HERFELINGEN. Door het land van Bruegel en de stevenisten

Transcriptie

1 HERFELINGEN Door het land van Bruegel en de stevenisten Het golvende en open landschap van het Pajottenland, dat Bruegel op zijn doeken vereeuwigde, is een welkom wandelgebied. Met een heuse berg, de Kesterheide, is het klimmen geblazen, de mooie panorama s krijg je er gratis bij. Dat de omgeving er nu in peis en vree bij ligt, wil niet zeggen dat dit altijd zo geweest is. In de tijd van Napoleon werden de stevenisten, diepgelovige katholieken, decennia lang vervolgd, omdat ze het niet eens waren met de paus en zich afscheurden van de Kerk. Dat belette echter niet dat de streek welvarend was. Machtige vierkanthoeven zijn er het bewijs van. AFSTAND 16,8 km, alternatief 14,2 km. VERTREKPLAATS De kerk van Herfelingen bereik je door op de E40 afrit 20-Ternat te nemen en de N285 richting Edingen. Na 17 km neem je rechts de afslag Herfelingen-Centrum. Je kunt ook afrit 21-Halle op de Brusselse ring (R0) nemen, via de A8 tot afrit 25-Hoves rijden en daar de N285 richting Asse over een afstand van 6 km volgen tot links de afslag naar Herfelingen-Centrum. PARKEREN Aan beide zijden van de kerk. AARD VAN DE WEG Verkeersarme asfaltwegen, enkele aardewegen en graspaden. TOEGANKELIJKHEID Onmogelijk voor rolstoelen. INFORMATIE Toerisme Pajottenland en Zennevallei: Historisch stadhuis, Grote Markt 1 bus 1, 1500 Halle, tel , fax , pajottenlandzennevallei@toerismevlaanderen.be, ETEN & DRINKEN Café De Zoete Inval: Sint-Niklaasstraat 33, 1540 Herfelingen-Herne, tel , di. gesloten. Je picknick verorberen kan in Sporthal JO-NA, Winnepenninckxstraat 4, 1755 Leerbeek-Gooik, tel , ma.-di. geopend vanaf u, wo.-zo. geopend vanaf 9.00 u. Brasserie t Fonteintje: Assesteenweg 69, 1540 Herne (op 3 km langs de N285 richting Edingen), tel , fonteintje@busmail.net, ma. gesloten, di.-za. geopend vanaf u, zo. en feestdagen vanaf u. Laatste herziening: juli 2006

2 DE WANDELING Punt 1 naar 2 (3,6 km) Aan de achterzijde van de kerk van Herfelingen (1) neem je de dalende Sint-Niklaasstraat naar het kerkhof. Voorbij een bocht naar rechts sla je aan de kapel de asfaltweg links in en je verlaat de bebouwde kom. Voorbij een volgende kapel bereik je een T-sprong en houd je links de Hondsberg aan. Je neemt de eerste zijstraat rechts. De classicistische Sint-Niklaaskerk uit 1781 vult het cirkelvormige dorpspleintje volledig. Enkele 19de-eeuwse dorpshuizen hebben hun oorspronkelijke uitzicht behouden. Aan het kerkhof werp je een eerste blik over het glooiende Pajotse landschap. Bij de kapel halverwege de Kamstraat heb je een prachtig panorama over het Pajottenland: voor je de communicatietorens van de NAVO op de Kesterheide, rechts ervan de kerk van Kester en in de verte de zendmast in Sint-Pieters-Leeuw. Achter je ontwaar je de platte kerktoren van Herfelingen en in de verte, op de volgende heuvelrug, de trotse toren van Heikruis. Aan de grote weg van Kester naar Galmaarden steek je schuinlinks over naar Goteringen. Aan de huizenrij volg je links en je krijgt opnieuw een haakse bocht voorgeschoteld. Aan huisnummer 31 staat het unieke en bevallige Van Reepinghens Huizeke, een hoeve uit 1777 in vakwerkbouw en met een gedeeltelijk rieten dak. Het gebouw is momenteel ingericht als heemmuseum waar honderden voorwerpen aan de leefgewoonten van onze voorouders herinneren (bezichtiging op afspraak: ). Je passeert de Ecofarm, een kapel en de afslag naar de Peverstraat. Aan de viersprong neem je rechts de Daalstraat. Onder de hoogspanningsleiding door volg je even verderop de asfaltweg links. Op een heuvelrug bereik je uiteindelijk opnieuw Goteringen: rechts en aan de viersprong opnieuw rechts de Berghomstraat (2). Aan de Ecofarm krijg je een zicht op het dalhoofd van de Bruggeplasbeek. Je merkt er de variatie in het landschap. In de laagten domineren weilanden en knotwilgen. Hoger op de hellingen komen akkers voor. Op de hoogste punten, in dit geval op de armere bodems van de Kesterheide met zijn masten, groeien bossen. NAAR DE TOP VAN DE KESTERHEIDE Punt 2 naar 3 (1,8 km) Op het hoogste punt van de Berghomstraat (2) neem je links de grindweg voorbij huisnummer 53. Op het einde neem je het asfalt naar rechts. Door een holle weg klim je opnieuw, nu naar de witte bol van SATCOM. In de Berghomstraat laat het dalhoofd van de Bruggeplasbeek zich van zijn mooiste kant zien. Weiden en bomen begeleiden de beek bij haar eerste meters. Aan de witte bol neem je links de Heidestraat en aan de splitsing ga je schuinlinks richting Pervivo. Voorbij het hoogste punt gaat de asfaltweg over in een aardeweg die verder versmalt tot een pad. Aan de drukke N28 (Ninove-Halle) (3) kun je het traject verkorten. De Kesterheide is met 112 m het hoogste punt van Vlaams-Brabant. Hij maakt deel uit van de Vlaamse heuvelrij die zich van de Kemmelberg tot het Hageland uitstrekt. De Romeinen vonden dit een goede plaats voor een militair kamp, een castrum, vandaar de naam Kester. Tot in de 20ste eeuw werd op de heuvel nog heidevegetatie aangetroffen. Nu zijn de niet-gecultiveerde delen bebost. In de jaren raakte de Kesterheide bekend doordat er VNV-landdagen plaatsvonden. Je vindt de grafsteen

