Zakboekenpolitie.com

Transcriptie

1 Zakboekenpolitie.com Vorderen gegevens en doorzoeking ter vastlegging van gegevens Gebaseerd op paragraaf 9.18 en 10.1 van het zakboek Strafvordering voor de Hulpofficier van justitie

2 Inhoudsopgave 1. Achtergronden 2. Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte 3. Bevoegdheden vorderen gegevens andere wetten 4. Onrechtmatig optreden van derden 5. Gegevensverzameling over anderen dan verdachte 6. Overzicht bevoegdheden 7. Gegevens algemeen 8. Bevoegdheden vorderen gegevens 9. Verhouding tot sfo 10. Bevoegdheden doorzoeking ter vastlegging gegevens 11. Verhouding tot andere beslagbevoegdheden 12. Notificatie / Beklagregeling / Vernietiging / Kosten 13. Rechtshulp 14. Afsluitend overzicht bevoegdheden

3 Drie belangen bij vorderen gegevens (MvT 3) 1. Belangen opsporing - zoveel mogelijk gegevens vergaren 2. Belangen van derde van wie gegevens gevorderd worden - privacybelangen - verstrekking t.b.v. opsporing niet zondermeer toegestaan - daarom normering verstrekking gegevens nodig 3. Belangen van degene op wie de gevorderde gegevens betrekking hebben - recht op bescherming van persoonlijke levenssfeer - zorgvuldige omgang met gegevens Vandaar: wetgeving vorderen gegevens

4 Doel wetgeving vorderen gegevens 1. Politie en justitie meer mogelijkheden te geven om informatie bij derden op te vragen, zodat zij niet langer afhankelijk zijn van vrijwillige medewerking 2. Gegevens te verzamelen, zonder informatie over het betreffende opsporingsonderzoek prijs te geven 3. De positie van de gegevensverstrekker te verduidelijken (medewerking verplicht, grenzen aan medewerking)

5 Knelpunten oude wetgeving (MvT 2) 1. Bevoegdheden oude wetgeving waren gefragmenteerd wat kon leiden tot onduidelijkheid en rechtsonzekerheid (bij opsporingsinstantie en/of derde) 2. Oude bevoegdheden waren niet toereikend voor gevallen waarin gegevens noodzakelijk zijn voor opsporingsonderzoek 3. In de praktijk werd gevraagd om vrijwillige verstrekking

6 Knelpunten oude wetgeving (MvT 2 en Nadere MvA p1 e.v.) Problemen voor de derde bij vrijwilligheid 1. Diende o.g.v. 43 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) af te wegen of er een dwingende en gewichtige reden was die verstrekking noodzakelijk maakte 2. Droeg geen kennis van alle achtergronden v/h verzoek 3. Belast met een verantwoordelijkheid die eigenlijk bij opsporingsinstantie behoort te liggen 4. Is in geval van vrijwillige medewerking verantwoordelijk en aansprakelijk voor de verstrekking (geen wettelijk plicht tot verstrekking, dus mogelijk schadeclaims)

7 Knelpunten oude wetgeving (MvT 2) Problemen voor de opsporing bij vrijwilligheid 1. Ten behoeve v/d afweging die derde moest maken was soms vertrouwelijke opsporingsinformatie nodig is, die echter niet verstrekt kon worden 2. Afhankelijk van bereidheid tot medewerking

9 Stelling Van gegevens die vallen onder de Wet bescherming persoonsgegevens mag vrijwillige afgifte worden gevraagd

10 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte De opsp. ambt. en de OvJ mogen géén vrijwillige afgifte vragen van persoonsgegevens die vallen binnen de reikwijdte (zie hierna) van de Wet bescherming persoosngegevens Er zal dan gevorderd moeten worden op basis van art. 126nc e.v. Sv Voor gegevens die vallen buiten de reikwijdte van de Wbp geldt een open stelsel waarbij gegevens zowel op vrijwillige basis (MH: ook dus gevraagd) als d.m.v. de meewerkverplichtingen van art. 126nc-126nh en 126uc-126uh kunnen worden verkregen Mac Gillavry in Melai, art. 126nc, aant en

11 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte Aldus ook de HR: Aan een verzoek tot afgifte van beelden die zijn vastgelegd d.m.v. een videocamera, in gebruik met het oog op de beveiliging van personen, gebouwen, terreinen, zaken en productie-processen, dient een vordering van de OvJ als bedoeld in art. 126nd Sv ten grondslag te liggen HR , LJN BL7688 Betreft 126nd maar zal ook gelden voor 126nc enz

12 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte: reikwijdte Wbp Art 1 (begripsomschrijvingen) Wbp a. Persoonsgegeven: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon b. Verwerking van persoonsgegevens: elke handeling of elk geheel van handelingen m.b.t. persoonsgegevens, waaronder in ieder geval het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken d.m.v. doorzending, verspreiding of enige andere vorm van terbeschikkingstelling, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, uitwissen of vernietigen van gegevens

13 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte: reikwijdte Wbp Art. 1 c. Bestand: elk gestructureerd geheel van persoonsgegevens, ongeacht of dit geheel van gegevens gecentraliseerd is of verspreid is op een functioneel of geografisch bepaalde wijze, dat volgens bepaalde criteria toegankelijk is en betrekking heeft op verschillende personen

14 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte: reikwijdte Wbp Art Deze wet is van toepassing op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens, alsmede de niet geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden opgenomen 2. (uitzonderingen: zie volgende dia)

