BouwJeEigenSauna CHECKLIST Stappenplan Stap 1. Bepaal de randvoorwaarden. Stap 2. Maak een schets of duidelijke tekening van uw cabine en bepaal de belangrijkste afmetingen. Stap 3. Geef alle onderdelen een uniek kenteken en bepaal de samenstelling en afmetingen. Stap 4. Bepaal de hoeveelheden benodigd materiaal voor de cabine. Stap 5. Bepaal de hoeveelheden benodigd materiaal voor het interieur. Stap 6. Maak een overzicht van de gewenste accessoires. Stap 7. Stel de gewenste techniek samen. Voorbeeld: Het stappenplan wordt geïllustreerd met de saunacabine voor de familie K. Stap 1. Bepaal de randvoorwaarden. Begin altijd met het bepalen van de randvoorwaarden / basisgegevens. Waar komt de sauna te staan, wat is de beschikbare ruimte? Hoeveel personen maken er maximaal gelijktijdig gebruik van de sauna? Wees realistisch in het bepalen van het aantal gebruikers. Veel gebruikers betekent een grote sauna, een kachel met veel vermogen, een zware elektrische aansluiting en dergelijke meer. Ga dus uit van normaal gebruik en niet van een uitzonderlijke situatie. Bovendien is het zo dat een cabine van bijvoorbeeld 200x200cm royaal is voor 2 à 3 personen maar eveneens prima gebruikt kan worden door 5 personen. Wat is het maximaal beschikbare elektrische vermogen in functie van het aansluiten van de saunaoven? Een oven tot 3.6 kw kan op een gewone groep van 230V/16A. Alle ovens van 3.6W-15kW kunnen aangesloten worden op een 3-fasen aansluiting. Elke fase afgezekerd op 16A (3 fasen-nul-aarde) Zware ovens kunnen ook monofasig worden aangesloten, let op dat de waarde van de afzekering altijd tenminste 1 stap onder de waarde van de hoofdzekering dient te liggen. Wat is het budget? De keuze van de houtsoorten voor de afwerking van de cabine en de samenstelling van de saunatechniek zijn van grote invloed op de uiteindelijke prijs van de cabine. De sauna komt te staan in een ruimte van 185x240cm. De plafondhoogte is 250cm. Ongeveer de helft van deze ruimte is beschikbaar voor de saunacabine. De andere helft is voor het ophangen van de badjassen en het eventueel plaatsen van een stortemmer / afkoeldouche.
In principe wordt de sauna enkel gebruikt door 2 personen. In uitzonderlijke gevallen zullen kennissen van de familie Fieter mee in de sauna gaan. Dit gebeurt echter zo sporadisch (enkele keren per jaar) dat de familie heeft besloten hier geen rekening mee te houden. Wanneer het voorkomt wordt er gewoon een beetje ingeschikt. Er is voldoende elektrisch vermogen beschikbaar. Bij de laatste renovatie van de keuken is in functie van een elektrisch fornuis de groepenkast aangepast en is er een kabel getrokken tot in de ruimte voor de sauna. Toch wil de familie M omwille van het beperken van het stroomgebruik liever een oven met een beperkt vermogen. Er is een budget van ongeveer 3.000,-. Stap 2. Maak een schets of duidelijke tekening. De volgende vuistregels zijn een goed uitgangspunt bij het maken van de tekening: Een saunawand opgebouwd tegen een bestaande muur heeft een dikte van 6 cm. Een vrijstaande saunawand heeft een dikte van 7.5 cm. Een saunaplafond heeft een dikte van 6 cm. De onderzijde van het plafond komt ongeveer op 2.00 tot 2.10 m hoogte. Plaats het plafond niet te hoog. Doordat alle warmte opstijgt is een te hoge cabine moeilijk goed warm te krijgen, vooral onderin. Een saunabank heeft een minimale breedte van 38 cm (enkel rechtop zitten). Een breedte van 48 cm is gangbaar maar is niet comfortabel om op te liggen (uw arm hangt er naast). Een breedte van 58 cm geeft zowel voor zitten als voor liggen een goed comfort. Bredere banken geven vooral in liggende houding een beter comfort. Probeer verschillende breedtes uit, ga op de grond liggen met een schouder tegen een muur en meet op welke breedte van bank voor u voldoende comfort biedt. Voor particulier gebruik heeft een sauna zelden meer dan 2 bankniveaus. Een