Beheer van het elektrisch dossier voor Kring Centrum West-Vlaanderen 24 september 2013-23 januari 2014 Handsaeme Machinery te Izegem 19/09/2013 GENT 1 Inleiding (KB 27/03/1998) 2 3 Koninklijk Besluit 04/12/2012 Elektrische installaties op arbeidsplaatsen. AR 04-12-2012 3
4 Slotbepalingen: opgeheven MB 21.12.2012 Afdeling VIII Art. 24 OPGEHEVEN Federale Staat Koninklijk Besluit OPGEHEVEN Minimale voorschriften inzake veiligheid van bepaalde oude elektrische installaties op arbeidsplaatsen KB-2008-08-02 BS-2008-06-19 OPGEHEVEN Dossier van de elektrische installatie Inhoud van de documentatie Bijlage II 1. Schema s en plannen (art. 16 en 17 AREI) 2. Informatie aangaande gedeelten niet conform het AREI (identificatie, besluiten van de risico-analyse, rechtvaardiging van de genomen maatregelen). 3. Berekeningsnota s en andere documenten voor de beoordeling van de naleving van de bepalingen van dit besluit (art. 7 tot 9 KB). 4. Verslag van de conformiteitsonderzoeken of eerste controles, voorlaatste en laatste periodieke controles van de elektrische installatie. 5. Instructies voor de werknemers. 6. de lijst van de werknemers die over de bekwaamheid beschikken die gecodeerd is als BA 4 of BA 5 met : de domeinen waarvoor deze bekwaamheid geldig is, zoals de geviseerde activiteiten, het geviseerde deel van de installatie en het geviseerde spanningsgebied en de evaluatie die geleid heeft tot het toekennen van de bekwaamheid.. 5 Schema s en plannen Beveiliging Leiding Instelling Omschrijving Opmerkingen - O In (A) Doorsned Type I>(A) I>>(A) e mm 2 Bord: benaming Plaats van opstelling: Type: IP: Nom. Icc: Plan nr: Voeding van: Leiding in: sectie toevoerleidingen Aantal stroombanen: Hoofdsch. (In): PE: sectie Benaming van de kring xvb 5G16 C63 AUT type C60 N serie 6000 Benaming van de kring EVAVB 3*70+35+16 Ns250N Io=0.8*In Isd=8*Ir Ir=0.9*Io benaming van de kring XFVB 5G25 100 Gl benaming van de kring xvb 3G2.5 D20 AUT type C60L 25 ka
7 Toepassingsgebied en definities Afdeling I Art. 3 Oude elektrische installatie Elektrische installatie, waarvan de uitvoering ter plaatse is aangevangen : a) ten laatste op 1 oktober 1981 voor de elektrische installaties van de inrichtingen die geen elektriciteitsdienst hebben die bestaat uit gewaarschuwde of bevoegde personen die beschikken over de bekwaamheden gekenmerkt door de code BA 4 of BA 5, zoals bepaald in artikel 47 van het AREI; b) ten laatste op 1 januari 1983 voor de andere installaties; De technische termen en uitdrukkingen hebben dezelfde betekenis als deze van het AREI. Minimale voorschriften betreffende de realisatie van een elektrische installatie I Art. 7 Art. 8 Art. 9 I Art. 7-8 - 9 Elektrische installaties Afwijkingen voor oude elektrische installaties (< 1981/1983) Toepassingsgebied voor art. 7 en 8 AREI Minimale voorschriften Bijlage I (*) Elect. Install. behalve art 1.02 AREI 8 Toepassingsgebied en definities MB 21.12.2012 Afdeling VIII Art. 13-23 ARAB : Titel III Hfdst I afd. I Art. 184 tot 266 bis Eerste controle < 01.01.2014 Oude elektrische installatie Risico-evaluatie en algemene beschermingsmaatregelen () Minimale voorschriften OK (Bijlage I) Minimale Voorschriften OK + gedetailleerd uitvoeringsplan (*) (Bijlage I) < 31.12.2014 < 31.12.2016 < 31.12.2018 9