15 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte: reikwijdte Wbp Art. 2, lid 2 Wbp niet van toepassing op verwerking persoonsgegevens: a. t.b.v. activiteiten met uitsluitend persoonlijke of huishoudelijke doeleinden b. door of t.b.v. inlichtingen/veiligheidsdiensten c. t.b.v. uitvoering politietaak bedoeld in art. 3 en 4 Pw d. die is geregeld bij of krachtens de Wet basisregistratie personen e. ten behoeve van uitvoering Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens f. ten behoeve van uitvoering Kieswet Art. 2 lid 3: door krijgsmacht (onder voorwaarden)

16 Vorderen/vragen/vrijwillige afgifte: reikwijdte Wbp Gelet op art. 1 en 2 Wbp is de Wbp aldus o.m. niet van toepassing op gegevens die: 1. niet herleidbaar zijn tot natuurlijke personen (bijv. specificaties van producten in het algemeen) 2. uitsluitend ten behoeve van persoonlijke/huishoudelijke doeleinden worden gebruikt 3. vallen onder de Wet politiegegevens (waaronder beelden van cameratoezicht op basis van art. 151c Gemeentewet) en Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens 4. vallen onder de Wet basisregistratie personen Zie verder het zakboek 3.33 en de Wbp

17 Vrijwilligheid/vragen bij gegevens die onder de reikwijdte Wbp vallen 1. Vrijwilligheid/vragen in andere situaties dan ter opsporing De hier besproken regelgeving vorderen gegevens geldt uitsluitend voor opsporing Bij bijv. vermissing van persoon zonder verdenking strafbaar feit, lijkt mij dat wél vrijwillige afgifte gevraagd mag worden (hulpverlening, art. 3 Politiewet, zie 3.34) Art. 43 Wbp (zie hierna onder 3) geeft de verantwoordelijke voor de gegevens ook daadwerkelijk de mogelijkheid om ook in dit soort gevallen gegevens aan politie/justitie te verstrekken

18 Vrijwilligheid/vragen/vorderen bij gegevens die onder de reikwijdte Wbp vallen 2.Vrijwillige afgifte door verdachte M.i. mogen van de verdachte gewoon gegevens gevraagd worden (van hem mag immers ook niet gevorderd worden, zie hierna) Dat voorkomt ook toepassing van een mogelijk ingrijpend dwangmiddel zoals doorzoeking Zie over het toepassen van dwangmiddelen met toestemming het zakboek

19 Stelling Zolang het initiatief niet uitgaat van de opsporingsambtenaar mogen derden gegevens verstrekken zonder dat daaraan een vordering ten grondslag ligt van die opsporingsambtenaar

20 Vrijwilligheid/vragen/vorderen bij gegevens die onder de reikwijdte Wbp vallen 3. Vrijwillige afgifte door getuige/aangever (1/3) Volgens wetgever is het voorstelbaar dat derde op eigen initiatief overgaat tot afgifte gegevens in geval waarin een evident en dringend opsporingsbelang aanwezig is Gedacht kan hierbij worden aan getuige/aangever die zichzelf meldt mét gegevens (bijveen winkelier die bij aangifte van winkeldiefstal beveiligingsbeelden van die diefstal verstrekt). Een getuige/aangever die informatie vastlegt over een strafbaar feit heeft immers doorgaans de bedoeling deze aan de politie te verstrekken

21 Vrijwilligheid/vragen/vorderen bij gegevens die onder de reikwijdte Wbp vallen 3. Vrijwillige afgifte door getuige/aangever (2/3) Let nog op dat hier besproken wordt verstrekking van gegevens die onder reikwijdte van Wbp vallen Gegevens die daar niet onder vallen (zie vorige dia s onder reikwijdte Wbp) mogen gewoon van getuige/aangever bevraagd (en bij niet verstrekking gevorderd) worden Zie voor vrijwillige verstrekking van gegevens die onder reikwijdte van Wbp vallen art. 43 Wbp (volgende dia)

22 Vrijwilligheid/vragen/vorderen bij gegevens die onder de reikwijdte Wbp vallen 3. Vrijwillige afgifte door getuige/aangever (3/3) Art. 43 Wbp biedt aan derden de mogelijkheid om op vrijwillige basis (spontaan / ongevraagd) gegevens aan politie en justitie te verstrekken voor zover dit noodzakelijk is in het belang van: a. Veiligheid Staat b. voorkoming, opsporing en vervolging strafbare feiten c. gewichtige economische en financiële belangen Staat en andere openbare lichamen d. toezicht op naleving wettelijke voorschriften t.b.v. de belangen, bedoeld onder b en c, of e. de bescherming van betrokkene of van rechten en vrijheden van anderen

24 Stelling De bevoegdheden vorderen gegevens uit Sv gaan boven soortgelijke bevoegdheden uit bijzondere wetgeving

25 Bevoegdheden vorderen gegevens andere wetten Let nog op dat bepaalde wetten zelfstandige bevoegdheden kennen die blijven bestaan: kentekenbevraging op basis van art. 43 WVW paspoortfoto op grond van art. 59 Paspoortwet i.v.m. art van de Paspoortuitvoeringsregeling Nederland 2001 gegevens verkregen door cameratoezicht op basis van art. 151c Gemeentewet Te denken valt m.i. ook nog aan: - Naar waarheid verschaffen 'inlichtingen' door handelaren in gebruikte, ongeregelde goederen (art. 437 Sr) - Vorderen inzage gegevens/bescheiden en maken kopieën op basis art. 19 WED - Toezichthoudende bevoegdheden uit de Awb (art. 5:16 e.v.) (niet ter opsporing) - Inlichtingenplicht aan (hulp)ovj onder voorwaarden (art. 162 Sv) - Bevraging rijbewijzenregister (art. 127 WVW) (uitsluitend voor handhaving WVW) - Doorwijsplicht bij onbekend gebleven bestuurder ex art. 165 WVW inlichtingenplicht aan een (hulp)ovj onder voorwaarden (art. 162 Sv)

