Hooglied 6:3a Verlangen naar meer: seksualiteit

Transcriptie

1 Hooglied 6:3a Verlangen naar meer: seksualiteit Wat heeft God met seksualiteit te maken? Misschien denk je dan direct aan regels die God geeft: God zegt dingen over seks. Maar het is ook andersom: seks zegt iets over God! Brengt jouw seksualiteit je dichter bij God? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint toe. Liturgie Zingen: Opwekking 334 Stil gebed Votum en groet Zingen: GKB Psalm 63 : 1 en 2 Leefregels Zingen: GKB Gezang 157 Gebed Lezen: Hooglied 4 : 1 5 : 1 Zingen: GKB Psalm 45 : 4 en 5 Preek over Hooglied 6 : 3a Zingen: LvK Gezang 434 : 2, 3 en 5 Gebed Collecte Zingen: LvK Gezang 114 : 1 en 2 Zegen Verlangen naar meer: seksualiteit Introductie serie

2 Is er meer? Meer dan het leven dat we zo goed kennen? In ieder geval verlangen we ernaar. Ik geloof dat onze verlangens wijzen naar iets dat groter is dan wij, dat we in onze verlangens God kunnen ontmoeten. In deze weken staan we bij een paar van die verlangens stil. Bij geluk, schoonheid, recht, seksualiteit en spiritualiteit. Vandaag over seksualiteit. En, hoe kan het ook anders, we lezen daarbij uit Hooglied, het bijbelboek waarin de seksualiteit wordt bezongen. Hooglied 4:1 5:1. Inleiding dia 1 zwart Ik kan het niet laten Als ik ergens letters zie, dan móet ik ze ook lezen. En zo lees ik de meest nutteloze dingen. Etiketten bijvoorbeeld Zelfs onder de douche, en zo leer je nog eens wat! dia 2 Axe Meestal staat op een etiket van douchegel een lijst met ingrediënten. Dan kom je stofjes tegen als Butylphenyl Methylpropional. Waarschijnlijk zullen alleen afgestudeerd scheikundigen snappen waar dat over gaat. Ik in ieder geval niet. Wat ook altijd op zo n verpakking staat is dat het dermatologisch getest is. Maar bij Axe pakken ze het wat creatiever aan. Op de douchegel die ik vanochtend nog heb gebruikt, staat dit: Een onweerstaanbare geur die jou tot het middelpunt maakt van haar universum. Oneindige vrouwelijke aandacht. Tja, wat moet je daar nou van denken De helft van jullie luistert alvast goed,

3 als we Axe tenminste moeten geloven. Maar ik ben bang dat ze hun beloften niet echt waar maken: ik heb niet de indruk dat alle vrouwen uit Franeker en omgeving hier vanochtend in de kerk zitten Als je wel eens reclame van Axe hebt gezien, weet je dat ze het over een andere vorm van aandacht hebben. Als je deze douchegel gebruikt, zouden grote hordes mooie vrouwen in bikini s op je afkomen. Laat ik het zo zeggen: ik zou me daar hoogst ongemakkelijk bij voelen. Gelukkig werkt het niet! Gek eigenlijk, dat je zo je product in de markt zet. Op de douchegel van Hanneke ben ik trouwens nog nooit zoiets tegengekomen. Voor zover ik weet is er geen enkel merk dat adverteert met: een onweerstaanbare geur die jou tot het middelpunt maakt van zijn universum. Oneindige mannelijke aandacht. Blijkbaar mogen mannen iets wat vrouwen niet mogen dia 3 verlangen naar meer: seksualiteit Het is maar een voorbeeld van hoe belangrijk seks is in onze wereld. Je komt het overal tegen. En in een prekenserie over verlangen kan seksualiteit niet ontbreken: als er één ding is waarmee verlangen in aanraking wordt gebracht, dan is het wel seksualiteit. Mijn insteek daarbij is niet wat God over seks zegt, maar wat seks over God zegt. Net als de andere verlangens waar we het al over hebben gehad, geluk, schoonheid en recht, wijst ook dit verlangen naar God. 1. Verlangen naar elkaar

4 dia 4 verlangen naar elkaar Ik zei al dat Hooglied hét bijbelboek is over seksualiteit. Dat betekent niet dat het alleen maar over seks gaat. Seksualiteit is veel meer: het gaat over verliefd zijn, misschien stiekem, over vlinders in je buik en een bonzend hart als je liefde naar je kijkt. Het gaat over lichamelijkheid: aanraken, knuffelen, zoenen. En natuurlijk ook over vrijen, over seks. Het gaat dus over de bijzondere liefde, de mysterieuze aantrekkingskracht tussen jongen en meisje, man en vrouw. Seksualiteit gaat over het verlangen naar elkaar. dia 5 Hooglied: je helemaal aan elkaar geven Daarover gaat dus dat boek Hooglied. Seksualiteit wordt gevierd als een prachtig feest waarvan God de bedenker is. Hooglied doet daar niet geheimzinnig over. In het stuk dat we hebben gelezen beschrijft de jongen hoe mooi zijn meisje is. Je merkt daarin trouwens wel dat het in een andere cultuur is geschreven: dat je haar golft als een kudde geiten, daar kun je je niets bij voorstellen. En als ik tegen Hanneke zeg daar haar tanden zijn als schapen die klaar staan voor de scheerder, nou ja, dat dus Hoe dan ook, die jongen noemt alles: haar ogen, haar haren, haar tanden, haar lippen, haar hals, alles is even mooi. Maar daar stopt hij niet: hij noemt haar borsten, en verderop in Hooglied haar navel en heupen. Het meisje kan er trouwens ook wat van. Zij zegt ergens: zijn buik is als een schijf van ivoor. Mocht je nog denken dat de bijbel een vrouwonvriendelijk boek

5 is: in Hooglied zijn man en vrouw in evenwicht. Iets wat je van de wereld van Axe-reclames niet kunt zeggen Terug naar die jongen: hij is stapelverliefd op zijn vriendin. Haar oogopslag doet zijn hart overslaan. Als deze twee elkaar zien staat de wereld even stil, ze brengen elkaar in vervoering, ze worden even opgetild, hun zorgen zijn vergeten: het enige wat telt is elkaar. Zo vol verlangen zitten ze. Het is behoorlijk dichterlijk opgeschreven, maar waarschijnlijk doet de jongen haar een huwelijksaanzoek. En dan eindigt het gedeelte met de huwelijksnacht. De jongen vergelijkt zijn meisje met een prachtige tuin, en dan nodigt zij hem uit om in die tuin te komen, en te genieten van al haar vruchten. Zij is helemaal van hem, en hij van haar. Ze geven zich aan elkaar, met seks als hoogtepunt. dia 6 seksualiteit is individueel geworden Want dat is wat seks in Hooglied, en heel de bijbel, is: je volledig aan elkaar geven. Er wordt vaak wat anders van gemaakt: dat seksualiteit er niet is voor elkaar, maar voor jezelf, het gaat om het bevredigen van eigen behoeften. De Nederlandse filosoof Ad Verbrugge heeft daar zinnige dingen over gezegd. De seksuele revolutie van de jaren 60 heeft er volgens hem toe geleid dat seksualiteit iets individueels is geworden. Maar we komen er steeds meer achter dat individuele seksualiteit niet bevredigt. dia 7 50 tinten Zo verklaart hij de enorme populariteit van de boeken en films 50 tinten grijs. Hij geeft direct toe dat het slecht geschreven pornografische

