Introductie Deze Verklaring inzake Beleggingsbeginselen (verder te noemen: Verklaring) beschrijft in het kort de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van (hierna te noemen: Ahold Pensioenfonds). De uitgangspunten zijn door het Bestuur vastgesteld. De Verklaring is als bijlage bij de actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) van Ahold Pensioenfonds opgenomen. De Verklaring wordt direct herzien wanneer tussentijds belangrijke wijzigingen in het beleggingsbeleid optreden. De Verklaring kan worden opgevraagd bij Ahold Pensioenfonds en is tevens te vinden op de website van het pensioenfonds: www.aholdpensioenfonds.nl. 1. Organisatie Ahold Pensioenfonds is het pensioenfonds van Koninklijke Ahold N.V. en heeft als doel de geldende Nederlandse pensioenregelingen uit te voeren. Daaronder valt het verstrekken van pensioenuitkeringen aan deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en hun nagelaten betrekkingen volgens de bepalingen van een pensioenreglement of pensioenbrief. 1.1 Organisatie Het pensioenfonds heeft een organisatie opgezet die de uitvoering van de pensioenregeling en het vermogensbeheer op een adequate en gecontroleerde manier verzorgt. Een goede structuur van de organisatie is belangrijk, net als functiescheidingen en goede interne procedures en controles. Ook moet gewaarborgd zijn dat degenen die het beleid bepalen over voldoende deskundigheid beschikken. Het deskundigheidsplan regelt dit. 1.2 Structuur Het onderstaande organigram geeft de structuur van Ahold Pensioenfonds weer. Bestuur Beleggingscommissie adviesrol Directeur Bestuursondersteuning Secretariaat Finance & Risk Management Pensioenzaken Beleggingen Service & Advies 1
In overeenstemming met de statuten bestaat het Bestuur uit twee vertegenwoordigers van de in het pensioenfonds deelnemende werknemers (benoemd op voordracht van de Centrale Ondernemingsraad), drie vertegenwoordigers van de werkgever (benoemd op voordracht van Koninklijke Ahold N.V.) en één vertegenwoordiger benoemd uit de groep pensioengerechtigden. Ahold Pensioenfonds werkt volgens een door het Bestuur vastgestelde ABTN. In deze nota wordt het verzekeringstechnische en financiële beleid van het pensioenfonds beschreven. Het Bestuur wordt in het bestuur en beheer van de stichting bijgestaan door een directeur. De directeur is belast met de dagelijkse leiding van de stichting met inachtneming van de terzake door het Bestuur te stellen regels. Het Bestuur kan aan de directeur bovendien bepaalde bevoegdheden delegeren. Het Bestuur ziet er op toe dat het vermogen van het pensioenfonds op een solide wijze wordt belegd. Daartoe verlangt het Bestuur van de afdeling Beleggingen een goed onderbouwde Beleidsnota Beleggingen, die is gebaseerd op de uitkomsten van een ALM-studie. De Beleggingscommissie dient - nadat zij de Beleidsnota heeft beoordeeld - vervolgens de Beleidsnota Beleggingen met een positief advies voor te leggen aan het Bestuur. Als er geen nieuwe ALM-studie is uitgevoerd, wordt de Beleidsnota alleen tussentijds aangepast om nieuwe door het Bestuur genomen besluiten te verwerken in de nota. De uitvoering van het beleggingsbeleid is gedelegeerd aan de afdeling Beleggingen. De afdeling Finance & Risk Management bewaakt de uitvoering van het beleggingsbeleid en ziet er op toe dat deze uitvoering door de afdeling Beleggingen plaatsvindt binnen de normen, bandbreedtes en uitgangspunten van het strategische (meerjaren) beleggingsplan en het tactische beleggingsplan. Beleidsvoorstellen op het gebied van beleggingen worden opgesteld onder verantwoordelijkheid van de afdeling Beleggingen en in eerste instantie getoetst door de Beleggingscommissie. Deze commissie bestaat uit een afvaardiging van het Bestuur, aangevuld met externe deskundigen en heeft een besluitvoorbereidende functie. Na positief advies van de Beleggingscommissie worden beleidsvoorstellen ter goedkeuring voorgelegd aan het Bestuur. De taken en bevoegdheden van de Beleggingscommissie zijn vastgelegd in het reglement van de Beleggingscommissie. De