Guido Dumarey Voorzitter van de Raad van Bestuur Geachte aandeelhouder, Geachte lezer, 2005 was een uitzonderlijk jaar. De verwachtingen werden ruimschoots overtroffen. Met 231 mln. euro realiseerde Punch een omzet die 7% hoger lag dan het jaar ervoor. Als Punch Graphix niet gedeconsolideerd was vanaf juni, zou de omzet zelfs op 315 mln. euro uitgekomen zijn. Het bedrijfsresultaat steeg met maar liefst 78% tot 46,3 mln. euro. Dit uitzonderlijke resultaat is de vrucht van vijf jaar hard werken. De omschakeling van toeleverancier naar technology provider die in 1999 startte met de acquisitie van Strobbe werpt duidelijk vruchten af. Het plan om de grafische divisie, nu Punch Graphix, naar de beurs te brengen werd uitgevoerd en is succesvol gebleken. Met de opbrengst van de beursintroductie heeft Punch zijn schuldpositie aanzienlijk afgebouwd de netto financiële schuld daalde van 122,5 mln. euro in 2004 tot 68,7 mln. euro in 2005 en tegelijkertijd Punch Graphix meer mogelijkheden gegeven tot groei. Met de 30 mln. euro die opgehaald werd bij de beursgang beschikt Punch Graphix over de nodige reserve om toekomstige groei te ondersteunen. De goede resultaten van Punch Graphix een stijging van de omzet van 101 mln. euro naar 150 mln. euro laten het beste hopen voor de toekomst, temeer daar Xeikon goed voor tweederde van de omzet een heel stabiele stroom van recurrente inkomsten genereert. In december van het afgelopen jaar werd ook Punch Technix een feit: ondermeer door de inbreng van de Slowaakse machinebouwactiviteiten en pcb-assemblage verwierf Punch 70,9% van Punch Technix (het vroegere Prolion). Het resultaat van de transactie is een grotere strategische focus voor de Technix-divisie en extra mogelijkheden voor groei dankzij het ophalen van meer dan 9 mln. euro vers kapitaal. Onze verwachting is dan ook dat 2006 het jaar van de turnaround wordt voor de melkrobotactiviteiten en dat de divisie weer winst zal maken.
aantal aandelen waarde in euro 140.000 110 120.000 100 100.000 90 80.000 80 60.000 70 40.000 60 20.000 50 0 40 januari 2005 februari 2005 maart 2005 april 2005 mei 2005 juni 2005 juli 2005 augustus 2005 september 2005 oktober 2005 november 2005 december 2005 januari 2006 februari 2006 maart 2006 april 2006 Verhandeld volume (aantal aandelen) Slotkoers PUN Punch International geconsolideerd 31-12-2005 31-12-2004 Variantie ifrs ifrs % Kerncijfers 000 000 000 Omzet 231.179 216.535 7 ebitda 78.742 43.770 80 ebit (Bedrijfsresultaat) 46.387 26.063 78 Financieel resultaat -7.480-4.532 65 Resultaat voor belastingen 41.489 21.611 92 Belastingen -593-5.636-89 Nettowinst 40.896 15.976 156 Resultaat per aandeel gewoon 19,0 8,1 134 Resultaat per aandeel verwaterd 19,1 0,0 135 Eigen vermogen 150.855 100.867 50 Netto financiële schuldpositie 68.726 122.501-44
De operationele focus van Punch ligt op Motive, Telematix en Property. Punch Motive realiseerde een omzet van 98,8 mln. euro, een stijging van 89,9% ten opzichte van 2004. De ebit van die divisie stijgt van 7,7 mln. euro naar 19,9 mln. euro. Het afgelopen jaar werd gekenmerkt door een versnelde uitvoering van de voor die divisie uitgestippelde strategie, namelijk evolueren van toeleverancier naar aanbieder van producten en diensten met hogere toegevoegde waarde. Punch heeft al een aantal zogenoemde Tier 2 activiteiten afgestoten en tegelijkertijd Tier 1 activiteiten aan zijn portfolio toegevoegd door onder meer de overname van het failliete Inalfa (Tier 1 leverancier van metalen onderdelen voor de automobielindustrie). De verwachting is dat in 2006 de divisie Motive de belangrijkste groeier wordt van de groep. Punch wil immers zijn steentje bijdragen aan duurzame mobiliteit door de bouw van een hybride wagen aangestuurd door telematica. Punch Telematix kreeg vorm in september 2005 door de integratie van alle wireless activiteiten van de groep en door de overname van het Nederlandse ics. Sindsdien is de divisie verder uitgebreid door de overnames van Atimis, SpaceChecker en Alturion. De divisie, in 2004 nog het zorgenkind van de groep, realiseerde in 2005 een omzet van 6,1 mln. euro in vergelijking met 2,1 mln. euro het jaar ervoor. De ebitda was voor het eerst positief. Toch eindigde het bedrijfsresultaat van de divisie in het rood door eenmalige lasten (nl. een bijzondere waardevermindering op goodwill van Advantra en uitzonderlijke kosten voor herstructurering van de divisie). Door de verschillende acquisities is Punch Telematix opgeklommen tot de top 5 in Europa en is het klaar voor verdere groei. Een beursgang is een van de mogelijkheden om deze groei te versnellen. Voor 2006 verwacht de divisie een omzet van 35 mln. euro en een structureel positief nettoresultaat. Punch Property beheert het onroerend goed van de groep. De vastgoedportefeuille omvat vandaag circa 300.000 m 2 bebouwde oppervlakte industrieel vastgoed, met als kroonjuweel Punch Campus Namestovo (Slowakije), een hightech site die 80.000 m 2 beslaat. De leegstand blijft een aandachtspunt: in 2005 werd het leegstaande gebouw in Bridgend verkocht, voor de vestigingen in Brugge en Dreux wordt nog een oplossing gezocht. Begin 2006 kwam eveneens het nieuws dat lg Philips Displays de boeken neerlegt. Punch beschouwde de crt-activiteiten al een tijdje als te desinvesteren, getuige daarvan de verkoop van de metaalafdeling van onze vestiging in Trnava aan lg Philips Hranice en de verkoop van onze crt-vestiging in Nanjing (China) aan lg Philips Displays. Het verlies gepaard gaande met het beëindigen van deze activiteiten zal maximaal 4 mln. euro bedragen. Voor 2006 willen we groeien in alle divisies. Punch Graphix en Punch Technix zijn dankzij succesvolle kapitaalverhogingen klaar voor verdere groei en Punch International kan dankzij de schuldafbouw en versterking van zijn balans de toekomstige groei van de andere divisies ondersteunen. In 2007 zal Punch voor het eerst ook een dividend uitkeren. Guido Dumarey Voorzitter van de Raad van Bestuur
Inhoud
01 Profiel van de onderneming 6 02 Strategie 8 03 Markante gebeurtenissen 10 04 Vooruitzichten 12 05 Punch in detail 14 Graphix 14 Technix 20 Telematix 26 Motive 38 Other 44 06 Informatie voor de aandeelhouder 48 Punch op de beurs 49 Kapitaal 50 Aandeelhoudersstructuur 52 Financiële kalender 52 Investor relations 52 Dividend 53 07 Deugdelijk bestuur 54 Algemene Vergadering 55 Raad van Bestuur 58 Executieve Comité 65 Remuneratiecomité 66 Auditcomité 67 Aandelenoptieplannen 68 Handel met voorkennis 69 Commissaris 71 08 Geconsolideerde jaarrekening Punch International nv 72 09 Enkelvoudige jaarrekening Punch International nv 120
