een boze fee in een Indisch sprookje te Bandung, maar: Een halve eeuw liefdesgeluk maakte het goed In 1947 diende ik als dienstplichtig marinier in Nederlands Oost-Indië. In Oost Java met als standplaats Soerabaia om precies te zijn. Het was daar dat ik het meisje ontmoette dat later mijn vrouw zou worden. Maar dat zou nog heel wat voeten in aarde hebben. Riet werkte als burgerkracht op het Commandementsbureau. We wisselden weleens een paar woorden maar daar bleef het lange tijd bij. Tot ik haar op een dag in de stad tegenkwam. Ze was alleen en ik vroeg haar of ze meeging naar de Marinierscantine om wat te drinken. Dat zag ze niet zo zitten maar ik mocht haar wel thuisbrengen en daar koffie drinken. We namen een betjak (een driewielige fietstaxi) en zaten lekker knus schouder aan schouder in het krappe bakje. Ik werd door haar moeder met de bekende Indische gastvrijheid ontvangen en dat werd het begin van een mooie vriendschap, want meer was het nog niet. Pas later toen ik tijdelijk werd overgeplaatst naar het infanteriebataljon in Probolingo miste ik haar zo dat het tot mij doordrong dat het meer was dan vriendschap en dat ik van haar hield. Dat bleek gelukkig wederkerig te zijn. We wisten dat we samen verder wilden en op 1e Paasdag 1949 verloofden we ons. Maar zoals vaker in sprookjes dook ook bij ons een boze fee op in de vorm van een van haar zusters. De mortuis nil nisi bene, van de doden niets dan goeds maar zij is voor mij de uitzondering die de regel bevestigt. Zij lokte haar moeder met het bericht dat ze praktisch op sterven lag naar Bandung. Riet liet haar moeder niet in de steek, zegde haar baan op en beiden vertrokken hals over kop naar Bandung waar overigens ook de rest van de familie woonde. Ze werden door de stervende zus vrolijk verwelkomd. Dat werd verkering op de lange afstand, hemelsbreed 600 km. Moeilijke beslissingen Voor mij brak een moeilijke tijd aan want ik moest een aantal ingrijpende beslissingen nemen. Wilde ik met Riet doorgaan? Wilde ik in Indië achterblijven als mijn bataljon ging thuisvaren? Ik besloot er voor te gaan zoals dat tegenwoordig heet. Een besluit waar ik nooit spijt van heb gehad. Mijn verzoek om daar te mogen demobiliseren werd toegestaan, ik vond een goede baan en trok in de kamers waar Riet en haar moeder hadden gewoond. We hadden een drukke correspondentie maar ik ontdekte later dat onze brieven waren opengestoomd en zus dus van al onze plannen op de hoogte was. Zij beheerde de familiepapieren en toen Riet de voor het trouwen benodigde documenten vroeg zoals haar geboortebewijs en de overlijdensakte van haar vader ontkende ze die te hebben terwijl de hele familie wist dat dit een leugen was. Nieuwe documenten opvragen was een moeilijke zaak omdat veel vestigingen van de burgerlijke stand in de bersiaptijd door de Indonesiërs waren platgebrand. Riet kwam voor overleg naar Soerabaia. Samen naar Bandung We besloten samen naar Bandung te reizen en de familie een ultimatum te stellen, op korte termijn trouwen of ongetrouwd samenwonen. Het werkte en de rest van de familie steunde ons. Ze ging nog eens goed kijken en warempel, ze vond de benodigde documenten. Nu konden er spijkers met koppen worden geslagen. Ik verzocht het thuisfront van mijn spaargeld stof en alle benodigdheden voor een bruidsjurk te kopen en per luchtpost op te sturen. Dat soort zaken was daar niet of nauwelijks te krijgen. Dat verzoek werd liefdevol en snel uitgevoerd. Het pakket kwam al vrij snel bij mij aan. Ik maakte het open en genoot van de inhoud. Mooie stof voor de jurk en de sluier, witte handschoenen en een kroontje van witte wasbloempjes. Ik pakte alles weer zorgvuldig in en stuurde het via de post naar Riet in Bandoeng. Daar kwam het volgens de berichten nooit aan en dus ontstond een crisissituatie. Reddende engel De reddende engel was de natuurlijke moeder van de bruidsmeisjes die kans zag alle benodigde spullen op tijd en op haar kosten uit Singapore aan te voeren. Jaren later, tijdens een hevige familieruzie kwam de waarheid boven. Het pakket was wel degelijk aangekomen en door de zus achterover gedrukt. Een paar familieleden wisten ervan maar zwegen uit angst voor moord en doodslag wat misschien wel zo verstandig was. Voor het moment waren de problemen opgelost en verliep alles verder naar wens. Het wachten was op het vaststellen van een datum waarop we bij de Burgerlijke Stand terecht konden. We waren er helemaal klaar voor toen het bericht kwam:10 mei Per telegram stelde ik de familie in Den Haag van dit heugelijke feit in kennis: = TROUWEN TIEN MEI = LEM +++ En zo zetten we dan samen de grote stap. Ik herinner me dat ik bij het zien van Riet toen zij door haar moeder werd binnengeleid moeite had mijn emoties de baas te blijven. Na de plechtigheid in de kerk gingen we naar het stadhuis waar we voor de wet trouwden. We troffen nog wel een Nederlandse - Het staatsieportret van de gefloten fotograaf, maar de echte bruiloftsreportage hebben Riet en Leo nooit gezien. - ambtenaar maar de akte was al in het Maleis. Staatsieportret Op de terugweg lieten we bij een fotograaf ons staatsieportret maken. De bruiloft zelf was een geslaagd feest. Een zwager had zich opgeworpen als ceremoniemeester en had alle eer van zijn werk. Zijn vriend, een politiefotograaf van de Militaire Politie (MP) maakte een complete reportage van wel 30 à 40 foto s. De volgende ochtend, nog voor wij vertrokken bracht hij twee vergrotingen. De rest bracht hij een paar dagen later.bij de zus. We hebben ze nooit gezien! De ceremoniemeester verzorgde ook de muziek tijdens het bal. Ik had hem toevertrouwd dat ik nou niet bepaald een Fred Astaire op de dansvloer was en had hem gevraagd met iets langzaams te beginnen. Hij kondigde aan dat het bruidspaar het bal zou openen en draaide toen wij klaar stonden een spetterende tango. Ik kon geen kant uit. Gelukkig was Riet erg slank en niet zwaar. Ik sloeg mijn arm stevig om haar heen en door de lange jurk kon niemand zien dat zij hele stukken letterlijk geen poot aan de grond kreeg terwijl ik de meest fantastische passen liep te verzinnen. Al met al was de bruiloft een succes. En het huwelijk? 50 gelukkige jaren tot de dood ons scheidde! Leo Meershoek (Hij overleed 6 mei op 86-jarige leeftijd. Zie pagina 5. Zijn vrouw Riet overleed in 2000.) CoornhertCentrum Escamp Erasmusplein RG Den Haag wijkservicepunt@coornhertcentrum.nl Duinhage Loosduinen/ Segbroek De Savornin Lohmanlaan AW Den Haag wijkservicepunt@duinhage.org Wijndaelercentrum Loosduinen Catharina van Rennesstraat GM Den Haag wijkservicepunt@wijndaelercentrum.nl Erasmusplein RG Den Haag www. humanitaswoonzorgplus.nl l Wonen met zorg l Tijdelijk verblijf l Wonen l Thuiszorg l Zorgabonnement Zeker Thuis l Dagverzorging l Activiteiten en cursussen l Ondersteuning mantelzorgers l Wijkservicepunt voor advies l Café-restaurant i d e n t i t e i t - k w a l i t e i t - h u m a n e w a a r d e n - m e n s e l i j k e m a a t

