Algemene Voorwaarden en bepalingen voor het uitvoeren van Kabel- en Leidingwerken op en in grond van de Gemeente s-hertogenbosch

Algemene Voorwaarden en bepalingen voor het uitvoeren van Kabel- en Leidingwerken op en in grond van de Gemeente s-hertogenbosch A.V.K.L 2006

Inhoudsopgave 1 INLEIDING ------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 1.1 DOEL --------------------------------------------------------------------------------------------------- 2 1.2 MAATREGEL ------------------------------------------------------------------------------------------- 2 1.3 HET VERKRIJGEN VAN INSTEMMING --------------------------------------------------------------- 3 1.4 HANDHAVING ------------------------------------------------------------------------------------------ 3 2 PROCEDURES ------------------------------------------------------------------------------------------- 4 2.1 DOEL --------------------------------------------------------------------------------------------------- 4 2.2 GEBRUIKTE AFKORTINGEN -------------------------------------------------------------------------- 4 2.3 PROCEDURE MELDINGSPLICHTIGE WERKZAAMHEDEN ------------------------------------ 4 2.4 PROCEDURE INSTEMMINGPLICHTIGE WERKZAAMHEDEN -------------------------------- 6 3 ALGEMENE BEPALINGEN -------------------------------------------------------------------------- 11 3.1 BERICHTGEVING ------------------------------------------------------------------------------------- 11 3.2 VERKEER & VEILIGHEID ---------------------------------------------------------------------------- 11 3.3 GAZONS BOMEN & BEPLANTINGEN--------------------------------------------------------------- 12 3.4 MANTELBUIZEN WEGKRUISINGEN ----------------------------------------------------------------- 13 3.5 SLEUVEN IN GESLOTEN & OPEN VERHARDINGEN EN/OF VASTE FUNDERINGSLAGEN ---- 14 3.6 PROCEDURE VULLEN VAN EERDER AANGEBRACHTE CAI MANTELBUIZEN------------------ 15 3.7 SIERBESTRATINGEN EN ANDERE HOOGWAARDIGE VERHARDINGSCONSTRUCTIES ------- 16 3.8 STORING OF CALAMITEIT --------------------------------------------------------------------------- 17 3.9 BREEKVERBOD BIJ VORST ------------------------------------------------------------------------- 18 3.10 OPBREKINGEN IN NIEUWE WEGEN C.Q. VOETPADEN T.B.V. NIEUWE K&L------------------ 18 3.11 VERVALLEN KABELS & LEIDINGEN ---------------------------------------------------------------- 19 3.12 VERONTREINIGDE GROND -------------------------------------------------------------------------- 19 3.13 GEMEENTELIJKE ARCHEOLOGISCHE MONUMENTEN ------------------------------------------- 20 3.14 AANSPRAKELIJKSTELLING -------------------------------------------------------------------------- 20 3.15 SANCTIEBELEID -------------------------------------------------------------------------------------- 21 BIJLAGEN : A: Standaard Kabel & Leiding dwarsprofielen B: Meldingsformulieren C: Boombescherming D: Aangewezen aannemers (sier)bestrating E: Kaarten met markering centrumgebied s-hertogenbosch en Rosmalen

1 Inleiding Deze Algemene Voorwaarden en bepalingen voor het uitvoeren van Kabel- en Leidingwerken AVKL-2006, is met ingang van ( 01-01-2006 ) van kracht. De bepalingen van de AVKL prevaleren boven het bepaalde in de Leidraad voor gemeenten en Nutsbedrijven inzake (her-)straatwerkzaamheden indien de AVKL hiervan af mocht wijken. Voor alle in de gemeente 's-hertogenbosch opererende Nutsbedrijven, die graafwerkzaamheden verrichten, zijn de volgende regelingen van toepassing: Artikel 19 van de A.P.V. s-hertogenbosch 1996/versie juli 2003 betreffende aanleggen, beschadigen en veranderen van een weg. Hoofdstuk 3 van de Technische bepalingen van de Leidraad voor gemeenten en Nutsbedrijven 1990. De standaard R.A.W.-bepalingen Standaard 2005 uitgegeven door de stichting C.R.O.W. De regeling betreffende de straatwerk - en degeneratievergoeding van de gemeente s-hertogenbosch Onder kabel- en leidingwerken wordt verstaan het zowel boven- als ondergronds aanbrengen, verwijderen, vervangen, verplaatsen of verleggen van kabels en leidingen, alsmede van alle daartoe behorende apparatuurbenodigdheden, zoals afsluiters, kasten en ondergrondse manipulatieputten, e.d. Het betreft kabel- en leidingwerken van Nutsbedrijven en aanbieders van een openbaar telecommunicatie- en omroepnetwerken geregistreerd bij de OPTA (Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit) in het openbare gebied. De AVKL is niet van toepassing op werkzaamheden waarop de Telecommunicatieverordening van toepassing is, voor zover zij strijdt met de bepalingen van de Telecommunicatieverordening of de Telecommunicatiewet. Er is gekozen voor het model, waarbij de uitvoerende KLB de sleuven en lasgaten weer laat herstraten door een gediplomeerde stratenmaker van de aannemer. Daarom worden alleen de van toepassing zijnde marktconforme onderhouds-, degeneratieen beheerskosten en de overeengekomen uitvoeringskosten verrekend. Onderhoudskosten: De kosten welke zijn verbonden aan het onderhouden van de definitief herstelde verhardingen. Als de KLB het straatwerk uitvoert en de gemeente het onderhoud op zich heeft genomen, heeft de gemeente tot zes maanden na het herstel door de KLB de gelegenheid tot het maken van opmerkingen t.a.v. het herstel; hieruit voortvloeiende reparaties komen ten laste van de KLB. Hierna benodigd tussentijds onderhoud geschiedt ten laste van de gemeente; hiervoor is het tarief voor onderhoud vastgesteld. Degeneratiekosten: De vergoeding voor versnelde degeneratie van het verhardingsoppervlak als gevolg van graafwerkzaamheden. Door het uitvoeren van graafwerkzaamheden ten behoeve van het aanbrengen en/of het herstellen van kabels en leidingen wordt blijvende schade aan de wegverharding Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 1