01 Profiel van de onderneming
Punch werd opgericht in 1982 na de overname van New Impriver, een Gents bedrijf gespecialiseerd in het bedrukken van glas en later hoogwaardige plaatbewerking en industriële zeefdruk. Punch groeide uit tot toeleverancier van electronic manufacturing services aan s werelds belangrijkste OEM s uit de consumentenelektronica-industrie. In 1999 ging Punch naar de beurs. Dat was meteen ook de start van een reeks overnames in diverse domeinen waardoor de groep uitgroeide tot technology provider en een belangrijke speler in alle markten waarin ze actief is. In 2005 maakte de groep een begin met wat ze de verzelfstandigingsstrategie zou noemen. Zo bracht Punch zijn grafische dochter Punch Graphix naar de Londense AIM en nam het een meerderheidsparticipatie in het verzelfstandigde Punch Technix, genoteerd aan Euronext Amsterdam. Vandaag is de groep gestructureerd volgens een aantal divisies die autonoom opereren: Graphix Punch Graphix bestaat uit Strobbe Graphics (Strobbe), Xeikon en basysprint. Elk van deze drie bedrijven is actief in een specifiek marktsegment. Op het gebied van ontwikkeling en productie van Computer-to-Plate systemen (CtP) richt het productgamma van Strobbe zich voornamelijk op het krantensegment terwijl basysprint gespecialiseerd is in systemen voor commercieel drukwerk. Xeikon levert oplossingen voor digitale kleurendruk en de bijbehorende software en verbruiksgoederen zoals toner. Sinds mei 2005 is Punch Graphix genoteerd aan de Londense aim en bezit Punch nog 49% van de aandelen. Technix In 2005 verwierf Punch, na ondermeer een reverse take-over, een belang van 70,9% in Prolion, het huidige Punch Technix, dat genoteerd is aan Euronext Amsterdam. De producent van melkrobotten ontwikkelt vandaag ook andere activiteiten, namelijk de door Punch ingebrachte activiteiten op het gebied van machinebouw. Punch Technix is georganiseerd in de twee divisies rms (Robot Milking Solutions) en ems (Equipment Manufacturing Solutions). Telematix In de loop van 2005 heeft Punch zijn telematica-activiteiten grondig geherstructureerd en werden er tevens enkele gerichte overnames uitgevoerd. Hierdoor kon de divisie Telematix zich ontwikkelen tot een Europese speler van formaat. In 2006 wil Punch Telematix, mede door extra overnames, Europees marktleider worden in elke niche waarin het actief is. Motive De motive-activiteiten ondergingen tijdens 2005 een grondige metamorfose. Punch wenst in deze sector immers die activiteiten waarin het als onderaannemer fungeert af te bouwen en wil zich in de toekomst concentreren op activiteiten waarmee hogere marges kunnen gerealiseerd worden. Daarom werden de kunststofspuitgietactiviteiten (ovp, België en Punch Campus, Slowakije) verkocht aan Johnson Controls en zal de vestiging van Evergem in 2006 gesloten worden. De overnames van Adifil (Frankrijk) en vooral Inalfa (België, thans Punch Metals) sluiten aan bij de nieuwe strategie voor de divisie. Other De overige activiteiten van de groep zijn gebundeld in de divisie Other en bestaan hoofdzakelijk uit de beeldscherm- en de vastgoedactiviteiten. De beeldschermactiviteiten omvatten de toelevering van onderdelen aan lg Philips Displays (lgpd). Mede als gevolg van het concordaat dat door lgpd werd aangevraagd begin 2006 zullen deze activiteiten afgebouwd worden. In de loop van 2005, nog vóór het concordaat, werd de Punch-vestiging Jiin Hui al verkocht aan lgpd. Voor de Punch-vestigingen in Mexico en Slowakije wordt nog naar een oplossing gezocht. 7
02 Strategie
De vier belangrijkste aspecten van de langetermijnstrategie van de groep kunnen samengevat worden als volgt: Top 3 speler Punch streeft ernaar tot de top drie te behoren in elk marktsegment of niche waarin het actief is. In de grafische sector voldoen alle producten aan dit criterium: de violet CtP-machines die door Agfa vermarkt worden in de krantenindustrie bekleden de nummer 1 positie in dat segment, de uv CtP-machines van basysprint zijn de nummer 1 voor het segment van het commerciële drukwerk. Xeikon behoort tot de top 3 in digitaal drukken. Punch Technix bekleedt met zijn afdeling rms een derde plaats maar heeft met de titan een product dat in het segment van de grotere melkveehouderijen kan uitgroeien tot de nummer 1. Telematix behoort tot de top 5 in Europa en heeft het potentieel om verder te groeien. Segmenten waarin Punch niet tot de top drie kan behoren in een welgekozen niche komen niet in aanmerking voor investering. Innovatie Punch streeft naar een combinatie van unieke technologie en marktgedreven r&d. Op die manier kan Punch anticiperen op nieuwe ontwikkelingen en kan het zijn bestaande technologie optimaliseren. Punch is geen incubator, maar een katalysator van technologie. Punch koopt bedrijven die potentieel succesvolle technologie ontwikkeld hebben maar waar de commerciële doorbraak uitblijft wegens de kleinschaligheid van het bedrijf of het ontbreken van financiële middelen om de expansie te financieren. Punch neemt dan ook geen onverantwoorde technologische risico s maar heeft een uitgesproken go to market aanpak. Recurrente inkomsten Punch tracht zoveel mogelijk recurrente inkomsten te halen uit zijn technologie om een stabiele inkomstenstroom te genereren die de voortdurende r&d inspanningen kan ondersteunen. Bij Xeikon bijvoorbeeld is circa 65% van de omzet recurrente omzet gegenereerd door de verkoop van toners, onderhoudscontracten en wisselstukken. Punch Telematix bouwt eveneens recurrente inkomsten op door het aanbieden van airtime en asp diensten. In deze context moet ook de vastgoedpoot van de groep gezien worden: een rationeel beheer van de vastgoedportefeuille genereert een stabiel inkomenspatroon waardoor de groep meerwaarde kan genereren. Wereldwijde aanwezigheid en nichespeler De naar internationale normen bescheiden omvang van de groep is de belangrijkste reden waarom Punch een nichestrategie aankleeft om zijn ambitie behoren tot de top 3 in alle segmenten waarin het actief is te realiseren. Omdat zijn technologie schaalbaar en universeel bruikbaar is, wil Punch ook wereldwijd aanwezig zijn. 9
03 Markante gebeurtenissen