3 van hun voorman Staf De Clercq links bij het verlaten van de aardeweg. Ook het leger en de NAVO vonden de berg interessant. Deze laatste plaatste er in 1972 de witte bol van SATCOM, haar hoofdstation voor satellietcommunicatie. Het Belgische leger heeft op het hoogste punt een transmissiepyloon. In de nabijheid heeft BOKS (Belgische Oudervereniging van Kinderen met een Stofwisselingsziekte) een kerkhofje aangelegd. Iedere boom symboliseert een overleden kind. Hier kun je genieten van een weids panorama in oostelijke en zuidelijke richting. Ver weg naar het oosten steken de eerste hoogbouwflats van Brussel boven de horizon uit. Met wat geluk ontwaar je ook de koepel van de basiliek van Koekelberg en de bollen van het Atomium. VERKORTING: DE STEVENISTEN Punt 3 naar 4 (1,4 km) Langs en hoger dan de N28 (3) blijf je de aardeweg volgen tot deze de grote weg bereikt. Ga rechtdoor en neem de eerste straat rechts (Kattestraat). Deze leidt je voorbij het kerkhof en daalt af naar de Romeinse Steenweg van Asse naar Edingen bij het Sint-Pietersplein in Leerbeek (4). Leerbeek is ontstaan in de 1ste eeuw aan de heerbaan Bavai-Asse, niet ver van de Romeinse nederzetting. De naamgeving verwijst naar een laar, een open plek in het bos. De Sint-Pieterskerk is een zaalkerk van het einde van de 18de eeuw. Je kruist de Romeinse heerbaan richting dorpsplein en Brusselstraat. Daar steek je de Ninoofsesteenweg over naar de Winnepenninckxstraat. 100 m voorbij de kapel komt de hoofdroute aan de viersprong van links en ga jij rechtdoor. De omgeving van Leerbeek staat bekend om de stevenisten. Onder Napoleon scheurden diepgelovige katholieken zich van Rome af als reactie tegen het Concordaat van 1801 tussen Paus Pius VII en Napoleon, een twijfelachtige overeenkomst waarbij de Franse staat de controle verwierf over de kerkelijke activiteiten. Pastoor Philippus Winnepenninckx van Leerbeek was een voortrekker van deze groep, die zich oud-katholieken noemen. De naam stevenist verwijst naar een andere voortrekker, kanunnik Corneel Stevens. Halverwege de straat staat de kapel ter ere van pastoor Winnepenninckx, die ondanks de aanstelling van een andere priester nog meer dan 30 jaar zijn ambt bleef uitoefenen, tegen het recht van de sterkste in. DOOR HET LAND VAN GOOIK Punt 3 naar 4 (4,0 km) Als je de wandeling niet inkort, daal je aan de drukke N28 (3) de trapjes af naar de rijweg. Je steekt die voorzichtig over en je neemt de verharde weg rechtdoor. Juist voor een rij knotwilgen neem je schuinlinks de aardeweg. 100 m verderop ga je opnieuw links naar een pad. Na 300 m maakt het pad een haakse bocht naar links langs de afsluiting. Na 75 m ga je aan de bomenrij opnieuw rechts de dalende aardeweg in. Het laatste stuk is steil. Voorbij de hoeve neem je rechts de asfaltweg. Na 400 m kom je op een T-sprong en ga je rechts. 100 m voorbij de T-sprong kruist een brede grindweg je pad. In een lieflijk landschap daal je verder de Kesterheide af. Velden en bossen overheersen. Hier en daar vergezellen knotwilgen het pad. Je krijgt machtige uitzichten op Gooik, zonder echter de kerktoren waar te nemen. Je slaat de grindweg rechts in. Een kilometer verderop eindigt die bij een asfaltweg, waar je links gaat. Aan de T-sprong moet je weer rechts. De Edingsesteenweg volg je 150 m naar rechts en aan een kapel neem je de Kerkveldstraat. Op het einde kom je aan een viersprong

