Een eeuwigdurende rustplaats midden in de natuur

Een eeuwigdurende rustplaats midden in de natuur

Inhoud 4 Wat houdt natuurbegraven in? Dolf van der Weij 5 Over Hillig Meer Misschien heeft u net een dierbare verloren. Dan komt er veel op u af. Uw verdriet en herinneringen verdienen dan alle ruimte. Daarnaast moet u allerlei praktische zaken regelen en diverse keuzes maken. 9 Verantwoord groene uitvaart Of misschien overweegt u een laatste rustplaats te reserveren voor uzelf of bent u op zoek naar een mooie plek om de as van uw vader of moeder te begraven. Valt uw keuze op een natuurbegraafplaats, dan biedt Hillig Meer u een bijzondere plek in de prachtige, bosrijke omgeving van de Drentse Hondsrug. 16 11 17 Persoonlijke wensen Voorzieningen en faciliteiten Praktische informatie In deze brochure zetten wij praktische informatie over natuurbegraven op Hillig Meer voor u op een rij. Uw uitvaartbegeleider kan desgewenst met u meedenken en begeleidt u bij het regelen van allerlei zaken rondom de begrafenis of crematie en het uitvoeren van de laatste wensen. Namens Stichting Heidehof, Dolf van der Weij en Annetje Braat, beheerders van Natuurbegraafplaats Hillig Meer 20 Wat maakt natuurbegraven op Hillig Meer uniek? 21 Contact en route Annetje Braat

Wat houdt natuurbegraven in? Respect voor overledene en natuur 3 Natuurbegraven is de oudste en meest natuurlijke manier om een overledene te begraven. Een manier om het lichaam terug te geven aan de natuur. Respect voor de overledene gaat hand in hand met respect voor natuur en milieu. Dat is waarom steeds meer mensen kiezen voor deze vorm van begraven. Nederland kent nog maar weinig natuurbegraafplaatsen. Hillig Meer biedt u een bijzondere plaats om uw naaste te begraven, ruimtelijk en midden in het bos. Een troostrijke omgeving om dierbaren te gedenken en waar u naar terug kunt gaan op momenten dat u daarvoor kiest. Met het reserveren van een laatste rustplaats op Natuurbegraafplaats Hillig Meer draagt u direct bij aan het in stand houden van natuur voor toekomstige generaties. vergankelijk en wordt snel opgenomen door de natuur. Voor gedenktekens en grafaanduidingen gebruiken we uitsluitend materialen die de natuur ons aanreikt. U kunt daarbij denken aan het planten van een boom op de plek van het graf of een houten boomschijf met inscriptie. U kunt ook kiezen voor Drentse zwerfkei met bescheiden inscriptie. Bijzondere laatste rustplaats Op Natuurbegraafplaats Hillig Meer is er een laatste rustplaats voor iedereen, ongeacht geloof of afkomst. Met de vrijheid om de ceremonie persoonlijk in te vullen. Wie op Hillig Meer een laatste rustplaats zoekt, mag die plaats zelf uitkiezen. Graven krijgen hier alle ruimte en worden niet geruimd. Dat bespaart u een moeilijke beslissing in de toekomst. Steeds meer mensen hebben behoefte aan een andere manier van gedenken In harmonie met natuur en milieu Op een natuurbegraafplaats wordt uw naaste begraven in harmonie met de natuur. Dat betekent dat de begraafplaats het milieu zo min mogelijk belast en past binnen het bestaande bosbeheer. De kist of urn waar u voor kiest is volledig gemaakt van biologisch afbreekbaar materiaal. Dit materiaal is De cirkel van leven en dood Natuurbegraven is een bijzondere manier van afscheid nemen. Afscheid nemen van een dierbare ontsluit het besef over leven en dood. Een gevoel van verbondenheid met de natuur is dan troostrijk. Een ceremonie en gedenkplaats in de natuur geven ruimte aan rouw, verdriet en het laatste afscheid. Aan gedachten over de eindigheid van een mensenleven en over de eeuwige cirkel van leven en dood.