8 pagina 8 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser VOORDEEL WINKEL Groot gemak voor kleine prijsjes! Redondo Handige douchekruk van 54,95 49,95 van 19,95 416,95 DVD-box Bewust Vitaal Thuis fit worden en blijven met vijf DVD s met oefenprogramma s voor cardio, pilates, buikspieren, yoga en het hele lichaam. Met zuignap en safety control Wandbeugel Met Bi Witte douchekruk van de Duitse fabrikant Dietz. 32 cm. doorsnede met openingen voor waterafvoer. In hoogte verstelbaar van 47 cm. tot 64 cm. Gewicht van 2,7 kg. en maximale belasting van 120 kg. van 34,95 429,95 Opblaasbaar loungekussen Wicked Wedge, ideaal voor op het strand of in het gras. ook te gebruiken als comfortabele ruggensteun. verkrijgbaar in de kleuren grijs, blauw en roze. van 59,95 54,95 Geeft extra grip onder de douche of in bad. De beugel is gemaakt van stevig kunststof en aan de wand te bevestigen met behulp van zuignappen. Veilig door toepassing van Safety Control. Zeer slec norm zest luid rate Inclusief deksel Luxe toiletverhoger van 39,95 435,95 Tempur fietszadelkussen Visco-elastisch en temperatuurgevoelig, vormt zich naar de contouren van het lichaam waardoor de drukpuntvorming wordt voorkomen. Stevig met handig klemmechanisme Veilige badrandgreep van 59,95 49,95 K W n van 39,95 33,95 van 49,95 444,95 Ook Kn Verhoogt uw toilet met 5 cm. of 10 cm. Anatomische vorm met lichte helling om opstaan te vergemakkelijken. Grote uitsparingen voor en achter maken het reinigen makkelijker. Let op: 5 cm. nu 30,95 Bloeddrukmeter (bovenarm) Medisana, type MTP, volautomatisch, met twee maal 99 geheugenplaatsen voor twee personen, werkt op batterij, 3 jaar garantie, Nederlandstalige handleiding. Kunststof badgreep, zorgt voor stevige steun bij het in en uit het bad stappen. Handig klemmechanisme. Hoogte boven de badrand 40,6 cm. De klem heeft een breedtebereik van 6,3 tot 14 cm. Nooit meer uitglijden Antislip douchemat van 9,95 7,95 van 34,95 427,95 Lap Desk Ondersteuning voor lezen of schrijven onderweg, op de bank of in de tuin. Dit stabiele kussen voor op uw bovenbenen en de harde bovenplaat zorgen voor een stevige ondergrond. Afmeting 40 x 39 cm. van 31,95 427,95 Geen batterijen nodig Mechanische weegschaal van 34,95 29,95 Met com Ops kom Elec M van 8 Voorkom uitglijden met deze douchemat van natuurlijk rubber. Perforatiegaatjes zorgen voor snelle waterafvoer, kleine zuignapjes voor een goede fixatie op de ondergrond. Afmeting 54 x 54 cm, kleur wit. Spraakhorloge Dit horloge spreekt met een natuurlijk ingesproken NL stem. Tijdsvermelding in spreektaal, Band en behuizing zijn gemaakt van kunststof. In zwart en zilverkleur verkrijgbaar. Weegschaal met duidelijk zichtbare grote schaal. Werkt mechanisch en heeft dus geen batterijen nodig. Aanduiding per 500 gram. Rubberen antislipvlak voorkomt uitglijden. Maximaal weeggewicht: 150 kg. Bee stoe krac bare stan en d

9 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 9 Kijk voor meer artikelen en meer voordeel op Met handige fototoetsen Big Button Telefoon van 129, ,95 Comfortabel tuinieren Tuinzitbank op wielen Douchestoel powdercoated Kan probleemloos ingezet worden in natte ruimtes en kan met standaard desinfecteer middelen gereinigd worden. In hoogte verstelbaar, maximaal gebruikersgewicht 110 kg. van 92,95 79,95 d. of lp an van 64,95 54,95 Zeer geschikt voor slechthorende en slechtziende gebruikers. en heeft naast een normaal toetsenbord met grote toetsen een zestal fototoetsen. Gespreks- en belvolume luid instelbaar, geschikt voor gehoorapparaten (H.A.C.) van 129,90 499,90 Huisrollator eenvoudig in te klappen om hem mee te nemen of op te bergen, heeft duwbeugel met handrem, een mandje en een dienblad waarop max. 5 kg kan worden verplaatst. Hoogte is instelbaar. Kunststof bankje op wielen om heel comfortabel licht tuinwerk mee te kunnen doen. Tevens te gebruiken als tuingereedschapskist. Het zitbankje is gemaakt van kunststof en eenvoudig te dragen. e Kies uw cadeau! Wanneer u een product besteld van deze pagina, mag u tevens een gratis product uitkiezen! Oplader (USB) Zaklampje Opvouwbare waterfles t.w.v. 6,90 t.w.v. 4,95 t.w.v. 5,95 Ook te gebruiken als zitje of opstap Kniel/zit tuinbankje Hoe kunt u deze producten bestellen? van 39,95 35,95 U kunt op drie manieren bij ons bestellen: - Via onze webwinkel - Via telefoonnummer Door de coupon hieronder in te vullen en op te sturen naar: De Volharding Voordeel, Antwoordnummer 891, 2501 WK Den Haag Let op: de verzendkosten per bestelling bedragen 5,95 e al 0 t- Metalen frame met zacht kussen voor comfortabel geknield werken in de tuin. Opstaande zijsteunen voor recht omhoog komen zonder rugpijn. Electrisch aangedreven Mobiliteitstrainer van 99,95 89,95 Been- en armspieren trainen vanuit uw stoel. Door trapondersteuning is weinig krachtsinspanning nodig. Traploos instelbare snelheidsregeling, tijdsregistratie, afstand en calorieverbruik, afstandsbediening en duidelijke Nederlandse handleiding. dhr. mevr. Adres Postcode en woonplaats Telefoon Artikel Prijs Aantal Douchekruk Redondo 49,95 Toiletverhoger 5 cm. 30,95 Toiletverhoger 10 cm. 33,95 Antislip Douchemat 7,95 DVD-box Bewust vitaal 16,95 Loungekussen gr/bl/ro 29,95 Tempur fietszadelkussen 33,95 Bloeddrukmeter 39,95 Lap desk 24,95 Spraakhorloge 39,95 Artikel Prijs Aantal Wandbeugel 54,95 Badrandgreep 49,95 Mech. weegschaal 29,95 Big button telefoon 54,95 Kniel/zit tuinbankje 35,95 Mobiliteitstrainer 89,95 Douchestoel 64,95 Huisrollator 99,90 Tuinzitbank op wielen 79,95 Kies uw gratis artikel: Oplader (USB) Zaklamp Opvouwbare waterfles

10 pagina 10 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser ASN Ideaal sparen: 1,8%* rente 00 En help 10a.0 n ouderenjeauit! een dag Spaar uw vakantiegeld en bezorg eenzame ouderen een heerlijk dagje uit! ASN Ideaalsparen is goed voor mens, dier en klimaat. En u krijgt 1,8%* rente, zonder beperkende voorwaarden. Bijvoorbeeld over uw vakantiegeld. Open nu een rekening ASN Ideaalsparen of stort ten minste 1000 op een bestaande rekening, dan steunt de ASN Bank namens u het Nationaal Ouderenfonds. Zo helpt u om eenzame ouderen een onvergetelijk dagje uit te bezorgen. Hoe méér Ideaalspaarders, des te méér uitstapjes. Op asnbank.nl houden we de score bij: het streven is om straks eenzame ouderen blij te maken. Doet u mee? Kijk op asnbank.nl of bel gratis (ma/vr). Ga nu ASN Ideaalsparen en steun het Nationaal Ouderenfonds. *Variabele rente per 15 mei Wijzigingen voorbehouden. Zie de actievoorwaarden op asnbank.nl. De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke deposito-garantiestelsel van toepassing.

