Aan de Dames en Heren Voorzitters van de kieskring- en

AP Algemene Directie Instellingen en Bevolking Behandelende ambtenaren : Ingrid BENS Tel. : 02/210.21.85 Stéphan De Mul Tel. : 02/500.22.11 E-mail : stefan.demul@ibz.fgov.be Etienne Van Verdegem Tel. : 02/500.22.12 Fax : 02/500.22.13 E-mail : etienne.vanverdegem@ibz.fgov.be Aan de Dames en Heren Voorzitters van de kieskring- en provinciehoofdbureaus en de collegehoofdbureaus Ons kenmerk Bijlagen III/21/719.8/2003 2 Betreft : Federale Parlementsverkiezingen van 18 mei 2003 Stemrecht Belgen in het buitenland. 1. Aanwijzing en mededeling kieskanton in de kieskring voor de telling van de stembiljetten per briefwisseling van Belgen in t buitenland.- 2. Overzicht aantal ingeschreven Belgische kiezers in t buitenland en soorten kiezerslijsten.- 3. Ontwerp-besluit inzake de afmetingen van de kiesomslagen bij stemming per briefwisseling van Belgen in t buitenland.- 4. Praktische verzending van de stembiljetten naar het buitenland.- 5. Mededeling van het aantal toegekomen omslagen per briefwisseling op de dag van de stemming aan FOD BIZA (Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken).- 6. Ontwerp-modelformulier voor de stemopneming van de stemmen uit de diplomatieke posten door het speciaal stemopnemingsbureau te Brussel bij FOD BUZA (Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken).- Mevrouw de Voorzitter, Mijnheer de Voorzitter, In aansluiting met onze vergadering in januari ll. vindt U onderstaand enkele praktische toelichtingen bij de uitvoering van het stemrecht van de Belgen in t buitenland. Voor algemene uitleg terzake verwijs ik naar onze website : www.verkiezingen.fgov.be (onder meer rubriek Stemrecht van de Belgen in het buitenland). Koningsstraat 66 1000 Brussel Tel. (02) 500 21 11 Fax (02) 500 21 19

2 De wet van 7 maart 2002 (Belgisch Staatsblad van 8 mei 2002) kent het stemrecht toe aan de Belgen, die verblijven in het buitenland, voor de verkiezing van de federale Wetgevende Kamers (zie de artikelen 180 tot 180septies Kieswetboek). De Belg die verblijft in het buitenland kan kiezen uit verschillende procedures om zijn stemrecht uit te oefenen ; bij zijn aanvraag tot kiezer deelt hij/zij de gekozen procedure mede. Het hoofdbureau van de kieskring voor de verkiezing van de Kamer en het provinciehoofdbureau voor de verkiezing van de Senaat hebben bij sommige wijzen van stemming een taak te vervullen. Overeenkomstig deze wet zal de in het buitenland verblijvende Belg worden uitgenodigd om een keuze te maken uit de vijf hierna volgende wijzen van stemmen : 1 de persoonlijke stemming in een Belgische gemeente 2 de stemming bij volmacht in een Belgische gemeente 3 de persoonlijke stemming in de Belgische diplomatieke of consulaire beroepspost waarin de kiezer is ingeschreven 4 de stemming bij volmacht in de genoemde post 5 de stemming per briefwisseling. 1. Aanwijzing en mededeling van het kieskanton voor de telling van de stembiljetten per briefwisseling van Belgen in t buitenland.- a. Wanneer de Belgische kiezers, die verblijven in het buitenland, opteren voor de stemming per briefwisseling (art. 180septies KWB) wordt de stemopneming georganiseerd door het kieskringhoofdbureau (stembiljetten Kamer) en het provinciehoofdbureau (stembiljetten Senaat). Ingevolge de provincialisering van de kieskringen valt het kieskringhoofdbureau samen met het provinciehoofdbureau. Op de dag van de verkiezing, bij de sluiting van de stembureaus, laat de voorzitter van het kieskring- en provinciehoofdbureau tot de opneming van deze stembiljetten overgaan door deze stembiljetten