Gids voor CE-gekeurde Rook en Warmte Afvoersystemen 1 4
Inleiding: Deze gids heeft als doel u wegwijs in Rook en Warmte Afvoer te maken. De Belgische wetgving voorziet een reeks bepalingen over deze problematiek. We proberen zo beknopt mogelijk u hierbij de gedachte achter de Belgische wetgeving over natuurlijke Rook en Warmte Afvoer weer te geven. Als lid van Belgolux en Eurolux, is AG.Plastics vertegenwoordigd als expert ter zake in verschillende Belgische en Europese technische commissies. Vanuit een jarenlange ervaring en deskundigheid ontwikkelde AG.Plastics verschillende CE-gekeurde Rook en Warmte Afvoer toestellen. De producten van AG.Plastics worden gekenmerkt door een onovertroffen kwaliteit en maximale betrouwbaarheid. Een team van 9 RWA-specialisten staat steeds tot uw dienst om u deskundig advies, berekeningen en oplossingen te geven. De hier beschreven RWA-toestellen werden onderworpen aan een reeks strenge technische testen door verschillende externe labo s onder notificatie en worden jaarlijks aan verschillende controles en herhalingstesten onderworpen. Op deze manier bewijzen de RWA-systemen van AG.Plastics hun blijvende conformiteit aan de Belgische en Europese normen voor natuurlijke Rook en Warmte Afvoer. AG.Plastics n.v. ontwikkelt, produceert en verdeelt een uitgebreid gamma aan kunststofproducten voor de DHZ- en bouwsector. Als familiale onderneming is AG.Plastics uitgegroeid tot de marktleider in België en heeft een stevige positie uitgebouwd in verschillende Europese lidstaten. We hopen u hiermee van betekenisvolle dienst te zijn. Het AG.Plastics team
Inhoudsopgave : 1. Waarom wordt RWA voorzien? p. 4 2. Waarom is CE keuring verplicht bij RWA-toestellen? p. 5 3. Wanneer is Rook en Warmte Afvoer verplicht? p. 6 4. Hoeveel RWA-oppervlakte moet worden voorzien? p. 8 5. Welke systemen kan AG.Plastics aanbieden? p.9 6. Schematische voorstelling van de elektrische systemen p.10 7. Praktisch rekenvoorbeeld p.14
1. Waarom moet Rook en Warmte Afvoer worden voorzien? Bij brand is het niet het vuur zelf dat het grootste gevaar kan opleveren, maar wel extreme hitte en toxische rookgassen die vrijkomen. De hitte en rookgassen vullen het gebouw zo snel waardoor veilig evacueren onmogelijk wordt. Om die evacuatie zo veilig en snel mogelijk te maken, ontwikkelde AG.Plastics diverse RWA-systemen conform aan de Belgische en Europese normen. Deze Rook en Warmte Afvoersystemen spelen een essentiële rol bij brand: ze kunnen automatisch opengaan. Hierdoor kan de rook en warmte via het dak ontsnappen en worden rookvrije zones gecreëerd die snel evacueren mogelijk maakt. Tegelijk zorgen de Skylux RWA-koepels voor gratis natuurlijk daglicht en mogelijkheid tot ventileren. Alle RWA-systemen van AG.Plastics worden gekenmerkt door een maximale betrouwbaarheid, gekoppeld aan een onovertroffen kwaliteit, conform aan de Europese en Belgische normen met betrekking tot natuurlijke Rook en Warmte Afvoer. De regelmatige externe audits bieden een extra garantie. De huidige wetgeving verplicht Rook en Warmte Afvoer (RWA) in bepaalde type gebouwen. Dit betekent dat deze gebouwen voorzien moeten zijn van opengaande dakelementen zodat rook en warmte kunnen afgevoerd worden bij brand. Kortom : RWA-systemen van AG.Plastics voorzien : - een rookvrije vluchtweg om snel te kunnen evacueren - bescherming van de constructie van het gebouw door het dalen van de temperatuur - betere en minder risicovolle toegankelijkheid voor de brandweer door afvoer van rook en warmte - minimum aan rookschade - minder risico op flash-over Skymax CE