aangebracht. Onder degeneratie wordt verstaan de achteruitgang in kwaliteit van de wegverharding, die leidt tot een geringere maatschappelijke acceptatie en tot klachten over de kwaliteit van de verharding. Deze achteruitgang in kwaliteit leidt tot een vermindering van de levensduur van de verharding. Beheerskosten: De kosten van toezicht en controle door de gemeente op de uitvoering van het werk en de naleving op de van gemeentewege gestelde voorwaarden en administratieve handelingen. Deze vergoedingen zijn per lasgat of per strekkende meter sleuf gerekend over de werkelijke m 2 opgebroken bestratingen voor de gelegde kabel en of leidingen. De beheerskosten (kosten toezicht uitvoering) moeten worden betaald over de gehele lengte van de sleuf ongeacht de samenstelling. Voor het herstel van hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen is, gezien hun specifieke karakter, in dit werkdocument een aparte regeling opgenomen waarbij aannemers die door de gemeente worden aangewezen deze verhardingen moeten herstellen. Bijzondere verhardingen, zoals beton- en asfaltverhardingen, zullen door de gemeente worden hersteld tegen vooraf overeengekomen marktconforme kosten. Alle beplantingen, inclusief éénjarige, zullen door de gemeente worden uitgenomen. Na de werkzaamheden zullen deze, inclusief onderhoud en inboet, worden teruggeplant tegen vooraf overeengekomen marktconforme kosten. 1.1 Doel De overlast voor de gebruikers van de openbare ruimte moet tot een minimum worden beperkt. Voorkomen moet worden dat de openbare ruimte bij herhaling wordt opgebroken door, waar mogelijk, werken te combineren en tegelijkertijd uit te laten voeren. Hierdoor wordt kwaliteitsverlies van deze openbare ruimte voorkomen. Tevens moet worden voorkomen dat teveel wegopbrekingen gelijktijdig binnen een gebied plaatsvinden waardoor onnodig overlast voor de gebruikers van de openbare ruimte ontstaat. Coördinatie en planning en programmering zijn hierbij belangrijke hulpmiddelen. Planningen van grote en langdurige werken moeten vroegtijdig bekend worden en in het reguliere Nutsoverleg worden ingebracht en afgestemd met geplande werkzaamheden van de gemeentelijke afdelingen Beheer Openbare Ruimte en Ingenieursbureau. Voor het vaststellen van tracés van kabels en leidingen is coördinatie vereist en gewenst. 1.2 Maatregel Voor Kabel en Leiding Beheer (KLB) wordt onderscheid gemaakt in de volgende soorten werkzaamheden. 1.2.1 Meldingsplichtige werkzaamheden (Zie procedure 2.3 blz. 4 e.v.) Werk waarvoor geen instemming noodzakelijk is van de gemeente. Het betreft hier kleine werkzaamheden aan het K&L-net zoals huisaansluitingen vanaf het Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 2

distributienet met een kabelsleuf niet langer dan 20 meter in openbare ruimte. 1.2.2 Instemmingsplichtig werkzaamheden (Zie procedure 2.4 blz. 6 e.v.) Werk waarvoor wel instemming noodzakelijk is van de gemeente Alle aansluitingen met een lengte langer dan 20 meter in openbare ruimte. Bij grote gecombineerde werken is in een vroeg stadium overleg noodzakelijk. Jaar- en meerjarenplanningen van de KLB s van grote en langdurige werken moeten bij voorkeur vroegtijdig bekend worden en in het reguliere Nutsoverleg worden ingebracht en afgestemd met geplande werkzaamheden van de gemeentelijke afdelingen BOR en IB. 1.3 Het verkrijgen van instemming De instemming zal bestaan uit twee onderdelen: 1.3.1 De opbreekontheffing. Vereist voor het (laten) uitvoeren van opbrekingen in de openbare ruimte. 1.3.2 Toestemming plaatsen objecten. Vereist voor het (laten) plaatsen van objecten in de openbare ruimte, of het aanbrengen van Kabels & Leidingen (K&L) in de ondergrond. In het instemmingbesluit wordt voor beide onderdelen een akkoord gegeven. In principe is het instemmingsbesluit geldig tot een jaar na datum afgifte. Verlenging moet schriftelijk worden aangevraagd en/of gemeld. Voor het verkrijgen van deze instemming zijn leges verschuldigd door de KLB m.u.v. Essent Netwerk en BrabantWater (zie bijlage B). Het intrekken of laten vervallen van een instemming aanvraag geeft geen recht op terugbetaling van de verschuldigde leges. 1.4 Handhaving De toezichthouder de middelen en bevoegdheden verschaffen handelend op te treden als de procedures niet worden nageleefd. (Zie 3.15 blz. 21) Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 3

2 Procedures 2.1 Doel Het verzekeren van informatieoverdracht en overleg tussen de gemeente, Stadsbedrijven afdelingen BOR en IB, en de KLB ten behoeve van de coördinatie en planning in de voorbereidingsfase van werken in de openbare ruimte. 2.2 Gebruikte afkortingen BOR IB KLB K&L Beheer Openbare Ruimte gemeente s-hertogenbosch. Ingenieursbureau gemeente s-hertogenbosch. Kabel- en Leiding Beheerder (Nutsbedrijven en alle aanbieders van openbare telecommunicatie- en omroepnetwerken). Kabels en Leidingen. 2.3 Procedure MELDINGSPLICHTIGE werkzaamheden 2.3.1 Definitie Het betreft hier kleine werkzaamheden aan het K&L-net zoals huisaansluitingen vanaf het distributienet eventueel met een kabelsleuf niet langer dan 20 meter. Huisaansluitingen die wegen kruisen en/of waarvan de distributiekabel of -leiding in rijbaan ligt, vormen hierop een uitzondering. Deze zijn wel instemmingsplichtig. Er vindt geen coördinatie plaats tenzij er gelijktijdig meerdere werken in uitvoering plaats moeten vinden. 2.3.2 Uitgangspunten Deze werkzaamheden moeten bij voorkeur binnen een werkdag worden afgerond. Lasgaten mogen niet open blijven liggen. Werkzaamheden in de twee centrumgebieden mogen alleen op de maandag en/of dinsdag worden uitgevoerd (zie bijlage E). Voor werkzaamheden in hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen geldt een aparte regeling. (zie A.B. 3.7). Voor werkzaamheden in gazon en beplantingen geldt een aparte regeling (zie A.B. 3.3). Het later vullen van reeds onder instemming aangelegde mantelbuizen voor glasvezelkabel is meldingsplichtig. 2.3.3. Uitvoering werkzaamheden 2.3.3.1 Melding werkzaamheden Melding van de werkzaamheden door middel van een Weekplanning geniet de voorkeur boven een Dagplanning. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 4