27 Stelling Informatie door onrechtmatig optreden van derden verkregen mag niet gebruikt worden in het opsporingsonderzoek

28 Onrechtmatig optreden van derden (MvA, p3) Informatie verkregen door onrechtmatig optreden van derden mag wel gebruikt worden in opsporingsonderzoek (vaste rechtspraak) Dit kan anders zijn als de opsp. ambt. betrokken is geweest bij de verkrijging van de betreffende informatie door de derde Zie zo nodig uitgebreid het zakboek

30 Stelling Over anderen dan een verdachte mogen door opsporingsambtenaren geen gegevens worden vergaard

31 Gegevensverzameling over anderen dan verdachte (MvT 3.3) De kring van personen van wie gegevens gevorderd kunnen worden, wordt afgegrensd door het belang van het opsporingsonderzoek (mogelijk zeer ruim dus)

32 Gegevensverzameling over anderen dan verdachte (MvT 3.3) Proportionaliteitsbeginsel Aan motivering v/h vorderen gegevens over personen die géén verdachte zijn worden hogere eisen gesteld dan aan de motivering vorderen gegevens over een verdachte Een beperking van de persoonlijke levenssfeer van de verdachte is eerder gerechtvaardigd dan een beperking van de persoonlijke levenssfeer van een niet-verdachte persoon (zo ook de aanwijzing opsporingsbevoegdheden) In het pv dient hierover verantwoording te worden afgelegd

34 Stelling Een opsporingsambtenaar mag ook gegevens vorderen die mogelijk in de toekomst nog vastgelegd gaan worden, mits het maar identificerende gegevens betreft

35 Overzicht vorderen gegevens (126nc/uc e.v.) 1. Vorderen gegevens verwerkt in de wet Bob Titel IVa: klassiek Titel V: georganiseerde verbanden én Titel Vb: voorkomen/opsporen terroristische misdrijven 2. Niet beperkt tot financiële sector maar kan onder voorwaarden een ieder betreffen 3. Onderscheid wordt gemaakt tussen: a. Identificerende gegevens (opsp. ambt.) b. Andere gegevens (OvJ) c. Gevoelige gegevens (OvJ, machtiging RC) d. Gegevens bij provider

36 Overzicht vorderen gegevens (126nc e.v.) 1. Identificerende, historische, niet gevoelige gegevens van bepaalde persoon/personen; vastgelegd, anders door voor persoonlijk gebruik (126nc, uc en zk) 2. Historische, niet gevoelige gegevens (inclusief identificerende) door OvJ; voor een ander dan 67,1-feit: machtiging RC vereist (126nd, ud en zl) nd/ud/zl-vordering voor komende periode door OvJ; voor directe verstrekking of verstrekking binnen bepaalde periode machtiging RC vereist (126ne, ue en zm) 4. Vorderen gevoelige gegevens (godsdienst, ras, politieke gezindheid, enz.) door OvJ, machtiging RC vereist (126nf, uf en zn) 5. Vordering 126nc,1, nd,1, ne,1 aan provider (lid 2: voor gegevens afkomstig, bestemd voor, betrekking hebbende op verdachte / of tot begaan strafbare feit hebben gediend of mbt die gegevens het sf is gepleegd: door OvJ, machtiging RC vereist) (126ng, ug en zo) 6. Bevel ontsleuteling (126nh, uh en zp) 7. Vorderen bewaring (OvJ/RC) (art. 126ni, ui en zja)

37 Stelling Bij een provider mag niet gezocht worden naar gegevens maar moet altijd eerst de afgifte gevorderd worden

38 Antwoord stelling Bij een provider mag wél gezocht worden zonder een voorafgaande vordering afgifte gegevens (uiteraard niet als volstaan kan worden met een vordering)

39 Overzicht bevoegdheden doorzoeking ter vastlegging gegevens (125i e.v.) 1. Indien bevoegd tot doorzoeking voorwerpen dan ook bevoegd tot doorzoeking gegevens: art. 125i 2. Netwerkzoeking: art. 125j 3. Vordering ontsleuteling: art. 125k 4. Professionele geheimhouder: art. 125l 5. Doorzoeking bij provider : art. 125la 6. Notificatie: art. 125m 7. Ontoegankelijk maken van gegevens: art. 125o

41 Stelling De informatie vastgelegd op schrift valt niet onder gegevens

42 Gegevens algemeen Gegevens: Informatie die is vastgelegd of opgeslagen op een gegevensdrager, hetzij op schrift, hetzij in elektronische vorm Art. 80quinquies Sr Onder gegevens wordt verstaan iedere weergave van feiten, begrippen of instructies, op een overeengekomen wijze, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door personen of geautomatiseerde werken

43 Gegevens algemeen (MvT 4.1 en 4.2 en ook artikelsgewijs, 126nc/nd e nota n.a.v. verslag, p12) Gegevens kunnen van belang zijn om zicht te kunnen verkrijgen op bepaalde gebeurtenissen en op het gedrag of het patroon van gedragingen van een persoon: zijn reisgedrag de plaatsen waar hij verblijft de duur van zijn verblijf zijn financiële transacties, of de lading van voertuigen waarbij hij betrokken is