2. Waarom is CE-certificatie verplicht bij RWA-toestellen? De CE-certificatie verhoogt de garantie dat het RWA-toestel veilig en bedrijfszeker is in alle omstandigheden. Hiervoor wordt een RWA-toestel onderworpen aan de zware testen volgens de Europese norm EN 12.101 en regelmatige audits. (FPC =Factory Production Control). De resultaten hiervan worden beoordeeld door een onafhankelijk organisme (Notified Body) en worden opgenomen in het CE label zoals hier afgebeeld. Doordat de Belgische normen NBN S21 208.1 en NBN S21 208-3 bekrachtigd zijn door een Koninklijk Besluit (KB) en deze normen verwijzen naar de Europese norm EN 12101-2, moet elk RWA-toestel voorzien zijn van een CE-certificaat. 1) natuurlijk licht 2) comfortventilatie 3) goede isolatiewaarde
3. Wanneer is Rook en Warmte Afvoer verplicht? RWA is verplicht in traphallen KB 22 april 2008 : CE-gekeurd en conform aan de NBN S21-208-3 Volgende structuur wordt beschouwd als traphal : Het bovenste deel van de binnentrappenhuizen die verticale evacuatiewegen van gebouwen zijn. Deze norm bepaalt de minimale voorwaarden waaraan de rookafvoerluiken, gelegen in het bovenste deel van de binnentrappenhuizen die verticale evacuatiewegen van gebouwen zijn, moeten voldoen. De norm is van toepassing op gesloten binnentrappenhuizen die de verdiepingen boven hun evacuatieniveau bedienen. brand in trappenhal zonder RWA brand in trappenhal met Skymax
RWA is verplicht in alle nieuwe industriegebouwen of nieuwe uitbreidingen KB 15 juli 2009 : CE-gekeurd en conform aan de NBNS21-208-1 Volgende gebouwen worden beschouwd als industriegebouw : Gebouwen voor bewerking en verwerking van grondstoffen en (half)afgewerkte producten. Opslag, overslag en distributie van grondstoffen en (half) afgewerkte producten. Kweken en opslaan van gewassen, kweken en houden van dieren. Volgende gebouwen worden niet beschouwd als industriegebouw : Gebouwen waarin commerciële activiteiten plaatsvinden zoals de verkoop van goederen of het verlenen van diensten. De industriegebouwen worden onderverdeeld in verschillende klassen afhankelijk van de brandbelasting : Klasse A : Brandbelasting q 350 MJ/m² (MegaJoule per m²) Klasse B : Brandbelasting < q < 900 MJ/m² Klasse C : q > 900MJ/m² RWA moet niet worden voorzien voor industriegebouwen in volgende gevallen : 1) Gebouwen met 1 bouwlaag en een totale oppervlakte kleiner of gelijk aan 100m² 2) Compartimenten zonder industriële activiteit met een totale oppervlakte kleiner of gelijk aan 100m² 3) Gebouwen of compartimenten in klasse A met een totale oppervlakte kleiner of gelijk aan 10000m² 4) Gebouwen of compartimenten in klasse B met een totale oppervlakte kleiner of gelijk aan 500m² 5) Compartimenten uitgerust met een gas-, watermist- of ESFR-blusinstallatie brand in industriegebouw zonder RWA brand in industriegebouw met Skylux 160 CE
4. Hoeveel RWA-oppervlakte moet worden voorzien? Traphallen Voor de trappenhuizen moet de installatie, bediening, luchttoevoer en berekening voldoen aan de NBN S21-208-3. Men voorziet in een traphal een RWA-oppervlakte van 5% van de totale horizontale oppervlakte van het trappenhuis met een minimum van 1m². Industriegebouwen De installatie, de bediening, de luchttoevoer en de berekening moet voldoen aan de NBN S21-208-1 voor industriegebouwen. Mogelijke uitzonderingen zijn er voor gebouwen met 1 rookvak van max 2000m² : Aërodynamische RWA-oppervlakte = 2% van het dakoppervlak. Hier moet wel aan enkele voorwaarden voldaan worden : 1) De rooklaag is maximum 30% van de hoogte. Of met andere woorden de rookvrije hoogte is maximum 70% van de hoogte. 2) Er mag geen stapeling van goederen zijn boven 70% van de hoogte 3) Er moeten luchttoevoeropeningen voorzien zijn onder de rookgaslaag. Alle berekeningen conform aan de NBN S21-208-1 en de NBN S21-208-3 worden gedaan door een team van 9 RWA-specialisten van AG.Plastics in samenwerking met de architect en de bouwheer van het project.