Deze planningen dienen bij voorkeur via e-mail of fax naar BOR te worden gezonden. WEEKPLANNING De weekplanning moet op donderdag in de week voorafgaand aan de week van uitvoering in het bezit van BOR zijn. Niet uitgevoerde werkzaamheden weer opnieuw inplannen in de daaropvolgende weekplanning. DAGPLANNING Melding moet altijd plaatsvinden vóór 10.00 uur. Minstens 2 werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden binnen de twee centrumgebieden (zie bijlage E). Minstens 1 werkdag voor aanvang van de werkzaamheden buiten de twee centrumgebieden. Beide planningen moeten de volgende gegevens bevatten: Datum aanvang werkzaamheden binnen de gemeente s-hertogenbosch. Straatnaam en huisnummer(s). Verantwoordelijke contactpersoon met vermelding van telefoon- en faxnummer en e-mail adres. Betreft het solo- en/of combiwerkzaamheden. Bij combi welke nutsbedrijven zijn hierbij betrokken. 2.3.3.2 Afwikkeling meldingsplichtige werkzaamheden 1. Bij solowerkzaamheden zal de KLB, tenzij anders wordt overeengekomen, een maandopgave opstellen van alle sleuven en lasgaten. Deze opgave moet uiterlijk 2 weken na het verstrijken van de betreffende kalendermaand in het bezit zijn van het hoofd van de afdeling BOR of de door hem aangewezen ambtenaar. Straatwerkbonnen dienen binnen twee weken na uitvoering van de werkzaamheden te worden aangeleverd. 2. Bij combiwerkzaamheden geeft het coördinerende nutsbedrijf de opgave door aan de nutspartners die elk individueel aan de gemeente rapporteren. 3. Na het goedkeuren van deze maandopgave zal de gemeente een factuur opstellen en de kosten in rekening brengen aan de KLB. 4. Bij de oplevering geconstateerde tekortkomingen in de twee centrumgebieden moeten binnen twee werkdagen, in ieder geval voor het weekend, worden hersteld en opnieuw schriftelijk ter controle worden gemeld. Tekortkomingen in de overige gebieden moeten binnen vijf werkbare dagen worden hersteld en opnieuw schriftelijk ter controle worden gemeld. 5. Kosten voor de extra controles van afgekeurde werkzaamheden worden te allen tijde in rekening gebracht tegen marktconforme prijzen. 6. Tot 6 maanden na het verstrijken van de goedgekeurde maandopgave moeten geconstateerde gebreken, ten gevolge van sleuven of lasgaten vermeld op deze maandopgave, door en op kosten van de KLB worden hersteld. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 5

2.3.4. Aanvullende bepalingen 1. De Algemene bepalingen zijn van toepassing (zie hfdst. 3). 2. Een KLB vrijwaart de gemeente voor aanspraken van derden voor schade, die het gevolg is van werkzaamheden van de KLB in verband met aanleg, instandhouding en verwijdering van kabels en/of leidingen, in geval dat de KLB op grond van de wet of jurisprudentie naast de gemeente aansprakelijk is voor die schade. 2.4 Procedure INSTEMMINGPLICHTIGE werkzaamheden 2.4.1 Definities Het betreft: Alle aansluitingen, met een lengte langer dan 20 meter; Alle aansluitingen waarvan de distributieleiding c.q. distributiekabel in de rijbaan ligt; Situatie gebonden kabel- & leidingsleuven in een straat of aaneengesloten straten; Het opbreken van asfalt - en/of betonverhardingen hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen; Het op grote schaal vervangen van huisaansluitingen al of niet in samenhang met het vervangen van de distributieleiding. Het afzonderlijk plaatsen van kasten en aanbrengen van handholes/manipulatieputten. 2.4.2 Uitgangspunten Ten behoeve van de lange termijnplanning dienen alle betrokken KLB s hun voorgenomen werk, zo mogelijk, 1 jaar voor de start uitvoering aan te melden. Per aanvraag wordt slechts voor één aaneengesloten K&L sleuf project instemming verleend. Voor het later uitvoeren van werkzaamheden zoals het plaatsen van kasten en het aanbrengen van handholes of manipulatieputten, moet opnieuw instemming bij de gemeente worden aangevraagd. Het vullen met kabel van al eerder aangebrachte CAI-mantelbuizen is onderhevig aan een aparte procedure (zie A.B. 3.6). Handholes en ondergrondse manipulatieputten mogen het K&L- tracé niet frustreren en de plaatsbepaling dient steeds de goedkeuring van de gemeente te hebben. Werkzaamheden in de twee centrumgebieden mogen alleen op de maandag en/of dinsdag worden uitgevoerd. Per dag mag, in principe, geen grotere sleuflengte worden gemaakt dan op die dag kan worden dichtgemaakt en worden dichtgestraat. Van donderdagavond tot en met zondagavond, op feestdagen of bij grote evenementen mogen geen sleuven en/of lasgaten open blijven liggen en restant materialen zoals stenen, tegels, enz. achter blijven. Voor werkzaamheden in hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen geldt een aparte regeling (zie A.B. 3.7) Voor werkzaamheden in gazon en beplantingen geldt een aparte regeling (zie A.B. 3.3). 2.4.3 Het verlenen van instemming Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 6

1. Het schriftelijke verzoek om instemming dient vergezeld te gaan van een volledig ingevuld meldingsformulier (zie bijlage C). 2. Verder dient het verzoek vergezeld te gaan van de meest recente tekening met duidelijk herkenbare topografie en straatnaamgeving, niet kleiner dan schaal 1:500 voor de bebouwde kom en 1:1000 voor de onbebouwde kom, in drievoud en een duidelijke omschrijving van de uit te voeren werkzaamheden. 3. De KLB dient bij het verzoek onder andere opgave te doen van bestaande kabel- en/of leidingtracés in eigen beheer en/of van derden binnen het bestaande dwarsprofiel. De KLB is zelf verantwoordelijk voor de juistheid van deze opgave. De gemeente is niet aansprakelijk voor schade die het de KLB of derden lijden als gevolg van het feit dat kabels en/of leidingen te dicht bij- of boven elkaar worden gelegd. 4. Een aanmelding wordt door BOR beoordeeld of het plan voldoende gegevens bevat om tot een correcte tracébepaling te kunnen komen. 5. De uitvoerbaarheid van het tracé wordt bekeken en eventueel, in overleg met BOR, aangepast door de KLB. Afwijkingen van het tracé dienen door de KLB op tekening te worden vastgelegd en opnieuw in drievoud aan BOR te worden toegezonden. 6. Plaatsbepaling door de gemeente laat onverlet of in het gevraagde tracé plaats is voor de te leggen kabels en/of leidingen. De KLB dient zich vooraf hiervan te vergewissen, eventueel door het graven van een proefsleuf in overleg met de opzichter K&l van de gemeente. 7. Combinatie met aanvragen van andere KLB s worden hierbij betrokken. 8. Een interne routing van de aanvraag volgt ter controle op de uitvoering van de werkzaamheden in het betrokken stadsdeel. 9. Er volgt een instemmingsbesluit met daarin opgenomen de gegevens en specifieke afspraken voor het onderhavige werk, eventueel in combinatie met andere werken, en de geldigheidsduur van de instemming. 10. Op het werk moet, tijdens de uitvoering, ten minste een exemplaar van het door BOR afgegeven instemmingbesluit met bijbehorende tekeningen, t.b.v. controle door de opzichter K&L, aanwezig zijn. 2.4.4 Uitvoering werkzaamheden 2.4.4.1 Melding aanvang 1. Voor aanvang van de werkzaamheden moet de berichtgeving door de KLB zijn verzorgd (zie 3.1.). 2. De betrokken KLB meldt ten minste 5 werkdagen voor aanvang per e-mail of fax de daadwerkelijke start van de werkzaamheden en voert overleg over de wijze van uitvoering met de afdeling BOR. 3. Bij uitvoering van werkzaamheden in samenwerking met meerdere KLB s, zal de directievoerder van het coördinerende bedrijf de melding, van aanvang van de werkzaamheden naar de gemeente verrichten. 4. Voor aanvang van de werkzaamheden dient een KLIC-melding te worden gedaan. Naar aanleiding van deze KLIC-melding kan het noodzakelijk zijn dat de KLB met meerdere KLB s overleg voert. Zonodig dienen, in overleg met de gemeente, door en op kosten van de KLB ter bepaling van de juiste ligging van de nabij gelegen leidingen ter plaatse proefsleuven van voldoende omvang en diepte te worden gegraven. 5. De juiste plaats en diepte worden bepaald volgens de normprofielen. Indien de plaatselijke toestand niet strookt met het normprofielen van de gemeente zullen de juiste Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 7