Over Hillig Meer Eeuwenoude begraafcultuur 5 Natuurbegraafplaats Hillig Meer ligt in het prachtige bosgebied van de Drentse Hondsrug, vlakbij Assen. Het maakt deel uit van Landgoed Heidehof. Met 33 hectare is Hillig Meer de grootste natuurbegraafplaats van Nederland. Een bijzondere en oude gedenkplek die een eeuwenoude traditie van begraven kent. Het idee om van dit gebied een natuurbegraafplaats te maken, is ontstaan toen in één van de grafheuvels een dubbelgraf werd ontdekt van een jonge moeder en haar Van de gewijde rust in dit gebied is nog niets verloren gegaan in de loop der eeuwen. Op Hillig Meer ervaart u hoe de cyclus van leven en dood zich oneindig herhaalt. We komen voort uit de natuur en keren er weer naar terug. Voor veel mensen is dat een troostrijke gedachte die helpt bij het verwerken van het verdriet dat verlies met zich meebrengt. Landgoed Heidehof Landgoed Heidehof is een natuurgebied van 169 hectare. Stichting Heidehof Stichting Heidehof bewaakt het duurzame beheer van de natuur op het landgoed en de natuurbegraafplaats. De missie van stichting Heidehof is het versterken en verhogen van de kwaliteit van de natuur. Wij besteden elke dag veel zorg en aandacht aan natuurbehoud. We hechten groot belang aan een goede relatie tussen mens en natuur en dragen bij aan grotere maatschappelijke en politieke waardering van natuur. kind van vier, die daar in foetushouding waren begraven. Deze voorhistorische vondst is te zien in het Drents museum in Assen. Heilige plek Hillig Meer, oftewel Heilig Meer, is de naam van het ven dat op de natuurbegraafplaats ligt. De naam ervan verwijst naar een heilige plek. Het ven is een zogenaamde pingoruïne, een Een nieuw aangeplante beukenlaan verbindt het landgoed en de Natuurbegraafplaats op karakteristieke wijze met elkaar. Het eigentijdse landhuis is met zijn ecologische bouwwijze een voorbeeld van hoe mens en natuur elkaar in harmonie vinden. Het is gebouwd op de ruïnes van landhuis Heidehof uit 1927, dat in de oorlog verloren gegaan is. Aan het landhuis grenst een mooie wilde tuin. Het land- De opbrengsten uit de natuurbegraafplaats komen direct ten goede aan het beheer van de natuur op het landgoed. Ook wordt een deel van de opbrengsten gereserveerd voor toekomstig natuur- en bosbeheer. Daarmee stellen we de toekomst van het bos veilig. Dat maakt het mogelijk dat u als nabestaanden een bijzondere plek behoudt waar u altijd naar terug kunt keren. overblijfsel van de laatste ijstijd. Op het landgoed bevindt zich goed bestaat uit heide en verschillende soorten jong en een aantal van deze pingoruïnes. Ook werden in dit Drentse oud bos. Er zijn vennen, onder meer een hoogveenven, en veengebied in 1957 de resten van het tempeltje van Barger- een aantal pingoruïnes. Er is een grote soortenrijkdom van Oosterveld gevonden, een sierlijk eikenhouten gebouwtje uit planten en bijzondere dieren. 1470 voor Christus. Aangenomen wordt dat het tempeltje gebruikt werd voor ceremonies en rituelen. U kiest zelf uw laatste rustplaats middenin de natuur