Februari 2005 (Motive): Punch neemt het noodlijdende Franse Adifil over. Maart 2005 (Motive): Punch neemt het resterende aandelenpakket van het management van Overpelt Plascobel (ovp) over. Mei 2005 (Technix): Punch neemt een participatie van 40,6% in de Nederlandse beursgenoteerde melkrobottenfabrikant Prolion, het huidige Punch Technix. Mei 2005 (Graphix): Punch brengt zijn grafische afdeling, Punch Graphix, naar de London Alternative Investment Market (aim) en houdt een participatie van 49%. Mei 2005 (Telematix): Punch neemt het Brusselse telematicabedrijf Wevada over. September 2005 (Motive): Punch neemt alle activa over van het failliete Limburgse bedrijf Inalfa. September 2005 (Telematix): Punch neemt ics over van het Nederlandse Pon Holdings. November/december 2005 (Technix): via een aantal financiële transacties (inbreng, kapitaalverhoging, schuldconversie) verhoogt Punch zijn belang in Punch Technix tot 70,9%. December 2005 (Motive): Punch verkoopt zijn kunststofspuitgietactiviteiten aan Johnson Controls (jci). December 2005 (Other): Punch verkoopt de beeldschermactiviteiten (crt) van zijn Chinese vestiging Jiin Hui aan lg Philips. December 2005 (Other): Punch kondigt de intentie tot sluiting van de vestiging in Evergem (België) aan. Januari 2006 (Telematix): Punch neemt het Franse telematicabedrijf Atimis over. Januari 2006 (Other): lg Philips Displays vraagt gerechtelijk akkoord aan. In Mexico maakt Punch als toeleverancier van lg Philips metalen onderdelen voor klassieke televisiebeeldbuizen en in Namestovo (Slowakije) levert Punch Campus diensten en productiefaciliteit aan lg Philips. Februari 2006 (Telematix): Punch neemt het Belgische SpaceChecker over. Maart 2006 (Telematix): Punch neemt Alturion (België) over. 11
04 Vooruitzichten
Na een geslaagde verzelfstandiging van Punch Graphix en Punch Technix in 2005, voorziet de groep dat 2006 veeleer een overgangsjaar zal worden. Het wegvallen uit de operationele resultaten van de activiteiten van de grafische afdeling, de aan jci verkochte kunststofspuitgietactiviteiten en een belangrijk deel van de beeldschermactiviteiten (lg Philips Displays) zal nog niet gecompenseerd kunnen worden door de autonome groei bij de resterende activiteiten, al is die autonome groei er wel degelijk. Punch is echter actief op zoek naar nieuwe overnames en heeft momenteel verscheidene acquisitiedossiers in een vergevorderd stadium. Het is vooralsnog onmogelijk om de impact van dergelijke acquisities op omzet of bedrijfsresultaat te voorspellen. Dankzij de sterk verbeterde balansstructuur zijn substantiële acquisities mogelijk en zal vanaf 2007 gestart worden met het uitkeren van een dividend. 13
05 Punch in detail Graphix
Voor uitgebreide informatie over de activiteiten van Punch Graphix wordt verwezen naar het jaarverslag van Punch Graphix op www.punchgraphix.com. Ontstaansgeschiedenis Punch Graphix plc (genoteerd aan de aim onder symbool pgx ) is ontstaan uit de beursintroductie van de grafische divisie van Punch op 26 mei 2005. De grafische divisie bestond uit 3 bedrijven: Strobbe Graphics ( Strobbe ), Xeikon en basysprint. Punch had in 2000 Strobbe overgenomen, een pionier op het vlak van de ontwikkeling van CtP-machines voor de krantenmarkt. Strobbe had een nieuwe technologie ontwikkeld die krantendrukkerijen toeliet op een economisch verantwoorde manier gebruik te maken van een CtP-proces. In 1996 had Strobbe de eerste machine ontwikkeld van het productgamma Polaris dat mikte op de hoogvolume markt binnen de krantenindustrie. In dit segment heeft Strobbe nu een wederzijdse exclusiviteitsovereenkomst gesloten met Agfa voor de vermarkting van zijn producten in de krantenindustrie. Strobbe werd recent herdoopt tot Punch Graphix Prepress Belgium. De tandem Punch Graphix- Agfa heeft met zijn prepressapparatuur een geschat marktaandeel van 61% van de wereldwijde krantenmarkt. 15
De activa van Xeikon werden overgenomen uit het faillissement in maart 2002. Xeikon had als eerste een digitale drukpers uitgebracht in 1993 en was sinds 1996 genoteerd aan de Nasdaq. In minder dan 12 maanden slaagde Punch erin een turnaround te realiseren dankzij kostenbesparingen, een veel directere go to market en de lancering van een nieuw product, de Xeikon 5000. Het Duitse basysprint werd overgenomen in 2004. Hierdoor kon Punch zijn CtP-portfolio verbreden. Nog steeds is basysprint het enige bedrijf ter wereld dat erin geslaagd is om een commercieel product te ontwikkelen dat conventionele drukplaten kan belichten. Op die manier kan het zijn klanten de laagste total cost of ownership op de CtP-markt aanbieden. Markten en tendensen Grafische industrie algemeen Volgens onafhankelijke studies bedroeg de markt voor drukmachines in 2003 circa 13,3 mld. euro en zal deze met 16,7% groeien tot 15,5 mld. euro in 2008. Deze groei is het gevolg van de groei in de globale drukindustrie die volgens diezelfde studies in 2003 geraamd werd op 410 mld. euro en in 2008 naar schatting 503 mld. euro zal bedragen (een stijging van 22,7%). Het traditionele offsetdrukken blijft de sector domineren. Marktonderzoek wijst uit dat offset zal blijven groeien, maar dat het marktaandeel zal verliezen aan digitaal drukken. Digitaal drukken Bij digitaal drukken worden documenten rechtstreeks van elektronische (digitale) bestanden op het papier gedrukt. Digitaal drukken wordt daarom ook wel direct-to-press of direct-to-paper genoemd. Het digitale drukproces elimineert een aantal dure en tijdrovende stappen uit het traditionele (offset)proces, met name filmbelichting, plaatproductie en montage. Aan het digitale drukproces zijn geen opstartkosten verbonden waardoor men kostenefficiënt hoogkwalitatieve kleinere oplagen kan drukken. Alleen de digitale druktechnologie biedt de mogelijkheid tot echte personalisatie of maatwerk omdat elke afdruk verschillend kan zijn. Er zijn twee basistechnologieën op de markt: elektrofotografie (zoals gebruikt door Xeikon en Xerox) en inkjet. 16