te verdelen onder de stemopnemingsbureaus van het kanton in de hoofdplaats van de kieskring. Deze stemopnemingsbureaus kunnen pas beginnen met hun verrichtingen nadat de stembiljetten afkomstig van de in het buitenland verblijvende Belgische kiezers gemengd zijn met de stembiljetten uit de Belgische stembureaus. Ingeval het kanton in de hoofdplaats van de kieskring volledig geautomatiseerd is, verdeelt de voorzitter van het kieskring- en provinciehoofdbureau de stembiljetten die afkomstig zijn van de in het buitenland verblijvende Belgen onder de stemopnemingsbureaus van een ander kanton van deze kieskring. b. Hieruit volgt dat ingevolge de huidige automatisering van de stemming in de kantonhoofdplaatsen van sommige kieskringen, de telling van de stembiljetten per briefwisseling in een andere traditioneel kieskanton van de kieskring moet geschieden. Dit is met name het geval voor de kieskringen Antwerpen, Limburg, Leuven, Brussel- Halle-Vilvoorde en Luik (de kieskantons Antwerpen, Hasselt, Leuven, Brussel en Luik hebben geautomatiseerde stemming).

De voorzitters van deze laatstgenoemde kieskringen worden dan ook gevraagd zonder verwijl een ander en traditioneel kieskanton in hun kieskring aan te wijzen en dit aan mij mede te delen voor de verdere organisatie van de verkiezingen en de inzameling van de verkiezingsuitslagen. NB : De kantonhoofdplaatsen met traditionele stemming in de andere kieskringen voor de telling van de stembiljetten per briefwisseling zijn : Brugge (West-Vlaanderen), Gent (Oost-Vlaanderen), Bergen (Henegouwen), Nijvel (Waals-Brabant), Namen (Namen) en Aarlen (Luxemburg). De voorzitters van alle kieskringen wijzen de hoofdgemeente van het kieskanton in de kieskring - voor de telling van de stembiljetten per briefwisseling - erop dat zij bij de inrichting van hun stemopnemingsbureaus rekening moeten houden met de telling van de stembiljetten (Kamer en Senaat) per briefwisseling van de Belgen in t buitenland. P.S. In alle kieskringen zijn de stemopnemingsbureaus gesplitst in bureaus A (telling stembiljetten Kamer) en bureaus B (telling stembiljetten Senaat), behalve in de kieskringen Waals-Brabant, Luxemburg en Namen. De stemopnemingsbureaus worden immers gesplitst in de kieskringen waar meer dan 6 Volksvertegenwoordigers te verkiezen zijn. 2. Overzicht aantal ingeschreven Belgische kiezers in t buitenland en soorten kiezerslijsten.- a. Vanaf midden februari 2003 komt een wekelijkse bijgewerkte tabel van het aantal ingeschreven Belgische kiezers in t buitenland volgens de 5 stemwijzen per gemeente en per kieskring ten behoeve van de kieshoofdbureaus, de FOD BUZA, de provinciegouverneurs en de gemeentebesturen op onze website Verkiezingen. b. De officiële kiezerslijst voor de Belgen in België wordt opgemaakt op 8 april 2003 (= 40 ste dag vóór de stemming). Terzelfder tijd zal een officieuze kiezerslijst opgemaakt worden van de Belgische kiezers in t buitenland volgens de 5 stemwijzen door het Rijksregister. De voorzitters van de kieskring- en provinciehoofdbureaus ontvangen de kiezerslijst van de Belgen in het buitenland volgens de stemwijzen 3, 4 en 5 voor hun volledige kieskring ten einde hun voorbereidende taken te kunnen aanvangen. Op 3 mei 2003 (= 15 de dag vóór de stemming) wordt de officiële kiezerslijst van de Belgen in t buitenland opgemaakt door het Rijksregister (art. 180bis, 6 Kieswetboek). De voorzitters van de kieskring- en provinciehoofdbureaus ontvangen de officiële kiezerslijst van de Belgen in het buitenland volgens de stemwijzen 3, 4 en 5 van hun volledige kieskring (dit is de officieuze kiezerslijst van 8 april 2003 met aanvullingen). De gemeentebesturen van de kieskring sturen eveneens deze lijst van hun gemeente ter controle aan de voorzitters van de kieskring- en provinciehoofdbureaus (art. 180bis, 4 en 6 Kieswetboek). Ik verwijs hiervoor ook naar de omzendbrief inzake de bestelling van de kiezerslijsten door de gemeentebesturen, waarvan U een afschrift ter informatie wordt toegezonden. 3 3. Ontwerp-besluit inzake de afmetingen van de kiesomslagen bij stemming per briefwisseling van Belgen in t buitenland.-

