Ronde installatiebuis

Transcriptie

1 Ronde installatiebuis Waarvoor gebruiken we installatiebuis? Installaties kunnen worden aangelegd met kabels, maar voor woonhuizen worden meestal pvc-buizen met draad gebruikt. Door geïsoleerd draad in een isolerende buis te stoppen zit er een dubbele isolatie tussen de spanning en de buitenkant. Volgens de norm NEN 1010 moet er een dubbele isolatie zijn. Vroeger werd veel stalen installatiebuis met daarin draden gebruikt. Dat mag tegenwoordig niet meer omdat er dan geen dubbele isolatie is. Stalen installatiebuis mag wel worden gebruikt met een kabel erin. In de kabel zit dan de dubbele isolatie: een isolatielaag om de ader en een geïsoleerde buitenmantel. In oude huizen waarvan de installatie vernieuwd moet worden, zitten nogal eens oude metalen installatiebuizen. Het is voor de bewoners erg onprettig als overal muren en plafonds opengebroken moeten worden voor het vernieuwen van de buizen. In die situatie wordt dan een dunne installatiekabel door de metalen buizen getrokken. Voor nieuwe installaties en voor uitbreidingen wordt de metalen installatiebuis niet gebruikt. Alle installatiebuis is gemaakt van pvc of van Hostalit (slagvaste kunststof). In Nederland wordt normaal eerst de buis gemonteerd en wordt daarna de bedrading erdoorheen getrokken. In andere landen wordt wel eens eerst de draad door de buis getrokken en wordt pas daarna de buis gemonteerd. In België bijvoorbeeld is al heel lang flexibele buis te koop waar de draad al in zit. In Nederland wordt het nog niet zo lang gebruikt. Het werkt wel sneller, maar de monteur moet goed opletten wat de samenstelling van de draden in een buis moet zijn. Een monteur heeft dus steeds meerdere rollen bij zich met verschillende samenstellingen van draden. 1

2 Welke soorten installatiebuis zijn er? Er is zowel gladde als flexibele pvc-installatiebuis. De gladde installatiebuis wordt meestal gebruikt voor installaties die in zicht worden aangelegd. Voor installaties die in beton zijn weggewerkt, wordt flexibele installatiebuis gebruikt. Waarom dit verschil? Voor een installatie die in zicht wordt aangelegd, is het prettig als de installatie er netjes en strak uitziet. Dat lukt veel beter met gladde installatiebuis dan met de flexibele installatiebuis. Flexibele buis wordt weleens gebruikt voor kleine stukjes met vreemde bochten. Voor een buis die in beton wordt gestort is het belangrijk dat die goed bevestigd kan worden aan het betonijzer. Dat gaat makkelijker met flexibele buis. De buis wordt met tiewraps aan het betonijzer vastgezet. De binnendiameter van een gladde buis is iets groter dan van een flexibele buis. Daardoor mogen er door een gladde buis iets meer draden worden getrokken dan door een flexibele buis. Het draadtrekken gaat ook makkelijker bij een gladde buis dan bij een flexibele buis. Om het draadtrekken makkelijker te maken zijn er ook buizen met een (rode) glijlaag aan de binnenkant. Het draadtrekken gaat daardoor een stuk makkelijker. Voor sommige situaties is het belangrijk dat de installatiebuis slagvast is. Bijvoorbeeld op plekken waar een buisje uit de vloer komt en beschadigd kan raken door stoten of schoppen. Een gewone pvc-buis verouderd door uv-licht en wordt daardoor op den duur bros. Bij stoten tegen de buis schieten er dan makkelijk stukjes af. Er is ook een stootvaste pvc-buis. Deze wordt Hostalit genoemd. Dit is pvc waaraan een klein beetje polyetheen is toegevoegd. Dat maakt de buis veel beter bestand tegen uv-licht. De hostalit-buizen zijn vrijwel altijd grijs. 2

3 Maten van buis De maten van installatiebuis worden aangegeven in Engelse inches. Een inch wordt in Nederland ook wel duim genoemd. Standaard worden voor elektriciteitsbuis de maten 5/8 en 3/4 gebruikt. Dit zijn de buitenmaten van de buis. Dit komt overeen met de buitenmaten 16 mm en 19 mm. Het aantal draden dat in een buis getrokken kan worden is afhankelijk van de soort buis en de maat van de buis. Dit is geregeld in NPR5310, blad 49. In de praktijk betekent dat voor vd-draad maximaal: Voor gladde installatiebuis 5/8 (16 mm): Voor flexibele buis 5/8 (16 mm): 3 x 2,5 mm² + 2 x 1,5 mm² of 2 x 2,5 mm² + 3 x 1,5 mm² 3 x 2,5 mm² + 1 x 1,5 mm² of 2 x 2,5 mm² + 2 x 1,5 mm² Gebruik je een andere soort draad of een andere maat buis, kijk dan in NPR 5310 blad 49. 3

4 Gladde installatiebuis Gladde installatiebuis met draad wordt gebruikt voor installaties die in zicht zijn aangelegd. In moderne woonhuizen komt dit niet veel voor, maar wel in garages, in tuinhuisjes, in oude woonhuizen en in scholen en kantoorpanden. Gladde pvc-buis wordt verkocht in standaard lengtes van 2 en 4 meter. De standaardkleur voor gladde installatiebuis is crème-wit, maar er zijn ook leveranciers die installatiebuis in andere kleuren leveren. Flexibele installatiebuis Flexibele installatiebuis met draad wordt het meest gebruikt als de leidingen in beton worden gestort. De flexibele leiding is makkelijk aan het betonijzer te bevestigen met tiewraps. De sokken die worden gebruikt zijn meestal conisch, waardoor de buis goed in de sok vast te zetten is. Wordt flexibele buis gebruikt voor een installatie in zicht, dan moet de buis met klemmen of beugels zijn bevestigd. Voor installatiebuis in holle wanden is het af te raden flexibele buis te gebruiken. In de praktijk schieten de buizen te makkelijk los en vergt het veel werk om de installatie en de wand dan weer goed te krijgen. Flexibele buis wordt verkocht in standaardlengtes van 10, 25, 50 en 100 meter. De standaardkleur voor flexibele installatiebuis is crème-wit, maar er zijn ook leveranciers die flexibele buis in grijs of zwart leveren. 4

5 Slagvaste installatiebuis Slagvaste installatiebuis wordt meestal gebruikt om een kabel door te voeren. Er zijn dan veel minder beugels nodig dan bij een kabel zonder buis. Het ziet er ook strakker en netter uit. Een nadeel is wel dat de kabel door de buis minder goed gekoeld wordt en dus ook minder zwaar belast mag worden. Slagvaste buis wordt ook gebruikt om de draden of kabel te beschermen tegen stoten. Als er echt tegen de buis geschopt kan worden, dan is ook hostalit onvoldoende en moet om de kunststof buis een stalen beschermbuis worden geplaatst. Slagvaste buis kan net als gladde pvc-buis worden gebogen met een buigveer. Ook zijn er hulpstukken zoals bochten en sokken voor te koop. Slagvaste buis wordt verkocht in standaardlengtes van 4 meter. Slagvaste buis is altijd donkergrijs, maar let op: niet elke donkergrijze buis is slagvast! 5