44 Stelling Van iedere vordering gegevens moet afzonderlijk pv worden opgemaakt

45 Gegevens algemeen (MvT 4.1 en 4.2 en ook artikelsgewijs, 126nc/nd e nota n.a.v. verslag, p12) Onder adres valt ook de postcode (MvA p22 en MvA, p9) Titel van de vordering : het wetsartikel op grond waarvan de vordering gedaan wordt Zie over verschoningsgerechtigden uitgebreid het zakboek Het is niet nodig dat van elke vordering pv wordt opgemaakt Verschillende vorderingen mogen in één pv verantwoord worden Drie dagen termijn voor opmaken pv niet van toepassing

46 Stelling De bevoegdheid tot het vorderen van identificerende gegevens omvat mede dat van de derde gevorderd wordt bekend te maken óf hij over gegevens over de betreffende persoon beschikt

47 Gegevens algemeen (MvT 4.1 en 4.2 en ook artikelsgewijs, 126nc/nd e nota n.a.v. verslag, p12) De bevoegdheid vorderen identificerende gegevens omvat mede dat van derde gevorderd wordt bekend te maken óf hij over gegevens over betreffende persoon beschikt Ook als er alleen aanwijzingen zijn dat derde toegang zou kunnen hebben tot gegevens betreffende bepaalde persoon, kan door toepassing bevoegdheid vorderen identificerende gegevens daarover zekerheid worden verkregen

48 Gegevens algemeen (MvT 4.1 en 4.2 en ook artikelsgewijs, 126nc/nd e nota n.a.v. verslag, p12) Van degene van wie de gegevens worden gevorderd mag geen onevenredige inspanning worden gevergd (beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit, zie uitgebreid het zakboek 3.6) De bevoegdheden geven de de derde van wie gevorderd wordt uiteraard geen bevoegdheid tot het verschaffen van onrechtmatige toegang tot gegevens

49 Stelling Een vordering mag ook per mail gedaan worden

50 Gegevens algemeen (nota n.a.v. verslag, p8, 14, 16 en 22) Onder 'schriftelijk' vorderen wordt ook verstaan 'elektronisch Wel dient de derde na te kunnen gaan of een vordering langs elektronische weg afkomstig is van de met opsporing belaste instantie Niet voldoen aan vordering kan overtreding art. 184 Sr opleveren

51 Gegevens algemeen (nota n.a.v. verslag, p8, 14, 16 en 22) De politie mag nog steeds bij de uitvoering van haar taken met derden samenwerken en in het kader van die samenwerking gegevens van derden ontvangen De politie werkt op verschillende terreinen samen met derden, bijv. ten behoeve voor de aanpak van jeugdcriminaliteit De instanties die hierbij betrokken zijn, kunnen voor dat doel gegevens aan de politie verstrekken als de wetgeving die op de verwerking van de gegevens van toepassing is dat toelaat en dit past binnen de taakuitoefening

52 Gegevens algemeen (nota n.a.v. verslag, p8, 14, 16 en 22) Bevoegdheden mogen niet zodanig mogen worden aangewend dat verschoningsrecht omzeild wordt en deze gegevens langs andere weg verkregen worden Dit wil zeggen dat opsp. ambt. of OvJ de bevoegdheden niet mag toepassen jegens anderen die voor de beroepsmatige verschoningsgerechtigde gegevens verwerken die vallen onder diens verschoningsrecht, met het oogmerk de gegevens langs die weg te verkrijgen Hierbij kan gedacht worden aan gegevens betreffende de transacties op een derdenrekening bij een bank van bijv. een notaris Met een dergelijk oogmerk mogen geen gegevens van de betreffende bank gevorderd worden

54 Stelling De opsporingsambtenaar mag ook historische, identificerende gegevens betreffende een voorwerp vorderen, mits het maar geen gevoelige gegevens zijn

55 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Art. 126nc 1. In geval van - verdenking van een misdrijf - kan de opsp. ambt. - in belang v/h onderzoek - van degene die daarvoor redelijkerwijs in aanmerking komt - en die anders dan ten behoeve van persoonlijk gebruik gegevens verwerkt vorderen bepaalde opgeslagen of vastgelegde identificerende gegevens van een persoon (MH: niet dus van een voorwerp, zie daarvoor 126nd) te verstrekken

56 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Art. 126nc 2. Onder identificerende gegevens wordt verstaan: a. naam, adres, woonplaats en postadres b. geboortedatum en geslacht c. administratieve kenmerken d. in geval van een rechtspersoon, in plaats van de gegevens, bedoeld onder a en b: naam, adres, postadres, rechtsvorm en vestigingsplaats MH: limitatief (allesomvattend) (nota n.a.v. verslag p12)

57 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Art. 126nc 3. Niet aan verdachte en art. 96a,3 van overeenkomstige toepassing: verschoningsgerechtigden niet verplicht aan vordering te voldoen De vordering kan geen betrekking hebben op persoonsgegevens betreffende iemands godsdienst of levensovertuiging, ras, politieke gezindheid, gezondheid, seksuele leven of lidmaatschap van een vakvereniging ( gevoelige gegevens )

58 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) 4. Een vordering als bedoeld in het eerste lid is schriftelijk en vermeldt: a. een aanduiding van de persoon op wiens identificerende gegevens de vordering betrekking heeft b. de identificerende gegevens die worden gevorderd c. de termijn waarbinnen en de wijze waarop de gegevens dienen te worden verstrekt d. de titel van de vordering (MH: = het wetsartikel op grond waarvan de vordering gedaan wordt)

59 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) 5. Bij dringende noodzaak mondeling Dan achteraf op schrift door opsp. ambt. en verstrekken binnen drie dagen nadat de vordering is gedaan aan degene tot wie de vordering is gericht 6. Van verstrekking maakt opsp. ambt. pv op (MH: kan verzamel-pv zijn: MvT artikelsgewijs, 126nc en de aanwijzing opsporingsbevoegdheden), waarin hij vermeldt: a. de gegevens, bedoeld in het 4e lid; b. de verstrekte gegevens; c. het misdrijf en indien bekend de naam of anders een zo nauwkeurig mogelijke aanduiding van de verdachte (MH: bijv. een aanduiding van feiten die over de verdachte bekend zijn zoals een verblijfsplaats of een kring van personen waarbinnen de verdachte zich bevindt, dan wel om uiterlijke of andere kenmerken van de verdachte (MvA p23)) d. de feiten of omstandigheden waaruit blijkt dat de voorwaarden, bedoeld in het 1e lid, zijn vervuld.