6 lectuur is, maar hij ziet er ook een diepere laag achter. De man en de vrouw onderwerpen zich aan elkaar, ze leveren hun autonomie, hun zelfstandigheid, voor elkaar in. Blijkbaar verlangen we daarnaar. Verbrugge heeft het zelfs over het offer van de liefde. Daarmee komen we toch weer dicht bij Hooglied: ik ben van mijn lief en mijn lief is van mij. dia 8 gebroken seksualiteit: de eenzaamheid blijft Ik weet het, je helemaal aan elkaar geven is een hoog ideaal. In de praktijk is seksualiteit gebroken. Je kunt geen levenspartner vinden om de seksualiteit mee te vieren, jij of je partner pleegt overspel, al dan niet digitaal. Volgens Jezus doe je dat trouwens al als je een man of vrouw begeert. Of je groeit uit elkaar, en je leeft als vreemden voor elkaar in een huwelijk, en het loopt misschien zelfs op een scheiding uit. Je had verwacht dat seks helemaal het einde zou zijn, maar het blijk toch moeilijker dan wordt voorgesteld, je wordt ouder en het lukt niet meer zo goed, of je worstelt met je homoseksuele aard. Je werd tot seks gedwongen, je hebt spijt van seks die je hebt gehad of het moet steeds extremer om te kunnen voldoen ook dat is 50 tinten grijs. Uiteindelijk zijn we eenzaam, brengt seksualiteit niet wat we zouden willen. Dat verlangen naar elkaar, je helemaal aan elkaar geven, het is nog niet zo makkelijk. Maar dat is nog geen reden om dat mooie verhaal over seksualiteit maar aan de kant te zetten. Het verlangen om helemaal van elkaar te zijn, één te worden,

7 dat blijft. En het is een goed verlangen, een verlangen dat omhoog wijst, naar God. 2. Wat seks zegt over God dia 9 wat seks zegt over God Ik zei al: het gaat vanochtend niet allereerst om wat God over seks zegt, maar wat seks over God zegt. Want dat verlangen je volledig aan elkaar te geven, tot je lichaam aan toe, dat verlangen zegt iets over God. dia 10 God wil ons als zijn geliefde In Hooglied wordt God nergens met zoveel woorden genoemd. Dat is lastig: wat moet je met een bijbelboek waarin het niet over God gaat? En dan ook nog over zo n intiem onderwerp als seksualiteit? Er is daarom een tijd geweest waarin Hooglied helemaal werd vergeestelijkt: de jongen zou dan God of Jezus zijn en het meisje Israël of de kerk. Niet zo n vreemde gedachte trouwens: Paulus vergelijkt de relatie tussen Jezus en de kerk ook met die van een bruidegom en zijn bruid. Tegenwoordig wordt Hooglied weer vooral gelezen als een boek over liefde en seksualiteit, en terecht. Maar die seksualiteit die er wordt bejubeld, zegt ook iets over God. dia 11 Ezechiël 36 Kijk maar mee in Ezechiël 36:28. Daar zegt God: jullie zullen mijn volk zijn en ik zal jullie God zijn. Het lijkt Hooglied wel: ik ben van mijn lief en mijn lief is van mij. Zoals de geliefden in Hooglied zich aan elkaar willen geven, zo wil God dat ook tussen hem en ons.

8 dia 12 seksualiteit verwijst naar één worden met God Ik las ergens deze uitspraak: iedere man die klopt op de deur van een bordeel, is op zoek naar God. Oke, het is misschien een beetje makkelijk om van een ander te zeggen waar hij naar zoekt, maar er zit wel wat in! Paulus zegt iets vergelijkbaars, in 1 Korintiërs 6: Weet u niet dat wie zich met een hoer verenigt samen met haar één lichaam wordt? Maar wie zich met de Heer verenigt wordt met hem één geest. Alleen al dat Paulus een vergelijking trekt tussen seks hebben met een hoer en een worden met God Daar zit in dat God geeft wat je bij een hoer nooit zult vinden. Seksualiteit is het verlangen je aan elkaar te geven, één te worden. Dat wil je als je stapelverliefd bent: verdrinken in de ogen van je liefste, alles voor hem of haar aan de kant zetten. Dat vier je als je met elkaar vrijt. Maar seksualiteit is gebroken, je blijft altijd een beetje alleen. Bij God niet! Seksualiteit wijst naar een dieper verlangen: één worden met God. Seks is een heerlijk voorproefje van iets wat nog veel mooier is. dia 13 God is liefde Seks zegt iets over wie God zelf is: hij is liefde. Vader, Zoon en Geest geven zich helemaal aan elkaar. Als een man en een vrouw vrijen, zich helemaal aan elkaar geven, is dat een glimp van de eenheid van God. En God wil jou daarbij hebben!

9 Daarvoor zet hij alles op alles. De eenheid wordt er zelfs voor verbroken: aan het kruis roept Jezus mijn God, waarom hebt u mij verlaten? Als je op seksueel gebied onderuit bent gegaan, als je je schuldig voelt, mag je daar hoop vinden: Jezus is gebroken om ook jou eenheid met God te geven. 3. Seksualiteit hoog houden dia 14 seksualiteit hoog houden En dan komen we bij wat God over seks zegt. Want als seksualiteit zo veel over God te zeggen heeft, dan heeft hij ook iets over seksualiteit te zeggen, is er alle reden om seksualiteit hoog te houden. Als je in je seksualiteit iets van God mag leren kennen, dan is de grote vraag: brengt je seksualiteit je dichter bij of verder van God? dia 15 seks is niet vies Drie dingen daarover. Het eerste: seks is niet vies. Bijna overbodig om te zeggen natuurlijk in een land waar we open zijn over bloot en de seksualiteit overal op je afkomt, zelfs op het etiket van een fles douchegel. Het is hier nog net geen Frankrijk, waar de boerkini, bedekkende badkleding voor moslimvrouwen, verboden wordt omdat het niet bloot genoeg is Nederlanders weten heel goed dat seks niet vies is. En toch vind ik het nodig om het te zeggen. Want ondertussen hebben christenen wel het imago dat ze seks zien als een noodzakelijk kwaad om kinderen te krijgen, en verder moet je er vooral niet over praten. Eén van de weinige dingen die mensen over christenen weten is dat ze geen seks voor het huwelijk mogen hebben.