10 (*) Gedetailleerd uitvoeringsplan MB 21.12.2012 Afdeling VIII Art. 23 Uitvoeringsplan To Do 1. De redenen waarom bedoelde datum niet kan worden gerespecteerd; 2. De eventuele opeenvolgende uitvoeringsfasen die de werkgever zal naleven om de installatie in overeenstemming te brengen met de bepalingen en de daaraan verbonden termijnen; 3. uiterste datum voor dewelke de installatie aan de bepalingen zal beantwoorden; 4. het verslag van de eerste controle door het erkend organisme; 5. het advies van de bevoegde preventieadviseur; 6. het advies van het Comité. Minimale voorschriften betreffende de realisatie van een elektrische installatie I Art. 8 Oude elektrische installaties voldoen tenminste aan de minimale voorschriften geviseerd in de bijlage Minimale voorschriften I. betreffende de realisatie van elektrische installaties 11 Minimale voorschriften betreffende de realisatie van een elektrische installatie I Art. 7-8 Installaties 01/10/1981 01/01/1983 BA4 BA5 BA4 BA5 Minimale voorschriften van de bijlage I TOEGESTAAN AREI 12
13 Controles van elektrische installaties door een erkend organisme Afdeling V Art. 13 Elektrische installaties Oude install. (<1981 / 1983) AREI install. (>1981 / 1983) Controles die de volledige installatie dekken Conformiteit Eerste controle Periodiek X X X X Basis : bijlage I X X Basis : AREI X X Opstellen verslag conformiteit Eerste controle periodiek periodiciteit Bestaat of nu uit te voeren (indien period. verslag aanwezig : OK) < 1.01.2014 LS 5 ans HS 1 an Foorinstall. 13 maand Controlebezoek Negatief verslag Afdeling V Art. 16 Negatief verslag Zo snel mogelijk in overeenstemming te brengen Indien tussentijds in dienst gelaten noodzakelijke maatregelen. Risico-analyse 14 Controles van elektrische HS - installaties Afdeling V Art. 17 De werkgever zorgt voor de hoogspanningsinstallaties. Elke 3 maand uitgevoerd art. 267 AREI 15
Minimale risico s op te sporen en te evalueren Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 16 Niet-elektrische risico s Bij de evaluatie van de risico s houdt de werkgever tenminste rekening met de volgende parameters Art. 5 Exclusie BA4/BA5 Ruimte Elektrische Dienst - elektrische installaties - niet-elektrische installaties - vreemde geleidende delen 17 AREI <=> KB (afdeling II) AREI Elektrische schokken Thermische invloeden en (heel beperkt) Spanningsval en wederopkomen Elektrische en magnetische velden Risico op bezoedeling Risico te wijten aan beweging x x x KB (afdeling II) Rechtstreekse Onrechtstreekse Opwarming, brandwonden, brand, explosie en Spanningsval en wederopkomen van deze x x x Niet elektrische risico s Ontladingen en bogen Energie-accumulatie
Minimale risico s op te sporen en te evalueren Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 19 Niet-elektrische risico s Rechtstreekse 20 Rechtstreekse 21
Onrechtstreekse Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 22 Niet-elektrische risico s Onrechtstreekse Aandacht voor Netstructuur : TT : TN(C)S : IT : Gebruik van differentieels : Horizontale selectiviteit Verticale selectiviteit In diff max. 1A - Aanwezigheid van Isolatiewachters? - Wat is procedure bij 1e fout? - Berekeningsnota s? Berekeningsnota s? TNC : opsplitsing TNC TNC-S OK? TNS of TNC goed opgebouwd? 23 Onrechtstreekse : Tres van de kabel gebruikt als PE Bijzondere aandacht dient verleend te worden aan de aardverbinding van het scherm want de doorsnede van het koper alleen voldoet niet om een kortsluitstroom te voeren. EVAVB 1 KV - NBN C 33-121 Kabel EVAVB 3x10 mm² R1 Max geleiderkern bij 20 C = 1,83 ohm/km. R2 Max van de PE : 2,40 ohm/km. R2 > R1 dus de tres kan niet als PE gebruikt worden. 24
