Voorbeeld NPR praktijkrichtlijn. Preview. Bevestigingsartikelen Overzicht van aanbevolen normen. Inhoud. Nederlandse

Transcriptie

1 Nederlandse praktijkrichtlijn Bevestigingsartikelen Overzicht van aanbevolen normen NPR 1800 Fasteners Survey of recommended standards 4e druk, mei 1998 ICS Vervangt NPR 1800:1994; NPR 1800:1994/C1:1996 Inhoud Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. blz. Voorwoord 2 Inleiding 2 1 Onderwerp en toepassingsgebied 3 2 Overzicht van aanbevolen normen Terminologie Schroefdraad Algemene afmetingen en toleranties Algemene eisen en beproevingen Bouten Schroeven Stelschroeven Plaatschroeven Tap- en draadeinden Houtschroeven Combischroeven en toebehoren Diverse bouten en schroeven Moeren Borgmoeren Diverse moeren Sluitringen Borgringen Diverse ringen Pennen en stiften Kerfpennen en -nagels Spanbussen Diverse pennen Klinknagels Artikelen voor staalconstructies Spieën Afdichtstoppen Draadnagels Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft, Telefoon (015) , Fax (015)

2 Blz. 2 In de serie Nederlandse praktijkrichtlijnen verschijnen publicaties van informatief karakter, zoals toelichtingen op normen, constructieve mogelijkheden, werkmethoden en fabricagegegevens. Aan deze publicaties kan geen normatieve waarde worden toegekend. De vorige druk van deze NPR 1800 is verschenen in december Sindsdien is een groot aantal ISO-normen als Europese norm aanvaard en zijn overeenkomstige nationale normen ingetrokken. Het is mogelijk dat bevestigingsartikelen voor zeer speciale toepassingen, waar wel normen voor bestaan, niet in deze NPR zijn vermeld. Voor die artikelen wordt het gebruik van DIN-normen aanbevolen omdat daarvoor geen Nederlandse, Europese of internationale normen bestaan. De meeste aanbevolen normen voor bevestigingsartikelen zijn te vinden in de volgende normbundels: Voorwoord ISO Standards Handbook 18 (1991) Fasteners and screw threads DIN Taschenbuch 10 (1995) Mechanische Verbindungselemente, Teil 1 Schrauben DIN Taschenbuch 43 (1994) Mechanische Verbindungselemente, Teil 2 Bolzen, Stifte, Niete, Keile, Stellringe, Sicherungsringe DIN Taschenbuch 55 (1995) Mechanische Verbindungselemente, Teil 3 Technische Lieferbedingungen für Schrauben, Muttern und Unterlegteile DIN Taschenbuch 140 (1995) Mechanische Verbindungselemente, Teil 4 Muttern, Zubehörteile für Schraubenverbindungen DIN Taschenbuch 193 (1991) Mechanische Verbindungselemente, Teil 5 Grundnormen Inleiding De normcommissie Onderdelen voor bevestiging heeft in 1985 besloten om geen Nederlandse normen meer op te stellen maar om het gebruik van DIN-normen aan te bevelen. De overeenkomstige NEN-normen zouden worden ingetrokken. Dit proces is inmiddels voltooid. Sinds 1989 is de Europese normalisatie van bevestigingsartikelen op gang gekomen en worden door CEN Europese normen opgesteld. Deze Europese normen zijn in de meeste gevallen identiek aan de internationale ISO-normen. Europese normen moeten als Nederlandse norm worden gepubliceerd. Deze publicatieplicht brengt met zich mee dat de overeenkomstige nationale normen, dus ook de in Nederland aanbevolen DIN-normen moeten worden ingetrokken. De opzet van deze praktijkrichtlijn is ten opzichte van de vorige druk in zoverre gewijzigd dat in het overzicht de vervallen normen in de laatste kolom zijn vermeld. Verder is bij de aanbevolen normen en overeenkomstige internationale normen het jaar van publicatie toegevoegd. Door de snelle ontwikkelingen op het gebied van de Europese normalisatie kan het zijn dat de inhoud van deze praktijkrichtlijn op bepaalde punten niet meer de laatste stand van zaken weergeeft. De normcommissie streeft er naar om met regelmatige tussenpozen de inhoud op de laatste stand van zaken te brengen en een nieuwe druk te publiceren.