plaats en diepte in het werk o.a. aan de hand van proefsleuven in overleg met de gemeente worden bepaald. 6. Wijzigingen in het tracé tijdens het werk dienen te allen tijde de goedkeuring van BOR te hebben. Deze wijzigingen dienen in het werk te worden vastgelegd in een afwijkingsrapport. De KLB stuurt, in overleg met de opzichter K&L, een gecorrigeerde tekening op welke door BOR in het vergunning-, instemmingaanvraag dossier wordt bijgevoegd. 7. Voor aanvang van de werkzaamheden moet de kwaliteit van de sierbestrating gezamenlijk door de opzichter K&L en de toezichthouder van de KLB worden vastgelegd bijvoorbeeld door middel van foto s en een uitgebreide rapportage. 8. Indien bij de opname blijkt dat van de bestrating(en) het bestratingmateriaal voor een groot gedeelte gebroken is of andere ernstige schade vertoont, dient in overleg met de opzichter Kabels en Leidingen dit materiaal door inboetmateriaal, van gelijke soort en kwaliteit, vervangen te worden. Indien er geringe, niet meer dan ca. 5%, breuk aanwezig is, moet dit op kosten van de KLB vervangen worden evenals het leveren van het benodigde inboetmateriaal, van gelijke soort en kwaliteit, dat benodigd is voor het herstraten. 9. De KLB zal zonder toestemming van BOR geen materiaal, wagens, keten, auto's en dergelijke opslaan op trottoirs en/of groenstroken. Eventuele schade aan gemeentelijke eigendommen dat rechtstreeks gevolg is van het opslaan van bovengenoemd materiaal moet worden hersteld, door de KLB of op kosten van de KLB, in de staat waarin deze werden aangetroffen. 10. Tenzij anders is overeengekomen, mag per dag geen grotere sleuflengte worden gemaakt, dan op die dag kan worden dichtgemaakt en worden dichtgestraat. Wanneer de bestratingswerkzaamheden meer dan 1 dag werk zijn achtergeraakt bij de kabel en/of leidinglegging, zal deze laatste op eerste aanzegging worden gestopt totdat deze weer op een aanvaardbaar verschil is gekomen. 11. Onder normale omstandigheden moet de uitvoering van het werk na aanvang, onafgebroken (met inachtneming van de normale werktijden) en met de meeste spoed worden voortgezet. Langdurige onderbreking wordt niet geaccepteerd. 12. De KLB oefent tijdens de uitvoering van de werkzaamheden het toezicht uit dat in redelijkheid van de KLB verlangd mag worden. 2.4.4.2 Graaf- en herstelwerkzaamheden 1. De bestrating moet zorgvuldig worden uitgebroken en daarna worden opgestapeld. Indien er ten gevolge van onzorgvuldig omgaan met deze materialen beschadiging en/of breuk optreedt, zal dit op kosten van de KLB moeten worden vervangen. 2. Voor werkzaamheden in hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen geldt een aparte regeling (zie A.B. 3.7). 3. In bermen langs verhardingen en onder elementverhardingen langs asfaltconstructies is de afstand tot de zijkant van de verharding c.q. asfaltconstructie ten minste gelijk aan de diepteligging, tenzij anders wordt overeengekomen. 4. Indien langs wegen sleuven worden gegraven binnen 45 graden van de verharding (incl. wegfundering) de sleuven afstempelen. Indien binnen een jaar na uitvoering van de werkzaamheden een verzakking van de weg optreedt, zal deze verzakking voor rekening van de KLB worden hersteld. 5. De straatkolken vrij houden van uitkomende grond en waterafvoer waarborgen. 6. Vrijkomend puin afvoeren en in te zaaien bermen vrij van puin opleveren. 7. De benodigde persingen bij wegkruisingen dienen, i.v.m. de voortgang van het werk, Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 8

eerst uitgevoerd te worden. Daarna mag men met de sleufwerkzaamheden starten. 8. Voor de uitvoering van de persingen wordt verwezen naar (A.B. 3.4.). 9. Indien uit de ontgraving geen of te weinig schoon zand is vrijgekomen, dient het tekort tot maximaal 5cm op kosten van de KLB te worden geleverd en verwerkt. 10. Aanvulzand dient te voldoen aan de RAW 2000 bepalingen. 11. De overblijvende grond moet worden afgevoerd, tenzij in overleg met de opzichter K&L bepaald wordt dat het elders in het werk kan worden verwerkt. 12. De gehele aanvulling moet geschieden in lagen van ca 0,20 meter dikte, welke lagen afzonderlijk met een mechanische stamper of triller moeten worden verdicht. Het aanvullen van sleuven, lasgaten en bouwputten t.p.v. toekomstige verharding dient op gelijke wijze te geschieden, echter geheel met de bij de ontgraving vrijgekomen grond en/of zand. 13. De verdichtingsgraad na het verdichten van de sleuf mag maximaal 2½ % afwijken van de dichtheid van het naast de sleuf gelegen ongeroerde zandbed en zal door middel van sonderingen worden gecontroleerd. 14. Het herstellen van bestratingen, met uitzondering van sierbestratingen, ter plaatse van aangevulde sleuven, lasgaten en bouwputten zal door een gediplomeerde stratenmaker van de KLB geschieden. De werkzaamheden moeten dusdanig worden georganiseerd dat sleuven e.d. zo spoedig mogelijk, doch binnen 2 x 24 uur zijn gedicht. In overleg met de opzichter K&L kan hiervan worden afgeweken. De kwaliteit van het te herstraten straatwerk moet minimaal van eenzelfde kwaliteit zijn als voor aanvang van de werkzaamheden. 2.4.5 Gereedmelding 1. Gereedmelding door de toezichthouder van de KLB dient schriftelijk te geschieden aan de opzichter K&L binnen 24 uur na het beëindigen van de werkzaamheden. 2. De opzichter K&L levert gezamenlijk op met de toezichthouder van de KLB. Het werk wordt gecontroleerd, tevens worden de hoeveelheden bestrating, groenstrook, enz. vastgelegd. 3. De gebreken en hoeveelheden worden vastgelegd op een opleveringsformulier dat via e-mail aan de toezichthouder van de KLB wordt toegezonden. 4. De toezichthouder van de KLB zendt binnen 5 werkdagen dit formulier met zijn goedkeuring en/of eventuele opmerkingen per e-mail retour. 5. Aan de hand van dit formulier vindt daarna ook de definitieve afrekening plaats. 6. De KLB zendt, tenzij anders wordt overeengekomen, binnen twee weken de benodigde straatbonnen naar het hoofd van de afdeling BOR of de door hem aangewezen ambtenaar. 2.4.6. Oplevering 1. De opzichter K&L en de toezichthouder van de betrokken KLB gaan het werkvak binnen een week na de schriftelijke melding voor de 1 e keer inspecteren en verifiëren de kwaliteit met de vastgelegde nulsituatie en leggen dit schriftelijk vast. 2. Geconstateerde tekortkomingen moeten zo spoedig mogelijk, doch binnen een week, worden hersteld en opnieuw schriftelijk door de KLB ter controle worden gemeld. 3. Binnen een week daarna volgt een 2 e inspectie. De kosten van deze 2 e inspectie zullen bij de KLB in rekening worden gebracht bovenop Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 9