afdeling Beleggingen is, binnen de haar toegekende bevoegdheden, verantwoordelijk voor het formuleren van het beleggingsbeleid (het Bestuur geeft goedkeuring na positief advies van de Beleggingscommissie) en de correcte uitvoering hiervan door de fiduciair manager en de externe vermogensbeheerders. Voor alle beleggingscategorieën zijn externe vermogensbeheerders geselecteerd en aangesteld. Bij het selecteren van de vermogensbeheerders heeft AXA Investment Managers (hierna te noemen: AXA IM) een adviserende rol. De afdeling Finance & Risk Management is verantwoordelijk voor het monitoren van het uitgevoerde beleggingsbeleid door de afdeling Beleggingen. Daarnaast is deze afdeling verantwoordelijk voor de financiële afwikkeling van het uitgevoerde beleggingsbeleid en de controle op de aansluiting van de financiële administratie met de custody administratie en opgaven van de externe vermogensbeheerders. De afdeling Beleggingen draagt tezamen met de afdeling Finance & Risk Management zorg voor de tijdige aanlevering van relevante en correcte managementinformatie, als ook alle externe verslaggeving. De afdeling Finance & Risk Management heeft daarnaast een faciliterende rol ten aanzien van het effectief inrichten van de AO/IC rondom beleggingen. 1.3 Gedragscode Ter voorkoming van belangenconflicten en van misbruik of oneigenlijk gebruik van de bij het pensioenfonds aanwezige informatie heeft Ahold Pensioenfonds een gedragscode opgesteld. De gedragscode geldt voor alle leden van het Bestuur en medewerkers van het pensioenfonds, onafhankelijk van de duur waarvoor, of de juridische basis waarop, zij werkzaam zijn. De gedragscode geldt ook voor personen die op oproepbasis werken en voor personen die gedetacheerd zijn bij Ahold Pensioenfonds. De compliance officer ziet toe op de naleving van deze regels. 2
2. Doelstelling beleggingsbeleid De betaalbaarheid van pensioenen in combinatie met de indexeringsambitie vergt een voldoende hoog rendement op het belegde vermogen. Dit vereist het voeren van een consequent langetermijnbeleid binnen het vastgestelde risicoprofiel van het pensioenfonds. Hierbij wordt rekening gehouden met het Financiële Toetsingskader (Pensioenwet). In de Beleidsnota Beleggingen 2011 2014 wordt het doel van het beleggingsbeleid als volgt omschreven: Op basis van deze uitgangspunten is het doel van het beleggingsbeleid het behalen van een optimaal rendement binnen vooraf vastgestelde risicokaders, zodanig dat de reële pensioenambities kunnen worden waargemaakt. Het Bestuur van Ahold Pensioenfonds bepaalt welke risico s het pensioenfonds bereid is te aanvaarden, met inachtneming van de opbouw van het deelnemersbestand en de vereiste solvabiliteit. 2.1 Strategisch beleggingsplan Het Bestuur van Ahold Pensioenfonds neemt als eindverantwoordelijk orgaan de strategische en beleidsmatige beslissingen op beleggingsgebied, op advies van de Beleggingscommissie. De Beleggingscommissie buigt zich als eerste over het te voeren beleggingsbeleid binnen de vastgestelde kaders en zal het Bestuur adviseren, waarna het Bestuur het beleid vaststelt. Het strategische plan neemt als uitgangspunt de relatie tussen de beleggingen en de pensioenverplichtingen van Ahold Pensioenfonds. De kern van dat plan is de op lange termijn gewenste samenstelling van het vermogen naar beleggingscategorieën. Het huidige strategische beleid (laatstelijk herzien in oktober 2011) is dat 22,5% wordt belegd in aandelen, 56% in obligaties, 14% in vastgoed, 5% in private equity en 2,5% in grondstoffen. Binnen de verschillende beleggingscategorieën worden verdere allocaties naar specifieke deelmarkten bepaald. De strategische weging van 22,5% voor aandelen wordt belegd in Europa (9%), Noord-Amerika (6%), Pacific & Japan (2,5%) en opkomende markten (5%). Voor de obligatieportefeuille weging (56%) geldt dat 26% is belegd in Euro AAA en AA staatsobligaties, 25% in wereldwijde bedrijfsobligaties en 5% in wereldwijde High Yield obligaties. In deze obligatieportefeuille kan tot maximaal 7,5% tactisch