3 Blz. 3 1 Onderwerp en toepassingsgebied 2 Overzicht van aanbevolen normen Deze praktijkrichtlijn geeft een systematisch overzicht van de voor gebruik in Nederland aanbevolen normen. Dit zijn in volgorde van voorkeur: Nederlandse normen van Europese en/of internationale oorsprong, te verkrijgen als: NEN-EN xxxx (een oorspronkelijke, door CEN opgestelde Europese norm EN xxxx); NEN-EN-ISO yyyy (een door CEN aanvaarde internationale norm ISO yyyy); NEN-ISO yyyy (= EN xxxx) (een door CEN aanvaarde internationale norm ISO yyyy (met oude nummering waarbij xxxx = yyyy 1) )); Duitse normen: DIN zzzz; DIN-ISO yyyy (een door DIN aanvaarde internationale norm ISO yyyy); Overige Nederlandse normen: NEN zzzz en NPR zzzz; NEN-ISO yyyy (een door NNI aanvaarde norm ISO yyyy); Internationale normen: ISO yyyy. OPMERKINGEN 1. Het nummer xxxx wordt door CEN uitgegeven, het nummer yyyy door ISO en het nummer zzzz door nationale normalisatie-instituten (NNI, DIN, enz.). 2. Op het moment van publicatie van deze praktijkrichtlijn waren sommige normen nog in voorbereiding; deze zijn in het overzicht cursief gezet. In het overzicht zijn de onderwerpen systematisch, dus op onderwerp gegroepeerd. Van links naar rechts zijn achtereenvolgens aangegeven: het onderwerp (ingekorte normtitel); de aanduiding van de aanbevolen norm, met jaar van publicatie; de aanduiding van de overeenkomstige Europese norm, tussen haakjes vermeld; de aanduiding van de overeenkomstige internationale ISO-norm, met jaar van publicatie; de aanduiding van de overeenkomstige vervallen norm (of normen). OPMERKINGEN 1. In plaats van de titel van de norm is een korte omschrijving van het onderwerp gegeven omdat op een regel vaak meer dan een normnummer wordt vermeld en de titels daarvan meestal niet volledig met elkaar overeenstemmen. 2. Omdat een Europese norm niet als zodanig verkrijgbaar is maar alleen als een door een CEN-lidstaat aanvaarde norm, zijn de Europese normen tussen haakjes en zonder jaar van publicatie vermeld. 3. Met nadruk wordt er op gewezen dat overeenkomstig niet altijd inhoudt dat de normen en daarmee de daarin vastgelegde bevestigingsartikelen identiek zijn. Wel vertonen zij een grote mate van overeenstemming en is uitwisselbaarheid over het algemeen gewaarborgd. De gebruiker moet echter altijd zelf nagaan of een bevestigingsartikel volgens een vervallen norm zonder meer kan worden vervangen door een artikel volgens de aanbevolen norm. Indien echter het normnummer en laatste voorvoegsel identiek zijn, gaat het om inhoudelijk identieke normen; het jaar van publicatie kan echter verschillen. 1) Deze methode van aanduiden wordt sinds 1995 niet meer toegepast maar kan op oudere normen nog voorkomen.