Wanneer de Belgische kiezers, die verblijven in het buitenland, kiezen voor de stemming per briefwisseling stuurt (ten laatste op de twaalfde dag vóór de dag van de verkiezing), de voorzitter van het kieskring- en provinciehoofdbureau, via de diplomatieke of consulaire beroepspost waar zij ingeschreven zijn, aan de in het buitenland verblijvende Belgische kiezers die ervoor gekozen hebben per briefwisseling te stemmen een kiesomslag die het volgende omvat : 1 een retouromslag A, met het adres van de voorzitter van het hoofdbureau van de kieskring waartoe de in het buitenland verblijvende Belg behoort ; 2 een witte neutrale omslag B, èn een roze omslag B, met een wit stembiljet van de gekozen kieskring (Kamer) en met een roos stembiljet van het gekozen college (Senaat) van aansluiting, op de keerzijde gemerkt met een stempel dragende de datum van de verkiezing alsmede de vermelding stemming van Belgen in het buitenland ; 3 een formulier dat de kiezer verzocht wordt te ondertekenen nadat hij het heeft ingevuld met de vermelding van zijn naam, voornamen, geboortedatum en volledig adres ; 4 de onderrichtingen voor de kiezer conform de bij het Kieswetboek gevoegde model (bijlage II bij de wet van 13 december 2002 Belgisch Staatsblad van 10 januari 2003 zie bijlage). De afmetingen van de omslagen en het formulier voor de kiezer vindt U in het hierbijgevoegd ontwerp-model van ministerieel besluit. 4 4. Praktische verzending van de stembiljetten naar het buitenland.- a Op 1 mei 2003 (= 17 de dag vóór de stemming) geschiedt de definitieve afsluiting van de kandidatenlijsten door de hoofdbureaus (ingeval van beroep, is dit maandag 5 mei 2003) en de opmaak van het model-stembiljet. Behoudens beroep, kan het drukken van de stembiljetten (wit Kamer en roze Senaat) door de drukkers starten op vrijdag 2 mei 2003 (= 16 de dag vóór de stemming). b U dient aan uw drukker te vragen de stembiljetten voor de Belgen in het buitenland eerst te drukken. c De stembiljetten voor de Belgen in het buitenland die persoonlijk of bij volmacht stemmen in hun diplomatieke post (stemwijzen 3 en 4) moeten verpakt worden per diplomatieke post met een reserve van 10 % per pak (minstens 1 stembiljet als reserve). De witte en roze stembiljetten voor een bepaalde diplomatieke post worden in 1 pak samengevoegd met vermelding van de naam en het adres van de diplomatieke post, alsook de naam van uw kieskring. De tabel met de namen en adressen van de ongeveer 125 diplomatieke posten waar kan worden gestemd, wordt binnenkort gepubliceerd op de website van FOD BUZA : www.diplobel.be De tabel met de diplomatieke posten vermeldt eveneens de landen waarvoor de post bevoegd is. FOD BUZA zal een koerierdienst inleggen om vanaf 5 mei 2003 de stembiljetten voor de diplomatieke posten te komen ophalen bij de drukkers van de 11 kieskringhoofdbureaus. U dient derhalve zo vlug mogelijk de naam en adres (contactpersoon, telefoon, fax, E- mail) van uw drukker aan mij mede te delen om de praktische afspraken met de koerierdienst van FOD BUZA te kunnen regelen.