11 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 11 Er op uit! Deze agenda bevat allerlei activiteiten die voor lezers van De Oud-Hagenaar interessant kunnen zijn tentoonstellingen, lezingen, informatie, cursussen, muziek, theater, enz. Hebt u activiteiten te melden? Stuur uw gegevens op via agenda@deoud-hagenaar.nl T/m vrijdag 31 mei Laatste kans: winterkoningin en winterkoning aan de Vijverberg Het kan nog net aanstaand weekeinde, een bezoek brengen aan de tentoonstelling Winterkoningin & Winterkoning, in het monumentale stadspaleis van kunsthandel Hoogsteder & Hoogsteder aan de Lange Vijverberg. Een prachtige expositie over 400 jaar trouwen in vorstelijke kringen ( trouwen als vorm van zakendoen ). Exact 400 jaar geleden, in 1613, kwamen de zojuist getrouwde beeldschone Engelse koningsdochter Elizabeth Stuart en haar droomprins Frederik V van de Palts voor een bezoek naar Den Haag. Ze werden verliefd op de stad. Ze waren voorbestemd om over het vorstendom Bohemen te regeren maar werden al na één winter verjaagd door keizer Ferdinand II (vandaar de bijnaam winterkoningin en winterkoning ). Het echtpaar keerde terug naar Den Haag, vestigde zich met groot gevolg aan de Kneuterdijk (in het voormalig huis van de geëxecuteerde Johan van Oldenbarnevelt). Ze leefden hier langdurig in ballingschap, maar deden dat op buitengewoon fl amboyante wijze. Iedereen in Den Haag wist waar de winterkoning en winterkoningin (ook wel de parel van Brittannië genoemd en Queen of hearts) woonde. Willem Jan Hoogsteder, die lang geleden zijn scriptie schreef over het koninklijke echtpaar, stelde deze expositie puur voor zijn eigen plezier samen, en ook een beetje voor de nieuwe koning en koningin en de gemeente Den Haag natuurlijk. Voor het eerst te zien: de Prinses Sophie Portretserie, 350 jaar lang verborgen in een Duits kasteel, Miniaturen uit het bezit van Koning Charles I (de broer van de winterkoningin), persoonlijke brieven van de Winterkoningin ontrafeld, een Dutch Design impressie van Elizabeth's boudoir. Nog te zien tot en met 31 mei, Lange Vijverberg 15, Den Haag. Toegang gratis. Zaterdag 1 juni IVN excursie in de Westduinen Een natuurwandeling met gidsen van de IVN in de Westduinen, waarbij speciaal aandacht wordt besteed aan de verschillende duinzones. De wandeling gaat over onverharde duinpaden en wellicht komt u tijdens de wandeling nog een paar Schotse hooglanders tegen, die daar vrij grazen. IVN wandelingen zijn gratis, duren 1,5 tot 2 uur en zijn voor iedereen toegankelijk. Opgeven van te voren hoeft niet. De wandeling gaat altijd door. Verzamelen om 13 uur eind De Savornin Lohmanlaan/hoek Laan van Poot. Inlichtingen bij Rob Meyer tel of bij Monique van den Broek tel Bezoek ook eens de website: Vanaf zaterdag 1 juni Wandeling 200 jaar Oranjemonarchie Tijdens de speciale Gildewandeling door de Haagse binnenstad op donderdag 23 mei 2013 liep Sylvia Tóth, voorzitter Haags Comité 200 Jaar Koninkrijk, zeer enthousiast mee. Deze mooie en leerzame wandeling is door het Gilde Den Haag samengesteld ter gelegenheid van 200 jaar Oranjemonarchie. De wandeling loopt van het ene plein naar het andere en neemt ongeveer twee uur. Hij start op het Plein en loopt langs verschillende markante plekken naar het Plein Er is vooral aandacht voor het Koningshuis en de staatsinrichting sinds U wordt meegenomen langs diverse huizen van Oranje en andere locaties, die een rol hebben gespeeld bij de totstandkoming van ons koninkrijk, zoals het pand Lange Voorhout 19, waar Koning Willem I na zijn aankomst in Scheveningen naartoe ging en werd toegejuicht door het volk. De wandeling is vanaf 1 juni dagelijks op ieder gewenst tijdstip te boeken (minimaal 4 personen) bij het Gilde Den Haag, info@gildedenhaag.nl (ma. t/m vr uur) Vanaf 2 juni 2013 start iedere zondag om eveneens een wandeling. Hier kan individueel voor worden geboekt, aan de balie van het Haags Uitburo, Spui 68 of telefonisch De kosten bedragen 4,-- p.p. en de groep telt maximaal 15 personen. Woensdag 5 juni Workshop Tablet tour in bieb Naaldwijk In deze workshop kunt u kennismaken met de verschillende tablets die er zijn. Een specialist van Bibliotheek Westland geeft uitleg over onder meer de bediening en het verschil tussen Apple (ipad), Android (bijvoorbeeld Samsung) en Windows (Windows 8) tablets. Is een tablet ook iets voor u? Ontdek het zelf tijdens deze workshop die aanvangt om uur. De toegang bedraagt 5,- voor leden en 7,50 voor niet-leden. Adres: Sint Martinusstraat 67, 2671 GK, te Naaldwijk. Kaartjes zijn verkrijgbaar bij alle vestigingen en te reserveren via Ook in Naaldwijk: foto-expo Marcel Batist Totr en met juni kunt u in de Bibliotheek Naaldwijk ook nog terecht voor de foto-expositie van Marcel Batist. Het onderwerp van de expositie is Landschappen van Lanzarote. Marcel Batist is vanaf zijn jeugd vrijetijdsfotograaf en al 35 jaar lid van de Westlandse Amateur Fotografen Vereniging. Hij laat zich zeker niet in een bepaald hokje stoppen. Een scala aan onderwerpen en thema's hebben zijn interesse. Toch trekt de natuur een meer dan gemiddelde belangstelling. Flora en Fauna in close-up maar ook in landschapformaat. In 2011 werd een bezoek gebracht aan het meest oorspronkelijke Canarische Eiland; Lanzarote. Vulkanisch gevormde landschappen en een grillige kustlijn, bijzondere grotten en fraaie cactussen, zoutwinning en druiventeelt. Het werd allemaal gefotografeerd en deze expositie geeft een aardig beeld van dit fascinerende eiland. Geniet van 30 werkstukken in grootformaat foto's met 50 x 70 cm passe-partout. Te bewonderen tijdens de openingsuren van de bibliotheek. Toegang is gratis. Voor meer informatie en fotowerk kijkt u op de site en op Do. 6 t/m zo. 9 juni Jubileumvoorstelling Rabarber en Dalton Tien jaar geleden zijn Dalton Den Haag en Rabarber, de theaterschool van Den Haag, een uniek samenwerkingsverband aangegaan. Het resultaat hiervan is dat dit schooljaar voor het tiende opeenvolgende jaar op Dalton Den Haag een theaterklas gestart is. De viering van dit heuglijke feit vindt plaats op 6 juni 2013, om 19:00 uur, met de première van de voorstelling 'Kijk naar mij'. De leerlingen van deze theaterklas volgen gedurende vijf jaar, één dag per week, het theateronderwijs op Rabarber in de theaterschool aan de Bilderdijkstraat. Zij combineren deze theateropleiding met hun vwo- of havo-opleiding die ze tijdens de andere vier dagen volgen op Dalton Den Haag. De opleiding eindigt in het vijfde leerjaar met een examen in het kunstvak drama. De voorstelling 'Kijk naar mij' wordt op donderdag 6 t/m zaterdag 8 juni om uur gespeeld en op zondagmiddag 9 juni om uur 's middags, in het gebouw van Rabarber aan de Bilderdijkstraat 35 (Theater Merlijn), 2513 CM in Den Haag. U kunt reserveren via internet ( of per telefoon ( ). Prijzen: Volwassenen 11,00; t/m 18 jaar 7,50; Rabarberleerlingen 6,00 (met Rabarberpas); Daltonleerlingen 6,00 (met Daltonpas); korting met Ooievaarspas (50%) 50PLuS voorstellingen zijn elke dinsdag en donderdag om uur te zien, uitgezonderd de schoolvakanties. inclusief kopje koffie en iets lekkers. De komende 2 maanden bij Pathé buitenhof 04/06 06/06 11/06 13/06 Robot & frank 1t een in de nabije toekomst afspelend ontroerend, maar tevens humoristisch portret van een man en een robot. Een robot (stem: Peter Sarsgaard) wordt de steun en toeverlaat in het warrige bestaan van een oudere man (Frank Langella - Frost/Nixon) met beginnend Alzheimer. Bijzondere film die winnaar was op het prestigieuze Sundance Filmfestival Regie: Jake Schreier Cast: Susan Sarandon, Liv Tyler, James Marsden, Frank Langella, Peter Sarsgaard Lengte: 89 minuten ticketprijs: 6,50 18/06 20/06 25/06 27/06 a RoyaL affair 3sg een jonge koningin is getrouwd met een gestoorde koning en wordt verliefd op diens psychiater. Samen ontketenen ze een revolutie die de hele natie doet veranderen. Psychiater en idealist Struensee grijpt de kans om met zin invloed op de koning de ouderwetse regelgeving van Denemarken te veranderen. Hij zet echter alles op het spel wanneer er een hartstochtelijke romance tussen hem en de koningin ontstaat. Regie: Nikolaj Arcel Cast: Mads Mikkelsen, Alicia Vikander, Mikkel Boe Følsgaard, Trine Dyrholm, David Dencik Lengte: 128 minuten ticketprijs: 6,50 Koor en orkest St. Michaël presenteert in samenwerking met zangvereniging Vivace ROSSINI Messe Solennelle Met grote symfonische bezetting Solisten Marjorie Ginczinger - sopraan Yvonne Schiffelers - alt Leon van Liere - tenor Pieter Hendriks - bas P2867 Adv Oud Hagenaar 125x89mm juni.indd :13 Wij spuiten een compleet leren bankstel 3+2 zits of n lederen hoekbank voor 775,-- Uw eigen bankstel lijkt weer nieuw na een facelift bij Marco Leer! Als het zitcomfort nog goed is, waarom dan een nieuwe kopen van mindere kwaliteit? Op uw eigen leren bankstel geven wij opnieuw 3 jaar garantie. Levertijd: 2 weken. Bovenstaande prijs is voor een behandeling in de oorspronkelijke kleur. Indien nodig kunnen wij het eerst opvullen/verstevigen of een reparatie uitvoeren. Uiteraard wordt de prijs vooraf vastgesteld. "Ook kunt u bij ons terecht voor al uw stoffeerwerkzaamheden". Bel gerust voor nog veel meer informatie. Marco Leer Delft Buitenwatersloot Nijverheidsweg Heinenoord 2614 GR Delft Bij inlevering van deze advertentie advert. betaalt u u géén transportkosten. Orkest Begeleidingsorkest St. Michaël Dirigent Koos van Beurden Organist Bas de Vroome Voorverkoopadressen De Gaech Antiek - Schipluiden Drogisterij Dio Vitaal - Den Hoorn Muziekhandel van Buytene - Delft Koorleden van St. Michaël en Vivace Vrijdag 7 juni 2013, aanvang uur Locatie: Nieuwe Kerk Delft Toegangsprijs 25,- Voorverkoop 20,-

