De aftrek van kosten voor kinderopvang



Vergelijkbare documenten
Belastingvermindering voor kinderopvang

De aftrek van kosten voor kinderopvang

De aftrek van kosten voor kinderopvang

De aftrek van kosten voor kinderopvang

U heeft enkel recht op de belastingvermindering voor oppaskosten voor kinderen die ten uwe laste zijn.

Studentenarbeid. Weerslag op de belastingtoestand van de student en die van zijn ouders - Inkomstenjaren 2011 en

Studentenarbeid. Weerslag op de belastingtoestand van de student en die van zijn ouders - Inkomstenjaren 2013 en

Studentenarbeid. Weerslag op de belastingtoestand van de student en die van zijn ouders - Inkomstenjaren 2010 en

Welke zijn de voorwaarden voor de fiscale aftrek van de kinderopvang?

Circulaire nr. Ci.RH.26/ (AOIF 31/2006) dd

Belastingvermindering voor dakisolatie. Inkomsten 2012 (aangifte 2013) Federale Overheidsdienst FINANCIEN

A001. Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap

Bloso Zandstraat 3, 1000 BRUSSEL Tel. (02) fax (02)

A001. Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)

Weerslag van de studentenarbeid op de belastingtoestand van de student en die van zijn ouders. (inkomsten van het jaar 2005)

Energiebesparende uitgaven Groene lening. Inkomsten 2011 (aangifte 2012) Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Instelling. Onderwerp. Datum

Energiebesparende uitgaven Groene lening. Inkomsten 2009 (aanslagjaar 2010) Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Federale Overheidsdienst FINANCIEN. Tarieven van de verkeersbelasting. Motorfietsen. geldig voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energiebesparende uitgaven Groene lening

FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIEN Algemene administratie van de FISCALITEIT Inkomstenbelastingen AANGIFTE IN DE ROERENDE VOORHEFFING

Belastingvermindering bij de aankoop van een elektrisch voertuig

Energiebesparende investeringen. Inkomsten 2008 (aanslagjaar 2009) Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Federale Overheidsdienst FINANCIEN VERHUURD TE HUUR. Een huurcontract laten registreren

Inhoud. Inleiding De Wet Welke opvanginitiatieven? Welke kinderen? Welke uitgaven? 13. Even toelichten 5

SLEUTELFORMULE. a) de website Administraties,Administratie van Fiscale Zaken, Publicaties, van de Fiscale Zaken ;

Een geschil met de federale belastingadministratie? De Fiscale Bemiddelingsdienst helpt u! Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Inhoud. Inleiding De Wet Welke opvanginitiatieven? Welke kinderen? Welke uitgaven? 13. Even toelichten 5

Tarieven van de verkeersbelasting

Federale Overheidsdienst FINANCIEN. Tarieven van de verkeersbelasting

Tarieven van de verkeersbelasting Vrachtwagens

wegwijs in opvang voor je baby of peuter

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen

Aanvraag van een tegemoetkoming voor mantel- en thuiszorg

SLEUTELFORMULE. a) de website Administraties, Administratie van Fiscale Zaken, Publicaties, van de Fiscale Zaken ;

Vrijstelling van belastingvermeerdering voor beginnende zelf stan di gen

MEDEDELING. KWMDJ maart Alle opvangvoorzieningen

Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving - Federale Overheidsdienst FINANCIEN

FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIEN Algemene administratie van de FISCALITEIT Inkomstenbelastingen AANGIFTE IN DE ROERENDE VOORHEFFING

Afz.: ONTVANGK. DIKSMUIDE WOUMENWEG DIKSMUIDE. SADEGHI Dariush Lange Veldstraat(D) Diksmuide

TE HUUR. Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving -

Aanvraag om vooruitbetaling van gewaarborgd kraamgeld

TE HUUR. Een huurcontract laten registreren... een makkelijk te vervullen verplichting - Gewijzigde wetgeving -

Formulier RW AANVRAAG OM VERMINDERING VAN DE ONROERENDE VOORHEFFING IN HET WAALSE GEWEST

Tarieven van de verkeersbelasting

FAQ belastingvermindering voor uitgaven voor de beveiliging van een woning tegen diefstal of brand

DEPARTEMENT ONDERWIJS EN OPVOEDING - RETRIBUTIEREGLEMENT VOOR OPVANG EN HET VERSTREKKEN VAN MAALTIJDEN EN EXTRA MUROS-ACTIVITEITEN.

De Dienst voor Alimentatievorderingen

Art. 132, eerste lid, 7 en 8, en tweede lid, WIB 92. zoals gewijzigd door art. 2, W en van toepassing vanaf aj. 2006

INDIVIDUELE TEGEMOETKOMINGEN - GEHANDICAPTEN

Gids met algemene informatie rond Cultuur en Onderwijs in België

Werken in. Duitsland. Wonen in België. Uw toestand op fiscaal vlak in België

Dorpsstraat 91 B-9980 SINT-LAUREINS Tel. (09) Fax (09)

CONSCIENCE Hendrik BEERENS Martha Koning Albert II laan Meise

Belastingvermindering voor inbraak- en brandbeveiliging

Voorbereiding van mijn aanvraag, Te bewaren

Aanslagbiljet Personenbelasting en aanvullende belastingen

Inlichtingen voor het bepalen van uw fiscale situatie

Financiële steun equivalent aan het leefloon

FORMULIER TOT MEDEDELING VAN REKENINGEN IN HET BUITENLAND AAN HET CENTRAAL AANSPREEKPUNT. Verklarende nota

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, inzonderheid op artikel 5, 1;

Aangifte. Aangifte. Aangifte Aangifte Personenbelasting AJ 2009 Zwevegem 24 / 25 / 29 april 2009

OFFERTEFORMULIER Perceel 1

TOELAGE VOOR SCHOOLGAANDE KINDEREN

AANVRAAG VOOR EEN TEGEMOETKOMING VOOR MANTEL- EN THUISZORG VAN DE VLAAMSE ZORGVERZEKERING

Vrachtwagens. Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Forfaitaire dagvergoedingen dienstreizen in België

Beveilig uw woning tegen inbraak of brand en krijg een belastingvermindering

Voorstel van vereenvoudigde aangifte Inkomstenjaar 2018 (aanslagjaar 2019)

AANVRAAGFORMULIER INFORMATIEVE BEREKENING STUDIETOELAGE academiejaar

Aanvraag van een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden bij mantel- en thuiszorg

Auteur FOD FINANCIËN. Onderwerp

Te lezen vooraleer het aangifteformulier in verband met kinderen ten laste te vervolledigen.

koppel geboorte Familie bemiddeling huwelijk uit elkaar gaan scheiding wettelijk samenwonen opvang voor kinderen zwangerschap

Toelichting bij de aanvraag van een school- of studietoelage voor

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 8 juni 2007 betreffende de studiefinanciering van de Vlaamse Gemeenschap;

AANVRAAG TOT INSCHRIJVING OP HET TABLEAU VAN DE INTERNE BOEKHOUDERS BIBF

WIE IS STUDENT? SOCIALE ZEKERHEIDSBIJDRAGEN VOOR STUDENTEN WORK

Materiële hulp voor kinderen die illegaal verblijven

INHOUD AFDELING 1 GRONDSLAGEN VAN HET SOCIAAL STATUUT

Rolnummer Arrest nr. 80/2016 van 25 mei 2016 A R R E S T

Aanvraag van een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden bij mantel- en thuiszorg

Verklarende nota BELANGRIJK :

Verklaring op erewoord (verhoogde verzekeringstegemoetkoming - ZIV-hoedanigheid + inkomens) - (bijdrage ingezetene) (DV0481)


Aanvraag van een tegemoetkoming voor mantel- en thuiszorg van de Vlaamse zorgverzekering

Een geschil met de federale belastingadministratie? De fiscale bemiddelingsdienst helpt u! Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Model 74(93) - Verklaring over de beroepsactiviteit en de sociale uitkeringen

Aanvraagformulier voor mantel- en thuiszorg (te gebruiken vanaf 1 januari 2004)

Vrachtwagens. Federale Overheidsdienst FINANCIEN

Federale Overheidsdienst FINANCIEN. Tarieven van de verkeersbelasting

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, artikel 20;

Is de jongere gestopt met studeren? Vul het formulier in a.u.b, onderteken het en stuur het dadelijk terug.

FOD SOCIALE ZEKERHEID Directie-generaal Personen met een handicap

Federale Overheidsdienst FINANCIEN Algemene Administratie van de Fiscaliteit

CULTUURRAAD NEDERLANDSE CULTUURGEMEENSCHAP

Persoonlijke gegevens. In te vullen door de behandelende afdeling

studiebeurs Voorwaarden voor het secundair onderwijs

Het door u te betalen bedrag: 143,16

CONSCIENCE Hendrik BEERENS Martha Koning Albert II laan Meise

Transcriptie:

De aftrek van kosten voor kinderopvang Federale Overheidsdienst FINANCIEN - 2011 -

Deze brochure werd opgesteld door een werkgroep amb te na ren van de Federale Overheidsdienst (FOD) FINANCIEN. Ze mag niet worden ver me nig vul digd en/of open baar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zon der voorafgaande schriftelijke toestemming van het Departement. Zij kan even min als een ministeriële aanschrijving worden aangemerkt en derhalve niet in rechte worden opgeworpen. Vormgeving: Dienst Communicatie. Verantwoordelijke uitgever: Nadine Daoût (Stafdienst strategische coördinatie en communicatie) FOD Financiën - North Galaxy B24 Koning Albert II-laan 33, bus 70-1030 Brussel D/2011-1418/21

Inhoud Voorwaarden 5 Hoe en hoeveel aangeven? 19 Maximum leeftijd 27 Gezinssituatie en fiscale aftrek 31 Opvang thuis 35 Opvang op school 39 Opvang van zieke kinderen 43 Bijles 47 Sneeuw-, bos-, zeeklassen 51 Jeugdbeweging 55 Nuttige adressen 59 3

De aftrek van kosten voor kinderopvang Voorwaarden 5

Onder welke voorwaarden kan ik de kosten voor kinderopvang fiscaal aftrekken? De voorwaarden zijn de volgende: 1. De uitgaven moeten gedaan zijn voor het vergoeden van kinderopvang in de Europese Economische Ruimte buiten de normale lesuren tijdens dewelke het kind onderwijs volgt (zie p. 8). 2. De uitgaven moeten gedaan zijn voor de opvang van kinderen die jonder zijn dan 12 jaar of jonger dan 18 jaar indien uw kind een zware handicap heeft, en die te uwen laste zijn (zie p. 9). 3. De uitgaven moeten gedaan zijn voor de opvang van kinderen die te uwen laste zijn of voor wie de helft van het belastingvoordeel aan u moet worden toegekend (zie p. 9). 4. U moet beroepsinkomsten hebben (zie p. 11). 5. De kosten moeten aan welbepaalde instellingen of personen betaald zijn (zie p. 12). 6. U moet de bewijsstukken ter beschikking van de administratie houden zodat kan worden vastgesteld dat alle voorwaarden voor de aftrek van de uitgaven voor de opvang van kinderen zijn vervuld (zie p. 18). 7

Wat wordt er verstaan onder kosten die betrekking hebben op het vergoeden van kinderopvang in de Europese Economische Ruimte buiten de normale lesuren tijdens dewelke het kind onderwijs volgt? Hieronder vallen onder meer de kosten verbonden aan: de kinderopvang vóór de aanvang van de lessen (voorschoolse opvang) de kinderopvang tijdens de middagpauze de kinderopvang na de normale lesuren (naschoolse opvang) de kinderopvang tijdens alle vakanties (zoals bijvoorbeeld vakantiekampen georganiseerd door jeugdbewegingen, speelpleinwerking georganiseerd door gemeenten, diverse sport-, wetenschappelijke, culturele, taalstages...) de kinderopvang tijdens schoolvrije dagen de kinderopvang tijdens weekends de opvang van kinderen in internaten de opvang van kinderen die nog niet naar school gaan Eventuele bijkomende kosten zoals maaltijdkosten, schoolkosten, kledijkosten, enz. worden niet beschouwd als opvangkosten en zijn bijgevolg niet aftrekbaar. Ook de volgende kosten worden niet als uitgaven voor kinderopvang beschouwd: bijkomende kosten met betrekking tot cursussen binnen het onderwijs kader de uitgaven voor bijles (zie p. 47) 8

de kosten van bosklassen, sneeuwklassen, openluchtklassen, zeeklassen en andere schoolreizen in binnen- of buitenland (zie p. 51) lidgelden van verenigingen De kinderopvang kan zowel in België als in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte gebeuren. Wat wordt er verstaan onder uitgaven gedaan voor de opvang van kinderen die jonger zijn dan 12 jaar of jonger zijn dan 18 jaar indien uw kind een zware handicap heeft? U moet rekening houden met de werkelijke leeftijd van uw kind en niet met de leeftijd op 1 januari van het aangiftejaar. Het kind mag dus de leeftijd van 12 of 18 jaar niet hebben bereikt op het tijdstip waarop het werd opgevangen. Vanaf zijn twaalfde of achttiende verjaardag zijn de uitgaven voor de opvang van uw kind niet meer aftrekbaar. Voor uitgaven betaald vanaf 1 januari 2010 kunt u dus een belastingaftrek voor uw zwaar gehandicapt kind genieten voor opvang tot zijn 18de verjaardag. De voorwaarde hierbij is dat dit kind een verhoogde kinderbijslag geniet op basis van: hetzij een lichamelijke of geestelijke handicap van meer dan 80 % met een vermindering van de zelfredzaamheid van 7 tot 9 punten hetzij een vermindering van de zelfredzaamheid van minstens 15 punten Wat wordt er verstaan onder uitgaven gedaan voor de opvang van kinderen die te uwen laste zijn? Uw kind moet ook fiscaal te uwen laste zijn. 9

Dat betekent dat uw kind op 1 januari van het aangiftejaar deel uitmaakt van uw gezin en dat uw kind persoonlijk in het belastbare tijdperk geen bestaansmiddelen heeft gehad die voor aangiftejaar 2011 (inkomstenjaar 2010) meer dan 2.830 euro netto bedragen. Dat maximumbedrag van de netto-bestaansmiddelen bedraagt voor aangiftejaar 2011 echter 4.080 euro voor kinderen ten laste van een alleenstaande, en 5.180 euro voor gehandicapte kinderen ten laste van een alleenstaande. Voor aangiftejaar 2012 (inkomstenjaar 2011) zijn de maximumbedragen van de netto-bestaansmiddelen: - 2.890 euro voor kinderen ten laste van belastingplichtigen die samen worden belast - 4.170 euro voor kinderen ten laste van een fiscaal alleenstaande - 5.290 euro voor gehandicapte kinderen ten laste van een fiscaal alleenstaande Wat wordt er verstaan onder uitgaven gedaan voor de opvang van kinderen voor wie de helft van het belastingvoordeel aan u moet worden toegekend wegens de gelijkmatig verdeelde huisvesting van die kinderen (fiscaal co-ouderschap)? De helft van dit belastingvoordeel wordt alleen toegekend indien tegelijkertijd aan de volgende voorwaarden is voldaan: u oefent samen met de andere ouder het ouderlijk gezag uit over uw gemeenschappelijke kinderen u maakt geen deel uit van het gezin van die andere ouder de kinderen in kwestie hebben hun fiscale woonplaats bij de andere ouder en zij voldoen aan de voorwaarden om fiscaal ten laste te zijn van die andere ouder (zie p. 34) 10

de huisvesting van de kinderen is gelijkmatig verdeeld over u en de andere ouder op grond van: ofwel een uiterlijk op 1 januari 2011 geregistreerde of door een rechter gehomologeerde overeenkomst waarin uitdrukkelijk is vermeld 1 dat de huisvesting van de kinderen in kwestie gelijkmatig is verdeeld over u en de andere ouder 2 dat u en die andere ouder bereid zijn om de toeslagen op de belastingvrije som voor die kinderen te verdelen ofwel een uiterlijk op 1 januari 2011 genomen rechterlijke beslissing waarin uitdrukkelijk is vermeld dat de huisvesting van de kinderen in kwestie gelijkmatig is verdeeld over u en de andere ouder voor de kinderen in kwestie worden noch door u noch door de andere ouder onderhoudsuitkeringen afgetrokken Wat wordt er verstaan onder beroepsinkomsten? Het gaat hier om belastbare beroepsinkomsten. Dit zijn beroepsinkomsten in de ruime zin van het woord (winst, baten, bezoldigingen, pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, andere vervangingsinkomsten...). Bij gehuwden of wettelijk samenwonenden waarvoor een gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd, volstaat het dat één van beiden beroepsinkomsten heeft om aan deze voorwaarde te voldoen. 11

Aan welke instellingen of personen moeten de kosten worden betaald? Het betreft: ofwel instellingen of opvangvoorzieningen die worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door Kind en Gezin (K & G) (Vlaamse Gemeenschap), door het Office de la Naissance et de l Enfance (ONE) (Franse Gemeenschap) of door de regering van de Duitstalige Gemeenschap Informatie over de erkenning, subsidiëring of controle van een welbepaalde instelling of opvangvoorziening door één van bovenvermelde instellingen kan u bij deze instellingen inwinnen. Hun adressen zijn opgenomen onder nuttige adressen (zie p. 59). Onderstaande lijst geeft onder meer weer welke instellingen of opvangvoorzieningen worden bedoeld: de voorzieningen (kinderdagverblijven en diensten voor onthaalouders) die door Kind en Gezin worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd de initiatieven voor buitenschoolse opvang die door Kind en Gezin worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd de opvangvoorzieningen (de crèche, de peutertuin, het gemeentelijk huis voor kinderopvang, het kinderhuis, de ouderscrèche, de dienst voor kinderopvangers (-sters) onder overeenkomst, de kinderopvangers (-sters) en andere opvangvoorzieningen) die door het ONE worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd. Hiermee worden gelijkgesteld de instellingen die aan het ONE gemeld worden krachtens een decretale of voorgeschreven verplichting de opvangoperatoren die door het ONE worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd de gespecialiseerde opvangdiensten voor het jonge kind (de vroegere zogenaamde opvangcentra en kinderdag- en nachtverblijven) die door het ONE worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd 12

de dienst voor onthaalouders erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap bevoegd inzake Gezinsbeleid (op advies van de Dienst für Kind und Familie (DKF) de zelfstandige onthaalouders erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap bevoegd inzake Gezinsbeleid (op advies van de DKF) de kribben erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap bevoegd inzake Gezinsbeleid (op advies van de DKF) de buitenschoolse opvang erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap bevoegd inzake Gezinsbeleid (na advies van de DKF) de kinderopvangcentra erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap inzake Gezinsbeleid (na advies van de DKF) de projecten met een beperkte geografische omvang (inzake de opvang van jonge kinderen) erkend door de minister van de Duitstalige Gemeenschap bevoegd inzake Gezinsbeleid (na advies van de DKF) de sportkampen voor kinderen georganiseerd door sportclubs, sportfederaties, lokale sportraden en organisaties met sportieve bestemming, scholen, ouderverenigingen en gemeentelijke adviescommissies inzake kinderopvang die een toelage verkrijgen van de Regering van de Duitstalige Gemeenschap de huiswerkinstituten erkend, gesubsidieerd en gecontroleerd door ONE ofwel instellingen of opvangvoorzieningen die worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door de lokale openbare besturen of openbare besturen van de gemeenschappen, andere dan K & G, ONE of de Executieve van de Duitstalige Gemeenschap, of van de gewesten Informatie over de erkenning, subsidiëring of controle van een welbepaalde instelling of opvangvoorziening door één van bovenvermelde instanties kan u bij deze instanties inwinnen. Hun adressen zijn opgenomen onder nuttige adressen (zie p. 59). In deze categorie worden onder meer de volgende opvangmogelijkheden bedoeld: 13

buitenschoolse opvang georganiseerd door de gemeente of door een dienst die wordt erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door de gemeente speelpleinwerking georganiseerd door de gemeente of door een dienst (of vereniging) die wordt erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door de gemeente vakantiecentra (namelijk vakantiespeelpleinen, vakantieverblijven die residentiële onthaaldiensten voor kinderen zijn en vakantiekampen georganiseerd door erkende jeugdbewegingen) erkend door de Minister van de Franse Gemeenschap bevoegd voor het beleid inzake kinderwelzijn (op voorstel van het ONE) vakantieprogramma s van alle gemeentelijke en provinciale jeugdwerkinitiatieven die erkend zijn op basis van het Decreet van 14 februari 2003 van de Vlaamse Gemeenschap houdende de ondersteuning en de stimulering van het gemeentelijk, het intergemeentelijk en het provinciaal jeugd- en jeugdwerkbeleid vakantieprogramma s van de landelijk georganiseerde jeugdverenigingen die in de vakantie rechtstreeks met kinderen werken en die erkend zijn op basis van het Decreet van 29 maart 2002 op het Vlaams jeugdbeleid jeugdvakantiekampen erkend of gesubsidieerd door de Dienst für Kind und Familie sportkampen voor kinderen georganiseerd door BLOSO (Agentschap voor de Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie) sportkampen voor kinderen georganiseerd door de door BLOSO erkende en gesubsidieerde unisportfederaties, recreatieve sportfederaties, organisaties voor sportieve vrijetijdsbesteding of koepelorganisaties sportkampen voor kinderen georganiseerd door de door BLOSO erkende sportfederaties sportkampen voor kinderen georganiseerd door de door BLOSO erkende of gesubsidieerde gemeentelijke sportdiensten, provinciale sportdiensten en sportdienst van de Vlaamse Gemeenschapscommissie op basis van het decreet van 5 april 1995 houdende erkenning en subsidiëring van de 14

gemeentelijke sportdiensten, de provinciale sportdiensten en de sportdienst van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en het besluit van de Vlaamse regering van 19 november 1996 tot uitvoering van voormeld decreet sportkampen voor kinderen georganiseerd door ADEPS (l'administration de l'éducation physique, des sports et de la vie en plein air) sportkampen voor kinderen gesubsidieerd door de Minister van de Franse Gemeenschap die Lichamelijke Opvoeding, Sport en Leven in Open Lucht onder zijn bevoegdheid heeft wanneer deze sportkampen worden georganiseerd door: 1) de sportbonden erkend door de Minister van de Franse Gemeenschap of een van de sportkringen aangesloten bij deze bonden 2) het gemeente- en het provinciebestuur van het Franse Gewest en van het tweetalige Brussels Hoofdstedelijk Gewest evenals één van de culturele of sportverenigingen die er van afhangen 3) de vereniging van halfschools- en van herhalingsonderwijs die rechtstreeks of onrechtstreeks van een instelling van het Rijksonderwijs afhangt of gesubsidieerd wordt door de Staat en die tot het Franse taalstelsel behoort 4) de jeugd- of volwassenenverenigingen erkend door de Minister 5) de verenigingen die rechtstreeks of onrechtstreeks van de Belgische krijgsmachten afhangen sportkampen voor kinderen georganiseerd door de gemeenten, of door een dienst (of vereniging) die door de gemeente wordt erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd verblijf in de door de Staat georganiseerde internaten, verbonden aan inrichtingen van het gewoon basis- en secundair onderwijs verblijf in de door de Staat georganiseerde autonome internaten verblijf in de door de Staat gesubsidieerde internaten verbonden aan de gesubsidieerde inrichtingen van het gewoon basisonderwijs verblijf in de door de Staat gesubsidieerde autonome internaten 15

internaten of semi-internaten (voor minderjarigen) erkend of gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) diensten voor dagonthaal voor niet-schoolgaande jongeren (S.A.J.J.n.s.), residentiële diensten voor jongeren (S.R.J.) (de vroegere internaten ) en diensten voor dagonthaal voor jongeren (S.A.J.J.) (de vroegere semi-internaten ) erkend of gesubsidieerd door l Agence wallonne pour l Intégration des Personnes Handicapées (AWIPH) opvangvoorzieningen erkend of gesubsidieerd door de Dienststelle der Deutschsprachigen Gemeinschaft für Personen mit einer Behinderung Opmerking: De erkenning, subsidiëring of controle door de lokale openbare besturen of de openbare besturen van de gemeenschappen of van de gewesten moet gebeuren binnen de hen toegekende bevoegdheden. Bovendien moet deze erkenning, subsidiëring of controle te maken hebben met de opvang van kinderen. ofwel instellingen of opvangvoorzieningen die worden erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door buitenlandse openbare instellingen gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische ruimte Het gaat om gelijkaardige instellingen of opvangvoorzieningen zoals bedoeld in Welke instellingen of opvangvoorzieningen worden door de lokale openbare besturen of openbare besturen van de gemeenschappen of van de gewesten erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd? die erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd zijn door buitenlandse openbare instellingen gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte. Deze erkenning, subsidiëring of controle moet te maken hebben met de opvang van kinderen. 16

ofwel kinderdagverblijven of zelfstandige opvanggezinnen die onder toezicht staan van K & G, ONE, de regering van de Duitstalige Gemeenschap of buitenlandse openbare instellingen gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte Informatie over een welbepaald kinderdagverblijf of zelfstandige opvangvoorziening dat onder toezicht staat van Kind en Gezin, het Office de la Naissance et de l Enfance en de regering van de Duitstalige Gemeenschap kan u bij deze instellingen inwinnen. Hun adressen zijn opgenomen bij nuttige adressen (zie p. 59). Informatie over een welbepaald kinderdagverblijf of zelfstandige opvangvoorziening dat onder toezicht staat van een buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte is niet beschikbaar. U zal in dit geval zelf moeten nagaan of het kinderdagverblijf of zelfstandige opvangvoorziening onder toezicht staat van een buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte. ofwel scholen gevestigd in de Europese Economische Ruimte of instellingen of opvangvoorzieningen die verbonden zijn met de school of de inrichtende macht van de school Dit zijn instellingen of opvangvoorzieningen die een menselijke of juridische band hebben met de school of haar inrichtende macht. De scholen of inrichtende macht van de scholen zijn in de Europese Economische Ruimte gevestigd. Voorbeeld: een oudervereniging die is opgericht door de ouders van de leerlingen die onderwijs volgen in een bepaalde kleuter- of lagere school (basisschool) en die voor de opvang buiten de normale lesuren gebruik maakt van de infrastructuur van de school (zoals gebouwen, materiaal, speelplaats...) of gebruik maken van het administratief personeel van de school voor de verwerking van de gegevens van de opgevangen kinderen. 17

een vriendenkring die is opgericht door oud-leerlingen, leraars of sympathisanten van een bepaalde kleuter- of lagere school (basisschool) en die voor de opvang buiten de normale lesuren gebruik maakt van de infrastructuur van de school (zoals gebouwen, materiaal, speelplaats...) of gebruik maakt van het administratief personeel van de school voor de verwerking van de gegevens van de opgevangen kinderen. Welke bewijsstukken moet u ter beschikking houden van de administratie zodat kan worden vastgesteld dat alle voorwaarden voor de aftrek van de uitgaven voor de opvang van kinderen zijn vervuld? De bewijsstukken moeten de vaststelling mogelijk maken van: a) de echtheid en het bedrag van de uitgaven b) de volledige identiteit of benaming van de personen, scholen, instellingen en openbare besturen waaraan de uitgaven voor de opvang van kinderen worden betaald c) de naleving van de voorwaarden met betrekking tot de aftrek van de uitgaven voor de opvang van kinderen De administratie heeft een attest opgesteld dat de erkennende, subsidiërende of controlerende instanties en de opvangvoorzieningen (aan wie de uitgaven mogen worden betaald) kunnen invullen. Wanneer dit attest correct door voormelde instanties en opvangvoorzieningen is ingevuld, geldt dit attest als bewijsstuk. In de praktijk zullen vele opvangvoorzieningen dergelijk attest uitreiken. Het attest is echter geen verplicht document. Indien u geen attest heeft ontvangen of indien op het attest onjuiste of onvolledige gegevens staan vermeld, houdt u zelf de bovenvermelde bewijsstukken (zoals bijvoorbeeld, betalingsbewijzen, bevestiging van inschrijving...) ter beschikking. 18

De aftrek van kosten voor kinderopvang Hoe en hoeveel aangeven? 19

Kan ik al mijn uitgaven voor kinderopvang aftrekken en hoe geef ik deze kosten aan in mijn aangifte in de personenbelasting? De uitgaven voor kinderopvang overdag als 's nachts, zowel voor volledige als voor halve dagen of voor een bepaald aantal uur per dag zijn, binnen bepaalde grenzen, voor 100 % aftrekbaar. Voor het aangiftejaar 2011 (inkomsten van het jaar 2010) mag het aftrekbare bedrag niet meer bedragen dan 11,20 euro per opvangdag en per kind jonger dan 12 jaar*. Voorbeeld: Opvangkosten betaald in 2010 voor een kind dat op 16 november 2010 12 jaar is geworden: 1) Van 1 januari tot 30 juni 2010: 75 dagen voor een bedrag van 4,20 euro per dag 2) Van 2 juli tot 6 juli 2010: 5 dagen voor een bedrag van 13,50 euro per dag 3) Van 9 juli tot 31 augustus 2010: 30 dagen voor een bedrag van 7,60 euro per dag 4) Van 1 september tot 15 november 2010: 40 dagen voor een bedrag van 4,20 euro per dag 5) Van 16 november tot 31 december 2010: 25 dagen voor een bedrag van 4,20 euro per dag * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 21

Bepaling van het aftrekbaar bedrag: 4,20 euro/dag x (75 dagen + 40 dagen) = 13,50 euro/dag te beperken tot 11,20 euro/dag dus: 11,20 euro/dag x 5 dagen = 7,60 euro/dag x 30 dagen = TOTAAL 483 euro 56 euro 228 euro 767 euro De opvangkosten betaald voor de opvang vanaf 16 november 2010 zijn niet meer aftrekbaar. U zult hiervoor dan ook geen attest ontvangen. Het aftrekbaar bedrag moet worden vermeld naast de code 1384 van de aangifte in de personenbelasting. Kan ik in mijn aangifte in de personenbelasting tegelijkertijd de aftrek van de uitgaven voor kinderopvang toepassen en de verhoging van de belastingvrije som voor een kind jonger dan 3 jaar op 1 januari van het aangiftejaar vragen? Neen. U zult bij het invullen van de aangifte in de personenbelasting per kind een keuze moeten maken. Mag ik de uitgaven voor kinderopvang als beroepskosten aftrekken? Neen, want uitgaven voor kinderopvang zijn privé-uitgaven. 22

Mijn kind jonger dan 12 jaar * heeft in december 2010 deelgenomen aan een sportkamp. Ik heb het sportkamp pas in 2011 betaald. Mag ik die uitgave in mijn aangifte in de personenbelasting aangiftejaar 2011 (inkomstenjaar 2010) vermelden? Neen, u mag die uitgave pas vermelden in de aangifte in de personenbelasting voor het inkomstenjaar waarin u de betaling van het sportkamp heeft gedaan voor zover natuurlijk alle voorwaarden voor de aftrekbaarheid zijn vervuld. U mag die uitgave dus aftrekken in uw belastingaangifte van het aangiftejaar 2012 (inkomstenjaar 2011). * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 23

Model attest ATTEST INZAKE UITGAVEN VOOR DE OPVANG VAN KINDEREN VAN MINDER DAN 12 JAAR OF KINDEREN MET EEN ZWARE HANDICAP VAN MINDER DAN 18 JAAR IN DE EUROPESE ECONOMISCHE RUIMTE BETAALD IN INKOMSTENJAAR... (1) Vak I (2) Ondergetekende bevestigt dat:...... (3)............... is erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door of onder toezicht staat van Kind en Gezin, Hallepoortlaan 27 te 1060 Brussel; (4) is erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door de lokale openbare besturen of openbare besturen van de gemeenschappen of gewesten; (4) is erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door buitenlandse openbare instellingen gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte; (4) is verbonden met de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte of met de inrichtende macht van de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte (4), in de zin van art. 113, 1, 3, van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992. Onderhavig attest is geldig voor het tijdperk van../.. /20.. tot.. /.. /20.. Gedaan te...,.. /.. /20.. Naam, hoedanigheid en handtekening van de verantwoordelijke vertegenwoordiger van Kind en Gezin, van het lokale openbare bestuur, van het openbare bestuur van de gemeenschap of het gewest, van de buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van Europese Economische Ruimte, van de school of van de inrichtende macht van de school of van een gevolmachtigde (5) Naam en volledig adres van het lokale openbare bestuur, van het openbare bestuur van de gemeenschap of het gewest, van de buitenlandse openbare instelling, van de school of van de inrichtende macht van de school:.. (1) Dit attest, dat slechts in één exemplaar moet worden ingevuld, moet worden uitgereikt aan de schuldenaar van de uitgaven, die het ter beschikking moet houden van de administratie. (2) Vak I wordt enkel ingevuld: - ofwel door Kind en Gezin; - ofwel door de lokale openbare besturen of openbare besturen van de gemeenschappen of de gewesten; - ofwel door de buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte; - ofwel door de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte of de inrichtende macht van de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte waaraan instellingen of opvangvoorzieningen zijn verbonden. Wanneer de opvang rechtstreeks aan één van voormelde instanties werd betaald, moet enkel vak II worden ingevuld. (3) Naam en volledig adres van de instelling, de opvangvoorziening, het kinderdagverblijf of het onthaalgezin. (4) Aankruisen wat van toepassing is. (5) Indien gevolmachtigde, de handtekening laten voorafgaan door de vermelding "bij volmacht". 24

Vak II (in te vullen door de instelling, de opvangvoorziening, het kinderdagverblijf, het onthaalgezin, de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte, de inrichtende macht van de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte, het lokale openbare bestuur, het openbare bestuur van de gemeenschap of het gewest, de buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte) 1. Volgnummer van het attest: 2. Naam, voornaam en adres van de schuldenaar van de uitgaven voor kinderopvang: 3. Naam en voornaam van het kind:... 4. Geboortedatum van het kind:... 5. Periode waarin het kind is opgevangen (1): van.. /.. /20.. tot.. /.. /20.. van.. /.. /20.. tot.. /.. /20.. van.. /.. /20.. tot.. /.. /20.. van.. /.. /20.. tot.. /.. /20.. 6. Aantal opvangdagen:... 7. Dagtarief (2):... EUR 8. Totaal ontvangen bedrag:... EUR Ondergetekende bevestigt de juistheid van de hierboven vermelde inlichtingen. Gedaan te..., /. /20 Naam, hoedanigheid en handtekening van de persoon die gemachtigd is de instelling, de opvangvoorziening, het kinderdagverblijf, het onthaalgezin, de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte, de inrichtende macht van de school gevestigd in de Europese Economische Ruimte, het lokale openbare bestuur, het openbare bestuur van de gemeenschap of gewest, de buitenlandse openbare instelling gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Economische Ruimte te verbinden. Naam en volledig adres van de school, de inrichtende macht van de school, het lokale openbare bestuur, het openbare bestuur van de gemeenschap of gewest, de buitenlandse openbare instelling (3):............ (1) De op het attest vermelde gegevens mogen slechts betrekking hebben op het gedeelte van het jaar dat de twaalfde verjaardag van het kind of de achttiende verjaardag van het kind met een zware handicap voorafgaat. (2) Indien meerdere tarieven van toepassing zijn, moet een detail van het aantal opvangdagen per tarief worden verstrekt. Dit detail mag eventueel in een bijlage bij dit attest worden gevoegd. Het dagtarief moet evenwel alleen worden ingevuld indien het maximum van 11,20 EUR per oppasdag wordt overschreden. (3) Enkel in te vullen wanneer de opvang rechtstreeks aan de vermelde instanties wordt betaald. 25

De aftrek van kosten voor kinderopvang Maximum leeftijd 27

Mijn kind is in 2010 12 jaar* geworden. Kunnen de uitgaven betaald in 2010 voor de inschrijving bij een sportkamp of een jeugdkamp nog als uitgaven voor kinderopvang worden afgetrokken? Wanneer het kind tijdens de deelname aan het jeugd- of sportkamp nog geen 12 jaar* is, is het inschrijvingsgeld fiscaal aftrekbaar als een uitgave voor kinderopvang. Wanneer het kind tijdens de deelname aan het jeugd- of sportkamp reeds 12 jaar * is, is het inschrijvingsgeld niet meer fiscaal aftrekbaar. Wanneer het kind tijdens de deelname aan jeugd- of sportkamp 12 jaar* wordt, is enkel het inschrijvingsgeld met betrekking tot de dagen waarop het kind nog geen 12 jaar* is fiscaal aftrekbaar. (zie ook p. 9) * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 29

De aftrek van kosten voor kinderopvang Gezinssituatie en fiscale aftrek 31

Ik ben gehuwd of wettelijk samenwonend en er wordt een gemeenschappelijke aanslag gevestigd. Heeft het belang wie de uitgaven voor kinderopvang betaalt? Neen. In de aangifte in de personenbelasting is er voor beide gehuwden of wettelijk samenwonenden slechts één code (namelijk 1384) om de uitgaven voor kinderopvang te vermelden. Bij de berekening van de belasting wordt het aftrekbare bedrag immers evenredig aangerekend op de totale netto-inkomens van beide partners. Het heeft dus geen belang of het attest of de bewijsstukken op naam van beide gehuwden of wettelijk samenwonenden zijn opgemaakt of op naam van één van hen. Ik vorm een feitelijk gezin met de vader van mijn kinderen. Mogen wij allebei de uitgaven voor kinderopvang aftrekken? Wanneer de ouders van een kind een feitelijk gezin vormen (d.w.z. ze wonen niet wettelijk samen en ze zijn niet gehuwd), kan dat kind slechts als ten laste (zie p. 9) worden beschouwd van de belastingplichtige die in feite aan het hoofd van het gezin staat. Het zijn de ouders zelf die aanduiden wie van de twee het kind ten laste neemt bij het invullen van de aangifte in de personenbelasting. Voor een kind van minder dan 12 jaar*, mag bijgevolg enkel de belastingplichtige die dat kind ten laste heeft de betaalde kosten voor kinderopvang aftrekken. * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 33

Ik ben uit de echt gescheiden. De huisvesting van de kinderen is gelijkmatig verdeeld over mijn ex-partner en mij. Kan ik de uitgaven voor kinderopvang aftrekken? U kan de betaalde uitgaven voor kinderen aftrekken wanneer: ofwel u de kinderen fiscaal ten laste heeft op 1 januari van het aangiftejaar (zie p. 9) ofwel de helft van het belastingvoordeel voor personen ten laste aan u moet worden toegekend wegens de gelijkmatig verdeelde huisvesting van de kinderen (fiscaal co-ouderschap) (zie p. 10). 34

De aftrek van kosten voor kinderopvang Opvang thuis 35

Mijn kinderen worden opgevangen door een familielid. Kan ik de kosten voor kinderopvang aftrekken? Indien de persoon die uw kind opvangt niet behoort tot de welbepaalde instellingen of personen aan wie de kosten moeten worden betaald (zie p. 12), kunt u de uitgaven voor kinderopvang niet aftrekken. U kunt echter wel een fiscaal voordeel genieten, namelijk de verhoging van de belastingvrije som met 510 euro voor het aangiftejaar 2011 (inkomsten van het jaar 2010) voor elk kind dat op 1 januari van dat aangiftejaar jonger dan 3 jaar was. U kunt dat fiscaal voordeel genieten voor de kinderen jonger dan 3 die op 1 januari van het aangiftejaar te uwen laste zijn indien: de kinderen worden opgevangen door een van de ouders, door een babysit, door de grootouders... u geen beroepsinkomsten heeft de opvangkosten gedurende het inkomstenjaar zo laag zijn dat u ervoor kiest om deze kosten niet af te trekken om zo de verhoging van de belastingvrije som te kunnen genieten, wat in dit geval voordeliger is Opgelet: Voor het aangiftejaar 2012 (inkomsten van het jaar 2011) bedraagt de verhoging van de belastingvrije som 520 euro voor elk kind dat op 1 januari van dat aangiftejaar jonger was dan 3 jaar. 37

Ik vang mijn kind zelf op en heb geen aftrekbare uitgaven voor kinderopvang. Kan ik een fiscaal voordeel genieten? Ja, maar enkel voor de kinderen die u ten laste heeft en die op 1 januari van het aangiftejaar de leeftijd van 3 jaar nog niet hebben bereikt. Dat fiscaal voordeel bestaat uit een verhoging van de belastingvrije som met 510 euro voor het aangiftejaar 2011 (inkomsten van het jaar 2010) voor elk kind ten laste dat op 1 januari van het aangiftejaar jonger dan 3 jaar was. Voor aangiftejaar 2012 (inkomsten van het jaar 2011) bedraagt de verhoging van de belastingvrije som eveneens 520 euro voor elk kind dat op 1 januari van dat aangiftejaar jonger was dan 3 jaar. 38

De aftrek van kosten voor kinderopvang Opvang op school 39

Mijn kind dat jonger is dan 12 jaar* blijft tijdens de middag op school. Ik betaal een forfaitair bedrag voor het middagtoezicht en voor de warme maaltijden die hij/zij op school krijgt. Zijn beide uitgaven aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Enkel de uitgaven voor het middagtoezicht zijn aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang. De uitgaven voor de warme maaltijden worden niet als uitgaven voor kinderopvang beschouwd (zie p. 8). Mijn kind dat jonger is dan 12 jaar* wordt na schooltijd in de studie van de basisschool opgevangen. Tijdens deze studie wordt er op toegezien dat de kinderen hun huiswerk maken. Zijn de uitgaven voor deze studie aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Ja (zie p. 8). Zijn de kosten voor het verblijf in een internaat aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Ja, wanneer alle voorwaarden voor de aftrekbaarheid zijn vervuld (zie p. 7). * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 41

De aftrek van kosten voor kinderopvang Opvang van zieke kinderen 43

Zijn de kosten voor de opvang van zieke kinderen aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Ja, wanneer deze kosten aan welbepaalde instellingen of personen worden betaald (zie p. 12). 45

De aftrek van kosten voor kinderopvang Bijles 47

Mijn kind dat jonger is dan 12 jaar* heeft in 2010 in de lagere school bijles wiskunde gekregen. Zijn de uitgaven voor deze bijles aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Neen, want deze uitgaven zijn bijkomende kosten voor het geven van cursussen binnen het onderwijskader en zijn dus geen uitgaven voor kinderopvang. * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 49

De aftrek van kosten voor kinderopvang Sneeuw-, bos-, zeeklassen 51

Mijn kind dat jonger is dan 12 jaar* is met zijn klas in oktober 2010 voor een week op bosklassen geweest. Dit initiatief ging uit van de lagere school. Zijn de uitgaven voor deze bosklassen aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Neen, omdat deze uitgaven activiteiten bekostigen die verbonden zijn aan de onderwijsdoelstellingen van de school en deel uitmaken van het studieaanbod. * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 53

De aftrek van kosten voor kinderopvang Jeugdbeweging 55

Mijn kind dat jonger is dan 12 jaar* is lid van een jeugdbeweging die wordt erkend, gesubsidieerd of gecontroleerd door een lokaal openbaar bestuur of een openbaar bestuur van de gemeenschappen. In juli heeft mijn kind deelgenomen aan een kamp georganiseerd door deze jeugdbeweging. Ik heb zowel het lidgeld als de deelnameprijs voor het kamp betaald. Zijn beide uitgaven aftrekbaar als uitgaven voor kinderopvang? Neen, enkel de uitgave voor de deelname aan het kamp is aftrekbaar als uitgave voor kinderopvang. Het lidgeld wordt niet als uitgave voor kinderopvang beschouwd (zie p. 8). * Of 18 jaar ingeval van zware handicap 57

De aftrek van kosten voor kinderopvang Nuttige adressen 59

Nuttige adressen Onderstaande instellingen kunnen u meer inlichtingen verstrekken over de erkenning, de subsidiëring, de controle of het onder toezicht staan van een welbepaalde instelling of opvangvoorziening. Kind en Gezin (K & G) Hallepoortlaan 27 1060 Brussel Kind en Gezin-lijn: 078/150 100 E-mail: info@kindengezin.be Website: www.kindengezin.be Office de la Naissance et de l Enfance (ONE) Charleroisesteenweg 95 1060 Brussel Telefoon: 02/542 12 11 Fax: 02/542 12 51 E-mail: info@one.be Website: www.one.be Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft Abteilung Beschäftigung, Gesundheit und Soziales Dienst für Kind und Familie Gospertstraße 1 4700 Eupen Telefoon: 087/59 63 93 Fax: 087/55 64 73 Website: www.dglive.be 61

Vlaamse Overheid, Beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en Volwassenen Afdeling Jeugd Arenberggebouw Arenbergstraat 9 1000 Brussel Telefoon: 02/553 68 00 Fax: 02/553 41 47 E-mail: jeugd@vlaanderen.be Website: www.jeugdbeleid.be BLOSO Arenberggebouw Arenbergstraat 5 1000 Brussel Telefoon: 02/209 45 11 Fax: 02/209 45 15 Website: www.bloso.be Ministère de la Communauté française Direction générale du Sport ADEPS Leopold II-laan 44 1080 Brussel Telefoon: 0800/20 000 Website: www.adeps.be Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft Abteilung Kulturelle Angelegenheden (bevoegd voor o.a. sport en vrije tijd) Deutschsprachigen Gemeinschaft Gospertstraße 1 4700 Eupen Telefoon: 087/59 63 35 Fax: 087/55 64 76 E-mail: kultur@dgov.be Website: www.dglive.be 62

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 Brussel Centraal contactpunt van de Vlaamse Overheid: 1700 (gratis telefoonnummer) Website: www.ond.vlaanderen.be/basisonderwijs/ Ministère de la Communauté française Administration générale de l Enseignement et de la recherche scientifique Kruidtuinlaan 20-22 1000 Brussel Telefoon: 02/690 81 00 (receptie) Fax: 02/690 82 39 Website: www.enseignement.be Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft Abteilung Unterricht und Ausbildung Gospertstraße 1 4700 Eupen Telefoon: 087/59 63 61 Fax: 087/55 64 75 E-mail: unterricht@dgov.be Website: www.dglive.be Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) Sterrenkundelaan 30 1210 Brussel Telefoon (onthaal): 02/225 84 11 Fax (algemene): 02/225 84 05 E-mail: informatie@vaph.be Website: www.vaph.be 63

Agence walonne pour l Intégration des Personnes Handicapées (AWIPH) Rue de la Rivelaine 21 6061 Charleroi Telefoon: 071/20 57 11 Fax: 071/20 51 02 E-mail: secgen@awiph.be Website: www.awiph.be Dienststelle für Personen mit Behinderung Aachener Straße 69-71 4780 St. Vith Telefoon: 080/22 91 11 Fax: 080/22 90 98 E-mail: info@dpb.be Website: www.dpb.be Voor de opvangvormen georganiseerd of erkend door de gemeente of provincie kan u de desbetreffende gemeente of provincie raadplegen. Deze brochure kan worden gedownload of besteld via de website: of op het volgende adres: www.minfin.fgov.be Publicaties Federale Overheidsdienst FINANCIEN Stafdienst strategische coördinatie en communicatie North Galaxy Koning Albert II-laan 33 - bus 70 1030 Brussel Voor meer inlichtingen kunt u terecht bij het: Bereken zelf online uw belastingvoordeel Snel, gemakkelijk en veilig Contactcenter Federale Overheidsdienst FINANCIEN 0257 257 57 (lokaal tarief ) elke werkdag van 8 tot 17 uur