10 Ze zullen seks dus wel vies vinden. En God zal wel niet willen dat mensen seksueel plezier hebben Daar klopt dus helemaal niets van! Volgens Hooglied is seksualiteit iets prachtigs, het boek zindert van erotische spanning. In seksualiteit mag je iets van God zien. Dan ga je toch niet doen alsof het vies is?! dia 16 seks is niet plat Dat wil nog niet zeggen dat we seksualiteit in Nederland goed hebben begrepen. Dat seks niet vies is, dat spreekt voor zich, maar het tweede is dat seks niet plat is. Daar herken ik in Nederland veel minder van Seks wordt gereduceerd tot een lichamelijk behoefte, in het rijtje: eten, drinken, slapen en poepen. En alles mag besproken worden, geen probleem. Dat doet Hooglied anders: als de jongen in zijn tuin komt, de huwelijksnacht begint, wordt de camera weggedraaid, en neemt het koor het over. Een paar jaar gelden zond de EO de serie 40 dagen zonder seks uit, met Arie Boomsma, dus echt al een tijdje geleden.. Jongeren die alleen maar met seks bezig waren, werden uitgedaagd om zich daar 40 dagen van te onthouden. Wat ik ervan heb onthouden is dat deze jongeren seks hebben veel makkelijker vonden dan met elkaar praten: dan vonden ze het al snel veel te intiem worden. God zegt juist het tegenovergestelde: intiemer dan goede seks zul je het op aarde niet krijgen. In het vrijen geef je je aan elkaar, verlies je jezelf in elkaar: ik ben van mijn lief en mijn lief is van mij. Het gaat niet om het bevredigen van jouw behoeften, maar om het liefhebben, ouderwets gezegd: beminnen, van je partner.

11 Daarom is het goed seks te bewaren tot je getrouwd bent. In de praktijk blijkt dat als je seks hebt gehad, het veel moeilijker is om een relatie uit te maken. Als je zelfs je lichaam aan elkaar geeft, ben je één geworden. Dat is niet iets om uit te proberen. Trouw dan liever! Daarmee hoef je heus niet tot je 30e te wachten, dat deden ze in de bijbel ook niet. dia 17 seks is niet je leven Het derde: seks is niet je leven. Het lijkt in Nederland wel alsof seks alles is. Dat een leven zonder seks waardeloos is. Dat het zielig is om maagd te zijn. Dat je jezelf tekort doet als je seksleven niet goed is. Zo kan het ook voelen. Maar seksualiteit wijst naar God. Seks is maar een glimp, al is het een heel mooie glimp. Maar het is slechts een glimp van de eenheid die God je wil geven. In seksualiteit ga je je geluk niet vinden. Daarvoor is seksualiteit in onze wereld te gebroken. Maar zelfs als het wél goed is, wijst het door naar God. We mogen één worden met hem, ons geluk bij hem vinden. Dat is veel beter dan wat seksualiteit je geven kan. Amen. Psalm 72:1 Verlangen naar meer: recht Een eerlijke, rechtvaardige wereld: wie wil dat niet? Tegelijk zijn we allemaal verantwoordelijk voor onrecht. Dat verlangen

12 naar recht is een aanwijzing voor God, die de wereld en ons op zijn eigen manier weer recht zet. Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint toe. Liturgie Zingen: GKB Gezang 38 : 1 en 4 Stil gebed Votum en groet Zingen: LvK Gezang 285 : 1 en 3 Gebed Lezen: 2 Samuël 12 : 1 9 en Psalm 72 : 1 20 Zingen: GKB Psalm 36 : 2 en 3 Preek over Psalm 72 : 1 Zingen: Opwekking 428 Leefregels Zingen: Psalm 103 : 3 en 7 (GKB=LvK) Gebed Collecte Zingen: LvK Gezang 21 : 1, 5 en 6 Zegen Verlangen naar meer: recht Introductie serie Is er meer? Meer dan het leven dat we zo goed kennen? In ieder geval verlangen we ernaar. Ik geloof dat onze verlangens wijzen naar iets dat groter is dan wij, dat we in onze verlangens God kunnen ontmoeten. In deze weken staan we bij een paar van die verlangens stil. Bij geluk, schoonheid, recht, seksualiteit en spiritualiteit. Vandaag het verlangen naar recht.

13 We lezen eerst over David, die geconfronteerd wordt met zijn onrecht: 2 Samuël 12:1-9. Daarna lezen we Psalm 72. Inleiding dia 1 vliegeren Echte helden, ze bestaan! We kennen helden van de TV, in alle soorten en maten: van Brandweerman Sam tot James Bond. Maar ze bestaan echt! Ik luisterde deze week naar de radio, en hoorde het verhaal van een jongetje en zijn vlieger. Op vakantie was hij de hele tijd aan het vliegeren. Leuk, alleen moet je wel opletten wáár je gaat vliegeren. De beste plek om te vliegeren is nog altijd een leeg strand. Maar ja, als je niet op het strand bent, en toch wilt vliegeren Je kunt het misschien al raden: dat ging mis. De vlieger belandde in een boom. dia 2 vlieger in boom Gelukkig is daar de radio. Met zijn moeder belde dit jongetje de radio en vroeg om hulp. Al snel kwam er een reactie binnen. Het gesprek dat volgde, ging ongeveer zo: -we hebben iemand aan de lijn die dicht bij de boom woont, toch? -dat kun je wel zeggen, ik woon er 50 meter vandaan -en kun je de vlieger zien zitten? -ik ben er net even naartoe gelopen, en zag daar inderdaad de vlieger -en heb je een ladder? -ja, ik heb een ladder, maar die ladder is niet hoog genoeg, de vlieger zit echt heel hoog in de boom -heb je dan een andere manier om hem eruit te halen? -dan moet iemand zonder hoogtevrees de boom in klimmen, maar dat is nog best gevaarlijk, en ik heb wel hoogtevrees,

14 of je moet de brandweer erbij halen Tja, dat schiet natuurlijk niet op. Flauw hoor, bellen, maar niet helpen Maar toen kwam het: maar ik werk in de recreatiebranche, en namens ons bedrijf wil ik een nieuwe vlieger geven. Het jongetje was superblij, zijn dag was weer helemaal goed. Mooi toch? dia 3 verlangen naar meer: recht Natuurlijk, je kunt grotere heldendaden bedenken, maar ik vind ook zo iemand een held: hij maakt het leven een beetje mooier. Vliegers horen niet in de boom, je hoort er mee te vliegeren, en deze man zorgt dat het weer kan. Anders gezegd: hij maakt het weer goed, hij zet het recht. Daar gaat het vanmorgen over: we verlangen naar recht. 1. Verlangen naar recht dia 4 verlangen naar recht Dat brengt ons bij Psalm 72. Ook daar gaat het over dat verlangen naar recht. Het verlangen naar een held die de wereld beter en eerlijker maakt. In deze Psalm is dat een koning: het is een gebed om een koning die recht doet. Wie die koning is, dat is niet helemaal duidelijk. Boven de Psalm staat dat Salomo hem heeft geschreven. Maar helemaal aan het einde staat: hier eindigen de gebeden van David. Ik houd het er maar op dat Salomo de Psalm heeft geschreven, dat hij bidt om een rechtvaardige koning. Dat bidt hij voor zijn opvolgers, maar ook voor zichzelf. dia 5 een groot rechtvaardigheidsgevoel Salomo weet hoe verleidelijk het is oneerlijk te zijn.