lage bank (onderbank) op een hoogte van ongeveer 40cm en een hoge bank (bovenbank) op een hoogte van ongeveer 80cm. Een gangbare afmeting voor een saunadeur is 69x189cm (buitenmaat deurkader). De standaard maten variëren van 63x185 t/m 79x189 cm. Een deur draait altijd naar buiten, nooit naar binnen! Stap 3. Geef alle onderdelen een uniek kenteken. Het maakt niet zoveel uit hoe dit gebeurt, als de verschillende onderdelen maar duidelijk te onderscheiden zijn. Wij gaan als volgt te werk: Wij geven alle wanden een LETTER-aanduiding, te beginnen met de wand waarin de deur staat en vervolgens met de wijzers van de klok mee rond, om te eindigen met het plafond. Wij geven alle banken een NUMMER-aanduiding. (zie voorbeeld). Per onderdeel noteren we vervolgens de samenstelling, de afmeting en/of eventuele bijzonderheden.
Stap 4. Bepaal de hoeveelheden benodigd materiaal voor de cabine. Er zijn allerlei manieren om dit te doen. Wij werken bij voorkeur onderdeel per onderdeel. Op deze wijze houden we maximaal overzicht en is het achteraf makkelijk terug te vinden hoe bepaalde hoeveelheden zijn samengesteld en is het ook eenvoudig om hoeveelheden aan te passen indien er iets aan de cabine wordt gewijzigd. Houten structuur van de wand: Het houten regelwerk van de wand bestaat altijd uit: een onder- en bovenregel, een linker- en rechter zijstijl, tussenliggende regels. De tussenliggende regels worden afhankelijk van de plaatsingsrichting van de schroten horizontaal of verticaal geplaatst. Bij verticale plaatsing van de schroten worden de regels horizontaal geplaatst en vice versa. De tussenliggende regels worden geplaatst met een tussenafstand van ongeveer 60cm (overeenkomstig de breedte van de isolatieplaten). Isolatie De isolatie wordt gerekend over de volledig oppervlakte van de wand. De oppervlakte van de houten stijlen wordt verwaarloosd. De oppervlakte van eventuele grote openingen zoals deuren en vensters wordt uiteraard niet geteld. Dampscherm Het dampscherm wordt gerekend over de volledig oppervlakte van de verschillende wanden. De oppervlakte van eventuele grote openingen zoals deuren en vensters wordt niet geteld. Het totale oppervlakte wordt achteraf met ±10% verhoogt als compensatie van snijdverliezen en overlappingen. In de praktijk betekent dit dat de oppervlakte van het dampscherm gelijk is de oppervlakte van de isolatie vermeerderd met 10%. Afwerking binnenzijde cabine / schroten Bij verticale plaatsing van de schroten (meest gangbaar). Deel de totale breedte van de wand (binnenmaat cabine) door de werkende breedte van de schroot en rond het gevonden aantal naar boven af (dus 17,2 wordt bijvoorbeeld 18 stuks). Bij horizontale plaatsing van de schroten. Deel de totale hoogte van de wand (binnenmaat cabine) door de werkende breedte van de schroot en rond het gevonden aantal naar boven af (dus 23,5 wordt bijvoorbeeld 24 stuks). Horizontale plaatsing leidt soms tot flinke zaagverleizen. Afwerking buitenzijde cabine Standaard wordt de buitenzijde van een saunacabine het zelfde afgewerkt als de binnenzijde van de cabine, met schroten maar in principe is vrijwel elk materiaal geschikt. Het is dus prima mogelijk de buitenzijde van de cabine qua stijl aan te passen aan de ruimte waarin deze is geplaatst. Saunacabines geplaatst in een badkamer worden
