Nietzsche. Biografie. Stelt eisen aan de lezer. Het nihilisme (+ 300 x gedurende 3 jaar) God is dood

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Nietzsche. Biografie. Stelt eisen aan de lezer. Het nihilisme (+ 300 x gedurende 3 jaar) God is dood"

Wouter Geerts
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 nietzsche

2 Biografie Zoon van een dominee Lagere school in alle vakken de beste Middelbare school -- Schulpforta Germania Universiteit in Bonn: buitengewone essays, 3 e jaars en 25 jaar Hoogleraar in Bazel en krijgt doctorstitel. Had toegang tot de hoogste kringen. Vriendschappen: Wagner tot de Parsifal, de theoloog Overbekke. Anti-humanist hekel aan het klootjesvolk - bezorgd om medemens. Geeft hem de Übermensch Geen antisemiet Elisabeth herschreef veel van zijn werk (ecce homo en Zarathustra) herschreven en was vurig aanhangster nazisme. (Vgl. de lans van het lot) Stelt eisen aan de lezer. Het nihilisme (+ 300 x gedurende 3 jaar) God is dood

3 Belang voor de filosofie Zet recht wat omgekeerd werd. Vgl. Plato (Veda s), Augustinus (het hiernamaals), Kant (rechtvaardigheid, elders) Wanneer je het zwaartepunt van he leven niet in het leven plaatst maar in een aan gene zijde in het niets, dan heeft men überhaupt het leven zijn zwaartepunt ontnomen. Hekel aan gezag Euripides, i.p.v. Descartes. Heersende klasse en christendom. Losmaken van de slavenmoraal. Amor fati Úbermensch. De na-christelijke mens die zich heeft losgemaakt van de slavenmoraal en zijn eigen waarden en normen schept. Die over zichzelf is heengestegen. En zich verdraaglijk heeft gemaakt. Nihilisme Negatief en positief Oorsprong: Toergenjev: vaders en zonen. Basarow: Een nihilist, dat is iemand die niet buigt voor autoriteit, iemand die geen principe zomaar op goed geloof aanneemt, hoe goed en eerbiedig het ook moge zijn. (= basis Russische revolutie eerste Bolsjewiek ) Dass die obersten Werten sich entwerten. Es fehlt das Ziel. Es fehlt die Antwort auf das Wozu. Consequenties: God is dood (wordt verkondigd door een dwaas) 1. Ongeldigheid van de heersende moraal. Deze is niet objectief maar subjectief. (grote rijkdom binnen de kerken en de adel) 2. Ongeldigheid van de waarheid. Ook deze is niet objectief. (eerste opmerkingen in Morgenrood) 3. Er bestaat geen god. Geen eeuwige macht. De mens staat alleen. 4. de eeuwige herhaling. Dit is de grote omwenteling. 1881

4 Noemt zich de ploegschaar: woelt alle traditionele grond onder onze voeten weg. De filosoof met de hamer: De filosoof is de heelmeester van de cultuur. Het is nodig om kritiek te hebben op iedere uiting van kunst en cultuur. Bevrijding van de christelijke slavenmoraal Eerst kenden we de Griekse aristocratische moraal. De mens is vrij om te denken wat hij wil. Hij is autonoom en neemt zelf zijn beslissingen. Christendom: priesters staan vijandig tegen het lichaam en het leven. Alles en iedereen is zondig. We kunnen alleen maar boetedoen om in een fictief bestaan het beter te hebben. De mens is van nature slecht en kan slechts door boetedoening in het hiernamaals komen. De mens is een slaaf van deze opvatting. De wil Er bestaat geen autonome wil. Er bestaat een strijd tussen hogere en lagere driften. (Augustinus) Uit deze strijd ontstaat de wil tot handelen. Iedere drift wil winnen. (klassieke invloed: De strijd tussen Apollo en Dionysus.) De strijd tussen orde en wanorde, Het begrip waarheid Plato en Kant: er bestaat een ultieme waarheid: resp. de ideeën en das Ding an sich. Ons verstand is een te gebrekkig instrument om de waarheid te kunnen zien. Er zijn meerdere waarheden en moralen. Neem kennis van meerdere culturen en opvattingen. Ga vooral niet uit van de juistheid van wat in jouw cultuur als waarheid geldt. Wat is de waarde van waarheid?