15 Zijn vader, David, was daar ook niet aan ontkomen. Ja, David was een fantastische koning, maar hij had zijn schaduwkanten. Het meest bekend is zijn affaire met mevrouw Batseba, die leidt tot de dood van haar man, Uria. Het lijkt erop dat David er mee wegkomt. Maar dan komt Natan, de profeet. Natan vertelt David een verhaal over een arme man. Hij heeft niet meer dan een lammetje. Hij vertroetelt het als een dochter. Als hij het even niet meer ziet zitten, kijkt hij naar zijn lammetje, en voelt hij zich weer even gelukkig. Maar er is ook een rijke man, met een enorme veestapel. Hij krijgt bezoek, pakt het lammetje van de arme man, roostert het en geeft het aan zijn gast te eten. Als David het hoort, is hij woedend. Dit kan zijn rechtvaardigheidsgevoel niet verdragen. Hoe durft die rijke man?! Hier moet recht worden gedaan. Een gevoel dat mij ook vaak bekruipt. dia 6 slavernij Bijvoorbeeld als ik het verhaal hoor van Maria, een Filipijnse vrouw. Ze kreeg de kans om in Nederland te werken, als huishoudelijke hulp voor een ambassadeur uit het Midden- Oosten. 7 Dagen per week werkte ze 18 uur per dag. In plaats van de beloofde 250 euro per maand, echt een schijntje, met een uurloon van 10 euro zou ze recht hebben op meer dan 5000 euro, maar in plaats daarvan werd ze met 110 euro afgescheept. Niemand kan er wat aan doen, want een ambassadeur is diplomatiek onschendbaar

16 Van zulke verhalen wordt ik net zo boos als David! dia 7 kijk je ook eerlijk naar jezelf? Maar Davids rechtvaardigheidsgevoel keert zich tegen hemzelf! Die man, koning David, dat bent u! David heeft een dubbele standaard: hij ziet heel scherp waar anderen onrecht doen, maar heeft een blinde vlek voor zijn eigen onrecht. Ik ben bang dat we hierin op David lijken: we zien heel goed welk onrecht anderen doen, maar als wij nemen wat van een ander is, zien wij het probleem niet. Het gebeurt op grote schaal. Nederland is rijk over de rug van arme landen. En we proberen het nog goed te praten ook Met de economie gaat het niet geweldig, en het eerste waar we op willen bezuinigen is ontwikkelingshulp En als we er even over nadenken, dat we allerlei producten voor een belachelijk lage prijs kunnen kopen, dan willen we er wel iets aan veranderen, maar we kunnen het niet. We verlangen naar recht, maar brengen er weinig van terecht. 2. Een aanwijzing voor God dia 8 een aanwijzing voor God Het klinkt misschien gek, maar dat verlangen naar recht is een sterke aanwijzing voor dat er meer is! Nee, je kunt niet bewijzen dat God bestaat, maar als je niet in een god gelooft, wordt het wel moeilijk dat verlangen te verklaren. Daarom noem ik het een aanwijzing voor God. dia 9 gerechtigheid komt van God In Psalm 72 wordt die koppeling met God ook gemaakt:

17 geef, o God, uw gerechtigheid aan de koningszoon. Dan gaat het vooral even om de woorden uw gerechtigheid. Salomo weet dat gerechtigheid niet zomaar iets moois is, maar dat het van God komt. God is eerlijk, God is rechtvaardig, en Salomo en zijn opvolgers kunnen dat ook zijn als ze Gods gerechtigheid krijgen. dia 10 zonder God geldt het recht van de sterkste Als God niet zou bestaan, waar zou dan dat rechtvaardigheidsgevoel vandaan moeten komen? Als deze wereld en als ons leven toevallig is ontstaan, dan bestaat er helemaal niet iets als recht en onrecht, dan geldt er maar een regel: the survival of the fittest, de sterkste overleeft. Dan zijn mensen net zoals dieren: als dieren elkaar lelijk behandelen is dat nog geen onrecht, dan hoort dat gewoon bij hoe dieren zijn. Maar de meeste mensen trekken die conclusie niet. Je moet je eigen waarheid vinden en je moet doen wat goed voelt, dat zijn zinnen die overal langs komen. Maar wat nu als het voor mij goed voelt om met de auto zo veel mogelijk fietsers aan te rijden? Iedereen is het erover eens dat dat niet goed is, en niet alleen omdat we het fout vinden, maar gewoon omdat het fout is. Ik las laatst ergens, ik ben vergeten waar, een verhaal over een student die een scriptie had geschreven over moreel relativisme, de gedachte dat jij bepaalt wat goed is. Zijn docent vond het een heel goede scriptie, hij was het er alleen absoluut niet mee eens. Hij gaf de student een 1. De student vroeg: waarom hebt u mij een 1 gegeven? Omdat ik het lettertype lelijk vind, was het antwoord.

18 Maar dat is niet eerlijk! zie de student. O, zei de docent, ik vind van wel, en volgens jouw scriptie mag ik zelf bedenken wat eerlijk is. dia 11 mensen kunnen niet bepalen wat recht is Waar haal je het recht vandaan tegen anderen te zeggen dat jij weet wat goed is en zij niet? Dat kan alleen als niet wij, mensen, bepalen wat eerlijk is, maar iets dat groter is dan wij. Zoals in Psalm 72: Salomo wil niet zomaar een rechtvaardige koning zijn, hij bidt om Gods gerechtigheid. Want God weet wat recht is en wat niet. Sterker nog: hij is de Rechtvaardige in eigen persoon. Daarom zegt de New Yorkse predikant Tim Keller: mensen weten dat er een God is, maar ze drukken het besef weg. 3. God zet alles recht dia 12 God zet alles recht Dan houden we nog wel een probleem over. Als ons verlangen naar recht een aanwijzing is dat God bestaat, waarom doet hij dan niets? We zijn niet gemaakt voor een oneerlijke wereld, maar leven er wel middenin Ontglipt het God soms ook, net als ons? Is dat dan niet juist een aanwijzing dat hij niet bestaat? dia 13 profetie over een andere koning Als je Psalm 72 goed leest, zie je dat het meer is dan een gebed om een goede koning. Neem bijvoorbeeld vers 5: moge hij leven zolang de zon bestaat. Of vers 8: moge hij heersen van zee tot zee, van de Grote rivier tot de einden der aarde. Dat gaat niet meer over Salomo en zijn opvolgers, het is een profetie over een andere koning: koning Jezus.

19 Een koning die recht doet aan de zwakken, een koning die redding biedt aan de armen, uiteindelijk was ook Salomo niet zo n koning. Jezus wel, hij is onze held! dia 14 bij recht doen hoort straf Er staat nog iets over deze koning, in vers 4: moge hij de onderdrukker neerslaan. Deze koning is niet een lieve knuffelkoning. Dat zou niet eerlijk zijn. Neem nou die onschendbare ambassadeur met zijn huisslavin. Maria is ontsnapt, ze leeft weer in vrijheid. Maar is daarmee recht gedaan? Om te beginnen heeft ze niet het geld gekregen waar ze voor heeft gewerkt. En die ambassadeur is er gewoon mee weggekomen, net zoals David dacht er mee weg te kunnen komen, hij is er op geen enkele manier voor gestraft. Er wordt pas recht gedaan aan Maria als die ambassadeur gestraft wordt! Zo n koning is Jezus: hij laat het onrecht niet lopen. Maar dan hebben wij wel een probleem. Want ik kan makkelijk aanwijzen dat die ambassadeur straf moet krijgen, maar ik breng het er niet beter vanaf. Dat is de les van David: wij doen net zoveel onrecht. Ik heb dan wel geen slaaf in huis, maar er werken wel slaven aan mijn voedsel, mijn kleding en mijn telefoon. Als Jezus alles rechtzet, kan ik niet langer leven. dia 15 Jezus redt van de straf Er is meer nodig: dat Jezus ons rechtzet. God kan niet anders dan tegen ons zeggen: verdwijn uit mijn ogen. Het grote wonder is dat hij het tegen Jezus heeft gezegd, aan het kruis.