Elektrofotografie is een fotokopieerproces waarbij een beeld gevormd wordt door toner op een elektrisch geladen drum. Dat beeld wordt elektrisch overgedragen op het substraat waarop men wenst te drukken (papier of een ander materiaal). Als laatste stap in het proces wordt de toner op het substraat gesmolten voor een goede hechting (het zogenoemde fusen ). Inkjetprinters drukken een beeld door elektrisch geladen inkt door middel van elektromagnetische velden op een substraat te hechten. De twee belangrijkste systemen voor inkjetprinten zijn de zogenoemde continue systemen waarbij een ononderbroken stroom inktdruppels door de spuitmond van de printer gespoten wordt en de drop-on-demand systemen waarbij de inktdruppels door middel van warmte of elektriciteit op het substraat gesproeid worden, maar enkel op het ogenblik dat dit voor de beeldvorming noodzakelijk is. De markt voor digitale drukpersen zal naar verwachting groeien van 951 mln. euro in 2003 tot 1,9 mld. euro in 2008; dit betekent een jaarlijkse groei van 14,7%. Deze groei wordt gedragen door volgende trends: Lagere printkosten per pagina Kortere printjobs On demand drukken Deze trends worden gedreven door een groeiende vraag naar: Personalisering van marketingmateriaal (1-to-1 marketing) Just in time leveringen (geen voorraden meer aanhouden) Gebruik van (meer) kleur Flexibiliteit van het drukproces, bijv. veranderingen tijdens een printjob Onafhankelijke marktstudies wijzen erop dat digitale kleurendruk marktaandeel zal winnen ten opzichte van zwart-wit digitaaldruk. In 1999 had zwart-wit digitaaldruk in Europa nog een marktaandeel van 75,1%. In 2004 was dat 70,1% en in 2009 zou zwart-wit nog maar 57,4% van de markt uitmaken. De markt voor digitale kleurendrukprinters zou groeien met 68,8% tussen 2004 en 2007. CtP prepress markt CtP of Computer-to-Plate is een digitale technologie waarbij de te drukken teksten en/of beelden door middel van een bepaalde lichtbron rechtstreeks op een lichtgevoelige drukplaat belicht worden. 17 Punch in detail Graphix
Hierin verschilt de CtP-methode van de traditionele analoge manier van plaatbelichting. In het traditionele procédé wordt eerst een negatieve of positieve film gemaakt van de te drukken gegevens en vervolgens wordt die film gekopieerd op de drukplaat die dan tijdens het offsetdrukproces gebruikt wordt. Dankzij de CtP-technologie wordt het offsetdrukproces dus versneld en goedkoper gemaakt. Op basis van de gebruikte belichtingsbron kunnen 3 verschillende technologieën onderscheiden worden: Thermische belichting: warmtegevoelige platen worden belicht door blootstelling aan warmte. Violet belichting: speciale fotogevoelige platen worden belicht door blootstelling aan violet licht (zichtbaar laserlicht); deze technologie wordt gebruikt in de Strobbe-machines. Ultraviolet (uv) belichting: de enige technologie die conventionele platen kan belichten door middel van uv-licht; deze technologie wordt gebruikt door basysprint. Het voordeel van uv is dat de conventionele platen tot 4 euro per m 2 goedkoper zijn dan platen voor thermische of op violet licht gebaseerde processen. Violetsystemen worden het vaakst gebruikt in de krantenindustrie omdat ze snel en betrouwbaar zijn. Hun marktaandeel in de krantenmarkt bedroeg 75% in 2004, voor thermische en uv-gebaseerde systemen was dat respectievelijk 20% en 5%. In Europa zou de markt voor prepress-systemen groeien met 21,3% van 246,4 mln. euro in 2004 tot 298,9 mln. euro in 2009. Producten Digitale drukpersen Xeikon-persen maken gebruik van elektrofotografie gebaseerd op led-array imaging in combinatie met toner. Het resultaat is een haarscherp beeld van 600 dpi (dots per inch). Het vlaggenschip, de Xeikon 5000, mikt op hoogkwalitatieve, hoogvolume applicaties die gebruik maken van variabele data. Deze pers kan voor een breed gamma van substraten gebruikt worden en kan gelijktijdig beide zijden van het substraat bedrukken. Er kan een vijfde kleur toegevoegd worden aan het standaard cmyk-palet. Andere Xeikon-producten zijn de voorlopers van de Xeikon 5000, namelijk de Xeikon 500 en de Xeikon 320, die mikken op minder veeleisende toepassingen qua volume en kwaliteit. De Xeikon 330 werd ontwikkeld voor de hoogvolume etikettendruk. 18
Xeikon commercialiseert de persen met een eigen digitale frontend, de x-800 dfe, en met eigen toners. Voor de tonerproductie beschikt Xeikon over een gesofistikeerde productiesite in Heultje (België) met een capaciteit van 2.000 ton per jaar. Prepressapparatuur Punch Graphix Prepress Belgium (Strobbe) Het gamma van violet CtP-machines is veelomvattend en bevat zowel manuele, semi-automatische als volautomatische modellen voor verschillende plaatafmetingen, volumes en belichtingssnelheden. Er zijn twee productlijnen: Polaris: ontwikkeld door Strobbe en verdeeld door Agfa. Bestemd voor de top van de krantenmarkt. Advantage: ontwikkeld door Agfa en geproduceerd door Strobbe. Bestemd voor de kleinere krantendrukkerijen. Punch Graphix Prepress Germany (basysprint) De voornaamste productgroep is de uv setter die eveneens de range van manueel tot volautomatisch afdekt en dit voor verschillende plaatvarianten. Zo heeft basysprint bijvoorbeeld de grootste platesetter ooit geleverd, namelijk voor een plaat van 1,58 m bij 3,27 m groot. 19 Punch in detail Graphix
05 Punch in detail Technix
Voor uitgebreide informatie over de activiteiten van Punch Technix wordt verwezen naar het jaarverslag van Punch Technix op www.punchtechnix.com. Ontstaansgeschiedenis Punch Technix is ontstaan door de naamswijziging van de Nederlandse beursgenoteerde vennootschap Prolion Holding nv naar aanleiding van de inbreng van Punch Professional sro, een Slowaakse vennootschap gevestigd in Namestovo en vóór de inbreng een 100% dochtervennootschap van Punch waarin de machinebouwactiviteiten van de groep waren ondergebracht. Punch is hoofdaandeelhouder met 70,9% van de aandelen. Sinds december 2005 noteert de groep aan de Euronext Beurs van Amsterdam onder de nieuwe naam Punch Technix (tickersymbool pnx ). 21
Hoogtepunten 2005 Mei 2005 September 2005 Oktober 2005 November 2005 December 2005 Punch verwerft 40,6% van de aandelen in het voormalige Prolion en wordt daarmee hoofdaandeelhouder. Prolion is, via zijn operationele vennootschap Robot Milking Solutions (rms), gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van automatische melksystemen voor de grote en middelgrote melkveehouderijen. De uitbesteding van de productie van de rms-systemen aan de gespecialiseerde productiefaciliteiten van Punch in Slowakije luidt het begin in van de operationele samenwerking tussen beide groepen. De succesvolle lancering van de nieuwe melkrobot titan is de bekroning van een geslaagde samenwerking. Om voldoende schaalgrootte te creëren en operationele en strategische synergieën te benutten, wordt voorgesteld om de machinebouwactiviteiten van de Punch-groep in te brengen in Prolion. Het gaat met name om de productie van fijnmechanische metalen componenten en de productie en assemblage van apparatuur en machines voor de agroalimentaire