Onrechtstreekse VOOR Zonder diff. L max gekend Met diff. L max niet gekend NA 25 Ontladingen en lichtbogen Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 26 Niet-elektrische risico s Ontladingen en lichtbogen Kan bord spanningsloos gezet worden om HOV zekeringen te verwijderen? (last)scheider met open vonkkamer Arc-flash studie dringt zich op
ArcFlasch Geluid Schokgolf Brokstukken Gesmolten metaal Giftige gassen Lichtboog Verblinding Hitte 28 Ontladingen en lichtbogen Ontladingen en lichtbogen
ArcFlasch Terminilogie Hazard/Risk Categories HRC gegevendoor de NFPA 70E is de definieringvan het risico-niveau alsook het gevaar voor vlamboog. Tabeldie het soort aktiviteiten het soort toestel combineert. De berekeningenvan de IEEE 1584 worden toegepast, de HRC wordt enkel gekoppeld aande boogenergieen niet aan het risico. HRC Incident Energy Incident Energy(J/cm 2 ) (cal/cm 2 ) 0 0 1.2 0 5 1 1.2 4 5 16.74 2 4 8 16.74 33.47 3 8 25 33.47 104.60 4 25 40 104.60 167.36 ATPV Arc Thermal Protective Value. Betreft enkel de indeling van gebruikte kledij, uitgedrukt in cal/cm². 31 ArcFlasch HRC Hazard/Risk Categories HRC wordt bepaald op basis van de NFPA 70E en dit op basis van het soort werk en het schakelmateriaal. - HRC is afhankelijk de elektrische en vlamboogrisico s. - Door toepassing van de berekeningen volgens de IEEE 1584 kan in functie van de vrij gekomen energie het juiste PBM gekozen worden. 32 ArcFlasch en PBM 3 gebruiksniveau s als voorbeeld: HRC 0, HRC 2, HRC 4 (gesteund op de waarden voor cal/cm 2 ) HRC 0 indien < 1.2 cal/cm 2 Kledij (lange mouwen) en broeken uit katoen of vuurbestendig. Beschermende handschoenen (kl. 0-1000V) Veiligheidsschoenen. Veiligheidsbril. 33
ArcFlasch en PBM HRC 2 Vanaf 1.2 cal/cm 2 tot 8 cal/cm 2 Categorie (minimum 8 cal/cm 2 ) hemd (lange mouwen), broek, overall. Handschoenen (cl. 0-1000V) met bescherming in leer Veiligheidsschoenen. Veiligheidsbril. Gehoorbescherming. Veiligheidshelm met gelaatsscherm bestand tegen vlambogen en metalen resten 34 ArcFlasch en PBM HRC 4 vanaf 8 cal/cm 2 tot 40 cal/cm 2 Categorie (minimum 40 cal/cm 2 ) hemd (lange mouwen), broek, overall. Handschoenen (cl. 0-1000V) met bescherming in leer Veiligheidsschoenen. Veiligheidsbril. Gehoorbescherming. Hoofddeksel met gelaatsscherm in één geheel 35 ArcFlasch Berekeningen 36
ArcFlasch Label 37 Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 38 Niet-elektrische risico s 1 Hoogspanningsinstallatie en/of cabine 2 Plaatselijke hoogspanningsaarding 3 Beschermingsgeleider 4 Kabel met aardingseffect 1 1 1 1 1 3 4 3 4 2 2 2 2 2
Ophoping energie Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 40 Niet-elektrische risico s Ophoping van energie Condensatorbatterijen : Worden instructies van de fabrikant opgevolgd? Evt. Thermografische controle Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Ophoping energie Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling 42 Niet-elektrische risico s
Oververhitting ontploffing brand Art. 4 Rechtstreekse Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Oververhitting Ontploffing - Brand Spanningsdaling Ophoping energie 44 Niet-elektrische risico s Oververhitting ontploffing brand EX Brandstof Zuurstof Energie
Art. 4 Rechtstreekse Oververhitting Ontploffing - Brand Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Spanningsdaling Ophoping energie 46 Niet-elektrische risico s 53.5 C AR01 50 45 40 35 29.2 C 30 Ib In< Iz Icc Motor KS I am am gg gg KS I Opbouw van de beveiliging KS O I KS O I KS O I C KS I MA O O O M M M 48
Spanningsdaling - werken aan installaties - niet-elektrische risico s Art. 4 Rechtstreekse Oververhitting Ontploffing - Brand Onrechtstreekse Ontladingen en lichtbogen Spanningsdaling Ophoping energie 49 Niet-elektrische risico s Beveiliging per fase mogelijk MAAR opgelet bij motorbeveiliging. Visuele scheiding te verzekeren tegelijkertijd over de drie fasen door alpolige lastscheidingsschakelaar of lastschakelaar met zekeringen. 50 Veilige scheiding / Vlambogen Schakeltoestel Scheider Lastscheider Vermogenschakelaar I> I>> - - X - X X 51
Type scheiders Scheider Lastscheider Vermogenschakelaar 52 De elektrische installatie is zodanig gerealiseerd om volgende te realiseren Onderbrekingstoestel I> I>> Scheider - - Lastscheider Automaat met scheiding X - X X 53 Dossier van de elektrische installatie Inhoud van de documentatie Bijlage II 1. Schema s en plannen (art. 16 en 17 AREI) 2. Informatie aangaande gedeelten niet conform het AREI (identificatie, besluiten van de risico-analyse, rechtvaardiging van de genomen maatregelen). 3. Berekeningsnota s en andere documenten voor de beoordeling van de naleving van de bepalingen van dit besluit (art. 7 tot 9 KB). 4. Verslag van de conformiteitsonderzoeken of eerste controles, voorlaatste en laatste periodieke controles van de elektrische installatie. 5. Instructies voor de werknemers. 6. de lijst van de werknemers die over de bekwaamheid beschikken die gecodeerd is als BA 4 of BA 5 met : de domeinen waarvoor deze bekwaamheid geldig is, zoals de geviseerde activiteiten, het geviseerde deel van de installatie en het geviseerde spanningsgebied en de evaluatie die geleid heeft tot het toekennen van de bekwaamheid.. 54
Installatievoorwaarden van elektrisch materieel in functie van zijn omgeving AREI Art. 19 AA AD AE AF AG Omgevingstemperatuur AA1 Uiterst koud (-60+5) AA2 Zeer koud (-40+5 AA3 Koud (-25+5) AA4 Gematigd (-5+40) AA5 Warm (+5+40) AA6 Zeer warm (+5+60) AA7 Koud (-15+25) AA8 Gematigd (+5+30) Aanwezigheid van water AD1 Te verwaarlozen AD2 Tijdelijk vochtig AD3 Vochtig AD4 Nat AD5 Besproeid AD6 Watermassa AD7 Overstroomd AD8 Ondergedompeld Vreemde vaste voorwerpen AE1 Grote afmetingen AE2 Kleinste afmeting 2,5mm AE3 Kleinste afmeting 1mm AE4 Stofdeeltjes Corrosie AF1 Verwaarloosbaar AF2 Van atmosferische oorsprong AF3 Afwisselend of toevallig AF4 Bestendig Mechanische belastingen AG1 Maximum 1 joule AG2 Maximum 6 joule AG3 Maximum 60 joule AH AK AL AM AN BA Trillingen AH1 Zwak AH2 Middelmatig AH3 Belangrijk Flora AK1 Verwaarloosbaar AK2 Mogelijk Fauna AL1 Verwaarloosbaar AL2 Mogelijk Zwerf- elektromagnetische stromen AM2 Zwerfstromen AM3 Elektromagnetische invloeden AM4 Ioniserende invloeden AM5 Elektrostatische invloeden AM6 Geïnduceerde stromen Zonnestraling AN2 Zonnestraling Bekwaamheid van personen BA1 Gewone BA2 Kinderen BA3 Gehandicapten BA4 Gewaarschuwden BA5 Bevoegden BB BC BD BE CA CB