12 pagina 12 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser? De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft in een brief aan staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid geopperd hulp van familie aan zieken en ouderen verplicht te stellen. Van Rijn wil de komende jaren miljarden besparen op de collectieve uitgaven aan ouderen en gehandicapten. Verplicht gratis hulp aan ouderen werkt niet Los van het kostenaspect is wat de Vereninging van Nederlandse Gemeenten (VNG) oppert het paard achter de wagen spannen. Hoe kun je familieleden verplichten (méér) zorg te besteden aan bijvoorbeeld ouderen? Het is dan ook alleszins begrijpelijk dat heel weinig burgers en politici daarvoor voelen. Het vervelende is dat er voor het beperken van deze overheidskosten maar twee andere mogelijkheden zijn: een hogere eigen bijdrage van de zorgvragers en/of het snoeien in het voorzieningenpakket. Anders loopt de verzorgingsstaat op dit terrein financieel vast. In het begin waren zorgvoorzieningen als de WMO, AWBZ en het Persoonsgebonden Budget (pgb) bedoeld voor de zwaarste patiënten. Mede onder invloed van de zorgindustrie zijn de grenzen gaandeweg opgerekt. Vooral is onduidelijk geworden wie wat krijgt en wanneer. Steeds meer mensen maken er bedoeld en onbedoeld gebruik van. Er komen voor miljoenen euro s aan fraudegevallen aan het licht, los van de zaken die nog verborgen blijven. Uurloon Het is in principe alleszins begrijpelijk dat de VNG allereerst familieleden (gratis) wil inschakelen om zieken en ouderen zoveel mogelijk te helpen. Bijvoorbeeld om het huishoudelijk werk te doen, het begeleiden met boodschappen doen, helpen met steunkousen aandoen, meegaan naar het ziekenhuis of ze te vervoeren. Zaken die door beroepskrachten (verzorgers, huishoudelijke hulpen en anderen in de thuiszorg met een minimum bruto uurloon van 35 euro) kunnen worden gedaan. Er zijn overigens al heel veel hulpbehoevenden en ouderen die daarin deels geholpen worden door mantelverzorgers en (eigen) familieleden. Kortom, het is een zooitje tussen gratis en gehonoreerde hulp! Uiteraard moeten de noodzakelijke voorzieningen voor de laagste inkomensgroepen in stand blijven, met misschien een iets hogere eigen bijdrage. Maar de vraag is of mensen met maandinkomens van boven de 2000 euro en met vermogens boven de vrijstellingsgrens van euro voor een dubbeltje op de eerste rij kunnen zitten. Dat is tot nu wel het geval. Voorbeeld Om een voorbeeld te noemen. Een huishoudelijke hulp via de WMO (van de gemeente) kost voor acht uur per week voor een gepensioneerd echtpaar, bij een gezamenlijk inkomen van euro bruto per jaar (niet hoog, maar ook niet alleen AOW) en euro aan spaargeld als appeltje voor de dorst, ongeveer 36 euro per vierwekelijkse periode. De kosten per huishouden komen in dit geval neer op iets meer dan 1 euro per uur per betaalde kracht. Bij vier uur hulp per week is het overigens teruggerekend 2,25 per uur. Meer betalen De vraag is gerechtvaardigd of men voor deze huishoudelijke hulp niet meer kan betalen. Wat ons betreft in dit voorbeeld minstens het dubbele per vierwekelijkse periode. Er zullen bovendien best genoeg familieleden en goede kennissen zijn die hetzelfde mantelzorgwerk voor niks (partners), een fooitje of onderhandse betaling willen doen. En dan hebben we het hier nog niet over door de gemeente verstrekte scootmobiels, zwaar gesubsidieerde reismogelijkheden, trapliften en hulpvoorzieningen waarvoor soortgelijke lage eigen bijdragen gelden. Welvaart Kortom, de mensen die iets meer hebben dan het bestaansminimum kunnen hun borst nat maken in het komende decennium. Ze zullen óf een hogere eigen bijdrage moeten betalen óf zaken zelf gaan regelen óf - en dat wil niemand - verpauperen. Al eerder hebben we op deze plaats gepleit voor een lichte verhoging van de eigen bijdrage voor de minima. Immers wat gaat vóór? Je eigen leefmogelijkheid of het hebben van iets meer welvaart (duurdere woningen, auto s, uitgaan, kroeg, roken, vakantie, enz.)? De term Ik heb daar recht op! is in het grootste deel van de wereld helemaal niet aan de orde. Rekenmodules over ieders situatie zijn te vinden op Stijl & Traditie Persoonlijke uitvaartzorg 24 uur: J.S. van der Meer, Kostenloze wilsbeschikking, Met Waardigheid, Aandacht en Tijd! Vragenrubriek voor lezers over uitkeringen, consumentenzaken, rechten (zoals erfrecht), belastingen en andere financiële zaken. Uw vragen worden anoniem in deze uitgave behandeld en onze deskundigen zullen proberen u een persoonlijk antwoord te geven. U kunt uw kwesties sturen naar hansroodenburg@kpnmail.nl of naar Postbus 26046, 2502 GA Den Haag. Graag met vermelding van rubriek Rechten en Plichten. Erf- en schenkingsrecht Kinderen willen niets regelen Wij zijn gelukkig nog samen. Mijn vrouw is 86 jaar en ik 81 jaar. We hebben twee kinderen. Beiden komen niet meer thuis en ook onze kleinkinderen zien we nooit. Gezien onze leeftijd heb ik hen allebei via gevraagd om onze uitvaart en de daarbij horende financiële zaken te willen regelen. Ze hebben dit afgewezen. Ik zit nu met een groot probleem. Er is verder geen familie meer dan alleen wat neven en nichten. Daar heb ik ook geen contact mee. Zoals de situatie nu is, wil ik mijn kinderen onterven. Wat voor gevolgen heeft dat? In uw geval is het uiteraard belangrijk in uw vermogen rekening te houden met de minimale uitvaartkosten van beiden (circa 5000 euro per persoon). Of u een testament wil laten opmaken, is aan uzelf. U kunt in uw testament uiteraard opnemen dat niemand van uw kinderen iets mag erven. Maar het ligt ook aan hen: zij kunnen een beroep doen op hun zogenoemde legitieme portie (het minimale te verkrijgen erfdeel). Overigens blijkt in de praktijk dat kinderen dat zelden doen als de ouders anders hebben beslist. Het heeft alleen zin een testament te laten opstellen als het na te laten vermogen van u en uw partner meer is dan pakweg euro. Mantelverzorger wikkelt alles af Ik ben mantelverzorger van een mevrouw van 82 jaar. Als zij overlijdt, moet ik voor haar crematie zorgen, want behalve wat verre neven en nichten, heeft zij geen familieleden. Zij heeft geen uitvaartverzekering, maar wel geld op haar girorekening voor haar crematie. Ik heb gezorgd dat we samen een en/of rekening hebben, zodat ik geld van haar rekening kan halen als zij overlijdt. Zij bezit, behalve haar huishouden, wat kleine juwelen; verder heeft zij geen bezittingen. Krijg ik met een notaris te maken na haar overlijden of kan ik gewoon al haar rekeningen betalen, haar meubelen en kleding naar de kringloopwinkel brengen? Als er eventueel wat geld overblijft, moet ik dat dan bij de Belastingdienst melden? Zelf wil ze nooit over dit soort dingen praten, maar ik zit er een beetje mee. Als u de afwikkeling en crematie van deze mevrouw regelt en er is niet veel vermogen en/of een testament in het spel, dan kunt u dat inderdaad zonder notaris doen. Alle kosten die u dan maakt, ook van de crematie, komen ten laste van haar nalatenschap. U bent wel gehouden te kijken of er - als er géén testament is - nog erfgenamen zijn en hen mogelijk erbij te betrekken. Ook moet u aantonen welk deel van de en/of rekening van u is. De belastingdienst krijgt automatisch een mededeling uit het overlijdensregister in de betreffende gemeente dat mevrouw is overleden. Aan de hand van de bij haar bekende gegevens zal zij contact zoeken met de erven van mevrouw of eventueel met haar relatie die de zaak afwikkelt. Dat is mede om te voorkomen dat iemand er vandoor gaat met waardevolle spullen of spaarrekeningen. Bij kleine vermogens die overblijven na de uitvaartkosten is er nog wel wat te sjoemelen. Wij begrijpen uit uw brief dat mevrouw er zelf niet over wil praten. Dan rest u ook maar één ding: gewoon afwachten. Sociale voorzieningen Nabestaandenpensioen bij WIA en toeslagen Mijn ex-man is kortgeleden overleden. Nu krijg ik van het ABP bericht dat ik een nabestaandenpensioen krijg van 7000 bruto per jaar. Ik ben 31 juli net 64 jaar geworden en ben alleenstaand. Ik heb een WIA-uitkering. Leuk, zou je denken, ineens extra geld. Maar ik vraag me af welke consequenties dit zal hebben voor mijn huur- en zorgtoeslag. Zal ik gewoon mijn mond houden en wachten tot de Belastingdienst er zelf achter komt? En het dan terugbetalen? Verandering van inkomen moet u sowieso melden voor de toeslagen. De fiscale consequenties komen pas aan de orde na het belastingjaar. De Belastingdienst achterhaalt dan heel gemakkelijk uw inkomen. De WIA is de Wet inkomen naar arbeidsvermogen en loopt voor u door tot u 65 jaar (volgend jaar plus een maand) bent geworden. Het is een heel ingewikkelde regeling. We raden dan ook aan de consequenties van uw nabestaandenpensioen voor te leggen aan uw UWV-instantie (uitvoerder van de regeling). Volgens ons heeft uw nabestaandenpensioen geen effect op uw WIA-uitkering. Maar wij weten ook niet alles. Erop achteruitgaan kan sowieso al niet! U kunt dan ook beter alles zelf melden, want anders loopt u nog de kans boetes te krijgen.