worden belegd in obligaties in opkomende markten. Ten aanzien van vastgoed geldt dat Ahold Pensioenfonds uitsluitend belegt in vastgoedfondsen. Bij de private equity beleggingen ligt de focus op buy-out fondsen in Europa. Voor het renterisico is het uitgangspunt dat het renterisico van de actuele pensioenkasstromen, rekeninghoudende met de dekkingsgraad, voor 75% wordt afgedekt door de combinatie van vastrentende waarden (Euro staats- of staatsgerelateerde obligaties en Euro bedrijfsobligaties) en swaps. Voor de valutarisico s geldt dat de valutaposities buiten de Euro zone voor ten minste 75% worden afgedekt. 2.2 Tactisch beleggingsplan Ieder kwartaal geeft AXA IM twee tactische beleggingsadviezen aan Ahold Pensioenfonds. Hierin worden de hierboven genoemde beleggingscategorieën meegenomen. Deze adviezen worden beoordeeld door de Beleggingscommissie, waarbij gekeken wordt naar de economische realiteit en de financiële positie van het pensioenfonds. De adviezen zijn: 1. Een advies dat is gebaseerd op het Risk Grid model. De Risk Grid is een hulpmiddel, dat het gewenste risicoprofiel op korte termijn van de beleggingsportefeuille bepaalt met behulp van door het Bestuur vastgestelde kaders. De Risk Grid heeft een beleggingshorizon van 12 maanden. De samenstelling van de relevante Risk Grid portefeuille kan afwijken van de strategische mix vanwege de kortere horizon (minder dan 12 maanden), waarbij bovendien de dekkingsgraad van dat moment leidend is. 2. Een advies dat is gebaseerd op het strategische beleggingsplan in combinatie met de tactische visie van AXA IM. 3
Daarnaast zijn er aanbevelingen van AXA IM over het tactische beleid voor het afdekken van de valutaen renterisico s. De Beleggingscommissie vormt haar mening over de economische realiteit, de marktomstandigheden en de beleggingsadviezen en adviseert vervolgens het Bestuur over het te voeren beleggingsbeleid. 2.3 Beleggingsplan voor de Overgangsregeling Ahold Pensioenfonds voert alleen voor de Overgangsregeling 2006 het operationele vermogensbeheer zelf uit. De Overgangsregeling 2006, die in de pensioenregeling is geïntroduceerd naar aanleiding van de invoering van de Wet VPL in 2005, wordt uitgevoerd door Ahold Pensioenfonds voor rekening en risico van de werkgever. De werkgever heeft richtlijnen opgesteld met betrekking tot de wijze waarop Ahold Pensioenfonds de gelden van deze regeling belegt, waarbij wordt uitgegaan van het principe van cash flow-matching. Toegestane beleggingsinstrumenten zijn obligaties en deposito s. Het vermogen ter financiering van de Overgangsregeling 2006 wordt aangehouden in een bestemde reserve, die geen onderdeel uitmaakt van de financiële positie van Ahold Pensioenfonds. Het vervolg van deze Verklaring richt zich op de beleggingsportefeuille van Ahold Pensioenfonds exclusief de gelden van de Overgangsregeling. 3. Uitvoering van vermogensbeheer 3.1 Uitvoering en verantwoordelijkheid beleggingsbeleid Het Bestuur van het pensioenfonds heeft aan de directeur van het pensioenfonds het mandaat gegeven om binnen de in de Beleidsnota Beleggingen 2011 2014 vastgestelde doelstellingen en beperkingen het beleggingsbeleid uit te voeren. 3.2 Intern / extern beheer Binnen Ahold Pensioenfonds vindt geen operationeel vermogensbeheer plaats, met uitzondering van het beheer van de gelden voor de Overgangsregeling 2006. Voor alle beleggingscategorieën zijn externe vermogensbeheerders geselecteerd en aangesteld. In dit proces speelt AXA IM als fiduciair manager een belangrijke rol. In februari 2011 heeft Ahold Pensioenfonds AXA IM aangesteld als fiduciair manager. In dat kader geeft AXA IM aan Ahold Pensioenfonds adviezen over het strategische en tactische beleggingsbeleid en de te selecteren vermogensbeheerders. Daarnaast voert AXA IM een aantal operationele activiteiten uit. Manager selectie AXA IM geeft advies aan het pensioenfonds over de te selecteren vermogensbeheerders met uitzondering van de vermogensbeheerders van de private equity portefeuille en de niet-beursgenoteerde vastgoedportefeuille. Ahold