industrie, de grafische industrie, de medische industrie en diverse andere sectoren. Deze activiteiten zijn dan nog gegroepeerd in de Slowaakse vennootschap Punch Professional. Er wordt eveneens voorgesteld om over te gaan tot een kapitaalverhoging en tot de conversie in aandelen van de vorderingen van Punch op Prolion. De Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Prolion keurt op 14 november 2005 de voorgestelde transactie goed. Op 15 november 2005 is de naamswijziging in Punch Technix een feit. Na een reverse stock split noteert het aandeel Punch Technix aan de Euronext beurs van Amsterdam (tickersymbool pnx ). Punch Technix haalt 9,2 mln. euro op via een succesvolle kapitaalverhoging. Punch wordt met 70,9% meerderheidsaandeelhouder. Het resultaat van de inbreng, de conversie en de kapitaalverhoging is een technologisch sterke groep gerugsteund door een financieel belangrijke referentieaandeelhouder. Activiteiten en producten Punch Technix is de ideale partner voor de ontwikkeling en productie van apparatuur en machines voor toonaangevende leveranciers uit de agro-food industrie, de grafische industrie, de medische industrie en diverse andere sectoren. Punch Technix dankt deze positie aan de unieke combinatie van jarenlange ervaring en geavanceerde productietechnieken met een strategische geografische aanwezigheid. Punch Technix biedt totaaloplossingen voor het hele traject van ontwerp en ontwikkeling tot productie en assemblage. Ontwikkeling en engineering zijn gevestigd in Nederland; de productie is gecentraliseerd in Namestovo (Slowakije), waar Punch Technix kan beschikken over een meer dan 30.000 m 2 grote ultramoderne productiefaciliteit met hooggekwalificeerd personeel. Punch Technix heeft zijn activiteiten ondergebracht in twee divisies: Equipment Manufacturing Solutions en Robot Milking Solutions. Equipment Manufacturing Solutions Onder de noemer Equipment Manufacturing Solutions (ems) biedt Punch Technix oplossingen voor zowel de ontwikkeling als de productie van producten en systemen. 22
Producten en diensten Op het vlak van ontwikkeling en engineering biedt ems oplossingen die verder gaan dan loutere productontwikkeling: van concept tot werkend prototype voor de machine of het apparaat in kwestie, inclusief begeleiding op maat tijdens het hele traject, ook nà de productiestart. Het team van ems heeft meer dan 15 jaar ervaring op het gebied van machineontwikkeling voor de meest uiteenlopende industrieën waaronder de melkveehouderij, de retailindustrie en de energieindustrie. Punch Technix levert eveneens geïntegreerde diensten op het gebied van de elektronische en mechanische assemblage van printplaten, de productie van fijnmechanische metalen componenten en de productie en assemblage van apparatuur en machines voor de diverse sectoren waarin het actief is. Als partner van marktleiders in de meest uiteenlopende industrieën, heeft de divisie een solide ervaring opgebouwd. Enkele van de belangrijkste realisaties zijn de volgende: Voor de medische markt fabriceert deze divisie diagnose-apparatuur en laboratoriumautomatisatiesystemen. Voor enkele toonaangevende spelers in de grafische sector verzorgt de divisie de assemblage van plooi-, vouw- en rolmachines, papierinvoer- en afwerkingsapparatuur, frankeermachines, bindmachines en subassemblages (papierlades en drukrollen) van kopieermachines. Voor de agro-food industrie produceert de divisie de automatische melksystemen voor Robot Milking Solutions. Voor de vrijetijdsindustrie verzorgt ems de productie en volledige eindmontage van de Body Coach, een populair fitnessapparaat met trilplaat. Aan de elektronica-industrie levert de divisie componenten voor elektronische besturingen en elektrische voedingen van high-end professionele audiovisuele apparatuur. Daarnaast produceert ems modules voor de telematicadivisie van Punch, Punch Telematix. Vooruitzichten ems beschikt over een groot groeipotentieel. In de hierboven beschreven markten plooien bedrijven zich steeds meer terug op hun zogenoemde core business, met name onderzoek en ontwikkeling, verkoop en marketing. Productie en logistiek worden bij voorkeur uitbesteed aan een strategische partner. De marges op apparatuur staan onder zware druk en kostefficiënte productie wordt dan ook een sleutelfactor voor succes. 23 Punch in detail Technix
Robot Milking Solutions Onder de naam Robot Milking Solutions (rms) ontwikkelt, produceert en vermarkt Punch Technix automatische melksystemen voor de grote en middelgrote melkveehouderijen. De ervaring van rms met de melkveehouderijsector gaat terug tot 1990, en met de introductie van de eerste automatische melksystemen in 1995 was rms een pionier. Binnen de veehouderijsector zijn wereldwijd een aantal belangrijke trends waarneembaar: De vraag naar melkproducten stijgt (de melkconsumptie neemt jaarlijks met 2 à 3% toe). De milieubelasting zet de veehouderijsector onder grotere druk. De beschikbaarheid van betaalbaar en geschoold personeel neemt af. De variabele kosten (veevoeder, energie enz.) nemen toe. Hierdoor daalt het aantal melkveehouderijbedrijven en vindt er tegelijkertijd een schaalvergroting plaats. Deze schaalvergroting, gekoppeld aan de afnemende beschikbaarheid van betaalbare en ervaren arbeidskrachten, verscherpt de behoefte aan automatiseringsoplossingen. De melkrobot speelt in op deze behoefte en maakt het mogelijk om op een financieel verantwoorde manier grote veestapels te houden en tegelijk de quality of life van de melkveehouder en zijn gezin te verhogen. Vele van deze melkveehouderijen zijn immers familiebedrijven met een minimum aan personeel. Producten en diensten rms vermarkt en onderhoudt automatische melksystemen voor middelgrote en grote melkveehouderijen. rms-melksystemen zijn multiboxsystemen: met behulp van één enkele melkrobot kunnen verschillende koeien tegelijkertijd gemolken worden. Dergelijke systemen bieden een pasklaar antwoord op de groeiende behoefte aan automatisering als gevolg van de toenemende schaalvergroting in de sector. Het vlaggenschip van rms is de in 2005 gelanceerde titan die in verschillende versies verkrijgbaar is. De 5-box versie is enig in zijn soort en meteen het grootste automatische melksysteem ter wereld. Daarnaast zijn er nog modellen met 2, 3 of 4 boxen. Het aantal boxen bepaalt hoeveel koeien er tege- 24