20 De enige die wel rechtvaardig was. Dat er zoveel onrecht in de wereld is, betekent niet dat het God ontglipt. Met Jezus is het grote reddingsplan ingezet. Maar wel op Gods eigen, langzame, ingehouden manier. Alleen zo kan hij recht doen zonder alles en iedereen te moeten vernietigen. 4. Zoeken naar recht dia 16 zoeken naar recht We verlangen niet voor niets naar recht: Jezus zorgt ervoor dat overal recht wordt gedaan. Maar wat moeten wij dan met onrecht? Psalm 72 zegt nog iets over Jezus: moge in zijn dagen de rechtvaardige bloeien. Als Jezus koning is, bloeit ook de rechtvaardige: wij mogen zoeken naar recht. dia 17 wees ontevreden met onrecht En dat begint hiermee: wees ontevreden met onrecht. In Matteüs 5 zegt Jezus: gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid. Het is makkelijk om je maar bij het onrecht neer te leggen, om ervoor te kiezen niet te willen weten wat er allemaal voor oneerlijks gebeurt in deze wereld. Al die ellende je verandert er toch niets aan! Jezus zegt juist dat je het verlangen naar recht niet moet verstoppen. Voel de pijn maar van zo n huisslavin. Wees maar boos, verontwaardigd, over zo n oneerlijke wereld. dia 18 span je in voor recht En als je daar echt boos om bent, zoals Jezus, span je dan ook in voor recht. Eerlijk is eerlijk, dat blijft ongemakkelijk. Wat kan ik nou doen voor een eerlijke wereld? Kan ik daar ooit genoeg voor doen? Maar toch: span je in voor recht.

21 Probeer meer te weten te komen over de dingen die je koopt: waar komen ze vandaan, wie hebben eraan gewerkt? Jezus zag mensen nooit als middelen, maar als personen. Onze keuzes kunnen echt verschil maken voor personen, ook al verander je de wereld er niet direct mee. Maar dat mag je aan God overlaten. dia 19 zie Gods genade in wat je hebt Zie vooral ook Gods genade in wat je hebt. In Nederland zijn je rechten goed geregeld, en dat is iets om blij mee te zijn. Maar er zit ook een gevaar in: dat je het normaal gaat vinden. Als je overal recht op hebt, is het helemaal niet bijzonder meer. Je krijgt slechts waar je recht op hebt. Als je denkt dat je overal maar recht op hebt, en in Nederland is dat vaak ook nog zo, dan kun je er niet meer tevreden en blij mee zijn. Terwijl al die prachtige regelingen en voorzieningen pure genade zijn! God geeft je zoveel meer dan waar je recht op hebt: zijn genade. Genade, zo oneindig groot. Het is een lied van John Newton, die eerst in de slavenhandel werkte, maar later streed voor de afschaffing van de slavernij. Laten wij het ook zingen, voor de God die ons recht zet. Amen.

22 Psalm 19:2 Verlangen naar meer: schoonheid Je kunt onder de indruk zijn van wat mooi is: natuurschoon, kunst, design, enz. Maar wat mooi is, staat niet op zichzelf: het wijs naar boven, naar Gods schitterende heerlijkheid. Bij hem wordt ons verlangen naar schoonheid vervuld. Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint toe. Liturgie Zingen: Opwekking 672 : 1, 2 en 4 Stil gebed Votum en groet Zingen: GKB Psalm 29 : 1, 2 en 4 Gebed Lezen: Exodus 33 : en 34 : en Psalm 19 : 1 15 Zingen: GKB Gezang 148 Preek over Psalm 19 : 2 Zingen: Opwekking 709 Leefregels Zingen: GKB Psalm 119 : 64 en 65 Gebed Collecte Zingen: LvK Gezang 479 : 1, 3 en 4 Zegen Verlangen naar meer:

23 schoonheid Introductie serie Is er meer? Meer dan het leven dat we zo goed kennen? In ieder geval verlangen we ernaar. Ik geloof dat we niet zomaar verlangen, maar dat onze verlangens wijzen naar iets dat groter is dan wij, dat we in onze verlangens God kunnen ontmoeten. In deze weken staan we bij een paar van die verlangens stil. Bij geluk, schoonheid, recht, seksualiteit en spiritualiteit. Vandaag het verlangen naar schoonheid. We lezen eerst over Mozes, die een ontmoeting met God heeft: Exodus 33 : en 34 : Daarna lezen we Psalm 19. Inleiding dia 1 zwart Smaken verschillen. Als jij iets heel erg mooi vind, kan het best zo zijn dat iemand anders er niets mee heeft, of het zelfs lelijk vindt. Maar er zijn dingen die iedereen mooi vindt. Watervallen bijvoorbeeld. Ik ken in ieder geval niemand die watervallen lelijk vindt. dia 2 waterval Op onze vakantie kwamen we deze waterval tegen. Is het geen schoonheid? Naar zo n waterval kan ik uren staren. En altijd weer vraag ik me af: waar komt al dat water toch vandaan? Elke minuut gaan er duizenden liters naar beneden. Voor zoveel water moet je de kraan thuis heel lang aan laten staan.

24 En toch komt er geen einde aan. De waterval gaat aan het einde van de dag niet even uit, om de volgende ochtend weer te worden opgestart. Hij stroomt 24 uur per dag, 365 dagen per jaar, jaar in, jaar uit. Die waterval is echt mooi. De foto daarentegen Ja, ik het mag het zeggen, ik heb hem zelf gemaakt. Iemand die veel van fotografie weet, kan deze waterval vast mooier op de foto krijgen. Maar daar gaat het mij niet eens om: ik vind foto s van watervallen gewoon niet mooi. Zo n foto kan niet tippen aan de waterval zelf. Op een foto zie je het water niet bewegen. Je hoort het water niet naar beneden storten. Je voelt de kou niet van elke stap die je dichter bij de waterval zet. En je ruikt de zware vochtige lucht niet. Zo n foto is maar een slap aftreksel van een waterval. En het stomme: dan ben ik zo druk bezig om die waterval goed op de foto te krijgen, om de beste plek te vinden om een foto te maken, om de foto niet te licht te maken, maar ook niet te donker, om nog wat met de sluitertijd te spelen, zodat het lijkt alsof het water beweegt, met al die dingen ben ik zo druk dat ik vergeet om van de waterval te genieten. Om gewoon te staren en even helemaal in die waterval op te gaan. dia 3 verlangen naar meer: schoonheid Een waterval is prachtig, maar je kunt hem niet meenemen. Je geniet even, en dan moet je weer verder.