4 Blz. 4 Onderwerp Aanbevolen norm (EN-norm) ISO-norm Vervallen norm(en) 2.1 Terminologie benamingen van bevestigingsartikelen NEN-ISO 1891:1985 ISO 1891:1979 benamingen van schroeven en schroefeinden NEN 5500:1973 benamingen van schroefbouten NEN 5501:1973 benaming van moeren NEN 5502:1960 benamingen van platen en ringen NEN 5503:1962 benamingen van bussen, nagels en pennen NEN 5504:1969 symbolen en aanduidingen van maten NEN-ISO 225:1985 (EN 20225) ISO 225:1983 afkortingen, benamingen en figuren DIN 918:1979 aanduidingen van vormen en uitvoeringen DIN 962:1990 ISO 8991:1986 NEN Schroefdraad metrische schroefdraad, nominale maten DIN 13-1 t.m. -11 ISO 724:1993 NEN 81 metrische schroefdraad, toleranties DIN t.m. -26 ISO t.m. -3 NEN 3222 spoed-middellijncombinaties voor bevestigingsartikelen ISO 262:1973 ISO 262:1973 NEN 1649 schroefdraad voor plaatschroeven NEN-EN-ISO 1478:1994 (EN-ISO 1478) ISO 1478:1983 DIN 7970, NEN 1104 schroefdraad voor houtschroeven DIN 7998:1975 NEN 2261 schroefdraaduitloop, metrisch, bij uiteinde DIN 76-1:1983 ISO 3508:1976 NEN schroefdraaduitloop, metrisch, bij steel DIN 76-1:1983 ISO 4755:1983 NEN schroefdraaduitloop, pijpschroefdraad DIN 76-2: Algemene afmetingen en toleranties steeleinden DIN 78:1983 ISO 4753:1983 NEN 1364 afrondingsstralen onder de kop ISO 885:1976 ISO 885:1976 lengten van bouten, schroeven en tapeinden NEN-ISO 888:1998 ISO 888:1976 sleutelwijdten, algemeen DIN 475-1:1984 NEN 2284 sleutelwijdten, uitw. zeskant ISO 272:1982 ISO 272:1982 sleutelwijdten, inwendig NEN 2283:1981 kruisgleuven voor schroeven NEN-EN-ISO 4757:1994 (EN-ISO 4757) ISO 4757:1983 DIN 7962, NEN 2300 kopconfiguratie voor verzonken schroeven met platte kop NEN-ISO 7721:1992 (EN 27721) ISO 7721:1983 indringdiepten van kruisgleuven voor verzonken schroeven NEN-EN-ISO :1994 (EN-ISO ) ISO :1990 inwendig hexalobulair gat ( torx ) voor bouten en schroeven NEN-EN-ISO (EN-ISO 10664) ISO toleranties van bouten, schroeven en moeren NEN-ISO :1996 ISO :1978 DIN toleranties van bouten, schroeven en moeren, F (fijn) ISO :1979 ISO :1979 DIN algemene afmetingen van sluitringen NEN-ISO 887:1998 ISO 887:1983 toleranties van sluitringen DIN 522:1990 ISO :1991 NEN 2267 doorlopende gaten NEN-ISO 273:1996 (EN 20273) ISO 273:1979 NEN 769 gaten voor plaatschroeven DIN 7975:1989 NEN 5534 gaten voor schroefdraadvormende schroeven DIN :1984 gaten voor splitpennen NEN-ISO 7378:1998 ISO 7378:1983 verzinkingen voor verzonken schroeven, ISO-kop DIN 66:1990 verzinkingen voor verzonken schroeven DIN 74-1:1980 verzinkingen voor cilinderschroeven DIN 974-1:1991 DIN 74-2:1991 verzinkingen voor zeskantbouten en -moeren DIN 974-2:1991 DIN 74-3:1991 T-gleuven voor hamerkopbouten DIN 649:1987 smeergaten voor gaffelpennen DIN 1442:1963