Toestand van het menselijk lichaam BB1 Volledig droge huid BB2 Natte huid BB3 Ondergedompelde huid Contact met het aardpotentiaal BC1 Geen BC2 Zwak BC3 Veelvuldig BC4 Voortdurend Ontruimingsmogelijkheden BD1 Normaal BD2 Lang BD3 Overbezet BD4 Lang en overbezet Stoffen BE1 Verwaarloosbaar BE2 Brandgevaar BE3 Ontploffingsgevaar BE4 Gevaar voor bezoedeling Bouwmaterialen CA1 Niet brandbaar materiaal CA2 Brandbaar materiaal Structuur der gebouwen CB1 Verwaarloosbare risico s CB2 Verspreiding van het vuur CB3 Bewegend CB4 Instabiel of buigzaam Normale uitwendige invloeden AREI Art. 19 AA AD AE AF AG AH AK AL AM AN BA BB BC BD BE CA CB AREI art. 144-225 1 2 3 4 5 6 7 8 AREI art. 84-226 1 2 3 4 5 6 7 8 AREI art. 29-227 1 2 3 4 AREI art. 146-228 1 2 3 4 AREI art. 147-229 1 2 3 AREI art. 148-230 1 2 3 AREI art. 149 1 2 AREI art. 149 1 2 AREI art. 139-232 1 2 3 4 5 6 AREI art. 139-232 1 2 AREI art. 47-233 1 2 3 4 5 AREI art. 31-234 1 2 3 AREI art. 47-234 1 2 3 4 AREI art. 101.02-234 1 2 3 4 AREI art. 101.03-234 1 2 3 4 AREI art. 101.04 1 2 AREI art. 101.05 1 2 3 4 Voorbeeld uitwendige invloedsfactoren AREI Art. 19 Locatie Uitwendige invloeden Klasse IP Leidingen Opmerkingen AA AD AE AF AG AH AK AL AM AN BA BB BC BD BE CA CB materieel Normale uitwendige invloeden 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Afwijkende invloeden Laadplaats vracht- en bestelwagen 4/5 2 3 2 Inpakruimte groenten 3 2 2 Stortbaden 4/7 2/3 2/4 Refter Batterijlokaal heftruck 3 3 Hoog- laagspanningslokaal 2 4/5 2/3 Verwarming-WKK(biogas) 4/7 2 4 2/4 3 Serres 5 Waterbekken regenwater 4 2 3 Aardgasstation 3 4 3
Voorbeeld uitwendige invloedsfactoren AREI Art. 19 Locatie Uitwendige invloeden Klasse IP Leidingen Opmerkingen AA AD AE AF AG AH AK AL AM AN BA BB BC BD BE CA CB materieel Normale uitwendige invloeden 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Afwijkende invloeden Brandstofstation (afdak) 4 3 3 Autoshowroom 2 Kantoor Hoogspanningslokaal 3 2 2 2 5 Laagspanningslokaal 2 2 4 3 Garagewerkplaats 2 4 Refter Stortbaden 4/7 2/3 2/4 Magazijn 2 Batterijlokaal 3 2 4 3 3 Verfopslagruimte 4 4 3 3 Spuitcabine 3 4 3 Alle buitenlocaties 2 3 5 2 Wetgeving KB 2013-04-25 Federale staat Koninklijk Besluit Wijziging van de artikelen 1, 3, 28, 100, 104, 200 en 207 van het AREI KB-2013-04-25 BS-2013-06-04 Titel 59 Voorzorgsmaatregelen tegen brand Indeling van de elektrische leidingen AREI Art. 104.01.a F S FR F1 F2 SD SA FR1 FR2 Enkelvoudig gelegd, de vlam niet voortplanten en uit zichzelf doven In bundel, in verticale positie, de vlam niet voortplanten Kabel waarvan de verbrandingsgassen doorschijnend zijn Kabel waarvan de verbrandingsgassen niet corrosief zijn Proef voor beoordelen behoud van elektrische functie (kabel individueel getest) Proef voor bepalen tijdsduur van behoud elektrische functie (kabel, draagstel, bevestiging) Titel 60
Titel 61 Keuze en installatie van elektrisch materieel Vorming van corrosieve gassen bij brand AREI Art. 104.03.f.1 Ontruimingsmogelijkhede n in noodgevallen BD1 BD2 BD3 Normaal Lang Overbezet BD4 Lang en overbezet Te gebruiken elektrische leidingen SD Kabel waarvan de verbrandingsgassen doorschijnend zijn SA Kabel waarvan de verbrandingsgassen niet corrosief zijn Voorbeelden - gebouwen 25m; - schouwspelzalen; - sportzalen; - dancings; - scholen; - ziekenhuizen; - rustoorden; - -