Pensioenfonds hanteert twee belangrijke uitgangspunten bij het selecteren van vermogensbeheerders: a. Er wordt gekozen voor een passief beleggingsbeleid, tenzij Ahold Pensioenfonds gelooft dat een actief beleid waarde kan toevoegen. b. Er worden geen AXA beleggingsfondsen geadviseerd, tenzij AXA IM kan aantonen dat een AXA beleggingsfonds de beste optie is. Bij de selectie van de vermogensbeheerders wordt gewerkt met een long-list gebaseerd op data van AXA IM, waarbij rekening wordt gehouden met de investment beliefs van Ahold Pensioenfonds. De selectie van vermogensbeheerders vindt plaats op basis van on-site visits en objectieve criteria. Nadat het Bestuur - op advies van de Beleggingscommissie - heeft ingestemd met de aanstelling van een vermogensbeheerder, wordt er een contract ondertekend tussen het pensioenfonds en de desbetreffende vermogensbeheerder. Manager performance Binnen Ahold Pensioenfonds is een gestructureerd monitoring-proces ingericht om de resultaten van en de ontwikkelingen rond de externe vermogensbeheerders te volgen: 4
1. De maand-/kwartaal-/jaarrapportages worden geanalyseerd, waarbij in het bijzonder wordt beoordeeld: de ontwikkeling van het rendement, het rendement in vergelijking met de benchmark, de ontwikkeling van de tracking-error, de samenstelling van de portefeuille en de grootste verschuivingen in de portefeuille. De vermogensbeheerders van de mandaten en beleggingsfondsen bepalen de stijl van beleggen evenals de verdeling van het fondsbezit over sectoren/regio s/valuta s, maar dienen daarin de doelstelling en limieten die Ahold Pensioenfonds aan hen oplegt in acht te nemen. Hierop wordt toegezien door de afdeling Beleggingen en AXA IM, alsook door de afdeling Finance & Risk Management. Met elke vermogensbeheerder worden heldere beleggingsrichtlijnen afgesproken, waarbinnen de beheerder kan beleggen. 2. Periodiek worden in overleg met AXA IM - evaluatiegesprekken met de vermogensbeheerders gehouden, waarbij onder meer de resultaten van de vermogensbeheerders worden besproken. Het proces van continu meten en evalueren vormt de basis voor zowel het tijdig kunnen bijsturen van het beleggingsbeleid als voor een zorgvuldige verantwoording van het gevoerde beleid aan de deelnemers van de pensioenregeling en de toezichthouder (DNB). Beleggingsperformance analyses worden ondersteund met performancerapportages van de externe custodian. Deze performancerapportages worden verwerkt in de dashboards, die het Bestuur maandelijks en de Beleggingscommissie op kwartaalbasis ontvangen. 3.3 Financiële Instrumenten Ahold Pensioenfonds beoordeelt elke beleggingscategorie op grond van risico- en rendementsoverwegingen in relatie tot de verplichtingenstructuur. In nieuwe financiële instrumenten mag pas worden belegd na goedkeuring door het Bestuur. Voor het beheer van de beleggingsportefeuille kunnen financiële derivaten worden ingezet: zowel beursgenoteerd als over-the-counter (OTC). Deze kunnen worden ingezet voor hedging-doeleinden en efficiënt portefeuillebeheer binnen de vastgestelde beleggingskaders. In het kader van het beheer van de valuta- en renterisico s is het toegestaan OTC derivaten te kopen en te verkopen, mits aan de volgende specifieke vereisten wordt voldaan: De minimumrating van de tegenpartij is A, zoals gedefinieerd door Standard & Poor s. Indien een tegenpartij onder de minimumrating zakt, dan worden geen nieuwe posities geopend met deze partij. Het pensioenfonds zal dan tegelijkertijd onderzoeken of het mogelijk is de bestaande posities met deze partij te verminderen c.q. te sluiten. Diversificatie van tegenpartijen dient te worden nagestreefd. Posities in OTC rentederivaten en OTC valutaderivaten mogen worden aangegaan, indien voor deze derivaten een ISDA Master Agreement en Credit Support Annex aanwezig is. De afdeling Beleggingen en Finance & Risk Management bewaakt de totale geaggregeerde exposure van de posities in de beleggingsportefeuille op weekbasis. Iedere 14 dagen worden deze posities door de afdeling Beleggingen besproken met de afdeling Treasury van Koninklijke Ahold N.V.. Eventuele derivatentransacties om de rente-, markt- en valutarisico s te mitigeren worden uitgevoerd door AXA IM. AXA IM overlegt maandelijks best execution evidence aan Ahold Pensioenfonds. 3.4 Rapportage De afdeling Beleggingen bespreekt maandelijks de behaalde beleggingsresultaten en het gevoerde en te voeren beleggingsbeleid met de directeur en het Bestuur. Ook wordt in het jaarverslag van Ahold Pensioenfonds verantwoording afgelegd over het gevoerde beleggingsbeleid en de resultaten hiervan. 5