vaak afgewerkt met een betegelbaar plaatmateriaal om vervolgens overeenkomstig de rest van de badkamer te worden afgewerkt. In geval de saunacabine wordt afgewerkt met schroten is de werkwijze gelijkaardig als de werkwijze voor de binnenzijde. Bij verticale plaatsing van de schroten (meest gangbaar). Deel de totale breedte van de wand (buitenmaat cabine) door de werkende breedte van de schroot en rond het gevonden aantal naar boven af. Bij horizontale plaatsing van de schroten. Deel de totale hoogte van de wand (buitenmaat cabine) door de werkende breedte van de schroot en rond het gevonden aantal naar boven af. De deur Dit kan een traditionele houten deur zijn of een volledig hardglazen deur in helder of bruin glas. De hardglazen deuren worden steeds voordeliger en zijn soms zelfs goedkoper dan een houten deur. Nadeel van een glazen deur is het bijkomende warmteverlies. Een saunadeur gaat altijd naar buiten toe open, een deurbreedte van 69cm is gangbaar. Denk bij het Let bij bestelling op de juiste draairichting: Rechtsdraaiend: vanaf de buitenzijde gezien zitten de scharnieren aan de rechterzijde. Linksdraaiend: vanaf de buitenzijde gezien zitten de scharnieren aan de linkerzijde. Afwerklatten Afhankelijk van de gekozen detaillering en/of de nauwkeurigheid van werken kan het nodig zijn om op diverse plaatsen nog een afwerklat te plaatsen. Meestal worden er in de hoeken tussen de wanden en in de hoeken tussen de wanden en het plafond afwerklatjes geplaatst. Stap 5. Bepaal de hoeveelheden benodigd materiaal voor het interieur. Wat heb je nodig voor het interieur: Lage bank(en), met of zonder rugleuning. Hoge bank(en), met of zonder rugleuning Ovenbeschermhek Vloerrooster Al deze interieurelementen kun je krijgen als exact op maat gemaakt geprefabriceerd geheel maar je kunt natuurlijk ook het losse materiaal kopen en zelf aan de slag gaan.
Stap 6. Maak een overzicht van de gewenste accessoires. De onontbeerlijke accessoires: ventilatierooster(s) Een goede ventilatie van de cabine zorgt voor een betere luchtkwaliteit en voor een betere spreiding van de warmte in de cabine. De ideale opstelling heeft één ventilatie opening laag bij de grond in de direct omgeving van de oven en één opening schuin tegenover de eerste opening en op een hoogte van ongeveer 70 cm. De lage opening staat altijd open. In de praktijk wordt de lage opening vaak achter de oven geplaatst, een rond gat Ø10 volstaat. Deze hoeft dan enkel aan de buitenzijde te worden voorzien van een rooster. De opening wordt aan binnenzijde van de cabine door de oven aan het zicht onttrokken. In het geval de oven vlak naast de deur is geplaatst voldoet een royale spleet van ongeveer 2 cm onder de deur ook. De hoge opening bevindt zich idealiter schuin tegenover de eerste opening op een hoogte juist onder het niveau van de bovenbank. Indien dit in de praktijk niet haalbaar is zoek dan een andere locatie. Het ventilatiedebiet van deze tweede opening is regelbaar. Meestal wordt de opening aan de binnenzijde afgewerkt met een regelbaar rooster en aan de buitenzijde met een vast rooster zodat de ventilatie vanuit de binnenzijde van de cabine kan worden geregeld. emmer & lepel Kies een emmer die je bevalt. Voordeling en functioneel of mooi ontworpen in exclusieve materialen met een bijhorend prijskaartje. De leuke en handige accessoires: vloerrooster(s) Zeker bij cabines die geplaatst zijn in de tuin is door het binnen- en buitenlopen de vloer soms wat gruizig. Een vloerrooster is dan prettiger om op te staan. Denk er verder aan dat één groot vloerrooster mooi is maar soms onhandig wanneer het moet worden verwijderd om eronder te poetsen. hoofdsteun(en) Een onderschatte accessoire die het verblijf in de saunacabine ernstig kan veraangenamen. Sommige modellen kunnen, wanneer rechtop geplaatst, ook als rugsteun worden gebruikt. Er zijn heel wat varianten, saunakussens, harde houten steunen, gegolfde modellen en de zeer comfortabele schotelmodellen. kapstok Sommigen hebben buiten de saunacabine voldoende plaats voor een rekje met bijvoorbeeld handdoeken en wat flesjes saunageur. In ieder geval is het praktisch om net buiten de cabine een plek te hebben om je badjas of een extra handdoek op te hangen. zandloper Een verblijf van ongeveer 15 minuten in de saunacabine is gangbaar hoewel de beste stelregel is om niet langer te gaan dan comfortabel aanvoelt. Een zandloper geeft je een goede indicatie van de verstreken tijd.
