Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen dakisolatie, 5 januari2009 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem 1. Dakopbouw 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. De juiste dakopbouw Inleiding Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen Overzicht Toegepast op de samenaankoop Extra info 1. Dakopbouw 1. Dakopbouw : er is geen onderdak aanwezig Isolatie? Onderdak? 1
1. Dakopbouw : er is een onderdak aanwezig 1. Dakopbouw Waarop moet u letten? 2. Inleiding GEÏNTEGREERDE VISIE! - energie - materialen - ruimtegebruik - milieu - gezondheid - water Duurzame ontwikkeling!!! Samenaankoo p dakisolatie - 2. Inleiding 2. Inleiding In 2040 wordt de milieubelasting van gebouwen vrijwel volledig bepaald door de bouwmaterialen 2
2. Inleiding Vlas Hennep Cellulose (gerecycleerd papier) Houtvezel Schapenwol Kurk Stro Vlas Vlas flexibele platen dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur 80% vlasvezels, 10% bicovezels of aardappelzetmeel, 10% ammoniumfosfaten of boorzouten Nagroeibare grondstof, vergt weinig energie; (Frankrijk) Warmtegeleiding λr 0,038 à 0,040 W/mK 1550 à 1660 J/m²K 20 à 35 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 2 Voordelen Zomercomfort, goede geluidsisolatie, goede vochtregulatie Ontvlambaar? Moeilijk Gerecycleerd papier Gerecycleerd papier vlokken, flexibele platen dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur Gerecycleerd papier, boorzouten en -zuren of ammoniumfosfaat Extreem lage energie-inhoud dankzij het gerecycleerde materiaal en de eenvoudige productiewijze. Warmtegeleiding λr = 0,038 à 0,040 W/mK 1600 à 2150 J/kgK 25 à 70 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 2 Voordelen Zomercomfort, goede isolatie Ontvlambaar? Zelfdovend 3
Houtvezel isolatieplaten Houtvezel isolatieplaten Warmtegeleiding Soorgelijke warmte c stijve platen en flexibele platen dak, HSB-muur, buitenmuur, tussenvloer, binnenmuur houtvezel (min. 85%), polyolefinevezel/ maïszetmeel, ammoniumpolyfosfaat Extreem lage energie-inhoud dankzij het gerecycleerde materiaal en de eenvoudige productiewijze λr = 0,038 à 0,050 W/mK 2100 J/kgK (45 à) 140 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 2 Voordelen Ontvlambaar Zomercomfort, goede geluidsisolatie, goede vochtregulatie Moeilijk Houtvezel onderdakplaten Houtvezel onderdakplaten warmtegeleiding λr stijve platen onderdak bij hellend dak, wind-en waterdichting bij HSB-muur houtvezel (min. 85%), latex/was/bitumen 0,043 à 0,051 W/mK 2100 J/kgK 190 à 270 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 2 Voordelen Ontvlambaar Waterafstotend, winddicht (tand- en groef), isolerend Moeilijk 4. Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen 4. Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen Glaswol Rotswol Glaswol Perliet Vermiculiet Silicaatschuimkorrels Cellenglas 4
4. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen Glaswol Warmtegeleiding λr Flexibele dekens (halfharde platen) hellend dak, HSB-muur, binnenmuren 70% oud glas, kwartszand, kunstharsen om waterdicht te maken Relatief lage energie-inhoud. Groeves tasten het milieu aan. 0,035 W/mK 840 J/kgK ± 18 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 1,3 Onbrandbaar 4. Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen Rotswol 4. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen Rotswol Warmtegeleiding λr Gedrag tov waterdamp (half)harde platen (flexibele dekens) plat dak, spouwmuren, vloeren Vulkanisch gesteente, organisch bindmiddel, waterafstotende olie Relatief lage energie-inhoud. Groeves tasten het milieu aan. 0,034 à 0,040 W/mK 840 J/kgK ± 70 à 140 kg/m³ Dampopen Onbrandbaar 5. Overzicht NIBE-klasse milieu Natureplus NIBE-klasse gezondheid Vlas 1c x 0 / Papiervlokken 1a Nog geen criteria Emissies 0 Stof en boorzouten? x? / Glaswol 2a - 0 Losse min. vezels Rotswol 2c - - Losse min. vezels, ureumformaldeh yde 5. Overzicht Houtvezel- zacht lambdawaarde λ d (W/mK) Soortelijke warmte c (J/kgK) volumemass a van een (kg/m³) diffusieweerst andsgetal µ Vlas 0,038 à 0,040 1550 à 1660 23 à 35 1 à 2 16 Papiervlokk en Houtvezelzacht Kostprijs euro/m² voor 18 cm dikte 0,038 à 0,040 1600 à 2150 25 à 60 1 à 2 14 (geplaatst) 0,038 à 0,050 2100 45 à 140 1 à 5 19,75 Glaswol 0,034 à 0,040 840 12 à 35 1 14,88 Rotswol 0,034 à 0,040 840 70 1,3 type Ecologische materialen Klassieke materialen Hellend dak -Vlas -Minerale wol zonder dampscherm -Papiervlokken -Vlas: min. 80% vlas Plat alternatief dak -Vlas -Minerale wol zonder dampscherm -Papiervlokken -Natureplus-label -drukweerstand min. 50 kpa Plat warm dak -Gelatexeerde houtvezelisolatieplaat -Minerale wol harde platen -Natureplus-label -drukweerstand min. 50 kpa Onderdak -Wind-en waterdichte -Dampopen onderdakfolie houtvezelisolatieplaat, -d = 18/22 mm -d = 8 mm -Vierzijdig (rondom) tand-en - Geleverd in platen van ±3 m² groefverbinding -Natureplus-label Isolatie zoldervloer -Vlas -Minerale wol zonder dampscherm -Papiervlokken -Natureplus-label -Vlas: min. 80% vlas Damprem/luchtdichting -µd = max. 5 m -Vochtgestuurd - µd= max. 5 m 5
6. Toegepast 6. Toegepast Hellend dak : Plat dak : Isolatie: beste keuze: Isolatiemateriaal uit nagroeibare grondstoffen: papiervlokken, vlas Klassiek + aanvaardbaar alternatief: glaswol Isolatie: beste keuze: Isolatiemateriaal uit nagroeibare grondstoffen: papiervlokken, vlas, gelatexeerde houtvezelisolatieplaat Klassiek + aanvaardbaar alternatief: rotswol Onderdak: Keuze 1: houtvezel onderdakplaat Keuze 2: Dampopen onderdakfolie Luchtdichting/ vochtgestuurde damprem Luchtdichting/(vochtgestuurde)damprem 7. Extra info 7. Extra info www.vibe.be/downloads/ Technische documentatie Bouwmaterialen en gezondheid Doe-het-zelffiches Technische fiches Hennep Hennep rollen, flexibele platen dak, HSB-muur, tussenvloer, binnenmuur hennepvezel (min. 85%), polyolefinevezel of polyester, soda of ammoniumfosfaat Extreem lage energie-inhoud dankzij het gerecycleerde materiaal en de eenvoudige productiewijze Warmtegeleiding λr = 0,040 à 0,041W/mK 1600 à 1700 J/kgK 24 à 45 kg/m³ Gedrag tov waterdamp Dampopen: µ = 1 à 2 E of D-s3,d0 Prijsklasse 6
Kurk Kurk korrels, platen, rollen spouw, tussenvloer, plat dak, vloer, onder houten planken schors van de kurkeik uit Portugal lambda-waarde λr 0,040 à 0,043 W/mK 1670 J/kgK ca. 120 kg/m³ diffusieweerstandsgetal µ 5 à 30 E T & G, Van Avermaet Stro Stro Balen (35*45*90 à 175 cm), vrac (stroleem) HSB-muur, hellend dak Stro (halmen van tarwe, rogge, haver), 2 touwtjes (hennep of PP) lambda-waarde λr 0,052 (dwars op halmen) à 0,080 W/mK 2100 J/kgK 90 à 110 kg/m³ diffusieweerstandsgetal µ 1à2 B2 (DIN) / Schapenwol Schapenwol dekens HSB-muur, hellend dak, tussenvloer, binnenmuur schapenwol lambda-waarde λr 0,041 W/mK 1720 J/kgK 25 kg/m³ diffusieweerstandsgetal µ 1à2 B2 (DIN) Doscha 7
Perliet Perliet korrels, stijve platen lambda-waarde λ R diffusieweerstandsgetal µ 5 vloer, plat dak geëxpandeerde perlietkorrels (cellulosevezels, minerale vezels, bitumen, zetmeel) 0,051 W/mK 900 J/kgK 135 à 165 kg/m³ B2 (DIN) of C Sitek (Fesco Board) Vermiculiet Vermiculiet korrels lambda-waarde λ R diffusieweerstandsgetal µ 5 vloer, te mengen met chape/beton vermiculiet (mica-achtige delfstof) 0,053 W/mK 900 J/kgK 380 kg/m³ onbrandbaar Silicaatschuimkorrels Silicaatschuimkorrels korrels lambda-waarde λ R diffusieweerstandsgetal µ 3 spouw gerecycleerd glas 0,040 W/mK 800 J/kgK 25 kg/m³ onbrandbaar SLS 8
Cellenglas Cellenglas stijve platen, in te metselen isolatieblok lambda-waarde λ R diffusieweerstandsgetal µ vloer, plat dak, thermische onderbreking gerecycleerd glas, kwartszand, veldspaat 0,042 W/mK 840 J/kgK ca. 165 kg/m³ oneindig A0 (DIN) Foamglas 5. Overzicht Technische goedkeuring Brandklasse (Europees) Vlas ETA E/C-s2,d0 Papiervlokk en ETA, MPA Houtvezel- ETA, MPA E zacht Glaswol ATG A1 Rotswol ATG A1 E/C-s2,d0 ETA: European Technical Approval ATG: Agrément Technique/Technische goedkeuring Brandklasse: F> E > D > C > B> A2>A1 9