de te betalen beheerskosten. 4. Tot een ½ jaar na het verstrijken van de 1 e en/of 2 e oplevering moeten geconstateerde gebreken ten gevolge van sleuven op kosten van en door de KLB hersteld worden. 5. 2 maanden voor het verstrijken van deze termijn zal de opzichter K&L de werkzaamheden nog een keer inspecteren. 6. Indien niet akkoord Dit wordt schriftelijk gemeld aan de KLB en deze zal de gebreken in overleg met de opzichter K&L moeten herstellen. 7. De KLB moet na herstel een nieuwe melding indienen bij de opzichter K&L. Vervolgens vindt er een controle plaats die leidt tot goed- of afkeuring. 8. Bij afkeuring worden de punten 7 en 8 nog een keer doorlopen. 2.4.7 Aanvullende bepalingen 1. De Algemene bepalingen zijn van toepassing (zie hfdst. 3). 2. Een KLB vrijwaart de gemeente voor aanspraken van derden voor schade, die het gevolg is van werkzaamheden van die KLB in verband met aanleg, instandhouding en verwijdering van kabels en/of leidingen, in geval dat de KLB op grond van de wet of jurisprudentie naast de gemeente aansprakelijk is voor die schade. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 10

3 Algemene bepalingen 3.1 Berichtgeving De KLB, die de werkzaamheden uitvoert, brengt bewoners en bedrijven in de directe omgeving van het werk en indien nodig ook de BBA??, GGD en politie etc. een week voor aanvang van de werkzaamheden schriftelijk op de hoogte van de aard en duur van deze werkzaamheden. Bewonersbrieven moeten in overleg met de opzichter K&L worden aangeboden. Een informatie en/of klachtennummer aannemer hierin opnemen. Bij de instemmingaanvraag moet worden aangegeven hoe e.e.a. wordt gerealiseerd. Bij werkzaamheden uitgevoerd door de KLB( s), als gevolg van plannen c.q. uitvoering van werken door de gemeente, zal de gemeente in overleg met de KLB( s), de publicatie op haar kosten verzorgen. 3.2 Verkeer & Veiligheid De werkindeling van de uit te voeren werkzaamheden dient erop te zijn gericht dat de overlast voor de weggebruikers zoveel mogelijk wordt beperkt. Een en ander ter beoordeling van de gemeente. Alle (wettelijke) verkeersvoorzieningen die verband houden met het werk, zoals het plaatsen van borden, hekken en dergelijke langs sleuven, moeten voor rekening van en door de KLB worden uitgevoerd. De te treffen verkeersmaatregelen moeten voldoen aan de CROW publicatie 96b "Maatregelen bij werken in uitvoering op niet-autowegen en wegen binnen de bebouwde kom". Deze moeten verder ter goedkeuring aan de opzichter K&L worden voorgelegd. De KLB is verplicht, indien een weg of rijrichting wordt gestremd, om over volledige afsluiting van wegen en verkeersomleidingen ten minste drie weken voor het begin van de werkzaamheden de gemeente van dit voornemen in kennis te stellen. Het afsluiten van wegen of het omleiden mag niet geschieden dan na overleg en zonodige toestemming van de gemeente. De KLB draagt verantwoordelijkheid aangaande de bereikbaarheid voor bestemmingsverkeer; verzorgt communicatie en eventueel nodige overleg met (direct) belanghebbenden. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 11

De stallingsplaats van haspel-, vracht-, directie- en materiaalwagens enz. moet in overleg met de opzichter K&L worden bepaald. In de twee centrum gebieden (zie bijlage E) moet dit overleg tevens plaatsvinden met de afdeling Stadstoezicht van de gemeente, dit in verband met de aanvraag van eventueel noodzakelijke parkeerontheffingen. Parkeerontheffingen moeten door en op kosten van de KLB zelf worden aangevraagd. Dit geldt ook voor eventuele onderaannemers die worden ingeschakeld door de KLB. Bij het niet naleven hiervan kan door Stadstoezicht en/of politie procesverbaal volgen. De gevolgen hiervan komen volledig voor rekening van de KLB. Niet meer benodigde materialen en materieel dienen zodanig te worden opgeslagen, dat hiervan geen hinder wordt ondervonden. Bij beëindiging van de werkzaamheden dienen deze materialen te zijn opgeruimd. 3.3 Gazons Bomen & Beplantingen Lasgaten en sleuven in gazons en beplantingen worden in principe niet toegestaan. Eerst na overleg en onderzoek van alle alternatieven zal hiertoe worden overgegaan. Hierbij zal BOR beoordelen of het op basis van de kwaliteit van de beplantingen en het jaargetijde toelaatbaar is dat deze werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd. Gemeente en de KLB komen overeen welke maatregelen worden genomen om schade aan te handhaven beplanting te voorkomen en welke te handhaven beplanting als bijzonder wordt beschouwd. Indien de sleuf en/of het montagegat in het plantsoen is gelegen, moet de aanwezige teelaarde en zand gescheiden worden ontgraven en opgeslagen. Bij aanvulling dienen de grondsoorten weer in de oorspronkelijke lagen te worden aangebracht. De dikten van de teelaarde- en zandlagen dienen gelijk te zijn aan de oorspronkelijke laagdikten. Het inrichten van een werkterrein binnen de wortelzone van de te handhaven beplanting is in principe niet toegestaan. Bij het werken in de omgeving van bomen moet de Boombescherming op bouwlocaties brochure van de Vereniging Stadswerk Nederland in acht worden genomen (zie bijlage G). Gazons Bij sleuven in gazons dienen dunne zoden, dikte 3 à 5 cm, te worden gestoken. De zoden dienen met de begroeide kanten tegen elkaar te worden opgeslagen, zonodig vochtig te worden gehouden, en zo spoedig mogelijk weer teruggebracht te worden. Na het aanbrengen de zoden aandrukken, invegen met teelaarde, bemesten en zo nodig water geven, tenzij anders wordt overeengekomen. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 12