Eeuwenoude begraaftradities Natuurbegraafplaats Hillig Meer kent een rijke traditie van Dat blijkt uit de zeven grafheuvels uit die tijd die u op het terrein aantreft. Naast de natuurbegraafplaats ligt een Een bijzonder uitkijkpunt is de belvedère die aan de oostzijde van de natuurbegraafplaats gerealiseerd wordt en waarop staan bij de cyclus van leven en dood en de schoonheid van de natuur. rituelen en begraven. Het heeft waarschijnlijk een van de hunebed. Natuurbegraafplaats Hillig Meer, het Drents een replica van het tempeltje van Barger-Oosterveld wordt oudste begraaftradities van Nederland. Meer dan vijfduizend hunebed en de zeven grafheuvels vormen samen een geplaatst. De belvedère biedt u uitzicht over Hillig Meer en jaar geleden moet deze plek al gebruikt zijn als begraafplaats. bijzondere mix van drie begraaftradities, vlak bij elkaar. het Drents hunebed. Een unieke plek om in alle rust stil te 7 Met zeven oude grafheuvels kent Hillig Meer een eeuwenoude begraaftraditie

Verantwoord groene uitvaart De natuur ontfermt zich over het graf 9 Een uitvaart op Natuurbegraafplaats Hillig Meer is in alle opzichten een groene uitvaart. Omdat op Hillig Meer het behoud van de natuur hand in hand gaat met een passend afscheid van uw dierbare, maken wij gebruik van biologisch afbreekbare materialen die gemakkelijk weer door de natuur opgenomen worden. We komen voort uit de natuur, en keren er weer naar terug. De natuur ontfermt zich over het graf. Als nabestaande kunt u het graf altijd terugvinden. We meten de ligging nauwkeurig in en u ontvangt de exacte gegevens. Kist of urn De uitvaartkist, urn of mand waar u voor kiest, bestaat volledig uit biologisch afbreekbaar materiaal. U kunt bijvoorbeeld kiezen voor een eenvoudige uitvaartkist gemaakt van het FSC gecertificeerde hout uit het bos van Landgoed Heidehof. U kunt ook kiezen voor bamboe, karton of andere milieuvriendelijke materialen zoals wilgentenen. De kleding van de overledene dient net als een eventuele lijkwade van natuurlijk afbreekbaar materiaal te zijn. Bijvoorbeeld linnen, wol of ongebleekt katoen. Het verstrooien van as is niet toegestaan op Hillig Meer, omdat dit schadelijk is voor de natuur. As uitstrooien in een graf of begraven in een urn is wel mogelijk. Gedenkteken en grafaanduiding Het is geheel aan u of u een gedenkteken of grafaanduiding wilt. U kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van een houten boomschijf met inscriptie. In het jonge bos kunt u ook een inheemse boom laten planten bij het graf. Ook kunt u kiezen voor een Drentse zwerfkei, eventueel voorzien van een bescheiden inscriptie. Op traditionele begraafplaatsen kiezen mensen gewoonlijk voor een grafmonument. Dat is op Hillig Meer niet mogelijk. Op de Natuurbegraafplaats wordt alleen gebruik gemaakt van gedenktekens die oorspronkelijk in de natuur voorkomen. Prettig geregeld voor u en uw nabestaanden