5 Morgenrood: 1.Redelijkheid achteraf. Alle dingen die een lang leven hebben, raken gaandeweg zo met rede doordrenkt, dat hun afkomst uit de redeloosheid daardoor onwaarschijnlijk wordt. Klinkt niet bijna elke nauwkeurige ontstaansgeschiedenis paradoxaal en schandelijk voor het gevoel? Spreekt de goede historicus eigenlijk niet voortdurend tegen? Wat is dan de waarde van waarheid? Deze vraag moet naar waarheid worden beantwoord. 2. Vooroordeel van de geleerden. Het is een juist oordeel van de geleerden dat de mensen van alle tijden meenden te weten wat goed en slecht, wat prijzens- en afkeurenswaardig was. Maar het is een vooroordeel van de geleerden dat wij het tegenwoordig beter zouden weten dan welke tijd ook. Zarathoestra: Zie, ik leer u de Übermensch! De Übermensch is de zin van de aarde. Laat uw wil zeggen: De Übermensch moet de zin van de aarde zijn! Ik bezweer u, broeders, blijf de aarde trouw en schenk geen geloof aan mensen die bij u aankomen met praatjes over bovenaardse verwachtingen! Gifmengers zijn het, of ze het weten of niet. Eens was de zonde tegen God de grootste zonde, maar God stierf, en daarmee stierven ook die zondaars. Nu is het het ergste om te zondigen tegen de aarde en om de ingewanden van het ondoorgrondelijke hoger te achten dan de zin van de aarde!

6 Übermensch Alle wezens hebben tot nu toe iets geschapen dat boven hen uitgaat; en willen jullie dan de eb zijn van deze grote vloed en liever nog naar het dier terugkeren dan de mens te overwinnen? Wat is de aap voor de mens? Iets belachelijks of een voorwerp van pijnlijke schaamte en dat is precies wat de mens voor de supermens zal zijn: iets belachelijks of een voorwerp van diepe schaamte. Jullie hebben de weg afgelegd van worm tot mens en veel in jullie is nog worm. Eens waren jullie apen en ook nu nog is de mens meer een aap dan willekeurig welke aap. Velen sterven te laat en sommigen sterven te vroeg. De leer klinkt nog vreemd: sterf op het juiste moment! Sterf op het juiste moment: zo leert Zarathoestra. Maar wie nooit op het juiste moment leeft, hoe zou die ooit op het juiste moment kunnen sterven? Was hij dan maar nooit geboren! Dat raad ik de overbodigen Maar ook de overbodigen doen nog gewichtig over hun sterven en ook de holste noot wil nog gekraakt worden. Ziek worden en argwaan koesteren gelden voor hen als zondig: men gaat behoedzaam te werk. Een dwaas die nog over stenen of mensen struikelt! Een beetje vergif op zijn tijd: dat geeft aangename dromen. En veel vergif aan het einde, om aangenaam te sterven.

7 De laatste christen stierf aan het kruis. Die fröhliche Wissenschaft: Der christliche Entschluss die Welt hässlich und schlecht zu finden, hat die Welt hässlich und schlecht gemacht. 'Goed' is wat de kudde samenhoudt. 'Slecht' wat haar ontbindt. Iedereen heeft precies zoveel ijdelheid als het hem aan verstand ontbreekt. Ik zou best christen en verlost willen zijn, als de christenen er maar wat verloster uitzagen. Also sprach Zarathustra: Bettler aber sollte man ganz abschaffen! Wahrlich, man ärgert sich ihnen zu geben und ärgert sich ihnen nicht zu geben.

Vergelijkbare documenten

filosofie De nieuwe mens Plato en Gude

filosofie De nieuwe mens Plato en Gude De nieuwe mens - fukuyama Martin Heidegger De bedreiging van de mens komt niet in de eerste plaats voort uit de potentiele dodelijke machines en apparaten van de