25 Je zou het moment willen vasthouden, maar het kan niet. Dat is verlangen naar schoonheid. 1. Schoonheid vertelt een verhaal dia 4 schoonheid vertelt een verhaal Psalm 19 heeft het over die schoonheid. David, hij heeft Psalm 19 geschreven, kijkt naar de natuur en ziet hoe mooi het is. Maar mooie dingen zijn niet alleen mooi: volgens Psalm 19 vertellen ze een verhaal. dia 5 schoonheid kan overweldigend zijn Ik zei al: smaken verschillen. Maar iedereen kan wel iets bedenken wat je echt heel mooi vindt. Voor de een zijn het de hoge bergen, voor de ander is het de uitgestrekte zee. De een ziet de pracht van elk bloemetje, terwijl een ander veel meer onder de indruk is van de sterrenhemel. Of iets heel anders: de een geniet van schilderijen, terwijl de ander helemaal wegdroomt bij muziek. Of je houdt van mooie huizen, mooie kleren of mooie auto s. We vinden verschillende dingen mooi, maar iedereen kent wel het gevoel dat iets overweldigend mooi is. Schoonheid roept diepe bewondering op. In Psalm 19 gaat het vooral over de schoonheid van de hemel: over een blauwe lucht en dreigende wolken, en over alles wat daar achter ligt: zon, maan, sterren, planeten, het heelal. Maar wat Psalm 19 daarover zegt, kun je zeggen van alles wat mooi is, wat dat diepe gevoel van bewondering oproept. dia 6 verlangen naar schoonheid

26 We houden van wat mooi is. In een mooie omgeving voel je je op je gemakt, daar kom je tot rust. Als je aan de waddendijk naar een zonsondergang kijkt. Maar ook als je thuis komt in een mooi ingericht huis. Zelf willen we ook graag mooi zijn. En als je iets moois ziet, wil je het graag delen: moet je zien, daar zwemt een zeehondje! Maar hoe mooi het allemaal ook is, het roept ook altijd een verlangen naar meer op. Voor je er erg in hebt, is de zonsondergang voorbij, opeens voel je dat je het koud hebt. Of het muziekstuk, waar je wel in zou willen leven, is afgelopen, en alle achtergrondherrie komt weer binnen. Je kunt het moment niet vasthouden. Of neem die hemel uit Psalm 19. Wat hebben we daar weinig van gezien. Mooie dingen wil je graag van dichtbij bekijken, maar het is gewoon te ver. Zelfs als je wel eens hebt gevlogen, of zelfs een raketvlucht hebt gedaan, maar dat zal wel niet, dan gaat er wel een nieuwe wereld voor je open, maar dan nog zie je vooral heel veel wat onbereikbaar is. Onontdekte schoonheid. dia 7 schoonheid wijst verder Psalm 19 zegt: de hemel vertelt een verhaal. Schoonheid staat niet op zichzelf, het is niet gewoon mooi dat het mooi is. Schoonheid wijst boven zichzelf uit. En het zijn echt niet alleen christenen die dat zeggen. Ik zag deze week een interview met Roger Scruton, die naam mag je weer vergeten, die had ik tot deze week ook nog nooit gehoord, maar hij is een filosoof die geen christen is.

27 Hij zegt: schoonheid is onderdeel van een hogere wereld, een glimp van het goddelijke. Schoonheid vertelt een verhaal. 2. God is schitterend dia 8 God is schitterend De vraag is dan natuurlijk wélk verhaal schoonheid vertelt. Het christelijke antwoord is: schoonheid vertelt het verhaal van God! Alles wat je mooi vindt vertelt jou iets over God, want God zelf is mooi, hij is schitterend! dia 9 schoonheid wijst naar God De hemel vertelt niet zomaar een verhaal. Het is volgens Psalm 19 het verhaal van Gods majesteit. Het is het verhaal van Gods schitterende aanwezigheid. De zon, bergen, zee, watervallen, schilderijen, muziek, ze zijn zo mooi en roepen zo n diep verlangen op omdat God nog veel mooier is. Schoonheid is inderdaad een glimp van het goddelijke : je ziet er iets in van Gods heerlijkheid. De bloemen, de bomen, de sterren, ze staan er niet alleen maar een beetje mooi te wezen, maar ze zeggen: kijk toch hoe mooi God is. En voor mooie dingen die mensen zelf maken geldt dat net zo goed: wij kunnen mooie dingen maken omdat we dat van God hebben geleerd. Het verlangen naar schoonheid is uiteindelijk een verlangen naar God. dia 10 God is schoonheid in eigen persoon Iemand die heel erg naar God zelf verlangde, is Mozes. En dat kun je je voorstellen. Mozes kreeg de ondankbare taak om de Israëlieten uit Egypte mee te nemen, op weg naar het beloofde land. Want konden die Israëlieten zeuren!

28 Mozes werd er stapelgek van. En als Exodus 33 begint, lijkt het er niet op dat ze het beloofde land ooit nog zullen halen. Toen Mozes naar de zin van de Israëlieten te lang wegbleef, hadden de Israëlieten er geen vertrouwen meer in. Ze besloten een beeld van God te maken, van al het goud dat ze hadden meegenomen. Als Mozes er achter komt, is hij woest. En God ook. Mozes moet God overtuigen om met deze Israëlieten verder te gaan. Maar Mozes moet ook overtuigd worden. En na alles wat hij heeft gezien, vooral na de lelijkheid van dat gouden kalf, wil hij nog maar een ding zien: Gods majesteit. En het mag! Al mag Mozes niet meer dan een glimp van God zien, want God is te mooi, te schitterend. Maar zelfs die glimp die Mozes ziet heeft een groot effect op hem: hij gaat er zelf van stralen. dia 11 God maakt alles mooi Als je verlangt naar schoonheid, naar wat mooi is, dan is het dat verlangen van Mozes naar God zelf. En dat is geen onbereikbaar verlangen, zoals de sterren en planeten wel onbereikbaar zijn. God wil alles perfect mooi maken, dat verlangen naar schoonheid vervullen. En echt mooi is het als hij er is, als iedereen hem kan zien, en daar ook zelf van straalt, zoals Mozes. En dat is precies wat God belooft, in Jesaja 60: Sta op en schitter, je licht is gekomen, over jou schijnt de luister van de Heer. ( ) De Heer zal je voor altijd licht geven en je God zal voor je schitteren. En nu al vertelt de hemel, en al dat andere moois,