60 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) 7. Nadere regels mogelijk bij AmvB m.b.t. de opsp. ambt. die de gegevens vordert en de wijze waarop de gegevens worden gevorderd en verstrekt (thans nog geen AmvB)

61 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) 126uc (titel V) als 126nc maar vereist 126no misdrijf: een redelijk vermoeden dat in georganiseerd verband vhmisdrijven worden beraamd (MH: is dus heel ruim) of gepleegd (MH: dan ook 126nc mogelijk), die gezien hun aard of samenhang met andere misdrijven die in dat georganiseerd verband worden beraamd of gepleegd een ernstige inbreuk op de rechtsorde opleveren MH: zie over onderscheid en keuzemogelijkheid titel IVa en V verder het zakboek hulpovj 126zk (titel Vb: opsp. terroristisch misdrijf): slechts aanwijzingen terroristisch misdrijf vereist zie het zakboek

62 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Per politieregio moeten opsp. ambt. s zijn aangewezen die geautoriseerd zijn identificerende gegevens te vorderen (MH: kunnen dus ook hulpovj s zijn, zijn immers ook opsp. ambt.)

63 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Betreft alleen identificerende gegevens 'van een persoon' en niet dus bijv. van een voorwerp, zie daarvoor 126nd (via OvJ) Art. 126nc/uc Sv dient een of meer bepaalde personen te betreffen (spreekt immers over gegevens van een persoon ) Zie art. 126nd/ud Sv voor een onbepaalde groep van personen (bijv. een passagierslijst, hotelgastenlijst, werknemerslijst, enz.)

64 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Administratieve kenmerken (lid 2): kenmerken die relatie tussen persoon die onderwerp is van onderzoek en derde van wie de gegevens worden gevorderd aanduiden, dan wel de kenmerken van diensten die derde aan de persoon verleent bijv. klant-, polis-, bankrekening-, lidmaatschapsnummer, nummer of code waarmee toegang tot dienst Als de opsp. ambt. voldoende heeft aan de gegevens over naam, adres, woonplaats, geboortedatum en geslacht, dient hij de gegevens omtrent administratieve kenmerken niet te vorderen

65 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Moet historische gegevens betreffen, bijv. diensten die verleend zijn, zoals de duur, de data, de plaats en de aard van de dienstverlening, rekening- en betalingsgegevens Deze gegevens zijn van belang om zicht te kunnen verkrijgen op bepaalde gebeurtenissen en op het gedrag of het patroon van gedragingen van een persoon: - zijn reisgedrag - de plaatsen waar hij verblijft - de duur van zijn verblijf - zijn financiële transacties, of - de lading van voertuigen waarbij hij betrokken is

66 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1 en artikelsgewijs, 126nc) Bevoegdheid kan worden uitgeoefend jegens degene die 'daarvoor redelijkerwijs in aanmerking komt': is degene t.a.v. wie opsp. ambt. aanwijzingen heeft, hoe licht ook, die erop wijzen dat er kans is dat deze gegevens heeft van persoon die onderwerp is van onderzoek de bevoegdheid mag dus niet ongericht tegen derden worden toegepast, maar er behoeft geen redelijk vermoeden te bestaan dat de gegevens aanwezig zullen zijn indien gezocht wordt naar een winkel/bedrijf waar een computer is gekocht of een auto is gehuurd, zal dus een beperking van het aantal te bevragen winkels of bedrijven moeten worden aangebracht Veelal zullen er aanwijzingen zijn op grond waarvan een selectie kan worden gemaakt, bijv. alleen de winkels of bedrijven in de omgeving waar de desbetreffende persoon woont

67 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1 en artikelsgewijs, 126nc, aanwijzing opsporingsbevoegdheden) Betreft alleen gegevens 'anders dan ten behoeve van persoonlijk gebruik : alleen dus jegens degene die vanwege een bepaalde functie, of beroepsuitoefening gegevens verwerkt rechtspersonen en natuurlijke personen in de uitoefening van een beroep of bedrijf bijv. overheidsdiensten, verenigingen, professionele dienstverleners en instellingen die diensten verlenen op het terrein van cultuur, sport, hobby enzovoort, al dan niet op commerciële basis

68 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT 4.1) Andere gegevens dan persoonsgegevens maar ook identificerende gegevens t.b.v. persoonlijk gebruik kunnen uitsluitend door de OvJ gevorderd worden (126nd en ud) (vh-misdrijf vereist)

69 Stelling Aan verschoningsgerechtigden mag geen vordering uitlevering gegevens worden gedaan

70 Historische, identificerende, niet gevoelige en anders dan voor persoonlijk gebruik verwerkte persoonsgegevens door opsp. ambt. (126nc en uc) (MvT artikelsgewijs, 126nc) Ingevolge het 3e lid mag een vordering niet gericht worden tot de verdachte en zijn verschoningsgerechtigden niet verplicht aan een bevel te voldoen Zie over verschoningsgerechtigden uitgebreid het zakboek 3.18 e.v