5 Blz. 5 Onderwerp Aanbevolen norm (EN-norm) ISO-norm Vervallen norm(en) 2.4 Algemene eisen en beproevingen algemene eisen voor bevestigingsartikelen DIN-ISO 8992:1992 ISO 8992:1986 DIN afnamecontrole voor bevestigingsartikelen DIN-ISO 3269:1992 ISO 3269:1988 DIN mech. eigenschappen van bouten, schroeven en tapeinden NEN-ISO 898-1:1989 (EN ) ISO 898-1:1988 DIN 267-3, NEN 914 mech. eigenschappen van moeren NEN-ISO 898-2:1994 (EN ) ISO 898-2:1992 DIN 267-4, NEN 914 mech. eigenschappen van stelschroeven DIN-ISO 898-5:1980 ISO 898-5:1980 mech. eigenschappen van moeren met fijne schroefdraad NEN-EN-ISO 898-6:1995 (EN-ISO 898-6) ISO 898-6:1994 DIN mech. eigenschappen van moeren, hardheidsklassen DIN :1983 mech. eigenschappen van stalen plaatschroeven NEN-EN-ISO 2702:1994 (EN-ISO 2702) ISO 2702:1992 DIN , NEN 5525 mech. eigenschappen van hittebestendige bevestigingsartikelen DIN :1993, DIN :1993 mech. eigenschappen van non-ferro bevestigingsartikelen NEN-ISO 8839:1992 (EN 28839) ISO 8839:1986 DIN mech. eigenschappen van corrosievaste bevestigingsartikelen: deel 1: bouten, schroeven en tapeinden NEN-EN-ISO :1997 (EN-ISO ) ISO :1997 DIN deel 2: moeren NEN-EN-ISO :1997 (EN-ISO ) ISO :1997 DIN deel 3: stelschroeven en soortgelijke artikelen NEN-EN-ISO :1997 (EN-ISO ) ISO :1997 DIN mech. eigenschappen van borgmoeren NEN-EN-ISO 2320:1997 (EN-ISO 2320) ISO 2320:1997 DIN , NEN 2455 mech. eigenschappen van klemmende borgschroeven DIN :1990 mech. eigenschappen van klevende borgschroeven DIN :1990 mech. eigenschappen van borgringen DIN :1987 mech. eigenschappen van schroefdraad-draadvormende schroeven NEN-EN-ISO 7085 (EN-ISO 7085) ISO 7085 DIN mech. eigenschappen van borende plaatschroeven NEN-EN-ISO (EN-ISO 10666) ISO DIN 7504 mech. eigenschappen van klinknagels DIN 101:1993 oppervlaktebehandeling, algemeen NPR 2691:1983 oppervlaktebehandeling, elektrolytisch DIN-ISO 4042:1992, ISO 4042:1989 DIN NEN 2692:1983 oppervlaktebehandeling, thermisch verzinken DIN :1988, NEN 2693:1986 oppervlaktebehandeling, sherardiseren NEN 2694:1983 oppervlaktebehandeling, fosfateren NEN 2695:1983 oppervlaktefouten van schroeven NEN-ISO :1992 (EN ) ISO :1988 DIN oppervlaktefouten van schroeven met speciale eisen NEN-ISO :1992 (EN ) ISO :1988 DIN oppervlaktefouten van moeren NEN-EN 493:1993 (EN 493) ISO :1995 DIN oprekproef voor moeren NEN-EN 493:1993 (EN 493) ISO 10484:1997, ISO 10485:1991 bepaling van de wrijvingscoëfficiënt DIN 946:1991 torsieproeven voor schroeven M1 t.m. M10 NEN-ISO 898-7:1995 (EN ) ISO 898-7:1992 DIN vermoeiingsproeven DIN 969:1997 ISO 3800:1993 afschuifproef voor pennen en kerfpennen NEN-ISO 8749:1992 (EN 28749) ISO 8749: Bouten vierkantbouten met kraag DIN 478:1985 vierkantbouten met kernafronding DIN 479:1985 vierkantbouten met tap DIN 480:1985 zeskantbouten, productklasse B, M42 t.m. M160 DIN 931-2:1987 zeskantbouten, productklasse A en B NEN-ISO 4014:1992 (EN 24014) ISO 4014:1988 DIN 931-1, NEN 1555 zeskantbouten, productklasse B, D schacht = D flank NEN-ISO 4015:1992 (EN 24015) ISO 4015:1979 zeskantbouten, productklasse C NEN-ISO 4016:1992 (EN 24016) ISO 4016:1988 DIN 601, NEN 102