13 De Oud-Hagenaar - De krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 13 Kleine Nostalgie met Julius Pasgeld Op school mochten wij voor het vak maatschappijleer zelf een onderwerp kiezen voor een scriptie. Ik koos voor Lou de Palingboer. Die man was midscheeps getroffen door de pijlen van Gods genade en dat moest wel tot een goeie scriptie leiden, zo meende ik. Zo kwam het dat ik omstreeks 1959 een bijeenkomst van Lou-de-Palingboer in Den Haag bijwoonde en daar verslag van deed in mijn scriptie. Lou, oftewel Louwrens Voorthuizen, zoals hij werkelijk heette, en zijn vrouw Mientje waren tot mijn grote teleurstelling zelf niet aanwezig op die bijeenkomst. Zij opereerden voornamelijk in Amsterdam en omstreken. Met plaatsvervangend elan beschreef ik dus de enige Haagse vergadering van de metgezellinnen, de engelen, de zonen, en de dochters van Lou, die hun grote voorganger God noemden en verkondigden dat hij niet dood kon om de eenvoudige reden dat hij eeuwig zou voortleven. Dat was niet zomaar gebeurd. Nee. Lou had eens, toen hij in de Zuiderzee aan het vissen was, een oplichtende ster gezien. En daar was het niet bij gebleven. Er was vanzelfsprekend ook een donderende stem die zei: Zie het teken van de Zoon des mensen. Thuisgekomen vertelde hij dat aan zijn vrouw Mientje. Jij bent God, zei Mientje onmiddellijk. Maar dat ging er bij Lou zomaar niet in. Eerst moest hij de duivel in zichzelf overwinnen, meende hij. Dat lukte. En zie: Lou was God en dus onsterfelijk en zijn metgezellinnen, engelen en dochters mochten vanaf dat moment bij hem aanliggen. Zich tegen zijn borst vlijen, heette dat officieel. Maar uit de artikelen in Vrij Nederland, uiteraard ruim geciteerd in mijn scriptie, bleek wel anders. De onsterfelijke Lou overleed in Vroeger was heus niet alles beter. Maar wel bijna alles. Want als je erop terugkijkt blijkt de narigheid vaak versleten en vergeten. Wat overblijft zijn de spaarzame momenten van geluk. En natuurlijk koesteren we die. Handoplegging, gebedsgenezing en onsterfelijkheid Ze timmeren niet meer zo aan de weg. Maar vroeger was het een komen en gaan van gebedsgenezers. In tenten op het Haagse Malieveld vertoonden ze hun kunsten voor wie het maar geloven wilde. Van Lou de Palingboer tot de Jesus-people aan een longontsteking. Tot verdriet van zijn volgelingen die, onmiddellijk nadat hij zijn laatste adem had uitgeblazen uitriepen: Lou, kom terug. Lou, kom terug en op hem gingen liggen om hem warm te houden. Jesus-people Niet alleen Lou verblindde de mensen met zijn voorzeggingen, ook andere sekten konden zich verheugen in mijn morbide belangstelling voor dit soort zaken. Toen een zoekende klasgenoot zichzelf letterlijk verloor aan de Baghwan ging ik dáár weer van alles over lezen. Om er achter te komen dat, net zoals in de politiek, veel beloven en weinig geven een gek in vreugde doet leven. Ik was inmiddels docent op een Haagse Pabo en onder mijn studenten bevond zich een jongeman die mij toevertrouwde deel uit te maken van een Youth-movement die zich Jesus-people noemde. En of ik niet een keertje een dienst bij wilde wonen, vroeg hij vanwege een aldaar opgelopen bekeringsdrift. Dat was niet aan dovemansoren gezegd en voor ik het wist zat ik met enige andere studenten, die daar een scriptie over wilden schrijven, hutje mutje in een snikhete tent op het Haagse Malieveld. De halleluja s en de wild omhoog bewegende armen waren zo aanstekelijk, dat ik me bijkans geneerde dat ik niet meedeed. De betreffende student verscheen enige tijd op het podium om te getuigen van Gods heerlijkheid en ons van onze twijfels te verlossen vermits we ons maar geheel wilden overgeven aan Zijn Heerschappij. Wij lieten ons - In de tweede helft van de jaren 60 betrokken Johan Maasbach en zijn Pinkstergemeente de oude bioscoop Capitol aan de Loosduinsekade.- echter niet in verzoeking brengen. En toen hij ons na afloop vroeg hoe het geweest was, zeiden we dat-ie het prima had gedaan en dat iedereen in Nederland mag vinden wat hij wil. Want we wilden hem natuurlijk niet voor het hoofd stoten noch bewegen tot verwereldlijking. Johan Maasbach Niet alleen de Jesus-people maar ook zigeuners hebben op het Haagse Malieveld meerdere malen acte de presence gegeven op het gebied van gebedsgenezing. Ook daar keek ik mijn ogen uit en zag dat personen strompelend naar voren kwamen en na een eenvoudige doch dwingende handoplegging huppelend naar hun plaats terugkeerden. Hetgeen in alle gevallen gepaard ging met luidruchtige hulde en gejubel. En nu we het toch over Hemelvaart en Hellevuur in den Haag hebben, ontkomen we er niet aan even stil te staan op de Haagse zevensprong. En dan bedoel ik op de hoek van de Loosduinseweg en de De la Reyweg, waar de voormalige Capitolbioscoop nu al tientallen jaren ruimte biedt aan de wereldzendingdrang van de familie Maasbach. Ooit werd Johannes Maasbach bij een uit de hand gelopen ruzie in elkaar geslagen. Van de schadevergoeding kocht hij 600 opklapstoeltjes en een tent. Om van de weeromstuit kond te doen van Gods woord. Daarna bestierde hij zijn volle Evangeliezending vanuit zijn kantoor aan de Koningstraat. Diensten vonden plaats in de Haagse Dierentuin. Doopplechtigheden werden in het zwembad aan de Mauritskade gehouden. Wie er alles van wil weten moet het hoofdstuk: Johannes Maasbach in gebedsgenezing uit het boek Een handvol Hagenaars van Piet van der Eijk maar lezen. Uit dat boek laten we mevrouw W. Robijn aan het woord: Ik heb - Lou de Palingboer en zijn vrouw Mientje..- tientallen jaren hoge schoenen van tweehonderd gulden per paar moeten dragen omdat mijn ene been ongeveer tien centimeter korter was dan het andere, vertelt ze in haar kamer aan de Haagse Beeklaan. Tijdens een bijeenkomst van Johan Maasbach enkele jaren terug in de Dierentuin voelde ik kleine schokjes in mijn te korte been dat plotseling aan het groeien ging. Die avond was ik van mijn handicap verlost en sindsdien kan ik weer gewone schoenen dragen van dertig gulden per paar. De Here Jezus is erg lief voor me geweest. Vervolgens loopt ze door de kamer. Onmiskenbaar mank. Dat kan moeilijk anders. Want haar ene been is tekort. Ongeveer vier centimeter. Ook behept met onvermoeibare retroreligieuze nostalgie? Mail het naar: julius.pasgeld@deoud-hagenaar.nl - Onlangs was de nieuwe paus Franciscus in het nieuws, die door handoplegging de slechte geesten van een bezeten gelovige zou hebben proberen uit te drijven..- Uitnodiging! Schrijf U nu in als nieuwe klant in ons adressenbestand En ontvang direct 10% korting op U volgende aankoop Almeloplein 27, 2533 AB Den Haag tel Ma. van 13:00 t/m 17:30, di. t/m vr. 9:00 t/m 17:30 za.van 9:00 tot 17:00 In de groene wijken Escamp en Segbroek zijn momenteel Diverse tweekamer senioren/aanleunwoningen te huur t.b.v. 55-plussers met een maximaal verzamelinkomen van ASB wonen, welzijn en zorg kan de complete dienstverlening aan senioren leveren om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen: van de verhuur en het leveren van maaltijden tot en met de zorgverlening. InformatIe: Marleen Gerritse, ASB wonen, welzijn en zorg tel Schrijnwerkersgaarde 3, 2542 TP Den Haag marleen@ algemene-st-bejaardenzorg.nl!!! NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!! KRINGLOOP VOORBURG 1500 M2 KRINGLOOP PLEZIER Kringloop Voorburg haalt de nog herbruikbare Spullen / huisraad GRATIS bij u op? U kunt de nog herbruikbare spullen of huisraad ook zelf brengen, altijd een leuke attentie! Tevens kunt u bij ons terecht voor verhuizing, ontruiming bij overlijden. Open van Dinsdag tot en met Zaterdag Van 9.00 tot Gratis parkeren op eigen terrein Graag tot ziens in uw nieuwe Kringloop winkel. Van Leijdenstraat 2, 2274 AW Voorburg Tel: Achter fietsen winkel van Herwerden In de poort.!!! NIEUW!!! NIEUW!!! NIEUW!!!