3.5 Verantwoord Beleggen Ahold Pensioenfonds belegt op lange termijn en wereldwijd. Als belegger heeft Ahold Pensioenfonds de taak om het beste resultaat te behalen in het belang van zijn deelnemers. Verantwoord beleggen speelt daarbij een belangrijke rol. Het is een integraal onderdeel van de beleggingsuitgangspunten van Ahold Pensioenfonds, waarbij milieu en sociale aspecten en corporate governance zijn geïntegreerd in het beleggingsproces. Ahold Pensioenfonds brengt verantwoord beleggen in de praktijk door het uitoefenen van stemrecht, het voeren van een engagementstrategie en het uitsluiten van bepaalde beleggingen. Het Bestuur van Ahold Pensioenfonds is verantwoordelijk voor het verantwoord beleggingsbeleid inclusief de toepassing en de controle daarop. De Beleggingscommissie adviseert hierbij. Bij het ontwikkelen van dit beleid is ernaar gestreefd aan te sluiten bij de Responsible Retailing strategie van Koninklijke Ahold N.V.. Hierbij is van belang dat Koninklijke Ahold N.V. de uitgangspunten van UN Global Compact heeft ondertekend. De UN Global Compact is een initiatief van de VN voor de ontwikkeling en toepassing van universele principes rondom mensenrechten, arbeidscondities, milieu en corruptiebestrijding. Uitoefenen van stemrecht Ahold Pensioenfonds is van mening dat een goede corporate governance een belangrijke basis is voor een stabiele ontwikkeling van een onderneming en het creëren van aandeelhouderswaarde op lange termijn. Daarom stelt Ahold Pensioenfonds hoge eisen aan corporate governance van ondernemingen waarin wordt belegd, te weten effectief en evenwichtig leiderschap, bescherming van de rechten van de belegger, beloning in lijn met de bedrijfsdoelstellingen en transparantie. Ahold Pensioenfonds verwacht van zijn externe vermogensbeheerders dat zij rekening houden met deze corporate governance principes in zijn besluitvormingsprocessen voor beleggingen en ook tijdens het stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. Het pensioenfonds ziet erop toe dat zijn vermogensbeheerders zich aan deze principes houden bij het stemmen namens Ahold Pensioenfonds op aandeelhoudersvergaderingen. Engagement Engagement is een strategie waarbij Ahold Pensioenfonds ondernemingen aanspreekt op hun beleid en activiteiten. Hiermee probeert Ahold Pensioenfonds verbeteringen op milieu-, sociaal en corporate governance gebied te realiseren vanuit de visie dat dit uiteindelijk bijdraagt aan een beter maatschappelijk en/of financieel rendement van zijn beleggingen. Het engagementproces wordt uitgevoerd door AXA IM en dit beleid ziet er als volgt uit: Het engagement richt zich op maximaal vijf bedrijven tegelijkertijd in de beleggingsportefeuille van Ahold Pensioenfonds, die verbeterpunten hebben op het punt van UN Global Compact. Per onderneming wordt een engagementproces gestart, dat maximaal 2 jaar duurt. Ieder kwartaal zal AXA IM rapporteren over de voortgang. Uitgesloten beleggingen: Ahold Pensioenfonds sluit de volgende 4 typen beleggingen uit: 1. Controversiële wapens Ahold Pensioenfonds belegt niet in ondernemingen die direct, of door een eigendom van meer dan 50% van een dochteronderneming, betrokken zijn bij de productie, het gebruik, het overdragen of aanleggen van voorraden van tegen personen gerichte mijnen of clusterbommen. Deze controversiële wapens zijn verboden volgens respectievelijk de Ottawa conventie van 1997 en de Oslo conventie van 2008. 2. UN Global Compact In lijn met Koninklijke Ahold N.V., een ondertekenaar van UN Global Compact, streeft Ahold Pensioenfonds ook na dat zijn beleggingen de principes van dit initiatief respecteren. Waar ondernemingen duidelijk en op grove wijze de principes van de UN Global Compact schenden, sluit Ahold Pensioenfonds deze ondernemingen uit van zijn beleggingsportefeuille. De 10 principes van de UN Global Compact op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anti-corruptie worden wereldwijd onderschreven (www.unpri.org). 6