71 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) Art. 126nd: 1. In geval van verdenking van een 67,1-misdrijf kan de OvJ in het belang v/h onderzoek van degene van wie redelijkerwijs kan worden vermoed dat hij toegang heeft tot bepaalde opgeslagen of vastgelegde gegevens, vorderen deze gegevens te verstrekken MH: in tegenstelling tot 125nc/uc hier dus óók andere gegevens dan persoonsgegevens en ook identificerende gegevens t.b.v. persoonlijk gebruik

72 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) 126nd: 2. Niet aan verdachte en art. 96a,3 van overeenkomstige toepassing: verschoningsgerechtigden niet verplicht aan vordering te voldoen Géén persoonsgegevens betreffende iemands godsdienst of levensovertuiging, ras, politieke gezindheid, gezondheid, seksuele leven of lidmaatschap van een vakvereniging ( gevoelige gegevens ), zie daarvoor art. 126nf en 126uf

73 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) Art. 126nd: 3. Een vordering als bedoeld in het 1e lid is schriftelijk en vermeldt: a. indien bekend, de naam of anders een zo nauwkeurig mogelijke aanduiding van de persoon of de personen over wie gegevens worden gevorderd b. een zo nauwkeurig mogelijke aanduiding van de gegevens die worden gevorderd en de termijn waarbinnen, alsmede de wijze waarop deze dienen te worden verstrekt c. de titel van de vordering (MH: art. waarop bevoegdheid berust)

74 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) 126nd: 4. Bij dringende noodzaak kan de vordering mondeling worden gegeven De OvJ stelt de vordering in dat geval achteraf op schrift en verstrekt deze binnen drie dagen nadat de vordering is gedaan aan degene tot wie de vordering is gericht

75 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) Art. 126nd: 5. OvJ doet v/d verstrekking pv opmaken, waarin wordt vermeld: a. de gegevens, bedoeld in het 3e lid (naam/aanduiding persoon en gegevens) b. de verstrekte gegevens c. het misdrijf en indien bekend de naam of anders een zo nauwkeurig mogelijke aanduiding van de verdachte d. de feiten of omstandigheden waaruit blijkt dat de voorwaarden, bedoeld in het 1e lid, zijn vervuld e. de reden waarom de gegevens in het belang v/h onderzoek worden gevorderd

76 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT 4.2) 126nd: 6. In geval van verdenking van een niet-vh-feit, kan de OvJ in het belang v/h onderzoek een vordering als bedoeld in het 1e lid doen met voorafgaande machtiging van de RC De RC verleent de machtiging op vordering van de OvJ Het 2e t/m 5e lid zijn van overeenkomstige toepassing (niet aan verdachte, verschoningsgerechtigden 'vrijstelling', bij dringende noodzaak mondeling, pv op laten maken) 7. Mogelijk nadere regels bij AmvB m.b.t. de wijze waarop de gegevens worden gevorderd en verstrekt 126ud (titel V) idem maar vereist 126no misdrijf 126zl (titel Vb: opsporing terroristisch misdrijf): slechts aanwijzingen terroristisch misdrijf vereist, zie het zakboek

77 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT artikelsgewijs, art. 126nd) De bevoegdheid omvat de lichtere bevoegdheid tot het vorderen van identificerende persoonsgegevens, bedoeld in art. 126nc Als de OvJ zowel identificerende gegevens als 'andere gegevens' wil vorderen kan hij dus volstaan met de vordering op grond van 126nd In tegenstelling tot 126nc/uc dus óók gegevens ten behoeve van persoonlijk gebruik en andere gegevens dan persoonsgegevens

78 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT artikelsgewijs, art. 126nd) 126nd/ud betreffen alleen historische gegevens bijv. diensten die verleend zijn, zoals de duur, de data, de plaats en de aard van de dienstverlening rekening- en betalingsgegevens

79 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT artikelsgewijs, art. 126nd) Art. 126nd (vorderen van ook andere dan identificerende gegevens) beperkt zich niet tot persoonsgegevens zoals 126nc Het kan ook gaan om bedrijfsgegevens of om gegevens over voorwerpen of bepaalde feiten of omstandigheden Bij bijv. oplichting kan een onderzoek van gegevens nodig zijn, zonder dat deze op voorhand in verband kunnen worden gebracht met een of meer bepaalde personen

80 Historische, niet gevoelige (ook identificerende) gegevens (126nd en 126ud) (MvT artikelsgewijs, art. 126nd) De vordering kan ook noodzakelijk zijn voor opsporingsonderzoek ter zake van minder ernstige strafbare feiten dan aangeduid in het eerste lid (vh-feiten) Dat is mogelijk gemaakt in het 6e lid (met machtiging van de RC) In beginsel is de bevoegdheid daarvoor echter niet bedoeld en dient toepassing v/h zesde lid tot bijzondere gevallen beperkt te blijven

81 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) 126ne: 1. De OvJ kan - in het belang v/h onderzoek bepalen - dat een vordering als bedoeld in art. 126nd,1 - van degene die anders dan ten behoeve van persoonlijk gebruik gegevens verwerkt - betrekking kan hebben op gegevens die eerst na het tijdstip van de vordering worden verwerkt Max 4 weken en telkens max 4 weken verlenging De OvJ vermeldt deze periode in de vordering

82 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) 126ne: 2. In een geval als bedoeld in het 1e lid bepaalt de OvJ dat de uitvoering van de vordering wordt beëindigd zodra niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden, bedoeld in art. 126nd,1 Van een wijziging, aanvulling, verlenging of beëindiging van de vordering doet de OvJ pv opmaken