Bomen & Beplantingen Alle te handhaven beplantingen zullen door de gemeente worden uitgenomen en na de werkzaamheden worden teruggeplant. Opgenomen beplanting wordt opgekuild en zo spoedig mogelijk weer teruggezet. De beplanting zo nodig voor het terugzetten inkorten en water geven. Teruggezette beplanting dient te worden ingeboet in het plantseizoen. Niet te handhaven beplanting mag na overleg met de opzichter K&L door de KLB worden gerooid en afgevoerd. Na de werkzaamheden zal de gemeente in het plantseizoen de beplanting met nieuwe planten aanvullen en herstellen. Bij bijzondere beplanting en/of bomen dient het graven binnen de wortelzone of binnen 90% van de kroonprojectie van de bomen te worden vermeden. Indien een tracé buiten de wortelzone niet mogelijk is, dient gebruik te worden gemaakt van sleufloze technieken voor het aanbrengen van mantelbuizen. Moet binnen de wortelzone toch gegraven worden dan moet binnen de grootste kruindiameter van de boom worden overgegaan op handmatig graven en is machinaal graven niet toegestaan. Dit geldt ook indien er op grotere afstand boomwortels dikker dan 25 mm in diameter worden aangetroffen. Ontgraven wortels dienen te worden beschermd tegen uitdrogen, vorst en beschadiging en dienen zo snel mogelijk te worden aangevuld. Het opnemen en het terugplanten van alle te handhaven beplantingen, inclusief vervangend plantmateriaal onderhoud en inboet, wordt door de gemeente uitgevoerd tegen vooraf met de KLB overeengekomen marktconforme herstelkosten. 3.4 Mantelbuizen wegkruisingen Bij kruisingen van wegen, fietspaden en uitritten dienen de kabels en/of leidingen in een mantelbuis te worden aangebracht. In principe dient een mantelbuis te worden aangebracht zonder dat de verharding wordt opgebroken. Dit dient zodanig te geschieden dat er geen schade ontstaat door zetting, oppersing, etc., aan de gesloten wegconstructie, de overige verharding, de naastgelegen bermen, het groen, etc., evenals aan de overige ondergrondse infrastructuur. De onder de verharding aan te brengen buizen, mantelbuizen en kokers, waarop verkeersbelasting kan worden verwacht, moeten met inachtneming van de te verwachten gronddruk zijn berekend op een verkeersbelasting klasse 60. Tevens moeten zij voldoen aan het gestelde in de van toepassing zijnde vigerende voorschriften en normeringen. De bovenkant van de mantelbuis moet minimaal 100 cm onder de bovenkant van de wegverharding, gemeten op het laagste punt van de weg, worden aangebracht door middel van persen, boren of een gestuurde boring. De buiseinden moeten als regel 75 cm buiten de kant van de fundering uitsteken. De kruising dient zoveel mogelijk onder een rechte hoek, ten opzichte van de weg as, te Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 13

geschieden (zie ook de leidraad voor gemeenten en Nutsbedrijven, artikel 13). Bij gescheiden rijbanen en/of fietspaden met tussenliggende groenstroken dient de mantelbuis zoveel mogelijk uit één lengte te worden aangebracht. De mantelbuizen mogen niet in kruisingsvlakken van wegen worden aangebracht maar buiten de tangentpunten van de aansluitende bochten. Indien met een open mantelbuis wordt geperst en de grondwaterstand dit vereist, dient de grondwaterstand aan weerszijden van de rijweg te worden verlaagd door middel van bronbemaling van voldoende capaciteit. In de directe nabijheid van bomen moeten, ter voorkoming van uitdroging, voorzieningen worden getroffen. De grondwaterstand dient door middel van peilbuizen te worden gecontroleerd. Indien gebruik wordt gemaakt van bronbemaling, dient hiervoor schriftelijk toestemming te worden gevraagd aan de afdeling BOR. 3.5 Sleuven in Gesloten & Open verhardingen en/of vaste funderingslagen Indien een persing, boring of alternatief tracé niet mogelijk is, kan onder bepaalde voorwaarden door de gemeente schriftelijk toestemming worden verleend om een sleuf door de gesloten verharding aan te brengen. De wijze waarop dit dient te gebeuren wordt door de gemeente per geval bepaald. Uitgangspunten hierbij zijn dat: De minimale gezaagde sleufbreedte in de gesloten verharding 80 cm breed dient te zijn (i.v.m. het goed kunnen verwerken en verdichten van de nieuw aan te brengen gesloten verharding). Tussen de daadwerkelijk te graven sleuf en de zaagsneden/fundering dient minimaal 15 cm gehandhaafd te blijven om onderholling van de gesloten verharding/fundering te voorkomen. Afhankelijk van de ontgravingsdiepte, de aanwezige grondslag en de benodigde breedte voor de aan te leggen kabels & leidingen, zal de uiteindelijke sleufbreedte worden bepaald. Voor een lasgat geldt een minimale afmeting van 100 x 100 cm. Het ontgraven en weer aanvullen dient in de aanwezige laagopbouw te geschieden. Indien er een steenachtige funderingslaag aanwezig is, dient deze in de oorspronkelijke samenstelling en dikte te worden teruggebracht. Hierop dient een straatlaag van minimaal 5 cm te worden aangebracht t.b.v. de tijdelijke bestrating van betonstraatstenen. Indien de gesloten verharding op een zandfundering aangebracht is, of wanneer er een te geringe hoogte op de bestaande fundering aanwezig is om een straatlaag met betonstraatstenen terug te kunnen brengen, zal in overleg met de gemeente bepaald worden wat de terug te brengen constructie dient te zijn. In principe dient de aanvrager zorg te dragen voor de benodigde betonstraatstenen en het dichtstraten van de sleuf of het lasgat. In overleg kan bepaald worden dat de gemeente de betonstraatstenen ter beschikking stelt. Uitkomende materialen die niet ter plaatse worden hergebruikt dienen volgens het Bouwstoffenbesluit door de aanvrager te worden afgevoerd. Alle kosten van voornoemde door de gemeente uit te voeren werkzaamheden die redelijkerwijs gemaakt moeten worden om de veroorzaakte schade te herstellen, zullen tegen marktconforme prijzen met de KLB verrekend worden. Ten behoeve van het terugbrengen van de gesloten verharding zal de nieuwe constructie, Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 14