3. Hoogrisicolanden Ahold Pensioenfonds realiseert zich dat er landen zijn die als corrupt en politiek riskant bekend staan. Het gaat hierbij om landen die in hoge mate betrokken zijn bij schending van mensenrechten en die corruptie en criminele activiteiten tolereren en als belastingparadijs fungeren. Ahold Pensioenfonds sluit staatsobligaties van deze hoogrisicolanden uit van zijn portefeuilles. 4. Grondstoffen Ahold Pensioenfonds is van mening dat de financiële sector niet zou moeten bijdragen aan een stijging van de voedselprijzen. Door potentiële tekorten is duurzaamheid van de voedselproductie en -voorziening een steeds grotere zorg. Om invloed op voedselprijzen en prijsfluctuaties te voorkomen zijn duidelijke principes bij het beleggen in grondstoffen gesteld: Ahold Pensioenfonds belegt niet direct in grondstoffen; Ahold Pensioenfonds belegt alleen in ruim gespreide grondstoffondsen; Deze beleggingsfondsen mogen geen fysieke levering aanvaarden van landbouwproducten en niet beleggen in kwetsbare grondstoffen zoals gedefinieerd door Koninklijke Ahold N.V.. Toezicht op de externe vermogensbeheerders Een belangrijk element van het verantwoord beleggingsbeleid is het toezicht op de vermogensbeheerders. Ahold Pensioenfonds volgt de voortgang van zijn externe vermogensbeheerders bij het integreren van de verantwoord beleggingsuitgangspunten in hun beleggingsproces en verwacht van zijn vermogensbeheerders dat ze: De verantwoord beleggingsuitgangspunten integreren in hun eigen beleggingsbeslissingen; Zich houden aan relevante richtlijnen en codes of aangeven waarom zij zich hier niet aan houden; Jaarlijks rapporteren aan Ahold Pensioenfonds hoe zij zich houden aan de eisen van het pensioenfonds op het punt van verantwoord beleggen; De UN Principles voor Verantwoord Beleggen (UN PRI) ondertekenen. AXA IM controleert de naleving van deze uitsluitinglijsten door de externe vermogensbeheerders. Als er een uitgesloten positie in een beleggingsfonds zit, dan zal AXA IM dit rapporteren aan Ahold Pensioenfonds en deze situatie bespreken met de desbetreffende vermogensbeheerder. Als de gesprekken tussen AXA IM en de fondsbeheerder niet binnen twaalf maanden leiden tot de gewenste situatie, zijnde geen posities in uitgesloten aandelen of obligaties in het beleggingsfonds, dan zal Ahold Pensioenfonds haar positie in het beleggingsfonds verkopen. Ahold Pensioenfonds is aangesloten bij Eumedion, die de belangen van institutionele beleggers behartigt op het terrein van corporate governance. Eumedion stelt zich ten doel het vanuit de verantwoordelijkheid van in Nederland gevestigde institutionele beleggers onderhouden en doorontwikkelen van goede corporate governance en het bevorderen van de acceptatie en naleving van standaarden hiervan door beursgenoteerde ondernemingen en institutionele beleggers, vooral in Nederland en Europa. 3.6 Kostenbeheersing Bij de uitvoering van het beleggingsbeleid maakt Ahold Pensioenfonds alleen kosten die redelijk en proportioneel zijn in relatie tot de omvang en de samenstelling van het belegd vermogen en de doelstelling van het pensioenfonds. Het pensioenfonds heeft de aanbevelingen van de Pensioenfederatie ten aanzien van transparantie van vermogensbeheerkosten (incl. transactiekosten) geïmplementeerd. 3.7 Deskundigheid Ahold Pensioenfonds draagt er zorg voor dat zij in alle fasen van het beleggingsproces beschikt over de deskundigheid die nodig is voor: een optimaal beleggingsresultaat; een professioneel beheer van de beleggingen; de beheersing van de risico s die verbonden zijn aan beleggen. 7