Persoonlijke wensen Ruimte en vrijheid U heeft op Natuurbegraafplaats Hillig Meer veel vrijheid om een persoonlijke invulling te geven aan de laatste rustplaats en de uitvaartceremonie. Bij ons zijn mensen met elke levensbeschouwing, geloofsovertuiging en culturele achtergrond welkom. Er is alle ruimte en tijd voor uw wensen, zolang respect voor de overledene en de natuur maar voorop staan. Elk graf krijgt 25 vierkante meter ruimte. Dat doen we om de natuur zo weinig mogelijk te belasten. Het is mogelijk een enkel graf, een familiegraf of meerdere plekken naast elkaar te kiezen. Een herbegrafenis van een naaste die elders is begraven, is ook mogelijk op Hillig Meer. Ceremonie Een betekenisvolle, passende afscheidsceremonie is een belangrijk begin van het rouwproces. Bij ons kunt u dit laatste afscheid op uw eigen manier vormgeven. Op de natuurbegraafplaats bevindt zich een karakteristieke openlucht boskapel die u kunt gebruiken. Ook kunt u Een plek kiezen Op Hillig Meer kiest u zelf de plek die bij u past. Een wandeling Eeuwigdurende grafrust Op Natuurbegraafplaats Hillig Meer heeft u eeuwige gebruikmaken van het ontvangsthuis, dat met zijn intieme sfeer een bijzondere bijeenkomst mogelijk maakt. 11 door het gebied is de beste manier om een laatste rustplaats uit te kiezen voor uzelf of uw dierbare. U kunt in alle rust het landschap in u opnemen, en de plek vinden die u beweegt. Welke plek dat is, is uiteraard heel persoonlijk. Wellicht spreekt de rust van het oude bos u aan, of de speelsheid van het jonge bos. Het gevoel dat het landschap u geeft, herkenning in iets wat u ziet, hoort of ervaart, iets dat u raakt. In principe mag u overal een plek reserveren zolang die nog vrij is. Sommige plekken zijn door archeologische of grafrust. Ieder graf blijf intact en wordt nooit geruimd. U reserveert uw laatste rustplaats of die van uw dierbare dus letterlijk voor altijd. Dat past in onze gedachte om de natuur zo min mogelijk te verstoren. Op een traditionele begraafplaats gaat de termijn van een grafrecht in zodra u reserveert. Dat recht verloopt na een aantal jaren. Op Hillig Meer hoeft u zich geen zorgen te maken over verlenging van grafrechten. U kunt dus met een gerust hart nu al een graf reserveren. En nabestaanden blijft een moeilijke beslissing in de toekomst Veel ceremonies bestaan uit tijd voor sprekers, rituele handelingen, zoals het uitblazen van een kaars, stiltemomenten en muziek. Akoestische muziek heeft de voorkeur, omdat we vinden dat dit het best past bij onze zorg voor de natuur. Het ontvangsthuis heeft een prachtige akoestiek. Ons team van betrokken mensen besteedt alle tijd en zorg aan iedereen die op Hillig Meer komt. We staat voor u klaar om u te helpen het afscheid geheel naar uw wens vorm te geven. ecologische waarde uitgesloten voor graven. bespaard. Uw uitvaartbegeleider Wat uw wensen voor de ceremonie ook zijn, uw uitvaartbegeleider kan u desgewenst begeleiden bij het vormgeven en uitvoeren ervan. Wij brengen u graag in contact met betrokken en vakkundige uitvaart- en ritueelbegeleiders.

13 U draagt direct bij aan het behoud van natuur voor toekomstige generaties

Voorzieningen en faciliteiten Alles voor een goed verzorgde uitvaart 15 U kunt tijdens een uitvaart of bezoek gebruikmaken van alle voorzieningen en faciliteiten die bij de natuurbegraafplaats horen. Ontvangsthuis Voor een bijeenkomst in een vriendelijke, stijlvolle en huiselijke sfeer is er het ontvangsthuis. Dit is een landhuis dat ecologisch en duurzaam verantwoord is gebouwd. Hier heeft u prachtige zichtlijnen over het landgoed en de mooie wilde tuin. Een fijne en warme plek voor ceremonies, met een ongekende akoestiek en geschikt voor diverse cateringmogelijkheden. Karakteristieke boskapel De karakteristieke boskapel kunt u bij de uitvaartceremonie zonder extra kosten gebruiken. Het is een prachtige plek om een ceremonie in de buitenlucht te houden. Bij slecht weer kunt u alsnog uitwijken naar het ontvangsthuis. Hier zijn dan wel kosten aan verbonden. Catering We bieden u verschillende mogelijkheden voor catering (ook buiten) tijdens het afscheid en de condoleance. Van een kopje koffie met traditionele Drentse koek tot een gezamenlijke maaltijd. Heeft u specifieke wensen? Die bespreken we graag met u. Samen met u kijken we naar de mogelijkheden die het best bij u passen. Bospaden Op de natuurbegraafplaats zijn bospaden aangelegd voor de bezoekers, zodat de natuur niet onnodig wordt belast. Bezoekers verzoeken we daarom op deze paden te blijven. Ze leiden u langs de vele mooie plekken over de hele natuurbegraafplaats. Vervoer voor mindervaliden Voor mensen die minder goed ter been zijn, is passend vervoer beschikbaar. Mindervaliden kunnen bij Hillig Meer gemakkelijk volgen in de rouwstoet. Voor een bijzondere bijeenkomst in een vriendelijke en intieme sfeer is er het ontvangsthuis