samenstelling, kleur, e.d., van geval tot geval op maat door de gemeente bepaald worden. In overleg met de opzichter K&L van de afdeling BOR kan in bepaalde situaties hiervan worden afgeweken. Ongebonden fundering Alvorens met de ontgraving wordt begonnen moet het aanwezige funderingsmateriaal zorgvuldig worden weggenomen. Hierbij moeten de verschillende materiaalsoorten afzonderlijk worden opgeslagen. Na het aanvullen en verdichten van de sleuf moet het funderingsmateriaal weer in de oorspronkelijke vorm en samenstelling, eventueel aangevuld met gelijkwaardige bouwstoffen, die voldoen aan de Standaard RAW Bepalingen 2000, worden aangebracht en verdicht. 3.6 Procedure vullen van eerder aangebrachte CAI mantelbuizen Voorwaarden Deze regeling geldt alleen voor mantelbuizen Ø 70 mm ten behoeve van coaxkabels waarvoor door de gemeente al eerder een instemmingbesluit is afgegeven aan telecomproviders. In alle gevallen dient schriftelijk een instemming te worden aangevraagd. Uit de bijgevoegde tekeningen moet duidelijk de aard van de werkzaamheden blijken. (Zie procedure 2.4) Mogelijke situaties 1. Solo werkzaamheden Als duidelijk is dat alleen lasgaten moeten worden gemaakt voor het aanbrengen van (glasvezel)kabel in de bestaande mantelbuis wordt, afhankelijk van de totale lengte en het aantal lasgaten, de instemmingaanvraag omgezet in een meldingsplichtig werk. Dit zal schriftelijk aan de aanvrager bekend worden gemaakt. 2. Combinatie werkzaamheden Worden de hierboven omschreven werkzaamheden in combinatie met andere KLB s uitgevoerd dan wordt een instemmingbesluit afgegeven. 3. Gedeeltelijk wel mantelbuis gedeeltelijk niet Bij werkzaamheden waar voor een deel gebruik wordt gemaakt van een bestaande mantelbuis en voor een deel een kabelsleuf moet worden gegraven wordt een instemmingbesluit afgegeven. 4. Er blijkt geen mantelbuis te liggen of de kabel is niet in de buis aan te brengen Als deze situatie zich voordoet moet het straatwerk t.b.v. de lasgaten worden hersteld waarna het werk wordt opgeschort. Daarna moet alsnog een instemmingbesluit worden aangevraagd. Deze situatie moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Leges Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 15

In situatie 1 zullen vooralsnog geen leges worden geheven. In situatie 2 en 3 brengt de gemeente leges en daarnaast straatwerk- en degeneratievergoeding in rekening. In situatie 4 brengt de gemeente leges en extra gemaakte kosten voor toezicht in rekening. 3.7 Sierbestratingen en andere hoogwaardige verhardingsconstructies Op diverse plaatsen binnen de gemeente komen hoogwaardige verhardingsconstructies en/of sierbestratingen voor. Het merendeel van deze hoogwaardige verhardingsconstructies en sierbestratingen liggen binnen de twee stadskernen en incidenteel daarbuiten. SIERBESTRATING Bestrating in een bijzonder patroon en al of niet met verschillende bijzondere soorten bestratingmateriaal en/of getinte stenen bestraat. Onderstaande bepalingen zijn van toepassing naast of in aanvulling op de voorschriften zoals omschreven in hoofdstuk 2.3 en 2.4. Alle kosten die met onderstaande werkzaamheden gemoeid zijn, komen voor rekening van de KLB. Melding aanvang Indien de KLB deze hoogwaardige verhardingsconstructies en/of sierbestratingen moet opbreken, zal de KLB dit altijd 3 werkdagen vooraf schriftelijk per e-mail of fax melden bij de opzichter K&L van BOR. In deze melding moet de planning van de werkzaamheden zijn vermeld en welke aannemer het straatwerk gaat herstellen. Voor aanvang van de werkzaamheden moet de kwaliteit van de sierbestrating gezamenlijk door de opzichter K&L en de toezichthouder van de KLB worden vastgelegd bijvoorbeeld door middel van foto s en/of een uitgebreide rapportage. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 16

Uitvoering werkzaamheden De plaats van de elementen van de meestal kostbare bestrating moet zorgvuldig worden vastgelegd, uitgebroken en worden opgestapeld om daarna weer op dezelfde plaats te worden herstraat. Indien tijdens de uitvoering van het werk beschadiging en/of breuk van het bestratingmateriaal optreedt, zal deze door de KLB worden vervangen. Nadat het bestratingmateriaal is opgenomen moet het eventueel aanwezige funderingsmateriaal zorgvuldig worden weggenomen. Hierbij moeten de verschillende soorten funderingsmateriaal afzonderlijk worden opgeslagen. Niet herbruikbaar funderingsmateriaal moet, na overleg met de opzichter K&L, door de KLB worden afgevoerd. Daarna kan met de ontgraving van het zandbed worden begonnen. Na het aanbrengen van de kabels en/of leidingen wordt door de KLB alleen het zand teruggebracht. Dit zandpakket dient in lagen van maximaal 20 cm te worden aangebracht en verdicht. Eventueel dient het zandpakket te worden aangevuld tot de oorspronkelijke laagdikte. Herstelwerkzaamheden Na het aanvullen van het zandpakket moet het herstel van de diverse funderingslagen en de bestrating geschieden door aannemers, aangewezen door de gemeente, genoemd in bijlage A, welke werkzaamheden zullen uitvoeren tegen marktconforme prijzen. Aansturing en onderhandeling met deze aannemers geschiedt door de KLB op een dusdanig tijdstip dat deze daar tijdig op in kunnen spelen. Deze aannemer controleert voor het begin van zijn werkzaamheden de verdichtingsgraad van het zandbed en legt dit schriftelijk vast. Het funderingsmateriaal moet in de oorspronkelijke vorm en samenstelling, eventueel aangevuld met gelijkwaardige bouwstoffen, worden aangebracht en verdicht. Daarna gaat hij over tot het herstel van de sierbestrating en de bijbehorende afstandhouders en/of voegvullingen in de sleuf of het lasgat. 3.8 Storing of Calamiteit Dit zijn onverwachte herstelwerkzaamheden die direct moeten worden uitgevoerd door een nutsbedrijf of telecom - operator om een ongewenste situatie in haar netwerk op te lossen die de reguliere dienstverlening in de weg staat en/of een zodanig gevaar of hinder in de openbare ruimte oplevert dat direct ingrijpen noodzakelijk is. In het geval deze zich voordoen, zal door de betreffende KLB onmiddellijk, met in acht neming van de bepalingen in deze verordening, overgegaan worden tot herstel. BOR en indien nodig de politie zal direct, d.m.v. e-mail of fax, op de hoogte worden gesteld. De melding aan BOR vindt direct of uiterlijk op de eerstvolgende werkdag plaats. Buiten de normale werktijden kan, indien nodig, via de politie de dienstdoende opzichter van de afdeling BOR worden opgeroepen. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 17