5. Welke systemen kan AG.Plastics aanbieden? Afhankelijk van het toepassingsgebied bieden we volgende producten aan. Er is altijd positieve veiligheid voorzien. Wat is positieve veiligheid? * Een natuurlijke RWA-installatie werkt met een positieve veiligheid indien zijn RWA-functies behouden blijven wanneer de energiebron, de voeding of de bediening (elektrisch of pneumatisch) faalt. *bron : NBN S21-208-1 5.1 Trappenhuizen De Skymax CE is een RWA-koepel voorzien van een CE-certificaat en conform aan de normen EN 12-101-2 en de NBN S21-208-3. De Symax CE is een elektrische Rook en Warmte Afvoerkoepel en opent 180 met een schaarmechanisme. Hierdoor komt de opening volledig vrij en kunnen de rookgassen en de warmte bij brand ontsnappen. De bediening gebeurt via de Skycom centrale, brandknoppen en/of rookdetectie.de aërodynamische waarden kunt u terugvinden in de technische fiche van de Skymax CE. De positieve veiligheid bestaat er uit dat bij het wegvallen van de netspanning of batterijstroom, de gasdrukveer de koepel ogenblikkelijk in RWA-positie brengt bij 70 C. 5.2 Industriegebouwen Bij industriegebouwen is er keuze uit 3 verschillende toestellen : De Skylux 160 CE is een elektrische Rook en Warmte Afvoerkoepel en opent 160. Hierdoor komt de opening volledig vrij en kunnen de rookgassen en de warmte bij brand ontsnappen. De bediening gebeurt via de Skycom centrale, Skycom EFS (Extension Fail Safe) brandknoppen en/of rookdetectie. De Extension Fail safe voorziet de RWA- installatie van een positieve veiligheid en heeft een beproefde autonomie van 72h. De positieve veiligheid bestaat er uit dat de in de koepelopstand geïntegreerde supplementaire voeding met temperatuursensor de koepel opent bij 70 C. Hier kan de brandweer indien gewenst de koepel terug sluiten en openen. De Cintramax CE is een pneumatisch Rook en Warmte Afvoertoestel dat geïntegreerd is in een lichtstraat. Het openen en het sluiten gebeurt door een dubbelwerkende luchtdrukcilinder gestuurd door een pneumatische sturingskast. Het opengaande deel wordt 80cm uit de lichtstraat geduwd waardoor rook en warmte afgevoerd worden. De positieve veiligheid wordt voorzien door een smeltlood op basis van een CO² -patroon dat bij 70 C via een smeltlood de Cintramax ogenblikkelijk in RWA-positie brengt. De Skyvent is een aluminium lamellensysteem dat in elke Cintralux PRV/ALU kan worden ingebouwd.
KOEPEL/COUPOLE 6. Schematische voorstelling van de systemen Skymax CE met Skycom -centrale voor traphallen conform de EN 12101-2 en de NBN S21-208-3 Skymax CE Skycom centrale brandknop brandsleutel rookdetector ventilatieknop regen- en windmeter Werking : Aan de Skycom -centrale kunnen verschillende systemen worden gekoppeld : - Branddrukknop Knop indrukken om signaal te geven - Brandsleutelschakelaar Brandweer bedient deze knop - Rookdetectie Bij detectie van rook zal de detector een signaal geven - Ventilatieschakelaar Om de Skymax CE te openen als ventilatie - Regen- en winddetector De koepel sluit automatisch bij regen en/of wind Wanneer een van de detectoren of schakelaars een signaal genereert, krijgt de Skycom -centrale het signaal om de koepel te openen. Opgelet : De brandsleutelschakelaar krijgt voorrang op alle andere systemen. Zo kan de brandweer in alle omstandigheden de luchttoevoer regelen van zodra alle aanwezige personen geëvacueerd zijn.