6 Blz. 6 Onderwerp Aanbevolen norm (EN-norm) ISO-norm Vervallen norm(en) zeskantbouten met fijne draad, productklasse A en B NEN-ISO 8765:1992 (EN 28765) ISO 8765:1988 DIN 960 zeskantbouten met tap DIN 561:1995 zeskantbouten met kegelpunt DIN 564:1995 zeskantbouten met dunne schacht DIN 7964:1990 zeskant-tapbouten, productklasse A en B NEN-ISO 4017:1992 (EN 24017) ISO 4017:1988 DIN 933, NEN 1568 zeskant-tapbouten, productklasse C NEN-ISO 4018:1992 (EN 24018) ISO 4018:1988 DIN 558, NEN 2335 zeskant-tapbouten met fijne draad, productklasse A en B NEN-ISO 8676:1992 (EN 28676) ISO 8676:1988 DIN 961 zeskant-flensbouten, lichte reeks NEN-EN 1662:1998 (EN 1662) ISO 4162:1990, DIN 6921, DIN 6922 ISO zeskant-flensbouten, zware reeks NEN-EN 1665:1997 (EN 1665) DIN 6921, DIN 6922 zeskant-pasbouten met lange schroefdraad DIN 609: Schroeven cilinderschroeven met binnenzeskant NEN-EN-ISO 4762:1997 (EN-ISO 4762) ISO 4762:1997 DIN 912, NEN 1241 cilinderschroeven met binnenzeskant, lage kop DIN 7984:1985 NEN 1601 cilinderschroeven met binnenzeskant, sleutelgeleiding DIN 6912:1985 cilinderschroeven met binnenzeskant, met schouder DIN 9841:1980 ISO 7379:1983 laagbolkopschroeven met binnenzeskant NEN-EN-ISO 7380:1997 (EN-ISO 7380) ISO 7380:1997 verzonken schroeven met binnenzeskant NEN-EN-ISO 10642:1997 (EN-ISO 10642) ISO 10642:1997 DIN 7991, NEN 2359 cilinderschroeven met zaaggleuf NEN-EN-ISO 1207:1994 (EN-ISO 1207) ISO 1207:1992 DIN 84, NEN 1602 pancilinderschroeven met zaaggleuf NEN-EN-ISO 1580:1994 (EN-ISO 1580) ISO 1580:1994 DIN 85, NEN 1603 cilinderschroeven met zaaggleuf, kleine kop DIN 920:1986 cilinderschroeven met zaaggleuf, grote kop DIN 921:1986 cilinderschroeven met zaaggleuf, kleine kop en tap DIN 922:1986 cilinderschroeven met zaaggleuf, met schouder DIN 923:1986 cilinderschroeven met zaaggleuf en kruisgat in kop DIN 404:1986 verzonken schroeven met zaaggleuf NEN-EN-ISO 2009:1994 (EN-ISO 2009) ISO 2009:1994 DIN 963 bolverzonken schroeven met zaaggleuf NEN-EN-ISO 2010:1994 (EN-ISO 2010) ISO 2010:1994 DIN 964 verzonken schroeven met zaaggleuf en tap DIN 925:1986 bolverzonken schroeven met zaaggleuf en tap DIN 924:1986 pancilinderschroeven met kruisgleuf NEN-EN-ISO 7045:1994 (EN-ISO 7045) ISO 7045:1994 DIN 7985 cilinderschroeven met kruisgleuf NEN-EN-ISO 7048 (EN-ISO 7048) ISO 7048 verzonken schroeven met kruisgleuf, sterkteklasse 4.8 NEN-EN-ISO :1994 (EN-ISO ) ISO :1994 DIN 965 verzonken schroeven met kruisgleuf, sterkteklasse 8.8 NEN-EN-ISO :1994 (EN-ISO ) ISO :1990 bolverzonken schroeven met kruisgleuf NEN-EN-ISO 7047:1994 (EN-ISO 7047) ISO 7047:1994 DIN Stelschroeven stelschroeven met binnenzesk. en afschuining DIN 913:1980 ISO 4026:1993 NEN 2341 stelschroeven met binnenzesk. en kegelpunt DIN 914:1980 ISO 4027:1993 NEN 2342 stelschroeven met binnenzesk. en tap DIN 915:1980 ISO 4028:1993 NEN 2344 stelschroeven met binnenzesk. en kratereind DIN 916:1980 ISO 4029:1993 NEN 2343 stelschroeven met zaaggleuf en afschuining NEN-ISO 4766:1993 (EN 24766) ISO 4766:1983 DIN 551, NEN 1487 stelschroeven met zaaggleuf en kegelpunt NEN-ISO 7434:1993 (EN 27434) ISO 7434:1983 DIN 553, NEN 1488 stelschroeven met zaaggleuf en tap NEN-ISO 7435:1993 (EN 27435) ISO 7435:1983 DIN 417, NEN 1489 stelschroeven met zaaggleuf en kratereind NEN-ISO 7436:1993 (EN 27436) ISO 7436:1983 DIN 438, NEN 1486 stelschroeven met zaaggleuf en lange tap DIN 926:1986 stelschroeven met zaaggleuf en borst DIN 927:1986

7 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. nl Bevestigingsartikelen - Overzicht van aanbevolen normen T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview