HARTJE EINDHOVEN Handleiding vloerafwerking Huurwoningen 1. Algemeen 2. De vloeropbouw 3. Algemene richtlijnen bij aanbrengen vloerafwerking 4. (On-) Mogelijke vloerafwerkingen Geschikt onder voorwaarden: A. Tapijt B. Laminaat (ook Klik PVC) en houten vloeren C. Vinyl, Marmoleum, PVC en PVC stroken Minder of niet geschikt: D. Steenachtige vloerafwerkingen (keramische tegels of natuursteen) E. Gietvloeren (bijvoorbeeld PU, Epoxy en siergrindvloeren) F. Kurk
1. Algemeen Alle appartementen in het project Hartje Eindhoven zijn voorzien van vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling in combinatie met een zwevende dekvloer. De zwevende dekvloer zorgt voor een goede geluidsisolatie, waardoor het mogelijk is om harde vloerafwerkingen zoals laminaat en parket toe te passen zonder dat er geluidsoverlast naar de aangrenzende appartementen ontstaat. Hieraan zijn een aantal randvoorwaarden verbonden, die in acht genomen moeten worden en verderop beschreven staan. Als er geen rekening gehouden wordt met deze voorwaarden kan dit leiden tot geluidsoverlast waarvoor de huurder aansprakelijk gesteld kan worden, dit kan leiden tot het verplicht verwijderen van de aangebrachte vloerafwerking. Het systeem van vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling heeft veel voordelen. Het is een milieuvriendelijk, efficiënt, comfortabel en door de afwezigheid van radiatoren, ruimte besparend systeem. Voor het goed functioneren van deze vloerverwarming en vloerkoeling is het uitermate belangrijk dat de warmteweerstand (ook wel: Rc-waarde of isolatiewaarde) van de vloerafwerking voldoet aan de gestelde bovengrens van 0,09 m2k/w. Een vloerafwerking met een te hoge isolatiewaarde belemmert de goede werking van de vloerverwarming en vloerkoeling, waardoor comfortklachten kunnen ontstaan. Om dit te voorkomen volgen hier een aantal richtlijnen waaraan moet worden voldaan. Deze informatie is een advies en opgesteld naar beste weten op basis van aangeleverde kennis van leveranciers en geldende normen. Wanneer niet wordt voldaan aan de onderstaande instructies/richtlijnen kan dit leiden tot hogere stookkosten en/of het niet op temperatuur komen van het appartement en komt de garantie op het functioneren van de vloerverwarming en vloerkoeling te vervallen! Daarbij kunt u als huurder van een appartement in het project Hartje Eindhoven verplicht worden om bij beëindiging van het huurcontract de vloerafwerking te verwijderen en de onderliggende dekvloer in goede staat op te leveren (dus zonder beschadigingen, lijmresten etc..). Ook dit brengt een aantal beperkingen met zich mee ten aanzien van een verantwoorde keuze en legmethode van een vloerafwerking. 2. De vloeropbouw Zwevende dekvloeren met vloerverwarming zijn ingewikkelde constructies, samen met SWK en een adviseur is de opbouw en technische uitvoering van deze vloer vastgesteld. Uiteindelijk zal de eindafwerking van de vloer door de bewoner na de oplevering worden aangebracht. Ook hier zijn de opbouw en technische uitvoering van belang, daarom dient men samen met het bedrijf die de vloerafwerking aanbrengt, de instructies in deze handleiding af te stemmen. Constructie van de vloer De zwevende dekvloer is als volgt opgebouwd: - prefab betonvloer (breedplaatvloer) - isolatiemateriaal - folie - geschuurde Anhydriet dekvloer dik 70mm waarin de wapeningsnetten en vloerverwarming/vloerkoeling leidingen zijn opgenomen - eindafwerking (door eindgebruiker aan te brengen m.u.v. standaard betegelde ruimtes) 1
3. Algemene richtlijnen bij aanbrengen vloerafwerking In het appartement is rekening gehouden met een vloerafwerking met een dikte van 20mm. Nadat een vloer van deze dikte is aangebracht, blijft er onder de binnendeuren een kier over van ca. 15mm. Deze kieren zijn nodig voor de luchtstromen van het ventilatiesysteem. Indien een vloerbedekking met een minimale dikte toegepast wordt, zoals bijvoorbeeld Marmoleum, Vinyl of vinyl stroken, adviseren wij om een ondervloer toe te passen, zodat esthetisch en wat betreft het functioneren van het ventilatiesysteem, een goed resultaat gewaarborgd wordt. (Verderop staat te lezen welk type/merk ondervloer voldoet aan de gestelde bovengrens wat betreft isolatiewaarde i.v.m. het goed functioneren van de vloerverwarming en vloerkoeling.) - Op de plaatsen waar de dekvloer aansluit op de wanden en kozijnen is een randisolatie aangebracht, om contactgeluiden te voorkomen. De randisolatie is hoog genoeg om ook te gebruiken bij de afwerking van de vloer. Na het aanbrengen van de vloerafwerking deze randisolatie gelijk met de bovenkant van de uiteindelijke vloerafwerking afsnijden. - Plinten mogen NIET aansluiten en in aanraking komen met de vloerafwerking. - Geen kitaansluiting onder aan de plint aanbrengen, deze zal inkrimpen en uitzetten i.v.m. de vloerverwarming en daardoor waarschijnlijk loslaten/scheuren. - In de vloer mag NIET geboord worden en mag NIET gespijkerd worden! 4. (On-) Mogelijke vloerafwerkingen In dit hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de toepasbaarheid en verwerking van diverse vloerbedekkingen in relatie tot vloerverwarming en vloerkoeling in een huurappartement. Onderstaande pictogrammen geven de eventuele geschiktheid van een vloer voor vloerverwarming en/of vloerkoeling aan. Wanneer dit pictogram op de vloerbedekking staat afgebeeld is de vloerbedekking geschikt voor vloerverwarming. Dit houdt in dat de isolatiewaarde van de vloerbedekking niet groter is dan 0,17 m2k/w (*). De maximale toegestane isolatiewaarde voor een vloer in combinatie met vloerverwarming en vloerkoeling is echter 0,09 m2k/w. Het afgebeelde pictogram is dus geen garantie dat de vloerbedekking geschikt is voor vloerkoeling! Wanneer dit pictogram op de vloerbedekking staat afgebeeld is de vloer geschikt voor zowel vloerverwarming als vloerkoeling en is de maximale isolatiewaarde max. 0,12 m2k/w (*). Ook hier wordt niet voldaan aan de gestelde eis van 0,09 m2k/w. In de praktijk zal deze waarde van 0,12 m2k/w meestal niet leiden tot problemen, formeel kan er echter geen garantie worden gegeven dat gestelde normen van het garantie verlenend instituut behaald worden. (*) de eventueel benodigde ondervloer moet altijd opgeteld moet worden bij de isolatiewaarde van de vloerafwerking zelf! 2
A. Tapijt Een groot aantal tapijtsoorten is toepasbaar mits op de juiste manier aangebracht. Het beste resultaat wordt bereikt met een tapijtsoort die geschikt is voor vloerverwarming en vloerkoeling en verlijmd wordt op de dekvloer. Geadviseerd wordt om een gemakkelijk verwijderbare tapijtlijm toe te passen (zogenaamde fixeer lijmen) zoals bijvoorbeeld Bison Vloerbedekkingslijm Verwijderbaar (zie bijlage 1). Tapijtsoorten met een foamrug, hoogpolige tapijten of tapijten in combinatie met een ondertapijt zijn niet geschikt voor vloerverwarming en vloerkoeling, omdat ze een te hoge isolatiewaarde hebben waardoor de temperatuuroverdracht te veel gehinderd wordt. Het los leggen of opspannen van tapijt kan leiden tot een luchtlaag tussen de dekvloer en het tapijt waardoor de isolatiewaarde hoger wordt en daardoor minder geschikt is als verwerkingsmethode. Raadpleeg altijd het bedrijf dat de vloerbedekking levert en/of aanbrengt om er zeker van te zijn dat de gekozen tapijtsoort geschikt is voor vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling en dat de toegepaste lijmsoort gemakkelijk te verwijderen is. B. Laminaat (ook Klik-PVC) en houten vloeren Laminaat is meestal geschikt in combinatie met vloerverwarming en vloerkoeling. De meeste laminaatsoorten voldoen wat betreft isolatiewaarde. Om hier zeker van te zijn dient dit altijd geverifieerd te worden bij de leverancier. Niet alle houtsoorten zijn toepasbaar in combinatie met vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling. Enerzijds omdat ze een te hoog isolerend vermogen hebben, anderzijds omdat ze gevoelig zijn voor temperatuurschommelingen en gaan kromtrekken. Er zijn echter voldoende houten vloerafwerkingen die wel toepasbaar zijn! De leverancier kan aangeven welke houten vloeren geschikt zijn voor vloerverwarming als hoofdverwarming met vloerkoeling en dient hiervoor altijd een schriftelijke garantie af te geven. Meestal wordt geadviseerd om laminaat en houten vloeren in combinatie met vloerverwarming/ vloerkoeling te verlijmen op de dekvloer. De geschikte lijmsoorten zijn echter moeilijk te verwijderen, daarom is het de overweging waard om de laminaatvloer zwevend te leggen op een daarvoor geschikte onderlaag. De gangbare ondervloeren voor laminaat en hout zijn materialen met geluid- en warmte-isolerende eigenschappen die in combinatie met vloerverwarming en vloerkoeling niet voldoen. Inmiddels zijn er echter producten op de markt zoals bijvoorbeeld Silverstep van het merk Estillon (zie bijlage 2) en Heatfoil van het merk Unifloor (zie bijlage 3) die over een zeer geringe isolatiewaarde beschikken en tevens voorzien zijn van een vochtscherm ter bescherming van de vloerafwerking tegen vochtinwerking als gevolg van vloerverwarming/vloerkoeling. Elk topmerk parket- en laminaatvloer heeft een oplossing voor zowel vloerverwarming als vloerkoeling. Bekende merken zoals Bruynzeel of Parketmeester, maar ook andere goede merken hebben een antwoord voor parket of laminaat op vloerverwarming en vloerkoeling. 3
C. Vinyl, Marmoleum, PVC en PVC stroken/tegels Deze vloerbedekkingen hebben een zeer lage isolatiewaarde en zijn geschikt in combinatie met vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling. Het direct verwerken van deze vloeren op een dekvloer wordt echter afgeraden. Een dekvloer is niet vlak genoeg om tot een goed eindresultaat te komen. Elke onregelmatigheid in de dekvloer zal zich door het dunne materiaal heen aftekenen en kan al gauw tot beschadigingen van de vloerbedekking leiden. Vandaar dat een vloer meestal eerst wordt geëgaliseerd. Omdat men in dit project is uitgegaan van een vloerafwerking met een dikte van ca. 20mm waarna er onder de binnendeuren een opening ten behoeve van de ventilatiestromen overblijft van 15mm, is het wenselijk om een egaliserende laag met een dikte van ca. 10 mm aan te brengen. Omdat ook hier geldt dat bij beëindiging van het huurcontract de dekvloer weer terug gebracht dient te worden in de oorspronkelijke staat, is het niet raadzaam om deze egaliserende laag in de vorm van een moeilijk te verwijderen cementachtig materiaal uit te voeren. Een mogelijk alternatief is de ondervloer Heat-paXX Traditional van Unifloor (zie bijlage 4). D. Steenachtige vloerafwerkingen (keramische tegels of natuursteen) Een verlijmde steenachtige vloerafwerking gaat goed samen met vloerverwarming en vloerkoeling, maar is in een huurappartement toch geen goede keuze! Een vloerkeuze is smaakgevoelig, waardoor de mogelijkheid groot is dat deze vloerafwerking bij beëindiging van het huurcontract verwijderd dient te worden. Een arbeidsintensieve klus met grote kans op beschadigingen van de dekvloer en in de vloer verwerkte leidingen. E. Gietvloeren (bijvoorbeeld PU, Epoxy en siergrindvloeren) Deze vloeren gaan goed samen met vloerverwarming en vloerkoeling, maar zijn in een huurappartement geen goede keuze! Het zonder gevolgschade verwijderen van dit soort vloeren is zeer moeilijk en kan alleen door gespecialiseerde bedrijven naar behoren worden uitgevoerd. Ook hier geldt dus dat de kosten voor het aanbrengen en, bij beëindiging van de huurtermijn, verwijderen van dit soort vloeren aanzienlijk is. F. Kurk Het toepassen van kurk is i.v.m. de hoge isolatiewaarde van dit product niet geschikt op vloerverwarming als hoofdverwarming en vloerkoeling. Let wel, wij adviseren om bij elke soort vloerafwerking altijd een schriftelijke garantie te vragen bij het bedrijf dat de vloer levert en/of aanbrengt, waarin staat dat deze geschikt is voor vloerverwarming en vloerkoeling! 4