5 d De stembiljetten voor de Belgen in het buitenland die stemmen per briefwisseling (stemwijze 5) moeten na het drukken in de voorbereide kiesomslagen gestopt worden : 1 wit stembiljet (Kamer) en 1 roos stembiljet (Senaat) per kiesomslag. Ieder hoofdbureau laat op de kiesomslagen ook een etiket aanbrengen met de naam en het adres van de Belgen in het buitenland die stemmen per briefwisseling overeenkomstig de toegezonden kiezerslijsten aan het hoofdbureau. De kiesomslagen worden gerangschikt volgens de diplomatieke post waar de Belg woont. De koerierdienst van FOD BUZA zal vanaf 5 mei 2003 ook deze kiesomslagen meenemen. 5. Mededeling van het aantal toegekomen omslagen per briefwisseling op de dag van de stemming aan FOD BIZA.- De voorzitter van het kieskring- en provinciehoofdbureau dient op 18 mei 2003, de zondag van de stemming, omstreeks 14 uur, aan FOD BIZA digitaal of per fax mede te delen hoeveel kiesomslagen met stembiljetten per briefwisseling (Kamer èn Senaat) zij ontvangen hebben en aan welk kieskanton zij deze stembiljetten hebben toegewezen voor de stemopneming. Deze gegevens zijn belangrijk om exacte en volledige uitslagen te kunnen verspreiden tijdens de dag van de stemming en daaropvolgende dagen. 6. Ontwerp-modelformulier voor de stemopneming van de stemmen uit de diplomatieke posten door het speciaal stemopnemingsbureau te Brussel bij FOD BUZA.- Wanneer de Belgische kiezers, die verblijven in het buitenland, opteren voor de persoonlijke stemming of de stemming bij volmacht in de diplomatieke of consulaire beroepsposten (art. 180quinquies en art. 180sexies KWB) wordt de stemopneming van deze stembiljetten georganiseerd bij de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken. Binnen de FOD BUZA wordt een speciaal bureau opgericht dat belast is met de opneming van de stembiljetten van de in het buitenland verblijvende Belgen die gekozen hebben voor de stemming in de diplomatieke of consulaire beroepsposten. Het speciale stemopnemingsbureau gaat over tot de stemopneming op 18 mei 2003 (vanaf 14 uur) van deze stembiljetten. Het speciale stemopnemingsbureau stelt, voor elk van de kieskringen, wat de verkiezing van de Kamer van volksvertegenwoordigers betreft, en voor elk van de colleges, wat de verkiezing van de Senaat betreft, een tabel op waarin de resultaten van de telling van de stemmen vermeld worden, in de volgorde en volgens de aanwijzingen van een modeltabel die opgesteld moet worden door de voorzitter van het kieskring- en provinciehoofdbureau.

6 De resultaten van de stemopneming van de stemmen van de in het buitenland verblijvende Belgen die in een diplomatieke of consulaire beroepspost gestemd hebben, worden opgenomen in het geheel van de stemmen die uitgebracht zijn in de kieskring of in het college. Deze resultaten van het speciaal stemopnemingsbureau worden opgenomen in de rubriek Speciaal Kieskanton of Speciaal Bureau van het proces-verbaal van stemopneming, verdeling van de zetels en aanwijzing van de gekozenen van de kieskring of het college zie de formulieren A/19, A/20 of B/17). U vindt hierbijgevoegd het ontwerp-formulier voor het speciaal stemopnemingsbureau (Kamer en Senaat) terzake. Met de meeste hoogachting, Namens de Minister : De Directeur-generaal, L. VANNESTE.