14 pagina 14 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Sudoku weer mee en win! Ook dit jaar vragen we alle Sudoku ers weer de oplossingen in te zenden per . Voor ons is dat het makkelijkste en u scheelt het postzegels! Heeft u geen , vraag dan iemand om het voor u te doen ook in verzorgingscentra moet daar iemand bij kunnen helpen. U moet weer op zoek naar de cijfers in de grijze vakjes van de vier Sudoku s. De vakjes staan op willekeurige plekken in de diagrammen, de cijfers die daarin thuishoren moet u gebruiken voor uw inzending. Ook dit keer zijn er vijf prijzen beschikbaar. Wat we vragen is dus een reeks van vier cijfers ja, u zult ze allemaal moeten oplossen. Dus bijvoorbeeld in Sudoku A in het grijze vakje een 7 ; in B een 4 in C een 8 en in D een 2, zodat het gevraagde antwoord dan bijvoorbeeld luidt: Prijswinnaars In De Oud-Hagenaar nr. 10 van 14 mei presenteerden we vier Sudoku s, waarvoor u tot en met donderdag 23 mei de tijd kreeg. Er waren ongeveer 110 goede oplossers; ietsje minder dan de keer daarvoor. De juiste antwoordreeks luidde: We trokken vijf prijswinnaars. Zij krijgen allen het mooie boek thuisgestuurd van Casper Postmaa Eerst Napels zien. De nieuwe opgaven van deze week zijn alle vier aan de makkelijke kant, een goede gelegenheid voor beginners om een prijs in de wacht te slepen! Riet van der Zwan, te Den Haag Loek Houwaart, te Den Haag M.C. Poelman-Schwarz, te Den Haag Jan Lokman, te Den Haag Nena Baalman, te Willemstad (NB) Inzenden Ook voor de puzzel van deze week worden weer vijf exemplaren van Eerst Napels zien verloot onder goede inzenders. We blijven het herhalen: vergeet bij de inzending van de oplossing niet uw postadres te vermelden. We moeten uw oplossing van de nieuwe puzzel, de vier Sudoku s, uiterlijk binnen hebben op: Donderdag 6 juni Stuur per naar: puzzel@deoud-hagenaar.nl Zet in de onderwerpregel: Oplossing Sudoku nr. 11 Heeft u geen ? Vraag iemand om het voor u te doen! Sudoku A Sudoku B Sudoku C Sudoku D Behoudt zijn waarde T h e A s h t o n - D r a k e G a l l e r i e s T h e H a m i l t o n C o l l e c t i o n Exclusieve verzamelaarseditie! De enige hangklok met een rijdend model van de legendarische Flying Scotsman Het was een technisch meesterwerk, de eerste non-stop rit van een stoomlocomotief van London naar Edinburgh. De met de hand vervaardigde hangklok laat het glansrijke tijdperk van de stoomlocomotieven weer opleven. Het nostalgische station met zijn liefdevolle driedimensionale details werd met de hand ingekleurd en de conducteur kondigt elk heel uur de rijdende trein aan. Deze waarlijk unieke hangklok is exclusief bij The Bradford Exchange verkrijgbaar. Reserveert u daarom het beste vandaag nog uw exemplaar van de klok Spoorweg Romantiek en geniet u van deze herinnering aan een goede oude tijd! Ja, A.u.b. in blokletters invullen: Naam/voornaam Straat/huisnummer Postcode/woonplaats Reserveert u nog vandaag want de oplage is beperkt! PERSOONLIJKE REFERENTIE-NUMMER: Met 1-HEEL-JAAR-Teruggeef-garantie ik reserveer de hangklok Spoorweg Romantiek! Geboortedatum Handtekening Telefoon voor eventuele vragen A.u.b. gewenste betalingsmethode aankruisen( ): Ik betaal het totaal bedrag na ontvangst van de rekening Ik betaal in drie gemakkelijke maandtermijnen Ik betaal met credit card MasterCard VisaCard Credit card nummer: Geldig tot: (MM/JJ) S.v.p. opsturen naar: THE BRADFORD EXCHANGE Antwoordnummer VB Rotterdam Tijdelijk beperkt aanbod: Antwoordt u voor uiterlijk 15 juli 2013 Met typische rijgeluiden Grootte: ca. 56 cm (met slinger) Werkt op 1 AA - en 2 D batterijen (niet inbegrepen) Objectnr.: 426-B Productprijs: 159,90 (betaalbaar ook in drie maandtermijnen à 53,30) plus 9,95 verzendkosten Geautoriseerd door het Britse National Railway Museum Spoorweg Romantiek Ter gelegenheid van het 80-jarige jubileum van de eerste non-stop rit van de Flying Scotsman van London naar Edinburgh. Internet: Noemt u bij online-bestelling uw referentie-nummer: Telefoon: 0049/ The Bradford Exchange Ltd. Antwoordnummer VB Rotterdam