83 Stelling Directe verstrekking van toekomstige gegevens mag alleen gevorderd worden als het belang van het onderzoek dat dringend vordert

84 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) 126ne: 3. Indien het belang v/h onderzoek dit dringend vordert, kan de OvJ in een geval als bedoeld in het 1e lid in de vordering bepalen dat degene tot wie de vordering is gericht de gegevens - direct na de verwerking verstrekt, dan wel - telkens binnen een bepaalde periode na de verwerking verstrekt Voor dit 3e lid: voorafgaande machtiging RC vereist 126ue (titel V) idem maar vereist 126no misdrijf 126zm (titel Vb: opsporing terroristisch misdrijf): slechts aanwijzingen terroristisch misdrijf vereist, zie het zakboek

85 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) Toekomstige gegevens: gegevens die op moment van vordering nog niet door derde zijn verwerkt (want dan 126nc/uc of nd/ud) De voorwaarden voor bevel zijn dezelfde als de voorwaarden die zijn verbonden aan bevoegdheid tot vorderen van historische gegevens Doel: voorkomen dat vordering tot verstrekken van gegevens door OvJ telkens moet worden herhaald Bijv. als OvJ elke week gegevens wil vorderen over afgelopen week

86 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (Aanwijzing opsporingsbevoegdheden) Als (achteraf gezien) de voortgezette relatie tot gevolg heeft gehad dat de derde hierdoor mogelijk strafbare feiten heeft gepleegd, dan zal de derde er in zo'n geval op mogen vertrouwen dat er geen sprake van kan zijn dat hij daarvoor vervolgd wordt De derde heeft immers voldaan aan een vordering van de OvJ Indien de derde vooraf uitdrukkelijk om een schriftelijke vrijwaring verzoekt, dan kan deze door de OvJ worden gegeven indien er daadwerkelijk een kans bestaat dat de derde door aan de vordering te voldoen handelingen verricht die als een strafbaar feit zouden kunnen worden aangemerkt

87 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (Aanwijzing opsporingsbevoegdheden) Als de OvJ in het kader v/h vorderen van toekomstige gegevens aan de derde vraagt/vordert om actief medewerking te verlenen aan het uitvoeren van bepaalde handelingen die meer omvatten dan het voortzetten van de normale dienstverlening, dan zullen deze handelingen komen te vallen onder het bereik van de bevoegdheden burgerpseudo-koop of dienstverlening, en zal er in zo'n geval een overeenkomst met de derde opgesteld moeten worden

88 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) Het kan in het belang v/h opsporingsonderzoek zijn dat gegevens direct worden verstrekt, zodra de derde deze heeft ontvangen De bevoegdheid heeft dan ook tot doel dat gevorderd kan worden dat gegevens direct na de eerste verwerking van de gegevens door de derde worden verstrekt Denk aan fraude met pasje: kan zeer aan opheldering van strafbare feit bijdragen wanneer van derde kan worden gevorderd direct melding te doen, wanneer, waar en op welke wijze het pasje wordt gebruikt

89 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) Een directe verstrekking door derde zal in beginsel extra belastend zijn, omdat derde zelf moet opletten wanneer hij de gegevens ontvangt en moet verstrekken Ook zal een dergelijke verwerking van gegevens door de derde veelal verder afstaan v/h doel waartoe hij de gegevens in het kader van zijn normale activiteiten verwerkt Dergelijke inspanningen dienen beperkt te worden tot de dringend noodzakelijke gevallen Mede daarom alleen als het onderzoek dit dringend vordert en ná machtiging van de RC

90 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3) De RC dient te toetsen of er sprake is van een dringend onderzoeksbelang en of geen onevenredige inspanning wordt gevraagd van de derde Van belang voor toetsing: ernst v/h op te sporen misdrijf (nota n.a.v. verslag, p9) concrete omstandigheden v/h geval en de te vorderen gegevens De gevraagde handelingen dienen binnen het bereik van de normale activiteiten van de gevorderde te vallen

91 Toekomstige gegevens / directe verstrekking (126ne en 126ue) (MvT 4.3 en de aanwijzing opsporingsbevoegdheden) Bevoegdheid strekt slechts tot het vorderen van vooraf bepaalde gegevens die op een later tijdstip toch al zouden worden verwerkt Alleen jegens degene die vanwege een bepaalde functie, of beroepsuitoefening gegevens verwerkt ('anders dan ten behoeve van persoonlijk gebruik'; net als bij de bevoegdheid tot het vorderen van identificerende gegevens) Rechtspersonen en natuurlijke personen in uitoefening van beroep of bedrijf Bijv. overheidsdiensten, verenigingen, professionele dienstverleners en instellingen die diensten verlenen op het terrein van cultuur, sport, hobby enzovoort, al dan niet op commerciële basis

92 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (MvT 4.4) 126nf: 1. In geval van verdenking van een 67,1-misdrijf dat gezien zijn aard of de samenhang met andere door de verdachte begane (MH: van veroordeling t/m een vermoeden (MvA, p26)) misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde oplevert, kan de OvJ, indien het belang v/h onderzoek dit dringend vordert, van degene van wie redelijkerwijs kan worden vermoed dat hij toegang heeft tot gegevens als bedoeld in art. 126nd,2, 3e volzin, deze gegevens vorderen. Betreft: godsdienst, levensovertuiging, ras, politieke gezindheid, gezondheid, seksuele leven of lidmaatschap van een vakvereniging 2. Niet aan verdachte en art. 96a,3 van overeenkomstige toepassing: verschoningsgerechtigden niet verplicht aan vordering te voldoen