lijkertijd gemolken kunnen worden. De capaciteit kan dus naar behoefte aangepast worden (60 tot 250 koeien). De titan is modulair en kan dus meegroeien met de behoeften van het bedrijf. Bovendien is de installatie van een multiboxsysteem eenvoudiger dan die van de meeste 1-box systemen. Een multibox is dan ook de meest praktische en rendabele oplossing. De rms-melksystemen doen meer dan melken alleen. Uitgerust met een gesofisticeerd gegevensbeheersysteem bieden zij de veehouder een doeltreffend instrument voor het management van zijn veestapel. Marktaandeel en vooruitzichten Vandaag heeft rms een installed base (aantal verkochte en te onderhouden producten) van ongeveer 600 robots, of een marktaandeel van ongeveer 12%. De markt wordt ingenomen door 3 spelers: Lely (3.100 systemen, marktaandeel 62%), Delaval (1.200 systemen, marktaandeel 24%) en rms. Op het einde van 2004 waren er in de eu ongeveer 512.000 melkveehouders. rms focust op het segment van de grote en middelgrote melkveehouders (bedrijven met meer dan 70 koeien). Momenteel telt dit segment in de eu circa 53.000 potentiële klanten. Vandaag zijn er wereldwijd maar een 5.000 automatische melksystemen geïnstalleerd. Er is dus ruimte voor substantiële groei. De markt van automatische melksystemen groeit volgens eigen inschattingen met minstens 12% per jaar; het specifieke rms-segment met minstens 15% per jaar. Groeistrategie Punch Technix heeft zich tot doel gesteld om aandeelhouderswaarde te creëren door het uitwerken van een agressieve groeistrategie in die sectoren waar zijn expertise op het gebied van productontwikkeling en machinebouw enerzijds, en zijn ervaring met reorganisaties anderzijds, optimaal benut kunnen worden. Deze strategie berust op twee pijlers: Autonome groei Punch Technix wil sterk doorgroeien in de ontwikkeling, productie en commercialisering van machines en systemen door een verdere opvulling en uitbreiding van de productie- en ontwikkelingscapaciteit van ems. Met zijn bewezen expertise en hoogtechnologische productiefaciliteit in Slowakije heeft Punch Technix belangrijke troeven in handen om zijn positie verder uit te bouwen. Ook de doelstellingen voor rms zijn zeer concreet, namelijk op het gebied van automatische melksystemen de wereldwijde nummer 1 worden in de klasse van de grote, en nummer 2 in de klasse van de middelgrote melkveehouderijen. Doelbewuste overnames Op langere termijn plant Punch Technix investeringen in of overnames van bedrijven die gebruik kunnen maken van de machinebouw- en ontwikkelingsactiviteiten in Slowakije en/of synergieën kunnen opleveren voor de groep. 25 Punch in detail Technix
05 Punch in detail Telematix
Alle telematica-activiteiten van de groep producten en diensten gebaseerd op draadloze overdracht van gegevens zijn samengebracht onder de noemer Punch Telematix. Zie www.punchtelematix.com. Punch Telematix biedt totaaloplossingen voor onder meer fleet en remote assets management. Het productportfolio bestaat uit een gamma van breed inzetbare toepassingen voor zowel low-end en mid-range als high-end telematicatoepassingen gebaseerd op een open, modulaire en schaalbare architectuur. Dankzij samenwerkingsovereenkomsten met verschillende operatoren biedt Punch Telematix ook de benodigde datacommunicatie aan bij zijn oplossingen. Punch Telematix heeft kantoren in België, Nederland en Frankrijk en werkt met verdelers in Europa, het Midden Oosten, Noord-Afrika, Rusland, Zuidoost Azië, Canada en de Verenigde Staten. Punch Telematix stelt ongeveer 130 mensen tewerk; velen van hen zijn actief in onderzoek en ontwikkeling. 27
Ontstaansgeschiedenis De telematicadivisie van Punch ontstond uit de overname van Advantra in mei 2001; de divisie heette toen nog wireless applications. Advantra werd opgericht in 1988 en was gespecialiseerd in de ontwikkeling van semafoons (eenrichtingscommunicatie). Het bedrijf verlegde eind jaren negentig zijn aandacht naar tweerichtingscommunicatie. In januari 2004 breidde Punch zijn aanbod van draadloze toepassingen uit door de overname van Acunia. De kerntechnologie die door dat bedrijf ontwikkeld werd de CarCube boordcomputer en de Fleetworks webapplicatie vormde de basis voor een open telematicaplatform voor voertuigen. De markt voor draadloze communicatie was op dat ogenblik nog erg gefragmenteerd en dat was niet bepaald in het voordeel van kleinere spelers die kritieke massa missen. Overtuigd van het belang van schaalvergroting ging Punch op zoek naar geschikte partners voor de vorming van wat het zijn telematicacluster zou noemen. In mei 2005 werd Wevada overgenomen, bekend om de CarBox boordcomputer. In september van datzelfde jaar verwierf Punch het Nederlandse ics dat al sinds 1985 automatiseringsoplossingen ontwierp, produceerde en implementeerde voor mobiliteitsafhankelijke bedrijven. ics was toen al Europees marktleider op het gebied van de ontwikkeling van boordcomputers voor logistieke toepassingen en fleet management oplossingen. ics richtte zich hoofdzakelijk op de transport-, sanerings-, milieu- en afvalsector. Producten ontwikkeld door ics zijn de BlackBox Generation ix en de Nexus boordcomputers en de mdrs backofficetoepassing. Met de overname van ics veranderde de wireless applications divisie van Punch ook van naam en was Punch Telematix een feit. Er werden samenwerkingsovereenkomsten gesloten met verschillende operatoren waaronder Vodafone en Proximus. De telematicadivisie van Punch evolueerde van hardwareontwikkelaar tot volwaardige m2m (machine-to-machine) dienstverlener. In 2006 gaat Punch Telematix verder op de ingeslagen weg. In januari nam Punch Telematix het Franse bedrijf Atimis over. Atimis werd opgericht in april 2004 en ontwikkelde Ati-Fleet, een softwareoplossing voor mobiel field force management. Door de overname breidde Punch Telematix zijn actieterrein uit tot Frankrijk. In februari werd SpaceChecker overgenomen. SpaceChecker werd opgericht in 1999 en is een Europees marktleider op het gebied van op satelliettechnologie gebaseerde totaaloplossingen voor tracking en tracing van voorwerpen en voertuigen. De technologie vindt zijn toepassing vooral in de trailer- en containermarkt en in de zeetransportsector. De integratie van SpaceChecker betekende opnieuw een significante uitbreiding van het actieterrein: het door SpaceChecker ontwikkelde Satellite Date Service systeem is immers beschikbaar in heel Europa, het Midden Oosten, Noord- Afrika en Zuidoost Azië en garandeert dekking in gebieden waar de dekking van gsm of gprs beperkt of onbestaand is. Op 30 maart 2006 kondigde Punch de overname aan van het Belgische Alturion, opgericht in 2001. Het bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling van toepassingen en diensten voor de mobiele gebruiker, gaande van gebruiksvriendelijke navigatiesystemen tot professionele gps softwareoplossingen voor tracking en fleet management. Het resultaat van de opeenvolgende acquisities en overnames is een telematicacluster die volledig geïntegreerde telematicaoplossingen kan aanbieden aan verschillende verticale marktsegmenten. Producten en diensten Bij de ontwikkeling van zijn product- en dienstenaanbod houdt Punch Telematix steeds de volgende voordelen voor de eindgebruiker voor ogen: 28