29 het verhaal van die schitterende God. 3. En lelijkheid dan? dia 12 en lelijkheid dan? Toch is het in de wereld niet allemaal mooi. Er zijn veel lelijke dingen. Misschien nog wel meer dan mooie dingen Wat moet je met die lelijkheid in de wereld? dia 13 mijnbouw Mensen kunnen mooie dingen maken, maar mensen kunnen het ook flink verpesten. Deze foto bijvoorbeeld is ook van een plek waar wij op vakantie waren, maar deze foto heb ik niet zelf gemaakt. Ik vond het er zo lelijk dat ik het geen foto waard vond Wat je ziet is een leisteenmijn. Leisteen wordt in veel landen gebruikt om dakpannen van te maken. Dit was ooit een mooie berg waar van alles op groeide, nu is het een of ander grauw maanlandschap geworden. Mensen hebben de wereld niet bepaald mooier gemaakt dia 14 verbrand Maar ook de natuur zelf kent heel lelijke kanten. Ook die zon, waar David maar niet over uitgepraat raakt. Schitterend, maar je kunt er maar beter niet in kijken, daar kun je zomaar blind van worden. Of als je lekker op het strand ligt, geniet van de warmte van de zon op je huid, maar thuis kom je er achter dat je zo rood bent als de brandweer. Uiteindelijk kan dat zelfs huidkanker veroorzaken en is de zon levensgevaarlijk. dia 15 vluchten voor lelijkheid? Wat doe je, in een wereld waar zo veel lelijk is? Het antwoord lijkt mij logisch:

30 je vlucht voor de lelijkheid. Ik had het al even over die filosoof, die meneer Scruton. Volgens hem is Nederland een bijzonder lelijk land, met afschuwelijke betonnen gebouwen en een platteland waar niets van over blijft Misschien dat hij eens naar Friesland moet komen, wellicht dat dat hem op andere gedachten kan brengen, maar dat terzijde. Hij zegt: mensen vluchten voor lelijkheid, ze proberen alles in hun leven mooi te maken. Ze vluchten in een mooi ingericht huis, in mooie kleding en make-up, ze praten met mooie woorden, want dan voel je je thuis. Schoonheid kan troost geven voor het zware leven. dia 16 God gaat door de lelijkheid heen God doet dat heel anders. Hij vlucht niet voor lelijkheid. Wij zijn zo lelijk geworden, dat we het helemaal niet meer kunnen hebben om God te zien: daar is hij veel te schitterend voor. Als Mozes die glimp van God heeft gezien en ervan gaat stralen, is dat al te veel voor de Israëlieten: Mozes moet maar een doek voor zijn gezicht houden. Wij kunnen die mooie God helemaal niet aan. En daarom maakt God zichzelf lelijk. Nog een keer: God maakt zichzelf lelijk! Dat is het verhaal van Jezus. In Jesaja 53 staat over hem: Onopvallend was zijn uiterlijk, hij miste iedere schoonheid, zijn aanblik kon ons niet bekoren. Hij werd veracht, door mensen gemeden, hij was een man die het lijden kende

31 en met ziekte vertrouwd was, een man die zijn gelaat voor ons verborg, veracht, door ons verguisd en geminacht. Het allerlelijkste wat de wereld ooit heeft gekend, is een kruis op een heuvel naast Jeruzalem, waar het mooiste wat God had, zijn Zoon, werd gekruisigd. Allemaal om de wereld weer mooi te maken. Bij een God die zo ver gaat, vertrouw ik erop dat het echt mooi wordt! 4. Luister naar het verhaal van schoonheid dia 17 luister naar het verhaal van schoonheid Gelukkig is er ook al heel veel mooi. En dat vertelt een verhaal, volgens Psalm 19 het verhaal van de schitterende God. Luister naar dat verhaal! dia 18 oefen om in mooie dingen God te zien (wolkenlucht) Daar wil ik 3 dingen over meegeven. Het eerste: oefen om in mooie dingen God te zien. Ik denk dat we vaak met onze ogen dicht leven: dat we niet meer zien hoe veel moois er is. Terwijl het overal is! Je hoeft helemaal niet ver te kijken om iets van God te zien. Als je maar wel je ogen open houd! Kijk om je heen, zie wat mooi is, laat je raken door schoonheid. Kijk bijvoorbeeld, zoals David, omhoog, zie de zon, de maan, de sterren, de kleuren in de lucht. En koppel het dan ook aan God. Want het zijn niet zomaar mooie kleuren: God is er aan het kleuren! Voor kunst geldt dat net zo goed: geniet van wat mooi is gemaakt, en zie er iets van God in. Want goede kunst kan het verlangen naar God opwekken. En voor goede kunst hoef je echt niet naar een museum: ook in een Pixar-film als Inside Out kun je iets van God zien.

32 dia 19 maak van schoonheid geen afgod Het tweede: maak van schoonheid geen afgod. Dat gebeurt in onze wereld wel: er is geen plek voor lelijkheid. Maar Jezus is juist zo mooi omdat hij lelijk werd. Er is een hele industrie om van lelijkheid te vluchten. O, en het is goed om voor jezelf en voor je lichaam te zorgen, om te sporten, om make-up te gebruiken, om mooie kleren te dragen: daar is allemaal niets mis mee. Maar gebruik het niet om een leegte van binnen te verstoppen. Het leven gaat niet om schoonheid: schoonheid is niet het doel, dat is God. Nog één keer filosoof Scruton. Hij zegt dat schoonheid de plaats van godsdienst overneemt. Mensen geloven tegenwoordig niet meer, maar het verlangen naar wat mooi is, geeft toch een gedeelde basis in het leven. Ik geloof dat zonder God schoonheid nergens meer op slaat: het wordt kitsch, een pakketje schroot met een dun laagje chroom. Alleen bij God is de diepste schoonheid te vinden, en onze vervangers kunnen nooit tegen zijn heerlijkheid op. dia 20 wees een mooi mens Dan het laatste: wees een mooi mens! Het begin van Psalm 19 gaat over hoe mooi de hemel is, daarna gaat het opeens over hoe mooi de wet is. Dat heeft meer met elkaar te maken dan je misschien zou denken. De hemel vertelt het verhaal van Gods majesteit. Maar welk verhaal vertel jij? Aan het einde van Psalm 19 bidt David: laten de woorden van mijn mond u behagen, de overpeinzingen van mijn hart u bekoren, Heer, mijn rots, mijn verlosser. Wijst jouw leven, net als de hemel, naar God?

33 Dan ben je echt een mooi mens! Amen. Jesaja 52:7 Verlangen naar meer: geluk In juni stemden de Britten voor de Brexit. Het had Nederland ook kunnen overkomen Onvrede broeit overal. Maar wat zit daarachter? Het lijkt een verlangen te zijn naar geluk, naar het bijbelse sjaloom. Onze onvrede wijst naar God, bij Jezus kun je volmaakt geluk vinden. Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: Dan stuur ik ook de bijbehorende powerpoint toe. Liturgie Zingen: Opwekking 717 Stil gebed Votum en groet Zingen: LvK Psalm 122 : 1, 2 en 3 Gebed Lezen: 1 Samuël 8 : 1 9 en Jesaja 52 : 1 10 Zingen: LvK Lied 28 : 1, 2, 3 en 4 Preek over Jesaja 52 : 7 Zingen: Psalmen voor Nu 84 (=Opwekking 715) Leefregels Zingen: LvK Lied 477 : 1 en 2 Gebed Collecte Zingen: GKB Gezang 64 : 1, 2 en 3 Zegen

34 Verlangen naar meer: geluk Introductie voor bijbellezing Is er meer? Meer dan het leven dat we zo goed kennen? In ieder geval verlangen we ernaar. Mensen verlangen, mensen beseffen dat het leven niet is zoals het zou moeten zijn. Ik geloof dat we niet zomaar verlangen, maar dat onze verlangens wijzen naar iets dat groter is dan wij, dat we in onze verlangens God kunnen ontmoeten. De komende weken staan we bij een paar van die verlangens stil. Bij geluk, schoonheid, recht, seksualiteit en spiritualiteit. Vandaag het verlangen naar geluk. We lezen 1 Samuël 8 : 1 9 en Jesaja 52 : Inleiding dia 1 Pond Toch aardig van die Britten. Precies een dag voordat wij vertrokken voor onze vakantie in Wales besloten de Britten hun munt, de Pond, goedkoper te maken. Oké, eigenlijk besloten ze uit de Europese Unie te stappen, ook wel Brexit genoemd, maar gevolg was wel dat de Pond flink goedkoper werd. Vorig jaar in de zomer moest je nog 1 Euro 50 betalen voor een Pond, deze zomer nog maar 1 Euro 20. dia 2 donuts Voor hen die dit soort getalletjes niet zo veel zeggen: het betekent dat als je 5 donuts koopt, je er maar 4 hoeft te betalen.