Er bestaan ook saunaklokken maar deze zijn meestal niet geschikt voor plaatsing in de hete saunacabine. hygrometer en/of thermometer Een hygro- en/of thermometer geeft een indicatie van het heersende klimaat in de cabine. Je moet echter niet verbaasd zijn wanneer de temperatuur op de meters afwijkt van de instellingen op de saunabesturing. De saunabesturing meet meestal de temperatuur vlak onder het plafond terwijl de thermometer is geplaatst op ooghoogte. Ook zijn de meters, uitzonderingen daargelaten, niet erg precies. afkoel accessoires Normaal verloopt het afkoelen als volgt: koel eerst aan de (buiten)lucht, adem een paar keer diep in, dit geeft zuurstof en de longen koelen af, koel verder met water via de slang en/of douche & stortemmer, neem als laatste een dompelbad. Een goede koeling na het saunabad frist je op en geeft je nieuwe energie. De bijbehorende producten zijn: de afkoelslang; een kunststof slang om jezelf mee af te spuiten, de schwallbrause; een douche die een vlak watergordijn produceert, de stortemmer; een kantelbare emmer die in één keer een flinke klets water uitstort, de dompelton; het summum van afkoeling voor de dapperen onder ons. saunageuren Geur is een prikkel die een sterke invloed heeft op het onderbewust zijn. Probeer verschillende combinaties van temperatuur, geur en eventueel geluid en licht en maak van het saunabad een extra aangenaam ritueel dat alle zintuigen aanspreekt. Eucalyptus, dennen, munt en lavendel zijn de klassiekers, maar probeer ook eens andere geuren en ontdek je eigen favoriet. saunatextiel: Een mooie badjas en royale badlakens of hammamdoeken veraangenamen het saunabad. Gebruik een royaal badlaken, zweet dient op de doek te vallen, niet op de saunabanken. Een hammamdoek kan ook ter vervanging van een badjas worden omgeslagen. Minder gekend zijn de saunamutsen. Een muts beschermt tegen de hitte in de saunacabine, houdt het hoofd koel. Stap 7. Stel de gewenste techniek samen. De techniek in een saunacabine bestaat minimaal uit de volgende onderdelen: saunaoven (gewone- of combi-oven) en geïntegreerde separate besturing saunabesturing (niet nodig wanneer gekozen wordt voor een oven met opgebouwde besturing) verlichting
Dit kan nog worden uitgebreid met: speakers, in- of opbouw kleurentherapie Door middel van muziek en licht kan een bijzondere sfeer in de saunacabine worden geschapen. De hete temperatuur, een bijzondere geur, ontspannende muziek en aangepast licht maakt van het saunabad een bijzonder ritueel dat alle zintuigen aanspreekt. eventuele infrarood techniek Steeds vaker wordt de sauna gecombineerd met infra-rood techniek. Ofwel om tijdens het saunabad een extra warmtegolf te creëren ofwel om los van de sauna te worden gebruikt als therapeutisch en ontspannend medium. bekabeling Let op: gebruik enkel hittebestendige siliconen-kabel in de juiste dikte! BELANGRIJK!! Regelmatige ontstaan er branden door kortsluiting ten gevolge van onoordeelkundig aangelegde elektrische installaties. Saunakachels zijn zware elektrische verbruikers en gewone elektriciteitskabel is op termijn niet bestand tegen de hoge temperaturen in een saunacabine. Gebruik voor de aansluiting van alle stroomverbruikers in de saunacabine dus altijd hittebestendige kabel.