Praktische informatie Eenmalige betaalbare tarieven 17 U kunt bij Hillig Meer op ieder moment een graf reserveren. Dat kunt u rechtstreeks met ons regelen of via uw uitvaartbegeleider. Het tarief voor een graf op Hillig Meer is aanzienlijk lager dan bij een traditionele begraafplaats. Dit komt mede doordat u geen onderhoudskosten heeft. En u krijgt niet te maken met hoge kosten voor een grafmonument en verlenging van het grafrecht. Voor de exacte tarieven verwijzen we u graag naar onze tarievenkaart of naar www.hilligmeer.nl. Eenmalige aankoopkosten Elk graf wordt gesitueerd op tenminste 25 vierkante meter. U betaalt eenmalig aankoopkosten. Dat is inclusief beheer en onderhoud door Hillig Meer. U ontvangt een grafakte waarop de precieze locatie van het graf staat aangegeven. U kunt de kosten eventueel ook in termijnen betalen. Gedenktekens en grafaanduiding U kunt bij ons een Drentse zwerfkei aanschaffen en daarin desgewenst een inscriptie laten graveren. De kosten zijn afhankelijk van de grootte van de kei en de lengte van de inscriptie. In het jonge bos kunt u in overleg met de beheerders een jonge, inheemse boom planten bij het graf. Ook kunt u kiezen voor een gratis boomschijf met inscriptie als gedenkteken. Kindergraf In het jonge bos hebben we een gedeelte speciaal ingericht voor kinderen tot 12 jaar. Ouders en nabestaanden die daar behoefte aan hebben, kunnen zo lotgenoten ontmoeten en hun ervaringen en gevoelens met elkaar delen. Dubbelgraf of familiegraf Wilt u bij uw partner begraven worden, dan kunt u twee plekken direct naast elkaar reserveren. De twee graven liggen dan samen op 50 vierkante meter. Ook is het mogelijk een familiegraf voor vier of meer personen te reserveren. We vinden graag samen met u de beste oplossing. Indien u vier of meer graven tegelijk reserveert, kunnen we u een gereduceerd tarief aanbieden. Begraaftarief Het begraaftarief bestaat uit de kosten voor het graven van het graf, de wettelijk verplichte administratieve handelingen en het gebruik van de voorzieningen en faciliteiten op Hillig Meer. Daar hoort ook de volledige begeleiding bij die Hillig Meer u biedt. Van verkeers- en parkeerregelaars tot het vervoer van mindervaliden en natuurlijk de warme ontvangst en begeleiding van onze gastheren en gastvrouwen. U zult zich bij ons welkom en in goede handen voelen. Uw wensen voor de uitvaart Het staat u natuurlijk vrij om de uitvaart zelf te verzorgen. Maar u kunt uw wensen voor de uitvaartceremonie ook bespreken met een uitvaartbegeleider. Deze informeert u over de kosten die verbonden zijn aan het verzorgen van de uitvaart. Wilt u bij de uitvaart gebruikmaken van het ontvangsthuis op Hillig Meer of van onze catering? Dan informeren wij u uiteraard graag over de mogelijkheden en tarieven. Voor alle actuele tarieven en aankoopkosten verwijzen we u naar onze tarievenkaart. Of kijk op www.hilligmeer.nl. Een betaalbare en persoonlijke uitvaart zonder zorgen voor nabestaanden