35 En donuts bakken, dat kun je aan de Britten wel overlaten, dus daar hebben we het maar lekker van genomen. Hetzelfde geldt voor muffins: 5 halen, 4 betalen. En voor chips in de meest wonderlijke smaken: red hot chili met limoen, of bacon met maple-siroop Geloof mij maar: daar wil je geen 5 zakken van hebben, ook niet als je er maar 4 hoeft te betalen. Hoe dan ook, het hele land stond in de uitverkoop: 20% korting op alles. Speciaal voor ons. Toch aardig van die Britten. dia 3 brexit Niemand had gedacht dat het zo ver zou komen. Neem alleen al dat woord: Brexit. Een grappig woord voor iets wat als een grap begon en gewoon een grap het moeten blijven. Net zoals de Frexit : dat Friesland de onafhankelijkheid uitroept. Leuk om wat over te grappen, maar verder geen goed idee. Maar de Brexit is nu echt in gang gezet! Ze zijn er zelf ook van geschrokken. Ontredderd zelfs. In een speeltuintje raakten we aan de praat met een vader en een oma. Nog voordat we over het weer hadden gepraat vonden ze het al nodig ons hun excuses voor de Brexit aan te bieden. Al snel waren we heerlijk aan het mopperen over alles wat er niet deugde aan het referendum. dia 4 verlangen naar meer: geluk Hoe heeft het ooit kunnen gebeuren? Over die vraag heb ik nagedacht, ik heb er ook wat dingen over gelezen, en ik kom uit bij verlangen. Verlangen naar een betere wereld.

36 Verlangen naar een beter leven. Verlangen naar dat alles goed is. Vanmorgen staan we stil bij het verlangen naar geluk. 1. Onvrede dia 5 onvrede Zijn we dan echt zo ongelukkig? Dat zeggen we dan ook weer niet zo snel van onszelf Toch missen we iets, is er veel onvrede, ook in Nederland. dia 6 Nexit Want die Brexit is geen typisch Brits dingetje. Dan was ik er vandaag echt niet over begonnen. Het had Nederland net zo goed kunnen overkomen. In april mochten wij ook naar de stembus, over het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Maar een van de initiatiefnemers zei in een interview dat Oekraïne hem niets kon schelen, dat het referendum vooral als protest tegen de EU bedoeld was. Een Nexit dus dia 7 trump Toch gaat het ook niet over de Europese Unie. Mensen zijn ontevreden, en de EU krijgt de schuld. Maar als er geen EU zou zijn, zouden mensen net zo ontevreden zijn. Kijk maar naar Amerika: ver buiten de EU, maar Donald Trump is er wel presidentskandidaat en gaat Amerika weer groot maken. dia 8 onvrede zit overal Ook al is het leven in Nederland goed, de onvrede zit overal. We zijn boos op graaiers, bang voor terroristen en we wantrouwen politici. We mopperen op de EU, op Den Haag, op het management van je bedrijf, op de samenleving en de jeugd van tegenwoordig, of op de ouderen van tegenwoordig,

37 en misschien ook wel op de kerk. Ze doen maar wat dia 9 Israël: onvrede met corrupte leiders In Israël kunnen ze erover meepraten. Het volk is ontevreden. En eigenlijk ook wel terecht. Jarenlang werd het volk door Samuël geleid, en het waren goede jaren. Samuël was een eerlijk man die zijn macht niet misbruikte. Dat het ook anders kon, wisten de Israëlieten maar al te goed. Voor Samuël waren het Eli en zijn zonen Chofni en Pinechas die de dienst uitmaakten. De twee broers maakten er hun eigen feestje van en vader stond het toe. Wat waren de Israëlieten blij toen Samuël het overnam. Maar ook Samuël heeft twee zonen, Joël en Abia. Hij vindt zichzelf te oud om Israël nog te leiden, dus heeft hij Joël en Abia tot zijn opvolgers benoemd. Ze maken er een potje van, en Samuël laat het gebeuren. Ze zijn zo corrupt als wat, en het belang van het volk kan hen niet interesseren. De geschiedenis lijkt zich te herhalen, en daar hebben de Israëlieten dus geen trek in. Het volk pikt het niet langer, onvrede broeit overal, en de roep om een revolutie wordt steeds luider. Ze trekken bij Samuël aan de bel: Samuël, doe er iets aan! Die zonen van jou zijn een ramp. Geef ons toch een echte koning! dia 10 verlangen naar sjaloom Wat zit daar nou achter? Achter die onvrede van de Israëlieten? Achter de onvrede van Britten, Amerikanen, Turken en Nederlanders? Heel simpel: ze willen gelukkig zijn.

38 Ze willen eerlijk worden behandeld, ze willen serieus genomen worden, ze willen worden gekend en gewaardeerd. Om het met een Hebreeuws woord te zeggen: ze willen sjaloom. Meestal wordt dat met vrede vertaald, maar bij vrede denken wij vooral aan dat het geen oorlog is. Sjaloom is veel meer: het is dat alles goed is. Het is volmaakt geluk. Hoe welkom is de vreugdebode die sjaloom aankondigt profeteert Jesaja eeuwen later. De vraag stellen is hem beantwoorden: zo iemand is zeer welkom. De koning waar het volk om heeft gevraagd, heeft het geluk niet gebracht. Zijn opvolgers ook niet: ze hebben het land in de afgrond gestort. Maar het verlangen blijft, en Jesaja spreekt erover. 2. Het echte geluk komt! dia 11 het echte geluk komt! Is het tegen beter weten in? Gaan we dat volmaakte geluk nog eens vinden? Of moeten we maar stoppen met verlangen, er genoegen me nemen dat het er nu eenmaal niet in zit. Moeten we die stem van onvrede, die stem die roept om volmaakt geluk, maar tot zwijgen brengen? Jesaja moedigt aan om aan dat verlangen vast te houden: geef het niet op, het echte geluk komt! dia 12 God heeft je gemaakt voor geluk Die onvrede, die leidt tot dingen als een Brexit, legt een verlangen bloot, en het is een goed verlangen! Natuurlijk verlang je naar dat alles goed is. God zelf wil ook niets liever. Als hij aarde inricht, het staat in Genesis 1,