4. Risicomanagement Voor het bereiken van de beleggingsdoelstelling is het belangrijk dat een gedegen risicobeleid wordt gevoerd en dat de behaalde resultaten worden geëvalueerd. In deze paragraaf wordt beschreven hoe Ahold Pensioenfonds een solide risicobeheersing en resultatenanalyse waarborgt. Risicomanagement in de context van het beleggingsbeleid omvat een aantal dimensies en aspecten. 4.1 Waarderingsgrondslagen Voor alle bezittingen geldt dat zij gewaardeerd worden tegen de marktwaarde op het moment van meten. Indien geen marktwaarde beschikbaar is, worden de bezittingen gewaardeerd tegen intrinsieke waarde. 4.2 Risicomanagement Op de dimensie van het strategisch besluitvormendniveau is het risicomanagement geïntegreerd in de totstandkoming van het strategisch beleggingsbeleid. De aannames over rendementen, correlaties, renteen inflatieontwikkeling, etc. welke als uitgangspunten voor de ALM modellering en simulaties worden gehanteerd worden zorgvuldig gevalideerd. De vertaling van de ALM studieresultaten naar voorgesteld beleid in de context van Ahold Pensioenfonds gegeven de pensioenambities en de afgesproken financieringsniveaus wordt nadrukkelijk niet uitsluitend op rendementsverwachtingen beoordeeld, maar ook op robuustheid tegen schokken op de financiële markten, wijzigende vooruitzichten op de financiële markten door gewijzigde economische omstandigheden en een verantwoord risicoprofiel gelet op de aanwezige buffers van Ahold Pensioenfonds in termen van nominale dekkingsgraad. Het beleggingsbeleid en de risicotolerantie zijn dekkingsgraad georiënteerd. Op het tactisch besluitvormendniveau beoordeelt de afdeling Finance & Risk Management onafhankelijk van de afdeling Beleggingen of de tactische beleidsvoorstellen binnen de richtlijnen van de beleidsnota blijven. Van deze richtlijnen en beperkingen afwijkende voorstellen worden expliciet en met redenen omkleed op transparante wijze aan de Beleggingscommissie (voor advies) en het Bestuur (ter goedkeuring) voorgelegd alvorens de fiduciair manager AXA IM tot implementatie mag overgaan. De afdeling Finance & Risk Management bewaakt onafhankelijk van de afdeling Beleggingen, AXA IM en de externe uitvoerders van het vermogensbeheer de performance van de beleggingsportefeuille en de mate waarin Ahold Pensioenfonds aan beleggingsrisico s is blootgesteld. De uiteindelijke maatstaf voor risicotolerantie is gekoppeld aan de nominale dekkingsgraad van Ahold Pensioenfonds. Bij afnemende nominale dekkingsgraad volgt Ahold Pensioenfonds het beginsel van afnemende risicotolerantie, zoals uitgewerkt in de Risk Grid, zodanig dat waarborgen worden ingebouwd in de beleggingsportefeuille zodat de kans op het onderschrijden van vooraf geformuleerde dekkingsgraden wordt geminimaliseerd. Op uitvoerend niveau (operationeel) is een aantal risicomanagement maatregelen door of onder verantwoordelijkheid van de afdeling Finance & Risk Management getroffen. Deze maatregelen zijn gedocumenteerd in interne processen, procedures en protocollen. Hier wordt volstaan met het uiteenzetten van de leidende beginselen van het risicobeheersingskader op operationeel vlak in de organisatie van Ahold Pensioenfonds. De uitgewerkte beginselen zijn dat: 1. Doorlopend getoetst wordt dat het portefeuillebeheer plaatsvindt binnen de beleidskaders van de Beleidsnota Beleggingen en de tactische besluiten van het Bestuur. 2. Alle betrokkenen in het beleggingsproces (Bestuur, Beleggingscommissie, afdeling Beleggingen en waar van toepassing externe manager(s)) tijdig en doorlopend worden voorzien van accurate informatie over portefeuilleperformance en de financiële positie van het pensioenfonds. De afdeling Finance & Risk Management informeert het Bestuur en de Beleggingscommissie onafhankelijk van de afdeling Beleggingen. Hierbij wordt de afdeling Finance & Risk Management ondersteund door portefeuille- en performance rapporten van een externe custodian en de interne administratie(s) welke onder haar directe verantwoordelijkheid vallen. De rapportagecyclus omvat het op maandbasis informeren over belangrijke key performance indicators en meer uitgebreide portefeuillerapportages en analyse van de financiële positie. 8