Verminderde operationele kosten Verhoogde inkomsten, cash flow en winst Verhoogde productiviteit Verhoogde beveiliging van bestuurders en goederen Punch Telematix legt zich toe op het aanbieden van totaaloplossingen gebaseerd op zogenoemde best of breed technologie met een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding. Dergelijke geïntegreerde totaaloplossingen bestaan typisch uit: Hardware Airtime (sms/gprs/satelliet) Framework Webapplicatie Integratie Om deze kant-en-klare oplossingen te kunnen aanbieden werden partnerships aangegaan met Vodafone emea (airtime), Oracle (databasetechnologie voor het Punch Telematix framework), Tele-Atlas (grafische data) en ibm (technologische integratie). Verder werden er ook samenwerkingsovereenkomsten gesloten met supply chain leveranciers zoals gxs en erp/crm software aanbieders zoals Microsoft Navision, exact, sap, enz. Geïntegreerde totaaloplossingen bieden de gebruiker als bijkomende voordelen: Een lagere totale kost voor de volledige oplossing en dus een hoge roi (roi s van minder dan 12 maanden zijn geen uitzondering). Vooraf voorspelbare maandelijkse gebruikskosten (voor oplossingen met airtime inbegrepen tegen een vast maandelijks tarief). Eén enkel aanspreekpunt voor een volledig geïntegreerde oplossing. Gegarandeerde operationele continuïteit voor de verschillende componenten van de oplossing. Punch Telematix toepassingen zijn gebaseerd op een open, modulaire en schaalbare architectuur en zijn eenvoudig integreerbaar. De technologie is breed inzetbaar en kan aangepaste oplossingen bieden voor zowat elke onderneming of eindgebruiker in de meest uiteenlopende verticale marktsegmenten. 29 Punch in detail Telematix
Punch Telematix totaaloplossingen richten zich in de eerste plaats tot de volgende marktsegmenten: Fleet en assets management (wagenpark- en goederenbeheer) Field force management (management van personeel in buitendienst) Truck en transport management (beheer van beroepsgoederenvervoer) Het aanbod van Punch Telematix is zo uniek omdat het bedrijf alle benodigde technologie zelf in huis heeft en dus ook daadwerkelijk totaaloplossingen kan aanbieden. Punch Telematix ontwikkelt zowel de ingebouwde hardware als de onderliggende netwerkinfrastructuur om te communiceren met voertuigen. Dankzij het Satellite Data Service systeem zijn Punch Telematix oplossingen zelfs geschikt voor gebieden waar de dekking van gsm of gprs beperkt of onbestaande is. Truck en transport management (Moon-Truck) De Punch Telematix truck en transport management oplossingen zijn gebaseerd op de CarCube boordcomputer en werden ontwikkeld voor ambitieuze bedrijven die nood hebben aan uitgebreide toepassingen voor het beheer van hun vloot en goederen. Deze oplossingen zijn geschikt voor zowel privébedrijven als publieke bedrijven en worden toegepast in verschillende domeinen ( field services, verkoop, logistiek enz.). De CarCube werd ontwikkeld met het oog op een gemakkelijke toegang tot diensten zoals tracking en tracing, navigatie, routeplanning, berichten versturen, bestellingen invoeren en telefonie. Moon Truck kan geïmplementeerd worden in verschillende verticale applicaties. Externe apparaten zoals barcodelezers, rfid-lezers en printers kunnen aangesloten worden op het boordsysteem. CarCube ( on-board computer ) De CarCube bestaat uit een eenvoudig te gebruiken touchscreen en een draadloze terminal die in het voertuig geplaatst worden. Dit systeem is geschikt voor navigatie, tracering en opsporing, bepaling van de afgelegde weg en het opstellen van reisverslagen en omvat eveneens een planning assistent, een berichtencentrale en een handenvrije telefoon. Bovendien is het systeem beveiligd met een persoonlijke inlogcode. 30
Field force management (Moon-Field) De Punch Telematix field force management oplossingen zijn gebaseerd op de CarBox in combinatie met een pda (personal digital assistant Gotive). De toepassing kan door de klant gebruikt worden op elk toestel dat gebruik maakt van Windows ce/mobile. De toepassing is zo ontwikkeld dat de gebruiker gemakkelijk toegang heeft tot diensten zoals navigatie en routeplanning, berichtenservice en taakplanning, invoer van bestellingen of telefonie. Externe apparaten zoals barcodelezers, rfid-lezers en printers kunnen aangesloten worden op het boordsysteem. CarSphere ( mobile on-board router ) De CarSphere-combinatie bestaat uit de CarBox (voor gps en gsm/gprs-communicatie) die aangesloten is op een pda-houder (Gotive) en eventueel een CarKit voor telefonie. BlackBox Generation IX ( fixed FieldBox ) De FieldBox-boordcomputer heeft al een goede reputatie in de sectoren van transport en logistiek. In combinatie met de CarBox kan de beheerder alle bewegingen van de vloot in real time volgen en bovendien kan hij rechtstreeks communiceren met de mobiele gebruiker. Fleet en assets management (Moon-Fleet) De fleet en assets management oplossingen worden meestal gebruikt voor het lokaliseren en opsporen van voertuigen, voor metingen en controle en voor de beveiliging van voorwerpen, goederen en trailers op afstand. Moon-Fleet bestaat uit een brede waaier aan digitale en analoge instrumenten om toezicht te houden op diverse variabelen zoals temperatuur, motorstatus, brandstofvoorraad, deuren (open/gesloten) en bestuurdersidentiteit. 31 Punch in detail Telematix