15 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser Dinsdag 28 mei 2013 pagina 15 Den Haag moet geen kopie worden van Almere of Zoetermeer Plannen voor Spuiforum zijn krankjorum Het gemeentebestuur wil aan het Spui in hartje Den Haag weer gaan slopen. De muziekzaal en het danstheater moeten tegen de vlakte, om die te vervangen door een megagebouw: het Spuiforum. Een enorm gebouw dat als een muur zal oprijzen pal naast de oude binnenstad. Daarvoor moet ook nog het Spuiplein worden volgebouwd. Veel Hagenaars zien die plannen niet zitten. Het actiecomité Spuiforum-Krankjorum coördineert het verzet ertegen. Wie zich het Spui van vandaag de dag voor ogen haalt, ziet een brede straat voor zich, een uitgestrekt voetgangersgebied met tramrails. Het is er druk, met veel boodschappende voetgangers en fietsers, veel trams. Goed opletten is nodig! Altijd druk In vroeger tijden was het ook druk aan het Spui. Toen Den Haag in de 16de eeuw een plaats van betekenis was geworden, ontwikkelde het gebied rond het Spui zich tot handels- en industriegebied van Den Haag. Het Spui werd een haven. Schuiten kwamen uit Rotterdam langs de Vliet naar Den Haag. Den Haag werd een knooppunt van handel in Zuid Holland. Turf was honderden jaren de belangrijkste brandstof in Holland. De turf werd verhandeld bij de kaden van de haven: de Turfmarkt. Een stukje verder was er de Schedeldoekshaven. Alles werd er verhandeld: zuivel, dieren, graan, hout, bier. Wat later was er voor het leger, dat natuurlijk een binding had met het regeringscentrum, de Ammunitiehaven. Dat waren eigenlijk zijhavens van het Spui. Wat nu Spuikwartier heet, heette vroeger Havenkwartier. Tot in begin 20ste eeuw ging bijna al het goederentransport over water. Dat was in Nederland geen probleem: een beetje plaats had vaarten en grachten. In de loop der jaren, door het groeien van de stad, is het havengebied steeds naar verder naar de rand van de stad verplaatst. Daar kwam bij dat de grachten en vaarten in de stad ook open riolen waren. Het stadsbestuur wilde om hygiënische redenen deze open riolen dempen. Zo werd eind 19de eeuw een polder van Rijswijk direct ten zuiden van het toen net nieuwe Station Hollands Spoor geannexeerd en werd de Laakhaven gegraven. Het havenkwartier aan het Spui werd toen in een bedrijven en woongebied veranderd. Aftakeling Nieuwe woningen werden liever neergezet in Zuidwest Schilderswijk en ten zuidwesten van de oude stad, de Archipelbuurt, Zeehelden- en Regentessekwartier e.v.. Later ook noord-oost: het Bezuidenhout. Dit had een steeds verdere aftakeling van het voormalige haven en bedrijventerrein Spuikwartier tot gevolg. Tussen 1870 en 1900 verdubbelde het aantal inwoners van Den Haag. Daarvoor moest de stad natuurlijk enorm worden uitgebreid. Om in die uitbreiding lijn te brengen werd in 1913 werd het Uitbreidingsplan Berlage goedgekeurd. De Grote Marktstraat is daar het gevolg van. Dat was het begin van grootschalige afbraak van de oude stad van Den Haag. De afbraak bij het Spui leidde tot verdere verloedering van het Havenkwartier. Net als nu werden de oude bedrijventerreinen te lang aan hun lot overgelaten, ten gunste van de ontwikkeling van nieuwe concurrerende bedrijventerreinen zoals Kerketuinen/Zichtenburg. De parallel met de Binckhorst nu lijkt groot. De Binckhorst was een logisch gelegen bedrijventerrein omdat het direct naast het spoor ligt. Echter, sinds het spoor voor transport minder belangrijk is de Binckhorst achteruit gegaan. Sinds de jaren 90 werd liever werd op nieuwe terreinen gebouwd zoals in het Beatrixkwartier, dan dat de Binckhorst werd herontwikkeld. Dat is jammer: zo ligt de Binckhorst deels aan het water en vlak bij het centrum en kan een prachtige wijk worden.lopen we over het Spuiplein en langs het ijspaleis, dan is er bijna niets meer dat herinnert aan het Havenkwartier. De geschiedenis van Den Haag is hier verdwenen. Het enige wat er nog aan herinnert zijn de namen van de te brede straten: Turfmarkt, Schedeldoekshaven en Amsterdamse Veerkade. Laatste 50 jaar De afgelopen vijftig jaar wordt het gebied gekenmerkt door een periode van sloop en nieuwbouw. Gebouwen staan er soms niet langer dan enkele decennia en worden dan alweer gesloopt door nieuwe grootschalige gebouwen. Soms was de sloopwoede zo groot dat er grote kale zandvlakten jaren braak bleven liggen. Het Spuikwartier is dan geen kale vlakte meer, maar een prettige stuk stad waar je graag komt is het niet geworden. Het is alsof er een nieuwe stad naast de bestaande is gebouwd. Probleem van de plannen van de afgelopen 50 jaar is dat die niet aansloten bij de bestaande stad. Modieuze stedenbouwkundige opvattingen van de ontwerpers en bestuurders vormden doorgaans het uitgangspunt voor die plannen. Niet helemaal verwonderlijk omdat vanaf midden 19de eeuw groei voorop stond. De bevolking en de welvaart groeiden in snel tempo. Dat maakte nieuwe grootschalige uitbreiding nodig. Daardoor kregen ontwerpers de gelegenheid hele wijken of stadsdelen te ontwerpen. Daarnaast nam de auto een steeds belangrijker plaats in. Meer en bredere wegen waren nodig. De kleine straten in de oude steden leken niet meer te voldoen voor het toekomstige autoverkeer. De ideeën die ten grondslag lagen aan de uitbreidingen werden ook in de oude stad toegepast. Opknappen is beter Nu wil het Haags gemeentebestuur de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater slopen en vervangen door een nieuw gebouw: het Spuiforum. Krankjorum! Wat levert dat Den Haag op? Nog meer kolossen langs de oude stad, nog meer wind, nog meer schaduw, het Spuiplein verdwijnt. Met alle respect voor bijvoorbeeld Zoetermeer of Almere: maar waarom moet het centrum van Den Haag steeds meer veranderen in een kopie van dat soort plaatsen? Waarom voor 200 miljoen een groot prestigeobject neerzetten als de huidige zalen de helft van de van de tijd leeg staan? Cultuursubsidies worden thans afgeknepen en gezelschappen verdwijnen. Nee, gewoon opknappen die zalen en een deel van het geld besteden aan de verbetering van het Spuiplein en omgeving, zonder de fraaie sfeer van de omliggende oude stad verder aan te tasten, maar die juist de versterken. Aan spijt krijgen van de plannen straks hebben we niets: niet meer slopen, beter is stap voor stap opknappen. Gelukkig zijn er veel Hagenaars die de nieuwe plannen van het gemeentebestuur niet zien zitten; Hagenaars van diverse pluimage, van betrokken bewoners en ondernemers tot Hagenaars die er voor hebben doorgeleerd als stedenbouwkundigen en architecten. Frits van Erpers Roijaards info@spuiforum-krankjorum.nl Zie ook de achterpagina-advertentie die wij hebben geplaatst als bruikbare raamaffiche. - Tekening van de Turfgracht rond 1900, een paar jaar voor de demping ervan, waarna het leven in de buurt gaandeweg begon dood te bloeden. - - Het woongebouw de Zwarte Madonna aan de Turfmarkt werd in 1985 nieuw opgeleverd en in 2007 ook vroegtijdig gesloopt. (Foto: Rob Harrewijn). - - Luchtfoto uit 1986 van het Spui met het muziek- en danstheater in aanbouw en rechts het Hotel Mercure. Links de twee door een loopbrug verbonden gebouwen van het ingenieursbureau Lummus, die later plaats zouden maken voor het nieuwe stadhuis. (Foto: Erik Spaans) - - Vogelvlucht van het Spuikwartier met het nieuw beoogde Spuiforum in het midden, rechts naast het stadhuis. (Artist impression Neutelings Riedijk Architects.) - - Artist impression van het ontwerp van het Spuiforum door Neutelings Riedijk Architects.- - Op de foto links het Spuiplein nu, met het muziek- en danstheater in het midden. Links het stadhuis. -

16 pagina 16 Dinsdag 28 mei 2013 De Oud-Hagenaar - Krant voor de 50-plusser (Advertentie) SPUIFORUM? KRANKJORUM! GEEN AFBRAAK VAN THEATERS ZATERDAG 22 JUNI PRESENTATIE TEKEN OOK DE PETITIE!

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement

Te huur HOOFDSTUK 4 WOORDEN. Kies het goede woord. 1 Ik woon in een flat op de vierde... a verdieping b appartement 51 51 HOOFDSTUK 4 Te huur WOORDEN 1 1 Ik woon in een flat op de vierde.... a verdieping b appartement 2 Het is een rijtjeshuis met een grote woonkamer en drie.... a tuinen b slaapkamers 3 Mijn woonkamer

Nadere informatie

Huizen. Luxe keuken. Vrij uitzicht. Twee goede slaapkamers. Moderne bouw. Eigen parkeerplaats. Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort H47 H47

Huizen. Luxe keuken. Vrij uitzicht. Twee goede slaapkamers. Moderne bouw. Eigen parkeerplaats. Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort H47 H47 Huizen vanhendriks Ringweg-Kruiskamp 71 H, 3814 TE Amersfoort Vrij uitzicht Moderne bouw Twee goede slaapkamers Luxe keuken Eigen parkeerplaats H47 H47 Kenmerken Soort Kamers Woonoppervlakte Inhoud Bouwjaar

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten werkt voor en met bewoners in wijken en buurten Oma Geertje vertelt. 2 Welbions: we werken er allemaal. Wij zijn dé woningcorporatie van Hengelo en verhuren meer dan 13.000 woningen aan in totaal 25.000

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DISCIPLE MENTOR

Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DISCIPLE MENTOR Wie ben ik in het koninkrijk? les 1 DEEL 4 DISCIPLE MENTOR In Gen 1, 2 en 3 lezen we direct hoe God denkt over de mens. Hij laat zien wie we zijn, waar we voor gemaakt zijn en wat onze bestemming in het

Nadere informatie

ROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam - www.amterdamexcursies.nl

ROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam - www.amterdamexcursies.nl ROSANNE Rosanne, ik weet dat er heel veel mannen zijn Elke keer weer een ander en mij doet 't pijn Want jou liefde waarmee jij mij soms verblijdt Wil ik liever, liever, liever, liever voor altijd Als ik

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid Opening van zondag 19 april 2009 Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid De opening Hans Siegmund oud-docent van de exposanten begon de openingstoespraak met te zeggen dat hij wel eerst wat glaasjes

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

c A R i N T R E G G E L A N D H u i s T GERBRAND H E N G E LO

c A R i N T R E G G E L A N D H u i s T GERBRAND H E N G E LO carintreggeland huis T GERBRAND HENGELO Een warme sfeer in een modern jasje. Van harte welkom! Wilt u graag wonen in een mooi en comfortabel appartement? Vindt u een gezellige en veilige woonomgeving belangrijk?