4 aan de Winnepenninckxstraat in Leerbeek (4). 100 m naar rechts bevindt zich een kapel ter ere van pastoor Winnepenninckx. Het vervolg van de wandeling gaat naar links. De grindweg volgt de oude trambedding naar Leerbeek. Kronkelend als een slang slingert ze door het golvende landschap. Wat verderop vind je schaduw in een bos. Eenmaal uit het bos bereik je de eerste huizen van Leerbeek. WEIDSE PANORAMA S EN STATIGE VIERKANTHOEVEN Punt 4 naar 5 (1,4 km) Asfalt maakt plaats voor grind. 350 m voorbij een hoeve sla je de grindweg rechts in. Een kilometer verderop ga je aan de T-sprong links. Je neemt echter onmiddellijk de Putbeekstraat naar rechts. Voorbij de gelijknamige beek klim je de vallei uit. Voorbij het steilste deel buigt de weg naar rechts af. Het tweede deel van de wandeling verloopt op lager niveau. Je laat de Kesterheide achter je. Vóór je ligt de vallei van de Bosbeek, een zijbeek van de Zuunbeek, die op haar beurt de Zenne vervoegt even ten zuiden van Brussel. Uitgestrekte akkercomplexen laten je genieten van verre panorama s. Drie grote vierkanthoeven passeren de revue: eerst het Verbrand Hof, verder Hof te Putbeek en voorbij de gelijknamige beek Hof Karenborg. Voorbij de Ninoofsesteenweg volgt een licht klimmende aardeweg. Aan de weg Kester- Pepingen ga je rechts om na 50 m links de asfaltweg (R. Merckxstraat) in te slaan. Je bent nu in het centrum van Kester (5). Je klimt nu geleidelijk naar de kerktoren toe, waarvan de spits boven de horizon uitsteekt. Niet voor niets bouwden de Romeinen er een kamp. Je overziet het hele land richting Pepingen tot de Zennevallei bij Halle. De neoromaanse Sint-Martinuskerk dateert van Punt 5 naar 1 (3,6 km) Waar de R. Merckxstraat naar rechts afbuigt, naar de kerk, blijf jij rechtdoor wandelen. Je volgt de grindweg naast huisnummer 35. Ook Kester speelde een belangrijke rol in de vervolgingsperiode van de stevenisten. Het was hier dat pastoor Winnepenninckx lange tijd de mis opdroeg in een schuur. De schuur werd afgebroken en staat nu in het openluchtmuseum van Bokrijk op haar heropbouw te wachten. De weg daalt snel af naar de samenvloeiing van de Rasbeek en de Bruggeplasbeek. Aan de splitsing blijf je de Patattestraat rechts volgen. 100 m verderop buigt de weg uit de vallei af en wordt je klimvermogen weer getest. De Bruggeplasbeek ken je nog van haar brongebied aan de voet van Kesterheide. Toen bevond je je op 75 m hoogte. Hier, nauwelijks 2 km verderop, stroomt ze op nog geen 40 m en is ze al een forse beek. Wat verder ontwaar je Hof Nechelput met de typische lange oprit omzoomd met weiden. Aan de afslag naar links ben je op het hoogste punt aangekomen, weer 78 m boven zeeniveau. Meerdere kerktorens, waaronder die van Herfelingen (vooruit), Heikruis (links) en Kester (rechtsachter) krijg je te zien. De masten en de witte bol wijzen je de Kesterheide. Onder de hoogspanning door daal je weer af naar de Rasbeek. Je steekt die over bij de eerste huizen van Herfelingen. De weg klimt aan de andere zijde weer naar het plateau, je steekt de

5 drukke Steenweg op Asse over en over een betonweg bereik je het stemmige kerkpleintje van Herfelingen (1).

6 0 500 m 2500 m Strijland GOOIK Kwakenbeek Zwartschaap Leerbeek Oude Plaats N Daal Bruggeplasbeek Bergem Kwadebeek Kester 5 Putbeek N28 Kestergat N272 Mierenberg N285 Rasbeek Hondsberg Herfelingen Geiling Roskambeek 1 ROUTE HOOGTE REFERENTIEPUNTEN 19-27% onverhard m vertrek 1 Kerk van Herfelingen SITUERING GENT E17 Leie Schelde A12 E19 HASSELT Dijle E40 Schelde E40 LEUVEN BRUSSEL Herfelingen E411 E429 E313 WAVER Nijvel LUIK E19 E42 Ourthe BERGEN NAMEN Sambre Meuse FRANKRIJK 16,8 km 14,2 km AFSTAND ALTERNATIEF 3,6 km 5,4 km 9,4 km 13,2 km Hoek Goteringen-Berghomstraat N28 Leerbeek Kester Verkorting 5,4 km 3 N28 6,8 km 4 Leerbeek 10,4 km 5 Kester