Onder de noemer Moon-Fleet heeft Punch Telematix drie oplossingen ontwikkeld: Fleet en assets management gebaseerd op de CarBox met communicatie via gprs Fleet en assets management gebaseerd op de SpaceBox met satellietcommunicatie Trailer management gebaseerd op de TrailerBox met satellietcommunicatie CarBox ( mobile gateway voor fleet en assets management) Punch Telematix ontwierp de CarBox voor de registratie en de tracering van gegevens (bijv. de geografische positie van een voertuig, alarmsignalen, ). De CarBox is uitgerust met gprs en staat in continue verbinding met de eindgebruiker. De gegevens worden onmiddellijk verzonden zodat de gebruiker over real time informatie beschikt. Van de CarBox bestaan twee speciale versies, de Car- Box/S en de TaxBox. De CarBox/S wordt voornamelijk gebruikt voor beveiliging, de TaxBox voor kilometerregistratie (woon-werkverkeer en privégebruik). SpaceBox (satellietmodem voor trailer management) De SpaceBox satellietmodem is het hart van het Satellite Data Service systeem. Hij werd ontwikkeld voor het lokaliseren en opvolgen van voorwerpen en voertuigen; zowel mobiele als niet-mobiele voorwerpen en voertuigen, bemand of onbemand. De voornaamste functies van de SpaceBox zijn: positiebepaling, berekening van de afgelegde reisafstand, grensbepaling, abs/ebs monitoring, controle van de deuren (open/gesloten) en temperatuursmeting. 32
Groeistrategie Tot begin 2004 ontwikkelde Punch Telematix systemen gebaseerd op een interne gsm/gps combinatie voor specifieke verticale marktsegmenten in de zogenoemde automobiele after market. In 2005 startte Punch Telematix met het aanbod van totaaloplossingen waardoor het bedrijf kon opklimmen in de value chain. Dankzij de samenwerkingsovereenkomsten met grote telecommunicatieoperatoren zoals Proximus en Vodafone behoort Punch Telematix vandaag tot de top vijf van de Europese telematicamarkt. De telematicamarkt werd vroeger gedomineerd door bedrijven die niet-flexibele boordcomputers ontwierpen. Het toevoegen van specifieke functies aangepast aan de behoeften van de eindgebruiker was vrijwel onmogelijk. Bij vele oplossingen ontbrak de mogelijkheid om de verzamelde gegevens draadloos (gsm/gps/umts/wifi) naar de backoffice te sturen. Bovendien waren deze eerste oplossingen vrij duur en niet geschikt om op grotere schaal te gebruiken. Punch Telematix platform is echter uitermate flexibel en laat verregaande personalisatie toe. De flexibele functionele modules kunnen bovendien gemakkelijk geïntegreerd worden met reeds bestaande planningsoftware zoals erp- en crm-systemen. Punch Telematix bevindt zich in een goede positie om de automobielmarkt te betreden met goedkope en flexibele end-to-end oplossingen (er is al een volledig dienstenpakket inclusief ingebouwde hardware en over-the-air upgradable software beschikbaar vanaf 24,5 euro per maand). De verkoopstrategie van Punch Telematix op Europese schaal is gebaseerd op een indirect verkoopmodel. De doorverkopers van Punch Telematix oplossingen zijn vaak ook verkopers van erp- en crm-softwarepaketten, integreerders van it-oplossingen of specialisten op het gebied van mobiele aansluitingen. Dankzij de diverse recente overnames kan Punch Telematix zijn producten en diensten zowel via directe als indirecte kanalen verdelen. 33 Punch in detail Telematix
Markten en tendensen Toepassingsgebieden van de telematica De term telematica is gemeengoed geworden in de automobielindustrie en slaat op een breed gamma van diensten en toepassingen: Spoeddienstassistentie Automatische melding bij ongelukken Motordiagnose op afstand Opsporing van gestolen voertuigen Navigatie en routeplanning Beheerdersdiensten (zoals bestelbonnen invullen, reserveringen maken, enz.) Ontvangen en verzenden van e-mails Automobiele telematicatoepassingen stellen de bestuurders in staat om allerlei gegevens te ontvangen en te versturen (stem, tekst en beeld). De toepassingen zijn legio, en daarom zijn er ook vele aanbieders op de markt. De verschillende systemen maken alle gebruik van plaatsbepalingstechnologie maar kunnen verschillen volgens hun graad van interactiviteit. Grootte van de markt voor telematicatoepassingen Op het einde van 2004 waren er ongeveer 31 miljoen geregistreerde commerciële voertuigen in Europa, waarvan 24,8 miljoen lichte voertuigen (bestelauto s), 5,4 miljoen vrachtwagens en 0,8 miljoen bussen. Het aantal commerciële voertuigen uitgerust met een telematicatoepassing lag toen echter nog onder het miljoen. Op het einde van 2005 waren er ongeveer 1,1 miljoen commerciële voertuigen in Europa aangesloten op een telematicadienst. Jaarlijks worden circa 2,5 miljoen nieuwe commerciële voertuigen geregistreerd (2 miljoen lichte voertuigen, 0,4 miljoen vrachtwagens en iets minder dan 0,1 miljoen bussen). 34
Die commerciële voertuigen vertegenwoordigen een aanzienlijk aandeel van de totale potentiële draadloze m2m (machine-to-machine) markt. Het blijkt nochtans moeilijker dan aanvankelijk verwacht om de markt warm te maken voor telematicatoepassingen. Momenteel zijn er tal van commerciële oplossingen beschikbaar, maar er zijn voorlopig nog te weinig klanten om een verantwoord marktaandeel te kunnen bereiken. Tendensen In de laatste twee jaar heeft de technologie voor draadloze lokalisering van voertuigen zich ontwikkeld volgens twee verschillende stromingen : Automated Vehicle Location (avl): een techniek die gps en draadloze technologie combineert voor het opsporen van en communiceren met voertuigen of voorwerpen op afstand. Telematica: een combinatie van draadloze toestellen, ingebouwde computers en plaatsbepalingstechnologie die ondermeer de veiligheid van de bestuurders verhoogt. Punch Telematix verwacht dat deze twee stromingen zullen versmelten niet alleen onder invloed van de vooruitgang geboekt op het gebied van de draadloze technologie, gps, Internet maar ook met het oog op de overvloed aan toepassingen en diensten die mogelijk gemaakt kunnen worden door deze technologieën te integreren. Het internet doet zijn intrede in het voertuig De stem- en datacommunicatie van vandaag breiden zich uit tot machine-to-machine (m2m) netwerken. Voor Punch Telematix is dit een kans om grenzen af te tasten. In feite gaat het hier om een technologische revolutie waarbij de volgende technologieën een bepalende rol zullen spelen: rfid: om objecten en apparaten te verbinden met grote databases en netwerken is een eenvoudig en kostenefficiënt systeem van asset identificatie cruciaal. Radio frequency identification (rfid) biedt deze mogelijkheid. Sensoren: het gebruik van sensoren biedt de mogelijkheid om op afstand veranderingen te bepalen in de fysieke toestand van een voorwerp. Nanotechnologie: de vooruitgang op het gebied van miniaturisatie en nanotechnologie betekent dat alsmaar kleinere toestellen met elkaar in contact kunnen staan om gegevens uit te wisselen. 35 Punch in detail Telematix