93 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (MvT 4.4) 126nf: 3. Een vordering als bedoeld in het eerste lid kan slechts worden gedaan na voorafgaande schriftelijke machtiging, op vordering van de OvJ te verlenen door de RC 4. art. 126nd, derde t/m vijfde en zevende lid, is van overeenkomstige toepassing (eventueel mondeling, pv op laten maken, AmvB) 126uf (titel V) idem maar vereist 126no misdrijf 126zn (titel Vb: opsporing terroristisch misdrijf): slechts aanwijzingen terroristisch misdrijf vereist, zie het zakboek

94 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (MvT 4.4) Gevoelige gegevens zijn uitgezonderd van bevoegdheid tot het vorderen van gegevens (art. 126nc/uc t/m ne/ue) Betreft gegevens die vanwege hun aard een indringende inbreuk kunnen maken op de persoonlijke levenssfeer Van een kerkgenootschap, een vakvereniging of een vereniging van personen die een bepaalde aandoening hebben mogen aldus alleen op basis van de bevoegdheid tot het vorderen van gevoelige gegevens, gegevens gevorderd kunnen worden Bij deze instellingen is namelijk vooraf duidelijk dat het om gevoelige gegevens gaat (zo ook de aanwijzing opsporingsbevoegdheden)

95 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (MvT 4.4) Bij andere instellingen ligt dat anders Als OvJ bijv. gegevens vordert betreffende financiële transacties van een persoon in een bepaalde periode, dan dient hij de algemene bevoegdheid toe te passen Financiële transacties zijn namelijk geen gevoelige gegevens Als tussen deze gegevens, gevoelige gegevens zitten, dan kunnen deze gegevens op zichzelf wel beschouwd worden als gevoelige gegevens, maar deze kunnen dan toch verstrekt worden op grond van de algemene bevoegdheid (PM: verschoningsrecht)

96 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (MvT 4.4) Bij de toepassing van deze bevoegdheid is vooraf niet geheel te voorzien wat het resultaat zal zijn Pas achteraf kan namelijk worden vastgesteld dat tussen de gevraagde gegevens, gevoelige gegevens zaten Dit maakt de toepassing van de bevoegdheid niet achteraf onrechtmatig (zo ook de aanwijzing opsporingsbevoegdheden) Het resultaat kan, als het relevant is voor het betreffende opsporingsonderzoek, ook verder worden verwerkt (zie ook Nota n.a.v. verslag, algemeen)

97 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (jurisprudentie) (1/4) Onder gevoelige gegevens als bedoeld in art. 126nd lid 2 Sv vallen niet alleen gegevens die de gezondheid van een persoon direct betreffen maar ook gegevens waaruit informatie over de gezondheid van een persoon kan worden afgeleid Bijv. de identiteitsgegevens van personen die zich voor enige vorm van medische hulp of informatie bij een ziekenhuis hebben gemeld, omdat daar indirect informatie over de gezondheid van de betreffende personen kan worden afgeleid HR , LJN BG

98 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (jurisprudentie) (2/4) 'Uit de wetgeschiedenis volgt dat niet alleen gegevens die direct het ras van een persoon betreffen, maar ook gegevens waaruit informatie over het ras van een persoon kan worden afgeleid, zoals een foto van een persoon, als "gevoelige" informatie moet worden aangemerkt, die door de OvJ slechts kan worden gevorderd op de voet van de art. 126nd en 126nf Sv, dus na daartoe door de RC verleende machtiging'. De opvatting dat de toepassing van genoemde bepalingen alleen in aanmerking komt als met de vordering is beoogd de desbetreffende gevoelige informatie aan die foto's te ontlenen is onjuist HR , LJN BK

99 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (jurisprudentie) (3/4) Uitzondering: beelden van een beveiligingscamera Beveiligingsbeelden kunnen op basis van art. 126nd gevorderd worden (vordering art. 126nf dus niet vereist) HR spreekt over beelden die zijn vastgelegd door middel van een videocamera, in gebruik met het oog op de beveiliging van personen, gebouwen, terreinen, zaken en productieprocessen ) HR , LJN BL7688 (met omvangrijke noot Borgers in NJ 2012, 24) Zie zo nodig uitgebreid het zakboek, 9.18!!!

100 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (jurisprudentie) (4/4) Het opvragen van een pasfoto bij de gemeentelijke reisdocumentenadministratie door opsporingsambtenaren is toegestaan op grond van de Paspoortuitvoeringsregeling De procedure van art. 126nf Sv is niet van toepassing HR , LJN BX

101 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (artikelsgewijs, 126nf) 'Ernstige inbreuk op de rechtsorde' bijv. moord handel in drugs zedendelicten mensenhandel omvangrijke milieudelicten wapenhandel of ernstige fraude Ook minder ernstige misdrijven kunnen een inbreuk op de rechtsorde opleveren, doordat zij in combinatie met andere misdrijven worden gepleegd

102 Gevoelige gegevens (126nf en 126uf) (artikelsgewijs, 126nf) 'Ernstige inbreuk op de rechtsorde' Jurisprudentie: - woninginbraak - eenmalig uitgeven van één vals bankbiljet - opzetheling van gestolen inktcartridges Geen inbreuk: Tasjesroof van een 27-jarige slachtoffer door deze de tas uit haar handen te rukken (in één ruk). Omstandigheden die een inbreuk op de rechtsorde kunnen versterken (bijv. de hoge leeftijd van het slachtoffer, samenwerking tussen meerdere verdachten, de aanwezigheid van omstanders) speelden blijkens de aangifte geen rol MH: zie ook uitgebreid zakboek hulpovj

Nog meer weergeven