Onder deze verantwoordelijkheid valt ook het onafhankelijk meten en transparant rapporteren over beleggingsresultaten en vermogensbeheer- en transactiekosten, zodanig dat de Beleggingscommissie en het Bestuur zich een onafhankelijk oordeel kunnen vormen over de toegevoegde waarde van de (interne en externe) uitvoerders van het beleggingsbeleid. 3. Ter voorkoming van discrepanties tussen de verplichtingenstructuur van Ahold Pensioenfonds, welke als uitgangspunt van het beleggingsbeleid is gekozen, en de daadwerkelijke verplichtingenstructuur van het pensioenfonds (volgens actuele inzichten), onderhoudt de afdeling Finance & Risk Management de verplichtingenstructuur in nauwe samenwerking met de interne en externe actuaris van het pensioenfonds. 4. Er transparant en onafhankelijk toezicht is op de uitvoering van het beleggingsbeleid door interne (manager Beleggingen) en externe betrokkenen (fondsmanagers), zodanig dat inefficiënties ( implementation shortfall ) worden gesignaleerd en waar mogelijk voorkomen. 5. De afdeling Finance & Risk Management vanuit haar verantwoordelijkheid een toetsende rol heeft in het aanstellen van nieuwe vermogensbeheerders en het aangaan van participaties in nieuwe fondsen. De daarbij horende interne beheersingsmaatregelen zijn geïntegreerd in de selectiecriteria en zijn aanvullend op de in de SLA met AXA IM afgesproken selectiecriteria. 6. Er een zodanig systeem van juridische, administratieve en interne beheersingsmaatregelen wordt ingericht en onderhouden dat de waarden van Ahold Pensioenfonds (fysieke beleggingen, fondsparticipaties, ontvangen en gesteld onderpand, deposito s en geldmiddelen, juridisch afdwingbare vorderingen etc.) te allen tijde juridisch zijn afgezonderd waar mogelijk bij een onafhankelijke bewaarinstelling op basis van een professionele bewaarovereenkomst, zodat over deze waarden alleen kan worden beschikt door daartoe gemachtigde partijen en uitsluitend in het kader van transacties die passen in de gemandateerde bevoegdheden. Deze beheersingsmaatregelen betreffen tevens maatregelen rondom wel/niet/onder strikte voorwaarden uitlenen van effecten, geen juridische of financiële risico s lopen op ontvangen onderpand, strikte beheersing van tegenpartijrisico door onderpand, selectie en kredietbeoordeling, creëren van organisatorische en juridische checks and balances door inzet van een onafhankelijke bewaarinstelling, onafhankelijke performance meting, en een duale rapportage structuur. Ahold Pensioenfonds geeft in zijn beleggingsprocessen op integrale wijze invulling aan de vereisten van beheerste en integere bedrijfsvoering en heeft deze invulling gedocumenteerd in een intern Handboek Integraal Risicomanagement. In dit interne handboek worden de volgende, voor deze Verklaring relevante, risicogebieden onderscheiden en zijn per risicogebied het risicobeleid, de getroffen beheersingsmaatregelen en de risico rapportering en monitoring structuur uitgewerkt: Financiële risico s: matching/-renterisico, marktrisico en kredietrisico s Niet financiële risico s: operationele risico s, uitbestedingsrisico s, integriteitrisico s, juridische risico s beleggingen en de omgevingsrisico s van beleggingen 4.3 Resultaatmeting Maandelijks rapporteert de externe bewaarinstelling het resultaat van de vermogensbeheerders aan de afdeling Finance & Risk Management van Ahold Pensioenfonds. Vervolgens rapporteert deze afdeling hierover aan het Bestuur. Deze rapportages geven een goed beeld over de herkomst van het rendement en de genomen risico s. 4.4 Resultaatevaluatie Beleggingsresultaten worden afgezet tegen een van tevoren door het Bestuur vastgestelde benchmark. Deze benchmark fungeert als graadmeter voor het gevoerde beleid en geeft inzicht in het behaalde resultaat. Maandelijks evalueert het Bestuur de beleggingsresultaten aan de hand van resultaatrapportages. 9