Indien in geval van storingen of calamiteiten de werkzaamheden niet vooraf gemeld kunnen worden of niet om instemming kan worden gevraagd, dan is de KLB verplicht deze werkzaamheden binnen 48 uur na aanvang ervan alsnog bij de opzichter K&L of afdeling BOR te melden. Storingen dienen voor aanvang van het verhelpen hiervan per e-mail of fax bij de opzichter K&L of afdeling BOR gemeld te worden. Het herstel van de bestratingen moet verder geschieden volgens de in dit document omschreven voorschriften en bepalingen. 3.9 Breekverbod bij vorst Er mogen geen opbrekingen in de openbare ruimte worden uitgevoerd als zich een van de volgende weercondities voordoet of verwacht wordt. De op het weerstation van het KNMI geregistreerde temperatuur is: 's morgens om 7 uur -4 C of lager; 's morgens om 7 uur tussen -1 en -3 C en om 10 uur daaropvolgend ook nog -1 C of lager; 's morgens om 10 uur -2 C of lager. BOR zal een algemeen graaf- en breekverbod aankondigen voor 8.00 uur door middel van e-mail en/of fax. De KLB moet zich aan bovenstaand uitgangspunt houden, ook als BOR geen expliciete melding van een breekverbod maakt. 3.10 Opbrekingen in nieuwe wegen c.q. voetpaden t.b.v. nieuwe K&L 3.10.1 Definitie nieuwe weg Dit is een rijweg, voet of fietspad die niet langer dan 5 jaar geleden is aangelegd of niet langer dan 5 jaar geleden compleet is vernieuwd of herstraat. 3.10.2 Uitgangspunten 1. In principe mag er in nieuwe verhardingen niet gebroken worden tenzij er sprake is van een aantoonbare calamiteit of als een KLB wettelijk aan zijn leveringsplicht moet voldoen. In beide gevallen wordt eerst gekeken of er een redelijk alternatief is ook al is dit voor de KLB duurder. 2. Als het onvermijdbaar is geworden dat er in een nieuwe weg wordt gebroken dan moet de wegverharding compleet door en voor rekening van de KLB worden herstraat, dat wil zeggen de weg wordt hersteld van band/gevel tot band/gevel, voor zover BOR dit naar redelijkheid en billijkheid nodig acht. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 18

3.11 Vervallen Kabels & Leidingen In principe dienen alle kabels en leidingen en bijbehorende voorzieningen van de KLB s die blijvend buiten gebruik zijn/worden gesteld, tijdens de uitvoering van kabel & leidingwerkzaamheden, op kosten van de KLB te worden verwijderd tenzij in onderling overleg anders wordt overeengekomen. Niet verwijderde leidingen blijven in eigendom en beheer van de vergunninghouder. Op verzoek van de gemeente moeten, eenmaal per jaar, de revisiegegevens van buiten bedrijf gestelde kabels en leidingen, die nog niet verwijderd zijn, beschikbaar worden gesteld. Vervuiling van de beperkte ruimte in het toegekende tracé van de ondergrondse infrastructuur moet worden voorkomen. Het opstapelen van leidingen binnen de aangewezen tracés leidt tot overvolle kabel tracés en onverantwoorde dekking t.o.v. van de wegverhardingen. Bovendien kan een vol tracé leiden tot weigering van het verlenen van een instemming voor het aanbrengen van Kabels en/of Leidingen. Bij toekomstige bestemmingswijzigingen kunnen vervallen leidingen alsnog hinder opleveren, terwijl budgetten voor verwijderen dan niet meer aanwezig zijn. In het huidige tijdperk is ook de milieuverontreiniging die ontstaat door oude niet meer in gebruik zijnde kabels maatschappelijk onverantwoord. 3.12 Verontreinigde grond Op diverse plaatsen binnen de gemeente kan verontreinigde grond aanwezig zijn. Indien bekend geeft de gemeente dit in het instemmingbesluit aan. De KLB dient zelf aan te geven, indien een tracé door vervuilde grond gaat, of ze haar kabels en/of leidingen daarin willen leggen. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de werknemers van de KLB (Arbo-wetgeving) ligt te allen tijde bij de KLB. De gemeente en ook de KLB kunnen in een dergelijk geval kiezen voor een alternatief tracé. Komt een KLB vervuilde grond tegen die niet bekend was bij de gemeente dan dient deze dit direct te melden bij de opzichter K&L. Daarna kunnen er passende maatregelen worden genomen in samenspraak met de gemeente. Met betrekking tot oorlogsmunitie zal zonodig de Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen (DOVO) worden ingeschakeld. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 19

3.13 Gemeentelijke archeologische monumenten Het college van B&W van de gemeente s-hertogenbosch heeft een aantal gebieden aangewezen tot Gemeentelijk Archeologisch Monument. Deze gebieden zijn: De Markt en Pensmarkt, De Parade en delen van het Sprokkelbos te Rosmalen. Inhoudelijk betekent dit dat de ondergrond in deze gebieden niet verstoord mag worden zonder voorafgaande vergunning van het college van B&W. Richtlijnen voor deze vergunningplicht zijn ontleend aan de Monumentenwet 1988. Deze richtlijnen zullen per geval afzonderlijk bekeken en toegepast worden. Voor het vervangen van kabels en leidingen in een bestaand tracé zal over het algemeen geen aanvullende vergunning nodig zijn. Als kabels en leidingen in een nieuw tracé, waar nog geen kabels en leidingen hebben gelegen, is dit wel vergunningplichtig. Buiten deze aangewezen archeologische monumenten kunnen binnen het centrumgebied omgeven door de stadsmuren archeologische vondsten worden gedaan. Hiervoor gelden afzonderlijke richtlijnen. 3.14 Aansprakelijkstelling Het KLB vrijwaart de gemeente tegen alle aanspraken van derden of moeilijkheden met derden wegens schade, welke het gevolg is of kan zijn van het aanleggen, wijzigen, onderhouden of opruimen van de onderhavige kabels en leidingen. Het KLB vrijwaart de gemeente tevens tegen alle schade welke door derden tijdens de uitvoering van de werkzaamheden aan de onderhavige kabels en leidingen worden toegebracht. Het KLB is aansprakelijk voor alle schade aan gemeente eigendommen c.q. alle schade aan voorwerpen waarvoor de gemeente als wegbeheerder verantwoordelijk is en welke het gevolg is of kan zijn van het aanleggen, wijzigen. onderhouden of opruimen van onderhavige kabels en leidingen. Van het ontstaan van schade aan gemeente eigendommen geeft de KLB zo spoedig mogelijk, doch in elk geval binnen 24 uur nadat hem daarvan is gebleken, kennis aan de gemeente. De gemeente acht zich niet verantwoordelijk, in geval kabels en leidingen van verschillende KLB s door afwijking(en) van de door haar gegeven aanwijzingen en richtlijnen in lengterichting boven elkaar zijn of worden gelegd. Het ter plaatse geldende dwarsprofiel dient te worden gerespecteerd. De gemeente kan verlangen dat niet volgens door haar gegeven richtlijnen c.q. aanwijzingen gelegde kabels en leidingen alsnog worden verlegd naar de voorgeschreven plaats op kosten van de KLB. Behorend bij de Algemene Voorwaarden Kabels en Leidingen 20