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden

Melkweg. Een dagje ouder. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Ouder worden Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B Een dagje ouder Ouder worden Colofon Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B: Een dagje ouder, 2013 Auteurs: Merel Borgesius Kaatje Dalderop Willemijn Stockmann Dit katern

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

VRIJBLIJVENDE OBJECTINFORMATIE WENCKEBACHPLANTSOEN 27 3431 TA TE NIEUWEGEIN

VRIJBLIJVENDE OBJECTINFORMATIE WENCKEBACHPLANTSOEN 27 3431 TA TE NIEUWEGEIN VRIJBLIJVENDE OBJECTINFORMATIE WENCKEBACHPLANTSOEN 27 3431 TA TE NIEUWEGEIN Geachte bezoeker van onze website, In reactie op de door u getoonde belangstelling danken wij u hartelijk voor het opvragen van

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Inhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop.

Inhoud. Het leven van Escher. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld op z n kop. Inhoud. Blz. 1. Blz. 2. Blz. 3. Blz. 4. Blz. 5. Blz. 6. Blz. 7. Blz. 8. Blz. 9. Blz. 10. Blz. 11. Kaft Inhoud Het leven van Escher. Moeilijke jaren. Weiland wordt vogel. Kringloop metamorfose. De wereld

Nadere informatie

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan. LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden.

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 1 Werkwoord (wonen, werken, lopen,...) wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 8 Grammatica is niet moeilijk 1.1 woon, woont, wonen Ik woon nu in Nederland. Jij woont nu in Nederland. U woont nu

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 4 Wonen

Spreekopdrachten thema 4 Wonen Spreekopdrachten thema 4 Wonen Opdracht 1 bij 4.1 ** Uitleg voor de docent: Op de volgende pagina vind je een blad met plaatjes. Knip de plaatjes uit en doe ze in een envelop. Geef elk tweetal een envelop.

Nadere informatie

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

Verloren grond. Murat Isik. in makkelijke taal

Verloren grond. Murat Isik. in makkelijke taal Verloren grond Murat Isik in makkelijke taal Moeilijke woorden zijn onderstreept en worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 84. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Mijn geboorte Mijn verhaal

Nadere informatie

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor

Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord. Nieuwe leidinggevenden bij SDW stellen zich voor SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers oktober 2010 BELANGRIJKE Informatie voor jou, lees dit blad goed! Directeur/bestuurder Peter Meijs aan het woord > Lees verder op

Nadere informatie

Lesbrief. Introductie

Lesbrief. Introductie Lesbrief Introductie Deze lesbrief hoort bij Lieve Stine, weet jij het? van Stine Jensen en Sverre Fredriksen. Dit boek bestaat uit 20 brieven en antwoorden van filosoof Stine. Deze lesbrief bestaat uit

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL De nieuwe buurt Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 4 Een nieuw huis Dit is nu ons nieuwe huis. De auto stopt en Kika s vader wijst trots naar het huis rechts. Kika kijkt. Het is een rijtjeshuis

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:... Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 4 Wonen

Spreekopdrachten thema 4 Wonen Boven: Spreekopdrachten thema 4 Wonen Opdracht 2 bij 4.1 * slaapkamer 2 trap Beneden: tuin garage TaalCompleet A1 Spreken Plus Thema 4-1 Opdracht 3 bij 4.1 ** Vertel. Wat voor huis heb jij? - Woon je in

Nadere informatie

www.queridokinderboeken.nl

www.queridokinderboeken.nl www.queridokinderboeken.nl Copyright 2013 Joke van Leeuwen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, in enige vorm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN Nr.18, september 2013 BERICHT VAN DE ADMINISTRATIE PATIËNTENKRING Het bankrekeningnummer voor het overmaken van uw ledenbijdrage is: 38 32 533 ten name van Patiëntenkring

Nadere informatie

Extra materiaal nummer 8.1 Groep 5&6

Extra materiaal nummer 8.1 Groep 5&6 Extra materiaal nummer 8.1 Groep 5&6 1. Ouderbrief 2. Kenmerken familie, les 1, afronden 3. Het verhaal van Ruth, les 1, extra 4. De oude grootvader en zijn kleinzoon, les 3, extra. Beste ouders, We hebben

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

Wees niet jaloers! Intro. Wat is jaloersheid? blok E - nivo 1 - avond 6

Wees niet jaloers! Intro. Wat is jaloersheid? blok E - nivo 1 - avond 6 Wees niet jaloers! blok E - nivo 1 - avond 6 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugkoppeling en intro 19.20 Wat is jaloersheid? 19.30 Jaloersheid, waar komt het vandaan? 19.45 Jezus

Nadere informatie

De woonkamer. Er staan veel dozen in de woonkamer, er staat een bank en een kast die half in elkaar gezet is.

De woonkamer. Er staan veel dozen in de woonkamer, er staat een bank en een kast die half in elkaar gezet is. SAMENWONEN 1. EXT. ROND HET HUIS - DAG Rond het huis. Judith en Peter zijn aan het verhuizen, er staat een verhuiswagen voor het huis. Judith en Peter lopen vaak heen en weer met dozen. Ze lachen naar

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1. Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Melkweg. Een dak boven je hoofd. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Wonen: Het huis

Melkweg. Een dak boven je hoofd. Lezen van Alfa A naar Alfa B. Wonen: Het huis Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B Een dak boven je hoofd Wonen: Het huis Colofon Melkweg Lezen van Alfa A naar Alfa B: Een dak boven je hoofd, 2013 Auteurs: Merel Borgesius Kaatje Dalderop Willemijn

Nadere informatie

Luisteren: muziek (A2 nr. 7)

Luisteren: muziek (A2 nr. 7) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina 1 In dit nummer 2. De gemeente laat weten 2. Veilig en weer goed zicht 3. Pendelbus is succes 3. Interne verhuizing loopt goed 4. Mevr. Reijneke over haar interne

Nadere informatie

Het restaurant in Otterlo.

Het restaurant in Otterlo. Het verslag van mijn spontane actie/uitdaging handbikend van Enschede naar Scherpenzeel en terug. Een totale afstand van 259,92 km en heb hier zowel de zaterdag als de zondag 12 uur over gedaan (inclusief

Nadere informatie

Interview met de heer J.W. Wesselius

Interview met de heer J.W. Wesselius Interview met de heer J.W. Wesselius Op 4 mei jl. is de heer J.W. Wesselius in de Hofkamer komen wonen. Samen met zijn dochter heb ik hem uitgenodigd voor een interview, want twee weten altijd meer dan

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

De arme man en zijn parkiet

De arme man en zijn parkiet De arme man en zijn parkiet deel 3/3 Iedereen op straat is blij dat de arme straatmuzikant niet arm meer is. s Avonds brengt hij zijn volle buideltjes met geld naar de bank. Dat is heel veel en thuisgekomen

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Jezus zoekt ruzie. en tussen een schoondochter en haar schoonmoeder

Jezus zoekt ruzie. en tussen een schoondochter en haar schoonmoeder Jezus zoekt ruzie Inleiding Denk niet dat ik gekomen ben om op aarde vrede te brengen. Ik ben niet gekomen om vrede te brengen, maar het zwaard. Want ik kom een wig drijven tussen een man en zijn vader,

Nadere informatie

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk

Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk Liederen solozang Prijs: 7,= euro per stuk GEWASSEN IN WATER Inhoud: Vanuit de dopeling gezien een statement dat hij in het watergraf alles wat oud is achter zich laat. Hij weet niet alles, kent nog niet

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

De Geschiedenis van de Witte Slagerij

De Geschiedenis van de Witte Slagerij De Geschiedenis van de Witte Slagerij Rotterdam-winter 1887 In een gezellige straat in Rotterdam Crooswijk woont Marie (geb. Maria Johanna Storm- 12-03-1868) met haar ouders en haar 4 jaar oudere broer

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Ik hoop voor u dat u ooit eens flink verliefd bent geweest. Niet zo n beetje van: die of die vind ik best aardig. Misschien wordt dat nog wel eens wat

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

De magische deur van KASTEEL013

De magische deur van KASTEEL013 De magische deur van KASTEEL013 Auteurs: Thomas, Liana, Elyas, Brit en Tijn van BS Cleijn Hasselt, begeleiding: Saskia Dellevoet Op een regenachtige dag verveelde ik me. Ik appte Lisa. Zullen we naar de

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Maxima Inleiding Ik hou mijn werkstuk over Máxima, omdat je erg vaak iets over Máxima hoort en ik dacht dat je daar veel informatie van hebt. Maar ik weet ook nog niet echt de rol van Máxima en ik hoop

Nadere informatie