Wat maakt natuurbegraven op Hillig Meer uniek? Vijf bijzondere kenmerken 1) U draagt bij aan natuurbehoud en ontwikkeling van nieuwe natuur Natuurbegraven is een mooie en duurzame manier van begraven. Op Natuurbegraafplaats Hillig Meer besteden we veel zorg en aandacht aan behoud van oorspronkelijke flora en fauna. Er staat oud en jong bos en er wordt steeds nieuwe natuur ontwikkeld. Door een graf te reserveren op Hillig Meer draagt u direct bij aan het in stand houden van natuur voor toekomstige generaties. 2) Eenmalig laag tarief U betaalt eenmalig voor een rustplaats met eeuwig grafrecht. Een graf is gesitueerd op een ruim stuk grond van tenminste 25 vierkante meter. De uiteindelijke kosten voor de plek en het begraven zijn aanzienlijk lager dan bij een traditionele begraafplaats. En omdat u bij leven alles rond uw afscheid in een keer eenvoudig kunt regelen, worden uw nabestaanden niet belast. 3) Prettig geregeld voor nabestaanden Als nabestaande heeft u een bijzondere plek in een prachtige omgeving met een eeuwenoude begraaftraditie waar u altijd naar terug kunt keren. Hier gedenkt u uw dierbaren en ervaart u de troostende kracht van natuur hoe en wanneer u dat wilt. U hoeft zich geen zorgen te maken over het onderhoud van het graf en het verlopen van het grafrecht; dat is voor eeuwig. Op Hillig Meer is dat goed geregeld. Daarmee blijven u moeilijke keuzes in de toekomst bespaard. 4) Alle ruimte voor persoonlijke invulling Op Natuurbegraafplaats Hillig Meer kiest u zelf de plek die het beste bij u past. En voor de uitvaartceremonie is alle ruimte voor persoonlijke invulling, zolang respect voor de overledene en de natuur maar voorop staan. 5) Praktische voorzieningen en uitstekende faciliteiten U kunt gebruikmaken van uitstekende faciliteiten, zoals het sfeervolle ontvangsthuis, de karakteristieke openlucht boskapel en geheel verzorgde catering. 19

Contact en route Openingstijden U bent zeven dagen in de week van zonsopgang tot zonsondergang hartelijk welkom op Hillig Meer om te wandelen en van de omgeving te genieten. Bij het informatiecentrum in het ontvangsthuis bent u welkom op maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 18.00 uur en in het weekend van 9.00 tot 17.00 uur. Een afspraak maken Wij nemen de tijd voor uw vragen en geven u graag een persoonlijke rondleiding. Bel ons of stuur een e-mail om een afspraak te maken. U kunt ook online een afspraak maken via onze website www.hilligmeer.nl. Hier vindt u ook aanvullende informatie. Natuurbegraafplaats Hillig Meer Provincialeweg 2 9463 TK Eext T 0592 26 09 44 F 0592 26 17 22 info@hilligmeer.nl www.hilligmeer.nl Routebeschrijving Natuurbegraafplaats Hillig Meer is makkelijk te bereiken met uw navigatiesysteem en is goed aangegeven op verschillende borden langs de weg. Openbaar vervoer Natuurbegraafplaats Hillig meer is ook goed te bereiken met het openbaar vervoer. Vanuit station Assen gaan meerdere bussen richting Gieten of Rolde vanwaar een belbus u naar Bushalte Boswachterij Eext brengt, precies voor de deur van Hillig Meer. U bent tevens van harte welkom om deel te nemen aan onze groepsrondleiding. Elke zaterdag- en zondagmiddag start om 14.00 uur een rondleiding die u langs het ontvangsthuis en over de natuurbegraafplaats voert. 21

Ervaar de troostende kracht van de natuur Natuurbegraafplaats Hillig Meer Provincialeweg 2 9463 TK Eext www.hilligmeer.nl T 0592 26 09 44 F 0592 26 17 22 info@hilligmeer.nl