KOEPEL/COUPOLE KOEPEL/COUPOLE Skylux 160 CE met Skycom en Skycom EFS conform de EN 12101-2 en de NBN S21-208-1 Skylux 160 CE Skycom fail safe Skycom centrale Werking : brandknop brandsleutel rookdetector ventilatieknop regen- en windmeter Aan de Skycom -centrale kunnen verschillende systemen worden gekoppeld : - Branddrukknop Knop indrukken om signaal te geven - Brandsleutelschakelaar Brandweer bedient deze knop - Rookdetectie Bij detectie van rook zal de detector een signaal geven - Ventilatieschakelaar Om de Skylux 160 CE te openen als ventilatie - Regen-en winddetector De koepel sluit automatisch bij regen en/of wind Wanneer een van de detectoren of schakelaars een signaal genereert, krijgt de Skycom -centrale het signaal om de koepel te openen. De Skycom geeft het signaal door aan de Skycom EFS die op zijn beurt de koepel zal openen. De Skycom EFS met temperatuurvoeler waarborgt de positieve veiligheid van het RWA-systeem.
7. Praktisch rekenvoorbeeld Situatieschets: Bestemming van het industriegebouw : Meubelnijverheid (hout) Hoogte: 7m Oppervlakte: 3600m² Stapelhoogte: 4m (de totale hoogte die wordt gebruikt om producten te stapelen) Stap 1 : Bepaling van de brandklasse : Meubelnijverheid (hout) : categorie 4 (volgens de NBN S21-208-1. Brandbelasting in categorie 4 = 900MJ (=250kW/m²). Omtrek en oppervlakte van de vuurhaard verschillen per categorie. Het gebouw valt dus onder klasse C. De oppervlaktebepaling voor RWA zal worden berekend. Stap 2 : Berekening van de oppervlakte voor RWA volgens de NBN S21-208-1 Formule : AvCv = Mf/Po x (( Tc 2 + T Tc)/( 2 g db Oc T )) (1/2) Mf = 0,188 x Wf x Y (3/2) 64,61 kg/s (rookmassastroom) Qf = 0,8 x qf x Af 16200,00 kw (warmteconvectiestroom) Oc = Qf / Mf (75 < Oc < 300) 250,75 C (temperatuurstoename) tc = Oc + t (t = 15 ) 265,75 C (gemiddelde rookgastemperatuur) T = 273 K + t 288,00 K (omgevingstemperatuur in Kelvin) Tc = Oc + T 538,75 K (temperatuurstoename in Kelvin) AvCv = aërodynamische oppervlakte Het resultaat van de formule geeft de nodige aërodynamische oppervlakte aan voor RWA in m² Av is de geometrische oppervlakte van het RWA-toestel. Cv is de verhouding tussen de effectieve oppervlakte en de geometrische oppervlakte van het RWA-toestel. Av x Cv is de verrekende effectieve RWA-oppervlakte.
Stap 3 : bepalen van het aantal RWA-systemen Oppervlaktebepaling De berekening van deze situatie geeft als uitkomst een aërodynamische RWA-oppervlakte van 18,70m² per zone van maximaal 2000m². Bepaling aantal zones Aangezien het industriegebouw hier een oppervlakte heeft van 3600m², zal het gebouw worden onderverdeeld in 2 zones van 1800m². Voor elke zone van het industriegebouw zal 18,70m² aërodynamische oppervlakte worden voorzien. Keuze van het RWA-systeem Het gaat om een industriegebouw dus Skylux 160 CE is van toepassing. Voor een RWA-koepel Skylux 160 CE met een dakopening van 1,5m x 2,5m zonder spoilers (zie technische fiche Skylux 160 CE) bedraagt de aërodynamische coëfficiënt 0,54. Berekening van het aantal Skylux 160 CE RWA-koepels De aërodynamische oppervlakte van deze rookkoepel : (1,5mx2,5m) x 0,54 = 2,03m² De aërodynamische oppervlakte van 1 zone delen door de aërodynamische oppervlakte van de Skylux 160 CE geeft als resultaat het aantal Skylux 160 CE RWA-koepels voor 1 zone. 18,70m²/2,03m² = 9,21 = 10 rookkoepels Het resultaat van deze berekening geeft aan hoeveel rookkoepels Skylux 160 CE nodig zijn per zone van maximaal 2000m². Het gebouw telt 2 zones : 10 x 2 = 20 Conclusie Bij dit gebouw worden er 20 Skylux 160 CE rookkoepels voorzien, verspreid over 2 zones van elk 1800m².
AG.PLASTICS